SIÊU ÂM ĐNH GI SC KHE THAI NHI
Ths. Bs H T NGUYÊN
KHOA CHN ĐON HNH NH
BV T D
ĐT VN Đ
Thai chm tăng trƣng trong t cung l mt
vn đ quan trng trong sn khoa.
Xy ra na sau trong 3-5% thai k.
C th gây nhng bin chng nghiêm trng
nhƣ suy thai, thai cht trong t cung, thai
cht chu sinh-sơ sinh hoc cc di chng
chm pht trin tinh thn v sau.
ĐT VN Đ
Hin nay vn chƣa c mt bin php điu tr
c hiu qu chai chm tăng trƣng trong t
cung, do vy hƣng tip cn kh thi
Sng lc pht hin nhm c nguy cơ: siêu âm
Doppler đng mch t cung
Qun l nhm c nguy cơ: siêu âm theo di đnh
gi sc khe thai nhi qua cc ch s sinh hc v
Doppler mu.
Chn la thi đim đ chm dt thai k: siêu âm
Doppler mu.
THAI CHM TĂNG TRƯNG
TRONG T CUNG
Đnh ngha: Trng lƣng thai <10
th
theo tui thai.
Nguyên nhân:
M: cao huyt p, suy dinh dƣng, bnh tim, thn . . .
Nhau: bt thƣng s xâm nhp ca nguyên bo nuôi
Thai: d tt bm sinh (bt thƣng NST, nhim trng . . )
Phân loi:
Đi xng: thai nh ton b
Không đi xng: bng nh không tƣơng xng vi đu
v chi.
SUY GIM S TRAO ĐI T CUNG - NHAU
CC ĐM XON KHÔNG
THAY ĐI Đ ĐP NG
VI THAI K
THAI CHM TĂNG TRƯNG TRONG T CUNG
GIM CUNG CP OXY
V CHT DINH DƢNG
KHONG GIAN GAI NHAU
SUY GIM
S TRAO ĐI
NHAU-THAI
GIM S LƢNG CC
MAO MCH TN CA
BNH NHAU
SIÊU ÂM CHN ĐON TCTTTTC
ĐN ĐĐH GTTĐD GTTĐA
Đ bit ha nhau cao 62 64 16 94
Tăng FL/AC 34-94 78-83 18-20 92-93
BPD nh 24-88 62-94 21-44 92-98
BPD nh v nhau bit ha cao 59 86 32 95
Tc đ BPD tăng chm 75 84 35 97
Trng lƣng thai nh 89 88 45 99
Gim ch s i AFI 24 98 55 92
Tăng HC/AC 82 94 62 98
(Benson CB &all:Radilology 1986;160:415-417)
THAI CHM TĂNG TRƢỞNG TON BỘ
VAI TR CA SIÊU ÂM DOPPLER MU
Siêu âm doppler mu đƣc ng dng trên lâm
sng đ chn đon TCTTTTC t gia thp
niên 1980.
1. Đnh gi chc năng bnh nhau: Kho st cc dng
chy trong vng tun han t cung-nhau (ĐM T
CUNG) hoc nhau-thai (ĐM RN)
2. Đnh gi tnh trng sc khe thai nhi: thai cn đp
ng bng cơ ch b tr (hin tƣng ti phân phi
tun hon ĐM NO GIA) hoc thai qu suy, cơ
ch b tr b ph hy (NG TNH MCH)
NGUYÊN LÝ CA DOPPLER MU
Doppler giúp
Pht hin c dng chy
Hƣng dng chy
Mu đ: hƣng v đu d
Mu xanh: ri xa đu d
Đc tính ca dng chy
Hiu ng Doppler:
f = 2f๐ V/C cos
f๐: tn s sng ti
V: vn tc dòng chy,
: góc to bi tia siêu âm và dòng chy
C: tc đ truyn ca sóng siêu âm
HIỆU NG DOPPLER
Vt không di chuyn: tn s
sóng ti bng tn s sóng
di v
Vt di chuyn v hƣng v
đu dò: TS sóng di v ln
hơn TS sóng ti.
Vt di chuyn ri xa đu dò:
TS sóng di v nh hơn TS
sóng ti.
CC THÔNG S DOPPER
1. S/D(Systolic/Diastolic)
2. RI = (S – D)/S
3. PI = (S – D)/ Mean
(Mean = (S+D)/2)
DOPPLER ĐM T CUNG
Không đnh gi trc tip
tnh trng sc khe thai.
Bt thƣng: Tăng tr khng
hoc c dng notch đu tâm
trƣơng.
ngha: nguyên nhân
TCTTTTC l do suy chc
năng bnh nhau, không
phi l thông s đ x trí
lâm sng.
DOPPLER ĐM T CUNG
BNH THƢNG NOTCH ĐU TÂM TRƢƠNGTĂNG TRỞ KHNG
TM SOT SUY CHC NĂNG BNH NHAU
BNG DOPPLER ĐM T CUNG
TS ĐN ĐĐH TĐD TĐA
Mt giai đon:
Campbell et al., 1986 IUGR < 10th centile 11.9 67 64 20 93
Hanretty et al., 1989 IUGR < 5th centile 24.1 7 94 26 76
Bewley et al., 1991 IUGR < 5th centile 4.6 24 95 20 96
Bower et al., 1993 IUGR < 5th centile 2.5 75 86 12 99
Valensise et al., 1993 IUGR < 10th centile 3.3 89 93 31 99
North et al., 1994 IUGR < 10th centile 3.3 27 90 8 97
Irion et al., 1998 IUGR < 10th centile 4.0 26 88 7 98
Kurdi et al., 1998 IUGR < 5th centile 2.2 62 89 11 99
Hai giai đon
Steel et al., 1990 IUGR < 5th centile 1.9 63 89 10 99
Bower et al., 1993 IUGR < 5th centile 1.8 78 95 22 99
Harrington et al., 1996 IUGR < 10th centile 3.6 77 94 31 99
Frusca et al., 1997 IUGR < 10th centile 1.9 50 92 11 99
DOPPLER ĐM RN
ĐM rn: con đƣng thông
ni gia nhau v thai.
Tăng tr khng ĐMR:
≥60% h mch mu bnh
nhau b suy gim.
Mt/đo ngƣc sng tâm
trƣơng: thai thiu Oxy-toan
ha mu
TR KHNG BNH THƯNG CA ĐMR
DOPPLER ĐM RN
Tăng tr khng
Mt sng tâm trƣơng
Đo ngƣc sng tâm trƣơng
Thai c nguy cơ t vong
trong vng 24 gi
DOPPLER ĐM RN
Kho st Doppler ĐMR thai k nguy cơ
cao gip:
Gim t l nhp vin (44%, 95%CI)
Gim khi pht chuyn d (20%, 95%CI)
Gim t l MLT do suy thai (52%, 95%CI)
Gim t vong chu sinh (38%, 95%CI)
(Tng kt 12 nghiên cu ngu nhiên c đi chng siêu âm Doppler ĐMR thai
k nguy cơ cao ca FMF)
DOPPLER ĐM RN
S ng dng Doppler ĐMR thƣng qui cho thai
k nguy cơ thp cho thy t l t vong chu sinh
cao hơn nhm chng.
Sau 36 tun, doppler đng mch rn không cn
gi tr đ đnh gi vng tun hon nhau-thai.
ĐNG MCH NO GIA
ĐMNG l nhnh chính
chy trƣc bên ca vng
đa gic Willis
Khi thai thiu Oxy, thai
đp ng bng cơ ch ti
phân phi tun hon
Tăng lƣng mu đn no,
tim v tuyn thƣng thn
Gim lƣng mu đn thn,
đƣng tiêu ha v chi dƣi
HIN TƯNG TI PHÂN PHI TUN HON
ĐNG MCH THAI
Tăng tr khng ĐMR
Gim tr khng ĐMNG
PI ĐMR/PI ĐMNG TĂNG
NG TNH MCH
L mch mu nh ni gia
tnh mch rn đon trong gan
v tnh mch ch dƣi
L ngun cung cp mu giu
Oxy quan trng cho no v
tim (30% mu giu Oxy ca
TMR)
Khi thai thiu Oxy nghiêm
trng: ti phân phi mu t
TMR vo OTM lm tăng cung
lƣng tim.
NG TNH MCH
Sng OTM bnh thƣng: thai
cn hin tƣng b tr
Đo ngƣc sng a: cơ ch
b tr b ph hy
Thai c nguy cơ t vong
trong vng 24 gi