VẤN ĐỀ NƯỚC SẠCH VÀ VỆ SINH MÔI TRƯỜNG Ở NÔNG THÔN doc

Th«ng tin khoa häc §¹i häc An Giang

11

Vấn đề
Vấn đề Vấn đề
Vấn đề
NƯỚC SẠCH
và



VỆ SINH MÔI TRƯỜN
VỆ SINH MÔI TRƯỜNVỆ SINH MÔI TRƯỜN
VỆ SINH MÔI TRƯỜNG
GG
G


Nông thôn

Nguyễn Thanh Sơn
U
Bộ môn Môi trường; Khoa KT - CNMT


Nước là một trong những nhu cầu cấp thiết của con ngøi, và là một thành phần không thể thiếu
được của sự sống và cơ thể sống, không có nước thì không có sự sống. Con người có thể sống sót nếu
nhòn ăn trong vài tuần lễ, nhưng nếu nhòn uống trong vòng bốn ngày thì con người không thể sống được.
Có khoảng 7/10 trái đất được bao phủ bởi nước, trong đó có khoảng 98% là nước mặn, 1,7% là nước ở
dạng băng nằm ở hai cực là hai Cực Bắc và Cực Nam, còn lại là nước ngọt chiếm khoảng 0,3%. Tuy

nguồn tài nguyên nước rất phong phú nhưng nó phải ở đúng nơi, đúng chất lượng thì mới đáp ứng được
nhu cầu sử dụng của con người.
Û Việt Nam,
bình quân
đầu người đạt
17000 m
P
3
P
mỗi năm
nhưng chỉ mới khai
thác được khoảng
500 m
P
3
P
/người/năm,
chủ yếu là nguồn
nước ở các dòng
sông chính và dùng
trong sản xuất nông nghiệp. Nước ở Việt Nam
phân bố không đều theo vùng và nguồn nước
do mưa cũng phân bố không đều theo mùa
nên gây ra tình trạng thiếu nước cục bộ theo
mùa, theo vùng là điều không thể tránh khỏi.
Đặc biệt là đối với những vùng nông
thôn vấn
đề an ninh, an toàn nước sinh hoạt và vệ sinh
môi trường còn gặp rất nhiều khó khăn. Nước
sạch đóng vai trò rất quan trọng đối với môi

trường và sức khoẻ con người. Khi sử dụng
nguồn nước bò nhiễm bẩn con người có thể
mắc các bệnh do vi khuẩn gây ra như tả, lỵ,
viêm đường ruột và các bệnh tiêu chảy khác,
các bệnh do virus gây ra như viêm gan, viêm
đường ruột hoặc các bệnh ngoài da, đau mắt
hột, phụ khoa… Do đó hiện nay vấn đề nước
sạch và vệ sinh môi trường đang là vấn đề cấp
bách cho nhiều nơi, nhiều vùng trong cả nước
và được Chính phủ rất quan tâm, đặc biệt là
đối với vùng nông thôn. Bên cạnh vấn đề
nước sạch thì những vấn đề bức xúc về phát
triển kinh tế xã hội, vấn đề vệ sinh môi trường
cũng đã đến lúc cần phải được quan tâm và
xem xét lại một cách nghiêm túc. Ở các vùng
nông thôn tuy có hệ thống kênh rạch chằng
chòt và thường xuyên bò ngập lụt vào các
tháng cuối mùa mưa, ấy vậy mà nguồn nước
sạch cung cấp cho sinh hoạt lại rất hạn chế và
hầu như chưa được quan tâm đúng mức của
các cấp, các ngành cũng như chính người dân
đòa phương ở nơi đây. Ở những vùng này
người dân thường sử dụng nước mưa cho ăn
uống, sinh hoạt, nguồn nước này đương nhiên
là rất hạn chế và khan hiếm vào mùa khô đặc
biệt là đối với những hộ gia đình không có đủ
những dụng cụ để dự trữ nước cho mùa khô.
Cũng vậy các nguồn nước mặt và nước ngầm
chưa qua xử lí hoặc chỉ xử lí đơn giản, không
đạt yêu cầu về chất lượng nước, do đó bệnh

tật rất dễ phát sinh, phát triển và lây lan qua
đường nước thông qua ăn uống.
Bên cạnh vấn đề nước sạch thì vấn đề vệ
sinh môi trường ở những vùng này ngày càng
trở nên xấu đi, tình trạng xây cất nhà vệ sinh
Ơ

Th«ng tin khoa häc §¹i häc An Giang

12
trên sông, kênh rạch, ao … khá phổ biến mặc
dù đã có chỉ thò của chính phủ về việc giải toả
và nghiêm cấm xây dựng nhà vệ sinh trên
sông, kênh, rạch, ao. Điều này dẫn đến tình
trạng làm ô nhiễm nguồn nước mặt phục vụ
cho ăn uống, sinh hoạt. Ngoài ra, các chất thải
trong chăn nuôi hầu như chưa có biện pháp xử
lí nào, chất thải chủ yếu được tuôn thẳng
xuống sông, kênh, rạch gây nên tình trạng ô
nhiễm nguồn nước. Các chất thải nói chung ở
các khu dân cư tập trung như thò xã, thò trấn
cũng chưa có biện pháp xử lí, chỉ là đổ đống
ngoài trời tại các bãi rác không hợp vệ sinh
gây ảnh hưởng xấu đối với môi trường và sức
khoẻ cộng đồng do nước rò rỉ từ bãi rác và các
loại côn trùng, vi khuẩn gây bệnh phát sinh
lan truyền qua đường ăn uống.
Đứng trước tình hình khó khăn hiện nay đối
với vùng nông thôn là nước sạch và vệ sinh
môi trường, đó là điều không thể thiếu được

trong cuộc sống hằng ngày của mỗi người.
Thiếu nước sạch hay không có nước sạch để
dùng là nguyên nhân gây nên các bệnh tật và
đói nghèo triền miên. Tình trạng vệ sinh môi
trường không phù hợp và việc giải quyết chất
thải yếu kém sẽ gây nên các vấn đề ô nhiễm
môi trường và ô nhiễm nguồn nước, từ đó
càng làm khó khăn hơn cho các giải pháp
cung cấp nước sạch. Ở nông thôn nơi mà điều
kiện sống và mức thu nhập của người dân
đang còn rất thấp, vấn đề môi trường và vệ
sinh môi trường hầu như chỉ là một giấc mơ
mặc dù họ ít nhiều cũng đã nhận thức được
tầm quan trọng của nước sạch và vệ sinh môi
trường trong cuộc sống. Họ rất khao khát có
được nước sạch để dùng và các phương tiện
hợp vệ sinh để sử dụng để vừa đảm bảo sức
khoẻ tốt, vừa góp phần bảo vệ môi trường
đồng thời cũng nâng cao nếp sống văn minh
lòch sự. Nhưng làm thế nào để có được nước
sạch thực sự đến được với người dân vùng
nông thôn và bao giờ mới chấm dứt tình trạng
thiếu thốn hay không có nhà vệ sinh phù hợp?
Đây chính là những câu hỏi lớn đặt ra cho các
cấp, các ngành có chức năng. Đó là một động
lực lớn tác động mạnh mẽ để thôi thúc các
nhà khoa học nỗ lực, quyết tâm tìm ra những
giải pháp mang tính chiến lược phù hợp để
giải quyết những vấn đề này nhằm đáp ứng
nhu cầu, nguyện vọng của người dân nông

thôn trong thời kì công nghiệp hoá hiện nay




U
Tài liệu tham khảo
U




1. Bài giảng cơ sở môi trường đất nước và
không khí. Ths. Bùi Thò Nga.
2. Sổ tay hướng dẫn vệ sinh môi trường nông
thôn.