X QUANG BỤNG CẤP
Bs. Lê Văn Phước
Bs. Phạm Tuấn Minh
Ts. Bs. Phạm Ngọc Hoa
Khoa CĐHA BV. Chợ Rẫy
VAI TRÒ
Xét nghiệm cơ bản, ban đầu
Có giá trị (thủng tạng rỗng, tắc
ruột )
KỸ THUẬT
Phim bụng tư thế đứng hay nằm
Phim ngực thẳng
Phim bụng nằm nghiêng tia song
song mặt bàn (lateral decubitus)
GIẢI PHẪU X QUANG BỤNG
Chú ý:
1.Các bờ tạng đặc.
2.Phân bố và hình dạng khác nhau của
hơi trong các tạng rỗng.
3.Các đường mỡ: cạnh phúc mạc,
cạnh cơ thắt lưng, trên bàng
quang
Hơi của dạ dày
Hình dạng và phân bố của RN & ĐT
Hơi trong lòng RN
Phân bố hơi trong Đ T.
Các đường mỡ
CÁCH ĐỌC FILM X QUANG
BỤNG CẤP
Khảo sát có hệ thống, từ xa đến gần sẽ đượcnhững
dữ liệu tốt nhất:
Khảo sát rìa film để có thông tin bệnh
nhân, chiều thế chụp
Khảo sát sự tương xứng của xương hai
bên, các xương sườn thấp, khung
chậu và đầu xương đùi
Khảo sát các tạng trong khoang bụng
dựa vào cấu trúc mỡ xung quanh
Khảo sát các bóng cản quang bất
thường
Khảo sát sự phân bố và hình dạng của
hơi trong khoang bụng.
HÌNH ẢNH BẤT THƯỜNG
X QUANG BỤNG
Mức khí - dịch
Quai ruột giãn
Khí bất thường
Đóng vôi
Mất đường mỡ
Dịch tự do
Đè đẩy các tạng
Ngực, xương
HÌNH MỨC KHÍ- DỊCH
Dấu ĐT cắt cụt
QUAI RUỘT GIÃN
TRÀN KHÍ Ổ BỤNG
Phát hiện khí tự do trong ổ bụng
Tư thế : Đứng; Fowler; nằm
nghiêng- tia phóng ngang; nằm
Dấu hiệu: Liềm hơi dưới hoành,
các dấu hiệu khác
Liềm hơi dưới hoành
KHÍ BẤT THƯỜNG
•
Do thủng tạng rỗng.
•
Do thủ thuật.
•
Do sau phẫu thuật
bụng:
Thời gian tồn tại bình
thường ?
CĐPB:
Hơi trong ống
tiêu hóa nằm
dưới hoành
(Chilaiditi's
syndrome)
KHÍ Ở VỊ TRÍ BẤT THƯỜNG
Dấu dây chằng liềm
Hơi ngoài ống tiêu hoá
KHÍ BẤT THƯỜNG
Dấu RIGLER: thấy được hai bên thành ống tiêu hóa
Dấu dây chằng liềm
Hơi trong đường mật
KHÍ BẤT THƯỜNG
Hơi trong tĩnh mạch cửa
KHÍ BẤT THƯỜNG
KHÍ BẤT THƯỜNG
Hoại tử sinh hơi trong
thành túi mật