KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
***
***
Chuyên đề
Chuyên đề
Đặc điểm hình thức thể loại
Đặc điểm hình thức thể loại
trong thơ ca Việt Nam
trong thơ ca Việt Nam
Ngành Sư phạm Ngữ văn
Ngành Sư phạm Ngữ văn
KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
***
***
BÀI 5:
BÀI 5:
THỂ THƠ LỤC BÁT
THỂ THƠ LỤC BÁT
KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
KHOA VĂN HÓA NGHỆ THUẬT
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
BỘ MÔN LÍ LUẬN VĂN HÓA
***
***
BÀI 5:
BÀI 5:
THỂ THƠ LỤC BÁT
THỂ THƠ LỤC BÁT
Giới thiệu vào bài
Thực hành
Giới thiệu thơ lục bát, lấy ví dụ cụ thể
I. Khái niệm
II. Luật bằng trắc
III. Luật gieo vần
IV. Đối trong lục bát
V. Ngắt nhịp
VI. Ưu thế thể hiện
KHÁI NIỆM
KHÁI NIỆM
I.
Đây là một thể thơ truyền thống của dân tộc Việt Nam
Được cấu tạo từ một câu 6 chữ và một câu 8 chữ
Có độ dài từ 2 câu đến không giới hạn
VĂN HỌC VIẾT
VĂN HỌC VIẾT
VĂN HỌC VIẾT
VĂN HỌC VIẾT
VĂN HỌC
VĂN HỌC
DÂN GIAN
DÂN GIAN
VĂN HỌC
VĂN HỌC
DÂN GIAN
DÂN GIAN
THƠ LỤC BÁT
THƠ LỤC BÁT
THƠ LỤC BÁT
THƠ LỤC BÁT
Rủ nhau xuống bể mò cua
Rủ nhau xuống bể mò cua
Rủ nhau xuống bể mò cua
Rủ nhau xuống bể mò cua
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Đem về nấu quả mơ chua trên rừng
Em ơi chua ngọt đã từng
Em ơi chua ngọt đã từng
Em ơi chua ngọt đã từng
Em ơi chua ngọt đã từng
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau
Non xanh nước bạc ta đừng quên nhau
THƠ LỤC BÁT
THƠ LỤC BÁT
TRONG DÂN GIAN
TRONG DÂN GIAN
THƠ LỤC BÁT
THƠ LỤC BÁT
TRONG DÂN GIAN
TRONG DÂN GIAN
Truyện
Kiều
Nguyễn
Nguyễn
Du
Du
LUẬT
LUẬT
LUẬT
LUẬT
BACK
BACK
LUẬT
LUẬT
LUẬT
LUẬT
Gieo tại chữ thứ
Gieo tại chữ thứ
2
2
-
-
4
4
–
–
6
6
của câu 6
của câu 6
Gieo tại chữ thứ
Gieo tại chữ thứ
2
2
-
-
4
4
–
–
6
6
của câu 6
của câu 6
Gieo tại chữ thứ 2 -
Gieo tại chữ thứ 2 -
4
4
– 6 -
– 6 -
8
8
của câu 8
của câu 8
Gieo tại chữ thứ 2 -
Gieo tại chữ thứ 2 -
4
4
– 6 -
– 6 -
8
8
của câu 8
của câu 8
Các chữ
Các chữ
1 - 3 – 5 – 7
1 - 3 – 5 – 7
được tự do
được tự do
Các chữ
Các chữ
1 - 3 – 5 – 7
1 - 3 – 5 – 7
được tự do
được tự do
LUẬT BẰNG TRẮC
LUẬT BẰNG TRẮC
II.
NHẤT TAM NGŨ BẤT LUẬN
NHẤT TAM NGŨ BẤT LUẬN
NHỊ TỨ LỤC PHÂN MINH
NHỊ TỨ LỤC PHÂN MINH
Chữ gieo thanh
Chữ gieo thanh
bằng
bằng
:
:
2 – 6 – 8
2 – 6 – 8
Riêng chữ
Riêng chữ
thứ 4
thứ 4
gieo thanh
gieo thanh
trắc
trắc
Sơ đồ
Sơ đồ
LUẬT BẰNG TRẮC
LUẬT BẰNG TRẮC
1
1
2
2
3
3
4
4
5
5
6
6
1 2 3 4 5 6 7 8
1 2 3 4 5 6 7 8
B
B
B B
B
T
T
C
Giã từ năm cũ buâng khuâng
Giã từ năm cũ buâng khuâng
Giã từ năm cũ buâng khuâng
Giã từ năm cũ buâng khuâng
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường
Đã nghe xuân mới lâng lâng lạ thường
B
B
B B BT
T
T
VÍ DỤ LUẬT BẰNG TRẮC
VÍ DỤ LUẬT BẰNG TRẮC
LUẬT GIEO VẦN
LUẬT GIEO VẦN
Luật gieo vần thông thường
Luật gieo vần đặc biệt
Luật gieo vần đặc biệt
LUẬT
LUẬT
III.
Luật gieo vần thông thường
Luật gieo vần thông thường
VÍ DỤ
VÍ DỤ
VÍ DỤ
VÍ DỤ
già
già
đà
đà
chào
chào
nào
nào
bao
bao
Khi đi trẻ, lúc về ,
Khi đi trẻ, lúc về ,
Giọng quê vẫn thế tóc khác .
Giọng quê vẫn thế tóc khác .
Trẻ con nhìn lạ không ,
Trẻ con nhìn lạ không ,
Hỏi rằng khách ở chốn lại chơi?
Hỏi rằng khách ở chốn lại chơi?
z
LUẬT GIEO VẦN
LUẬT GIEO VẦN
Luật gieo vần đặc biệt
Luật gieo vần thông thường
Luật gieo vần thông thường
LUẬT
LUẬT
III.
Trèo lên cây bưởi hái
Trèo lên cây bưởi hái
hoa
hoa
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân
Bước xuống vườn cà hái nụ tầm xuân
hoa
hoa
cà
cà
Luật gieo vần đặc biệt
Luật gieo vần đặc biệt
VÍ DỤ 2
VÍ DỤ 2
VÍ DỤ 2
VÍ DỤ 2
ĐỐI
NGỮ ĐOẠN
TIỂU ĐỐI
TIỂU ĐỐI
ĐỐI TRONG
ĐỐI TRONG
THƠ
THƠ
LỤC BÁT
LỤC BÁT
IV.
IV.
3
Truyện
Kiều
Nguyễn
Du
Người lên ngựa
Người lên ngựa
kẻ chia bào
kẻ chia bào
Rừng phong thu đã
Rừng phong thu đã
nhuộm màu quan san
nhuộm màu quan san
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Làn thu thủy, nét xuân sơn
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
BACK
ĐỐI
NGỮ ĐOẠN
TIỂU ĐỐI
TIỂU ĐỐI
ĐỐI TRONG
ĐỐI TRONG
THƠ
THƠ
LỤC BÁT
LỤC BÁT
IV.
IV.
Vân xem trang trọng khác vời,
Vân xem trang trọng khác vời,
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Hoa cười ngọc thốt đoan trang,
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.
Mây thua nước tóc, tuyết nhường màu da.
Kiều càng sắc sảo, mặn mà,
Kiều càng sắc sảo, mặn mà,
So bề tài, sắc, lại là phần hơn.
So bề tài, sắc, lại là phần hơn.
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Làn thu thủy, nét xuân sơn,
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
Hoa ghen thua thắm, liễu hờn kém xanh
.
.
NGẮT NHỊP
NGẮT NHỊP
THÔNG
THÔNG
THƯỜNG 2-2
THƯỜNG 2-2
NGẮT NHỊP
NGẮT NHỊP
SÁNG TẠO
SÁNG TẠO
NGẮT NHỊP 2/2 THÔNG THƯỜNG
Cánh buồm bao quản gió xiêu
Cánh buồm bao quản gió xiêu
Cánh buồm bao quản gió xiêu
Cánh buồm bao quản gió xiêu
Ngàn trùng biển rộng chín chiều ruột đau
Ngàn trùng biển rộng chín chiều ruột đau
Ngàn trùng biển rộng chín chiều ruột đau
Ngàn trùng biển rộng chín chiều ruột đau
NGẮT NHỊP
NGẮT NHỊP
THÔNG
THÔNG
THƯỜNG 2-2
THƯỜNG 2-2
NGẮT NHỊP
NGẮT NHỊP
SÁNG TẠO
SÁNG TẠO
NGẮT NHỊP SÁNG TẠO
Cái gì như thể nhớ mong
Nhớ nàng? Không! Quyết là không nhớ nàng