PHẦN 1:GIỚI THIỆU
Nhà quản trị,chức năng và lĩnh vực quản trị là một trong những vấn đề
cực kỳ quan trọng mà bất kỳ một doanh nghiệp nào cũng phải đặt ra ngay từ khi
bắt đầu thành lập,và nó luôn cần được xem xét trong quá trình phát triển của
doanh nghiệp.Chính vì vai trò và tầm quan trọng của nó nhóm chúng tôi quyết
định chọn đề tài này.Để làm rõ hơn chúng tôi lựa chọn công ty cổ phần xi măng
Sông Đà thuộc tập đoàn Sông Đà để nghiên cứu.Công ty đã có nhưng bước phát
triển vượt bậc,một phần cũng nhờ đội ngũ các nhà quản trị và sự phân công một
cách hợp lý.
Quá trình hình thành và phát triển của Công ty cổ phần Xi măng Sông Đà
từ khi thành lập đến nay có thể chia thành 2 giai đoạn như sau:
• Giai đoạn 1: từ năm 1992 đến năm 2001
Sau khi công trình thủy điện Hòa Bình được xây dựng xong, để giải quyết
nguồn nhân lực còn dôi dư hoặc không có điều kiện chuyển đi công tác nơi
khác, lãnh đạo Tổng công ty xây dựng thủy điện Sông Đà quyết định xây dựng
Nhà máy xi măng Sông Đà lò đứng với dây chuyền thiết bị, công nghệ nhập từ
Trung Quốc, công suất thiết kế 8,2 vạn tấn xi măng/ năm.
Nhà máy được chính thức khởi công xây dựng từ tháng 02 năm 1993 với
tổng diện tích đất đai là 35.333 m2, trong đó diện tích nhà xưởng là 32.600 m2,
diện tích sân bãi là 2.733 m2. Các phân xưởng được bố trí linh hoạt, phù hợp với
diện tích đất đai và phù hợp với dây chuyền công nghệ. Đến tháng 10 năm 1994,
nhà máy được xây dựng xong và bắt đầu đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh.
Dây chuyền thiết bị tương đối hoàn chỉnh và hiện đại kể từ khâu nghiền sấy phối
liệu cho đến khâu đóng bao xi măng.
Địa hình nơi Nhà máy xây dựng có nhiều thuận lợi cho việc cung cấp
nguyên, nhiên vật liệu, vật tư đầu vào và tiêu thụ sản phẩm. Một bên Nhà máy
nằm sát Sông Đà thuận tiện cho giao thông đường thủy, một bên Nhà máy nằm
gần với Quốc lộ 6 thuận tiện cho việc vận chuyển, chuyên chở bằng đường bộ.
1
Nguồn nguyên liệu phục vụ cho sản xuất sẵn có ở địa phương như đá vôi,
đất sét và nguồn nhân lực...
Sau gần một năm kể từ khi bắt đầu đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh,
sản phẩm xi măng của đơn vị đã được Tổng cục đo lường chất lượng chứng
nhận phù hợp với tiêu chuẩn Việt Nam và sản phẩm đã được đưa vào xây dựng
các công trình dân dụng, một số các công trình trọng điểm tại địa phương. Tuy
bước đầu Nhà máy còn gặp nhiều khó khăn về sản xuất và địa bàn tiêu thụ sản
phẩm song với đội ngũ cán bộ nhân viên có trình độ và tay nghề được đào tạo
thường xuyên kết hợp với sự ủng hộ của Tổng công ty Sông Đà, công suất máy
móc thiết bị ngày càng được nâng cao, chất lượng sản phẩm ngày càng ổn định
và sản phẩm của đơn vị đã chiếm được phần lớn thị trường khu vực Tây Bắc,
khu vực Hà Nội, Hà Tây.
Đến tháng 6 năm 1996, sản phẩm của đơn vị tiếp tục được cấp dấu chất
lượng hợp chuẩn và công suất thực tế đã khai thác đạt khoảng 80% so với công
suất thiết kế. Tháng 3 năm 1998, sản phẩm của Nhà máy đạt Huy chương Bạc
về chất lượng xi măng quốc gia, đạt 100% công suất thiết kế và tiêu thụ. Năm
2000, Tổng công ty Sông Đà giao kế hoạch sản xuất và tiêu thụ 75.000 tấn xi
măng/năm, thực tế đã sản xuất và tiêu thụ đạt 85.000 tấn.
Tháng 10 năm 2001, Nhà máy được cấp chứng nhận Hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9001-2000. Hiện nay, Công ty vẫn duy trì áp
dụng hệ thống quản lý chất lượng này và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng
ngày càng phù hợp
• Giai đoạn 2: từ năm 2002 đến nay
Thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về Nhà máy Xi măng Sông
Đà là đơn vị thành viên của Công ty Sông Đà 12 thuộc Tổng công ty Sông Đà
đã trở thành Công ty cổ phần xi măng Sông Đà.Công ty tiếp tục hoạt động trên
cơ sở máy móc, dây chuyền thiết bị công nghệ và nguồn nhân lực hiện có.
Năm 2005, Công ty cổ phần xi măng Sông Đà đã vinh dự được Đảng và
Nhà nước trao tặng Huân chương lao động hạng III cho những đóng góp của
2
đơn vị trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước.
Từ một đơn vị hạch toán phụ thuộc, hoạt động chính là sản xuất xi măng,
sau khi cổ phần hóa, Công ty cổ phần Xi măng Sông Đà đi vào hoạt động độc
lập theo Luật doanh nghiệp, ngành nghề sản xuất kinh doanh đang từng bước
được mở rộng.
Hiện nay công ty đang hoạt động tại
CÔNG TY CỔ PHẦN XI MĂNG SÔNG ĐÀ
Địa chỉ: Phường Tân Hòa, Thành phố Hòa Bình, Tỉnh Hòa Bình
Điện thoại: 02183.854515/855.667 - Fax: 02183.854138 - Di
động: 0983296225
Email:
Để có thể nhìn nhận về công ty cổ phần xi măng Sông Đà một cách tổng
thể và chính xác hơn trong vấn đề nhà quản trị,chức năng và lĩnh vực quản
trị,chúng tôi xin đề cập đến một số cơ sở lý thuyết sau:
3
PHẦN 2:CƠ SỞ LÝ THUYẾT
1.Các cấp,nhiệm vụ vai trò và chức n ăng của từng cấp
Nhà quản trị là tất cả những người tham gia chỉ huy trong bộ máy điều
hành doanh nghiệp.Đội ngũ nhà quản trị doanh nghiệp được phân loại theo
nhiều tiêu chí khác nhau.Nhưng đứng trên góc độ cấp quản trị trong doanh
nghiệp có thể chia thành 3 nhóm là nhà quản trị cấp cao,cấp trung và cấp cơ sở.
a.Nhà quản trị cấp cao
Bao gồm chủ tịch hội đồng quản trị,giám đốc,các phó giám đốc các công
ty con,công ty thành viên với nhiệm vụ và chức năng chính:
- Hoạch định chiến lược
- Giải quyết các xung đột,đàm phán bên ngoài
- Tạo dựng bộ máy doanh nghiệp: tại thời điểm nào cần bao nhiêu nhân
viên,phụ trách phần việc nào?Hay lúc nào nên tuyển dụng,thuyên chuyển thăng
chức…
- Phối hợp hoạt động,kiểm tra, khắc phục hậu quả
- Chịu trách nhiệm hoàn toàn về mỗi quyết định ảnh hưởng tốt xấu đến
doanh nghiệp
+ Đối với cổ đông : Báo cáo tình hình hoạt động và trả cổ tức.
+ Đối với đội ngũ cấp dưới :Trả lương,tạo công ăn việc làm…
+ Đối với nhà nước: Nộp thuế,chịu trách nhiệm trước pháp luật về những
hoạt động của công ty…
b.Nhà quản trị viên cấp trung
Gồm các trưởng phòng,phó phòng,quản đốc phân xưởng với nhiệm vụ và
chức năng chính:
- Lập các kế hoạch tác nghiệp
- Tổ chức thực hiện các hoạt động,báo cáo và đề xuất các hoạt động mới
- Phối hợp hoạt động với các đơn vị khác
- Tạo động lực cho người lao động…
c.Nhà quản trị cấp cơ sở
Gồm tổ trưởng tổ phó,các nhân viên với chức năng và nhiệm vụ chính:
- Thực hiện đúng,chính xác và đầy đủ các yêu cầu của cấp trên.
4
- Sáng tạo,báo cáo và đề xuất ý kiến với cấp trên…
Đây là sơ đồ các cấp quản trị trong doanh nghiệp.Chúng ta thấy rằng sơ
đồ có hình tháp do nguyên nhân theo thứ tự từ thấp đến cao số lượng các thành
viên trong cấp giảm dần,điều này 1 phần do yêu cầu về nhiệm vụ cao càng
lớn,đòi hỏi vai trò các nhà quản trị càng quan trọng.
Tuy nhiên bất kỳ nhà quản trị ở cấp nào đều phải thể hiện 3 vai trò chính:
- Vai trò quan hệ với con người: Là người đại diện cho doanh nghiệp,cho
các nhân viên dưới quyền,là người lãnh đạo phối hợp kiểm tra công việc, và là
người giữ vai trò liên lạc trong và ngoài doanh nghiệp.
- Vai trò thông tin: Thu thập,xử lý và truyền đạt thông tin.
- Vai trò quyết định: Đưa ra các quyết định đúng với thẩm quyền của
mình.
Thực tế rằng 3 cấp quản trị ko hoàn toàn tách biệt nhau,các chức năng có
thể đan xen nhau trong quá trình thực hiện công việc.
2.Các kỹ năng quản trị
Tìm cho mình một nhà quản trị giỏi, thực sự có tài và có thể điều hành tốt
hoạt động hoạt động kinh doanh luôn là nỗi đau đầu đối với bất cứ một doanh
nghiệp nào.
Mặc dầu mọi người đều thừa nhận việc lựa chọn và đào tạo các nhà quản
5
trị kinh doanh là một trong những vấn đề gay cấn nhất của các doanh nghiệp
trên toàn thế giới, song điều đáng ngạc nhiên là bản thân những người quản trị
lại có những hình dung rất khác nhau về những tiêu chuẩn của một nhà quản trị
giỏi. Cho đến nay, bất cứ nhà quản trị nào cũng đều biết rằng, một công ty thì
cần đến tất cả các các cán bộ quản lý cho các cấp công việc khác nhau.
Những phẩm chất cần thiết cho một giám sát viên ở cửa hàng sẽ hoàn toàn
trái ngược với những phẩm chất cần cho một trưởng phòng phụ trách sản xuất.
Tuy nhiên,nhìn vào những nhà quản trị thành đạt ở bất cứ công ty nào cũng có
thể thấy được những phẩm chất cơ bản mà họ có được.Đó là:
- Kỹ năng tư duy:Khả năng chuyển hóa những vấn đề lý thuyết trở thành
hiện thực,giảm thiểu các vấn đề khó khăn,giải quyết các vấn đề phức tạp.
- Kỹ năng kỹ thuật:Khả năng chuyên môn,khả năng thực hiện công việc
trong phạm vi công việc của ḿnh.
- Kỹ năng con người:Mối quan hệ giữa các cá nhân trong doanh nghiệp.
Thường tất cả các nhà quản trị phải có đầy đủ 3 kỹ năng này song tầm
quan trọng của mỗi loại kỹ năng tùy theo cấp bậc của nhà quản trị trong tổ chức.
Cao Tư duy Con người Kỹ thuật
Trung Tư duy Con người Kỹ thuật
Cơ sở Tư duy Con người Kỹ thuật
Từ sơ đồ trên ta thấy rằng kỹ năng con người vẫn giữ nguyên ở 3 cấp vì
cho dù ở cấp quản trị nào thì nhà quản trị cũng phải làm việc với con người.Còn
theo thứ tự tăng dần của cấp quản trị thì kỹ năng tư duy cũng tăng dần,đồng thời
kỹ năng kỹ thuật giảm dần.Ở cấp cơ sở nhà quản trị làm việc chặt chẽ với cơ sở
sản xuất- nơi mà tài nguyên thiên nhiên đặc biệt quan trọng.Kỹ năng tư duy,trái
lại,các quyết định của các nhà quản trị cấp cao cần có mức độ tư duy,hiểu biết
rộng hơn.
3.Chức năng quản trị
a.Khái niệm :
Là những hoạt động riêng biệt của quản trị thể hiện ở những phương thức
tác động của quản trị gia đến các lĩnh vực quan trọng của doanh nghiệp.
b.Phân loại các chức năng quản trị
6
***Cách phân loại của Henry Fayol
+ Dự kiến
+ Tổ chức
+ Phối hợp
+ Chỉ huy
+ Kiểm tra
***Cách phân loại của L.Gulick và L.Wrwich
Gồm 7 chức năng : (PORDCORB) planing(P:dự kiến) ; oganizng(O: tổ
chức) ; Staffing (S: nhân lực) ; Directing(D: chỉ huy); Coordinating(CO: phối
hợp) ; reporting (R: báo cáo) ; Budgeting (B:ngân sách).
***Cách phân loại của H.kooniz và C.O’Donnell
Gồm 4 chức năng quản trị cơ bản:
+ Xác định triết lý giáo lý và chính sách kinh doanh
+ Kế hoạch tổ chức kinh doanh và kiểm tra
+ Tổ chức và chỉ huy
+ Phát triển nhà quản trị
c.Nội dung cơ bản của từng chức năng quản trị
- Hoạch định : Xác định mục tiêu ,xây dựng chiến lược tổng thể , thiết
lập một hệ thống kế hoạch để phối hợp các hoạt động.
- Tổ chức : Xác định việc phải làm ,người phải làm việc đó , công việc
được phối hợp như thế nào,bộ phận nào cần phải thành lập, quan hệ phân công
trách nhiệm giữa các bộ phận đó và hệ thống quyền hành trong doanh nghiệp.
- Chỉ huy: Tuyển dụng , thu dụng , bổ dụng , bố trí , sử dụng , động
viên , khuyến khích thiết lập quyền hành và sử dụng quyền hành đó để giao
việc cho nhân viên .
- Phối hợp :
+ Phối hợp theo chiều dọc là phối hợp giữa các cấp quản trị .
+ Phối hợp theo chiều ngang là phối hợp giữa các chức năng các lĩnh
vực quản trị.
- Kiểm tra: Xem quá trình thực hiện có đúng với kế hoạch đề ra hay
không.
7
d. Các mối quan hệ
- Quan hệ giữa các chức năng quản tri với quy mô doanh nghiệp
-Quan hệ giữa các chức năng quản trị với các cấp quản trị
- Tính quốc tế của các chức năng quản trị
Để xây dựng được một quy trình tổ chức thực hiện công việc cần phải có
tất cả các chức năng trên.
4.Các lĩnh vực quản trị
Lĩnh vực quản trị được hiểu như các hoạt động quản trị khi được sắp xếp
trong một bộ phận nào đó.Ở các bộ phận này có người chỉ huy liên quan đến
việc ra các quyết định quản trị.
Có thể phân ra làm 8 lĩnh vực như sau:
- Lĩnh vực vật tư
- Lĩnh vực sản xuất
- Lĩnh vực marketing
- Lĩnh vực nhân sự
- Lĩnh vực tài chính kế toán
- Lĩnh vực nghiên cứu và phát triển
- Lĩnh vực tổ chức và thông tin
- Lĩnh vực hành chính pháp chế và các dịch vụ chung
Mỗi lĩnh vực có chức năng nhiệm vụ riêng,vì vậy bất kỳ một hoạt động
kinh doanh nào cũng cần đủ 8 lĩnh vực quản trị trên,chỉ khác ở chỗ nó được biểu
hiện và sử dụng nhiều hay ít mà thôi.
8