(TIỂU LUẬN) bài THI CUỐI kỳ môn học tư DUY PHẢN BIỆN đ ề tài gen z – thế hệ mang giá trị tích cực cho cộng đồng

TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN LANG
KHOA: QUAN HỆ CÔNG CHÚNG – TRUYỀN THƠNG
---------♥♥---------

BÀI THI CUỐI KỲ
Mơn học: TƯ DUY PHẢN BIỆN
Đề tài:

Gen Z – thế hệ mang giá trị tích cực cho
cộng đồng
Giảng viên: Nguyễn Thanh Tâm
Lớp: K26PR33
MLHP:202_DXH0052_33
Sinh viên thực hiện: Đoàn Thị Thu Thảo


TP Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 06 năm 2021


GEN Z

Trang 1

LỜI CẢM ƠN
Xin chân thành cảm ơn Thầy Nguyễn Thanh Tâm đã mang đến cho chúng
em một đề tài hết sức thú vị, để chúng em được tự do sáng tạo và thực hiện bài
thi cuối kỳ của mình. Đây cũng chính là cơ hội để em có điều kiện cọ xát, vận
dụng những kiến thức đã học vào thực tế. Cũng như giúp em có thể tìm ra
những ưu điểm, khiếm khuyết của bản thân. Qua đó rèn luyện cho chính mình
nhiều kỹ năng: tìm kiếm tài liệu, phân tích và chọn lọc thơng tin, kỹ năng tư
duy phản biện, kỹ năng viết và trình bày báo cáo tiểu luận.

Xin chân thành cảm ơn Thầy với những giờ lên lớp tràn đầy năng lượng và
hiệu quả. Nhờ đó mà chúng em có thêm rất nhiều kiến thức phục vụ cho việc
hồn thành tốt bài thi của mình.
Xin chân thành cảm ơn Thầy vì đã mang đến cho em có những tư liệu quý
báu cũng như những hướng dẫn cụ thể để em có thể hồn thành tốt bài thi này.
Trân trọng và cảm ơn.
Đoàn Thị Thu Thảo

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 2

LỜI CAM ĐOAN
Em cam đoan sẽ hoàn thành bài thi một cách nghiêm túc và tích cực nhất, tránh
việc sao chép thông tin.
Các thông tin và kiến thức về các vấn đề nghiên cứu được lấy từ nguồn tin
chính thống. Đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong việc truyền tải thơng tin.

TP Hồ Chí Minh, ngày 24 tháng 06 năm 2021

Đoàn Thị Thu Thảo

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 3

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................4
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI......................................................................................4
II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU.............................................................................4
III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU............................................................................5
IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU..........................................................................5
V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU.................................................................................5
VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU....................................................................5
VII. Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU.....................................................6
VIII. LẬP KẾ HOẠCH THỰC HIỆN....................................................................6
PHẦN NỘI DUNG..................................................................................................8
Chương 1: Cơ sở lý luận........................................................................................8
1.1.

Khái niệm................................................................................................. 8

1.2.

So sánh đối chiếu Gen Z và các Gen khác..............................................10

1.3. Tầm ảnh hưởng của Gen Z.........................................................................16
Chương 2: Cơ sở thực tiễn...................................................................................19
2.1.

Kết quả khảo sát các vấn đề về Gen Z....................................................19

2.2. Các thông số minh chứng cho việc Gen Z không phải thế hệ của cái tôi
mà là thế hệ của sự thật.....................................................................................20

2.3.

Tổng kết.................................................................................................. 21

Chương 3: Bàn luận.............................................................................................21
3.1. Không phải một thế hệ “lồi lõm”, Gen Z là thế hệ mang lại nhiều giá trị
tích cực............................................................................................................. 21
3.2. Thơng số minh chứng cho việc Gen Z mang lại nhiều giá trị tích cực cho xã
hội..................................................................................................................... 21
3.3. Tổng kết.....................................................................................................22
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ...............................................................................22
I.

KẾT LUẬN...................................................................................................22

II. HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI...................................................................23
Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 4

TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................23

PHẦN MỞ ĐẦU
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong thời kỳ công nghệ phát triển và thống lĩnh mọi mặt đời sống xã hội, sự kết
nối toàn cầu tăng, cũng là lúc mà một thế hệ người mới ra đời và được gọi bằng một
thuật ngữ - “Gen Z”. Không phải ai cũng biết và hiểu rõ thuật ngữ vừa lạ vừa mới

này. Khi nhắc đến Gen Z người ta thường có những thái độ như sau: Gen Z là gì?;
Hẳn là cái tơi của họ lớn lắm nhỉ?; chắc tham vọng lớn lắm đây, chắc họ giỏi cơng
nghệ lắm, tơi chẳng mong chờ gì vì thái độ tự cao của họ, một lũ cuồng công
nghệ,... Đó là những ý kiến chủ quan của một số người và thật sự cũng chẳng mấy
ai dành chút thời gian tìm hiểu về thế hệ được các nhà nghiên cứu cho rằng có triển
vọng nhất trong thời đại này. Hiện nay xuất hiện một luồng ý kiến trái chiều về việc
xuất hiện ý kiến cho rằng Gen Z là thế hệ “lồi lõm” trong mắt các thế hệ trước. Bản
thân em cũng là một thế hệ Gen Z, nhưng thật chất cũng chưa hiểu rõ mấy về nhóm
nhân khẩu học này. Từ những tranh cãi về luồng dư luận trên, đã thơi thúc em tìm
hiểu và nghiên cứu các vấn đề về thế hệ Z này. Và em nhận thấy rằng Gen Z là một
thế hệ có nhiều mặt tích cực và phù hợp với bối cảnh cơng nghệ hiện nay. Và đề tài
nghiên cứu “Gen Z – Thế hệ mang lại nhiều giá trị tích cực cho cộng đồng ” được ra
đời.
Đề tài “Gen Z – Thế hệ mang lại nhiều giá trị tích cực cho cộng đồng” được thực
hiện dưới góc nhìn cá nhân, tuy nhiên nó cũng cung cấp ít nhiều thơng tin hữu ích
cho những ai thật sự muốn tìm hiểu về thế hệ này.

II. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
- Sản phẩm thực tế: Đề tài này chính là nguồn cung cấp thơng tin cho mọi người,
mang đến một cái nhìn tích cực về một thế hệ Gen Z. Đồng thới chứng minh được
Gen Z là thế hệ mang lại nhiều giá trị tích cực.
Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 5

- Sản phẩm về kỹ năng: Rèn luyện và trau dồi thêm một số kĩ năng cần thiết như: kĩ
năng phản biện; kỹ năng tìm kiếm, đọc tài liệu; kỹ năng so sánh, phân tích vấn đề;

kỹ năng viết và trình bày báo cáo nghiên cứu.

III. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1. Tìm hiểu kiến thức liên quan đến đề tài.
2. Tìm hiểu các thực trạng về Gen Z.
3. Tìm hiểu các luồng dư luận về vấn đề nghiên cứu.
4. Phân tích, so sánh các nguồn tin và đưa ra quan điểm cá nhân.
5. Tìm hiểu và chỉ ra các mặt tích cực của Gen Z.
6. Đưa ra luận cứ và lí do giải thích Gen Z là thế hệ mang lại nhiều giá trị tích
cực cho cộng đồng.
7. Nghiên cứu và trình bày báo cáo tiểu luận.

IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
1. Đề tài tập trung nghiên cứu nhóm người thuộc thế hệ Gen Z
2. So sánh, đối chiếu, phân tích và đánh giá lớp trẻ ngày nay với lớp trẻ trước
hay so sánh Gen Z với các Gen B,X,Y.

V. PHẠM VI NGHIÊN CỨU
- Nghiên cứu và làm rõ các mặt tích cực của nhóm nhân khẩu học mới (Gen Z) trên
tồn cầu trong thời đại cơng nghệ 4.0.

VI. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
- Phương pháp phân tích và tổng hợp: Phân tích, tổng hợp và hệ thống hóa các kiến
thức về thế hệ Gen Z từ thông tin qua sách, báo và internet. Tìm hiểu về các mặt
tích cực mà Gen Z sở hữu đồng thời nghiên cứu thông tin qua các luồn ý kiến trái
chiều về Gen Z.

Tư duy phản biện

GEN Z

Trang 6

- Phương pháp quan sát khoa học: Nghiên cứu và quan sát trực tiếp và gián tiếp
hành vi, thái độ của nhóm người thuộc Gen Z.
- Phương pháp thu thập số liệu: Sử dụng những thông tin và số liệu đã sẵn có từ các
nguồn khác nhau về các vấn đề xoay quanh đề tài.
- Phương pháp phân tích tổng hợp kinh nghiệm:Thu thập thơng tin, chọn lọc nội
dung, sửa chữa cho đến khi hoàn chỉnh sản phẩm.

VII. Ý NGHĨA CỦA VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Ý NGHĨA KHOA HỌC
 Tự tìm hiểu một số kiến thức về Gen Z.
 Tìm hiểu hiểu các vấn đề xoay quanh Gen Z.
 Tìm hiểu thêm về các Gen thế hệ trước.
Ý NGHĨA THỰC TIỄN
R Đề tài giúp cho mọi người có cái nhìn tích cực về Gen Z.
R Cung cấp các thơng tin cần thiết về thế hệ mới này.
R Giúp các bạn trẻ hiểu ra tầm quan trọng của bản thân mình, để khơng ngừng
cố gắng và phấn đấu.
R Giúp các doanh nghiệp định hình rõ hơn về nguồn nhân lực thế hệ Z này để
có chiến lược thu hút và phát triển các Gen Zers.

VIII. LẬP KẾ HOẠCH THỰC HIỆN

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 7
Bảng 1: Kế hoạch thực hiện

STT

Thời gian

Công việc

Mục đích

1

15/6

Tìm kiếm thơng tin, nghiên - Xác định vấn đề nghiên
cứu chọn lọc đề tài thực hiện.
cứu.

2

16/6 đến 17/6

Tổng hợp nội dung, chọn lọc - Tìm hiểu vấn đề đang
thơng tin. .
nghiên cứu
- Lập kế hoạch thực hiện.

3

18/6

- Lên ý tưởng thực đề tài

- Chọn phương án thực hiện
phù hợp.

- Thu thập thông tin và luận cứ
để thực hiện đề tài
5

19/6 đến 21/6

- Nghiên cứu cách thức trình Thực hiện đề tài
bày tiểu luận
- Tiến hành làm nội dung

6

22/6 đến 23/6

Tư duy phản biện

- Sử dụng phần mềm kiểm tra
Bổ sung và sửa chữa để hồn
lỗi chính tả, đạo văn.
thiện bài tiểu luận
- Hoàn tất thủ tục báo cáo tiểu
Kết thúc công việc.

luận.


GEN Z

Trang 8

PHẦN NỘI DUNG
Chương 1: Cơ sở lý luận
Thời buổi công nghệ lên ngôi, một thế hệ Gen mới ra đời và được dự đoán sẽ
vượt qua cả thế hệ Y (Millennials) để trở thành thế hệ người đông nhất hành tinh.
Những người thuộc thế hệ này được gọi là Gen Zers. Hiện nay, nhóm nhân khẩu
học này đã và đang gia nhập vào lực lượng lao động với số lượng khá lớn ở mỗi
quốc gia trên thế giới. Sự gia nhập của họ vào thị trường lao động đã mang theo một
luồng sóng mới và có tác động sâu sắc ở các lĩnh vực công nghệ, tiêu dùng bán lẻ
cũng như trong chính trị và văn hóa. Thế hệ Gen Z này hoàn toàn khác so với các
thế hệ trước, điều này được thể hiện qua các hành vi và quan điểm độc đáo về nghề
nghiệp cũng như những định hướng trong tương lai của họ. Sự gia nhập của bất kỳ
thế hệ mới nào vào lực lượng lao động thường đi kèm với sự so sánh với các thế hệ
trước đó, cùng với đó là những kỳ vọng. Cũng chính vì những so sánh thơng qua
cách nhìn của một số người thuộc thế hệ Gen trước mà đã xuất hiện một luồng ý
kiến gây tranh cãi rằng: Gen Z là thế hệ “lồi lõm” trong mắt thế hệ trước.
1.1.

Khái niệm

1.1.1. Nhân khẩu học
1.1.1.1.

Định nghĩa

Theo Wikipedia: “Nhân khẩu học là khoa học nghiên cứu thống kê về số cá
thể 1 loài, đặc biệt là dân số loài người. Đây là một ngành khoa học chung có thể áp
dụng cho bất cứ một quần thể dân số nào mà có sự thay đổi đổi theo thời gian và
khơng gian.”
Phân tích nhân khẩu học có thể thể áp dụng cho tồn bộ xã hội hoặc cho các
nhóm được xác định bởi các tiêu chí như giáo dục, quốc tịch, tơn giáo và dân tộc.
Nhân khẩu học có thể được xem như là một phân ngành của xã hội học mặc dù có
một số khoa nhân khẩu học riêng biệt. Đối tượng của nhân khẩu học thường là đo

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 9

lường tiến trình phát triển của dân số, tuy nhiên những nghiên cứu rộng hơn về nhân
khẩu học cũng bao gồm sự phân tích mối quan hệ giữa những q trình kinh tế, xã
hội, văn hố, di truyền và sinh học có ảnh hưởng đến dân số. [1]
1.1.1.2.

Các thế hệ nhân khẩu học

Các thế hệ của nhân khẩu học được chia như sau:


Từ năm 1910 – 1924: được gọi là “Gen vĩ đại nhất”



Từ năm 1925 – 1945: Gen Silent



Từ năm 1946 – 1964: Gen Baby Boomers



Từ năm 1965 – 1979: Gen X



Từ năm 1980 – 1994: Gen Y



Từ năm 1995 – 2012: Gen Z



Từ năm 2013 – 2025: Gen Alpha
Hiện nay Gen Z được dự đoán sẽ trở thành lực lực lượng tiêu dùng và lao

động trẻ tuổi và hùng hậu nhất trong tương lai. Được ví như là thế hệ “tắc kè hoa”,
Gen Z đã sớm thể hiện khả năng thích ứng tốt trong mọi hồn cảnh.
1.1.2. Gen Z
Thế hệ Z hay Gen Z là thuật ngữ dùng để chỉ một thế hệ người sinh ra trong
khoảng thời gian từ năm 1995 đến năm 2012. Ngoài cách gọi Gen Z ra thì thế hệ
những người trẻ khi đến tuổi trưởng thành vào thập kỷ thứ 2 của thế kỷ 21 này còn

được gọi bằng nhiều cách

khác nhau như: hậu Millennials, thế hệ Internet,

Homeland Generation, Gen Tech, Net Gen, Plurals, Zoomers, Generation Z, Gen
Wii, Digital Natives, Neo-Digital Natives, Founders, iGen, iGeneration hay Post
millennials,...
Thuật ngữ mới này được biết đến lần đầu tiên thông qua một bài báo mang tên
“Thời đại quảng cáo” vào 9/2000. Vì đây là lứa được sinh ngay sau Gen Y, nên

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 10

được gọi là Gen Z hay thế hệ Z. Khơng giống với nhóm người thuộc thế hệ Y được
sinh trong giai đoạn đầu của quá trình hình thành và phát triển mạng Internet, thế hệ
Z đã tiếp xúc với công nghệ ngay từ nhỏ và đã sớm quen với việc sử dụng Internet
và các phương tiện truyền thông xã hội. Và họ khơng hẵn ai cũng có trình độ kỹ
thuật số.
1.1.3. Các thế hệ Gen khác
Gen Alpha: những đứa trẻ trưởng thành cùng iPad, họ không thể tách rời cơng
nghệ và có thể truyền tải suy nghĩ trực tuyến chỉ trong vài giây.
Millennials/Gen Y: Những ai có trình độ về công nghệ và tiếp xúc với công
nghệ từ những ngày đầu, hiện đang đang ở độ tuổi bước chân vào lực lượng lao
động chủ chốt của thế giới. Hiện nay, nhóm người này thuộc phân khúc lao động
phát triển nhanh nhất.
Gen X: Những người đã có tuổi vào thời điểm hiện tại, nên họ có những thói

quen của những con người thuộc thế hệ cũ. Họ thích đọc báo, nghe radio, xem TV.
Baby Boomer Gen: thế hệ hướng tới mục tiêu, nên họ có thể được thúc đẩy
bởi các chương trình khuyến mại, phát triển chun mơn và có được sự hiểu biết và
nhận thức về chun mơn của họ.
1.2.

So sánh đối chiếu Gen Z và các Gen khác

1.2.1. Gen Z trong mắt Gen khác
1.2.1.1.

Mặt tiêu cực

Gen Z có mức độ tập trung thấp: Cơng nghệ là một món quà và cũng là một
lời nguyền. Do sự can thiệp trực tiếp từ công nghệ, các ứng viên Gen Z có mức độ
tập trung có xu hướng thấp hơn Millennials (Gen Y). Sự phát triển đến mức gây
nhiễu loạn thông tin của nhiều nền tảng truyền thông xã hội, các trang web thú vị,
YouTube khiến khả năng tập trung vào một nhiệm vụ của họ trở nên rất khó khăn.
Họ thường tự dặn lịng “xem một chút thơi, một chút thơi rồi mình sẽ hồn tất
nhiệm vụ”. Có một sự thật là mặc dù họ có thể đa nhiệm, giỏi thích ứng và có tài
năng ở một khía cạnh, nhưng nó cũng ít nhiều gì ảnh hưởng đến chất lượng đầu ra

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 11

của họ hay nói cách khác là mức độ tập trung hay năng suất làm việc hiệu quả của

họ.
Gen Z thích thể hiện cái tơi và thái độ tự cao trong giao tiếp: Gen Z có xu
hướng nổi loạn và chống đối tư tưởng cũ. Họ ln thích làm theo cái tơi cá nhân và
khơng thích chỉ chạy theo định hướng của bố mẹ. Hơn ai hết, thế hệ này rất khao
khát được sự công nhận từ người thân, họ hàng, bạn bè và xã hội bất kể sự cơng
nhận này đi kèm với những lời chỉ trích. Một vài nhận định về Gen Z nơi công sở,
chẳng hạn như, không bao giờ nhận sai, sẵn sàng “tay đơi” với sếp, thậm chí là
khơng quan tâm tới kinh nghiệm mà tự tin thái quá về năng lực của bản thân.
Những phân tích về thái độ, tâm lý cho thấy hình ảnh rất đối lập khi Gen Z là thế hệ
thích học hỏi nhưng lại ngại bị phê bình; Làm việc trách nhiệm tuy nhiên điểm yếu
là không chịu được áp lực; Thích nghi nhanh nhưng lại ít thoải mái nếu có q
nhiều thay đổi.
Gen Z nghiện cơng nghệ: Đôi khi công nghệ không là tất cả, Gen Z thường
khơng có chút kiến thức về những sự kiện đã xảy ra trước thời họ được sinh ra, và
mọi thứ đều dựa vào công nghệ. Việc sinh ra trong kỷ ngun cơng nghệ 4.0 đã
phần nào khiến cho họ có thái độ q ỷ lại vào cơng nghệ. Thay vì đọc sách thì họ
chọn lướt web, thay vì mua hàng trực tiếp thì họ thích săn sale và mua hàng online,
thay vì gặp nhau tán gẫu họ thích nằm nhà trị chuyện qua các thiết bị cơng nghệ.
Dần dần smartphone và các thiết bị hiện đại khác trở thành vật bất li thân của Gen
Z. Cứ mãi dán mắt vào chiếc điện thoại, họ dần bỏ quên thế giới lại phía sau.
Sự trung thành thấp: Họ khơng thích khn khổ, họ cũng khơng thích một
màu, họ thích thay đổi di chuyển đó đây, họ thích năng động và sáng tạo. Vì lẻ đó
mà 25% thế hệ Gen Z tin rằng họ không thật sự trung thành làm việc tại một cơng ty
suốt nhiều năm trời. Thế hệ này có xu hướng chạy theo trào lưu, khi một trào lưu
kết thúc họ sẵn sàng nhảy sang chào sân ở một trào lưu khác. Cũng chính vì thế mà
trong mắt một số thế hệ Gen trước thì Gen Z chỉ là những người bồng bột, nơng nổi
và phiền tối.
Tư duy phản biện

GEN Z
1.2.1.2.

Trang 12
Mặt tích cực

Đa nhiệm: Thế hệ Z được sinh ra trong thế giới công nghệ mới đầy triển vọng
và nó thực sự đã định hình cách họ hoạt động hàng ngày. Họ gõ nhanh hơn viết,
tweet nhanh hơn nói và like hoặc share nhanh hơn là vỗ tay.
So với các thế hệ trước thì Gen Z ít tập trung hơn, nhưng họ lại có những lợi thế
vượt bậc thế hệ trước nhờ sự phát triển của công nghệ. Chỉ với một chiếc máy tính,
Gen Z có thể tạo nên các trình duyệt hay các tài liệu dựa trên những tìm hiểu, những
thu thập thơng tin mà họ có được từ một nguồn kiến thức khổng lồ như Internet. Họ
có thể tự quản lý bản thân nhờ các hệ thống này đồng thời khai thác và tiếp ứng
nhanh với những cơng nghệ và địi hỏi bản thân ln phải tiến lên, để không bị bỏ
lại so với sự phát triển nhanh chóng của xã hội và kinh tế hiện nay.
Thêm một đặc điểm nữa là những người này rất nhạy bén và linh hoạt, họ sinh ra là
để thích ứng với mọi hồn cảnh. Gen Z có thể chuyển đổi qua lại 2 chế độ làm việc
và vui chơi một cách nhanh chóng, não bộ của họ được rèn luyện để nhận thức
nhiều kích thích khác nhau – điều này là do họ đã quen với việc sử dụng nhiều ứng
dụng và thiết bị.
Năng lực công nghệ cao: Tương tự như điểm trên, các ứng viên Gen Z có
năng lực công nghệ cao hơn Millennials. Khả năng hiểu và vận hành nhiều loại
phần mềm và thiết bị là tất cả những gì họ có khiến cho hàng loạt cơng ty săn đón.
Họ có kỹ năng bẩm sinh trong việc giải quyết các vấn đề công nghệ, sử dụng sáng
kiến thay vì 300 trang hướng dẫn sử dụng. Ĩc sáng tạo của họ hoạt động khơng
ngừng, bất cứ mọi hồn cảnh nào họ vẫn luôn mang trong đầu những ý tưởng mà ít
ai có thể ngờ đến và đấy tạo nên yếu tố cách mạng ở họ.
Tính cá nhân: 92% thế hệ Z mang trên mình dấu ấn kỹ thuật số. Các trang
mạng xã hội như: Instagram, Facebook và Snapchat tạo điều kiện để cho họ thể hiện

bản thân. Ngày này, Influencer phần lớn là những người thuộc thế hệ Z. Họ có đa
Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 13

cách thức để thể hiện bản thân mình đồng thời truyền cảm hứng hay tạo ra một trào
lưu mới để mọi người hưởng ứng.
Khả năng tự học tốt và sáng tạo tốt: Gen Z có quyền truy cập thơng tin chưa
từng có. Khơng giống như bất kỳ thế hệ nào trước họ, họ đã tiếp xúc với thế giới
rộng lớn này ngay từ khi cịn nhỏ thơng qua mạng Internet. Gen Z sở hữu trí tị mị
lành mạnh và họ có cơng cụ để theo đuổi sở thích và tìm kiếm thơng tin nhanh
chóng. Thay vì hỏi giáo viên, phụ huynh hoặc huấn luyện viên để biết thông tin, họ
thường truy cập vào thiết bị của mình để tìm câu trả lời. Gen Z là thế hệ trẻ có khả
năng tiếng Anh hơn hẳn so với Gen Y hay Gen X. Chính vì vậy những nguồn tài
liệu nước ngồi cần khả năng ngơn ngữ vốn từng là trở ngại của các thế hệ trước,
nhưng với Gen Z thì đó cũng chẳng có gì là khó khăn cho mấy. Bên cạnh đó, họ
được đào tạo trong mơi trường năng động, nhiều cái mới lại thêm khả năng tự học
cao, kết hợp với khả năng tư duy sáng tạo nên họ ln là một thế hệ có tư duy và
sáng tạo tốt.
Gen Z có tố chất doanh nhân và dễ đạt được thành công: Theo nhà chiến
lược tiếp thị của Gen Z, Deep Patel: “thế giới công nghệ cao và được kết nối mạng
mới phát triển đã dẫn đến suy nghĩ toàn bộ thế hệ và hành động kinh doanh hơn.”
Thế hệ Z mong muốn được làm việc trong môi trường độc lập. Trên thực tế, 72%
thanh thiếu niên nói rằng họ muốn khởi nghiệp và sẽ làm chủ doanh nghiệp vào một
ngày nào đó. Phần lớn Gen Z khơng sợ thất bại, theo một cuộc khảo sát EY của Gen
Zers , 80% trong số họ xem thất bại là một cách để đổi mới hơn. Chính suy nghĩ đó
đã giúp cho Gen Z dễ dàng thành công.

1.2.2. Gen Z đặt trong quan hệ so sánh với Gen khác
Khi đặt Gen Z trên bàn cân so sánh với các thế hệ trước, rõ ràng Gen Z là thế
hệ Gen có nhiều triển vọng và năng lực phù hợp trong bối cảnh thế giới ngày nay.
Khả năng thích ứng với mọi hoàn cảnh của họ được thể hiện rõ trong giai đoạn thế
giới phải đối mặt với đại dịch toàn cầu – Covid-19. Trong khi các thế hệ trước bối

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 14

rối và ngại trong việc sử dụng công nghệ để làm việc thì thế hệ Gen Z lại rất thạo
khía cạnh này.

Bảng 2:

*So sánh Gen Z với thế hệ gia nhập vào lực lượng lao động cao nhất tồn cầu
(Gen Y)
Theo xu hướng: Khi xưa, nếu nói về tốc độ bắt trend thì “Gen Y số 2, khơng
ai dám số 1” , giờ đây Gen Z đã nâng thành tích đó lên tầm cao mới khi khi trở
thành người tạo ra trend theo phong cách của riêng mình.
Bộ vi xử lý: Trong khi Gen Y chỉ có khả năng “đơn nhiệm” thì cũng nhờ sự
linh hoạt trong suy nghĩ mà thế hệ Z có khả năng “đa nhiệm” cực kì tốt. Gen Z hồn
tồn có thể “đắm chìm” trong hàng loạt việc chẳng liên quan gì nhau, ví dụ như:
uống trà sữa, đọc sách và xem phim…
Tư duy phản biện

GEN Z

Trang 15

Học hỏi: Ngày xưa, Gen Y chỉ biết quanh quẩn Tốn – Lý – Hóa, và sống theo
chuẩn mực “con nhà người ta”. Nhưng thời thế thay đổi, triết lý của bố mẹ “Trên
thông thiên văn, dưới tường địa lý” đã trở nên lỗi thời. Bây giờ là thời đại “học theo
chính mình”.
Trải nghiệm: Nếu thế hệ Y quan tâm nhiều hơn đến cuộc sống đơn giản bên
gia đình thì thế hệ Z lại đề cao sự trải nghiệm. Các bạn thuộc thế hệ Z thích tự tích
lũy kinh nghiệm sống thông qua những chuyến đi mới lạ, đến thăm những nơi chưa
từng đặt chân hay làm những việc mà trước đây các bạn chưa từng thử qua.
Tiết kiệm và mua hàng: Nếu nói về khoản mua sắm, dù sở hữu tuyệt chiêu
“trả giá bất chấp”, thế hệ Y chắc chắn vẫn phải “chào thua” các bạn trẻ của thế hệ Z
vì họ đích thực là những “cao thủ” săn hàng giảm giá trên mạng. Kỹ năng “nằm
vùng” để canh me các chương trình khuyến mãi hay “đại hạ giá” hot nhất trong năm
của thế hệ Z quả thật đạt đến mức “thượng thừa”, không ai sánh bằng. Nhưng tất
nhiên, như vậy sẽ không trải nghiệm được cảm giác giành giật nhau hàng đẹp mỗi
đợt “sale” về trong shop.
Nhu cầu bất diệt: Nhìn chung, “nhu cầu bất diệt” này của cả hai nhóm đều có
vẻ khá giống nhau. Nhưng thay vì mang những cuốn truyện Conan như thế hệ Y, thì
các bạn trẻ GenZ chỉ cần mang mỗi thiết bị di động là đủ. Vào trong đó, vừa “trút
bầu tâm sự” vừa có thể tha hồ lướt web, chat Facebook hoặc xem cả những video
clip hài hước trên mạng.
Nhu cầu tập trung: Gen Z tập trung vào việc tiết kiệm tiền, thế hệ millennials
tập trung hơn vào trải nghiệm. Thanh thiếu niên ngày nay có xu hướng quan tâm
nhiều hơn đến việc tiết kiệm tiền so với thế hệ trẻ ở độ tuổi đó. Thế hệ Z bị thu hút
bởi những giao dịch mua tối đa hóa giá trị, trong khi thế hệ millennials quan tâm
hơn đến toàn bộ trải nghiệm khi mua một sản phẩm.
Nhu cầu sử dụng công nghệ:

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 16

Bảng 3: Bảng so sánh thể hiện nhu cầu sử dụng công nghệ của Gen Z và Gen Y

GEN Y
Những thứ cần mang khi
đi shopping

Tiền mặt, thẻ ngân hàng
Lục tung các trang bán

Săn deal

GEN Z
Điện thoại với app thanh
tốn/ví điện tử
Chỉ cần chọn 1 app tổng

hàng, sàn thương mại điện hợp là săn được tồn bộ
tử
Có người đến nhà thu

các sàn
Ngồi nhà thanh toán

Quên mang tiền

hoặc ra điểm thu phí
Quay về nhà lấy

Quản lý chi tiêu

Tự mình tính toán

online
Thanh toán qua điện thoại
App tự động cập nhật và

Thanh tốn hóa đơn

ghi nhớ lịch sử giao dịch

=> Nhìn chung, Gen Z sống trong thời đại tiên tiến hơn so với các thế hệ trước, tuy
nhiên không thể trách họ việc cuồng công nghệ, ỷ lại công nghệ hay sống thực
dụng. Khơng thể chê trách họ vì họ lúc nào cũng tự cao và thiếu kinh nghiệm làm
việc. Chúng ta cần dùng một cái đầu cởi mở để nhìn nhận vấn đề. Mỗi thế hệ đều
sinh ra trong bối cảnh và môi trường khác nhau, không thể áp đặt những tư tưởng
quan niệm của thế hệ này sang thế hệ khác được. Xã hội luôn trong trạng thái vận
động và thay đổi, để thích nghi tốt địi hỏi mỗi thế hệ sinh ra phải có khả năng tồn
tại riêng biệt. Thứ chúng ta cần làm chính là khơng ngừng học hỏi và trau dồi bản
thân để dù sống trong bất cứ hồn cảnh nào cũng có thế phát triển tốt.
1.3. Tầm ảnh hưởng của Gen Z
1.3.1. Định hướng tương lai mang tính quyết định sự phát triển xã hội:
Khác với các thế hệ trước, có tới 81% các bạn trẻ Gen Z tự tin hiểu rõ bản

thân, biết mình thích và khơng thích làm gì. Xét về yếu tố tác động đến định hướng
nghề nghiệp của Gen Z, ngạc nhiên thay, họ chủ yếu chỉ dựa vào sở thích và năng

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 17

lực cá nhân hơn là thông qua định hướng của gia đình & xã hội (như xu hướng
chung, điều kiện kinh tế hay lời khuyên của bố mẹ, bạn bè).
Theo khảo sát của Deloitte trong bài luận “Welcome to Generation Z”:
-

34% sinh viên Gen Z sẵn sàng đầu quân cho các công ty Start-up hoặc tự
kinh doanh riêng

-

8% các bạn cho rằng “chẳng cần đi làm công ty, làm freelance cũng tốt”

-

14% thích làm việc tại các tổ chức phi lợi nhuận, thể hiện khuynh hướng rõ
ràng của các ‘nhà hoạt động xã hội tương lai’
Ngoài ra, khác với Gen Y và Gen X, là những ai rất “mê” làm việc cho các

cơng ty nước ngồi, các bạn trẻ Gen Z không ngần ngại chọn công ty nội địa. Việc
giới trẻ khơng cịn muốn bó mình trong các lựa chọn truyền thống đặt doanh nghiệp

trước thách thức cạnh tranh khốc liệt khi nguồn cung nhân tài ngày càng giới hạn.ch
mong muốn đó. Nếu có thì độ cạnh tranh cũng ngày càng khốc liệt.
1.3.2. Sức ảnh hưởng của thế hệ Z
Lớn lên trong thời đại mà internet đã thịnh hành, Gen Z có thể tìm thấy mọi
câu trả lời chỉ bằng vài cú nhấp chuột. Điều này giúp thế hệ trẻ ngày càng chủ động
hơn trong việc tìm kiếm thông tin, so sánh, đánh giá… và trở thành những người
mua sắm thông minh.
Để ý một chút, ta sẽ thấy hầu hết các trend (xu hướng) gần đây đều xuất phát
từ Gen Z. Những câu cửa miệng "nổi rần rần" trên mạng xã hội, những bài hát nghe
thấy ở khắp mọi nơi… đó chính là minh chứng cho thấy sức ảnh hưởng cực lớn của
một thế hệ trẻ.
Bên cạnh đó, Gen Z là thế hệ sở hữu cá tính mạnh, độc đáo và không ngại thể
hiện bản thân qua gu thời trang hay gu thẩm mĩ của mình. Khác với Gen Y, giới trẻ
ngày nay ln có chính kiến riêng và được tự do lựa chọn theo ý muốn. Chính vì

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 18

vậy, Gen Z có thể tạo ra nhiều sự thay đổi kinh ngạc mà thế hệ đi trước không thể
làm được
Bối cảnh công nghệ 4.0 là thời điểm mà thế hệ trẻ trở nên "nổi tiếng", là mục
tiêu được săn đón bởi rất nhiều nhãn hàng. Từ quần áo, giày dép cho tới máy tính,
điện thoại, nhà hàng, quán ăn… tất cả đều hi vọng có thể gây được sự chú ý với
Gen Z.
Gen Z - thế hệ trẻ sinh ra trong thời đại cơng nghệ 4.0 chính là nhóm khách
hàng đặc biệt, vơ cùng quan trọng mà tất cả mọi nhãn hàng ln săn đón. Đến thời

điểm này, chúng ta đều có thể khẳng định rằng: sức mạnh của Gen Z sẽ tiếp tục tạo
ra nhiều thay đổi mới lạ mà bất kì ai cũng khơng thể đốn trước được.
1.3.2.1. Tạo ra ảnh hưởng tích cực thay đổi thế giới
Thế hệ Z muốn tự trưởng thành và tạo ra sức ảnh hưởng theo cách riêng, là thế
hệ của sự trung thành, thành thực và chân thành. Từ đó mà các “giá trị nhân văn”,
“cơng bằng xã hội”, “quyền con người” được theo đuổi với toàn bộ sức trẻ, lịng
nhiệt thành của thế hệ này, qua đó tạo ra các giá trị mới mẻ và tích cực đến thế giới.
1.3.2.2. Thế hệ đón đầu xu hướng và chi phối nền kinh tế thị trường
GenZ đã và đang là thế hệ định hình xu hướng về mọi mặt từ giải trí, thời
trang cho đến tiêu dùng.
Vào năm 1997, internet bắt đầu xuất hiện ở Việt Nam, từ đó chúng ta được
sống trong môi trường gắn liền với các thiết bị điện tử thông minh và các trang
mạng xã hội trực tuyến. Người trẻ chúng ta đã dần thống trị internet và tạo ra làn
sóng mạnh mẽ trên các trang truyền thơng xã hội. Ta chính là người tạo ra xu hướng
và dẫn đầu các trào lưu trên Facebook, Instagram, Twitter .. với vô vàn những ý
tưởng phá cách, sáng tạo. Thậm chí các kênh truyền thơng, hay người nổi tiếng
cũng phải thay đổi dưới sự chi phối mạnh mẽ từ fan hâm mộ của họ - những người
trẻ.

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 19

Hiện nay những câu nói kỳ lạ được tạo ra bới thế hệ Gen Z trở nên phổ biến và
được dùng trong giao tiếp thân thiết giữa các bạn trẻ với nhau: còn cái nịt; mlem
mlem; tà tưa, Dảk; xu cà na; lemỏn;...Thật sự phải nói rằng Gen Z luôn biết cách tạo
ra trào lưu và sự khác biệt. Chính những điều đó đã ít nhiều ảnh hưởng và tác động

đối với mọi mặt đời sống xã hội.

Chương 2: Cơ sở thực tiễn
2.1.

Kết quả khảo sát các vấn đề về Gen Z
Theo kết quả khảo sát của Deloitte trong bài luận “Welcome to Generation Z”

cho thấy:
Nguyện vọng nghề nghiệp: Gen Z thích làm việc ở các lĩnh vực mà họ tương
tác nhiều trong sinh hoạt và có xu hướng không ủng hộ đối với những lĩnh vực mà
họ không phải là người tiêu dùng thường xuyên, hay tương tác nhiều.
Phong cách làm việc: Thế hệ Z thích các cơng việc có tính cá nhân hơn so với
việc phải hoạt động theo nhóm, tuy nhiên họ vẫn sẽ tơn trọng và thích nghi với
những cơng việc cần có sự kết nối thể chất. Họ thích độc lập nhưng khơng cơ lập.
Giáo dục: Gen Z chủ động tìm kiếm các cơ hội học tập để nâng cao kỹ năng
và thích học qua các nền tảng mạng xã hội, trau dồi thơng qua Internet.
Cạnh tranh: Những người thuộc nhóm thế hệ Gen Z rất tập trung và cạnh
tranh trong hầu hết các lĩnh vực của cuộc sống. Họ không chỉ muốn vào những
trường tốt nhất và có được cơng việc được trả lương cao nhất, họ còn muốn chiến
thắng mọi cuộc tranh luận và mọi sự kiện thể thao. Cạnh tranh liên tục thúc đẩy
nhóm này.
Hành vi và tính cách: Gen Z có những ý kiến mạnh mẽ và muốn chúng được
lắng nghe. Điều này đặc biệt đúng ở nơi làm việc, nơi họ mong đợi được đóng góp
bình đẳng. Các thành viên Gen Z tin rằng ý tưởng của họ cũng có giá trị như ý

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 20

tưởng của các thành viên thuộc thế hệ khác. Hơn ai hết họ là thế hệ khao khát được
công nhận.
2.2.

Các thông số minh chứng cho việc Gen Z không phải thế hệ của cái tôi
mà là thế hệ của sự thật

-

2,6 tỷ: là số người thuộc thế hệ Gen Z, chiếm 1/3 dân số.

-

30%: con số chỉ lực lượng lao động toàn cầu là Gen Z.

-

98% thành viên Thế hệ Z sở hữu một chiếc điện thoại thông minh.

-

2,56 tỷ: con số chỉ dân số thế hệ Z trên toàn cầu sẽ đạt được vào năm 2020.

-

200 tỷ USD: là sức mua của thế hệ Z.

-

80% thế hệ Z hy vọng sẽ làm việc với các công nghệ tiên tiến. 91% cho rằng
công nghệ là yếu tố quan trọng nhất khi chọn một công việc.

-

65% nhân viên Thế hệ Z tin rằng tiền lương là vấn đề quan trọng. 76 % thế
hệ Z tin rằng mạng xã hội là một cơng cụ hữu ích ở nơi làm việc.

-

88% thế hệ Z cảm thấy lạc quan về tương lai của họ.

-

Gần 2/3 (64%) Gen Z nói rằng họ sẽ bắt đầu kinh doanh. 1/5 dự định thành
lập một công ty công nghệ.

-

6/10 thế hệ millennials tin rằng thế hệ Gen Z sẽ có tác động đến nơi làm việc.
Trên đây là những con số thể hiện tầm ảnh hưởng và vai trò quan trọng của

Gen Z trong bối cảnh cơng nghệ ngày nay. Có thể trong mắt những thế hệ trước Gen
Z là một thế hệ thực dụng và đề cao cái tôi cá nhân. Nhưng sự thật là, không thể phủ
nhận được họ là một thế hệ đầy triển vọng. Thái độ các thế hệ Gen trước cho là “lịi
lõm”, nhưng bản chất đó chính là cách thế hệ Z tồn tại trong kỷ nguyên đầy hứa hẹn
này. Người ta gọi họ là thực dụng chỉ vì họ sống quá thực tế. Người ta nói giới trẻ
ngày nay quá tự cao nhưng Gen Z đang thể hiện bản lĩnh của mình.

Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 21

2.3. Tổng kết
Từ những thông số, những bằng chứng trên cho thấy Gen Z là một thế hệ
mang lại nhiều giá trị tích cực đến cho cộng đồng thậm chí một lúc nào đó sẽ vượt
mặt thế hệ Y. Tuy rằng họ có nhiều khác biệt và những khác biệt này khiến cho các
thế hệ trước thấy khó chịu và “lồi lõm” nhưng cũng chính sự khác biệt ấy đã mang
đến một thế hệ dành cho công nghệ.

Chương 3: Bàn luận
3.1. Không phải một thế hệ “lồi lõm”, Gen Z là thế hệ mang lại nhiều giá trị
tích cực
Một sự thật rằng những mặt tiêu cực của Gen Z lại ít hơn những mặt tích cực
của nó:
Những ý kiến trái chiều cho rằng Gen Z có quá nhiều thiếu sót và khơng làm
vừa mắt thế hệ đi trước chưa thật sự là quan điểm đúng đắn. Gen Z được sinh ra
khơng phải để làm hài lịng thế hệ trước, họ xuất hiện là để làm thay đổi và phát
triển thế giới hiện tại hướng tới một thế giới mới ở tương lai. Nếu so với tình hình
và bối cảnh những năm trước kia của thế hệ trước, thì Gen Z thật sự không phù hợp;
nhưng ở thời đại kỹ thuật số, không thế hệ nào phù hợp hơn thế hệ Z. Gen Z đang
cố sống theo cách mà xã hội phát triển. Những suy nghĩ cổ hủ và mang tính áp đặt
của một số thành phần người thuộc thế hệ trước thật sự chưa thỏa đáng với Gen Z.
Gen Z mang trên mình những điểm tích cực và phù hợp với thời đại mà các thế hệ
khác chưa có như: đa nhiệm, năng lực cơng nghệ cao, khả năng tự học và sáng tạo

tốt, có tố chất doanh nhân và dễ dàng thành cơng, khả năng thích nghi tốt. Hiện nay
Gen Z là thế hệ có tầm ảnh hưởng lớn, họ có hoạch định tương lai từ sớm, có tác
động đáng kể đến sự thay đổi của thế giới.
3.2. Thông số minh chứng cho việc Gen Z mang lại nhiều giá trị tích cực cho xã
hội
Thời đại cơng nghệ phát triển, địi hỏi cần phải có một nguồn nhân lực tốt và
thạo năng lực sử dụng công nghệ. Việc dân số thuộc thế hệ Gen Z vào năm 2020 đạt
Tư duy phản biện


GEN Z

Trang 22

mốc 2,56 tỷ người là một dấu hiệu tốt của sự phát triển trong mọi lĩnh vực đời sống
xã hội như: kinh doanh, giáo dục, công nghệ,... 80% thế hệ Z hy vọng sẽ làm việc
với các công nghệ tiên tiến. 91% cho rằng công nghệ là yếu tố quan trọng nhất khi
chọn một công việc. Với nhận thức đúng đắn về hướng phát triển của thế giới trong
việc thực hiện con đường Cách Mạng công nghệ, nhờ vậy mà hình thành nên những
tư tưởng cũng như những định hướng nghề nghiệp mang lại nhiều lợi ích tốt cho các
thế hệ Gen Z đồng thời cho toàn thể cộng đồng nhân loại. Gần 2/3 (64%) Gen Z nói
rằng họ sẽ bắt đầu kinh doanh. 1/5 dự định thành lập một cơng ty cơng nghệ. Và đây
chính là những thơng số minh chứng cho việc Gen Z góp phần làm giàu cho xã hội.
3.3. Tổng kết
Thông qua những minh chứng và thông tin trên đã chứng minh cho việc Gen Z
là thế hệ có thực lực và mang lại nhiều giá trị tích cực cho cộng đồng. Đấy cũng
chính là những thơng tin hữu ích cho các doanh nghiệp muốn tìm hiểu về Gen Z từ
đó thực hiện chiến lược thu hút và phát triển lực lượng mới của xã hội này. Mỗi thế
hệ mỗi thời đại mang trên nó những đặc điểm và sứ mệnh riêng biệt. Mọi thế hệ
được sinh ra đều có nhiệm vụ chung là giúp cho xã hội phát triển vững mạnh.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I.

KẾT LUẬN

Đề tài đã chứng minh được Gen Z là thế hệ mang lại nhiều giá trị tích thơng qua :
 Việc đặt Gen Z trong mối quan hệ so sánh với các thế hệ trước.
 Đưa ra các điểm mạnh và mặt tích cực của thế hệ Z.
 Định hướng tương lai của Gen Z.
 Những tác động tích cực của Gen Z đến xã hội.
 Những tố chất thích hợp của một thế hệ cơng nghệ.
 Thơng số báo cáo những ảnh hưởng tích cực của Gen Z đối với xã hội.

Tư duy phản biện


GEN Z

II.

Trang 23

HƯỚNG PHÁT TRIỂN ĐỀ TÀI
 Làm cuộc khảo sát nhận định của các doanh nghiệp về thế hệ Z .
 Phát triển và thu thập thêm nhiều thông tin về Gen Z ở khu vực nội địa.
 Dùng làm tài liệu tham khảo cho các doanh nghiệp muốn chinh phục và phát
triển thế hệ này.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tiếng Việt
1. Tơ Phương Un (2020), “Gen z là gì? 8 Sự khác biệt chính giữa Gen Z và
Millennial”, job123, />2. Vũ Thủy (2020), “Giới trẻ ngày nay quá độc lập, nhưng lại mong manh, dễ
vỡ”, Tuổi trẻ online, Mạnh Hùng (2021), “Thế hệ Gen Z là nhóm lao động làm việc từ xa hiệu quả
nhất”, Báo điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam, />4. Y hân (2018), “8 Sự khác biệt chính giữa Gen Z và Millennial”, haravan,
/>Tiếng Anh
5. Abe Selig (2020): “Generation Influence: Reaching Gen Z in new digtal
paradigm”,

WPEngine,

report/#Influence.

Tư duy phản biện

/>