ĐỀ THI VÀ ĐÁP ÁN CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG NĂM HỌC 2018 – 2019 Môn thi Sử Lớp 10 Phần 1

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI

TRƯỜNG THPT LƯU HỒNG
ĐỀ CHÍNH THỨC

ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG
NĂM HỌC 2018 – 2019
Môn thi: Lịch sử - Lớp: 10
(Thời gian làm bài: 150 phút, không kể thời gian giao đề)

Bài 1 (6 điểm).
a) So sánh sự khác nhau giữa xã hội cổ đại phương Đông và xã hội cổ đại Hy
Lạp-Roma: điều kiện tự nhiên, kinh tế, chính trị, xã hội, văn hóa.
b) Hãy trình bày về một thành tựu văn hóa của xã hội cổ đại phương Đơng hoặc
xã hội cổ đại Hy Lạp-Roma mà em thấy ấn tượng nhất.
Bài 2 (4 điểm).
Nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV? Trình bày về một
cuộc phát kiến địa lí mà em thấy tâm đắc nhất.
Bài 3 (4 điểm).
“Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó chích ln bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu chủ”
Hịch ra trận
Lời hịch đó của nhân vật lịch sử nào? Nêu những đóng góp của nhân vật đó
trong lịch sử dân tộc?
Câu 4 (6 điểm)
Trình bày sự phát triển về giáo dục, văn học, nghệ thuật của quốc gia Đại Việt
trong các thế kỷ X - XV? Nguyên nhân của sự phát triển đó?
----------HẾT---------Cán bộ coi thi khơng giải thích gì thêm!

Họ và tên thí sinh: ...................................... Số báo danh: ................
Chữ ký giám thị coi thi số 1:
Chữ ký giám thị coi thi số 2:


SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI

TRƯỜNG THPT LƯU HOÀNG

HƯỚNG DẪN CHẤM
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG

NĂM HỌC 2018 – 2019
Môn thi: Lịch sử - Lớp: 10

ĐÁP ÁN CHÍNH THỨC

I. Hướng dẫn chung
-Tổng điểm tồn bài thi 20 điểm, điểm bài thi được làm tròn đến 0,25 điểm.
- Khuyến khích những bài thi có sự sáng tạo.
II. Đáp án và thang điểm
Câu

Đáp án

a)So sánh sự khác nhau giữa xã hội cổ đại phương Đông và xã hội
cổ đại Hy Lạp-Roma: điều kiện tự nhiên, kinh tế, chính trị, xã hội,
văn hóa.
(Khuyến khích những học sinh lập bảng so sánh)
-Điều kiện tự nhiên:

+Phương Đông: xuất hiện ở lưu vực các con sông lớn, đất đai màu mỡ,
tơi xốp....
+Phương Tây: xuất hiện ở ven biển Địa Trung Hải, đất đai khô cằn,
nghề đi biển phát triển...
-Kinh tế:
+Phương Đông: nông nghiệp-TCN
+Phương Tây: TCN-Thương nghiệp-Nơng nghiệp
Bài 1 -Chính trị:
(6điểm) +Phương Đơng: Chế độ chuyên chế cổ đại.
+Phương Tây: Dân chủ chủ nơ
-Xã hội:
+Phương Đơng: Q tộc- Nơng dân cơng xã-Nơ lệ.
+Phương Tây: Chủ nơ- Nơ lệ- Bình dân.
-Văn hóa
+Phương Đơng: Lich và thiên văn, chữ viết, toán học, kiến trúc.
+Phương Tây: Lịch và chữ viết, khoa học, văn học, nghệ thuật
b) Hãy trình bày về một thành tựu văn hóa của xã hội cổ đại phương
Đông hoặc xã hội cổ đại Hy Lạp-Roma mà em thấy ấn tượng nhất.
Học sinh có thể lựa chọn bất kí một thành tựu văn hóa nào của phương
Đông hoặc xã hội cổ đại Hy Lạp-Roma
Bài 2 Nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV? Trình bày
(4 điểm) về một cuộc phát kiến địa lí mà em thấy tâm đắc nhất.

Điể
m

1,0

1,0
1,0

1.0

2.0


a.Nguyên nhân dẫn đến các cuộc phát kiến địa lí thế kỉ XV
0,5
- Nền kinh tế hàng hóa phát triển, nhu cầu vàng bạc, hương liệu thị
trường cao,
- con đường giao lưu buôn bán với Tây Á và ĐTH đã bị người Ả-rập 0,5
chiếm giữ
- KHKT phát triển, đặc biệt là ngành hàng hải ->.tạo tiền đề cho các 1,0
cuộc phát kiến địa lý
b.Trình bày về một cuộc phát kiến địa lí mà em thấy tâm đắc nhất.
Học sinh lựa chọn một cuộc phát kiến địa lí bất kì và trình bày.

2,0

“Đánh cho để dài tóc
Đánh cho để đen răng
Đánh cho nó chích ln bất phản
Đánh cho nó phiến giáp bất hoàn
Đánh cho sử tri Nam quốc anh hùng chi hữu
chủ”
Hịch ra trận
Lời hịch đó của nhân vật lịch sử nào? Nêu những đóng góp của
nhân vật đó trong lịch sử dân tộc?
Bài 3 1. Bài hịch đó của vua Quang Trung viết trước khi đánh trận Ngọc Hôi
(4điểm) – Đống Đa năm 1789

2. Những đóng góp của vua Quang Trung trong lịch sử dân tộc:
- Quang Trung - Nguyễn Huệ là người lãnh đạo phong trào nông dân
Tây Sơn, tiêu diệt các tập đoàn phong kiến cát cứ, bước đầu thống nhất
đất nước, xóa bỏ ranh giới Đàng Trong và Đàng Ngoài...
- Nguyễn Huệ là nhà quân sự lỗi lạc đồng thời là vị anh hùng của dân
tộc. Người đã trực tiếp chỉ huy 2 cuộc kháng chiến chống quân xâm
lược Xiêm – Thanh, bảo vệ nền độc lập dân tộc….
- Là người đứng đầu vương triều Tây Sơn, ơng đã đề ra nhiều chính
sách xây dựng nền móng chế độ mới mang tính tồn diện cả về kinh tế,
chính trị, xã hội...Đất nước dần được ổn định, vị thế của vương triều
Tây Sơn được nâng cao …
Bài 4 1. Sự phát triển.
(6 điểm) - Giáo dục
+ Do nhu cầu xây dựng nhà nước và nâng cao dân trí, các nhà nước
đương thời đều quan tâm đến giáo dục. Chữ Hán trở thành chữ viết
chính thức.

1.0
1.0
1,0
1,0

0,25


+ Nhà Lý lập Văn Miếu ở kinh đô Thăng Long (1070), đắp tượng
Khổng Tử, Chu công,…Thời Trần, các khoa thi được tổ chức đều đặn
hơn, đặt lệ lấy "Tam khôi" quy định rõ nội dung học tập, mở rộng Quốc
Tử Giám...
+ Nhà Lê quy chế thi cử được ban hành rõ ràng, ba năm có kỳ thi Hội,

chọn Tiến sĩ, dựng bia ghi tên Tiến sĩ…
- Văn học
+ Từ thời Trần văn học dân tộc ngày càng phát triển. Hàng loạt bài thơ,
hịch, phú nổi tiếng như Nam quốc sơn hà, Hịch tướng sĩ, Bình Ngơ đại
cáo,…vừa thể hiện tài năng văn học vừa toát lên niềm tự hào dân tộc và
lòng yêu nước sâu sắc.
+ Thế kỷ XI-XII, chữ Nôm ra đời…Đến thế kỉ XV, văn học chữ Hán và
chữ Nôm đều phát triển với sự xuất hiện hàng loạt tập thơ của Nguyễn
Trãi, Lê Thánh Tông…
- Nghệ thuật
+ Cung điện, tháp, đền đài, thành được xây dựng…;những cơng trình
kiến trúc Phật giá xây dựng khắp nơi như: chùa Một cột, chùa Dâu, tháp
Báo Thiên, Phổ Minh...
+ Nghệ thuật điêu khắc tinh tế, độc đáo với nhiều loại hình khác nhau
như chân bệ cột hình hoa sen, những bức phù điêu khắc hình rồng nổi
cuộn trong lá đề…
+ Nghệ thuật sân khấu như ca múa nhạc: chèo, tuồng, múa rối phát
triển. Âm nhạc với nhiều nhạc cụ: trống cơm, sáo tiêu, đàn cầm...

0,75
0,75

0,75
0,5

0,5
0,5
0,5

2. Nguyên nhân phát triển.

0.5
- Sự phát triển về các mặt chính trị, kinh tế...của các triều đại Lý, Trần,
Lê tạo tiền đề cho các mặt giáo dục, văn học, nghệ thuật phát triển.
- Các triều đại phong kiến đều có những chính sách tạo điều kiện cho
0,5
các hoạt động này phát triển...
- Sự sáng tạo của nhân dân ta trong sản xuất, trong đấu tranh nhằm gìn
0,5
giữ, bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa của dân tộc...