giai khoa hoc tu nhien 7 bai 16 su phan xa anh sang ket noi tri thuc

Bài 16. Sự phản xạ ánh sáng
A/ Câu hỏi đầu bài
Câu hỏi trang 78 SGK Khoa học tự nhiên 7: Theo em trong hình bên, có những
cách nào để làm cho ánh sáng từ đèn truyền tới gương hắt trở lại và chiếu vào điểm
S trên bảng?

Trả lời:
Ta có thể thực hiện các cách như sau:
- Cách 1: di chuyển đèn pin lên phía trên để làm thay đổi góc truyền ánh sáng tới
gương.
- Cách 2: thay đổi vị trí của gương.
B/ Câu hỏi giữa bài
I. Hiện tượng phản xạ ánh sáng
Câu hỏi 1 trang 78 SGK Khoa học tự nhiên 7: Tìm thêm ví dụ về hiện tượng phản
xạ ánh sáng.
Trả lời:
+ Ánh sáng Mặt Trời chiếu vào gương rồi phản xạ tới mắt ta.


+ Ánh sáng của đèn pin chiếu vào một vật và vật đó hắt lại ánh sáng tới mắt ta.

II. Định luật phản xạ ánh sáng
1. Thí nghiệm
Hoạt động 1 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt
gương phẳng sao cho tia sáng này đi là là trên mặt bảng chia độ. Hãy quan sát thí
nghiệm và cho biết:
Tia sáng phản xạ có xuất hiện trên mặt phẳng tới không?


Quay nửa bên phải của bảng chia độ quanh trục A để nó khơng thuộc mặt phẳng
chứa nửa bên trái. Quan sát xem có cịn nhìn thấy tia sáng phản xạ không?

Trả lời:
- Tia phản xạ nằm trên mặt phẳng tới khi chiếu tia sáng tới mặt gương phẳng sao cho
tia sáng này đi là là trên mặt bảng chia độ.
- Tia phản xạ khơng cịn trên mặt bảng chia độ bên phải khi quay nửa bên phải của
bảng chia độ quanh trục A để nó khơng thuộc mặt phẳng chứa nửa bên trái.
Hoạt động 2 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt
gương phẳng sao cho tia sáng này đi là là trên mặt bảng chia độ. Hãy quan sát thí
nghiệm và cho biết:
Quay nửa bên phải của bảng chia độ trở lại vị trí ban đầu, rồi thay đổi góc tới để tìm
mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ.

Trả lời:
Mối quan hệ giữa góc tới và góc phản xạ: Góc tới bằng góc phản xạ.


Hoạt động 3 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Dùng đèn chiếu tia sáng tới mặt
gương phẳng sao cho tia sáng này đi là là trên mặt bảng chia độ. Hãy quan sát thí
nghiệm và cho biết:
Rút ra kết luận về mặt phẳng chứa tia sáng phản xạ và mối quan hệ giữa góc phản
xạ và góc tới.
Trả lời:
Kết luận:
+ Tia sáng phản xạ nằm trong mặt phẳng tới.
+ Góc phản xạ bằng góc tới.
2. Định luật phản xạ ánh sáng
Câu hỏi 1 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Có thể viết cơng thức của định luật
phản xạ ánh sáng i = i’ được không? Tại sao?
Trả lời:
Về mặt tốn học, có thể viết cơng thức của định luật phản xạ ánh sáng i = i’ nhưng

về mặt Vật lí thì khơng thể viết được vì góc phản xạ phụ thuộc vào góc tới nên phải
viết i’ = i thể hiện đúng mối quan hệ nhân - quả.
Câu hỏi 2 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Chiếu tia sáng tới dưới góc tới 30o
vào gương phẳng đặt thẳng đứng, vẽ hình biểu diễn tia sáng tới và tia sáng phản xạ.
Trả lời:
Theo định luật phản xạ ánh sáng: i = i’
Theo bài: i  300
 i,  300


Câu hỏi 3 trang 79 SGK Khoa học tự nhiên 7: Chiếu một tia sáng vào gương
phẳng đặt nằm ngang ta được tia sáng phản xạ vng góc với tia sáng tới. Em hãy
tính góc tới và góc phản xạ. Vẽ hình.
Trả lời:

Theo bài, tia phản xạ vng góc tia tới nên: i  i ,  900
Theo định luật phản xạ ánh sáng: i  i'
900
ii 
 450
2
,

Vậy góc tới bằng góc phản xạ bằng 450 .
III. Phản xạ và phản xạ khuếch tán
Hoạt động 1 trang 80 SGK Khoa học tự nhiên 7: Em hãy vẽ các tia sáng phản xạ
của các tia sáng tới trong Hình 16.3a và 16.3b.
Nhận xét về hướng của các tia sáng phản xạ đã vẽ trong Hình 16.3a và 16.3b. Giải
thích.

Trả lời:

Nhận xét:
+ Khi mặt gương nhẵn thì các tia tới song song bị phản xạ theo một hướng.
+ Khi mặt gương khơng nhẵn thì các tia tới song song bị phản xạ theo mọi hướng.
Câu hỏi 1 trang 80 SGK Khoa học tự nhiên 7: Tìm thêm ví dụ về phản xạ và phản
xạ khuếch tán.
Trả lời:
Ví dụ về phản xạ:
+ Hình ảnh cây cối, nhà cửa xung quanh hồ phản xạ xuống mặt hồ khi mặt hồ
phẳng lặng.


+ Chiếu tia sáng của đèn pin lên mặt kính, ta sẽ thu được một vệt sáng trên tường.

Ví dụ về phản xạ khuếch tán:
+ Hình ảnh cây cối, nhà cửa xung quanh hồ phản xạ xuống mặt hồ khi mặt hồ gợn
sóng.


+ Chiếu tia sáng của đèn pin lên bề mặt gồ ghề.

Em có thể trang 81 SGK Khoa học tự nhiên 7: Thuyết trình về sự phản xạ ánh
sáng trên các bề mặt nhẵn, bóng.
Trả lời:
Phản xạ ánh sáng đơn giản nhất là bề mặt của một hồ nước phẳng lặng, ở đó ánh
sáng tới bị phản xạ theo kiểu có trật tự, tạo ra ảnh rõ ràng của quang cảnh xung
quanh hồ. Ném một hòn đá xuống hồ (xem hình 1), và nước bị nhiễu loạn hình
thành sóng, làm phá vỡ sự phản xạ bởi nó làm tán xạ các tia sáng phản xạ theo mọi

hướng.