VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
BÀI 50
DOANH NGHIỆP VÀ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA DOANH NGHIỆP
I. Mục tiêu bài học
Sau khi học xong bài này học sinh phải:
- Trình bày được đặc điểm, cách thức tổ chức hoạt động kinh doanh của loại hình kinh doanh hộ gia
đình
- Trình bày và phân tích được kế hoạch kinh doanh của loại hình kinh doanh hộ gia đình
- Phát triển tư duy phân tích, tổng hợp; Liên hệ, vận dụng kiến thức được học vào giải thích
một số hoạt động kinh doanh ở địa phương
- Bước đầu có ý thức định hướng trong việc lựa chọn nghề nghiệp của bản thân
II. Chuẩn bị
* Giáo viên: Xem trước nội dung bài học trong SGK; Tham khảo các tài liệu có liên quan đến
loại hình kinh doanh hộ gia đình, kinh doanh cá thể (Giáo trình Kinh tế học vi mơ, Internet…);
Tìm hiểu và phân tích một số hoạt động, tình huống kinh doanh đang diễn ra tại địa phương
* Học sinh: Học thuộc các khái niệm đã được đề cập trong bài 49; Đọc trước nội dung bài học
và tìm hiểu các hoạt động kinh doanh ở quy mơ hộ gia đình tại địa phương
III. Phương pháp, phương tiện
* Phương pháp: Vấn đáp, hoạt động cá nhân, hoạt động nhóm và thuyết trình có minh họa
* Phương tiện: Phiếu học tập
IV. Tiến trình dạy học
1. Ổn định tổ chức – 1’
2. Dạy học bài mới – 40’
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc điểm và tổ chức hoạt động kinh doanh của loại hình kinh
doanh hộ gia đình – 10’
- Chia nhóm, yêu cầu học sinh đọc SGK, I. Kinh doanh hộ gia đình
hồn thành phiếu học tập. Nhóm thứ nhất 1. Đặc điểm kinh doanh hộ gia đình
hồn thiện PHT về đặc điểm của kinh
doanh hộ gia đình; Nhóm thứ hai hồn
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
thiện về cách thức tổ chức kinh doanh hộ
gia đình trong thời gian 3’
- Sau khi học sinh trình bày bảng, yêu cầu HS - Các lĩnh vực kinh doanh: Sản xuất, thương
khác nhận xét, bổ sung (nếu cần thiết) và kết mại và tổ chức các hoạt động dịch vụ
luận
- Chủ sở hữu: Cá nhân là chủ gia đình
- Lấy ví dụ về các hoạt động thuộc lĩnh vực - Quy mô kinh doanh: Nhỏ
sản xuất, thương mại và dịch vụ?
- Công nghệ kinh doanh: Đơn giản
Lưu ý: Nhấn mạnh vai trò của chủ sở hữu: - Lao động: (Thường) Người thân trong gia
Là người chịu trách nhiệm về mọi hoạt đình
động kinh doanh trước pháp luật
2. Tổ chức hoạt động kinh doanh gia đình
a. Tổ chức vốn kinh doanh
- Các loại hình vốn:
+ Vốn cố định: Là vốn đảm bảo cho hoạt
- Thế nào là vốn? Vốn có những loại hình động kinh doanh được diễn ra thường
nào?
xun, liên tục. Ví dụ: Nhà xưởng, máy
móc, trang thiết bị, nguyên vật liệu…
+ Vốn lưu động: Là phần vốn đảm bảo cho
- Những yếu tố nào đảm bảo cho hoạt động hàng hóa, sản phẩm được lưu thơng trên thị
kinh doanh diễn ra liên tục?
trường
- Với hoạt động thương mại thì yếu tố nào Ví dụ: Tiền, vàng, sản phẩm thành phẩm…
đảm bảo cho nó ln diễn ra liên tục?
- Nguồn vốn: Chủ yếu là vốn tự có của gia
- Những yếu tố nào đảm bảo cho hàng hóa đình, một phần khác là vay mượn
lưu thơng trên thị trường?
b. Tổ chức sử dụng lao động
- Lao động chủ yếu là người thân trong gia
- Khi tiến hành kinh doanh, các hộ gia đình đình
huy động vốn từ nguồn nào là chủ yếu?
- Lao động được sử dụng linh hoạt, một
người có thể tham gia vào nhiều cơng đoạn
- Trong kinh doanh hộ gia đình, lao động khác nhau của hoạt động kinh doanh
được sử dụng có đặc điểm gì?
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Hoạt động 2: Xây dựng kế hoạch kinh doanh – 15’
3. Xây dựng kế hoạch kinh doanh
- Kế hoạch bán sản phẩm ra thị trường ứng a. Kế hoạch bán sản phẩm do gia đình sản
với lĩnh vực nào trong kinh doanh? (ứng với xuất
lĩnh vực sản xuất và dịch vụ)
- Hãy cho biết, lượng sản phẩm được bán ra
thị trường phụ thuộc vào yếu tố nào?
S. PHẨM
BÁN RA
T.TRƯỜNG
TỔNG S.P
= SẢN XUẤT
RA
SỐ S.PHẨM
- GĐ TỰ
TIÊU THỤ
- Nhắc lại mục đích của hoạt động kinh
doanh?
- Theo em, cơng thức trên đúng với trường
hợp nào? Những trường hợp nào không
đúng?
* Tổng sản phẩm sản xuất ra phụ thuộc vào:
Trong kinh doanh, số lượng sản phẩm gia - Nhu cầu của thị trường
đình tự tiêu thụ là rất nhỏ, thậm trí là không - Điều kiện của doanh nghiệp (hộ gia đình)
có. Vậy số lượng sản phẩm bán ra thị trường Trong đó nhu cầu thị trường là yếu tố quyết
phụ thuộc chủ yếu vào số lượng sản phẩm định
được sản xuất ra
- Theo em, người kinh doanh phải căn cứ vào
điều gì để xác định số lượng sản phẩm cần sản
xuất?
Dựa vào nhu cầu của thị trường và điều
kiện của hộ gia đình. Trong đó nhu cầu thị
trường là yếu tố quyết định
- Theo em, thế nào là nhu cầu?
Là lượng hàng hóa hay dịch vụ mà người
mua có khả năng và sẵn sàng mua ở các
mức giá khác nhau trong một thời gian nhất * Nhu cầu thị trường được tạo thành bởi 5
định
yếu tố:
- Vậy nhu cầu của thị trường phụ thuộc vào - Thu nhập của người tiêu dùng
những yếu tố nào?
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Ví dụ: Khi thu nhập của người dân thấp,
Phụ thuộc vào 5 yếu tố: (1) thu nhập của nhu cầu sử dụng thực phẩm, hàng hóa có
người tiêu dùng; (2) giá của hàng hóa có giá trị cao như thịt, cá, sữa; Điều hòa, máy
liên quan; (3) dân số; (4) sở thích của giặt; Du lịch… thấp. Khi thu nhập tăng,
người tiêu dùng và mức độ kỳ vọng của lượng tiền kiếm được nhiều hơn, khi đó nhu
người tiêu dùng
cầu về các loại hàng hóa, dịch vụ trên tăng
- GV chia nhóm, cho HS thảo luận để lấy ví lên
dụ phân tích cho các yếu tố cấu thành nhu - Giá của hàng hóa liên quan
cầu thị trường. Sau 3 – 4’ thảo luận, yêu cầu Ví dụ: Café và chè là hai loại hàng hóa có
học sinh nêu và phân tích
liên quan. Khi giá của café tăng lên thì
- GV nhận xét, phân tích ví dụ và kết luận:
người dân có nhu cầu sử dụng chè cao hơn.
Kết luận: Mức độ bán sản phẩm ra thị Do vậy nhu cầu của thị trường với chè tăng
trường phụ thuộc chủ yếu vào nhu cầu thị - Dân số
trường và được quyết định bởi các yếu tố: Ví dụ: TQ đơng dân hơn VN do vậy nhu
thu nhập của người tiêu dùng; giá của hàng cầu sử dụng lương thực, thực phẩm, dịch
hóa có liên quan; dân số; sở thích của vụ… của TQ cao hơn của VN
người tiêu dùng và mức độ kỳ vọng của - Sở thích, thói quen của người tiêu dùng
người tiêu dùng
Ví dụ: Người dân sống ở khu vực nơng thơn
sử dụng quen mỡ ĐV, không quen sử dụng
dầu TV do vậy tại thị trường nông thôn, nhu
cầu đối với dầu TV thấp hơn mỡ ĐV
- Mức độ kỳ vọng của người tiêu dùng
Ví dụ: (Nhu cầu mua thẻ điện thoại) Tại
thời điểm đầu tháng 12, những người sử
dụng điện thoại di động có hy vọng vào dịp
Noel (cuối tháng 12), các nhà cung cấp dịch
vụ sẽ có nhiều khuyến mại về nạp tiền. Do
đó nhiều người khơng muốn nạp tiền vào
đầu tháng 12 (nhu cầu mua thẻ điện thoại
thấp) và đợi đến dịp Noel nạp tiền để hưởng
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
khuyến mại (nhu cầu mua thẻ điện thoại cao
hơn)
- Kế hoạch này ứng với lĩnh vực nào trong b. Kế hoạch mua gom sản phẩm để bán
kinh doanh? (ứng với lĩnh vực thương mại)
- Nhìn vào sơ đồ và cho biết, yếu tố nào
LƯỢNG SP
MUA VÀO
=
LƯỢNG SP
BÁN RA
-NHU CẦU
DỰ TRỮ
quyết định lượng sản phẩm mua vào?
Hoạt động 3: Tìm hiểu đặc điểm loại hình doanh nghiệp nhỏ – 5’
- Theo em, doanh thu là gì?
(Doanh thu là khoản tiền thu được sau một
II. Doanh nghiệp nhỏ
1. Đặc điểm loại hình doanh nghiệp nhỏ
thời gian nhất định tiến hành hoạt động
kinh doanh)
- Doanh nghiệp nhỏ có doanh thu thế nào?
- Ngồi doanh thu khơng lớn, DN nhỏ cịn
có những đặc điểm gì?
- Doanh thu: Khơng lớn
- Số lượng lao động, quy mơ: Nhỏ
- Vốn ít
Hoạt động 4: Những thuận lợi và khó khăn của loại hình DN nhỏ – 10’
2. Thuận lợi và khó khăn của DN nhỏ
- Từ những đặc điểm trên của DN nhỏ, hãy * Thuận lợi:
phân tích những thuận lợi và khó khăn của
loại hình DN nhỏ?
- Lao động có số lượng ít, quy mơ kinh
- Lực lượng lao động, quy mô kinh doanh doanh nhỏ → quản lý dễ dàng và hiệu quả
nhỏ đã tạo cho DN nhỏ có thuận lợi gì?
- Vốn bao gồm những loại hình nào?
(Vốn bao gồm: vốn cố định và vốn lưu
động)
- DN nhỏ có vốn ít, do vậy vốn cố định và
vốn lưu động sẽ thế nào?
(Vốn cố định có giá trị thấp; Vốn lưu động
ít)
- Vốn cố định có giá trị thấp nên dễ dàng
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Vốn cố định có giá trị thấp, khi muốn đổi mới công nghệ; Quy mô nhỏ cũng là
chuyển đổi có khó khăn gì khơng? (Khi điều kiện thuận lợi để thay đổi lĩnh vực kinh
chuyển đổi hay loại bỏ thì khơng gây thiệt doanh phù hợp với yêu cầu của thị trường
hại lớn)
* Khó khăn
- Vậy yếu tố vốn cố định có giá trị thấp là - Vốn ít nên khó đầu tư đồng bộ
điều kiện thuận lợi gì cho DN nhỏ?
- Khó nắm bắt được thơng tin thị trường
- Chất lượng lao động thấp
- Từ những phân tích trên và căn cứ vào đặc 3. Các lĩnh vực kinh doanh phù hợp
điểm của DN nhỏ, hãy chỉ ra những yếu tố * Họat động sản xuất hàng hóa: Nơng,
khơng thuận lợi của DN nhỏ?
lâm, thủy sản, các mặt hàng công nghiệp.
* Các họat động mua bán hàng hóa: Đại
lý bán hàng, bán lẻ.
- Căn cứ vào SGK, hãy cho biết những lĩnh * Các họat động dịch vụ: Nông nghiệp,
vực KD nào phù hợp với loại hình DN nhỏ? cơng nghiệp, văn hóa, thể thao, vui chơi,
Ví dụ?
giải trí, sửa chữa dụng cụ, đồ dùng, ăn
uống…
3. Củng cố - 3’
- Những đặc điểm, cách thức tổ chức hoạt động kinh doanh của loại hình kinh doanh hộ
gia đình?
- Cách thức xây dựng kế hoạch kinh doanh của loại hình kinh doanh hộ gia đình?
4. Hướng dẫn – 1’
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK; Có ý thức định hướng lựa chọn nghề nghiệp
- Đọc trước nội dung phần II: Doanh nghiệp nhỏ
YÊU CẦU: Đọc SGK phần I.1, trình bày đặc điểm của loại hình kinh doanh hộ gia đình
ĐẶC ĐIỂM
LĨNH VỰC KINH DOANH
CHỦ SỞ HỮU
NỘI DUNG
VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
QUY MƠ KINH DOANH
CƠNG
NGHỆ
KINH
DOANH
LAO ĐỘNG
U CẦU: Đọc SGK phần I.2, trình bày cách thức tổ chức hoạt động kinh doanh gia đình
TỔ CHỨC
VỐN
CÁC LOẠI HÌNH VỐN
NGUỒN
HUY
ĐỘNG
VỐN
TỔ CHỨC SỬ DỤNG LAO ĐỘNG