giao an cong nghe 10 bai 41

VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
BẢO QUẢN CỦ, HẠT LÀM GIỐNG
I. Mục Tiêu:
Sau khi học xong bài, học sinh phải:
1. Kiến thức:
- Hiểu được mục đích và ý nghĩa của cơng tác này.
- Biết được các đặc điểm cơ bản của nông lâm thuỷ sản và ảnh hưởng của điều kiện môi trường
đến chất lượng của nông lâm thuỷ sản trong bảo quản chế biến
- Hiểu được mục đích và phương pháp bảo quản củ, hạt làm giống
2. Kĩ năng:
Rèn kĩ năng tìm hiểu SGK, liên hệ thực tế sản xuất.
3. Thái độ:
Học sinh thấy được tầm quan trọng của công tác bảo quản, chế biến nông lâm thuỷ sản trong
đời sống hàng ngày
II. Chuẩn bị của thầy và trò:
1. Chuẩn bị của thầy:
Nghiên cứu SGK. Đọc phần thông tin bổ sung trong SGV.
- Kho silô: Kho bảo quản chứa nhiều silô. Silô thường có hình trụ, phía trên là chóp nhọn
chống mưa, tuyết. Phía dưới có cửa để có thể tháo rút lấy nông sản ra khỏi kho. Silô thường
được làm bằng thép, có hệ thống thơng gió.
- Tác dụng của kho silô: Hạn chế sự phá hoại của chuột, nấm, côn trùng, thuận lợi cho việc cơ
giới hố cơng tác vận chuyển và bảo quản
2. Chuẩn bị của trò:
Nghiên cứu SGK, tìm thêm 1 số số liệu có liên quan
III. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ
3. Dạy bài mới:
ĐVĐ cho mục I: Thảo luận nhóm:
N1: Cho biết sau khi gặt lúa xong nhân dân ta thường có các hoạt động để bảo quản thóc lúa
như thế nào? Nhằm mục đích gì? (Phơi khơ, quạt sạch, đóng bao, đựng trong thùng kín.... →

VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
nhằm hạ tỉ lệ nước trong hạt, loại bỏ tạp chất hạn chế tác hại của chuột, nấm côn trùng gây hại,
không để cho hạt nảy mầm do đó dự trữ được dài ngày)
N2: Đối với tre gỗ nhân dân thường bảo quản như thế nào? Nhằm mục đích gì? (Ngâm trong
nước để diệt trừ sâu bệnh, làm cho các tế bào sống của tre gỗ có đủ thời gian hoá gỗ nên hạn
chế được nấm và mọt phá hoại)
N3: Đối với thuỷ sản như tôm cá... ngư dân thường bảo quản như thế nào? (Phơi khô hoặc làm
đơng lạnh)
(?) Vậy mục đích của cơng tác bảo quản là gì?
Hoạt động của GV

Hoạt động của HS

GV đưa các ví dụ trên để yêu cầu học sinh chỉ I. Mục đích, ý nghĩa của cơng tác bảo quản,
rõ mục đích của việc bảo quản

chế biến nơng lâm thuỷ sản:

GV: Giải thích hình 40: Kho silơ:

1. Mục đích, ý nghĩa của công tác bảo quản

? Kể các hoạt động chế biến nông lâm thuỷ sản nông lâm thuỷ sản:
mà em biết?

- Nhằm duy trì đặc tính ban đầu của nơng lâm

HS: Sát thóc thành gạo, làm mì sợi, miến, bún thuỷ sản, hạn chế tổn thất và chất lượng của

khô, mì ăn liền, đóng hộp hoa quả, chế biến chúng.
nước uống từ hoa quả..

2. Mục đích, ý nghĩa của cơng tác chế biến

? Mục đích của các hoạt động chế biến đó là nơng lâm thuỷ sản:
gì?

- Duy trì nâng cao chất lượng sản phẩm

? Tại sao phải tìm hiểu đặc điểm của nông lâm - Tạo điều kiện cho việc bảo quản
thuỷ sản?

- Tạo ra nhiều sản phẩm có giá trị đáp ứng nhu

HS: Để đảm bảo chất lượng của chúng trong cầu người tiêu dùng
việc bảo quản chế biến

II. Đặc điểm của nông lâm thuỷ sản

? Cho biết vai trị của nơng, lâm, thủy sản đối - Là lương thực, thực phẩm cung cấp các chất
với đời sống con người?

dinh dưỡng cần thiết cho con người

HS: Cung cấp chất dinh dưỡng như cung cấp VD:
nguyên vật liệu cho ngành công nghiệp chế - Lâm sản: Là nguyên liệu cho 1 số ngành công
biến giấy, đồ gia dụng, đồ mĩ nghệ...

nghiệp chế biến

? Trong điều kiện bình thường nơng, lâm, thủy - Chứa nhiều nước


VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
sản dễ bảo quản hay khó, vì sao?

- Dễ bị VSV xâm nhiễm gây thối hỏng

HS: Khó vì nhiều nước → VSV dễ xâm nhập.

III. Ảnh hưởng của điều kiện môi trường đến

Thảo luận nhóm:

nơng lâm thuỷ sản trong q trình bảo quản:

N1: Những điều kiện nào của mơi trường có - Độ ẩm khơng khí cao vượt q giới hạn cho
thể ảnh hưởng tới chất lượng nông, lâm, thủy phép làm cho sản phẩm ẩm trở lại thuận lợi cho
sản trong q trình bảo quản?

VSV và cơn trùng phát triển

N2: Phân tích ảnh hưởng của độ ẩm đến chất Độ ẩm cho phép bảo quản thóc gạo là 70 -80%,
lượng của nông, lâm, thủy sản?

rau quả tươi là 85 - 90%

N3: Phân tích ảnh hưởng của nhiệt độ đến chất - Nhiệt độ khơng khí tăng thuận lợi cho sự phát
lượng của nông, lâm, thủy sản?

triển của VSV và côn trùng gây hại, thúc đẩy

? Nếu có cả độ ẩm và nhiệt độ cao thì cịn gây các phản ứng sinh hố của sản phẩm đánh thức
ra tác hại ntn?

q trình ngủ nghỉ của hạt, làm giảm chất lượng

HS: Hạt nảy mầm → củ, hạt bị hư hỏng

sản phẩm

GV: HS đọc phần thông tin bổ sung SGK trang - Các SV gây hại như chuột, VSV, nấm , sâu
121

bọ... Khi gặp diều kiện môi trường thuận lợi
chúng phát triển nhanh, xâm nhập và phá hoại
nơng, lâm, thủy sản.

? Mục đích bảo quản hạt giống là gì?

IV. Bảo quản hạt giống:

? Thế nào là hạt giống đạt tiêu chuẩn tốt?

* Mục đích: Nhằm giữ được độ nảy mầm của

? Để bảo quản hạt giống cần đảm bảo những hạt giống, hạn chế tổn thất về số lượng, chất

yêu cầu gì về đặc điểm của hạt?

lượng hạt

HS: Đảm bảo hàm lượng nước trong hạt thấp, 1. Tiêu chuẩn hạt giống:
không sâu bệnh, hạt mẩy, chắc, tỉ lệ nẩy mầm - Có chất lượng cao
cao.

- Thuần chủng

? Cần chú ý những yếu tố nào của môi trường - Không bị sâu, bệnh
trong việc bảo quản?

2. Các phương pháp bảo quản:

HS: nhiệt độ, độ ẩm, VSV có hại.

- bảo quản dưới một năm: Cất giữ trong điều

? Phân biệt bảo quản ngắn hạn, trung hạn và kiện nhiệt độ, độ ẩm bình thường


VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
dài hạn.

- Bảo quản trung hạn: Trong điều kiện lạnh

? Nêu và giải thích tác dụng của từng biện phảp (00C) và độ ẩm 35 - 40%

trong quy trình bảo quản hạt giống?

- Bảo quản dài hạn: điều kiện lạnh -100C và độ

? Tại sao hạt có dầu cần sấy ở nhiệt độ thấp ẩm 35 - 40%
hơn?

3. Quy trình bảo quản hạt giống:

HS: Vì nhiệt độ cao sẽ làm cho chất béo trong - Thu hoạch: Đúng thời điểm
hạt bị biến tính làm hỏng hạt.

- Tách hạt: Tách, tuốt, tẽ cẩn thận
- Phân loại và làm sạch: loại bỏ các hạt không
đạt yêu cầu, tạo môi trường sạch không cho
VSV và cơn trùng xâm nhiễm
- Làm khơ: Phơi, sấy
+ Thóc: sấy ở 40 - 45 0C đến khi độ ẩm đạt 13%
+ Hạt có dầu; sấy ở 30 - 400C đến khi độ ẩm đạt
8 - 9%
- Xử lí bảo quản:

? Bảo quản củ giống có gì khác với bảo quản Chú ý: Phương tiện bảo quản phải sạch
hạt giống?

VD: Phương pháp truyền thống: chum, vại bịt

Củ: khơng làm khơ vì củ sẽ mất khả năng nảy kín, hoặc đóng bao treo nơi khơ ráo.
mầm. Củ cần xử lí chống VK gây hại vì lớp vỏ Phương pháp hiện đại: kho mát, kho lạnh, kiểm
củ mỏng nên VSV dễ xâm nhập. Ngồi ra sốt chặt chẽ bằng thiết bị tự động

lượng nước trong củ nhiều nên sau thời gian - Đóng gói, bảo quản
ngủ nghỉ củ sẽ nẩy mầm nên muốn bảo quản - Sử dụng
lâu phải xử lí ức chế nẩy mầm bằng cách phun V. Bảo quản củ giống:
thuốc ức chế lên củ.

1. Tiêu chuẩn củ giống:

Củ giống không thể bảo quản trong túi kín vì - Chất lượng cao
khi củ hô hấp sẽ làm nhiệt độ trong bao, túi + Đồng đều, không quá già, quá non
tăng lên nên VSV dễ xâm nhập và cơn trùng + Cịn nguyên vẹn
phát triển đục phá gây hỏng củ

+ Khả năng nảy mầm cao


VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Hoạt động của GV
Hoạt động của HS
? Để bảo quản khoai tây giống thường làm ntn? - Không bị sâu bệnh
HS: Xếp củ giống lên giàn liếp thoáng đặt trên - Thuần chủng, không lẫn giống
giá. Để nơi thống có ánh sáng tán xạ khơng 2. Quy trình bảo quản:
cho ánh nắng trực tiếp chiếu vào dàn củ

- Thu hoạch

? Nhận xét cách bảo quản này?

- Làm sach, phân loại

HS: Tổn thất lớn (30%). ở nước phát triển - Xử lí phịng chống VSV gây hại

người ta sử dụng kho lạnh

- Xử lí ức chế nảy mầm
- Bảo quản,sử dụng

IV. Củng cố: Chọn phương án trả lời đúng nhât :
Chọn phương án trả lời đúng:
Câu 1: Để bảo quản hạt giống dài hạn cần:
a. Giữ ở nhiệt độ, độ ẩm bình thường

b. Giữ ở nhiệt độ bình thường, độ ẩm 35 - 40%

c. Giữ ở nhiệt độ 30 - 400C, độ ẩm 35 - 40%

d. Giữ ở nhiệt độ -100C, độ ẩm 35 - 40%*

Câu 2: Hạt để làm giống cần có các tiêu chuẩn sau:
a. Khơ, sức sông tốt, không sâu bệnh
b. Sưc sống cao, không sâu bệnh, chất lượng tốt
c. Chất lượng tốt, thuần chủng, không sâu bệnh*
d. Sức chống chịu cao, không sâu bệnh, khô
Câu 3: Mục đích của cơng tác bảo quản hạt giống, củ giống là:
a. Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng đảm bảo cho tái SX, duy trì đa dạng sinh học*
b. Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng, duy trì tính ban đầu
c. Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng, chống lây lan sâu bệnh
d. Hạn chế tổn thất về số lượng và chất lượng, nâng cao năng suất cây trồng
Câu 4: Để bảo quản củ giống dài hạn ( trên 20 năm) cần:
a. Xử lí chống VSV, xử lí ức ché nảy mầm, bảo quản trong kho lạnh
b. Phơi kho, xử lí ức chế nảy mầm, bảo quản trong kho lạnh
c. Xử lí ức chế nảy mầm, xử lí chống VSV, bảo quản trong kho lạnh, độ ẩm 35 - 40%

d. Cả a, b, c đều sai*
V. Bài tập về nhà:


VnDoc.com - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
So sánh quy trình bảo quản hạt giống và bảo quản củ giống
Trả lời:
* Giống nhau: Đều qua quy trình thu hoạch, làm sạch, phân loại
* Khác nhau:
- Bảo quản hạt giống: cần phơi, sấy khơ, đóng bao hoặc thùng, chum, vại,bảo quản kín,
nên điều tiết nhiệt độ và độ ẩm tuỳ mục đích sử dụng
- Bảo quản củ giống: khơng phơi khơ, cần xử lí chống VSV gây hại, xử lí ức chế nảy
mầm, khơng đóng bao, để nơi thoáng