KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT

KIỂM ĐỊNH GIẢ THUYẾT
LÊ HOÀNG NINH


ĐỊNH NGHĨA
 Giả

thuyết là câu nói liên quan đến
một hay nhiều quần thể
 Loại giả thuyết:
– Giả thuyêt nghiên cứu: conjecture hay
opposition that motivate the research
– Giả thuyết thống kê: là câu nói mà giúp
đánh giá giả thuyết nghiên cứu dựa vào
các kỹ thuật thống kê


Thí dụ về giả thuyết nghiên
cứu, giả thuyết thống kê
 Giả

thuyết nghiên cứu: ?
 Giả thuyết thống kê:
–
–
–
–

 Lưu

Ho : µ = 50

Ha : ≠ 50
Ho : µ ≤ 50 ; Ha : > 50
Ho : µ ≥ 50; Ha : < 50

ý: bằng chứng cho thấy với bộ dữ
liệu có được trong nghiên cứu có ủng
hộ hay khơng ủng hộ giả thuyết nghiên
cứu


Công thức chung của test
thống kê



Số t.kê tương ứng – tham số giả thuyết
Test thống kê= -----------------------------------------------Sai số chuẩn của thống kê tương ứng
Thí dụ :


Kết luận giả thuyết với các sai
lầm


Các bước trong qui trình kiểm
định giả thuyết


Kiểm định giả thuyết về số
trung bình của quần thể

 Thí

dụ: người nghiên cứu quan tâm
đến tuổi trung bình của bệnh nhân
nhập viện. Liệu người nghiên cứu có
thể kết luận rằng tuổi trung bình của
bệnh nhân khơng phải là 30 ?
 Ho: = 30
 Ha : ≠ 30


 Giả

sử trong nghiên cứu nầy, một mẫu
10 bệnh nhân dược lấy vào nghiên cứu,
sau khi tính tốn cho thấy số trung bình
của tuổi bệnh nhân là 27, với phương sai
là 20
 Tính test thống kê:
–
– Z = 27 – 30 / \/ 20/10 : - 2,12


Quyết định thống kê


Kiểm định một phía


Phân phối bình thường

khơng biết phương sai


Kiểm định giả thuyết về sự
khác biệt 2 số trung bình quần
thể


Kiểm định giả thuyết về sự
khác biệt hai số trung bình
quần thể


Kiểm định giả thuyết về sự khác biệt 2
số trung bình

 Thí









dụ:

nghiên cứu về sự tắc nghẻn phổi do hút
thuốc lá. Người nghiên cứu muốn kết luận là số đo tắc

nghẻn phổi ở người hút thuốc có cao hơn người không
hút không?
X s = 17.5 ; S s = 4.4 ; n 1 = 16
X ns = 12.4; S ns = 4.8; n2 = 9
S p = 15 ( 4.4) 2 + 8 ( 4.8) 2 / (15 + 8)=21.21
t = (17.5 – 12.4) – 0 : |/ 21.21 / 16 + 21.21 / 9
= 2.65
∞ ( alpha ) = 0.05 ; critical values t (+/ - ) 2,06
P value < 0,05


Kiểm định giả thuyết về một
tỷ lệ trong quần thể


Thí dụ: trong điều tra một thành phố
lớn trên những người chích ma túy cho
thấy có 18 người trong số 423 người bị
nhiễm HIV. Tác giả muốn kết luận xem
liệu tỷ lệ nhiễm HIV trên những người
nghiện ma túy có nhỏ hơn 5 % không?
– NHƯ VẬY TỶ LỆ NHIỄM TRONG NGHIÊN
CỨU NẦY : 18 / 423 = 0.0426


KiỂM định giả thuyết về một
tỷ lệ trong quần thể ( t.t)
 Giả

thuyết:

 Ho : p ≥ 0.05
 Ha : p < 0.05

 Sai

số chuẩn:


Kiểm định giả thuyết về một
tỷ lệ trong quần thể (t.t)
 Sai

số chuẩn
 √ 0,05 x 0,95 / 423


 Alpha

= 0.05 thì trị số của z là – 1,645,
loại bỏ Ho nếu z được tính ≤ -1,645
 Tính test thống kê:
z = 0,426 – 0,05 / √ 0,5 x 0,95 / 423 = - 0,
70 > -1,645


Kiểm định giả thuyết về một
tỷ lệ trong quần thể
 Kết

luận:

Không thể loại Ho
Tỷ lệ nhiễm HIV trên dân số chích
ma
túy là > / = 5 % ( p = 0,242)


Kiểm định giả thuyết về sự
khác biệt 2 tỷ lệ trong quần
thể
 Thí dụ: một nghiên cứu về dinh dưỡng

Thí dụ: một nghiên cứu về dinh dưỡng
tại một bệnh viện như sau: trong 55
bệnh nhân bị huyết áp cao có 24 bệnh
nhân giảm muối và trong 149 bệnh
nhân không bị huyết áp cao có 36
bệnh nhân giảm muối. Vậy có thể kết
luận rằng tỷ lệ giảm muối trên bệnh
nhân huyết áp cao thì cao hơn bệnh
nhân khơng bị huyết áp cao không?


Kiểm định 2 tỷ lệ ( t.t)
( tỷ lệ trung bình gộp)


Kiểm định 2 tỷ lệ
( sai số chuẩn=standard
error)

Kiểm định hai tỷ lệ
( test thống kê)


Kiểm định 2 tỷ lệ
 Giả

thuyết.


Luật ra quyết định
alpha = 0,05 trị số z = 1,645
loại bỏ Ho khi test thống kê lớn hơn 1,645
 Tính test thống kê:
pH = 24 /55=0,4364;p nH=36/149 = 0,2416
P gộp = (24 + 36) / ( 55 + 149) = 0,2941


Z =(0,4364–0,2416)/√[(0,29)(0,70)/55]+ [(0,29)(0,70)/149
= 2,71 > 1,645 -> loại Ho
Kết luận : tỷ lệ hạn chế muối ở bệnh nhân tăng huyết áp thì
cao hơn bệnh nhân khơng tăng huyết áp ( p = 0,0034)