soan van 8 vnen bai 6 co be ban diem

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Soạn Văn 8 VNEN bài 6: Cơ bé bán diêm
A. Hoạt động khởi động
Thực hiện một trong hai yêu cầy dưới đây:
1. Đọc thông tin sau về An-Đéc-xen giới thiệu một tác phẩm của An-đéc-xen
mà em đã hiểu học đã xem qua phim ảnh
2. Nêu cảm xúc, suy nghĩa của me khi đọc lời dẫn cho đoạn trích Cô bé bán
diêm
Đêm giao thừa, trời rét mướt. Một cô bé nhà nghèo, mồ côi mẹ, đầu trần, chân
đất, bụng đói đang dị dẫm trong bóng tối. Suốt cả ngày em không bán được
một que diêm nào...
Bài làm:
Lựa chọn:
2. Lời dẫn khiến ta mường tượng ra hình ảnh một cơ bé thật tội nghiệp. Người
đời đối xử tàn nhẫn với em biết mấy. Hình ảnh em nhỏ bé yếu ớt, mỏng mang
yếu đuối lị dị đi trong gió lạnh khơng khỏi khiến ta xót xa. Bao nhiêu con
người đi ngang qua nhưng khơng ai có thể đưa bàn tay ra giúp đỡ em. Từ đó ta
thấy được hiện thực của cái xã hội thiếu tình thương ấy, đồng thời thể hiện lòng
thương cảm sâu sắc đối với em bé bất hạnh của nhà văn An-đéc-xen.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
1. Đọc văn bản sau: Cơ bé bán diêm
2. Tìm hiểu văn bản
a. Trình bày bố cục của văn bản
Bài làm:
Văn bản chia làm 3 phần:


Phần 1 (từ đầu … cứng đờ ra) Hồn cảnh đáng thương của cơ bé bán
diêm



Phần 2 ( tiếp … chầu Thượng đế) những lần quẹt diêm của em bé



Phần 3 (còn lại): Cái chết của em bé và thái độ của mọi người.

b. Trao đổi để trả lời câu hỏi sau:
(1) Thời gian, không gian xảy ra câu chuyện gây ấn tượng gì cho người đọc?
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

(2) Tìm những hình ảnh tương phản (đối lập, đặt gần nhau, làm nổi bật lẫn
nhau có trong ăn bản vào cho biết nhà văn đã sử dụng nhiều hình ảnh tương
phản như vậy nhằm mục đích gì.
(3) Vì sao nói những mộng tưởng của cơ bé qua các lần quẹt diêm (lị sưởi, bàn
ăn, cây thơng nơ-en, người bà, bà cháu bay lên trời) diễn ra theo trình tự hợp lí
(4) Trong những mộng tưởng của cơ bé bán diêm điều nào diễn ra đúng với
thực tế, điều nào chỉ là mộng tưởng?
Bài làm:
(1)


Thời gian: đêm giao thừa giá lạnh.



Không gian: đường phố vắng teo, trời rét buốt, tường lạnh

=> Tạo cho người đọc cảm giác cùng khổ, đồng cảm với cơ bé bán diêm.
(2) Hình ảnh tương phản, đối lập:


Trời tối đen>


Ngôi nhà đẹp đẽ xinh xắn nơi em đã từng sống>lẽo

Mục đích:


Thể hiện ước mơ giản dị, trong sáng của cô bé; thực tế lạnh lùng, vô
cảm.



Làm nổi bật thân phận bất hạnh của cô bé bán diêm

(3) Các mộng tưởng diễn ra theo trình tự hợp lí: vì trời rét nên trước hết em
nghĩ đến lị sưởi, tiếp đó, vì đói nên em nghĩ tới bàn ăn, sau đó vì hơm nay là
giao thừa nên “cây thông Nôen” hiện ra, đến đây, em nhớ đến đã có một thời
em cũng được đón giao thừa như thế, khi bà cịn sống, thế là hình ảnh bà em
xuất hiện.
(4) Trong những mộng tưởng của cô bé bán diêm, những điều:


Gắn với thực tế là: lò sưởi, bàn ăn, cây thông Nô-en



Chỉ là mộng tưởng là: ngỗng quay nhảy ra khỏi đĩa, mang cả dao ăn,
phuốc-sét cắm trên lưng tiến về phía em bé; bà em đang mỉm cười với em,
bà cầm lấy tay em, hai bà cháu bay vụt lên cao, cao mãi.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

c. Nhận xét về giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện Cô bé bán diêm
Bài làm:


Nghệ thuật: Với nghệ thuật tương phản làm nổi bật hoàn cảnh đáng
thương, tội nghiệp của cô bé. Đồng thời, tác giả muốn tố cáo sự thờ ơ, ghẻ
lạnh của xã hội lúc bấy giờ đã vơ tình đẩy những người nghèo khổ "cô bé"
vào cái chết.



Nội dung: thể hiện cuộc đời của cơ bé, muốn nói lên cuộc đời bất hạnh
của cô bé và muốn tố cáo những kẻ ác độc đã gián tiếp hoặc trực tiếp dẫn
đến cái chết đầy bi thương của cơ bé

3. Tìm hiểu về trợ từ

a. Thực hiện yêu cầu trong phiếu học tập
(1) Đọc các câu dưới đay và trả lời câu hỏi:


Nó ăn hai bát cơm



Nó ăn những hai bát cơm



Nó ăn có hai bát cơm

Nghĩa của các câu trên có ý nghĩa khác nhau như thế nào?
Vì sao có sự khác nhau đó
Từ những câu Nó ăn những hai bát cơm và từ có trong câu Nó ăn có hai bát
cơm đi kèm từ nào và biểu thị thái độ gì của người nói?
(2) Tìm ví dụ tương tự như các câu trên
Bài làm:
(1) Nghĩ các câu trên khác nhau ở:


Câu 1: Thơng báo thơng tin nó ăn hai bát cơm



Câu 2: Thơng báo thơng tin nó ăn hai bát cơm là nhiều (những)



Câu 3: Thơng báo thơng tin nó ăn hai bát cơm là ít (có)

Các câu trên có sự khác nhau là bởi vì có thêm các trợ từ những và có.
Từ những trong câu ''Nó ăn những hai bát cơm'' đi kèm với từ ăn và biểu thị
thái độ đánh giá mức độ ăn nhiều vượt mức bình thường

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Từ có trong câu ''Nó ăn có hai bát cơm'' đi kèm với từ ăn và biểu thị thái độ
đánh giá mức độ ăn ít, khơng đạt mức bình thường
(2) Tìm VD tương tự:


Lan được những 8 điểm mơn Văn.



Lan được có 8 điểm mơn Văn.

b. Đọc thơng tin sau và bổ sung ví dụ về trợ từ:
Trợ từ là những từ chuyên đi kèm một từ ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc
biếu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc được nói đến ở từ ngữ đó
Ví dụ: những, có, chính,.........
Bài làm:
Trợ từ là những từ chuyên đi kèm một từ ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc
biếu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc được nói đến ở từ ngữ đó

Ví dụ: những, có, chính, đích, ngay, chỉ, thị, cái,.....
c. Theo em, dòng nào dưới đây nêu đúng cách dùng các từ này, a, vâng trong
các đoạn văn trên?


Các từ ấy có thể thành một câu độc lập



Các từ ấy không thể làm thành một câu độc lập



Các từ ấy không thể làm thành một bộ phận của câu



Các từ ấy có thể cùng những từ khác làm thành một câu và thường đứng
đầu câu.

Bài làm:
Lựa chọn đáp án:


Các từ ấy có thể thành một câu độc lập



Các từ ấy có thể cùng những từ khác làm thành một câu và thường đứng
đầu câu.

d. Đọc thơng tin sau và bổ sung ví dụ về thán từ:
Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng
để gọi đáp. Thán từ thường đứng đầu câu, có khi được tách ra thành một câu
đặc biệt

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Thán từ có hai loại chính:


Thán từ bộc lội tình cảm, cảm xúc, ví dụ: a, ái,.............



Thán từ gọi đáp, ví dụ: này, ơi,...............

Bài làm:
Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng
để gọi đáp. Thán từ thường đứng đầu câu, có khi được tách ra thành một câu
đặc biệt
Thán từ có hai loại chính:


Thán từ bộc lội tình cảm, cảm xúc, ví dụ: a, ái, ơi, ối, chà, eo ơi, hỡi,
hỡi ai, trời ơi, khổ quá, chao ôi, …



Thán từ gọi đáp, ví dụ: này, ơi, ê, vâng,....

C. Hoạt động luyện tập
1. Viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về nhân vật truyện Cô bé bán
diêm hoặc về đoạn kết của truyện
Bài làm:
Học sinh tự làm
2. Luyện tập sử dụng trợ từ, thán từ
a. Tìm câu có từ in đậm là trợ từ
(1) Chính thầy hiệu trưởng đã tặng tôi quyển sách này
(2) Chị Dậu là nhân vật chính của tác phẩm Tắt đèn
(3) Ngay tơi cũng khơng biết đến việc này
(4) Bạn phải nói ngay điều này cho cô giáo biết
(5) Cha tôi là công nhân
(6)Cô ấy đẹp ơi là đẹp.
(7)Tôi nhớ mãi những kỉ niệm thời niên thiếu.
(8)Tôi nhắc anh những ba bốn lần mà anh vẫn quên.
Bài làm:
Những câu có trợ từ là:

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

(1) Chính thầy hiệu trưởng đã tặng tơi quyển sách này.
(3) Ngay tôi cũng không biết đến việc này.
(6) Cô ấy đẹp ơi là đẹp.

(8)Tôi nhắc anh những ba bốn lần mà anh vẫn quên.
b. Giải thích nghĩa của các trợ từ in đậm trong những câu dưới đây:
(1) Nhưng đời nào tình thương u và lịng kính mến mẹ tôi lại bị những rắp
tâm tanh bẩn xâm phạm đến.... Mặc dầu non một năm rịng mẹ tơi không gửi
cho tôi lấy một lá thư, nhắn người thăm tôi lấy một lời và gửi cho tôi lấy một
đống quà
(2) Hai đứa mê nhau lắm. Bố mẹ đứa con gái biết, nên cũng bằng lòng gả.
Nhưng họ thách nặng quá: nguyên tiền mặt phải một trăm đồng bạc, lại cịn
cau, cịn rượu... cả cưới nữa thì mất đến cứng hai trăm bạc
Bài làm:
a. Trợ từ lấy được lặp lại 3 lần. Nhằm biểu thị tình cảm của nhân vật với mẹ, dù
mẹ khơng quan tâm hỏi han nhưng tình cảm của Hồng với mẹ khơng “rắp tâm
nào” có thể làm thay đổi được.
b. Trợ từ nguyên, đến: nhấn mạnh ý chê trách nhà gái thách cưới quá nặng, và
biểu thị thái độ ốn trách của lão Hạc.
c. Tìm thán từ trong các câu dưới đây (trích từ tác phẩm Lão Hạc của Nam
Cao):
(1) Đột nhiên lão bảo tôi:
Này! Thằng cháu nhà tơi, đến một năm nay, chẳng có giấy má gì đấy, ơng giáo
ạ!
À! Thì ra lão đang nghĩ đến thằng con lão
(2) Con chó là của cháu nó mua đấy chứ!... Nó mua về ni, định để đến lúc
cưới vợ thì giết thịt... Ấy! Sự đời lại cứ thường như vậy đấy. Người ta định rồi
chẳng bao giờ người ta làm được.
(3) Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta khơng cố tìm mà hiểu họ,
thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, hần tiện, xấu xa, hỉ ổi... toàn những cớ dể
cho ta tàn nhẫn [...]

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Bài làm:
Thán từ trong các câu:
(1) này, à
(2) ấy
(3) chao ôi
d. Các thán từ in đậm trong những câu dưới dây biểu lộ cảm xúc gì?
(1) Lũ chuột bò lên chạn, leo lên bác Đồng Nồi, ũ chuột hò lên chạn, leo lên
bác Nồi Đồng. Năm sáu thằng xúm lại húc mồm vào, cố mãi mới lật được cái
vung nồi ra. Ha ha! Cơm nguội! Lại có một bát cá kho! Cá rô kho khế: vừa dừ
vừa thơm. Chít chít, anh em ơi, lại đánh chén đi thơi!"
Bác Nồi Đồng run như cầy sấy: “Bùng boong. Ái ái! Lạy các cậu, các ơng, ăn
thì ăn, nhưng đừng đánh đổ tôi xuống đất. Cái chạn cao thế này, tôi ngã xuống
khơng vỡ cũng bẹp, chết mất!”.
(Nguyễn Đình Thi, Cái tết của Mèo Con)
(2) Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu?
(Thế Lữ, Nhớ rừng)
Bài làm:
(1)


Ha ha: Biểu thị thái độ vui sướng, khối chí khi phát hiện ra điều bất
ngờ của lũ chuột.



Ái ái: Biểu thị sự đau xót, van xin của bác Nồi Đồng, tiếng thốt lên khi
bất ngờ bị làm đau

(2). Than ôi: biểu thị sự đau buồn, tiếc nuối
3. Kết hợp các yếu tố kể, tả và biểu lộ tình cảm trong văn bản tự sự.
a. Đọc đoạn văn sau và thực hiện các yêu cầu sau:
Xe chạy chầm chậm................trả lời mẹ tơi những câu gì.


Tìm và chỉ ra các yếu tố miêu tả và các yếu tố biểu cảm trong đoạn văn
trên. Các yếu tố này đứng riêng hay đan xen với yếu tố tự sự?

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Nếu lược bỏ đi các yếu tố miêu tả và biểu cảm thì việc kể chuyện trong



đoạn văn trên sẽ bị ảnh hưởng như thế nào?
Nếu lược bỏ đi các yếu tố kể chuyện, chỉ để lại các câu văn miêu tả và



biểu cảm thì đoạn văn sẽ bị ảnh hưởng ra sao?
Bài làm:
Yếu tố miêu tả:
Xe chạy chầm chậm… Tôi thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, ríu cả chân



lại.


Mẹ tơi khơng cịm cõi xơ xác.



Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm
nổi bật màu hồng của hai gò má.

Yếu tố biểu cảm:


Diễn tả sự suy nghĩ: Hay tại sự sung sướng bỗng được trơng nhìn và
được ơm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tơi lại tươi đẹp như thưở
còn sung túc.



Bộc lộ sự cảm nhận: Những cảm giác ấp áp đã bao lâu mất đi bỗng lại
mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo và những hơi thở ở khuôn miệng xinh
xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường.



Phát biểu cảm tượng: Phải bé lại và lăn vào lòng một người mẹ… để bàn
tay mẹ vuốt ve từ trán xuống cằm và gãi rôm ở sống lưng cho mới thấy
người mẹ có một êm dịu vơ cùng.

=> Các yếu tố miêu tả và biểu cảm không đứng riêng mà đan xen vào yếu tố
tự sự.
=> Nếu bỏ đi các yếu tố miêu tả và biểu cảm thì sự liên kết các yếu tố tự sự
trở nên khơ khan, thiếu hình ảnh, thiếu cảm xúc.
=> Nếu bỏ hết các yếu tố kể, chỉ còn lại các câu văn miêu tả và biểu cảm thì
đoạn văn sẽ khơng có các sự việc, khi ấy đó khơng cịn là “chuyện” nữa.
D. Hoạt động vận dụng
1. Đặt 3 câu với 3 thán từ khác nhau.
Bài làm:

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

A! mùa xn đã về rồi!
Chao ơi! Mùi thơm của hoa cau làm nao nức lịng người
Chính cậu đã lấy trộm quyển truyện của tớ.
2. Hãy viết đoạn văn kể lại một hoặc một hoặc một sự việc của truyện Cơ bé
bán diêm, trong đó có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm.
Bài làm:
Trời đã về khuya. Gió rít từng cơn lạnh lẽo. Khơng bán được diêm nên em
khơng dám về nhà vì sợ bố đánh. Em tìm một góc tường ngồi tránh rét. Cơ bé
vẫn thấy lạnh “đôi bàn tay cứng đờ ra”, em quyết định quẹt diêm. Thật là dễ
chịu! (yếu tố biểu cảm). Đôi bàn tay em hơ trên ngọn lửa; bên tay cầm diêm,
ngón cái nóng bỏng lên (yếu tố tả). Chà! Khi tuyết phủ kín mặt đất, gió bấc thổi
vun vút mà được ngồi hàng giờ như thế, trong đêm đông rét buốt, trước một lị
sưởi, thì ấm áp bao! (yếu tố kể và biểu cảm).
E. Hoạt động tìm tịi mở rộng
Tìm yếu tố miêu tả và biểu cảm trong một số văn bản tự sự đã học như: Tôi đi

học (Thanh Tịnh), Tức nước vỡ bờ (Ngô Tất Tố), Lão Hạc(Nam Cao),.... Từ đó,
phân tích tác dụng của các yếu tố này trong văn bản
Bài làm:
Một số đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố miêu tả và biểu cảm trong các văn bản
đã học
Tôi đi học - Thanh Tịnh


“Hằng năm cứ vào cuối thu lá ngoài đường rụng nhiều và trên khơng có
những đám mây bàng bạc (yếu tố tả), lịng tơi lại náo nức những kỉ niệm
mơn man của buổi tựu trường (yếu tố kể và biểu cảm). Tôi quên thế nào
được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lịng tơi như những cánh
hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng (yếu tố kể, tả và biểu cảm)”

Tức nước vỡ bờ - Ngô Tất Tố


Thằng Dần vục đầu vừa thổi vừa húp xoàn xoạt. Chị Dậu rón rén bưng
một bát lớn đến chỗ chồng nằm



Thầy em cố ngồi dậy húp ít cháo cho đỡ xót ruột.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Rồi chị đón lấy cải Tỉu ngồi xuống đó như có ý chờ xem chồng chị ăn
có ngon miệng không.

Mời các bạn xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí