TRONG LỊNG MẸ
(trích Những ngày thơ ấu)
(Ngun Hồng)
I – MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
- Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí.
- Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngịi bút Ngun
Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc.
II – TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG
1. Kiến thức
- Khái niệm thể loại hồi kí.
- Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lịng mẹ.
- Ngơn ngữ truyện thể hiện niềm khát khao tình cảm ruột thịt cháy
bỏng của nhân vật.
- Ý nghĩa giáo dục: những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác
không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng.
2. Kỹ năng:
- Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi kí.
- Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong
văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện.
3. Thái độ: Giáo dục HS đồng cảm với nỗi đau tinh thần, tình yêu
thương mẹ mãnh liệt của bé Hồng.
III. Các kĩ năng sống cơ bản được giáo dục
1. Giao tiếp: Trình bày suy nghĩ ,trao đổi ,ý tưởng của bản thânvề giá trị
nội dung và nghệ thuật của văn bản
2. Suy nghĩ sáng tạo: Phân tích bình luận những cảm xúc của bé Hồng và
tình yêu thương mãnh liệt đối với người mẹ.
3. Tự nhận thức: Xác định lối sống có nhân cách, tơn trọng người thân,
biết cảm thông với nỗi bất hạnh của người khác.
IV.Các phương pháp kĩ thuật dạy học
1. Động não:
2.Thảo luận nhóm
3. Viết sáng tạo
V. Chuẩn bị
1/ GV: Soạn giáo án, bảng phụ
2/ HS: Học bài cũ, trả lời câu hỏi bài mới SGK.
VI. Tiến trình tổ chức hoạt động dạy học:
1. Ổn định:
2. Bài cũ:
- Bài "Tôi đi học" được viết theo thể loại nào? Nội dung chính của văn
bản đó là gì?
- Nêu thành cơng về mặt nghệ thuật thể hiện trong tác phẩm?
3. Bài mới:
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
Đặt vấn đề: ở nước ta Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có một
thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ, những kỉ niệm ấy đã được nhà văn
viết lại trong tập hồi kí "Những ngày thơ ấu" kỉ niệm về người mẹ đáng
thương qua cuộc trò chuyện với bà Cô và qua cuộc gặp gỡ bất ngờ là một
trong những chương truyện cảm động nhất.
Hoạt động 1: I/ Tìm hiểu chung
I/ Tìm hiểu chung
GV Hướng dẫn HS với giọng chậm,
1.Tác giả, tác phẩm:
tình cảm, chú ý ngơn ngữ của Hồng - Nhà văn lớn của nền văn học VN
khi đối thoại với bà cô và giọng cay hiện đại tập trung viết về lớp người
nghiệt, châm biếm của bà cơ
cùng khổ, dưới đáy của xã hội với
tình yêu sâu sắc, mãnh liệt.
- Tác phẩm: Hồi kí gồm 9 chương Cho HS đọc kĩ chú thích * và Em hãy viết về tuổi thơ cay đắng của tác
trình bày ngắn gọn về Nguyên Hồng giả.
và tác phẩm "Những ngày thơ ấu"
Là tập văn xi giàu chất trữ tình,
GV: Yêu cầu học sinh quan sát tranh cảm xúc dào dạt, tha thiết chân
tác giả
thành.
- Trong lòng mẹ là chương 4.
Tác phẩm được viết theo thể loại gì? 2. Đọc và tìm hiểu chú thích:
Vị trí đoạn trích trong tác phẩm?
1. Đầu.… người ta hỏi đến chứ: Tâm
trạng của bé Hồng khi trị chuyện với 3. Bố cục:
người cơ
2. Cịn lại: Tâm trạng của bé Hồng Chia làm 2 đoạn
khi gặp mẹ
HS đọc văn bản
GV hỏi lại một số từ yêu cầu học sinh
giải thích?
? Mạch truyện kể của đoạn trích
"Trong lịng mẹ" có gì giống và khác
với văn bản "Tơi đi học"?
+ Giống: Kể, tả theo trình tự thời gian
trong hồi tưởng, nhớ lại kí ức tuổi
thơ .
- Phương thức biểu đạt: Kể, tả, biểu
cảm.
+ Khác: "Tôi đi học" liền mạch trong
khoảng thời gian ngắn, không ngắt
quãng: Buổi sáng...
"Trong lịng mẹ" khơng liền mạch có
khoảng cách nhỏ về thời gian vài
ngày khi chưa gặp và khơng gặp
Vậy đoạn trích có thể chia bố cục
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
như thế nào?
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh
tìm hiểu văn bản
HS đọc lại đoạn kể về cuộc gặp gỡ và
đối thoại giữa bà cơ và bé Hồng.
Tính cách và lịng dạ bà cơ thể hiện
qua những điều gì? (Giáo viên yêu
cầu học sinh thảo luận nhóm trong 3
phút và trình bày)
(Lời nói, nụ cười, cử chỉ, thái độ)
Cử chỉ: Cười hỏi và nội dung câu hỏi
của bà cơ có phản ánh đúng tâm trạng
và tình cảm của bà đối với mẹ bé
Hồng và đứa cháu ruột của mình hay
ko? Vì sao em nhận ra điều đó? Từ
ngữ nào biểu hiện thực chất thái độ
của bà? từ nào biểu hiện thực chất
thái độ của bà?
- cử chỉ: Cười, hỏi- nụ cười và câu hỏi
có vẻ quan tâm, thương cháu, tốt
bụng nhưng bằng sự thông minh nhạy
cảm bé Hồng đã nhận ra ý nghĩa cay
độc trong giọng nói và nét mặt của bà
cơ
II/- Tìm hiểu văn bản
1.Tâm trạng của bé Hồng khi trị
chuyện với người cơ:
a. Nhân vật bà cơ:
- Lời nói: cay độc
- Nụ cười: rất kịch (giả dối)
- Cử chỉ, thái độ: Gỉa vờ quan tâm,
thương cháu.
=> Giả dối, cay nghiệt, thâm hiểm,
độc ác
- rất kịch: Giả dối
Sau lời từ chối của Hồng, bà cơ lại
hỏi gì? nét mặt và thái độ của bà thay
đổi ra sao?
Bà cô hỏi ln, mắt long lanh nhìn
chằm chặp-> tiếp tục trêu cợt
- Cố ý xoáy sâu nỗi đau của bé
- Tươi cười kể chuyện xấu mẹ trước
bé Hồng-> Người cô lạnh lùng độc
ác, thâm hiểm
Sau đó, cuộc đối thoại lại tiếp tục như
thế nào?
Qua đây em có nhận xét gì về con
người này?
- Có nhà nghiên cứu cho rằng Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và trẻ
em. Qua chương "Trong lịng mẹ" em thấy ý kiến trên có đúng khơng? vì
sao?
GV: Treo bảng phụ, yêu cầu học sinh đọc và khoanh tròn vào câu đúng.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí
- Câu 1: Nhân vật chính được kể tron văn bản “Trong lịng mẹ là ai”?
A. Bà cơ, bé Hồng.
B. Người mẹ, bé Hồng.
C. Bé Hồng
D. Bà cô.
- Câu 2: Qua đoạn trích Trong lịng mẹ, em hiểu gì về bé Hồng?
A. Là một cậu bé đầy khổ đau, mất mát.
B. Là một chú bé tinh tế, nhạy cảm.
C. Là một chú bé có tình u mẹ vơ bờ bến.
D. Cả câu A, B, C đều đúng.
4. Hướng dẫn tự học:
*Bài cũ:
- Học kĩ nội dụng văn bản và chú ý đến mặt thành công về nghệ thuật.
Đọc một vài đoạn văn ngắn trong đoạn tríchTrong lịng mẹ, hiểu tác dụng
của một vài chi tiết miêu tả và biểu cảm trong đoạn văn đó.
- Viết một đoạn văn ghi lại những ấn tượng sâu sắc nhất về người mẹ của
em
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí