Bài giảng Tinh thể - Khoáng vật - Chương 4: Hình thái của tinh thể

Chương 4
Hình thái của tinh thể
1. Hình thái tinh thể thực
2. Dạng đơn tinh thể
3. Dạng tập hợp tinh thể


1. Hình thái tinh thể thực
Tinh thể lý tưởng
Tinh thể thực
Hình thái: hình dạng, kích thước, vết chạm trổ,
tập tính của tinh thể
Có liên quan đến kiến trúc của tinh thể
- Dạng đơn tinh thể
- Dạng tập hợp tinh thể
2


Tập tính:
Các đặc điểm của tinh thể đặc trưng cho mơi
trường thành tạo chúng.
Cùng một khống vật nhưng có thể có tập tính
khác nhau.
Các yếu tố ảnh hưởng đến mơi trường thành
tạo: nhiệt độ, nồng độ dung dịch, tỷ lệ anion và
cation, tạp chất, độ nhớt, vị trí kết tinh.

3


4

2. Dạng đơn tinh thể
Hình dạng: theo hình dạng
của các hình đơn
Hệ lập phương: fluorite.
Hệ bốn phương: zircon.
Hệ sáu phương: beryl.
Hệ ba phương: calcite.
Hệ trực thoi: topaz.
Hệ một xiên: gypsum.
Hệ ba xiên: albite.
5


fluorite

beryl

zircon
6


calcite

topaz

gypsum

orthoclase

7


Kích thước:
- Chênh lệch nhau rất nhiều (khổng lồ, vi
tinh, ẩn tinh).
- Trong không gian 3 chiều: dạng đẳng
thước, dạng kéo dài theo một phương, dạng kéo
dài theo hai phương).
Ngoài ra cịn có dạng trung gian: tha hình.

8


9


10


garnet

pyrite

11


apatite

corundum

topaz
12


aragonite

rutil

asbestos

13


gypsum

micas

sericite

14


15


Vết chạm trổ (vết khía)
Dấu vết trên mặt tinh thể.
- Sự phát triển của các mặt.

- Song tinh.
- Tác dụng tự nhiên.
Phân loại:
- Vết khía song tinh: mặt ghép song tinh lặp lại
nhiều lần.
- Vết khía tụ hình: mặt tinh thể hẹp nằm kề.
- Vết khía xoắn ốc: các mặt tinh thể phát triển
xoắn ốc.
- Vết khía xâm thực: do tác dụng của dung
dịch tự nhiên, gặm mòn.
16


tourmaline

tourmaline
17


pyrite

quartz

18


garnet

magnesite

diamond

calcite

19


Song tinh
Song tinh: hai tinh thể của cùng một khoáng vật
ghép với nhau một cách có quy luật.
Có nhiều quy luật ghép song tinh.
Mặt ghép song tinh: mặt tiếp giáp giữa hai tinh
thể.

20


Song tinh đuôi én

21


Song tinh chữ thập, staurolite

22


23

24


25