đào tạo
68 Tạp chí luật học số 2/2011
TS. Nguyễn Thị Hiền *
1. V trớ, vai trũ ca bi tp nhúm trong
o to tớn ch
H thng tiờu chớ ỏnh giỏ chun kin
thc t c ca mi sinh viờn mi mụn
hc trong o to tớn ch bao gm: Bi tp cỏ
nhõn, bi tp nhúm, bi tp ln hc kỡ, bi
thi kt thỳc hc phn (thng di dng thi
trc nghim v chm bng mỏy). Tu v trớ
mụn hc trong ngnh o to vi thi lng
di, ngn m sinh viờn khi hc cú th phi
lm nhiu hn mt bi tp cỏ nhõn hoc nhiu
hn mt bi tp nhúm, cựng vi mt bi tp
ln hc kỡ v mt bi thi kt thỳc hc phn.
im ỏnh giỏ mi mụn hc l tng
im tớnh theo t l % ca cỏc loi bi tp núi
trờn. Trong ú, cỏc bi tp nhúm thụng thng
úng gúp 15% ca tng im tng mụn hc.
Xột v s tuyt i, t l 15% trong tng
im khụng nhiu nhng ý ngha ca bi tp
nhúm c bit quan trng, khỏc hn cỏc bi
tp v bi thi khỏc.
c im chung ca cỏc bi tp cỏ nhõn,
bi tp ln hc kỡ v bi thi kt thỳc hc
phn nu thc hin nghiờm tỳc s phn ỏnh
ỳng n lc ca cỏ nhõn sinh viờn. Mi sinh
viờn khi hon thnh cỏc bi tp v bi thi ú
hon ton cú th c lp suy ngh, c lp
lm vic. Sn phm lm ra l s kt hp n
lc cỏ nhõn cựng cỏc phng tin vt cht
nh giỏo trỡnh, ti liu tham kho, mỏy vi
tớnh ni mng K nng lm vic c lp l
phm cht quan trng nht v dng nh
vn cú ca mi sinh viờn, ca mi ngi lao
ng nhng trong xó hi hin i ch cú k
nng ú thụi cha , mi ngi phi cú k
nng lm vic tp th, ho ng.
Trong mụ hỡnh o to tớn ch, mc ớch
ca cỏc nh thit k mun qua quỏ trỡnh
hon thnh bi tp nhúm, cỏc sinh viờn s cú
thờm k nng lm vic nhúm, lm vic tp
th. Li ớch (im s) ca tng ngi gn
lin vi li ớch (im s) ca c nhúm.
Khỏc vi cỏc bi tp khỏc, bi tp nhúm
phn ỏnh n lc ca tp th (nhúm) sinh viờn.
Sn phm lm ra va l kt qu hot ng ca
tng cỏ nhõn va l kt qu hot ng ca tp
th. Bi tp nhúm ch cú th hon thnh nu
cú s kt hp cụng sc ca c tp th, ca c
nhúm. S kt hp ny c th hin s
phi hp vi nhau khi lm chung mt bi
tp. T vic tham gia xõy dng cng
tng th, gúp ý sa cha phn vic ca mi
ngi, kt ni cỏc phn chun b ca mi
* Ging viờn chớnh Khoa lớ lun chớnh tr
Trng i hc Lut H Ni
đào tạo
Tạp chí luật học số 2/2011 69
ngi thnh sn phm chung, thng nht;
chn ngi i din gii thiu sn phm -
thuyt trỡnh trc ging viờn v trc cỏc
thnh viờn cựng nhúm v khỏc nhúm.
Qua quỏ trỡnh chun b, hon thnh cỏc
bi tp nhúm cỏc mụn hc khỏc nhau, lm
vic cỏc nhúm khỏc nhau, sinh viờn cú c
hi giao tip, hp tỏc, lm quen vi nhiu
sinh viờn cú tớnh cỏch, nng lc t duy khỏc
nhau. Tớnh gn kt cỏ nhõn vi tp th, s
ho nhp cng ng, yờu cu xó hi hoỏ cỏc
hot ng cỏ nhõn v s tha nhn ca xó
hi i vi cỏc hot ng ca tng cỏ nhõn
s c th hin.
Nh vy trong bn nm hc, c hi lm
quen, tip xỳc, c sỏt ca sinh viờn cú nhiu
hn so vi o to theo niờn ch. Tớnh nng
ng, linh hot ca mi ngi cú iu kin
rốn luyn, th hin, phự hp vi mụi
trng hot ng ca c ch th trng. ú
cng l bc tip cn thc t cuc sng sau
khi ra trng ca sinh viờn.
Trong mt s trng hp, cựng vi vic
la chn nhng ch thớch hp ca bi tp
nhúm, cỏc ging viờn cú th tng bc thu
hỳt sinh viờn tham gia nghiờn cu khoa hc,
gii quyt mt vi yờu cu m thc tin t
ra. Tỏc dng ca bi tp nhúm khụng ch i
vi sinh viờn m cũn i vi c ging viờn.
Qua quỏ trỡnh hng dn, ỏnh giỏ bi tp
nhúm ca sinh viờn, cỏc ging viờn cú thờm
thụng tin, m rng thờm kin thc m sinh
viờn qua quỏ trỡnh chun b bi tp nhúm ó
cung cp.
Cú th núi rng xột v mt lớ thuyt tỏc
dng ca bi tp nhúm l rt ln i vi vic
cung cp kin thc, quỏ trỡnh hỡnh thnh
nhõn cỏch ca sinh viờn - b phn lao ng
trỡnh cao ca xó hi trong tng lai. Tuy
vy, trong thc tin tỏc dng ca bi tp
nhúm khai thỏc c nhiu hay ớt (hay cht
lng bi tp nhúm cao hay thp) cũn tu
thuc vo cỏc iu kin khỏch quan, ch
quan; ph thuc vo c s vt cht cho o
to tớn ch hay thiu; nng lc t chc
thc hin vic kim tra ỏnh giỏ ca ngi
qun lớ v tớnh t giỏc, tinh thn trỏch nhim
ca cỏc ch th trc tip tham gia.
cng c nhng kt qu t c v
khc phc dn nhng hn ch ca vic ỏnh
giỏ kt qu ca bi tp nhúm núi riờng v
o to theo tớn ch núi chung cn phi cú
nhiu iu kin m khụng ch gii hn ý
kin cỏ nhõn trong mt bi vit. Tuy vy,
trc ht l phi ỏnh giỏ ỳng nhng kt
qu ó t c cng nh nhng hn ch v
nguyờn nhõn dn n nhng hn ch ú.
2. Thc hin bi tp nhúm qua hai nm
o to tớn ch
V kt qu thc hin bi tp nhúm:
ỏnh giỏ y , chớnh xỏc phi cú thi gian
v quỏ trỡnh kho sỏt mt t hp nhiu yu
t, bng mt cụng trỡnh nghiờn cu tm.
bi vit ny, vi t cỏch l mt trong
nhng ngi trc tip tham gia thc hin bi
tp nhúm cựng sinh viờn bc u tỏc gi cú
th nhn xột nh sau:
Cỏc bi tp nhúm ca cỏc mụn hc trong
đào tạo
70 Tạp chí luật học số 2/2011
hai nm qua ớt nhiu ó t c mc tiờu
ca cỏc nh thit k mụ hỡnh o to theo tớn
ch. Qua hon thnh bi tp nhúm, k nng
lm vic tp th, phi hp gii quyt cụng
vic chung, ý thc hp tỏc trong cụng vic,
kh nng kt hp kin thc nhiu mụn hc,
kh nng nghiờn cu, khi lng kin thc,
phm vi giao tip xó hi ca sinh viờn u
c tng cng. T l im s trờn 90% khỏ
gii ó phn no phn ỏnh nhng c gng
ca sinh viờn v ca ging viờn trong vic
thc hin chun kin thc ny.
Tuy vy, kt qu im bi tp nhúm ca
phn ụng cỏc nhúm, cỏc mụn hc cha
phõn loi c n lc thc t ca tng sinh
viờn, cỏ bit cha phn ỏnh c n lc thc
s ca nhúm. Hn ch núi trờn c th hin
hu ht cỏc bng im nhúm ca cỏc mụn
hc, thnh viờn ca cựng nhúm cú im s
ging nhau (trong khi quy nh v chm bi
tp nhúm cú th chờnh lch 4 im so vi
tng im). Vic chm bi thc hin theo
lp, ỏp ỏn bi chm l ỏp ỏn m, thi gian
chm gp gỏp ú l nhng iu kin khụng
d dng cho vic kim soỏt hin tng sao
chộp bi tp nhúm mt cỏch trit .
Xột v ý thc ch quan, tỡnh trng núi
trờn ớt nhiu cú s úng gúp ca ý thc
nhiu ngi: t sinh viờn, t ging viờn, t
yu t qun lớ, trong ú cú vn v mc
chi h tr cho cụng vic hng dn, ỏnh
giỏ kt qu lm vic nhúm theo quy nh
ca nh trng.
V phớa sinh viờn, ý thc tớch cc tham
gia hon thnh bi tp nhúm khụng ng
u gia cỏc thnh viờn ca nhúm. Cỏc bi
tp nhúm ca cỏc mụn hc thuc khoa hc
xó hi v nhõn vn, tớnh ng dng khụng d
thc hin nh cỏc bi tp thuc cỏc mụn hc
khoa hc t nhiờn hoc khoa hc k thut.
Bi tp nhúm ca cỏc mụn khoa hc xó hi
thng tp trung vic tỡm kim thụng tin
trong cỏc ti liu, trờn mng internet, x lớ
thụng tin, vit bi, ỏnh mỏy bi tp khi
hon thnh.
Hn na, cựng thi gian, mi sinh viờn
phi tham gia lm nhiu loi bi tp, trong
ú cú cỏc bi tp nhúm ca cỏc mụn hc
khỏc nhau. i vi nhiu sinh viờn, n hn
phi np bi, cng lm vic khỏ cng
thng. Vic phõn cụng mt bi tp thnh
tng cụng on c th cho 10 - 13 ngi cú
c hi tham gia tng xng cng l vic
khụng d dng i vi nhúm trng; t
tng li, c chng hay ch cng cũn
tn ti mt s ngi.
V phớa ging viờn, cha cp s
khụng ng u trong ý thc t giỏc; s
quan tõm ca tng ngi n cỏc ni dung lớ
thuyt v s bin ng ca thc tin kinh t,
xó hi; nng lc tỡm tũi, khỏm phỏ m
nhng khỏc bit ú cú nh hng ớt nhiu
n vic ỏnh giỏ kt qu bi tp nhúm ca
sinh viờn. Vic thc hin lch ging nhiu
lp, ỏnh giỏ nhiu ti bi tp nhúm khỏc
nhau dn n vic hu ht ging viờn khi
thc hin bi tp nhúm ch dng cỏc hot
ng: cung cp ti, chm bi tp, nghe
đào tạo
Tạp chí luật học số 2/2011 71
sinh viờn thuyt trỡnh, lờn im. Mt s
ging viờn ngoi cỏc hot ng trờn cú thờm
cỏc hot ng gúp ý cng, hng dn
ngun ti liu v cỏch tra cu, khai thỏc iu
kin chờnh lch cho phộp v im s to
c hi cho sinh viờn tranh lun, úng gúp ý
kin trong bui thuyt trỡnh v do ú phn
no phõn bit nhn thc v c gng ca cỏc
sinh viờn trong bi tp nhúm.
Ngoi nguyờn nhõn cú tớnh cht ch
quan ca c sinh viờn v ging viờn nờu trờn,
vic b trớ thi khoỏ biu cho o to tớn ch
trong iu kin s lng phũng hc ca sinh
viờn b thu hp (do vic xõy dng li nh A)
cng gõy nờn nhng ỏp lc cho hc tp,
ging dy núi chung v thc hin bi tp
nhúm núi riờng (õy l nguyờn nhõn khỏch
quan cú tớnh cht nht thi v nú s t mt i
khi nh A c xõy dng xong, c a
vo s dng vi s lng phũng hc ln
v n nh).
Mt yu t cú tớnh cht ng lc v cng
l nguyờn nhõn nh hng n cht lng
ca bi tp nhúm l mc h tr cú tớnh cht
khuyn khớch v li ớch kinh t i vi ging
viờn ớt nhiu cũn hn ch. Nu ũi hi ging
viờn lm y cỏc cụng on t nghiờn
cu k yờu cu ca tng bi tp; kim tra,
iu chnh bng phõn cụng cụng vic ca
nhúm trng cho cỏc cỏ nhõn; kim tra, ỏnh
giỏ vic chun b ca tng cỏ nhõn trong
nhúm; chun b vic bo v ti nhúm
trong bui thuyt trỡnh; to c hi cho sinh
viờn nhúm khỏc tham gia tranh lun vi
cỏc ti khỏc nhau thỡ mc chi h tr cho
bi tp nhúm cn phi c iu chnh.
3. Mt s bin phỏp nõng cao cht
lng bi tp nhúm trong thi gian ti
Trờn c s cú phũng hc, vic xp
lch hc c ch ng c nm cho cỏc lp,
cỏc nhúm, mt s bin phỏp nõng cao
cht lng bi tp nhúm cú th thc hin l:
3.1. Nõng cao tinh thn ch ng, ý thc
t giỏc tham gia bi tp nhúm ca sinh viờn
Tớnh ch ng, ý thc t giỏc tham gia
ca mi sinh viờn trong thc hin bi tp
nhúm l yu t quan trng. í thc ú th
hin vic ch ng nhn phn vic, cú
trỏch nhim cao khi thc hin phn vic cỏ
nhõn m nhn, t giỏc tham gia nhng
phn vic chung (úng gúp ý kin la
chn ti phự hp, xõy dng cng
kt ni, hon thin cú sn phm chung).
Trong ú tớnh ch ng ca trng nhúm
c bit quan trng.
Trng nhúm phi phỏt huy c vai trũ
ca mỡnh trong vic tp hp c ý nguyn
ca s ụng chn c ti va sc,
vn c nhiu ngi trong nhúm quan
tõm; phõn cụng, giao vic phự hp vi iu
kin, nng lc ca tng ngi hoc tng
nhúm nh m bo hon thnh bi tp vi
kt qu cao trong thi hn cho phộp; ch
ng gp g ging viờn tham kho ý kin,
phi hp chun b bn thuyt trỡnh v chun
b thuyt trỡnh c v ni dung, bng biu,
hỡnh nh minh ha, kh nng phn bin
t kt qu cao nht.
đào tạo
72 Tạp chí luật học số 2/2011
3.2. Tng cng s tham gia ca ging
viờn trong tng giai on ca quỏ trỡnh thc
hin bi tp nhúm ca sinh viờn
Cỏc b mụn cn chun b s lng bi
tp nhúm ln v quy mụ cụng vic phi
lm trong mi bi phự hp; to c hi cỏc
sinh viờn bc u vn dng nhng kin
thc ó hc trờn lp vo thc t cuc sng.
Chỳ ý chn cỏc nhúm trng l nhng sinh
viờn cú nng lc t chc, giỏm sỏt cỏc thnh
viờn khỏc ca nhúm. Ging viờn tham gia tt
c cỏc giai on thc hin bi tp nhúm vi
vai trũ t vn, trong ú cú vic gúp ý v
bng phõn cụng m bo cụng vic tng
xng cho tng cỏ nhõn (tng nhúm). Tuy
vy, cn trỏnh tỡnh trng ging viờn lm thay
vai trũ ca trng nhúm.
Ging viờn tng cng tham gia thc
hin bi tp nhúm cựng sinh viờn, ỏnh giỏ
mc hon thnh bi tp nhúm theo tng
giai on thc hin, tng phn vic ca mi
sinh viờn hoc nhúm nh sinh viờn; t chc
bui thuyt trỡnh cho sinh viờn di hỡnh
thc to m khoa hc cỏc sinh viờn tham
gia cú thi gian tranh lun v c th hin
lp lun theo cỏch hiu ca mỡnh; ging viờn
úng vai trũ l ngi gii ỏp v kt lun
cui cựng cỏc vn tranh lun.
3.3. Cõn i v khong cỏch thi gian v
s lng bi tp nhúm trong mt kỡ hc cho
sinh viờn
Khong cỏch gia cỏc bi tp nhúm ca
cỏc mụn hc trong mt hc kỡ cng cn c
tớnh toỏn mt cỏch hp lớ cú thi gian cho
sinh viờn nghiờn cu ti liu, thu thp thụng
tin, chun b k cỏc ni dung theo yờu cu
ca mi bi tp. Tớnh trung bỡnh, mi thỏng
cựng vi vic chun b cỏc loi bi tp khỏc
nhau, sinh viờn cn c chun b v thuyt
trỡnh 1 bi tp nhúm. V thi gian thuyt
trỡnh, s tit hc cn c tng lờn 2 gi tớn
ch (hin ti l 1 gi) cú thi gian phn
bin v tranh lun gia cỏc nhúm.
3.4. Ci tin vic phõn cụng, phõn vic cho
ging viờn trong khõu ỏnh giỏ bi tp nhúm
Vic phõn cụng chm bi theo lp mi
m bo khớa cnh cụng bng v thu nhp t
chm bi ca ging viờn. loi b hin
tng nhúm ny ly bi ca nhúm khỏc
(cựng lp hoc khỏc lp thm chớ khỏc khoỏ)
lm bi tp ca nhúm mỡnh cú th chn mt
trong hai cỏch sau: Mt l nu sinh viờn cỏc
lp khỏc nhau lm bi ging nhau thỡ vic
phõn cụng chm bi nờn thc hin chm theo
bi (1 cp ging viờn chm mt (hai)
bi ca tt c sinh viờn cỏc lp). Hai l nu
sinh viờn cỏc lp khỏc nhau, nhúm khỏc nhau
lm bi khỏc nhau thỡ vic phõn cụng
chm bi thc hin theo lp, theo nhúm.
Túm li, o to theo tớn l ni dung
quan trng trong i mi s nghip giỏo dc
v o to i hc. o to theo tớn ch l
mụ hỡnh o to tiờn tin, phự hp vi yờu
cu chun b ngun nhõn lc cho c ch th
trng. Song mụ hỡnh ú phỏt huy y
tớnh hiu qu, trong mi cụng on ỏnh giỏ,
mi chun kin thc cn c rỳt kinh nghim
kp thi v ỏp dng trờn c s tinh thn trỏch
nhim cao v t giỏc ca ngi hc, ngi dy
v ca cỏc nh qun lớ cỏc cp./.