Phan tich dien bien tam trang ong hai trong truyen ngan lang

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Phân tích diễn biến tâm trạng ơng Hai
trong truyện ngắn Làng của Kim Lân
Dàn ý Phân tích diễn biến tâm trạng ông Hai trong truyện
ngắn Làng
1. Mở bài
Giới thiệu tác giả Kim Lân, truyện ngắn Làng và nhân vật ơng Hai.
2. Thân bài
a. Khái qt về hồn cảnh của nhân vật ơng Hai
Nghe theo chính sách của Đảng, gia đình tơi phải đi tản cư.
Ở nơi ở mới, ơng tích cực tăng gia sản xuất nhưng ln nhớ về ngơi làng của mình,
khơng biết làng đã thay đổi ra sao.
Ln nhớ về những kỉ niệm lúc cịn ở làng.
Chán ngán nơi ở hiện tại và luôn mong được quay trở về làng.
Trước khi nghe tin làng theo giặc: Náo nức nghe ngóng thơng tin của cuộc kháng
chiến.
b. Khi nghe tin làng theo giặc
Khi có người nhắc đến làng mình thì giật bắn người.
Khi nghe tin làng mình theo giặc: cổ nghẹn đắng lại, da mặt tê rân rân, lặng người
đi, tưởng như không thể thở được, không tin vào những gì đã nghe.
Cố gắng lảng tránh tin đồn đó: đau đớn đến uất nghẹn, trả tiền nước, đứng dậy
chèm chẹp miệng, cố cười nói to và đi về.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Nghe tiếng người khác chửi làng Việt gian theo giặc mà tưởng chửi mình, chỉ biết
cúi gằm mặt xuống mà đi, về đến nhà nằm vật ra giường, nhìn lũ con tủi thân nước

mắt ơng cứ giàn ra.
Cảm thấy tủi nhục, không dám đối mặt với người khác. Sợ bị đuổi phải quay lại
làng nhưng lại kiên quyết không về cái làng theo giặc ấy.
Suốt mấy ngày chỉ ở nhà, khi nghe ai nhắc đến Việt gian hoặc chuyện đó thì giật
mình, tủi nhục.
Sau khi biết làng mình khơng theo giặc thì vui vẻ trở lại, đi khoe khắp nơi về quá
trình đánh giặc của làng mình như thể mình vừa trực tiếp tham gia chiến đấu với
giọng đầy tự hào.
3. Kết bài
Khái quát lại nhân vật ông Hai và nội dung, nghệ thuật của câu chuyện.

Diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng
mẫu 1
Kim Lân là một nhà văn có sở trường về truyện ngắn. Các tác phẩm của ông
thường viết về cảnh ngộ của người nông dân và cuộc sống sinh hoạt của làng quê.
"Làng" là một tác phẩm tiêu biểu của ơng viết về đề tài đó. Truyện được sáng tác
năm 1948 thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp. Trong truyện ngắn "Làng",
nhà văn Kim Lân đã thể hiện một cách sinh động và tinh tế diễn biến tâm trạng
nhân vật ông Hai từ khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc đến khi tin đó được cải
chính.
Khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc, ông Hai đau đớn tủi hổ vô cùng. Tác giả đã
diễn tả rất cụ thể diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trước cái tin dữ đó. Thoạt
đầu, nghe được tin đột ngột từ người đàn bà tản cư nói ra, ơng Hai bàng hồng đến
sững sờ. "Cổ họng ơng nghẹn đắng lại, da mặt tê rân rân, ông lão lặng đi tưởng như
khơng thở được". "Ơng sinh ra nghi ngờ, cố chưa tin vào cái tin ấy. Nhưng những
người tản cư đã kể rành rọt quá làm ông không thể không tin". Từ lúc ấy, tâm trạng
ông Hai bị ám ảnh, ray rứt với mặc cảm là kẻ phản bội. Nghe tiếng chửi bọn Việt
gian, ông cúi gằm mặt xuống mà đi.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Về đến nhà, ơng nằm vật ra giường, tủi thân khi nhìn đàn con. "Nước mắt ơng lão
cứ giàn ra". "Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị
người ta rẻ rúng, hắt hủi đấy ư?" Ông giận lây và trách cứ những người trong làng
phản bội. Tủi thân, ông Hai thương con, thương dân làng chợ Dầu, thương thân
mình phải mang tiếng là dân làng Việt gian.
Suốt mấy ngày hôm sau, ông Hai không dám đi đâu, chỉ quanh quẩn ở xó nhà,
nghe ngóng tình tình bên ngồi. Ơng sống trong tâm trạng nơm nớp lo sợ, xấu hổ
và nhục nhã. Cứ thống nghe thấy Tây, Việt gian, cam-nhơng là ơng lại "lủi ra một
góc nhà nín thít".
Ơng Hai tiếp tục bị đẩy vào một tình huống thử thách căng thẳng, quyết liệt khi
nghe tin mụ chủ nhà sẽ đuổi hết người làng chợ Dầu ở nơi tản cư. Ông cảm nhận
được hết nỗi nhục nhã, lo sợ vì tuyệt đường sinh sống: "Biết đi đâu bây giờ". Bị
đẩy vào đường cùng, tâm trạng ông Hai vô cùng bế tắc, mâu thuẫn nội tâm được
đẩy đến đỉnh điểm. Ông nghĩ hay là quay về làng nhưng lại hiểu rõ thế là phản bội
cách mạng, phản bội Cụ Hồ. Thế rồi ơng đã dứt khốt theo cách của ơng: "Làng thì
u thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù". Rõ ràng, tình yêu nước đã rộng
lớn hơn, bao trùm lên tình cảm với làng q. Nhưng ơng vẫn khơng thể dứt bỏ
được tình cảm với làng. Vì thế mà ông càng đau xót, tủi hổ.
Trong tâm trạng bị dồn nén và bế tắc ấy, ơng chỉ cịn biết trút nỗi lịng của mình
vào những lời tâm sự với đứa con út. Qua lời tâm sự với con, chúng ta thấy rõ một
tình cảm sâu nặng và bền chặt với cái làng chợ Dầu, một tấm lòng thủy chung với
kháng chiến, với cách mạng của con người ơng Hai. Tình cảm đó là sâu nặng và
thiêng liêng.
Khi nghe tin làng chợ Dầu không theo giặc, ông Hai sung sướng vô cùng. Cái nét
mặt buồn thiu hàng ngày bỗng vui tươi, rạng rỡ hẳn lên. Ơng cịn thay đổi thái độ
với các con: Mua bánh rán về chia cho các con. Sau đó ơng chạy đi báo cho mọi
người biết cái tin Tây nó đốt nhà mình rồi. Nhà bị giặc đốt mà ơng khơng buồn

khơng tiếc, lại lấy đó là niềm tự hào bởi đây là bằng chứng duy nhất chứng minh
lịng trung thành của gia đình ơng, của làng ông với kháng chiến. Tình yêu làng
của ông Hai luôn gắn chặt với lịng u nước. Ơng biết đặt tình yêu nước lên trên
tình cảm cá nhân của mình. Phải chăng đó là nét đẹp trong con người ơng Hai nói
riêng và những người nơng dân Việt Nam nói chung trong cuộc kháng chiến chống
Pháp.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Nhân vật ơng Hai được khắc họa nhờ những yếu tố nghệ thuật đặc sắc. Diễn biến
tâm trạng của nhân vật ông Hai từ khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc đến khi tin
đó được cải chính được miêu tả một cách cụ thể, gợi cảm qua ý nghĩ, hành vi, ngôn
ngữ. Ngôn ngữ nhân vật ông Hai mang đậm tính khởi ngữ, là lời ăn tiếng nói hàng
ngày của người dân, bộc lộ rõ tâm trạng và thái độ của nhân vật. Nghệ thuật miêu
tả tâm lí nhân vật chân thực, sinh động.
Tóm lại, truyện ngắn "Làng" của nhà văn Kim Lân đã diễn tả rất cụ thể diễn biến
tâm trạng nhân vật ông Hai từ khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc đến khi tin đó
được cải chính. Qua diễn biến tâm trạng nhân vật ơng Hai, ta thấy được một tình
u làng yêu nước tha thiết gắn với tinh thần kháng chiến của nhân vật ơng Hai.
Ơng Hai chính là hình ảnh tiêu biểu cho người nông dân Việt Nam trong thời kì
đầu của cuộc kháng chiến chống Pháp.

Diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng
mẫu 2
Kim Lân là nhà văn chuyên viết truyện ngắn về nông thôn và cuộc sống của những
người nông dân. Truyện ngắn 'Làng' được ơng viết năm 1984 thời kì đầu cho cuộc
kháng chiến chống Pháp. Trong truyện ngắn này, ông đã xây dựng thành công
nhân vật ông Hai - một con người giàu lịng u làng, u nước tha thiết, chính vì

vậy khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc ông cảm thấy rất đau khổ, nhục nhã.
Ngôi làng đối với mỗi người nơng dân rất quan trọng. Nó là ngơi nhà chung cho
cộng đồng, họ mạc. Đời này qua đời khác, người nơng dân gắn bó với cái làng như
máu thịt, ruột rà. Nó là nhà cửa, đất đai, là tổ tiên, là hiện thân cho đất nước đối với
họ. Vốn là một người có tình u làng, u nước sâu sắc, ông Hai không muốn đi
tản cư bởi ông nghĩ: "Mình sinh ra ở đây từ bé, giờ gặp lúc hữu sự mà bỏ đi thì cịn
ra gì nữa" Nhưng khi nghe các chiến sỹ cán bộ giảng giải, ông hiểu rằng "đi kháng
chiến cũng là kháng chiến" nên ông mới đồng ý.
Những ngày đầu ở nơi tản cư, do mới lên lạ đất, lạ người lại khơng có việc gì để
làm nên ơng nhớ làng da diết, cháy bỏng, ông nhớ những ngày làm việc cùng với
anh em, ông cảm thấy như mình được trẻ ra. Hơn thế nữa, gia đình ơng lại ở nhờ
nhà của một mụ xấu tính nên ơng phải sống trong tâm trạng ngột ngạt, khó chịu.
Lúc này, niềm vui của ơng chỉ là hàng ngày đi nghe tin tức thời sự kháng chiến và
khoe cái làng chợ Dầu của ông đánh Tây. Hôm nay, ở phịng thơng tin ơng nghe
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

được rất nhiều tin chiến thắng từ trẻ con đến người phụ nữ; điều này "làm ruột gan
ông cứ múa cả lên, vui quá". Đang tràn ngập trong niềm vui và sự sung sướng, ơng
Hai có cảm giác cảnh vật bên đường như đẹp hơn rất nhiều.
Cũng trên đoạn đường trở về, trong tâm trạng vui vẻ ấy, nhà văn Kim Lân đã khéo
léo đan cài vào đó một kịch tính thứ hai - một biến cố bất ngờ xảy ra. Ông gặp
những người đàn bà tản cư từ Gia Lâm lên, khi gặp họ, ông tưởng mình sẽ nghe
được nhiều tin vui hơn nữa nhưng thật bất ngờ, ông Hai nhận được tin cả làng chợ
Dầu làm việt gian theo Tây. Cái tin ấy là một tin chết người, nó chẳng những làm
mất hết niềm tin, sụp đổ niềm tự hào về làng của ông mà cịn khiến ơng tủi khổ,
nhục nhã vì đã khoe bao điều hay về nó. Vừa nghe như vậy, ơng Hai thấy cổ họng
mình nghẹn đắng lại, da mặt tê rần rật, ông lặng đi tưởng chừng như không thở

được; ông đang ở trong một trạng thái bất ngờ, đột ngột và vơ vùng xấu hổ. Ơng
vờ lảng sang chuyện khác để trốn những người đàn bà kia nhưng lời nói của họ
như những nhát dao chém vào người ông đau đớn. Trên đường trở về ông chỉ dám
cúi gằm mặt xuống đất khơng dám ngẩng mặt nhìn ai. Vừa về đến nhà, ông nằm
vật ra giường, nước mắt trào ra, ông tức giận chửi bọn Việt gian làng Dầu bán
nước nhưng ơng lại thấy những lời chửi của mình thật vơ lí. Ơng kiểm đếm từng
người trong óc nhưng khơng tìm được ai có thể phản bội, họ tồn là những người
có tinh thần cả mà. Nhưng thằng chánh Bệu thì đích thị là người làng ơng rồi khiến
ơng có tâm trạng bối rối, phân vân, nửa tin nửa ngờ. Chỉ bằng một đoạn văn ngắn,
tác giả đã cụ thể hoá sững sờ, ngạc nhiên cao độ đến bốc lửa, nghẹn ngào đau đớn,
tức giận khi nghe tin làng chợ Dầu theo giặc. Qua đây, một lần nữa, nhà văn Kim
Lân đã chứng tỏ bút lực dồi dào, khả năng phân tích sắc sảo, tái hiện sinh động
trạng thái tình cảm, hành động của ông Hai trong biến cố này.
Cả nhà ơng Hai những ngày sau đó, sống trong bầu khơng khí ảm đạm, nặng nề,
đầy lo lắng. Họ nghĩ đến sự ghẻ lạnh, tẩy chay của mọi người và đặc biệt lo lắng
khi không biết sẽ phải làm thế nào. Ơng Hai ăn khơng ngon, ngủ khơng n, lúc
nào cũng nơm nớp, bất ổn trong nỗi tủi nhục ê chề. Thậm chí ơng khơng dám nhắc
tới, phải gọi tên cái chuyện phải bội là "chuyện ấy", Ông tuyệt giao với tất cả mọi
người, trốn biệt ở nhà, không dám bước chân ra ngồi vì xấu hổ. Và cái chuyện vợ
chồng ông lo nhất cũng đã đến. Bà chủ nhà bóng gió đuổi gia đình ơng đi, chỉ vì họ
là người làng theo Tây. Gia đình ơng Hai ở vào tình thế căng thẳng, khó khăn nhất:
"Thật là tuyệt đường sinh sống", đâu đâu có người chợ Dầu người ta cũng đuổi như
đuổi hủi. Trong tình cảnh ấy ơng Hai đã nghĩ hay là quay về làng nhưng rồi ông đã
dứt khoát "về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ cụ Hồ, chịu đầu hàng Tây là cam chịu
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

kiếp sống nơ lệ, cơ độc" nên ông đã quyết định "làng thì yêu thật nhưng làng theo

Tây thì phải thù". Đến đây, tình yêu làng của ơng Hai đã hịa quyện vào tình u
nước. Tình cảm cách mạng khi bị đặt vào tình huống thử thách gay cấn buộc phải
lựa chọn giữa làng và nước, ông Hai đã chấp nhận hi sinh tình cảm làng vì có một
tình cảm thiêng liêng, lớn hơn - đó là tình cảm dành cho kháng chiến, cho cụ Hồ.
Trong tâm trạng bế tắc và tuyệt vọng ơng Hai chỉ cịn biết chút nỗi lịng của mình
qua lời nói thủ thỉ, tâm sự với đứa con út của mình. Thực chất, những lời tâm sự
với con chính là lời giãi bày của ông.
Mặc dù đã vơi đi nỗi nặng nề trong lịng phần nào nhưng ơng vẫn chưa vơi đi phần
nào nỗi tuyệt vọng, bế tắc trong lịng ơng, vì thế nhất quyết phải có một sự cởi nút
ở mức độ cao hơn. Nhà văn Kim Lân đã cho xã hội một nhân vật mới: Ông chủ
tịch xã đã lên tận khu tản cư cải chính lại tin đồn đó, sự cải chính tin đồn đó thật
quan trọng, đúng lúc, nó xố đi sự tuyệt vọng trong lịng người dân chợ Dầu. Nó đã
đem lại niềm vui sướng cho ơng Hai vì vậy nhà mình bị Tây đốt sạch nhưng ơng
vẫn mang tin này đi khoe khắp nơi với thái độ sung sướng, hớn hở khơng một chút
nuối tiếc. Ơng cố gắng khoe để thật nhiều người biết như một bằng chứng khẳng
định làng chợ Dầu của ông trung thành với kháng chiến. Hành động của ơng Hai
thật vơ lí nhưng đặt trong mạch tâm lí, nó có giá trị đề cao tinh thần hi sinh của ơng
vì cách mạng, vì kháng chiến. Qua đó, ơng tự nhủ lịng mình u làng, yêu nước
hơn và trung thành với cách mạng.
Xây dựng thành công diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai là thành cơng lớn nhất
của truyện ngắn "Làng". Điều đó đã thể hiện được tài năng của nhà văn Kim Lân
trong việc khám phá chiều sâu tâm lí nhân vật. Và hơn hết, điều đó đã xây dựng
trong lịng độc giả một chân dung sống động, cảm động của người nông dân Việt
Nam chất phác, thật thà.

Diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng
mẫu 3
Xây dựng thành công diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai là thành công lớn nhất
của truyện ngắn “Làng”. Và hơn hết, điều đó đã xây dựng trong lịng độc giả một
chân dung sống động, chân thực về một tấm lòng yêu quê hương, đất nước thiết tha

cảm động của người nông dân Việt Nam chất phác, thật thà.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Với người nơng dân Việt Nam, có lẽ khơng có thứ tình cảm nào tự nhiên hơn tình
yêu đất nước. Tình yêu ấy nhẹ nhàng thấm vào máu thịt qua tình cảm dành cho
người thân, làng xóm, q hương. Nó tưởng như xa xơi nhưng lại thật gần gũi, giản
dị. Thấu hiểu những điều đó, nhà văn Kim Lân đã có một thiên truyện thật hay viết
về tình u q hương đất nước của người nơng dân: “Làng”. Diễn biến tâm trạng
nhân vật chính của tác phẩm - nhân vật ông Hai là một thành công lớn của tác giả
khi viết về đề tài tình yêu đất nước.
Tin làng Chợ Dầu theo giặc làm ông Hai khổ tâm là vì nó đã động chạm đến điều
thiêng liêng, nhạy cảm nhất trong con người ông. Cái làng đối với người nơng dân
quan trọng lắm. Nó là ngơi nhà chung cho cộng đồng, họ mạc. Đời này qua đời
khác, người nơng dân gắn. bó với cái làng như máu thịt, ruột rà. Nó là nhà cửa, đất
đai, là tổ tiên, là hiện thân cho đất nước đối với họ. “Trước Cách mạng tháng Tám,
ông Hai thuộc loại khố rách áo ơm”, từng bị "bọn hương lí trong làng truất ngôi trừ
ngoại xiêu dạt đi, lang thang hết nơi này đến nơi khác, lần mò vào đến tận đất Sài
Gòn, Chợ Lớn kiếm ăn. Ba chìm bảy nổi mười mấy năm trời mới lại được trở về
quê hương bản quán". Nên ơng thấm thía lắm cái cảnh tha hương cầu thực, ơng u
cái làng của mình như đứa con u mẹ, tự hào về mẹ, tơn thờ mẹ, một tình yêu hồn
nhiên như trẻ thơ. Cứ xem cái cách ông Hai náo nức, say mê khoe về làng mình thì
sẽ thấy. Trước Cách mạng tháng Tám, ông khoe cái sinh phần của viên tổng đốc
làng ông: "Chết! Chết, tôi chưa thấy cái dinh cơ nào mà lại được như cái dinh cơ
cụ thượng làng tôi”. Và mặc dù chẳng họ hàng gì nhưng ơng cứ gọi viên tổng đốc
là "cụ tôi" một cách rất hả hê! Sau Cách mạng, "người ta khơng cịn thấy ơng đả
động gì đến cái lăng ấy nữa”, vì ơng nhận thức được nó làm khổ mình, làm khổ

mọi người, là kẻ thù của cả làng: "Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh
gạch, đập đá, làm phu hồ cho nó. [...] Cái chân ơng đi tập tễnh cũng vì cái lăng ấy".
Bây giờ ông khoe làng ông khởi nghĩa, khoe "ông gia nhập phong trào từ hồi kì
cịn trong bóng tối", rồi những buổi tập quân sự, khoe những hố, những ụ, những
giao thơng hào của làng ơng,... Cũng vì u làng quá như thế mà ông nhất quyết
không chịu rời làng đi tản cư. Đến khi buộc phải cùng gia đình đi tản cư ông buồn
khổ lắm, sinh ra hay bực bội, "ít nói, ít cười, cái mặt lúc nào cũng lầm lầm". Ở nơi
tản cư, ông nhớ cái làng của ông, nhớ những ngày làm việc cùng với anh em, "Ơ,
sao mà độ ấy vui thế. Ơng thấy mình như trẻ ra.[...] Trong lịng ơng lão lại thấy náo
nức hẳn lên". Lúc này, niềm vui của ông chỉ là hàng ngày đi nghe tin tức thời sự
kháng chiến và khoe về cái làng Chợ Dầu của ông đánh Tây. Thế mà, đùng một cái
ông nghe được cái tin làng Chợ Dầu của ông theo Tây làm Việt gian. Càng yêu
làng, hãnh diện, tự hào về làng bao nhiêu thì bây giờ ông Hai lại càng thấy đau đớn,
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

tủi hổ bấy nhiêu. Nhà văn Kim Lân đã chứng tỏ bút lực dồi dào, khả năng phân
tích sắc sảo, tái hiện sinh động trạng thái tình cảm, hành động của con người khi
miêu tả diễn biến tâm trạng và hành động của nhân vật ông Hai trong biến cố này.
Ông lão đang náo nức, "ruột gan ông lão cứ múa cả lên, vui quá!" vì những tin
kháng chiến thì biến cố bất ngờ xảy ra. Cái tin làng Chợ Dầu theo giặc đã làm ông
điếng người: "Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. Ơng lão lặng đi,
tưởng như đến khơng thở được. Một lúc lâu ông mới rặn è è, nuốt một cái gì vướng
ở cổ [...] giọng lạc hẳn đi", "Ông Hai cúi gằm mặt xuống mà đi” và nghĩ đến sự dè
bỉu của bà chủ nhà. Ông lão như vừa bị mất một cái gì quý giá, thiêng liêng lắm.
Những câu văn diễn tả tâm trạng thật xúc động: "Nhìn lũ con, tủi thân, nước mắt
ơng lão cứ tràn ra... Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đây? Chúng nó cũng
bị người ta rẻ rúng hắt hủi đây? Khốn nạn, bằng ấy tuổi đầu...". Nỗi nhục nhã, mặc

cảm phản bội hành hạ ông lão đến khổ sở. "Chao ôi! Cực nhục chưa, cả làng Việt
gian! Rồi đây biết làm ăn buôn bán ra sao? Ai người ta chứa. Ai người ta buôn bán
mấy. Suốt cả cái nước Việt Nam này người ta ghê tởm, người ta thù hằn cái giống
Việt gian bán nước...". Cả nhà ông Hai sống trong bầu khơng khí ảm đạm: "Gian
nhà lặng đi, hiu hắt, ánh lửa vàng nhờ nhờ ở ngọn đèn dầu lạc vờn trên nét mặt lo
âu của bà lão. Tiếng thở của ba đứa trẻ chụm đầu vào nhau ngủ nhẹ nhàng nổi lên,
nghe như tiếng thở của gian nhà." Ơng Hai ăn khơng ngon, ngủ khơng n, lúc nào
cũng nơm nớp, bất ổn trong nỗi tủi nhục ê chề. Thậm chí ơng khơng dám nhắc tới,
phái gọi tên cái chuyện phản bội là "chuyện ấy", ông tuyệt giao với tất cả mọi
người, "không dám bước chân ra đến ngồi" vì xấu hổ. Và cái chuyện vợ chồng
ơng lo nhất cũng đã đến. Bà chủ nhà bóng gió đuổi gia đình ơng, chỉ vì họ là người
của làng theo Tây. Gia đình ơng Hai ở vào tình thế căng thẳng. Ơng Hai phải đối
mặt với tình cảnh khó khăn nhất: "Thật là tuyệt đường sinh sống! [...] đâu đâu có
người Chợ Dầu người ta cũng đuổi như đuổi hủi. Mà cho dẫu vì chính sách của Cụ
Hồ người ta chẳng đuổi đi nữa, thì mình cũng chẳng cịn mặt mũi nào đi đến đâu".
Từ chỗ yêu tha thiết cái làng của mình, ơng Hai đâm ra thù làng: "Về làm gì cái
làng ấy nữa. Chúng nó theo Tây cả rồi, về làng tức là bỏ kháng chiến. Bỏ Cụ Hồ...”.
Và "nước mắt ơng giàn ra". Ơng lại nghĩ đến cảnh sống nô lệ tăm tối, lầm than
trước kia. Bao nỗi niềm của ông không biết giãi bày cùng ai đành trút cả vào
những lời trò chuyện cùng đứa con thơ dại:
Húc kia! Thầy hỏi con nhé, con là con của ai?

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Là con thầy mấy lại con u.
Thế nhà con ở đâu?
Nhà ta ở làng Chợ Dầu.

Thế con có thích về làng Chợ Dầu khơng?
Thằng bé nép đầu vào ngực bố trả lời khe khẽ:
Có.
Ơng lão ơm khít thằng bé vào lòng, một lúc lâu lại hỏi:
À, thầy hỏi con nhé. Thế con ủng hộ ai?
Thằng bé giơ tay lên, mạnh bạo và rành rọt:
Ủng hộ Cụ Hồ Chí Minh mn năm!
Nước mắt ơng lão giàn ra, chảy rịng rịng trên hai má. Ơng nói thủ thỉ:
Ừ đúng rồi, ủng hộ Cụ Hồ con nhỉ
Những lời đáp của con trẻ cũng là tâm huyết, gan ruột của ông Hai, một người lấy
danh dự của làng quê làm danh dự của chính mình, một người son sắt một lịng với
kháng chiến, với Cụ Hồ. Những lời thốt ra từ miệng con trẻ như minh oan cho ông,
chân thành và thiêng liêng như lời thề đinh ninh vang lên từ đáy lịng ơng:
Anh em đồng chí biết cho bố con ông
Cụ Hồ trên đầu trên cổ xét soi cho bố con ơng.
Cái lịng bố con ơng là như thế đấy, có bao giờ dám đơn sai. Chết thì chết có bao
giờ dám đơn sai:
Nhà văn đã nhìn thấy những nét đáng trân trọng bên trong người nông dân chân
lấm tay bùn. Nhân vật ông Hai hiện ra chân thực từ cái tính hay khoe làng, thích
nói về làng bất kể người nghe có thích hay khơng; chân thực ở đặc điểm tâm lí vì
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cộng đồng, vui cái vui của làng, buồn cái buồn của làng và chân thực ở những diễn
biến của trạng thái tâm lí hết sức đặc trưng của một người nơng dân tủi nhục, đau
đớn vì cái tin làng mình phản bội. Nếu như trong biến cố ấy tâm trạng của ông Hai
đau đớn, tủi cực bao nhiêu thì khi vỡ lẽ ra rằng đó chỉ là tin đồn không đúng, làng
Chợ Dầu của ông không hề theo giặc, sự vui sướng càng tưng bừng, hả hê bấy

nhiêu, ông Hai như người vừa được hồi sinh. Một lần nữa, những thay đổi của
trạng thái tâm lí lại được khắc họa sinh động, tài tình: "Cái mặt buồn thiu mọi ngày
bỗng tươi vui, rạng rỡ hẳn lên. Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ
hấp háy...". Ơng khoe khắp nơi: "Tây nó đốt nhà tơi rồi bác ạ. Đốt nhẵn! [...] Láo!
Láo hết! Toàn là sai sự mục đích cả”. Tây nó đốt nhà tơi rồi ông chủ ạ. Đốt
nhẵn.[...] Ra láo! Láo hết, chẳng có gì sất. Tồn là sai sự mục đích cả!". Đáng lẽ ra
ơng phải buồn vì cái tin bị đốt nhà chứ? Nhưng ơng đang tràn ngập trong niềm vui
vì thốt khỏi cái ách "người làng Việt gian". Cái tin ấy xác nhận làng ơng vẫn nhất
quyết đứng về phía kháng chiến. Cái tin ấy khiến ông lại được sống như một người
yêu nước, lại có thể tiếp tục sự khoe khoang đáng yêu của mình,… Mâu thuẫn mà
vẫn hết sức hợp lí, điểm này cũng là sự sắc sảo, độc đáo của ngịi bút miêu tả tâm lí
nhân vật của nhà văn Kim Lân.
Người đọc sẽ không thể quên được một ơng Hai q u cái làng của mình như thế.
Mặt khác, cũng như các nhân vật quần chúng (chị cho con bú loan tin làng Chợ
Dầu theo giặc), bà chủ nhà. Cái khó qn ở nhân vật này cịn là nét cá thể hố rất
đậm về ngơn ngữ. Lúc ông Hai nói thành lời hay khi ông nghĩ, người đọc vẫn nhận
thấy rất rõ đặc điểm ngôn ngữ của vùng quê Bắc Bộ, của một làng Bắc Bộ: "Nắng
này là bỏ mẹ chúng nó", "khơng đọc thành tiếng cho người khác nghe nhờ mấy",
"Thì vườn", "có bao giờ dám đơn sai",... Đặc biệt là nhà văn cố ý thể hiện những từ
ngữ dùng sai trong lúc quá hưng phấn của ơng Hai. Những từ ngữ "sai sự mục đích
cả" là dấu ấn ngôn ngữ của người nông dân ở thời điểm nhận thức đang chuyển
biến, muốn nói cái mới nhưng từ ngữ chưa hiểu hết. Sự sinh động, chân thực, thú
vị của câu chuyện phần nào cũng nhờ vào đặc điểm ngôn ngữ này.
Xây dựng thành công diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai là thành công lớn nhất
của truyện ngắn “Làng”. Điều đó đã thể hiện được tài năng của nhà văn Kim Lân
trong việc khám phá chiều sâu tâm lí nhân vật. Và hơn hết, điều đó đã xây dựng
trong lịng độc giả một chân dung sống động, chân thực về một tấm lòng yêu quê
hương, đất nước thiết tha cảm động của người nông dân Việt Nam chất phác, thật
thà.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Diễn biến tâm trạng nhân vật ơng Hai trong tác phẩm Làng
mẫu 4
Hình ảnh người nơng dân từ lâu đã đi vào nền văn học dân tộc, nó trở thành đề tài,
khơi nguồn cảm hứng cho biết bao nhiêu người nghệ sĩ. Nếu như trước cách mạng
tháng tám, ta bắt gặp hình ảnh chị Dậu quẩn quanh trong cái đói, cái nghèo qua
truyện ngắn "Tắt đèn" của Ngơ Tất Tố; hình ảnh Chí Phèo tha hóa, biến chất từ
người lương thiện trở thành thằng côn đồ, lưu manh, con quỷ dữ của làng Vũ Đại
trong truyện ngắn cùng tên của Nam Cao ... thì sau cách mạng, nhà văn Kim Lân
cũng góp một hình ảnh người nơng dân vào trong đề tài ấy với thiên truyện ngắn
mang tên: "Làng" (1948). Thế nhưng, Kim Lân không khai thác cái nghèo, cái đói,
sự tha hóa về nhân tính, nhân hình của họ giống như các nhà văn trước đó, mà ơng
lại đi vào diễn tả sự hịa quyện giữa tình yêu làng và tình yêu nước, tinh thần kháng
chiến của người nơng dân. Điều đó, được Kim Lân thể hiện rất thành cơng qua
hình tượng nhân vật ơng Hai, để rồi từ đó ơng Hai trở thành bức tượng đài biểu
tượng cho người nông dân trong thời đại mới – thời đại cách mạng và kháng chiến.
Trước hết, ông Hai hiện lên là một người nông dân yêu nước, yêu làng, luôn tự hào
về quê hương, bản quán, nơi chơn rau cắt rốn của mình.Tình cảm đó, được thể hiện
ở cái tính thích khoe về làng, hãnh diện về làng của ông. Đi đến đâu, ông cũng
khoe với mọi người, làng ơng giàu đẹp, làng ơng có truyền thống cách mạng. Vì
thế, mỗi lần kể về làng, ơng kể với một thái độ say mê, khuôn mặt biến chuyển, đơi
mắt thì háo hức, ơng có thể nói với bất cứ ai về cái đề tài vơ tận đó. Kể cả khi ơng
nói, người nghe có muốn nghe hay khơng, ông cũng mặc kệ, bất chấp cứ say sưa
mà nói. Vậy mà giờ đây, ông Hai lại phải xa quê, xa làng, đưa cả gia đình đi tản cứ
theo lệnh. "Ông nằm vật trên giường, bắt tay lên trán nghĩ ngợi vẩn vơ. Ơng lại
nghĩ về cái làng của ơng, lại nghĩ đến cái ngày làm việc cùng anh em...", ông nhớ

tới cái ngày tháng cùng bạn bè, anh em trong làng, trong xóm đào hào, đắp ụ, cơng
việc bộn bề, mải mê làm, ơng "chẳng cịn kịp nghĩ gì đến vợ con nhà cửa nữa"...
Và đằng sau cái nỗi nhớ ấy, người đọc thấy được sự gắn bó thiết tha cùng tình cảm
u mến chân thành của ơng Hai với xóm, với làng. Tình cảm ấy, thật khiến chúng
ta nhớ tới câu ca dao xưa:
Anh đi anh nhớ quê nhà
Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương
Nhớ ai dãi nắng dầm sương
Nhớ ai tát nước bên đường hôm nao.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Và, ở ơng Hai cũng vậy, tất cả mọi thứ gắn liền với làng Chợ Dầu, ông đều khắc
ghi, đều nhớ ở trong tận đáy lòng: "Chao ôi! Ông lão nhớ làng, nhớ cái làng quá".
Và càng nhớ, ơng lại càng muốn tìm hiểu, muốn nghe ngóng về tình hình của làng.
Vì vậy, ngày nào cũng thế, ở nơi tản cư, cứ mỗi sáng việc làm đầu tiên là ơng vào
phịng thơng tin mà nghe, mà đọc báo, hi vọng sẽ biết chút ít về làng, về kháng
chiến. Cho nên khi biết được toàn những tin tốt lành về cách mạng, "ruột gan ông
cứ múa cả lên, vui quá!"... Như vậy, đến đây chúng ta thấy được nỗi nhớ quê
hương da diết, cháy bỏng của nhân vật ông Hai và ông luôn dõi theo từng bước đi
của cách mạng, của kháng chiến. Đó là nét tâm lí điển hình, thường thấy và vốn có
của người nơng dân đối với làng quê, đất nước, niềm mong mỏi được trở về làng,
trở về nơi quê cha đất tổ cũng đồng nghĩa với niềm mong mỏi tổ quốc sạch bóng
ngoại xâm.
Nhưng có một sự kiện bất ngờ đã xảy ra với ơng, từ phịng thơng tin bước ra đang
rất phấn khởi, náo nức vì những tin vui của kháng chiến, gặp người tản cư, nghe họ
nhắc tới tên làng, ông Hai quay phát lại, lắp bắp hỏi, hi vọng được nghe những tin
tốt lành về làng, nào ngờ lại hay tin: cả làng chợ Dầu theo giặc. Trước tin dữ ấy,

ông Hai sững sờ chết lặng “Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân. Ông
lão lặng đi, tưởng như không thở được”. Từ niềm vui, niềm tin hi vọng, ông Hai
rơi xuống vực thẳm đau buồn, xót xa, tuyệt vọng. Ơng cố gắng trấn tĩnh bản thân
và tìm cách lảng ra về, muốn che giấu đi tâm trạng ấy nhưng nỗi tủi hổ, bẽ bàng, lo
lắng khiến ơng “cúi gằm mặt mà đi”, cịn văng vẳng tiếng chửi “giống Việt gian
bán nước”.
Khi về đến nhà, ông Hai nằm vật ra giường, rồi tủi thân khi nhìn đàn con nhỏ:
“nước mắt ông lão cứ giàn ra”. Những dịng độc thoại nội tâm trong ơng thể hiện
nỗi day dứt, đau đớn: “Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó
cũng bị người ta rẻ rúng hắt hủi đấy ư?...”. Ông căm giận lũ người theo giặc, phản
bội làng nước, ông lão nắm chặt hai tay mà rít lên: “Chúng bay ăn miếng cơm hay
miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian bán nước để nhục nhã thế này”.
Nhưng sau đó, ơng lại cảm thấy “ngờ ngợ” như lời của mình khơng được đúng lắm.
Niềm tin và nỗi thất vọng đang giằng xé trong ơng. “Ơng kiểm điểm từng người
trong óc” thấy họ đều là những người có tinh thần kháng chiến, một sống một chết
với giặc, có đời nào lại can tâm làm điều nhục nhã ấy được. Trong hoàn cảnh giặc
giã thì tinh thần yêu nước, tinh thần kháng chiến là một thứ tình cảm thiêng liêng,
cao đẹp; cịn phản bội là điều xấu xa ơ nhục nhất. Vì thế từ khi nghe tin làng mình
theo giặc, nó đã trở thành nỗi ám ảnh, day dứt trong tâm trí của ông, khiến ông ba
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

bốn hơm nay khơng dám bước chân ra đến ngoài. Suốt ngày chỉ quanh quẩn ở
trong cái gian nhà chật chội ấy mà nghe ngóng binh tình. “Một đám đông túm lại
ông cũng để ý, dăm bảy tiếng nói xa xa ơng cũng chột dạ”, lúc nào ông cũng nơm
nớp tưởng người ta đang để ý , đang bàn tán đến “cái chuyện ấy”; cứ thoáng nghe
những tiếng Tây, cam nhông , Việt gian là ông lại lủi thủi ra một góc nhà nín thít…
“Thơi lại chuyện ấy rồi!”. Ơng ln thu mình lại, cảm thấy xấu hổ, đau xót và

dường như cảm thấy chính mình cũng có tội vậy. Ơng rời vào tình trạng tuyệt vọng
khi mà bà chủ nhà đánh tiếng đuổi gia đình ơng đi vì “nghe nói, bảo có lệnh đuổi
hết những người làng chợ Dầu khỏi vùng này, không cho ở nữa”. Ông Hai không
biết đi đâu, cũng không thể quay lại trở về làng vì về làng tức là bỏ kháng chiến, bỏ
cụ Hồ, “về làng tức là chịu quay lại làm nô lệ cho thằng Tây”. Trong ông Hai diễn
ra cuộc đấu tranh nội tâm gay gắt và dứt khoát lựa chọn theo cách của mình “Làng
thì yêu thật nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”. Tình yêu nước đã bao trùm
lên tình u làng. Song ơng khơng thể vứt bỏ tình u làng nên ơng Hai càng đau
xót, tủi hổ. Trong tâm trạng bị dồn nén, khơng biết giải tỏa như thế nào, ơng Hai
chỉ cịn biết trút lịng mình với đứa con nhỏ. Cuộc đối thoại giữa ông và đứa con
trai đã bộc lộ thật cảm động tấm lịng gắn bó sâu sắc với làng q, với đất nước và
với kháng chiến của ơng Hai. Ơng nói với con mà như tự nói với chính mình, tự
mình oan, tự chiêu tuyết cho mình. Đoạn thoại, vừa chất chứa nỗi đau đớn, xót xa,
lại vừa thể hiện tấm lòng thủy chung, son sắt với kháng chiến, với cách mạng, với
cụ Hồ.
Có lẽ, nếu khơng nhận được tin cải chính thì cả đời ơng Hai sẽ chết dần, chết mòn
trong nỗi đau đớn, tủi hổ, bẽ bàng về cái làng của mình mất. Những sau đó, chính
quyền làng ông đã lên cải chính cái tin làng chợ Dầu theo giặc. Nhận được tin, ông
Hai như sống lại, niềm vui tràn ngập trong ông: quần áo chỉnh tề, mặt tươi vui,
rạng rỡ hẳn lên, mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy, nói bơ
bơ, mua quà cho các con…. Đặc biệt là hành động ông chạy đi khoe với tất cả mọi
người cái tin vui ấy. Niềm vui sướng, hạnh phúc dâng trào khiến ông cứ múa tay
lên mà khoe. Và lạ thay, câu đầu tiên ông khoe không phải là việc làng ông không
theo giặc mà là “Tây nó đốt nhà tơi rồi… đốt nhẵn!”. Với người nông dân, căn nhà
là cả cơ nghiệp của họ mà cả đời họ làm lụng vất vả mới có được. Nhưng ơng Hai
khơng hề tiếc căn nhà của mình bởi nó là minh chứng khẳng định làng ông không
theo giặc và trên hết là nó như là sự “đóng góp” của gia đình ơng với kháng chiến.
Điều đó, một lần nữa càng khẳng định rõ ràng hơn tình yêu làng, tình yêu nước và
sự trung thành với kháng chiến ở ông Hai.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đến đây, chúng ta thấy được sức sáng tạo độc đáo của Kim Lân trong nghệ thuật
tạo tình huống, thực sự gay cấn, kịch tính với những thử thách của nội tâm nhân
vật, từ đó bộc lộ chiều sâu đời sống bên trong, tình cảm, tư tưởng của nhân vật.
Tác giả đã miêu tả tâm lí nhân vật sâu sắc, tinh tế, rất cụ thể, gợi cảm qua thế giới
nội tâm với các ý nghĩ, hành vi, ngôn ngữ. Đặc biệt, nhà văn đã diễn tả rất đúng,
rất ấn tượng về sự ám ảnh day dứt trong tâm trạng nhân vật. Điều đó chứng tỏ Kim
Lân am hiểu sâu sắc con người và những nét tâm lí vốn có của người nơng dân
Việt Nam sau lũy tre làng.
Quả đúng như nhà văn Ra – xun Gam – za – tơp đã từng nói: "Người ta chỉ có thể
tách con người ra khỏi quê hương, chứ không thể tách quê hương ra khỏi con
người"; có nghĩa là con người có thể rời xa quê hương về mặt khoảng khơng vũ trụ,
địa lí nhưng trong sâu thẳm trái tim, tâm hồn mỗi người, quê hương vẫn luôn tồn
tại. Điều đó thật đúng với nhân vật ơng Hai, một người nông dân xa làng đi tản cư
nhưng luôn đau đáu một nỗi nhớ làng, yêu nước. Qua nhân vật ông Hai, người đọc
thấy được tài năng khắc họa hình tượng nhân vật của nhà văn Kim Lân, thật độc
đáo, thật sống động, mang đậm yếu tố thời đại kháng chiến cách mạng: lòng yêu
làng, yêu nước, trung thành với kháng chiến, với dân tộc. Ông Hai trở thành bức
tượng bài bất tử, biểu tượng cho người nông dân Việt Nam trong cuộc trường kì
của cách mạng dân tộc.

Diễn biến tâm trạng nhân vật ông Hai trong tác phẩm Làng
mẫu 5
Trong văn học hiện đại Việt Nam, Kim Lân được xem là nhà văn của nông thôn,
của những người lao động bình thường, chân chất. Làng của ơng là một minh
chứng cho những truyện ngắn đặc sắc của ông về mảng đề tài đó. Câu chuyện xảy
ra trong kháng chiến chống thực dân Pháp, trong đó người nơng dân đã có những

chuyển biến sâu sắc trong nhận thức của mình về làng quê, về đất nước, về cách
mạng,… Điều đó đã đem đến cho trang sách của ơng những tình cảm đẹp đẽ, tươi
mới về người nông dân Việt Nam sau Cách mạng tháng Tám.
Có lẽ sau khi đọc truyện Làng, ai cũng bị ấn tượng bởi tình yêu làng của ơng Hai.
Đó là một tình u sâu nặng, chân thành. Một tình u mộc mạc mà chúng ta có
thể dễ dàng bắt gặp ở mọi người dân quê Việt Nam. Nhưng đặc biệt ở chỗ, tình u
làng ở ơng Hai trở thành niềm say mê, hãnh diện, thể hiện rõ ở thói quen “khoe
làng” của ơng.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trước Cách mạng tháng Tám, ơng Hai khoe làng Chợ Dầu của mình đẹp, giàu có,
trù phú “nhà ngói san sát, đường làng lát tồn đá xanh, khi đi trời mưa, bùn khơng
bén gót chân”. Trong mắt ông Hai, làng Chợ Dầu là ngôi làng đẹp nhất, sầm uất
nhất, là niềm tự hào, hãnh diện của mình. Ơng có thể ngồi hàng giờ nói về làng của
mình, thậm chí gặp ai ơng cũng kể về làng Chợ Dầu. Tình u làng Dầu khiến ơng
Hai trở nên mụ mẫm đến nỗi tất cả những gì thuộc về làng Dầu đều là một niềm
kiêu hãnh, cả cái dinh quan tổng đốc làng ơng, cái cơng trình khiến bao người dân
vơ tội như ơng phải đổ mồ hơi thậm chí cả máu để xây dựng nên nhưng cuối cùng
“cái đình ấy như của riêng mấy thằng kì lí chun mơn khua khoét, hống hách”.
Cái đình chứa bao “sự ức hiếp đè nén” trong mắt ông cũng rất đẹp, đẹp như chính
làng Chợ Dầu của ơng vậy.
Nhưng khi đã được giác ngộ cách mạng, ơng Hai khơng cịn khoe về sự giàu có
của làng Dầu. Ơng khoe về tinh thần chiến đấu của làng mình, về các “cụ già râu
tóc bạc phơ mà vẫn tập một hai“, về các “anh em đào đường, đắp ụ, xẻ hào, khuân
đá…”, về cái đài phát thanh, thậm chí cả cái chịi gác dựng ở đầu làng ơng. Chính
Cách mạng tháng Tám đã làm thay đổi con người ơng, từ sau khố bình dân học vụ,
ông đã biết đọc, biết viết và quan trọng hơn, ông đã có nhận thức về kháng chiến,

về Đảng, Bác Hồ. Ở nơi tản cư, ông trở nên bận rộn hơn và đường như lúc nào ông
cũng làm việc quan trọng: ơng vào phịng thơng tin nghe đọc báo, ngồi nói chuyện
với mọi người. Tâm trạng ơng lúc nào cũng vui mừng, náo nức, nhất là khi nghe
tin đột kích. Chúng ta có thể nhận thấy tình u làng của người nơng dân như ơng
Hai đã trở thành tình u đất nước, Tổ quốc. Nhưng dù trong hoàn cảnh nào, ở đâu,
lịng ơng cũng hướng về làng Chợ Dầu. Khi ngồi nói chuyện với mấy người mới
đến tản cư, nhắc đến làng Chợ Dầu ông “quay phắt lại, lắp bắp hỏi” thơng tin. Và
tình u làng của ơng được bộc lộ rõ nét nhất khi ông Hai nghe tin đồn làng Dầu
theo Tây, làm Việt gian.
Khi nghe tin ấy, ông Hai sững sờ: “Cổ ông lão nghẹn ắng hẳn lại, da mặt tê rân rân.
Ông lão lặng đi, tưởng như đến không thở được”. Khi trấn tĩnh lại được phần nào,
ơng cịn cố khơng chịu tin vào cái tin ấy. Nhưng rồi những người tản cư đã kể rành
rọt quá, lại khẳng định họ “vừa ở dưới ấy lên” làm ông không muốn tin cũng phải
tin. Từ lúc ấy, trong tâm trí ơng Hai chỉ cịn cái tin dữ ấy xâm chiếm, nó thành một
nỗi ám ảnh day dứt. Nghe tiếng chửi bọn Việt gian, ông “cúi gằm mặt xuống mà
đi”, về đến nhà, ông nằm vật ra giường rồi tủi thân nhìn đàn con “nước mắt ơng lão
giàn ra. Chúng nó cũng là trẻ con làng Việt gian đấy ư? Chúng nó cũng bị người ta
rẻ rúng hắt hủi đấy ư?”. Rồi ông “Nắm chặt hai tay lại mà rít lên” chửi bọn ở làng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

“Chúng bay ăn miếng cơm hay miếng gì vào mồm mà đi làm cái giống Việt gian
bán nước để nhục nhã thế này?”.
Có lẽ chúng ta khơng thể tin được một con người như ông Hai, một người vui vẻ,
suốt ngày chỉ ra ngồi để nói về chuyện đột kích, chuyện làng Dầu nay lại ru rú ở
nhà than khóc, chửi bới. Tâm trạng ơng rối bời, nửa tin nửa ngờ vào cái chuyện
khủng khiếp ấy. Suốt mấy ngày hôm sau, ông không dám đi đâu, chỉ quanh quẩn ở
nhà nghe ngóng tình hình bên ngồi. Vợ ông nhắc đến chuyện đó, ông gạt đi. “Một

đám đông túm lại, ông cũng để ý, dăm bảy tiếng cười nói xa xa, ơng cũng chột dạ.
Lúc nào ơng cũng nơm nớp tưởng như người ta đang để ý, người ta đang bàn tán
đến “cái chuyện ấy”. Cứ thoáng nghe những tiếng Tây, Việt gian, cam-nhông,.., là
ông lủi ra một góc nhà, nín thít. Thơi! Lại chuyện ấy rồi.”.
Khi nghe tin làng theo giặc, hai tình cảm: một bên là làng, một bên là nước dẫn đến
một cuộc xung đột nội tâm ở ơng Hai. Ơng đã dứt khốt chọn theo cách của ơng:
“Làng thì u thật, nhưng làng theo Tây mất rồi thì phải thù”, tình yêu nước đã
rộng lớn hơn, bao trùm lên tình cảm với làng quê. Nhưng dù đã xác định như thế,
ông vẫn không thể dứt bỏ tình cảm với làng, vì thế mà ơng càng đau xót, tủi hổ.
Ơng Hai đã bị đẩy vào thế bế tắc, tuyệt vọng khi mà mụ chủ nhà muốn đuổi gia
đình ơng đi. Đi đâu bây giờ ? Không ai muốn chứa chấp dân của cái làng “Việt
gian”. Mặc dù chưa biết đi đâu nhưng ý nghĩ quay về làng là khơng có. Vì trở về
làng có nghĩa là “chịu quay lại làm nô lệ cho thằng Tây”, là phản bội lại Đảng, Cụ
Hồ. Chính lúc này, chúng ta mới thấy hết được tình u làng của ơng Hai. Thật
cảm động khi ông ôm đứa con út vào lịng, trị chuyện với nó.
Khi tâm trạng bị dồn nén, ông trút nỗi lòng vào những lời thủ thỉ, tâm sự với đứa
con nhỏ, rất ngây thơ. Qua đó, ơng muốn tự nhủ với mình, tự giãi bày với lịng
mình. Ông muốn đứa con ghi nhớ câu “Nhà ta ở làng Chợ Dầu” và muốn nó biết
tấm lịng thuỷ chung với kháng chiến, với cách mạng mà biểu tượng là Cụ Hồ
“Anh em đồng chí biết cho bố con ơng. Cụ Hồ trên đầu trên cổ xét soi cho bố con
ơng. Gái lịng bố con ơng là như thế đấy, có bao giờ dám đơn sai. Chết thì chết có
bao giờ dám đơn sai.”. Đó chính là tình cảm sâu nặng, thiêng liêng mà chân thành,
bền vững của ông Hai – một người nông dân với quê hương, đất nước, với Cách
mạng và Bác Hồ và các tình cảm đó khơng chỉ cịn là niềm tự hào mà cịn là niềm
tự tôn, là danh dự của ông Hai.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Khi nghe tin cải chính làng Dầu không theo Tây, ông “tươi vui, rạng rỡ hẳn lên.
Mồm bỏm bẻm nhai trầu, cặp mắt hung hung đỏ, hấp háy”. Ông vội vã đi hết nhà
này đến nhà khác để báo tin “Tây nó đốt nhà tơi rồi ơng chủ ạ. Đốt nhẵn! Ông chủ
tịch làng em vừa mới lên trên này cải chính… cải chính tin làng Chợ Dầu chúng tôi
đi Việt gian ấy mà. Láo ! Láo hết ! Tồn là sai sự mục đích cả.”. Chúng ta tự hỏi
điều gì khiến cho ơng Hai vui mừng khi làng Dầu thân u của ơng bị “đốt nhẵn”?
Đó là bằng chứng cho danh dự của làng ông, cho tấm lòng son sắt, thuỷ chung của
người dân làng Dầu. Và cũng từ hơm đó, ơng Hai lại đi kể cho hàng xóm chuyện
làng Dầu. Chuyện “hơm Tây vào khủng bố. Chúng nó có bao nhiêu thằng, bao
nhiêu Tây, bao nhiêu Việt gian, đi những đường nào, đốt phá những đâu đâu, và
dân qn tự vệ làng ơng bố trí, cầm cự ra sao, rành rọt, tỉ mỉ như chính ông lão vừa
dự trận đánh giặc ấy xong thật…”
Chúng ta có thể gặp một ơng Hai như thế trong bất kì người nơng dân Việt Nam
nào. Tác giả Kim Lân rất tài tình khi tạo tình huống truyện văn miêu tả tâm lí nhân
vật. Có lỗ ơng phải rất gần gũi với những người nông dân mới xây dựng nên một
nhân vật ông Hai giản dị mà thân thuộc đến vậy.
Qua nhân vật ơng Hai, chúng ta thấy rõ tình yêu làng, yêu nước của những người
nông dân Việt Nam thời kháng chiến đã có sự chuyển biến. Nó trở thành một tình
cầm thiêng liêng, cao đẹp, một trách nhiệm của người công dân. Đọc xong truyện
ngắn Làng chúng ta có thêm niềm tin vào sự thắng lợi của cuộc kháng chiến vì có
những người như ơng Hai.
--------------------------Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu tại: Tài liệu học tập lớp 9.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188