Tải bản đầy đủ (.pdf) (13 trang)

van mau lop 9 thuyet minh ve cay lua nuoc

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (297.25 KB, 13 trang )

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Văn mẫu lớp 9 - Thuyết minh về cây lúa nước

Dàn ý thuyết minh về cây lúa nước
1. Mở bài
Giới thiệu về cây lúa nước.
2. Thân bài
a. Khái quát chung

Gắn bó với người dân ta từ lâu đời, là thực phẩm quan trọng không thể thiếu trong
bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam và cũng là cây lương thực xuất khẩu hàng
đầu của nước nhà.
Là cây thân cỏ, ưa nước, gieo trồng trên đất phù sa và có nhiều giống loại khác
nhau.
Chu kì sinh trưởng trung bình là 4 tháng. Ưa thời tiết nóng ẩm.
b. Miêu tả chi tiết
Cây lúa trưởng thành trung bình có độ cao 80cm, tồn thân màu xanh, từ ngọn trổ
bơng rồi nặng dần xuống thành hạ.
Hạt lúa mọc thành chùm, khi cịn non thì mềm mại, có màu xanh thoảng hơi sữa,
khi già chuyển màu vàng, nặng dần và chúi đầu xuống phía dưới.
Lá lúa dài, hình lưỡi liềm nhỏ.
Rễ thuộc loại rễ chùm nên không cắm quá sâu xuống đất.
Thân cây rỗng.
c. Chu trình sinh trưởng
Người ta mang hạt lúa đi ngâm → hạt nảy mầm → mang đi reo ra những luống
được chuẩn bị sẵn → lớn lên thành cây mạ → nhổ mạ bó thành bó → mang ra
ruộng và trồng mỗi khóm cách nhau 20 - 30cm (mỗi khóm có từ 4 - 8 cây tùy tay
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
người lấy) → cây lúa con thích nghi với ruộng và lớn dần lên → trổ bông và chín
người dân thu hoạch (gặt lúa).
d. Q trình chăm sóc
Người nơng dân phải ủ đúng độ nóng ấm của nước và thời gian.
Thường xun thăm nom khi nó cịn là cây mạ để xem tình trạng của cây.
Sau khi cấy xuống ruộng, nên thường xuyên bón phân và diệt trừ sâu bọ.
e. Tổng quát
Nêu tầm quan trọng và ý nghĩa của cây lúa với đời sống.
3. Kết bài
Chốt lại vấn đề.

Bài mẫu thuyết minh về cây lúa
Việt Nam đang phát triển theo định hướng cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa. Những
cơng cụ thơ sơ được thay dần bằng máy móc hiện đại. Chúng ta khơng thể phủ
nhận vai trị quan trọng, to lớn của công nghệ trong cuộc sống, nó khơng chỉ làm
cho người nơng dân đỡ vất vả hơn mà còn tạo ra những giống cây mới cho năng
suất và chất lượng cao hơn. Một trong những giống cây được cải tạo năng suất
đáng kể đó chính là cây lúa nước.
Cây lúa là loại lương thực vô cùng phổ biến và giữ vai trò quan trọng trong đời
sống con người Việt Nam. Nó gắn bó với người dân ta từ lâu đời, là thực phẩm
quan trọng không thể thiếu trong bữa ăn hằng ngày và cũng là cây lương thực xuất
khẩu hàng đầu của nước nhà. Lúa nước là loại cây thân cỏ, ưa nước, gieo trồng trên
đất phù sa và có nhiều giống loại khác nhau. Chính nhờ đặc tính ưa nóng ẩm mà nó
phù hợp để gieo trồng trên khắp các vùng đất phù sa của đất nước hình chữ S này.
Chu kì sinh trưởng của chúng trung bình là bốn tháng, khơng q dài nên bà con
nơng dân có thể tranh thủ thâm canh hai vụ một năm để tăng năng suất.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
Một cây lúa nước trưởng thành trung bình có độ cao 80cm, tồn thân màu xanh và
rỗng hồn tồn ở bên trong. Lá lúa dài, hình lưỡi liềm nhỏ bao quanh thân lúa. Rễ
cây thuộc loại rễ chùm nên không cắm quá sâu xuống đất điều này đòi đất phù sa
phải đủ màu mỡ để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Từ ngọn của cây lúa, đến thời
điểm chín muồi sẽ trổ bơng rồi nặng dần xuống thành hạt. Hạt lúa mọc thành chùm,
khi cịn non thì mềm mại, có màu xanh thoảng hơi sữa cịn được người dân gọi là
địng địng, khi già nó chuyển thành màu vàng, nặng dần và chúi đầu xuống phía
dưới. Khi bấm vào hạt lúa thấy cứng và các hạt tròn, mẩy đều như nhau màu vàng
ươm thì cũng là lúc lúa được thu hoạch.
Để có được những hạt lúa căng trịn, người nơng dân phải tỉ mỉ nhiều cơng đoạn.
Người ta mang những hạt thóc giống được tuyển chọn kĩ càng đi ngâm trong nước
ấm và ủ thóc trong thời gian thích hợp. Mỗi loại thóc sẽ có thời gian ngâm và ủ
khác nhau, cần lưu ý thời gian của từng loại thóc để có chất lượng tốt nhất. Sau khi
hạt thóc nảy mẩm đủ tiêu chuẩn, ta mang chúng đi gieo xuống những luống đất
được chuẩn bị sẵn từ trước. Sau khoảng một tháng, từ những hạt mầm đó sẽ nảy nở
thành những cây lúa non (thường được gọi là cây mạ) xanh mướt, tuy nhiên chúng
lại ở rất sát nhau nên không thể sinh trưởng thật tốt. Lúc này, người nơng dân nhổ
những cây mạ đó lên và đem đi cấy xuống những mảnh ruộng phù sa nhiều nước
được làm đất kĩ. Độ cao của cây mạ thích hợp để cấy dài khoảng một gang tay
người lớn. Người ta cầm bó mạ và lấy khoảng 4 - 8 cây, tùy tay người cấy cắm
xuống ruộng đất phù sa thẳng hàng ngang và dọc, mỗi khóm cách nhau trung bình
từ 20 - 30cm. Cây lúa non sẽ thích nghi dần với mảnh đất mới và hút phù sa từ đó
để lớn dần lên, phát triển thành cây lúa và ra bơng. Những hạt lúa non mũm mĩm,
căng trịn cứ thế lớn lên, mỗi một hạt lúa mang trong mình một giọt sữa thơm tho,
tinh túy của trời đất, giọt sữa ấy đông đặc lại dần trở thành những hạt gạo. Khi
những hạt lúa trở nên chắc chắn (bấm tay vào cứng và khó vỡ), vỏ bên ngồi màu
vàng ươm thì cũng là lúc người nơng dân thu hoạch.
Những hạt lúa sau khi được gặt về sẽ được cho vào máy chuyên dụng để tách hạt

ra khỏi chùm bông. Sau đó, những hạt lúa ấy sẽ được phơi dưới ánh nắng chói
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
chang của mùa hè để cho thật khơ rồi đóng vào những bao và mang đi cất trữ ở
trong những thùng, hòm. Từ hạt lúa ấy, qua quá trình xay, giã, dần, sàng thành hạt
gạo trắng ngần và bát cơm dẻo thơm trong bữa ăn hàng ngày của chúng ta.
Chúng ta khơng thể phủ nhận vai trị quan trọng của cây lúa nước trong đời sống từ
xưa đến nay. Nó khơng chỉ là nguồn lương thực ni sống chúng ta mà còn làm
nên nền kinh tế nước nhà. Cho dù mai sau đất nước có phát triển hiện đại như thế
nào nhưng cây lúa nước vẫn mãi giữ vị trí quan trọng trong lịng mỗi người dân.
Dàn bài:
I. Mở bài
- Giới thiệu tổng quát về cây lúa.
- Cây lúa gắn bó với đời sống Việt Nam từ xưa đến nay. Lúa là thức ăn nuôi dưỡng
con người.
- Cây lúa phổ biến tại Việt Nam và nhiều nước khác trên thế giới.
- Việt Nam có tên gọi là văn minh lúa nước.
II. Thân bài
1. Khái quát
- Cây lúa là cây trồng quan trọng của người dân Việt Nam.
- Là nhóm cây lương thực chính của người Việt Nam và các nước khác trên thế
giới.
2. Chi tiết.
a. Đặc điểm, hình dạng và kích thước của cây lúa.
- Cây lúa sống chủ yếu nhờ nước nên được gọi là lúa nước. Khơng có nước, lúa
khơng thể sống nổi.
- Thuộc loại cây một lá mầm và rễ chùm.


Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
- Thân cây lúa thường mọc thẳng, được nối với nhau nhiều đốt và thân cây rỗng và
mềm, có thể dùng tay bóp nát một cách dễ dàng.
- Thân cây lúa có chiều rộng từ 2-3 cm, chiều cao khoảng từ 60 – 80 cm.
- Lúa được chia thành ba bộ phận:
+ Rễ: Nằm dưới đất có tác dụng hút dinh dưỡng nuôi cơ thể.
+ Thân: Là cầu nối dinh dưỡng từ rễ lên ngọn.
+ Ngọn: Đây là nơi bông lúa sinh trưởng và trở thành hạt lúa. Lúa chín có màu
vàng và người nơng dân gặt về làm thực phẩm.
b. Cách trồng lúa:
- Gieo giống: Hay còn được gọi là đi gieo, để cho cây lúa sinh trưởng tốt người
xưa có quan niệm phải trải qua 4 giai đoạn: Nhất nước → nhị phân → tam cần →
tứ giống.
+ Nhất nước: Lúa sinh trưởng là nhờ vào nước, cho nên khi trồng lúa người nông
dân phải chú trọng đến nước nhằm đảm bảo cho cây lúa sinh trưởng tốt nhất.
+ Nhị phân: Thứ hai là phân bón, ngày nay có rất nhiều phân bón hỗ trợ cho lúa,
điều đó giúp cây lúa phát triển mạnh và tránh được các mầm bệnh trong cây.
Nhưng phân cũng cần phải bón đúng loại, đúng lúc và đầy đủ.
+ Tam cần: Đó là cần cù trong việc lao động, đưa các phương pháp tiến bộ kỹ thuật
vào trồng lúa.
+ Tứ giống: Một cây lúa khỏe mạnh, năng suất cao phụ thuộc nhiều vào giống,
hiện nay có khá nhiều loại giống có sức đề kháng lại rầy, sâu nên được khá nhiều
bà con lựa chọn.
- Cấy lúa: Ngày xưa việc gieo mạ bằng tay nên lúa mọc không đều, khi cây lúa cao
khoảng 20 cm. Người nông dân tiếp tục ra đồng để cấy lại lúa cho thật thẳng, đều
để giúp cây phát triển tốt hơn. Nhưng ngày nay, việc gieo lúa bằng máy nên người
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
nơng dân đỡ vất vả. Cây lúa ngay từ khi gieo đã thẳng hàng nên người nông dân
khơng cần đi cấy lúa như ngày xưa.
- Chăm sóc lúa: Trong suốt thời gian cây lúa sinh trưởng, hàng tuần người nông
dân phải ra đồng chăm lúa và lấy nước. Việc thăm lúa giúp người nông dân phát
hiện ra các ổ sâu, chuột hại lúa. Khi lúa bắt đầu đẻ nhánh, người nơng dân phải làm
cỏ, bón phân và diệt sâu bỏ nhằm giúp cây lúa phát triển tốt hơn.
- Gặt lúa: khi cánh đồng bắt đầu ngả màu vàng, người nông dân từng tốp ra đồng
để thu thành quả sau một thời gian lao động. Ngày trước người nơng dân thu hoạt
lúa bằng tay, điều đó khiến cho bà con tốn kém và vất vả. Vì sau khi gặt, người
nông dân đem về và phải tuốt lúa, phơi. Nhưng ngày nay việc thu hoạch lúa bằng
máy, lúa được tuốt ngay ngoài đồng nên bà con đỡ vất vả hơn ngày trước.
- Sau khi gặt lúa: Để tiếp tục cho các vụ tiếp theo, người nông dân lại ra đồng cày,
bừa cho đất thật phẳng để tiếp tục gieo.
c. Vai trò của cây lúa.
- Sau khi xay lúa, người ta dùng gạo để ăn: Hiện nay trên thị trường có rất nhiều
loại gạo như: gạo thơm, gạo B40, gạo 504, gạo Xuân Mai, gạo tẻ, gạo nếp.
- Lúa được dùng để chế tạo các loại bánh như: Bánh đa, bánh đúc, bánh giò, bánh
tẻ, bánh phở…
- Lúa là thực phẩm chính của người dân khơng chỉ tại Việt Nam mà còn các nước
khác trên thế giới.
+ Lúa non được dùng để làm cốm.
+ Sau khi xay hạt lúa, lúa được tách ra thành 2 loại đó là: Gạo và trấu. Gạo dùng để
ăn. Trấu dùng để làm phân bón cho cây cối, làm nguyên liệu đốt hoặc thậm chí làm
ổ cho già, vịt nằm trong mùa lạnh.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
+ Thân lúa sau khi lấy hạt được gọi là rơm: Rơm được phơi khô và chất thành
đống để dự trữ. Rơm được dùng để làm thức ăn cho gia súc, làm nguyên liệu đốt
và dùng để gia súc nằm khi trời lạnh.
+ Tóc: Cái này hơi khó hiểu cho những bạn chưa biết nhiều về lúa. Ngày xưa,
người nơng dân gặt lúa tận góc, sau đó lấy hạt. Thứ cịn lại là thân cây lúa, người
nơng dân cận thận phơi thân cây đó thật khơ và đan lại với nhau thành những tấm
lớn dùng để lợp nhà.
d. Thành tựu
- Ngày nay, Việt Nam đã lai tạo hơn 30 loại giống lúa khác nhau và được công
nhận là giống lúa quốc gia.
- Từ một nước nghèo đói, lạc hậu. Việt Nam nay là nước thứ 2 xuất khẩu gạo lớn
nhất thế giới, chỉ đứng sau Thái Lan.
III. Kết bài.
- Cây lúa vô cùng quan trọng đối với người dân Việt Nam.
- Lúa không chỉ đem lại cuộc sống no đủ, mà nó cịn mang đến cho người dân Việt Nam
một nét đẹp trong đời sống văn hóa tinh thần mà khơng có một thứ gì có thể thay thế
được.

Bài văn mẫu 1:
"Việt Nam đất nước ta ơi,
Mênh mông biển lúa đâu trời đẹp hơn."
Từ ngàn đời nay, cây lúa đã gắn bó thân thiết với con người, làng quê Việt
Nam. Bằng hạt gạo – hạt ngọc trời ban cho, Lang Liêu đã làm nên bánh chưng,
bánh giầy tượng trưng cho trời và đất – để kính dâng vua Hùng. Chính vì thế, cây
lúa nước đã trở thành một nét đẹp văn hóa của người Việt. Hình ảnh của cây lúa và
người nông dân đã trở thành những mảnh màu không thể thiếu trong bức tranh của
làng quê Việt Nam bây giờ và mãi mãi về sau.
Lúa là một thực vật quý giá, là cây trồng quan trọng nhất trong nhóm ngũ

cốc, là cây lương thực chính của người Việt Nam nói riêng và người dân Châu Á
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
nói chung. Lúa thuộc lồi thân thảo. Thân cây lúa trịn chia thành từng lóng và mắt.
Lóng thường rỗng ruột, chỉ có phần mắt là đặc. Lá lúa có phiến dài và mỏng, mọc
bao quanh thân, mặt lá nhám, gân lá chạy song song. Tùy thời kì sinh trưởng, phát
triền mà lá lúa có màu khác nhau. Khi lúa chín ngả sang màu vàng. Rễ của cây lúa
không dài lắm, thường mọc với nhau thành chùm bám chặt vào bùn để giữ cho
thân lúa thẳng đồng thời hút dưỡng chất nuôi thân cây. Hoa lúa nhỏ nhắn, mọc
thành nhiều chùm dài. Điều đặc biệt của cây lúa mà ít ai để ý đến. Hoa lúa cũng
chính là quả lúa đồng thời trở thành hạt lúa sau này. Hoa lúa khơng có cánh hoa,
chỉ có những vảy nhỏ bao bọc lấy nhuỵ ở bên trong. Lúc hoa lúa nở, đầu nhuỵ thị
ra ngồi, có một chùm lơng để quét hạt phấn. Hoa lúa tự thụ phấn rồi biến thành
quả. Chất tinh bột trong quả khô đặc lại dần và biến thành hạt lúa chín vàng.
Trước đây, người Việt chỉ có hai vụ lúa: chiêm và mùa. Ngày nay, khoa học
phát triển, mỗi năm có nhiều vụ nối tiếp nhau. Trồng lúa phải qua nhiều giai đoạn:
từ hạt thóc nảy mầm thành cây mạ; rồi nhổ cây mạ cấy xuống ruộng. Ruộng phải
cày bừa, làm đất, bón phân. Ruộng phải sâm sấp nước. Khi lúa đẻ nhánh thành
từng bụi (đang thì con gái) lại phải làm cỏ, bón phân, diệt sâu bọ. Rồi lúa làm địng,
trổ bơng rồi hạt lúa chắc hạt, chín vàng. Người nơng dân cắt lúa về tuốt hạt, phơi
khô, xay xát thành hạt gạo... Biết bao cơng sức của nhà nơng để có hạt gạo ni
sống con người.
Hạt gạo có vai trị vơ cùng quan trọng đối với đời sống vật chất của chúng ta.
Hạt gạo cung cấp chất dinh dưỡng thiết yếu, rất cần thiết cho cơ thể con người.
Ngồi việc ni sống con người, hạt lúa, hạt gạo cịn gắn bó với đời sống tinh thần
của người Việt. Có nhiều loại gạo: gạo tẻ, gạo nếp... Gạo nếp dùng làm bánh chưng,
bánh giầy là hai loại bánh truyền thống của con người Việt Nam trong dịp Tết
Nguyên Đán. Bánh chưng, bánh giầy còn gắn liền với Lang Liêu thời vua Hùng

dựng nước. Lúa nếp non còn dùng để làm cốm - một thức quà thanh lịch của người
Hà Nội. Gạo nếp dùng để đồ các loại xơi – một món đồ lễ khơng thể thiếu trên bàn
thờ của người Việt Nam trong ngày Tết và ngày cúng giỗ tổ tiên. Đồng thời xôi
cũng là thức quà quen thuộc hằng ngày. Từ lúa gạo, người Việt còn làm rất nhiều
loại bánh như: bánh đa, bánh đúc, bánh giò, bánh tẻ, bánh nếp, bánh phở, cháo...
Nếu khơng có gạo, thật là khó khăn trong việc tạo nên nền văn hóa ẩm thực mang
bản sắc văn hóa Việt Nam.
Ngày nay, nước ta đã lai tạo được gần 30 giống lúa được công nhận là giống
lúa quốc gia. Việt Nam từ một nước đói nghèo đã trở thành một nước đứng thứ 2
trên thế giới sau Thái Lan về xuất khẩu gạo.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
Tóm lại, cây lúa có tầm quan trọng rất lớn đối với nền kinh tế nước nhà chủ
yếu cịn dựa vào nơng nghiệp. Cây lúa bao đời là bạn thân thiết của người nông
dân Việt Nam, không chỉ về mặt vật chất mà còn cả về mặt tinh thần. Mãi mãi vẫn
còn nghe mọi người nhắc nhau những vần điệu ca dao thấp thống bóng hình con
trâu và cây lúa:
"Bao giờ cây lúa cịn bong
Thì cịn ngọn cỏ ngoài đồng trâu ăn".
(Theo: "Các dạng bài tập làm văn và cảm thụ thơ văn lớp 9"
NXB Giáo dục Việt Nam.)
Bài văn mẫu 2:
Lúa là một trong năm loại cây lương thực chính của thế giới.
Đối với người Việt chúng ta cây lúa không chỉ là một loại cây lương thực
quý mà còn là một biếu tượng trong văn chương ẩn dưới "bát cơm","hạt gạo".
Việt Nam, một nước có nền kinh tế nông nghiệp từ hàng ngàn năm nay. Từ
một nước thiếu lương thực trầm trọng trong những năm chiến tranh nhưng hiện nay,
nền nông nghiệp của nước ta không chỉ sản xuất ra đủ một lượng lớn lương thực

đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn xuất khẩu sang nhiều thị trường lớn trên thế
giới. Trong đó ngành trồng lúa ở nước ta là một trong những ngành ngành sản xuất
lương thực vô cùng quan trọng và đạt được những thành tựu đáng kể, đưa Việt
Nam trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai trên thế giới.
Đối với người Việt chúng ta, hay phần lớn dân Á châu nói chung, cây lúa
(tên khoa học là Oryza sativa) và hạt gạo là một loại thực phẩm hết sức gần gũi và
đóng một vai trị cực kỳ quan trọng trong dinh dưỡng. Ngay từ khi còn trong lòng
mẹ, chúng ta đã làm quen với cơm gạo, và lớn lên theo cây lúa cùng hạt gạo. Với
bản sắc văn hóa nơng nghiệp, cây lúa và hạt gạo cịn là một biểu tượng của cuộc
sống. Ca dao, khẩu ngữ chúng ta có câu “Người sống về gạo, cá bạo về nước”, hay
“Em xinh là xinh như cây lúa”, v.v..
Qua hàng nghìn năm lịch sử, lúa đã là cây lương thực chủ yếu nuôi sống các
thế hệ người Việt cho đến nay. Trong đời sống tinh thần của con người, cây lúa
cũng gắn bó thân thiết vơ cùng. Điều đó được thể hiện rất rõ trong ngôn ngữ hàng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
ngày, trong cách nói, cách đặt tên, gọi tên từ cửa miệng của những người hai sương
một nắng.
Bắt đầu từ lúc ném hột mộng xuống đồng. Thông thường ném buổi sáng thì
buổi chiều mộng "ngồi" được, tức là rễ đã bám được vào đất và mầm nhọn đã xi
hướng lên trời. Bác nơng dân hồn tồn có thể n tâm vì nó đã sống được trong
mơi trường mới, đích thực của nó.
Qua hơm sau, mầm nhú lên cao hơn, bắt đầu có chút xanh xanh, người ta
bảo là mạ đã "xanh đầu". Mạ cũng có "gan". "Gan mạ nằm ở thân non, dễ bị gãy
nát. Nhổ không khéo, nhỡ để giập "gan" thì dảnh mạ sẽ "chết".
Cấy xuống được vài ba hơm thì lúa đâm rễ mới, gọi là bén chân hay "đứng
chân". Cũng như chữ "ngồi" ở trên, chữ "đứng chân" rất chính xác, rất hình tượng,
vì chỉ vài ba hơm trước do mới cấy, mọi cây lúa đều ngả nghiêng, xiêu vẹo, thậm

chí có cây còn bị nổi trên mặt nước nữa. Giờ đây đã "đứng chân" được, tức là cũng
giống như người ta, có một tư thế đứng chân vững vàng, đã chắc chắn bám trên
mặt đất.
Khác với lúc nảy mầm, cây lúa sinh sôi bằng cách "đẻ nhánh". Nhánh "con"
nhánh "cái" thi nhau mọc ra, tần vần thành khóm. Vào khoảng tháng hai âm lịch,
khắp cánh đồng mơn mởn màu xanh. Dáng cây thon thả, mềm mại, sắc lá non tơ
đầy sức sống gợi cái gì đấy tươi trẻ, xinh xắn, dịu dàng. Đó chính là lúc cây lúa
"đang thì con gái", thời đẹp nhất của đời lúa, đời người. Gặp hôm trời quang mây
tạnh, đứng ở đầu làng mà trông, cánh đồng trải ra bát ngát, đẹp tựa bức tranh.
Hết thời kỳ xn xanh, lúa chuyển sang giai đoạn "trịn mình", "đứng cái"
rồi "ơm địng". Địng lúa to nhanh, nắng mưa rồi mỗi ngày mỗi khác. "Lúa chiêm
lấp ló đầu bờ/Hễ nghe tiếng sấm phất cờ mà lên". Nếu mưa thuận gió hồ chỉ mươi
hơm là lúa trỗ xong. Nhưng chẳng may gặp kỳ khơ hạn thì địng khơng trỗ lên
được, người ta bảo bị "nghẹn". "Nghẹn" là cực lắm rồi, là có cái gì nó vương
vướng, như uẩn ức trong lịng...
Ngồi ra cũng có thể bị "ngã", bị "nằm" lúc gặp gió lớn mưa to. Ơng bà ta sợ
nhất cảnh này vì mấy tháng trơng cây đã sắp đến ngày hái quả. Nếu chẳng may bị
"ngã" non thì hột thóc sẽ lép lửng, coi như hỏng ăn. Còn lúa "nằm" dưới nước,
ngâm độ vài ngày thì hột thóc trương lên, nứt nanh và nảy mầm ngay trên bông.
Mầm nhú trắng trông xót ruột. Xót ruột về khoe vui với nhau, thóc nhà tôi "nhe
răng cười" ông ạ!
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
Người nơng dân xưa nay vốn mộc mạc, chất phác. Chẳng phải họ văn vẻ gì
đâu. Chỉ vì gần gũi quá, thân quen quá. Ban ngày vác cuốc ra đồng thăm lúa. Ban
đêm giấc mơ toàn thấy những cây lúa. Lúa là đói no, là người bạn có thể sẻ chia
nỗi niềm, buồn vui tâm sự. Trải qua chiều dài các thế hệ, đời lúa lặn vào đời người.
Và rồi, đời người lại chan hoà, gửi gắm vào đời lúa thông qua những từ ngữ nôm

na, những tên gọi sinh động kể trên.
Cây lúa gần gũi với người nơng dân cũng như bờ tre, khóm chuối. Bởi vậy
thấm đẫm tình người và hồn quê, càng nắng mưa, sương gió, càng nồng nàn hồ
quyện thân thương.
Nơng nghiệp Việt Nam vốn mang dáng dấp một nước - nền công nghiệp lúa
nước bao đời nay cho nên cây lúa gắn bó, gần gũi với người Việt, hồn Việt là lẽ dĩ
nhiên.
Bài văn mẫu 3:
Việt Nam là đất nước có nền văn minh lúa nước từ bao đời nay. Nghề trồng
lúa được xem là nghề chính và là niềm tự hào của cha ông ta, là thước đo giá trị
tinh thần và kinh tế của Việt Nam. Cho đến bây giờ mặc dù cơng nghiệp hóa hiện
đại hóa song nghề trồng lúa vẫn được coi trọng và đầu tư. Cây lúa nước cũng vì thế
mà đi vào đời sống của mỗi con người như một lẽ sống, có ý nghĩa vơ cùng quan
trọng.
Ở Việt Nam nghề trồng lúa nước có từ rất lâu, kéo dài từ thế hệ này sang thế
hệ khác. Mỗi thời kỳ lại có những bước tiến và phát minh mới để nâng cao năng
suất của cây lúa nước.
Cây lúa nước là cây lương thực chủ đạo của Việt Nam, mặc dù bên cạnh nó
cịn có các loại cây khác như ngô, khoai, sắn…nhưng không loại cây nào có thể
thay thế được vị trí, vai trị quan trọng của lúa nước.
Lúa chính là thành quả của một quá trình lao động sản xuất nhiều cơng đoạn,
trải qua nhiều nắng mưa, nhiều mồ hôi và lo toan của người nông dân. Bởi thế
người ta vẫn bảo nhau rằng:
Ai ơi bưng bát cơm đầy
Dẻo thơm một hạt đắng cay muôn phần

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

“Cuộc đời” của cây lúa nước cũng như sự phát triển của một đời người, đều
có quá trình, có những vất vả và gian nan. Lúa được hình thành nên bởi bàn tay vất
vả, khéo léo, hai sương một nắng của người nông dân. KHông phải cứ gieo xuống
bùn, cấy xuống bùn là chờ đến ngày trổ bông. Mỗi giai đoạn phát triển của cây lúa
nước không chỉ phụ thuộc vào người nơng dân mà cịn bị chi phối bởi thời tiết.
Từ một hạt lúa sẽ tạo nên thành nhiều hạt lúa chắc mẩm chính là quá trình
sinh sơi và phát triển của cây lúa nước. Người nơng dân sẽ lựa chọn những hạt lúa
trịn và chắc để làm giống, ủ vào nơi kín gió với nhiệt độ phù hợp, tránh sự xâm
nhập của sâu bọ, chuột gián. Ủ trong một thời gian vài ngày thì hạt thóc giống sẽ
có độ ấm và bắt đầu nhú lên những mầm trắng nhỏ xinh. Những mầm trắng ấy rất
yếu ớt nên người nông dân khéo léo không làm gãy chúng, bởi đó chính là cây mạ
non sau này khi cấy xuống bùn. Ngay từ công đoạn đầu đã bắt buộc kinh nghiệm,
sự khéo léo và tỉ mỉ của bàn tay người nông dân đê tạo ra những cây mạ cứng cáp.
Họ sẽ dùng những hạt trịn nảy mẩm đó gieo xuống luống đất sền sệt, vừa đủ
nước ở ngoài cánh đồng. Chờ đến một thời đủ dài để hạt giống đó tạo thành những
cây mạ non nằm sát vào nhau, màu xanh rất mượt mà. Lúc ấy cả cánh đồng đều bị
sắc xanh của đám mạ non bao phủ lấy, tạo nên sự yên bình và êm ả giữa chốn q
nhà.
Khi cây mạ non đã đến thì có thể cấy được thì người nơng dân lại thêm một
cơng đoạn tiếp theo. Ruộng đồng được cày bừa và lấy nước đủ đầy thì họ bắt đầu
mang đám mạ non đó cấy xuống bùn. Bàn tay khéo léo, thoăn thoắt của các mẹ,
các chị đã tạo nên những hàng lúa thẳng tắp, nhìn rất đẹp mắt.
Vậy là đã hồn thành cơng đoạn cấy lúa, tiếp sau đó đến giai đoạn chăm sóc
lúa theo từng thời kỳ thích hợp nhất. Sau khi cấy thì người nơng dân đã phun thuốc
để phịng trừ sâu bệnh gây hại, vì đây là thời kỳ lúa cịn non, rất dễ bị sâu bệnh
xâm nhập. Người nơng dân đã trải qua bao nhiêu nắng mưa, nhiều đêm lo âu nghĩ
mọi cách tìm ra cách phịng chống sâu bệnh hiệu quả nhất và tiết kiệm nhất. Trồng
được một hạt lúa là cả một nỗi dài nhọc nhằn, lo toan. Để chúng ta ta giờ ăn một
bát cơm cần phải nâng niu và trân trọng.
Trải qua một quá trình chăm sóc, vụn trồng, tưới tiêu và thời tiết ưu ái thì

người nơng dân sẽ có một vụ mùa thắng lợi, gánh về sân những hạt thóc trịn vàng
ươm.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí
Lúa ở Việt Nam có hai loại chủ yếu là lúa nếp và lúa tẻ. Lúa tẻ là loại lúa hạt
dài mà người dân vẫn thường dùng trong các bữa cơm, còn lúa nếp là loại lúa mình
trịn nẩy người ta thường dùng để làm xơi, làm bánh. Mỗi loại lúa đều có vai trị và
chức năng riêng của nó.
Lúa nước Việt Nam có vai trị vơ cùng quan trọng đối với cuộc sống của mỗi
gia đình, là “gia vị” không thể thiếu trong mỗi bữa cơm người Việt. Mỗi khi chúng
ta ăn hạt cơm trắng tròn, dẻo thơm vẫn không quên được công lao, gian nan của
những người nông dân đã làm ra chúng. Trong những bữa tiệc quan trọng thì gạo
vẫn chiếm vai trị quan trọng khơng thể thiếu. Đặc biệt với sự tích Bánh chưng
bánh giầy từ thời Hùng Vương đã đề cao vai trò của cây lúa đối với đời sống chúng
ta.
Cho đến nay, Việt Nam trở thành một nước xuất khẩu gạo lớn trên thị
trường thế giới. Đây là điều khiến cho chúng ta và hơn hết là người nông dân tự
hào vì cơng sức mà mình bỏ ra được đền đắp. Việt Nam phát triển lên từ ngành
trồng lúa nước, và nó mãi mãi là nghề truyền thống khơng thể thay thế.
--------------------Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu tại: Tài liệu học tập lớp 9.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188



×