Các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

các biện pháp giảm ơ nhiễm
tiếng ồn
Bởi:
Phan Tuấn Triều
CÁC BIỆN PHÁP GIẢM Ơ NHIỄM TIẾNG ỒN
Có 3 bước giảm ơ nhiễm tiếng ồn là: Kiểm soát nguồn phát sinh tiếng ồn, kiểm soát trên
đường lan truyền hay dùng thiết bị bảo vệ cá nhân.
HÚT ÂM VÀ CÁCH ÂM
- Hút âm: là khả năng hấp thu âm thanh của vật dụng và kết cấu xây dựng. khả năng hấp
thu âm thanh phụ thuộc vào đặc tính bề mặt; bản chất vật liệu. Cơng thức tính lượng hút
âm của phịng là:
ΔL = Σ10lg(α.S) (dB)
S – diện tích bề mặt hút âm (m2).
α – hệ số hút âm của bề mặt. (tra sổ tay tính tốn).
- Cách âm: Là khả năng làm giảm dòng âm truyền qua kết cấu xây dựng. Khả năng cách
âm của kết cấu xây dựng phụ thuộc vào cấu tạo các lớp và vật liệu của lợp kết cấu.
VD: Tường gạch đinh dày 120mm 51 dB.
170 mm 55 dB.
220 mm 58 dB.
Tấm bê tông cốt thép dày 40 mm 37 dB.
100 mm 45 dB.
GIẢM TIẾNG ỒN TẠI NGUỒN

1/6


các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

- Chọn vị trí đặt máy thích hợp: Bố trí các nơi làm việc cần yên tĩnh ở vị trí cách xa

nguồn ồn. Đánh giá mức ồn trước khi lắp đặt, bố trí các thiết bị mới…
- Thay thế các thiết bị hay chi tiết đã hư hỏng, quá hạn sử dụng bằng các thiết bị mới,
hoạt động êm hơn.
- Cân bằng tốt các vật quay để giảm rung động phát sinh tiếng ồn cơ khí. Đặt các máy
có rung động gây ồn lên các bệ đàn hồi để chống lan truyền rung động vào kết cấu nhà
gây ồn.
- Nguồn gây tiếng ồn khí động : sự chuyển động của các dịng khí có tốc độ cao gây ra
tiếng ồn khí động, đặc biệt là sau các ống phun hay quạt gió tăng áp. Cần cải thiện chế
độ chảy của dịng khí nếu có thể.
- Làm ống giảm âm thanh cho các ống thải khí của động cơ nổ như máy phát điện, xe
hơi, xe máy, máy tầu thủy…
- Bao bọc nguồn ồn bằng vỏ cách âm. Ví dụ làm vỏ cách âm cho máy phát điện, quạt
gió hay máy nén khí…gây tiếng ồn. Vỏ cách âm của thiết bị thường có nhiều lớp. Bên
ngồi là thép lá dày 2ly có gân tăng cứng; phía trong có lớp vật lịêu xốp có các lỗ rỗng
nhỏ thông với nhau thường dùng bông thủy tinh dày 50 mm, tiếp theo là lớp vải lót và
lớp tôn lỗ để bảo vệ lớp vật liệu xốp.
Khả năng cách âm của lớp vỏ này như sau:

- Làm các hệ thống thiết bị tiêu âm trên các hệ thống thổi gió để giảm tiếng ồn lan truyền
trong đường ống. Loại thiết bị này thường là các khoang rỗng có kích thước lớn phía
trong có các tấm vật liệu hút âm bố trí song song nhau dọc chiều dịng khơng khí và ở
các bên vách thiết bị.
Khả năng giảm âm của loại kết cấu này :
ΔL = k.L (dB).
k – Mức giảm âm trên một đơn vị chiều dài buồng tiêu âm. (dB/m).
L – Chiều dài buồng tiêu âm. (m).
GIẢM TIẾNG ỒN TRÊN ĐƯỜNG LAN TRUYỀN

2/6

các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

- Trong nhà xưởng:
+ Bố trí các tấm vật liệu hút âm trên trần, trên tường, treo trong không gian nhà xưởng
để hấp thu âm lan truyền trong khơng khí và phản xạ từ các vật dụng khác.
+ Các cửa đi lại, cửa sổ thơng gió nên treo các rèm để hấp thu và ngăn tiếng ồn truyền
ra ngoài.
- Khi lan truyền trong khơng khí, sóng âm bị mất dần năng lượng nên mức âm thanh
cũng giảm bớt. Có thể dùng cơng thức sau để tỉnh gần đúng mức giảm tiếng ồn:
Với nguồn điểm:

Với nguồn đường: ΔLd = ΔL / 2 (dB)
Trong đó: r1 – Khoảng cách đo tiếng ồn ban đầu (thường = 1m).
r2 – Khoảng cách từ điểm tính tốn tới nguồn tiếng ồn (m).
a – Hệ số kể đến khả năng hấp thu tiếng ồn của mặt đất.
a = -0,1 đối với mặt đường nhựa và bê tông.
a = 0 đối với mặt đất trống.
a = 0,1 đối với mặt đất trồng cỏ.
- Khi bố trí các tuyến đường cao tốc có tiếng ồn cao đi qua các khu dân cư, cần thiết phải
có dải phân cách với khu nhà ven đường bằng tường chắn âm. Tường chắn âm có thể là
tường xây hay các dải cây xanh có nhiều tầng tán lá sát từ mặt đất tới ngọn để ngăn cản
và hấp thu tiếng ồn. Các lọai cây xanh thân gỗ có tán cao trên 2~3m có rất ít tác dụng
ngăn cản và hấp thu tiếng ồn.
- Các khu công nghiệp ở gần khu dân cư cũng phải bố trí các dải cây xanh cách ly này
để ngăn tiếng ồn ảnh hưởng tới xung quanh.
- Có thể tính độ giảm tiếng ồn từ đường giao thông qua dải cây xanh bằng công thức
sau:

3/6

các biện pháp giảm ơ nhiễm tiếng ồn

Trong đó:
ΔLCX = Mức giảm tiếng ồn qua các dải cây xanh và khoảng trống (dB).
ΔLd – Mức giảm tiếng ồn khi không có dải cây xanh. (dB).
Z = số dãy cây xanh.
Bi = Chiều rộng (tính bằng mét) của các dải cây xanh.
β = Hệ số tiêu âm của tán cây lá rộng. β = 0,12~0,17 dB/m.
TƯỜNG CHẮN ÂM
Là các loại tường xây hay cơng trình chắn giữa nguồn âm thanh và người nghe. Phía sau
tường chắn và cơng trình có các bóng âm làm giảm mức âm thanh nhiều hơn so với khi
khơng có cơng trình.
Chiều dài của bóng âm được tính như sau:
L = B2 x f / (4 x C) (m).
Trong đó: B- Chiều rộng của màn chắn (m)
f- Tần số của âm thanh. (Hz).
C- Tốc độ truyền âm trong khơng khí. (m/s).

4/6


các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

- Mức âm thanh giảm từ N tới M sau màn chắn dài vô hạn ΔL∞ là một hàm số phụ thuộc
vào biểu thức:
x = (a+b-c) = [0,005~ 6] (m) .

ΔL∞ = 2,7721Ln(x) + 18,592 (dB)

- Khi màn chắn dài hữu hạn, mức âm thanh giảm ΔLhh từ N tới M sau màn chắn là:
ΔLhh = ΔLmin+ Δ (d?).
ΔLmin – Độ giảm mức cường độ âm nhỏ nhất trong ΔLα và ΔLα² sau màn chắn. Tra
bảng theo (ΔL∞ & α1) và (ΔL∞ & α2).
Δ ? Số hiệu chỉnh. Tra bảng theo hiệu số ΔLα và ΔLα².
Bảng xác định Δ (d?) theo hiệu số ΔLα và ΔLα².

Bảng các định giá trị ΔLα và ΔLα² theo độ giảm âm thanh khi tường dài hữu hạn ΔL∞
và góc α.

5/6


các biện pháp giảm ô nhiễm tiếng ồn

SỬ DỤNG PHƯƠNG TIỆN BẢO VỆ CÁ NHÂN
Các phương tiện bảo vệ tai đặc biệt hữu dụng dối với công nhân trong các nhà máy và
thợ xây dựng, khai thác… tiếp xúc với nguồn ồn lớn do nghề nghiệp. Loại thường dùng
là nút tai chống ồn và chụp bịt tai chống ồn. Chụp tai cho hiệu qủa cao hơn là nút tai
chống ồn. Khi sử dụng, tuỳ theo nền tiếng ồn và tần số tiếng ồn cao hay thấp mà chọn
loại nào cho phù hợp. Bất lợi của biện pháp này là gây vướng víu và khơng thoải mái về
tâm lý.

6/6