anh trang noi dung bai tho hoan canh sang tac dan y phan tich tac pham

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ánh trăng - Nội dung bài thơ, Hồn cảnh sáng tác,
Dàn ý phân tích tác phẩm
Bài thơ: Ánh trăng (Nguyễn Duy)
Nội dung bài thơ Ánh trăng
Ánh trăng
(Nguyễn Duy)
Hồi nhỏ sống với đồng
với sông rồi với biển
hồi chiến tranh ở rừng
vầng trăng thành tri kỷ
Trần trụi với thiên nhiên
hồn nhiên như cây cỏ
ngỡ không bao giờ quên
cái vầng trăng tình nghĩa
Từ hồi về thành phố
quen ánh điện cửa gương
vầng trăng đi qua ngõ
như người dưng qua đường
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ
đột ngột vầng trăng trịn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rưng rưng
như là đồng là bể
như là sông là rừng

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trăng cứ trịn vành vạnh
kể chi người vơ tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.

I. Đôi nét về tác giả
Nguyễn Duy (1948) tên thật là Nguyễn Duy Nhuệ
Quê quán: Xã Đông Vệ huyện Đông Sơn (nay là phường Đơng Vệ-Thanh Hóa)
- Sự nghiệp sáng tác:
Nguyễn Duy làm thơ từ rất sớm, từ khi học cấp ba
Năm 1973, ông đã đoạt giải nhất cuộc thi thơ tuần báo văn nghệ với chùm thơ vơ
cùng xuất sắc.
Ngồi việc sáng tác thơ ơng cịn viết tiểu thuyết và bút kí
Năm 2007, Nguyễn Duy đã được Giải thưởng Nhà nước danh giá về Văn học Nghệ
thuật
Những tác phẩm tiêu biểu: “Đãi cát tìm vàng”, “Bụi”, “Mẹ và em”…
Phong cách sáng tác: Thơ Nguyễn Duy giàu chất triết lí, thiên về chiều sâu nội tâm
với những trăn trở, day dứt và suy tư.

II. Đôi nét về tác phẩm Ánh trăng
1. Hoàn cảnh sáng tác
“Ánh trăng” là một bài thơ hay viết vào năm 1978, 3 năm sau ngày giải phóng
hồn toàn miền Nam, được nhà thơ viết tại Thành phố Hồ Chí Minh. In trong tập
“Ánh trăng”.
2. Bố cục (3 phần)

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Đoạn 1 (3 khổ thơ đầu): Kí ức về vầng trăng trong quá khứ của tác giả và vầng
trăng trong hiện tại
Đoạn 2 (Khổ 4): Tình huống bất ngờ khiến kí ức ùa về
Đoạn 3 (2 khổ cuối): Sự hối hận của tác giả vì đã lãng quên vầng trăng
3. Giá trị nội dung
Bài thơ là sự nhắc nhở về những năm tháng gian lao đã qua của cuộc đời người
lính gắn bó với thiên nhiên, đất nước rất bình dị, hiền hậu. Qua đó nhắc nhở người
đọc phải có một thái độ sống “Uống nước nhớ nguồn”, thủy chung ân tình với quá
khứ, nhớ quên là lẽ thường tình, quan trọng là biết thức tỉnh lương.
4. Giá trị nghệ thuật
Bài thơ viết theo thể thơ năm chữ bố cục rõ ràng, mạch lạc. “Ánh trăng” có sự kết
hợp nhuần nhuyễn giữa trữ tình và tự sự, hình ảnh thơ vừa cụ thể, vừa sinh động
vừa khát, giàu tính biểu cảm, giọng điệu tâm tình tự nhiên như lời tâm sự của nhân
vật trữ tình.

III. Dàn ý phân tích Ánh trăng
Dàn ý phân tích Ánh trăng mẫu 1
1. Mở bài
Dẫn dắt, giới thiệu bản thân và hoàn cảnh câu chuyện.
2. Thân bài
a. Tuổi thơ trong kí ức người lính
Sống cùng sơng rừng biển cả, hịa mình trong thiên nhiên mát lành và hồn nhiên vô
lo vô nghĩ.
Chiến tranh bất ngờ ập đến, nghe theo tiếng gọi của Tổ quốc và bảo vệ quê hương,
cùng các bạn lên đường nhập ngũ.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Những năm tháng chiến tranh gian khổ: vẫn hịa mình giữa thiên nhiên núi rừng
chiến khu, cảnh vật ít nhiều có sự thay đổi.
Mỗi lần ngẩng đầu lên, vầng trăng tình nghĩa vẫn n lặng ở đó: ngỡ bản thân sẽ
không bao giờ quên vầng trăng ấy.
b. Cuộc sống đầy đủ tiện nghi thời hiện đại
Hai miền Nam - Bắc của Tổ quốc được thống nhất, độc lập và tự do: rời đơn vị và
trở về quê nhà, sống một cuộc sống bình thường, an ổn.
Chuyển về thành phố xa hoa rực rỡ ánh đèn, gian khổ khó nhọc trước kia bỗng
chốc phai mờ trong tâm trí → Những kí ức cùng vầng trăng tình nghĩa cũng vơ tình
bị lãng qn từ bao giờ chẳng hay.
c. Sự bừng tỉnh và hối hận
Ánh sáng vầng trăng đã đột nhiên ghé tới, đánh thức tâm hồn và gợi lên nhiều cảm
xúc khó tả. Trên cao, trăng vẫn trịn vành vạnh, tỏa ánh sáng bàng bạc bao phủ
khắp muôn nơi → hối hận, bừng tỉnh, nhận ra bấy lâu bản thân đã thờ ơ hững hờ
với quá khứ tình nghĩa, với vầng trăng chung thủy.
3. Kết bài
Khép lại dòng cảm xúc và nêu bài học chiêm nghiệm của bản thân.
Dàn ý phân tích Ánh trăng mẫu 2
I. Mở bài
Giới thiệu đôi nét về tác giả Nguyễn Duy - là một trong những những tác giả viết
hay về trăng. Ông là một nhà thơ tiểu biểu của thế hệ trẻ sau năm 1975 góp vào
mảng thơ thiên nhiên một “Ánh trăng”
Ánh trăng là lời ân hận trong tâm sự sâu thẳm của nhà thơ về sự vơ tình trước
những kỉ niệm thời quá khứ
II. Thân bài
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

1. Vầng trăng trong quá khứ (khổ 1+2) của tác giả và vầng trăng trong hiện tại
(khổ 3)
- Khổ 1: Dịng hồi niệm mở ra
“Hồi nhỏ…hồi chiến tranh”: đánh dấu mốc thời gian
Phép liệt kê tăng cấp “đồng, sơng, bể”: Tuổi thơ gắn bó với sơng nước, trăng sao
đầy ắp kỉ niệm. ⇒ Chỉ thứ tự từ hẹp đến rộng, từ quê hương đến đất nước, mở
rộng hơn là sự gắn bó giữa những con người ở quê hương đến đồng đội nhân dân
⇒ Như vậy khi cịn nhỏ nhân vật trữ tình sống chan hịa với thiên nhiên
“vầng trăng thành tri kỉ”: đất nước có chiến tranh, con người lên đường tham gia
chiến đấu, ở rừng là những năm tháng khó khăn gian khổ, trăng được nhân hóa trở
thành người bạn tri kỉ khơng thể nào quên.
- Khổ 2:
Phép so sánh sánh “trần trụi, hồn nhiên” kết hợp với phép liệt kê “thiên nhiên, cây
cỏ”: lối sống đơn giản, mộc mạc mọi buồn vui sướng khổ đều gắn bó với trăng.
Ngỡ: nghĩ là, tưởng là, vậy mà kết quả lại ngược lại
Nhân hóa “cái vầng trăng tình nghĩa”: khẳng định mối quan hệ giữa người và trăng
là bền vững mãi mãi
⇒ Mạch thơ biến đổi đánh dấu một sự thay đổi lẽ ra phải trân trọng.
- Khổ 3: Vầng trăng trong hiện tại
Khi chiến tranh kết thúc, người lính từ giã núi rừng trở về với thành phố nơi đơ thị
hiện đại.
Nhân hóa liệt kê “ánh điện cửa gương”- cuộc sống đầy đủ tiện nghi. Mặc dù vậy
trăng vẫn tròn đầy lặng lẽ đi qua thành phố nhưng người bạn năm xưa chỉ coi trăng
như một vật chiếu sáng

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Hình ảnh so sánh “vầng trăng đi qua ngõ - như người dưng qua đường”: thể hiện
một sự bội bạc vẫn thường xảy ra trong cuộc sống hằng ngày: có mới nới cũ
⇒ Hồn cảnh sống thay đổi kéo con người đổi thay, quên đi ân tình trong quá khứ
2. Tình huống bất ngờ xuất hiện (khổ 4)
Phép đảo ngữ từ láy “thình lình”, “đột ngột” được đưa lên đầu câu: nhấn mạnh sự
việc bất ngờ là mất điện
Ba động từ “vội, bật, tung” đặt liền nhau: diễn tả sự khó chịu và hành động khẩn
trương của nhân vật trữ tình đi tìm nguồn sáng
Ngay lúc đó trăng hiện ra “đột ngột” khiến con người bàng hoàng xúc động.
⇒ Vầng trăng đến bất ngờ làm sáng lên những góc tối trong tâm hồn, thức tỉnh sự
ngủ quên trong diều kiện sống đã hoàn toàn đổi khác.
3. Vầng trăng thức tỉnh con người và sự hối hận của tác giả (khổ 5+6)
- Khổ 5: Tâm trạng, cử chỉ của con người khi đối diện với vầng trăng
Tư thế “ngửa mặt lên nhìn mặt”: là tư thế trực tiếp đối mặt
Phép nhân hóa, từ mặt thứ hai chỉ vầng trăng trịn, đó là thiên nhiên hồn nhiên tươi
mát, đó còn là quá khứ bạn bè tươi đẹp.
So sánh, liệt kê, điệp ngữ, lặp cấu tứ “như là đồng là bể - như là sơng là rừng”:
diễn tả dịng hồi niệm ùa về và con người thấy trăng là thấy người bạn tri kỉ ngày
nào.
⇒ Cảm xúc chừng như nén lại nhưng cứ trào ra thổn thức
- Khổ 6: Bài thơ khép lại ở hình ảnh sâu lắng
Trăng trịn đầy vành vạnh có hai lớp nghĩa: nghĩa tả thực về sự tròn đầy lung linh
của trăng, thiên nhiên vũ trụ vĩnh hằng, gợi quá khứ bạn bè tươi đẹp chẳng thể phai
mờ
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Trăng cịn được nhân hóa “kể chi người vơ tình - ánh trăng im phăng phắc” gợi
thái độ bao dung, nhân hậu
Trăng trịn vành vạnh-con người vơ tình, trăng im phăng phắc- con người vơ tình.
⇒ Câu thơ cuối mang ý nghĩa nhân văn, cái giật mình thức tỉnh của con người
từng bội bạc trở nên đáng trân trọng bởi nhớ quên là lẽ thường tình, quan trọng là
biết thức tỉnh lương tâm.
III. Kết bài
Khẳng đinh lại giá trị nghệ thuật làm nên thành công của bài thơ: thể thơ năm chữ,
nhịp thơ linh hoạt theo mạch cảm xúc,…
Bài thơ chứa đựng một ý nghĩa triết lí sống “Uống nước nhớ nguồn”.
--------------------------Mời các bạn tham khảo thêm tài liệu tại: Tài liệu học tập lớp 9.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188