Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô tới hoạt động của doanh nghiệp GRAB

lOMoARcPSD|11598335

TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI
KHOA HTTT KT VÀ TMĐT
----------

BÀI THẢO LUẬN
HỌC PHẦN “QUẢN TRỊ HỌC”
ĐỀ TÀI : “Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô
tới hoạt động của doanh nghiệp GRAB.”

Nhóm
: 1
Lớp học phần : 2174BMGM0111
GVHD
: TS. PHẠM TRUNG TIẾN

HÀ NỘI – 2021

1


lOMoARcPSD|11598335

THÀNH VIÊN TRONG NHÓM VÀ NHIỆM VỤ
Họ và tên

Lớp hành

Nhiệm vụ

Đánh giá

chính
Đồn Duy Anh

K56I4

Tìm tài liệu, phản biện

B

Hồng Thị Lan Anh
(Nhóm Trưởng)

K56I2

Làm word, Sửa slide,
Tìm tài liệu, phản biện

A

Vũ Thị Minh Châu

K56I3

Tìm tài liệu, phản biện

A

Phạm Cao Cường

K56I1

Làm slide, quay video

B

Lê Hồng Đạt

K56I4

Tìm tài liệu

C

Trần Thị Kiều Diễm

K56I5

Tìm tài liệu

C

Đồng Thị Hồng Diệp

K56I1

Tìm tài liệu

B

Đặng Thị Diệu

K56I3

Tìm tài liệu

B

Nguyễn Tiến Dũng

K56I5

Thuyết trình

A

Đặng Thị Mỹ Duyên

K56I1

Tìm tài liệu

C

2


lOMoARcPSD|11598335

MỤC LỤC
A. Lời mở đầu....................................................................................................4
B. Nội dung.........................................................................................................6
I. Lý thuyết..........................................................................................................6
1. Môi trường quản trị............................................................................6
2. Môi trường vĩ mô................................................................................6
II. Tổng quan doanh nghiệp............................................................................10
1. Giới thiệu chung...............................................................................10
2. Lịch sử hình thành và phát triển ......................................................11
3. Các dịch vụ Grab cung cấp...............................................................13
4. Đặc điểm thị trường Grab hướng tới................................................15
5. Tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp..........................................15
III. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô tới hoạt động
của doanh nghiệp.............................................................................................16
1. Yếu tố kinh tế...................................................................................16
2. Yếu tố chính trị pháp luật.................................................................20
3. Yếu tố văn hóa xã hội.......................................................................22
4. Yếu tố tự nhiên.................................................................................26
5. Yếu tố khoa học công nghệ..............................................................28
IV. Nhận xét ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô tới hoạt động của
doanh nghiệp....................................................................................................30
V. Giải pháp......................................................................................................32
1. Đối với doanh nghiệp.......................................................................32
2. Đối với nhà nước..............................................................................33
C. Kết luận........................................................................................................33

3


lOMoARcPSD|11598335

A. LỜI MỞ ĐẦU
Thị trường kinh tế hiện nay đầy biến động, đối thủ cạnh tranh ngày càng
nhiều, những tiến bộ khoa học kỹ thuật luôn thay đổi một cách nhanh chóng,
cùng với đó là sự ra đời của nhiều điều luật mới, những chính sách quản lý
thương mại của nhà nước. Vì thế nếu doanh nghiệp muốn phát triển bền vững
thì phải có chiến lược, định hướng cụ thể, xác định rõ mục tiêu đề ra. Bên cạnh
đó, đặc biệt cần đánh giá chính xác những tác động của các yếu tố môi trường
đến doanh nghiệp. Các yếu tố môi trường quản trị luôn vận động, tương tác lẫn
nhau, có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động quản trị một tổ chức.
Trong đó những yếu tố mơi trường vĩ mơ có ảnh hưởng rất lớn tới hoạt động
kinh doanh và quản trị của một doanh nghiệp. Nó là cơ sở quan trọng để các
nhà quản trị đưa ra kế sách mới điều hướng sự hoạt động của doanh nghiệp
mình. Vì vậy Nhóm 1 chọn đề tài “Phân tích ảnh hưởng của các yếu tố mơi
trường vĩ mô tới hoạt động của doanh nghiệp Grab”.
Là một doanh nghiệp lớn trong làng dịch vụ xe ôm công nghệ, Grab
cũng chịu ảnh hưởng sâu sắc từ môi trường vĩ mô. Vậy môi trường vĩ mô đã
tác động như thế nào tới Grab và giải pháp giải quyết cho những tác động đó là
gì? Tất cả được Nhóm 1 tìm hiểu và tổng kết qua bài thảo luận này.
Trong thời gian làm thảo luận, do hạn chế về thời gian và năng lực
nghiên cứu nên khơng tránh khỏi thiếu sót, mong thầy sửa chữa và góp ý để
chúng em hồn thiện bài thảo luận hơn. Chúng em xin trân thành cảm ơn!

4


lOMoARcPSD|11598335

* KẾT QUẢ ĐIỀU TRA KHẢO SÁT THỰC TẾ
Sau khi nhận đề tài thảo luận, để phục vụ tốt hơn cho bài làm,

nhóm chúng em đã tiến hành thu thập các dữ liệu sơ cấp và thứ cấp.
Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Nhóm thu thập dữ liệu có sẵn từ:
- Website: />- Facebook: />- Và các nguồn thông tin có căn cứ khác trên Internet như
baophapluat.vn, vietnamnet.vn, vneconomy.vn, ...
Phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp
Về dữ liệu sơ cấp, nhóm đã tiến hành điều tra trắc nghiệm bằng cách
lập phiếu khảo sát online về thói quen sử dụng của khách hàng với các dịch vụ
của Grab. Nhóm tiến hành lập phiếu khảo sát và thu được hơn 100 phiếu hợp
lệ.

5


lOMoARcPSD|11598335

B. NỘI DUNG
I. Lý thuyết
1. Môi trường quản trị
Môi trường quản trị là tập hợp các định chế hay lực lượng bên trong và
bên ngoài tác động đến hoạt động quản trị của tổ chức.
Theo Robbins, nhà quản trị chỉ có ảnh hưởng giới hạn đến kết quả hoạt
động của tổ chức (mưu sự tại nhân, thành sự tại thiên) vì tổ chức có nhiều yếu
tố ảnh hưởng đến kết quả của tổ chức mà nhà quản trị không thể kiểm sốt,
khống chế được nó. Chúng là các yếu tố của mơi trường bên trong và bên ngồi
tổ chức.
Các yếu tố của môi trường quản trị luôn vận động, tương tác lẫn nhau,
có ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến hoạt động quản trị một tổ chức. Tình
hình suy thoái kinh tế dẫn đến sức mua giảm, sự thay đổi của công nghệ, kỹ
thuật dẫn đến trên thị trường xuất hiện sản phẩm mới có chất lượng tốt, giá rẻ,

một cán bộ quản trị giỏi, một nhân viên thạo việc bỗng nhiên xin đi khỏi cơng
ty mà chưa có người thay thế tương xứng, sự thay đổi của giá cả các yếu tố đầu
vào,... tất cả chúng đều ảnh hưởng đến hoạt động quản trị.
Các yếu tố của môi trường quản trị được chia thành 2 nhóm: nhóm yếu
tố mơi trường bên ngồi và nhóm yếu tố mơi trường bên trong tổ chức. Trong
đó mơi trường bên ngồi tổ chức bao gồm hai nhóm yếu tố: những yếu tố của
môi trường vĩ mô và những yếu tố của môi trường vi mô (môi trường ngành).
2. Môi trường vĩ mô
Đây là nhóm các yếu tố khơng chỉ ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến
hoạt động quản trị tổ chức mà còn ảnh hưởng đến cả các yếu tố của môi trường
vi mô và môi trường bên trong tổ chức. Chúng bao gồm các yếu tố kinh tế vĩ
mơ, chính trị - luật pháp, văn hóa xã hội, sự tiến bộ của khoa học công nghệ,
yếu tố tự nhiên,... những yếu tố này có thể tạo cơ hội cũng như rủi ro cho hoạt
động quản trị tổ chức.
6


lOMoARcPSD|11598335

a. Yếu tố kinh tế vĩ mô
Các yếu tố kinh tế vĩ mô gồm: Thu nhập quốc dân (tăng trưởng hay suy
thoái kinh tế), lạm phát, tỷ giá hối đoái và lãi suất, công ăn việc làm và tiền
lương, thuế...
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP): GDP tăng hay giảm có ảnh hưởng đến
tăng hay giảm thu nhập của dân cư, tăng hay giảm đầu tư, chi tiêu công dẫn đến
tăng hay giảm nhu cầu hàng hóa dịch vụ trong nền kinh tế, tăng, giảm quy mơ
thị trường hàng hố dịch vụ... Đây là những thông tin quan trọng cho các hoạt
động quản trị (hoạch định chiến lược, tác nghiệp, tổ chức điều hành và kiểm
soát cũng như các hoạt động quản trị tác nghiệp).
Lạm phát: Lạm phát làm cho gia tăng chi phí các yếu tố đầu vào, giá cả

tăng cao làm sức cạnh tranh giảm, khó tiêu thụ. Mặt khác lạm phát cao cũng
dẫn đến thu nhập thực tế của người dân giảm nên nhu cầu người dân và sức
mua giảm. Các thông tin trên giúp nhà quản trị doanh nghiệp cần phải điều
chỉnh chiến lược và chính sách thích hợp để tránh được thua lỗ, hạn chế tác hại,
rủi ro của yếu tố lạm phát.
Tỷ giá hối đoái và lãi suất: Tỷ giá hối đoái ảnh hưởng đến chi phí và giá
thành hàng hóa, dịch vụ. Nhất là đối với doanh nghiệp kinh doanh thương mại
quốc tế. Sự thay đổi tỷ giá ảnh hưởng mạnh đến xuất nhập khẩu và đầu tư, ảnh
hưởng trực tiếp đến giá thành sản phẩm thông qua nhập khẩu nguyên liệu, thiết
bị và sử dụng dịch vụ... Yếu tố lãi suất tiền vay cũng ảnh hưởng trực tiếp đến
chi phí, giá thành ảnh hưởng trực tiếp đến đầu vào và đầu ra của doanh nghiệp.
Trong hoạch định thực thi chiến lược và chính sách quản trị kinh doanh.
Công ăn việc làm và thu nhập: Tình trạng cơng ăn việc làm và thu nhập
của người lao động, chính sách tiền lương của nhà nước có tác động mạnh đến
việc mở rộng hay hạn chế việc thuê mướn lao động, tác động đến chi phí và giá
thành của sản phẩm. Tình hình cung cầu lao động và tiền lương trên thị trường
lao động buộc các nhà quản trị phải cân nhắc trong thuê mướn lao động, mở
rộng hay hạn chế quy mô, thu hút, sử dụng lao động, đến việc áp dụng các mô
7


lOMoARcPSD|11598335

hình kinh doanh sử dụng cơng nghệ cao với lao động lành nghề hay ngược lại.
Chính sách tiền lương tối thiểu và việc thay đổi hệ thống tiền lương có thể sẽ
gây ra áp lực hoặc tạo thuận lợi cho nhà quản trị, địi hỏi phải có biện pháp có
hiệu quả hơn sử dụng nguồn nhân lực.
Thuế: Thuế suất tăng dẫn đến chi phí tăng, làm tăng giá thành, gây khó
khăn cho kinh doanh. Việc hạ thấp thuế suất sẽ tạo thuận lợi cho doanh nghiệp.
Thuế suất áp dụng cho các ngành nghề, lĩnh vực, sản phẩm ở mỗi giai đoạn có

thể khác nhau địi hỏi nhà quản trị phải linh hoạt trong hoạch định kinh doanh,
chiến lược sản phẩm, thị trường để tránh rủi ro và kinh doanh có lợi.
b. Yếu tố chính trị, luật pháp
Ổn định chính trị là điều kiện cần thiết khách quan để phát triển kinh tế
đất nước vì các doanh nghiệp là tế bào của nền kinh tế. Các nghị quyết, chính
sách của Đảng và nhà nước, hệ thống luật đúng đắn, phù hợp với thực tiễn thị
trường sẽ thúc đẩy hoạt động của doanh nghiệp trong kinh tế thị trường. Mở
cửa, hội nhập nền kinh tế có tác động định hướng chung đối với nền kinh tế và
doanh nghiệp vừa có thể tạo thời cơ song cũng có thể là rủi ro mà trong quản trị
doanh nghiệp phải tính đến để đưa ra những quyết định quản trị cả về chiến
lược lẫn tác nghiệp phù hợp. Trong dài hạn luật và chính sách có thể thay đổi
do những nguyên nhân khác nhau, có thể là chúng không phù hợp với thực tiễn
hoặc do yếu tố mơi trường thay đổi nên cần phải có những thay đổi, điều chỉnh
do đó trong chiến lược dài hạn các doanh nghiệp phải dự báo được sự thay đổi
của luật, chính sách để chủ động hoạch định, điều chỉnh chiến lược phát triển.
Trong điều kiện hội nhập với thị trường bên ngoài, quản trị doanh
nghiệp phải nắm được quy định của WTO, của các khối thị trường và quốc gia
mà doanh nghiệp có quan hệ kinh tế để đảm bảo các quyết định quản trị chiến
lược và hoạt động tác nghiệp phù hợp, tận dụng những cơ hội và hạn chế rủi ro
trong môi trường quốc tế.
c. Yếu tố văn hóa, xã hội

8


lOMoARcPSD|11598335

Quản trị tổ chức liên quan đến vấn đề sử dụng nguồn nhân lực, đến
khách hàng, nhà cung cấp, đối thủ cạnh tranh mà yếu tố văn hóa truyền thống,
phong tục tập quán, các chuẩn mực xã hội, đạo đức, đặc điểm nhân khẩu học

chi phối mạnh mẽ hành động của người lao động trong tổ chức, doanh nghiệp,
hành vi của khách hàng, nhà cung cấp và đối thủ cạnh tranh trong kinh doanh
cùng với xu hướng tồn cầu hóa dẫn đến sự đa dạng về văn hóa, lối sống của
các đối tượng này mà quản trị tổ chức, doanh nghiệp cần phải có nội dung,
cách thức thích hợp.
d. Yếu tố cơng nghệ, kỹ thuật
Mục đích kinh doanh trong kinh tế thị trường là đáp ứng nhu cầu của thị
trường, khách hàng để tìm kiếm lợi nhuận. Song nhu cầu của thị trường ln
thay đổi, khách hàng địi hỏi ngày càng khắt khe về chất lượng, sự phù hợp về
giá cả và phương thức phục vụ nên doanh nghiệp cần phải áp dụng đồng bộ các
giải pháp nâng cao chất lượng hàng hoá, dịch vụ mà áp dụng tiến bộ khoa học
công nghệ là một trong những con đường cơ bản, hữu hiệu; Ở một khía cạnh
khác cạnh tranh khốc liệt với đối thủ để tồn tại và phát triển cũng đòi hỏi doanh
nghiệp phải nâng cao năng lực cạnh tranh, việc đối thủ đi trước trong áp dụng
khoa học, kỹ thuật công nghệ cũng là yếu tố buộc doanh nghiệp phải liên tục
đổi mới, ứng dụng khoa học, kỹ thuật, công nghệ mới, nhất là trong bối cảnh
môi trường khoa học, cơng nghệ có những đặc điểm mới với nhiều cơ hội và
thách thức. Có thể tóm tắt những đặc điểm của yếu tố môi trường công nghệ,
kỹ thuật hiện nay như sau:
Do những lợi thế vượt trội của kỹ thuật, công nghệ mà nhu cầu sản
phẩm kỹ thuật, công nghệ ngày càng tăng đã thúc đẩy sự phát triển như vũ bão
của khoa học, công nghệ dẫn đến lượng phát minh, sáng chế ngày càng tăng,
thời gian ứng dụng chuyển giao ngày càng rút ngắn, chu kỳ đổi mới cơng nghệ,
kỹ thuật ngày càng giảm cùng với vịng đời sản phẩm, xuất hiện nhiều vật liệu
mới, công nghệ kỹ thuật mới với những tính năng vượt trội đem lại hiệu quả
cao trong ứng dụng, sự bùng nổ của internet và các cơng nghệ thơng tin, truyền
thơng... Có thể nói các yếu tố trên đây vừa có thể đem lại thời cơ song cũng là
9

lOMoARcPSD|11598335

những thách thức to lớn trong kinh doanh và quản trị doanh nghiệp. Phần thắng
sẽ dành cho các doanh nghiệp có năng lực dự báo, phân tích, lựa chọn, tiếp
nhận và khai thác thành tựu khoa học, kỹ thuật, công nghệ và ứng dụng chúng
có hiệu quả vào hoạt động kinh doanh và quản trị.
e. Yếu tố tự nhiên
Yếu tố tự nhiên bao gồm khí hậu, thủy văn, địa lý, địa hình, các nguồn
tài nguyên thiên nhiên... Các yếu tố tự nhiên là một nguồn lực đem lại cuộc
sống cho con người. Lối sống, sinh hoạt và các nhu cầu của con người do đó
chịu sự chi phối mạnh mẽ của các yếu tố tự nhiên. Song việc khai thác, sử dụng
các yếu tố tự nhiên thiếu khoa học, hợp lý cũng dẫn đến tàn phá môi trường,
ảnh hưởng trực tiếp đến con người. Do đó, trong kinh doanh và quản lý cần
phải có kế hoạch khoa học, hợp lý để khai thác và bảo vệ tài nguyên, bảo vệ
môi trường là cái nôi mà con người đang sống. Doanh nghiệp cần phải thể hiện
trách nhiệm xã hội, đạo đức nghề nghiệp trong vấn đề này.
 Như vậy, các yếu tố môi trường vĩ mô tồn tại khách quan, chúng tác
động theo hướng cả tạo cơ hội lẫn rủi ro và bản thân chúng cũng ln có
mối quan hệ tác động lẫn nhau. Hoạt động của doanh nghiệp không chỉ
chịu tác động thụ động bởi các yếu tố môi trường vĩ mơ mà cũng tác
động đến chúng cả tích cực lẫn tiêu cực, do đó trong hoạt động quản trị
khơng chỉ chú trọng nhận thức, khai thác, sử dụng mà phải chú ý đến cả
việc hoàn thiện các yếu tố môi trường vĩ mô.
II. Tổng quan về doanh nghiệp dịch vụ Grab

10


lOMoARcPSD|11598335

1. Giới thiệu chung
Grab Holdings Inc (thường được gọi là Grab), là một cơng ty cơng
nghệ Đơng Nam Á có trụ sở chính tại Singapore và Indonesia. Cơng ty bắt đầu
từ hoạt động đặt xe GrabTaxi, GrabCar, GrabBike và đã mở rộng các dịch vụ
sang vận chuyển thực phẩm GrabFood, GrabMart, và giao hàng trọn gói
GrabExpress cũng như các dịch vụ tài chính và thanh tốn kỹ thuật số thơng
qua ứng dụng di động....
Grab là ứng dụng vận chuyển đặt trên điện thoại thơng minh. Người sử
dụng có thể dùng ứng dụng để đặt xe (taxi, ô tô, xe máy, giao hàng, thức ăn...)
đi từ điểm này đến điểm khác với giá cước biết trước và có được xe trong thời
gian ngắn nhất nhờ vào việc ứng dụng công nghệ kỹ thuật hiện đại để kết nối
với các tài xế trong khu vực. Có thể nói, Grab xuất hiện như một làn gió mới
trong việc di chuyển tại các nước Đơng Nam Á, mang lại sự thuận tiện, nhanh
chóng cho người dùng dịch vụ. Nhưng lại vô cùng đảm bảo khi khắc phục
được mọi nhược điểm của phương thức gọi xe truyền thống để khách hàng dễ
dàng đưa ra các quyết định chọn lựa loại hình vận tải phù hợp.
2. Lịch sử hình thành và phát triển của Grab
- Tên cũ: My Teksi/GrabTaxi (2012 – 2016)
- Thành lập: tháng 6 năm 2012
- Người sáng lập: Anthony Tan
Tan Hooi Ling (đồng sáng lập)
- Trụ sở chính: Malaysia (2012 – 2014)
Singapore (2014 – nay)
Ý tưởng tạo ra Grab thành hình từ năm 2011, khi một nhóm bạn đang
cùng nhau uống trà. Như một thói quen của bất cứ người dân Đơng Nam Á
nào, họ bắt đầu nói về những khó khăn để bắt được taxi. Rồi sau đó, người
sáng lập Anthony Tan – theo học Trường Kinh doanh Harvard cùng các cộng
sự đã làm một điều mà không phải ai cũng dám làm. Họ quyết định cùng nhau
11

lOMoARcPSD|11598335

khắc phục những bất tiện trong giao thông công cộng với niềm tin đời sống
người dân có thể tốt hơn lên rất nhiều nếu hệ thống giao thông hoạt động một
cách hiệu quả và văn minh. Do đó ý tưởng về một ứng dụng đặt xe, cụ thể tại
thời điểm đó là taxi, đã được lựa chọn vào vịng chung kết của cuộc thi Kế
hoạch kinh doanh 2011 (Business Plan Contest 2011) của trường Kinh tế
Harvard (Harvard Business School).
Không lâu sau vào tháng 6/2012 đánh dấu thời điểm MyTeksi chính thức
được ra mắt tại thị trường Malaysia với các “kình địch” là Uber và Easy Taxi,
thu về thành công ban đầu là 11.000 lượt tải ứng dụng trong ngày đầu ra mắt.
Chỉ một năm sau đó, vào tháng 6/2013, ứng dụng đã lập kỷ lục cứ 8 giây có
một lệnh đặt xe, tương đương 10.000 lệnh đặt xe/ngày. Tháng Tám trong cùng
năm, MyTeksi đổ bộ vào thị trường Philippines dưới tên GrabTaxi. Tháng
10/2013, GrabTaxi có thêm thị trường Singapore và Thái Lan và bốn tháng sau
đó là thị trường Việt Nam và Indonesia. Ngày 28/1/2016, GrabTaxi chính thức
đổi thương hiệu thành Grab để khẳng định vị trí của hãng tại thị trường Đông
Nam Á.
Ban đầu, nguồn vốn của Grab dựa hồn tồn vào gia đình người sáng
lập Anthony Tan. Vào tháng 4/2014, Grab tiến hành gọi vốn lần đầu tiên với
tổng trị giá hơn 10 triệu USD từ Vertex Ventures. Một tháng sau đó, hãng tiến
hành gọi vốn lần thứ hai lên tới 15 triệu USD, chủ yếu từ nhà tài trợ CGV
Capital. Tháng 10/2014, Grab gọi vốn lần ba 65 triệu USD từ Tiger Global,
Vertex Ventures, CGV và “ông lớn” trong lĩnh vực lữ hành của Trung Quốc
Qunar. Lượng vốn gia tăng tương ứng sức tăng trưởng mạnh mẽ của Grab. Và
tháng Bảy vừa qua Grab đã gọi vốn thành công với trị giá 2,5 tỷ USD.
Softbank Group Corp (Nhật Bản) và Didi Chuxing của Trung Quốc (cũng hoạt
động trong lĩnh vực chia sẻ xe) là hai nhà đầu tư lớn nhất trong vòng gọi vốn
mới nhất này với 2 tỷ USD rót vào Grab. Với số tiền đầu tư mới này, giá trị

của Grab đã tăng thành 6 tỷ USD, giúp hãng trở thành startup có giá trị lớn
nhất Đông Nam Á.
12


lOMoARcPSD|11598335

Tháng 3/2019, Grab công bố vừa nhận thêm 1,46 tỷ USD từ Quỹ Vision
của SoftBank (Vision Fund – SVF). Khoản vốn tăng thêm từ SVF nâng tổng số
vốn huy động được trong vòng gọi vốn Series H hiện tại của Grab lên tới hơn
4,5 tỷ USD. Các nhà đầu tư khác trong vòng gọi vốn này, Hyundai Motor
Group, Booking Holdings, gồm có Toyota Motor Corporation, Oppenheimer
Funds Microsoft Corporation, Ping An Capital và Yamaha Motor. Sau lần gọi
vốn thành công này, Grab được định giá gần 14 tỷ USD.
Grab hiện đang có tốc độ phát triển mạnh mẽ tại 8 quốc gia và 195
thành phố thuộc khuôn khổ Đông Nam Á. Ứng dụng di động đặt xe công nghệ
này được thống kê là đã có tới 90 triệu thiết bị sử dụng. Mỗi ngày có hơn năm
triệu người sử dụng. Hơn 2 triệu tài xế tính tới thời điểm hiện tại. Và chiếm tới
95% thị trường xe ôm công nghệ trên toàn thế giới. Theo kế hoạch, trong thời
gian tới, Grab sẽ mở trung tâm liên lạc 24/7 cho cả tài xế và khách hàng, thí
điểm tại Myanmar…
Tại Việt Nam, dịch vụ GrabTaxi đã được triển khai tại TP. Hồ Chí Minh
từ tháng 2/2014, tại Hà Nội từ tháng 5/2014 và tại Đà Nẵng từ tháng 6/2015.
Bên cạnh đó, dịch vụ GrabBike đã hoạt động tại TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội
từ tháng 11/2014 và tháng 6/2015. Đầu tháng 9 năm 2018, Grab Việt Nam
tuyên bố bắt tay với dịch vụ thanh toán di động Moca tại Việt Nam giúp củng
cố vị trí của hãng taxi cơng nghệ tại Việt Nam.
Grab đang ngày càng chứng minh vị thế của mình tại thị trường Việt
Nam nói riêng và Đơng Nam Á nói chung trong lĩnh vực nhằm đưa đến cho
người tiêu dùng những dịch vụ tốt nhất.

3. Các dịch vụ mà Grab cung cấp
Grab cung cấp tất cả dịch vụ trên nền tảng ứng dụng điện thoại. Hướng
tới việc nhanh chóng và vội vã trong thời đại 4.0 ngày nay. Và theo thời gian,
Grab cũng gần như mở rộng các dịch vụ của mình để tạo sự tiện lợi và nhanh
chóng cho các khách hàng.
Ban đầu, khi mới vừa gia nhập thị trường Việt Nam, Grab chỉ có các
dịch vụ cơ bản như: GrabBike, GrabCar, GrabTaxi… Kể từ năm 2017, các
13

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

dịch vụ mới ra đời như một cách cạnh tranh các đối thủ Go Viet, Be… Có thể
kể đến như Grab đi tỉnh, GrabExpress, GrabFood... và gần đây là GrabMart.
GrabCar
Là loại hình vận tải khơng sử dụng xe có biển taxi, chi phí phải trả được
hiển thị ngay khi khách đặt xe, giá cước rẻ hơn so với Taxi thường và không bị
cấm ở các tuyến đường nội thành. GrabCar phù hợp cho những khách hàng
muốn đi ô tô giá rẻ.
GrabBike
Là loại hình sử dụng xe gắn máy hay mơ tơ để đưa đón khách, chi phí
phải trả cũng được hiển thị ngay sau khi khách đặt xe, giống với Grabcar,
nhưng giá cước rẻ hơn nhiều. GrabBike phù hợp trên mọi địa hình, giá cả lại rẻ
nên rất phù hợp cho người Việt Nam.
GrabExpress
Là dịch vụ giao nhận kiện hàng nhanh chóng khá giống với Lalamove
hay Ahamove, chi phí phải trả cũng sẽ hiện lên ngay khi khách đặt vận chuyển
kiện hàng, giá cả vận chuyển cao hơn GrabBike. Grab đã khôn khéo tận dụng

lượng tài xế GrabBike dồi dào của mình để hoạt động dịch vụ này. Có thể nói,
đây là một dịch vụ nhằm làm tăng thu nhập cho tài xế nhưng vẫn đáp ứng nhu
cầu xã hội – giao hàng tận nơi và phải nhanh.
GrabFood
Là dịch vụ giao món ăn thần tốc đến khách hàng, tổng chi phí cũng được
hiển thị ngay trên ứng dụng bao gồm chi phí của món ăn và phí vận chuyển.
Dịch vụ GrabFood đang khá mạnh nhờ sẵn có lực lượng tài xế từ GrabBike và
cạnh tranh trực tiếp với các ông lớn đã có chỗ đứng như DeliveryNow nay đã
đổi tên thành Shoppe Food hay tân binh quái vật Beamin đến từ Hàn Quốc.
GrabHour
Là dịch vụ đặt xe riêng và tính phí theo giờ. Bạn có thể di chuyển linh
động giữa các điểm. Nhưng vẫn biết trước giá tiền – giá cố định tuỳ vào gói
thời gian mà bạn đặt.
Grab đi tỉnh
14

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

Là dịch vụ GrabCar 2 chiều. Có nghĩa là bạn sẽ được thực hiện những
chuyến đi xa có lượt đi và lượt về trong ngày. Nhưng mức phí lại rẻ hơn so với
GrabCar thông thường. Đây là dịch vụ hữu ích để di chuyển từ tỉnh này sang
tỉnh khác mà Grab cung cấp cho các khách hàng đi xa.
GrabPay
Ứng dụng triệt để công nghệ vào các dịch vụ. GrabPay ra đời như một
cách để khách hàng của Grab không phải dùng đến tiền mặt. Khơng phải trả
các chi phí tiền lẻ mà đơn giản chỉ là các thao tác trên điện thoại thông minh.
Tuy nhiên dịch vụ này đã bị thay thế bằng ví GrabPay by Moca từ ngày

16/10/2018.
.......
4. Thị trường doanh nghiệp hướng tới
Thành cơng mà Grab có được, theo người đồng sáng lập Hooi Ling Tan,
là nhờ am hiểu thị trường địa phương và phát triển các giải pháp không theo
khuôn mẫu. Grab tập trung vào dịch vụ được phân khúc, khác biệt và phù hợp
với từng thị trường. Thị trường tiêu điểm của Grab hiện nay tiếp tục là khu vực
Đông Nam Á, mái nhà của hơn 676 triệu dân nói chung và hơn 98 triệu người
dân Việt Nam nói riêng. Nơi đây là một thị trường được phân khúc rõ rệt, với
sự đa dạng về ngôn ngữ, văn hóa và tơn giáo địi hỏi cơng ty này phải có những
chiến lược đầy khơn ngoan để nhanh chóng chiếm lĩnh thị phần.
5. Tầm nhìn và sứ mệnh của doanh nghiệp

15

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

Năm 2018 tại Tp. Hồ Chí Minh, doanh nghiệp Grab chính thức cơng bố
tầm nhìn: “Thành phố thơng minh nhằm hướng đến một tương lai bao gồm di
chuyển liền mạch, giao nhận thức ăn, logistics, thanh tốn khơng dùng tiền mặt
và các dịch vụ tài chính cho người dân Đơng Nam Á – tất cả thông qua một
ứng dụng. Không bao lâu nữa, ngay khi thức dậy, người dùng có thể đặt xe
GrabCar để đi làm, trả tiền cho món phở yêu thích vào buổi trưa với GrabPay,
đến chỗ họp với dịch vụ GrabBike, gửi quà tặng cho người thân với dịch vụ
giao hàng GrabExpress, đặt bữa tối và thưởng thức bữa ăn cùng gia đình với
dịch vụ giao nhận thức ăn GrabFood.”
Năm 2019 tại Jakarta, Indonexia, Grab đặt mục tiêu thực hiện sứ mệnh

“ Cơng Nghệ Vì Cộng Đồng” ở Đơng Nam Á theo lộ trình đến năm 2025. Ông
Jerald Singh, Giám đốc phụ trách Sản phẩm Grab cho biết: “Mục tiêu của
chúng tôi là trở thành một ứng dụng Đông Nam Á đáp ứng tất cả nhu cầu thiết
yếu cho cuộc hằng hàng ngày của bạn ở bất cứ mọi lúc, thậm chí có thể phục
vụ nhu cầu của bạn cả trước khi bạn biết rằng bạn cần đến chúng. Người dùng
Grab sẽ tận hưởng các dịch vụ hấp dẫn như mua sắm, tiện ích, giải trí và nhiều
hơn ở siêu ứng dụng hữu ích nhất cho cuộc sống hàng ngày của Đông Nam Á.
III. Thực trạng ảnh hưởng của các yếu tố môi trường vĩ mô tới hoạt động
của doanh nghiệp Grab
1. Yếu tố kinh tế
+ Cơ cấu ngành kinh tế
Nền kinh tế ngày càng phát triển, cơ cấu ngành có sự thay đổi theo xu
hướng phát triển các ngành thương mại, dịch vụ và thu hẹp ngành nông nghiệp.
Nhận thức được điều này giúp cho doanh nghiệp đưa ra được các sản phẩm
dịch vụ phù hợp với nhu cầu tiêu dùng của thị trường, phù hợp với định hướng
phát triển của doanh nghiệp.
+ Tốc độ tăng trưởng kinh tế
16

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

Việt Nam được quốc tế xem là câu chuyện thành công của thế giới, khi
tốc độ tăng trưởng kinh tế ở tốp đầu thế giới trong suốt thập niên qua, theo dữ
liệu của World Bank.

Biểu đồ thể hiện tốc độ tăng trưởng GDP trong 7 năm trở lại đây.
Mức tăng trưởng năm 2019 tuy thấp hơn mức tăng 7,08% của năm 2018

nhưng cao hơn mức tăng của các năm 2014-2017. Tốc độ tăng trưởng kinh tế
của Việt Nam liên tục trong những năm gần đây thuộc hàng cao trong khu vực,
song ta có thể thấy rõ được sự nhạy cảm của nền kinh tế trước những ảnh
hưởng tiêu cực từ bên ngồi. Có thể kể đến là cuộc chiến thương mại MỹTrung hay thể hiện rõ nhất, đó là sự xuất hiện của đại dịch Covid-19 kéo theo
sự khủng hoảng nền kinh tế tồn cầu tụt dốc khơng phanh trong đó Việt Nam ta
cũng đã và đang phải chiến đấu với diễn biến phức tạp của dịch bệnh. Các dịch
vụ của Grab cũng bị ảnh hưởng nặng nề trong khoảng thời gian của Covid 19,
khi người dân phải thực hiện giãn cách, khơng thể ra ngồi.
+ Tỷ lệ lạm phát
Ngân hàng Nhà nước đưa ra nhiều chính sách tiền tệ nới lỏng nổi bật
như: Thông tư 01/2020/TT-NHNN quy định về việc tổ chức tín dụng, chi
nhánh ngân hàng nước ngồi cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ
ngun nhóm nợ nhằm hỗ trợ khách hàng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 là
17

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

347.000 tỷ đồng, những con số này có khả năng sẽ còn gia tăng trong thời gian
tới... Và còn rất nhiều chính sách khác. Điều này đồng thời cũng đối mặt với tỷ
lệ lạm phát ngày một tăng. Chi phí đầu vào cũng theo đó tăng cao, người dân
thắt chặt chi tiêu, bản thân Grab cũng gặp khơng ít khó khăn nhất định đòi hỏi
doanh nghiệp phải linh hoạt chuyển đổi cơ cấu, dịch vụ, không ngừng cải tiến
để bắt kịp với sự thay đổi nhanh chóng của nền kinh tế thị trường.
+ Tỷ giá hối đoái và lãi suất
Trong những năm gần đây, tỷ giá VND/USD đã được điều hành theo
hướng ổn định, linh hoạt với biên độ dao động dưới 2%/năm nhờ cung cầu
ngoại tệ thuận lợi cũng như chính sách ưu tiên ổn định kinh tế vĩ mơ của Nhà

nước. Về tổng thể, có thể nhận định, các yếu tố ủng hộ tỷ giá ổn định sẽ tiếp
tục được duy trì trong năm 2020 và một số năm tiếp theo.
Đối phó với Covid-19, NHNN đã hạ lãi suất điều hành 3 lần liên tiếp
vào tháng 3&5&10/2020, với tổng mức giảm là 150 điểm % đối với lãi suất tái
cấp vốn, cũng như hạ trần lãi suất tái cấp vốn dưới 6 tháng từ 80 – 100 điểm %.
Bên cạnh đó, NHNN hỗn siết tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung và dài hạn
thêm 1 năm để cho các ngân hàng không bị chịu áp lực cơ cấu lại nguồn vốn
trong bối cảnh các NHTM đã phải hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn về mặt
thanh khoản, thông qua việc giảm lãi suất cho vay, giãn nợ và cơ cấu lại nợ.
+ Thu nhập bình quân đầu người, cơ cấu chi tiêu
Trong những năm gần đây, Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng
kể trong phát triển kinh tế, cải thiện đời sống nhân dân. Tuy nhiên, đại bộ phận
người Việt nam vẫn ở ngưỡng thu nhập trung bình và thấp so với một số nước
trong khu vực như Singapore, Thái lan, Malaysia, Indonesia, Thể hiện trong
năm 2020, nền kinh tế có bình qn đầu người cao nhất trong nhóm Asean là
Singapore với mức GDP bình quân đầu người là 62.113 USD, tiếp đến là
Malaysia là 11.378 USD, Thái Lan là 7.675 USD, Indonesia là 4.287 và Việt
Nam là 3.759 USD. Do đó khi hình thành chiến lược kinh doanh của mình.
Grab cũng gặp phải một số những khó khăn nhất định, chẳng hạn như xác định
18

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

sẽ cung cấp những loại dịch vụ nào cho phù hợp với túi tiền của người Việt
Nam. Doanh nghiệp sẽ giải quyết đồng thời cả 2 vấn đề cùng một lúc. Đó là
vừa thích nghi hóa sản phẩm dịch vụ của mình với địa phương, vừa phải đưa ra
dịch vụ có giá thành rẻ trên thị trường đồng thời doanh nghiệp vẫn phải có lợi

nhuận.
Đặc biệt, trong thời kỳ dịch bệnh, khó khăn như hiện nay, thu nhập bình
qn của người dùng bị giảm sút. Cơ cấu chi tiêu có sự thay đổi, người tiêu
dùng sẽ có xu hướng đắn đo hơn khi quyết định lựa chọn một sản phẩm, dịch
vụ nào đó, chẳng hạn như việc tập trung chủ yếu vào hàng hóa, sản phẩm thiết
yếu, dịch vụ thiết yếu.
Đây là một bài tốn địi hỏi doanh nghiệp phải có sự đánh giá, xem xét
kỹ lưỡng nhằm có thể khơng những duy duy trì mà cịn đưa doanh nghiệp phát
triển. Tuy nhiên, Grab vẫn có thể tiến hành kinh doanh tại Việt Nam và có
được lợi nhuận bằng cách cung cấp các dịch vụ phù hợp với tình hình kinh tế
và khả năng chi trả của người tiêu dùng.
+ Thuế
Theo Nghị định 126/2020 của Chính phủ, kể từ ngày 5/12/2020, các
hãng dịch vụ vận tải công nghệ như Grab phải kê khai và nộp thuế giá trị gia
tăng 10% trên tồn bộ doanh thu, thay vì chỉ nộp trên phần hãng thu về như
trước đã khiến người dùng phải chịu thêm chi phí.
Trước đây, Grab chỉ đóng 10% thuế giá trị gia tăng (GTGT) trên phần
thực nhận sau khi chiết khấu cho tài xế; riêng các tài xế chỉ đóng 3% thuế
GTGT. Theo quy định mới kể từ ngày 5.12, Grab phải nộp 10% thuế GTGT
cho toàn bộ tổng doanh thu mà khách hàng thanh toán cho mỗi chuyến xe. Điều
này có thể hiểu rằng phần thuế GTGT mà Grab phải thu cho toàn bộ chuyến xe
là 10%. Để thu thuế theo quy định mới, Grab đã thông báo tăng giá cước kể từ
ngày 5.12. Cụ thể, giá cước 2 km đầu tiên cho dịch vụ GrabCar 4 chỗ tại Hà
Nội, Bắc Ninh, TP.HCM, Bình Dương, Đồng Nai, Cần Thơ tăng thêm 2.000
đồng, lên 27.000 đồng. Mức cước này tại các thành phố khác như Hải Phòng,
19

Downloaded by Út Bé ()

lOMoARcPSD|11598335

Quảng Ninh, Đà Nẵng... tăng 3.000 đồng, lên 25.000 đồng. Cịn với dịch vụ xe
ơm cơng nghệ GrabBike, giá cước mỗi km (sau 2 km đầu tiên) tăng từ 3.400
đồng lên 4.000 đồng. Cịn giá cước tính theo thời gian di chuyển (sau 2 km đầu
tiên) tăng từ 300 lên 350 đồng mỗi phút. Tương ứng với tăng cước, tỷ lệ khấu
trừ của Grab trên mỗi chuyến xe GrabBike được tăng lên là 27,273%, bao gồm
phí sử dụng ứng dụng 20% như trước đây và thuế GTGT. Còn tỷ lệ chiết khấu
đối với tài xế GrabCar áp dụng từ 28,375% lên 32,841% (bao gồm phí ứng
dụng + thuế GTGT + thuế thu nhập cá nhân) đối với tài xế chịu phí sử dụng
ứng dụng 25%.
2. Yếu tố chính trị, luật pháp
Nghiên cứu các yếu tố mơi trường chính trị và pháp luật là một phần
không thể thiếu đối với các doanh nghiệp kinh doanh trên thị trường.
Ngày 7/1/2016, quyết định của Bộ GTVT ban hành kế hoạch thí điểm
triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động
vận tải hành khách theo hợp đồng đánh dấu sự ra đời và phát triển của lại hình
taxi cơng nghệ, trong đó đơn vị tiên phong phải kể đến là Grab. Điều này đã
mang đến lợi thế không nhỏ cho Grab, cùng với việc đưa ra các chiến lược
khuyến mãi cho khách hàng, chiết khấu cho tài xế ở mức tối đa đã khiến Grab
bùng nổ cả về thị phần lẫn số lượng tài xế.
Tuy nhiên, lúc này, do chưa ban bố các chính sách phân biệt rạch rịi
giữa doanh nghiệp cung cấp cơng nghệ và doanh nghiệp kinh doanh vận tải
trong quyết định thí điểm của Bộ GTVT, Grab tuy vận tải hành khách như taxi
nhưng không phải chịu thuế như các doanh nghiệp vận tải, không phải chịu các
điều kiện kinh doanh như taxi, khơng phải gắn logo, khơng phải đóng thuế cho
người lao động, lái xe không cần học tập, tấp huấn,..,gây bất lợi không hợp lý
cho taxi thông thường, khiến mâu thuẫn của xe công nghệ và taxi truyền thống
ngày càng gay gắt. Đỉnh điểm của mâu thuẫn này là vụ kiện giữa Vinasun và
Grab.

20

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

Trong bối cảnh đó, Bộ GTVT đã quyết định dừng thí điểm, xây dựng
hành lang pháp lý mới - nghị định 10/2020 ra đời và chính thức có hiệu lực từ
1/4/2020, phù hợp với nhu cầu giao thông, tạo sự cạnh tranh lành mạnh giữa
các loại hình vận tải. Những tiến bộ rõ rệt của Nghị định mới này đã tạo nền
tảng cho Grab hoạt động chính thức và lâu dài trong một môi trường kinh
doanh lành mạnh. Grab cũng đi qua giai đoạn thí điểm, bước vào hoạt động
một cách chính thức cho đến thời điểm hiện tại, khái niệm hợp đồng điện tử
như các xe công nghệ được thừa nhận.
Tất cả các xe GrabCar sẽ phải dán 3 tem: phù hiệu xe hợp đồng (gắn ở
kính trước), logo hợp tác xã (gắn ở cửa) và tem GrabCar dán ở kính lái bên
trong. Nghị định 10/2020 cũng mở ra cho Grab hướng kinh doanh phủ rộng
trên toàn quốc nếu có thể đảm bảo tn thủ đúng quy định, khơng bị hạn chế ở
một số địa phương như trong đề án thí điểm. Như vậy, xét về lâu dài, đây vừa
là thách thức vừa là cơ hội cho Grab phát triển hơn nữa trong tương lai.
Ngoài ra, việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 999/QĐTTg phê duyệt Đề án thúc đẩy mơ hình kinh tế chia sẻ (KTCS) cũng khuyến
khích và đem đến cho doanh nghiệp một cơ hội thị trường không nhỏ cho Grab
phát triển ở thị trường Việt Nam.
Tuy nhiên, Grab cũng có giai đoạn lao đao do tác động của Nghị định
126/2020/NĐ-CP, có hiệu lực từ 5/12/2020, về hướng dẫn Luật Quản lý thuế
(Nghị định 126). Lúc này, Grab công bố tăng giá cước cơ bản của các dịch vụ,
đồng thời điều chỉnh mức chiết khấu trên doanh thu của tài xế do ảnh hưởng
của nghị định. Đơn vị này cho rằng, đây là hành động thực thi chính sách thuế

giá trị gia tăng (VAT), áp dụng cho các nền tảng đặt xe và toàn bộ đối tác tài xế
công nghệ tham gia vào mạng lưới. Theo đó, Grab sẽ tiến hành kê khai thuế
VAT trên toàn bộ doanh thu hợp tác bằng cách khấu trừ 10% thuế VAT khi
thực hiện xong mỗi cuốc xe, đồng thời vẫn giữ nguyên mức thuế thu nhập cá
nhân 1,5% đối với tài xế. chính sách thuế GTGT đối với hoạt động vận tải
không thay đổi, vẫn áp dụng thuế suất thuế GTGT 10% như từ trước đến nay.
Tuy nhiên, thực chất quy định mới tại Nghị định 126 không làm tăng nghĩa vụ
21

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

của cá nhân tài xế (tài xế chỉ chịu thuế thu nhập cá nhân 1,5% nếu có doanh thu
trên 100 triệu đồng), không làm tăng giá cước vận tải (do chính sách thuế
GTGT 10% đối với vận tải khơng thay đổi mà vẫn áp dụng từ trước đến nay.
Việc làm của Grab đã gây ảnh hưởng lớn đến thu nhập của tài xế, dẫn đến hàng
loạt sự phản đối, các tài xế đã kêu gọi tắt ứng dụng hàng loạt và đứng ra biểu
tình. Tổng cục Thuế cũng yêu cầu Grab khi giải thích với cơng luận và lái xe
về việc điều chỉnh tăng cơ cấu giá là do tác động của Nghị định 126 phải đúng,
tránh tạo dư luận và xã hội hiểu không đúng về pháp luật của nhà nước về
chính sách thuế.
Cịn xét ở thời điểm hiện tại, khi Việt Nam đang phải đối diện với dịch
bệnh COVID-19 ngày càng phức tạp, nhà nước đưa ra hàng loạt các chỉ thị và
quy định về giãn cách, Grab cũng bị ảnh hưởng không nhỏ khi bị hạn chế và
giảm thiểu các dịch vụ xe như Grabbike, Grabcar. Tuy nhiên, đây vừa là thách
thức cản trở nhưng cũng là cơ hội cho việc phát triển khi các ứng dụng giao
hàng được ưu ái hơn bao giờ hết. Grabfood, GrabExpress cũng triển khai hàng
loạt ưu đãi thu hút khách hàng, ngày càng phát triển rộng rãi trên các tỉnh thành

hoạt động.
Gần đây nhất, theo chỉ thị số 22/CT-UBND ngày 20-9-2021, Grab cần
tuân thủ đúng các quy định vận chuyển giao hàng theo pháp luật như: doanh
nghiệp chỉ được phép bố trí khơng q 50% số lượng phương tiện hoạt động.
Người giao hàng phải được tiêm ít nhất 1 mũi vaccine phòng Covid-19, khai
báo y tế hằng ngày trên ứng dụng VN-eID hoặc website của bộ y tế; chịu trách
nhiệm thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 theo
quy định.
3. Yếu tố văn hóa xã hội
Văn hóa đi lại
Năm 2014, Grab gia nhập vào thị trường Việt Nam tại Tp. Hồ Chí
Minh và Hà Nội với dịch vụ là GrabTaxi. Nhưng theo thống kê của VTV, số
lượng xe máy tại Việt Nam năm 2018 lên đến hơn 58 triệu xe, năm 2019 xe
22

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

máy đang chiếm 86% lượng phương tiện tham gia giao thông tại Hà Nội, như
vậy cho thấy nhu cầu sử dụng xe máy tại Việt Nam là chủ yếu, và để tiếp cận
cũng như hòa nhập với xã hội, Grab đã nhanh chóng triển khai dịch vụ
GrabBike - loại hình sử dụng xe gắn máy, mơ tơ để đưa đón khách, khi đó đã
gây được sự chú ý nhiều hơn với người dân Việt. Tuy hiện nay, để đáp ứng nhu
cầu đa dạng của khách hàng Grab đã phát triển thêm rất nhiều dịch vụ nhưng
GrabBike vẫn luôn là dịch vụ được ưa chuộng nhất của hãng.
Theo khảo sát để phục vụ cho bài thảo luận nhóm thu được số liệu:

Văn hóa thanh tốn

Cũng tại thời điểm gia nhập đó, Grab cạnh tranh với Uber. Khi Uber
mới vào thị trường, với vị thế là một Startup Unicorn và là kẻ khai phá thị
trường thì chỉ những người có thẻ credit card mới sử dụng được dịch vụ của
Uber. Điều này có thể giúp cho cơng ty kiểm sốt luồng tiền một cách dễ dàng,
tuy nhiên, điểm bất tiện của nó chính là khơng nhiều người Việt có thể credit
card. Thói quen sử dụng tiền mặt lúc đó vẫn phổ biến nhất trong văn hóa tiêu
dùng của người Việt. Và khi Grab vào thị trường Việt, họ cho người tiêu dùng
thanh toán bằng tiền mặt. Người tiêu dùng dễ sàng sử dụng dịch vụ hơn rất
nhiều. Và cuối cùng thì Uber cũng phải chấp nhận cho người sử dụng dịch vụ
trả bằng tiền mặt. Tuy nhiên, một lượng lớn người tiêu dùng đã bị Grab hút
mất.

23

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

Cùng với sự phát triển của cơng nghệ ngồi việc tốn bằng tiền mặt thì
khách hàng của Grab cịn có thể thanh tốn qua ví điện tử MOCA hay Momo,
thẻ tín dụng: VISA, mater card.
Theo khảo sát để phục vụ cho bài thảo luận nhóm thu được số liệu:

Biểu đồ thể hiện xu hướng sử dụng hình thức thanh tốn của khách hàng
Tuy hình thức thanh tốn bằng ví điện tử hay thẻ tín dụng chưa được
phổ biến, nhưng cũng thể hiện Grab nắm bắt xu hướng sử dụng không tiền mặt
do người tiêu dùng Việt Nam đã có những thay đổi tích cực trên thị trường
thanh tốn, mang theo tiền mặt ít hơn và chọn thanh tốn qua thẻ hoặc qua di
động rất nhanh chóng.

Đặc điểm nhân khẩu học
-

Quy mô và tốc độ tăng dân số
Theo kết quả tổng điều tra dân số và nhà ở cho thấy từ năm 2014-2015 –

Đây cũng là thời kỳ Grab bắt đầu xâm chiếm thị trường công nghệ số tại Việt
Nam với quy mô dân số xấp xỉ 93 triệu người trong đó nam giới là 45,753.8
triệu người và nữ giới là 46,474.8 triệu người. Cho đến mới đây nhất, theo số
liệu của Liên Hợp Quốc, tổng dân số hiện tại của Việt Nam là 98.286.666 triệu
dân vào ngày 10/10/2021, chiếm 1,25% dân số thế giới, đứng thứ 3 trong khu
24

Downloaded by Út Bé ()


lOMoARcPSD|11598335

vực Đông Nam Á và đứng thứ 15 trên thế giới trong bảng xếp hạng dân số các
nước và vùng lãnh thổ. Như vậy, sau 7 năm (từ năm 2014 đến 2021), dân số
nước ta đã tăng lên hơn 5 triệu người, trung bình mỗi năm nước ta tăng khoảng
gần 1 triệu người. Tỷ lệ tăng dân số bình quân trong giai đoạn này là
1,2%/năm.
Với tầm nhìn chiến lược nhằm thâm nhập thị trường Việt Nam. Grab đã
tìm hiểu rõ thị trường mà mình nhắm tới và thực tế với quy mô dân số đông và
tốc độ tăng dân số nhanh như Việt Nam hiện nay cho thấy Grab đã có những
nhận định và bước đi đúng đắn trong việc tìm kiếm thị trường sơi động, hấp
dẫn.
-

Cơ cấu dân số
Kết quả TĐT năm 2019 cho thấy tỷ trọng dân số từ 15-64 tuổi chiếm

68,0%, tỷ trọng dân số dưới 15 tuổi và từ 65 tuổi trở lên chiếm lần lượt là
24,3% và 7,7%. Như vậy, Việt Nam đang trong thời kỳ “cơ cấu dân số vàng”
khi mà cứ một người phụ thuộc thì có hai người trong độ tuổi lao động. Tính
đến năm 2020, Việt nam có 55,33 triệu người lao động từ 15 tuổi trở lên trong
đó khu vực dịch vụ là 1à 19,35 triệu người chiếm 36,10% tổng số lao động
(thành thị chiếm 18,17 triệu người, nông thôn chiếm 37,16 triệu người). Con số
này cho thấy cơ hội phát triển cho Grab dựa trên mơ hình “kinh tế chia sẻ” vừa
tiếp cận được với một lượng khách hàng mục tiêu rộng khắp (bao gồm sinh
viên, nội trợ, nhân viên văn phịng, cơng nhân…) vừa có thể khai thác nguồn
lao động dồi dào của thị trường. Đặc biệt không chỉ tận dụng phương tiện nhàn
rỗi để kinh doanh lấy tiền mà có một lượng lớn sinh viên, lao động khác... chạy
GrabBike để kiếm thêm thu nhập.
Hơn nữa, trình độ dân trí Việt Nam tương đối cao, nhất là khu vực thành
thị. Tỷ lệ tốt nghiệp Đại học, Cao đẳng... khá cao so với cả nước. CEO Grab tại
Việt Nam – ông Jerry Lim cũng đã từng khẳng định rằng “Việt Nam sở hữu
nhiều nhân tài và đây vừa là cơ hội cũng là một thách thức cho Grab trong việc
25

Downloaded by Út Bé ()