Xây dựng hệ thống quản lý sinh viên trường đại học

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
TRƯỜNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
MÃ NGÀNH: 7480201H

XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ SINH
VIÊN KHOA PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Sinh viên thực hiện: Lê Cơng Lý
Mã số sinh viên: B1809605
Mã lớp: HG18V7A1
Khóa: 44

12 - 2022


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
TRƯỜNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH: CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
MÃ NGÀNH: 7480201H

XÂY DỰNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ SINH
VIÊN KHOA PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN

Cán bộ hướng dẫn:

Sinh viên thực hiện: Lê Công Lý

ThS. Sử Kim Anh

Mã số sinh viên: B1809605
Mã lớp: HG18V7A1
Khóa: 44

12 - 2022


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp một cách tốt nhất, ngoài sự nỗ lực và
cố gắng hết mình của bản thân tơi cịn nhận được nhiều sự ủng hộ và giúp đỡ
nhiệt tình khác.
Lời đầu tiên, tơi xin gửi lời cảm ơn và lòng biết ơn sâu sắc nhất tới Th.S
Sử Kim Anh, đã tận tình hướng dẫn và chỉ bảo tơi trong suốt q trình thực hiện
luận văn tốt nghiệp.
Tôi xin chân thành cảm ơn Quý thầy, cô trong Trường Công nghệ Thông
tin và Truyền thông – Trường Đại học Cần Thơ đã cho tôi nền tảng kiến thức
tốt và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi học tập và nghiên cứu. Mặc dù đã cố
gắng hồn thành tốt cơng việc được phân cơng trong phạm vi và khả năng cho
phép nhưng chắc chắn sẽ khơng tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Rất mong
nhận được sự góp ý của Q thầy, cơ cùng các bạn để đề tài được hoàn chỉnh
hơn, đồng thời tạo tiền đề tốt hơn cho những nghiên cứu về sau.
Cuối cùng tơi xin kính chúc Q thầy cơ Trường Cơng nghệ Thông tin
và Truyền thông cùng tất cả mọi người dồi dào sức khỏe và thành công trong
mọi việc.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

Cần Thơ, ngày … tháng … năm 2022
Sinh viên thực hiện

Lê Công Lý

i


LỜI CAM KẾT
Tôi xin cam kết luận văn này được hồn thành dựa trên các kết quả
nghiên cứu của tơi và các kết quả nghiên cứu này chưa được dùng cho bất kì
luận văn cùng cấp nào khác.
Tất cả các tài liệu tham khảo từ các nghiên cứu liên quan đều có nguồn
gốc rõ ràng từ danh mục tài liệu tham khảo trong luận văn. Trong luận văn,
khơng có việc sao chép tài liệu, cơng trình nghiên cứu của người khác mà không
chỉ rõ về tài liệu tham khảo.
Cần Thơ, ngày … tháng … năm 2022
Sinh viên thực hiện

Lê Công Lý

ii


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
Cần Thơ, ngày … tháng … năm 2022
Giảng viên hướng dẫn

ThS. Sử Kim Anh

iii


NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................
..............................................................................................................................

Cần Thơ, ngày … tháng … năm 2022
Giảng viên phản biện

iv


MỤC LỤC
Trang
MỤC LỤC ......................................................................................................... v
MỤC LỤC BẢNG ............................................................................................ ix
MỤC LỤC HÌNH .............................................................................................. x
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... xii
TĨM TẮT ....................................................................................................... xiii
ABSTRACT.................................................................................................... xvi
PHẦN 1: GIỚI THIỆU ...................................................................................... 1
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN ............................................................................ 1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ.......................................................................................... 1
1.2 LỊCH SỬ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ .......................................................... 2
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .................................................................... 3
1.4 PHẠM VI CỦA ĐỀ TÀI ......................................................................... 3
1.4.1 Đối tượng nghiên cứu ........................................................................ 3
1.4.2 Phạm vi nghiên cứu ........................................................................... 4
1.4.3 Về cơ sở lý thuyết .............................................................................. 4
1.4.4 Về chức năng ..................................................................................... 4
1.4.5 Về kỹ thuật ........................................................................................ 5
1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU............................................................ 6
1.5.1 Thu thập dữ liệu................................................................................. 6
1.5.2 Phân tích hệ thống ............................................................................. 6
1.5.3 Phần mềm và công nghệ phát triển ................................................... 6
CHƯƠNG 2 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT ................................................................. 7

v


2.1 TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG THÔNG TIN........................................ 7
2.1.1 Khái niệm về hệ thống thông tin ....................................................... 7
2.1.2 Các thành phần hợp thành của hệ thống thông tin ............................ 9
2.2 TỔNG QUAN VỀ DJANGO FRAMEWORK...................................... 12
2.2.1 Django là gì? ................................................................................... 12
2.2.2 Tìm hiểu về mơ hình MVT của Django .......................................... 12
2.2.3 Tại sao nên sử dụng Django? .......................................................... 14
2.3 NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH PYTHON ................................................... 15
2.3.1 Python là gì? .................................................................................... 15
2.3.2 Tính năng chính của Python ............................................................ 15
2.4 HỆ QUẢN TRỊ CƠ SỞ DỮ LIỆU SQLITE .......................................... 16
2.4.1 SQLite là gì? .................................................................................... 16
2.4.2 Tính năng của SQLite...................................................................... 17
2.4.3 Lệnh trong SQLite ........................................................................... 17
2.4.4 Hạn chế của SQLite ......................................................................... 18
PHẦN 2: NỘI DUNG ...................................................................................... 19
CHƯƠNG 1 : PHÂN TÍCH THIẾT KẾ HỆ THỐNG .................................... 19
1.1 MÔ TẢ HỆ THỐNG.............................................................................. 19
1.2 PHÂN TÍCH HỆ THỐNG ..................................................................... 20
1.2.1 Sơ đồ tương tác của các tác nhân .................................................... 20
1.2.2 Sơ đồ phân cấp chức năng ............................................................... 23
1.2.3 Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức ngữ cảnh .............................................. 23
1.2.4 Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức đỉnh ...................................................... 24
1.2.5 Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức đỉnh của tác nhân Phòng đào tạo ......... 24
1.2.6 Mối quan hệ giữa các thực thể ........................................................ 25
vi

1.3 THIẾT KẾ CƠ SỞ DỮ LIỆU ................................................................ 27
1.3.1 Mô hình dữ liệu mức quan niệm (CDM) ........................................ 27
1.3.2 Mơ hình dữ liệu mức luận lý (LDM) .............................................. 28
1.3.3 Mơ hình dữ liệu mức vật lý (PDM) ................................................. 29
1.3.4 Mơ tả các thực thể ........................................................................... 30
CHƯƠNG 2 : KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................... 35
2.1 CÀI ĐẶT HỆ THỐNG .......................................................................... 35
2.1.1 Cài đặt Django ................................................................................. 35
2.1.2 Cấu trúc thư mục của một dự án Django ......................................... 37
2.1.3 Sử dụng PyCharm để lập trình với Django ..................................... 37
2.2 GIAO DIỆN HỆ THỐNG QUẢN LÝ SINH VIÊN .............................. 39
2.2.1 Giao diện Đăng nhập ....................................................................... 39
2.2.2 Giao diện trang chủ Phòng đào tạo ................................................. 40
2.2.3 Giao diện quản lý bộ môn ............................................................... 40
2.2.4 Giao diện quản lý ngành .................................................................. 41
2.2.5 Giao diện quản lý lớp ...................................................................... 42
2.2.6 Giao diện quản lý học phần ............................................................. 43
2.2.7 Giao diện quản lý học kỳ................................................................. 43
2.2.8 Giao diện quản lý giảng dạy ............................................................ 44
2.2.9 Giao diện quản lý giảng viên ........................................................... 45
2.2.10 Giao diện quản lý sinh viên ........................................................... 45
2.2.11 Giao diện chức năng xem điểm danh của phịng đào tạo .............. 46
2.2.12 Chức năng gửi thơng báo cho giảng viên ...................................... 46
2.2.13 Giao diện trang chủ của giảng viên ............................................... 47
2.2.14 Giao diện xem thông tin giảng viên .............................................. 47
vii

2.2.15 Giao diện thêm điểm cho sinh viên ............................................... 48
2.2.16 Giao diện cập nhật điểm cho sinh viên ......................................... 48
2.2.17 Giao diện điểm danh sinh viên ...................................................... 49
2.2.18 Giao diện trang chủ của sinh viên ................................................. 50
2.2.19 Giao diện thông tin sinh viên ........................................................ 50
2.2.20 Giao diện xem thông tin điểm danh .............................................. 51
2.2.21 Giao diện xem kết quả học tập ...................................................... 51
2.2.22 Giao diện xem thơng tin học phí ................................................... 52
2.2.23 Giao diện đơn xin nghỉ phép ......................................................... 52
CHƯƠNG 3 : KIỂM THỬ VÀ ĐÁNH GIÁ ................................................... 53
3.1 MÔI TRƯỜNG THỰC NGHIỆM ......................................................... 53
3.2 KẾT QUẢ KIỂM THỬ.......................................................................... 53
PHẦN 3: KẾT LUẬN VÀ HƯỚNG PHÁT TRIỂN ....................................... 54
3.1 KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC ........................................................................ 54
3.2 ƯU ĐIỂM............................................................................................... 54
3.3 KHUYẾT ĐIỂM .................................................................................... 55
3.4 HƯỚNG PHÁT TRIỂN ......................................................................... 55

viii


MỤC LỤC BẢNG
Trang
Bảng 1: Các phần mềm sử dụng ........................................................................ 6
Bảng 2: Hạn chế của SQLite ........................................................................... 18
Bảng 3: Thực thể CustomUser......................................................................... 30
Bảng 4: Thực thể Department .......................................................................... 30
Bảng 5: Thực thể Assign ................................................................................. 30
Bảng 6: Thực thể Major ................................................................................... 31
Bảng 7: Thực thể Room ................................................................................... 31

Bảng 8: Thực thể StudentResult ...................................................................... 31
Bảng 9: Thực thể Session ................................................................................ 32
Bảng 10: Thực thể Attendance ........................................................................ 32
Bảng 11: Thực thể Grade ................................................................................. 32
Bảng 12: Thực thể Staff ................................................................................... 33
Bảng 13: Thực thể Subject............................................................................... 33
Bảng 14: Thực thể Student .............................................................................. 34
Bảng 15: Kết quả kiểm thử hệ thống ............................................................... 53

ix


MỤC LỤC HÌNH
Trang
Hình 1: Mơ hình xử lý thơng tin đơn giản của hệ thống thơng tin .................... 8
Hình 2: Mơ hình MVT trong Django Framework ........................................... 13
Hình 3: Sơ đồ tương tác của tác nhân Sinh viên.............................................. 20
Hình 4: Sơ đồ tương tác của tác nhân Giảng viên ........................................... 21
Hình 5: Sơ đồ tương tác của tác nhân Phịng đào tạo ...................................... 22
Hình 6: Sơ đồ phân cấp chức năng của hệ thống............................................. 23
Hình 7: Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức ngữ cảnh .................................................. 23
Hình 8: Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức đỉnh ......................................................... 24
Hình 9: Sơ đồ luồng dữ liệu ở mức đỉnh của tác nhân Phịng đào tạo ............ 24
Hình 10: Mối quan hệ giữa bộ mơn với ngành ................................................ 25
Hình 11: Mối quan hệ giữa ngành với lớp ....................................................... 25
Hình 12: Quan hệ giữa lớp với sinh viên ......................................................... 25
Hình 13: Quan hệ giữa bộ mơn với giảng viên................................................ 26
Hình 14: Quan hệ giữa sinh viên với điểm ...................................................... 26
Hình 15: Mơ hình dữ liệu mức quan niệm....................................................... 27
Hình 16: Mơ hình dữ liệu mức luận lý ............................................................ 28

Hình 17: Mơ hình dữ liệu mức vật lý .............................................................. 29
Hình 18: Quá trình cài đặt Django ................................................................... 36
Hình 19: Chạy web server trong Django ......................................................... 38
Hình 20: Trang khởi tạo thành cơng Django ................................................... 38
Hình 21: Giao diện đăng nhập ......................................................................... 39
Hình 22: Thơng báo khi nhập sai Email hoặc mật khẩu ................................. 40

x


Hình 23: Giao diện trang chủ Phịng đào tạo ................................................... 40
Hình 24: Giao diện quản lý bộ mơn................................................................. 41
Hình 25: Giao diện quản lý ngành ................................................................... 41
Hình 26: Giao diện quản lý lớp ....................................................................... 42
Hình 27: Danh sách sinh viên khi nhấp vào tên lớp ........................................ 42
Hình 28: Giao diện quản lý học phần .............................................................. 43
Hình 29:Giao diện quản lý học kỳ ................................................................... 43
Hình 30: Giao diện quản lý giảng dạy ............................................................. 44
Hình 31: Giao diện lập kế hoạch giảng dạy..................................................... 44
Hình 32: Giao diện quản lý giảng viên ............................................................ 45
Hình 33: Giao diện quản lý sinh viên .............................................................. 45
Hình 34: Chức năng xem điểm danh của phòng đào tạo ................................. 46
Hình 35: Chức năng gửi thơng báo cho giảng viên ......................................... 46
Hình 36: Giao diện trang chủ của giảng viên .................................................. 47
Hình 37: Giao diện xem thơng tin của giảng viên ........................................... 47
Hình 38: Giao diện nhập điểm cho sinh viên .................................................. 48
Hình 39: Giao diện cập nhật điểm cho sinh viên ............................................. 48
Hình 40: Giao diện điểm danh sinh viên ......................................................... 49
Hình 41: Giao diện cập nhật điểm danh sinh viên ........................................... 49
Hình 42: Giao diện trang chủ của sinh viên .................................................... 50

Hình 43: Giao diện thơng tin sinh viên ............................................................ 50
Hình 44: Giao diện xem thơng tin điểm danh.................................................. 51
Hình 45: Giao diện xem kết quả học tập ......................................................... 51
Hình 46: Giao diện xem thơng tin học phí ...................................................... 52
Hình 47: Giao diện đơn xin nghỉ phép ............................................................ 52
xi


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CNTT

:

Công nghệ thông tin

CSDL

:

Cơ Sở dữ liệu

CSS

:

Cascading Style Sheets

HTML

:

HyperText Markup Language

MVT

:

Model - View - Template

PHP

:

Hypertext Preprocessor

PNPT

:

Phát triển Nông thôn

SQL

:

Structured Query Language

xii

TÓM TẮT
Hiện nay các tổ chức, doanh nghiệp đều áp dụng công nghệ thông tin vào
quản lý các công việc thường ngày để thay thế cho việc quản lý một cách thủ
công bằng sức người, vốn dễ nhầm lẫn, độ chính xác và tin cậy khơng cao, và ở
lĩnh vực giáo dục cũng không ngoại lệ, Khoa Phát triển Nông thơn mỗi năm
phải tiếp đón một lượng khơng nhỏ sinh viên nhập học. Do đó, địi hỏi việc quản
lý sinh viên phải được thực hiện một cách nhanh chóng và chính xác. Xuất phát
từ nhu cầu đó, tơi đã quyết định xây dựng đề tài Quản lý sinh viên Khoa Phát
triển Nông thôn. Hệ thống được viết bằng ngôn ngữ lập trình Python trên nền
tảng Django Framework với mơ hình MVT sử dụng hệ quản trị SQLite và các
công nghệ web như HTML, CSS, Javascripts,... có đầy đủ các chức năng cần
thiết phục vụ cho quá trình quản lý sinh viên. Đề tài tập trung xây dựng vào các
chức năng: Quản lý bộ môn, ngành đào tạo, quản lý học phần, lớp, quản lý
điểm, quản lý thông tin, nhập xuất danh sách sinh viên, giảng viên và bảng
điểm,... Nhìn chung đề tài đã xây dựng được đầy đủ các yêu cầu cơ bản về một
hệ thống quản lý sinh viên.
Từ khoá: Hệ thống, quản lý sinh viên, ứng dụng web, Django, quản lý.

xiii


ABSTRACT
Currently, organizations and businesses are applying technology to
manage daily tasks to replace manual management by human effort, which is
easy to confuse, with low accuracy and reliability. and in the field of education
is no exception, the College of Rural Development has to welcome a large
number of students every year. Therefore, it is required that student
management be done quickly and accurately. Stemming from that need, I
decided to build the topic of Student Management at College of Rural
Development. The system is written in Python programming language on

Django Framework platform with MVC model using SQLite management
system and web technologies such as HTML, CSS, Javascripts,... with all
necessary functions to serve. for student management. The topic focuses on the
following functions: Subject management, training majors, course management,
classes, score management, information management, import and export of
student lists, lecturers and transcripts,... In general, the topic has fully built the
basic requirements of a student management system.
Keywords: System, student management, web application, Django,
management.

xiv


PHẦN 1: GIỚI THIỆU
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngày nay, Công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành một ngành cơng
nghiệp mũi nhọn, đó là một ngành khoa học kỹ thuật không thể thiếu trong thời
đại CNTT phát triển như hiện nay, phải kể đến việc áp dụng tin học vào các lĩnh
vực xã hội như quản lý, thông tin kinh tế,… Đã cho ra đời những phần mềm
ứng dụng để thay thế về cơ bản các công tác quản lý, giảm nhẹ tới mức tối thiểu
việc sử dụng sức người trong công tác quản lý, tăng cường hiệu quả tiết kiệm
chi phí thời gian và sức lao động. Ở nước ta hiện nay, các chương trình quản lý
khơng còn xa lạ với chúng ta. Quản lý đã xâm nhập vào các lĩnh vực như giáo
dục, kinh doanh,… Đặc biệt trong giáo dục và đào tạo, công tác quản lý sinh
viên trong quá trình học tập là rất quan trọng, phức tạp và địi hỏi độ chính xác
cao. Ứng dụng CNTT vào trong quản lý giúp người dùng giảm thiểu việc quản
lý thủ công mất nhiều thời gian, tiết kiệm chi phí và nguồn nhân lực, từ đó nâng
cao hiệu quả công việc và chất lượng sản phẩm cũng được nâng cao. Cùng với
xu thế đó, việc đưa ứng dụng CNTT vào quản lý sinh viên các trường đại học

là một việc cần thiết để phục vụ cho việc quản lý thơng tin sinh viên, q trình
học tập, kết quả học tập, thông tin cá nhân của sinh viên đã mang lại nhiều lợi
ích cho cơng tác quản lý và đảm bảo tính chính xác cũng như sự bảo mật thơng
tin một cách chặt chẽ. Chính vì vậy việc quản lý sinh viên là một việc rất quan
trọng hiện nay không chỉ riêng đối với Khoa Phát triển Nông thơn mà cịn tất cả
các Khoa khác nói chung. Việc quản lý các thông tin này đã được nhà trường
thực hiện tuy nhiên nhìn về việc quản lý sinh viên ở cấp độ Khoa còn nhiều hạn
chế, được thực hiện quản lý bằng sổ sách mất rất nhiều thời gian trong cơng tác
quản lý cũng như trong cơng tác tìm kiếm. Nắm bắt được xu thế đó, tơi đã tìm
hiểu và nghiên cứu xây dựng: “Hệ thống Quản lý sinh viên tại Khoa Phát triển
Nông thôn” nhằm hỗ trợ Khoa trong việc quản lý thơng tin sinh viên một cách
có hiệu quả.

1


1.2 LỊCH SỬ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Vấn đề hoạt động quản lý sinh viên từ trước đến nay luôn thu hút sự quan
tâm không chỉ của các nhà quản lý mà còn của các nhà nghiên cứu trong nước
cũng như trên thế giới. Đối với Việt Nam, đang tiến hành Cơng nghiệp hóa –
Hiện đại hóa (CNH – HĐH) đất nước trong bối cảnh xu thế tồn cầu hóa và hội
nhập quốc tế, hoạt động quản lý luôn là vấn đề được xã hội quan tâm. Việc
nghiên cứu phấn đấu nâng cao chất lượng hoạt động quản lý bao giờ cũng được
xem là nhiệm vụ quan trọng trong công tác quản lý của các cơ sở đào tạo.
Ở Việt Nam, nhất là kể từ năm 1990, công tác đào tạo ở nước ta đặc biệt
quan tâm. Vì vậy cho đến nay đã có khá nhiều cơng trình đề cập đến công tác
quản lý đào tạo, quản lý sinh viên, nhưng phần lớn đều tập trung nhiều vào các
chiến lược quản lý công tác đào tạo. Trong đề tài này, tôi xin nêu một số cơng
trình nghiên cứu cũng như một số bài viết liên quan đến hoạt động quản lý sinh
viên.

Tác giả Lê Thị Kim Chi (2009) “Đồ án Xây dựng phần mềm quản lý sinh
viên phịng cơng tác sinh viên trường Đại học An Giang” […]. Ứng dụng công
nghệ thơng tin vào các phịng ban cơng ty, xí nghiệp, trường học là nhu cầu tất
yếu. Cũng với mục đích trên, Phịng Cơng tác Sinh viên trường Đại học An
Giang đang từng bước tin học hóa cơng tác quản lý. Trong đó cơng tác quản lý
hồ sơ, chỗ ở, vay vốn,… của sinh viên là rất cần thiết. Bởi lẽ cơng việc quản lý
này của phịng địi hỏi phải xử lý một số lượng lớn thơng tin với độ chính xác
cao. Trong khi đó số lượng sinh viên ngày càng gia tăng nên công tác quản lý
dễ dẫn đến sai sót, tốn thời gian là khơng thể tránh khỏi. Vì thế sự ra đời của
phần mềm quản lý sinh viên mang lại những lợi ích: Tiết kiệm chi phí, thời gian,
tránh sai sót cho người quản lý. Cơng tác lưu trữ được an tồn và tiện ích.
Tác giả VVOB Việt Nam và các Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) phối
hợp biên soạn (2013) Giáo trình “Ứng dụng Cơng nghệ thơng tin trong quản lý
Nhà trường” quyển giáo trình góp phần nâng cao năng lực cán bộ quản lý trường
học, năm 2013, VVOB Việt Nam và các Sở GD&ĐT phối hợp phát triển cuốn
tài liệu tập huấn Ứng dụng CNTT trong quản lý nhà trường, chú trọng đến những
2


công cụ CNTT cụ thể dễ sử dụng và hữu ích trong những khía cạnh nhất định
của công tác quản lý.
Qua tìm hiểu các đề tài và các tài liệu nêu trên cho thấy mỗi đề tài hoặc
tài liệu đã đi sâu giải quyết một số các khía cạnh, đề xuất một số giải pháp, biện
pháp nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt động quản lý ở phạm vi nhất
định. Vì vậy, đề tài “Xây dựng hệ thống Quản lý sinh viên Khoa Phát triển
Nơng thơn” có vai trị và ý nghĩa quan trọng trong việc quản lý sinh viên và
nâng cao năng lực hoạt động quản lý tại Khoa PTNT.
1.3 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Một là: Nghiên cứu về ứng dụng CNTT trong công tác quản lý sinh viên
Khoa Phát triển Nông thôn tại Trường Đại học Cần Thơ nhằm góp phần nâng

cao chất lượng phục vụ cho quá trình kiểm tra, kiểm sốt, thống kê số lượng
một cách có hiệu quả cho hoạt động quản lý sinh viên của Khoa, đảm bảo thống
nhất trong cách quản lý sinh viên thơng qua đó mang lại hiệu quả cho hoạt động
quản lý, điều hành.
Hai là: Qua khảo sát thực trạng công tác quản lý sinh viên tại Khoa Phát
triển Nông thơn - Trường Đại học Cần Thơ, phân tích, đánh giá cụ thể công tác
quản lý sinh viên, ứng dụng CNTT trong quản lý và đề xuất giải pháp khắc
phục.
Ba là: Nghiên cứu đưa ra hệ thống ứng dụng vào cơng tác quản lý sinh
viên tại Khoa để góp phần nâng cao hiệu quả, đổi mới phương pháp, hiện đại
hóa hơn trong công tác quản lý sinh viên của Khoa.
1.4 PHẠM VI CỦA ĐỀ TÀI
1.4.1 Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là xây dựng hệ cơ sở dữ liệu công
tác của Khoa Phát triển Nông thôn.

3


1.4.2 Phạm vi nghiên cứu
Do thời gian nghiên cứu có hạn nên đề tài chỉ tập trung nghiên cứu trong
phạm vi tại Khoa Phát triển Nông thôn - Trường Đại học Cần Thơ.
1.4.3 Về cơ sở lý thuyết
Vận dụng lý thuyết phân tích hệ thống thơng tin đã học để xây dựng các
mơ hình phục vụ cho đề tài.
Nắm vững phương pháp tổ chức, phân tích và thiết kế cơ sở dữ liệu.
Có kiến thức cơ bản về lập trình hướng đối tượng.
Có kiến thức cơ bản về ngơn ngữ lập trình Python, HTML, CSS,
Javascript và Django, Flask Framework.
Cách sử dụng Bootstrap, JQuery, AJAX, JSON.

Nắm vững kiến thức cơ bản về mơ hình MVT.
1.4.4 Về chức năng
Hệ thống Quản lý sinh viên Khoa Phát triển Nơng thơn có các chức năng
như sau:
 Phòng đào tạo (Admin):
 Đăng nhập – Đăng xuất.
 Import/Export file dữ liệu.
 Tổng hợp và xử lý.
 Quản lý bộ mơn.
 Quản lý ngành và chương trình đào tạo của ngành.
 Quản lý thông tin thông tin các lớp học phần: mã học phần, tên học
phần, mã cán bộ giảng dạy, số tiết học trong một buổi,…
 Quản lý phịng học
 Quản lý thơng tin các cán bộ giảng dạy: mã cán bộ, tên cán bộ,…
 Quản lý thông tin các sinh viên: mã số sinh viên, tên sinh viên,…
 Quản lý thông tin các tiết đăng ký của cán bộ giảng dạy.
 Quản lý thông báo cho giảng viên và sinh viên.
4


 Cán bộ giảng dạy:
 Đăng nhập – Đăng xuất.
 Quản lý lớp học phần được phân công.
 Nhập và chỉnh sửa điểm cho lớp học phần.
 Điểm danh và cập nhật điểm danh cho sinh viên.
 Xem lịch giảng dạy trong tuần.
 Cập nhật thông tin (địa chỉ, số điện thoại,…) và đổi mật khẩu.
 Gửi và phản hồi thơng báo cho sinh viên, phịng đào tạo.
 Sinh viên:
 Đăng nhập – Đăng xuất.

 Xem lịch học trong tuần.
 Xem kết quả học tập theo chương trình đào tạo.
 Cập nhật thông tin (địa chỉ, số điện thoại,…) và đổi mật khẩu.
 Xem thơng tin học phí trong học kỳ.
 Gửi và phản hồi thông báo cho cán bộ giảng dạy.
1.4.5 Về kỹ thuật
Xây dựng giao diện dễ nhìn, thân thiện.
Tốc độ truy xuất nhanh.
Đảm bảo tính chính xác dữ liệu.
Đảm bảo an tồn, bảo mật.
Chương trình dễ dàng mở rộng và phát triển.
Sử dụng hệ quản trị cơ sở dữ liệu SQLite để quản lý cơ sở dữ liệu.
Sử dụng ngơn ngữ lập trình Python, HTML, CSS, Bootstrap, Javascript,
jQuery, Ajax,…
Sử dụng Django Framework 4.1.3.
Chương trình chạy tốt trên các trình duyệt thơng dụng như: Google
Chrome, Cốc Cốc, Opera,…

5


1.5 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1.5.1 Thu thập dữ liệu
Thu thập thơng tin từ nhiều nguồn khác nhau để từ đó làm cơ sở đánh giá
cụ thể, phân tích chi tiết và nghiên cứu xây dựng phần lý luận qua đó có đề xuất
phương án dựa trên ý kiến chủ quan.
Tìm kiếm, tham khảo cách thức hoạt động của các hệ thống tương tự.
Rút kinh nghiệm từ những hạn chế, khó khăn trong việc quản lý sinh viên từ đó
xây dựng những dữ liệu cần thiết cho hệ thống.
1.5.2 Phân tích hệ thống

Quá trình xây dựng hệ thống gồm các bước sau:
 Thu thập dữ liệu.
 Thiết kế cơ sở dữ liệu.
 Thiết kế giao diện.
 Lập trình.
 Kiểm tra lỗi.
1.5.3 Phần mềm và công nghệ phát triển
Bảng 1: Các phần mềm sử dụng
STT

Phần mềm

Chức năng
Lập trình ngơn ngữ Python, HTML, CSS,

1

PyCharm 2022.2.1

2

PowerDesigner 16.5

Thiết kế các mơ hình

3

Microsoft Excel 2013

Nhập, xuất dữ liệu

JavaScript, jQuery, Ajax,…

6


CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1 TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG THƠNG TIN
2.1.1 Khái niệm về hệ thống thơng tin
Hệ thống thông tin (HTTT) là một hệ thống được tổ chức thống nhất từ
trên xuống dưới, có chức năng xử lý, phân tích, tổng hợp các thơng tin giúp các
“nhà quản lý” quản lý tốt cơ sở của mình, và trợ giúp ra quyết định hoạt động
kinh doanh. Một hệ thống quản lý được phân thành nhiều cấp từ trên xuống dưới
và chuyển từ dưới lên trên. Ngày nay HTTT được ứng dụng rộng rãi trong cuộc
sống vì có sự hỗ trợ của máy tính và chúng ta gọi là HTTT tự động hoá. Để hiểu
rõ thuật ngữ này chúng ta xuất phát từ khái niệm hệ thống chung nhất, hệ thống
nghiệp vụ (Business) rồi đến HTTT.
2.1.1.1 Các hệ thống thông tin
Hệ thống nghiệp vụ: là một loại hệ thống bao gồm các hoạt động kinh
doanh, dịch vụ chẳng hạn như sản xuất, phân phối, lưu thông các sản phẩm, các
hoạt động giáo dục, y tế,... Nghiệp vụ là hoạt động của con người nhằm mang
lại lợi ích hoặc lợi nhuận. Việc xác định mục đích hoạt động nghiệp vụ vì “lợi
ích” hay “lợi nhuận” chỉ mang tính tương đối và nó thật sự cần thiết để sau này
ta có thể kiểm nghiệm hệ thống đã đạt được yêu cầu và mục tiêu chưa?
Đặc điểm của các hệ thống nghiệp vụ vì có sự tham gia của con người
nên hệ thống có hai đặc điểm chính là cơ chế điều khiển và thông tin. Cơ chế
điều khiển là sự quản lý trong nghiệp vụ và điều khiển cho hệ thống hướng đúng
mục đích, đạt kết quả với chất lượng cao.
Một hệ thống nghiệp vụ có thể phân làm ba hệ thống con:
 Hệ thống quyết định: là hệ thống bao gồm con người, phương tiện và các

phương pháp tham gia đề xuất quyết định trong các hoạt động nghiệp vụ.
 Hệ thống tác nghiệp: là hệ thống bao gồm con người, phương tiện và các
phương pháp tham gia trực tiếp thực hiện các hoạt động nghiệp vụ (sản
xuất trực tiếp). Đó là các hoạt động nhằm thực hiện có tính cách cạnh
tranh để đạt được mục tiêu đã xác định của hệ quyết định.
7


 Hệ thống thông tin: là hệ thống bao gồm con người, phương tiện và các
phương pháp tham gia xử lý thông tin của các hoạt động nghiệp vụ (kinh
doanh hay dịch vụ).
2.1.1.2 Nhiệm vụ và vai trò của hệ thống thơng tin
Chức năng chính của HTTT là xử lý thơng tin của hệ thống nghiệp vụ.
Q trình xử lý thơng tin như một mơ hình hộp đen bao gồm: Bộ xử lý, thông
tin đầu vào, thông tin đầu ra và thông tin phản hồi cần thiết của hệ thống. Bộ xử
lý biến đổi dữ liệu đầu vào và cho ra thơng tin đầu ra. Hình 1 dưới đây chỉ ra
mơ hình xử lý thơng tin đơn giản.

Nguồn: “Bài giảng Phân tích và thiết kế HTTT”. Tác giả: Thạc Bình Cường

Hình 1: Mơ hình xử lý thơng tin đơn giản của hệ thống thông tin
Thông tin trong hệ thống nghiệp vụ có thể gồm hai loại chính:
 Thơng tin tự nhiên: là loại thơng tin ở ngun dạng khi nó phát sinh như
tiếng nói, cơng văn, hình ảnh v.v. Việc xử lý thơng tin này thuộc về cơng
tác văn phịng với các kỹ thuật mang đặc điểm khác nhau.
 Thông tin có cấu trúc: là thơng tin được cấu trúc hố với khn dạng
nhất định thường biểu diễn dưới dạng sổ sách, bảng biểu, sơ đồ quy định
và nó dễ dàng được tin học hố.
Nhiệm vụ của hệ thống thơng tin:
Xét về quan điểm hệ thống, nhiệm vụ HTTT có các hoạt động đối nội và

đối ngoại:

8


 Về đối ngoại: Hệ thống thông tin thu nhận thơng tin từ mơi trường bên
ngồi và đưa thơng tin ra mơi trường bên ngồi. Thí dụ như thơng tin về
giá cả, thị trường, sức lao động, nhu cầu hàng hố,…
 Về đối nội: Hệ thống thơng tin là cầu nối liên lạc giữa các bộ phận của
hệ nghiệp vụ. Nó cung cấp cho hệ tác nghiệp, hệ quyết định các thông
tin gồm hai loại tự nhiên và cấu trúc nhằm phản ánh cơ cấu tổ chức nội
bộ và tình trạng hoạt động nghiệp vụ của hệ thống.
Vai trò của hệ thống thơng tin:
Hệ thống thơng tin đóng vai trị trung gian giữa hệ thống nghiệp vụ và
môi trường, giữa hệ thống con quyết định và hệ thống con tác nghiệp, cho ta
cách nhìn nhận vai trị của hệ thống thông tin trong hệ thống nghiệp vụ. Mỗi hệ
thống con đều có đầu vào đầu ra. Ngồi ra, HTTT cung cấp các thông tin cho
các hệ quyết định và tác nghiệp. Các thông tin xuất phát từ hệ tác nghiệp và hệ
quyết định sẽ được HTTT chế biến, tổng hợp trước khi đưa ra mơi trường bên
ngồi.
2.1.2 Các thành phần hợp thành của hệ thống thông tin
2.1.2.1 Đặc điểm của hệ thống thông tin
Hệ thống thông tin là hệ thống được tổ chức thống nhất từ trên xuống
dưới có chức năng tổng hợp các thông tin giúp các nhà quản lý tốt cơ sở của
mình và trợ giúp ra quyết định hoạt động nghiệp vụ. Một hệ thống quản lý các
nghiệp vụ được phân thành nhiều cấp do vậy các thông tin được xử lý và luân
chuyển từ mức trên xuống dưới và chuyển từ các mức dưới lần lượt lên dần mức
trên.
2.1.2.2 Các thành phần cơ bản của hệ thống thông tin
Con người: HTTT cung cấp thông tin cho mọi người bao gồm cả người

quản lý và người sử dụng cuối. Người sử dụng cuối là người tương tác trực tiếp
với hệ thống và nó cung cấp dữ liệu cho hệ thống đồng thời nhận thơng tin từ
nó.

9