TRUYỀN THÔNG CHĂM SÓC SỨC KHOẺ SINH SẢN HỌC SINH PHỔ THÔNG TRUNG HỌC

TRUYỀN THƠNG
CHĂM SĨC SỨC KHOẺ SINH SẢN
HỌC SINH PHỔ THƠNG TRUNG HỌC

Thạc sĩ Bác sĩ Nguyễn Quốc Chinh
Trung tâm Kiểm sốt bệnh tật
TP. Hồ Chí Minh


Các nội dung trình bày
1. Cấu trúc giải phẫu và sinh lý cơ quan
sinh dục
2. Khái niệm và định nghĩa vị thành niên
3. Thay đổi giải phẫu, sinh lý, tâm lý của
vị thành niên
4. Các biện pháp tránh thai có thể sử dụng
ở vị thành niên


Cấu trúc giải phẫu và sinh lý cơ quan
sinh dục nam



Cấu trúc giải phẫu và sinh lý cơ quan
sinh dục nữ
Cơ quan sinh dục nữ gồm:
- Cơ quan sinh dục ngoài
- Cơ quan sinh dục trong

Khái niệm vị thành niên
Theo Tổ chức Y tế thế giới:
Vị thành niên (adolescent): 10-19 tuổi
Theo tài liệu Hướng dẫn Quốc gia về các
dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản
của Bộ Y tế
=> Vị thành niên:10-18 tuổi


Định nghĩa Vị thành niên
- Là giai đoạn phát triển đặc biệt và mạnh
mẽ trong đời của mỗi con người.
- Là giai đoạn chuyển tiếp từ trẻ con thành
người lớn trưởng thành.
- Được đặc trưng bởi sự phát triển mạnh
mẽ cả về thể chất lẫn tinh thần, tình cảm
và khả năng hòa nhập cộng đồng.


Thay đổi sinh lý
trong thời kỳ vị thành niên

DẬY THÌ NAM
• Dấu hiệu đầu tiên là tinh hồn bắt đầu to lên, sẽ kéo
theo sự dài và to lên của dương vật và sau nữa là lông
mu, ria mép và trứng cá xuất hiện.
• Thân hình cao lên nhanh chóng. Bàn chân, bàn tay to
lên, dài ra, khuỷu tay và đầu gối to lên đáng kể. Thanh
quản mở rộng, vỡ tiếng. Tiếp đó là sự phát triển của
các cơ bắp ở ngực, vai, đùi.
• Bắt đầu có hình dáng đặc trưng của nam giới.
• Giai đoạn dậy thì ở con trai được đánh dấu bằng sự
xuất tinh (mộng tinh hoặc giấc mơ ướt).


DẬY THÌ NỮ
• Hai biểu hiện quan trọng nhất của tuổi dậy thì ở
bạn gái là sự phát triển của vú và hiện tượng kinh
nguyệt. Đối với nữ, có kinh là có khả năng có thai
nếu có quan hệ tình dục với bạn khác giới.
• Dấu hiệu đầu tiên là núm vú căng cứng trong
quầng vú. Cùng với sự phát triển tuyến vú là phát
triển lông mu. Tử cung lớn và dày hơn, xương
hông to ra.


DẬY THÌ NỮ
• Trẻ em gái lớn nhanh trước khi có kinh nguyệt.
Các em phát triển chiều cao rất nhanh và khi 17 –
18 tuổi có thể cao bằng người phụ nữ trưởng
thành.

• Giai đoạn dậy thì ở con gái được đánh dấu bằng
sự xuất hiện kinh nguyệt lần đầu. Chỉ có một số ít
trẻ em gái có kinh muộn (17 – 18 tuổi).


Thay đổi tâm lý
trong thời kỳ vị thành niên


• Tuổi VTN sớm (10-13t): ý thức mình khơng
cịn trẻ con, muốn độc lập; quan tâm đến hình
thức bên ngồi; tị mị; có hành vi mang tính
thử nghiệm, bốc đồng.
• Tuổi VTN giữa (14-16t): thích tự quyết định,
chịu ảnh hưởng nhiều từ bạn bè; dễ ngộ nhận
tình bạn khác giới với tình u.
• Tuổi VTN muộn (17-18t): suy nghĩ, nhận xét,
ứng xử chính chắn hơn; ảnh hưởng của nhóm
bạn bè giảm dần; biết phân biệt tình bạn và
tình yêu.


Phịng tránh thai ngồi ý muốn


Tai biến, biến chứng của phá thai
-

Băng huyết
Nhiễm trùng

Tổn thương cơ quan sinh sản.
Thai ngoài tử cung
Ảnh hưởng tâm lý: hội chứng stress sau phá
thai


Để khơng có thai ngồi ý muốn
- Cố gắng kiêng quan hệ tình dục cho đến khi lập
gia đình.
- Nếu có quan hệ tình dục: nên sử dụng một biện
pháp tránh thai có hiệu quả cao như viên uống
tránh thai hàng ngày hoặc dùng bao cao su
trong tất cả các lần quan hệ (BCS có thể ngừa
các bệnh lây qua đường tình dục).


Kiêng quan hệ tình dục
• Là thực hiện các hành vi tình dục mà khơng
có sự tiếp xúc giữa dương vật và âm đạo.
• Nếu chỉ có sự va chạm bên ngồi giữa
dương vật và âm hộ thường sẽ khơng có
thai, nhưng vẫn có nguy cơ mắc một số
nhiễm khuẩn lây truyền qua đường tình dục.