cac nuoc chau a

Bài 4: CÁC NƯỚC CHÂU Á
I . TÌNH HÌNH CHUNG
- Trước Chiến tranh thế giới thứ hai, các nước châu Á đều chịu sự bóc lột, nơ
dịch của các nước đế quốc thực dân.
- Sau chiến tranh thế giới thứ hai hầu hết các nước Châu Á đã giành độc lập.

Lược đồ phong trào giải phóng dân tộc của nhân dân Châu Á
- Nửa sau thế kỷ XX: không ổn định do chiến tranh xâm lược của đế quốc
(Đông Nam Á và Tây Á).

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Sau chiến tranh lạnh (1989) xảy ra xung đột biên giới, phong trào ly khai,
khủng bố.
- Mặc dù vậy, châu Á cũng đạt được nhiều thành tựu: tăng trưởng nhanh về
kinh tế như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Singapore, Ấn Độ. Với sự phát
triển đó, người ta dự đoán rằng: "thế kỷ XXI sẽ là thế kỷ của châu Á"
- Ấn Độ: để phát triển kinh tế xã hội Ấn Độ thực hiện kế hoạch dài hạn, đạt
nhiều thành tựu:
+ Cuộc cách mạng xanh trong nông nghiệp đã tự túc được lương thực.
+ Các sản phẩm công nghiệp là dệt, thép, máy móc, thiết bị giao thơng
+ Cơng nghệ thông tin, viễn thông phát triển mạnh.
+ Ấn độ đang cố gắng vươn lên thành cường quốc công nghệ phần mềm và vũ
trụ
II. TRUNG QUỐC
Trung Quốc là một quốc gia lớn ở châu Á với diện tích rộng trên 9, 5 triệu km2
và dân số gần 1, 3 tỉ người (2002)
1. Sự ra đời của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa
- Ở Trung Quốc đã diễn ra cuộc nội chiến từ 1946 -1949 giữa Quốc Dân Đảng
và Đảng Cộng Sản Trung Quốc.

- Cuối cùng, Đảng Cộng sản giành thắng lợi, ngày 1-10-1949 Cộng Hòa Nhân
Dân Trung Hoa ra đời.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Chủ tịch Mao Trạch Đông tuyên bố thành lập nước Cộng Hòa nhân dân Trung
Hoa.
- Ý nghĩa:
+ Kết thúc sự nô dịch của đế quốc và phong kiến.
+ Đưa Trung Quốc bước vào kỷ nguyên độc lập tự do và tiến lên CNXH.
+ Chủ nghĩa xã hội được nối liền từ Âu sang Á.
+ Ảnh hưởng đến sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc thế giới.
2. Cơng cuộc cải cách mở cửa từ 1978 đến nay:
+ 12-1978 Trung Quốc đề ra đường lối đổi mới, xây dựng chủ nghĩa xã hội
mang màu sắc Trung quốc, lấy phát triển kinh tế làm trọng tâm; thực hiện cải
cách và mở cửa nhằm hiện đại hóa đất nước.
+ Đạt nhiều thành tựu to lớn nhất là về kinh tế: tổng sản phẩm tăng bình quân
hàng năm 9,6 %; tổng giá trị nhập khẩu năm 1997 tăng 15 lần so với năm 1978,
đời sống ngày càng nâng cao.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


*Ý nghĩa: kinh tế phát triển nhanh; chính trị xã hội ổn định; địa vị được nâng
cao trên trường quốc tế; tạo điều kiện cho sự hội nhập của Trung Quốc.
+ Đối ngoại: củng cố địa vị quốc tế; bình thường hóa quan hệ với Liên Xơ,
Mơng Cổ, Việt Nam và In-đô-nê-xi-a ….; thu hồi chủ quyền ở Hồng Kông
(7-1997) và Ma Cao (1999).

Thượng Hải ngày nay

Câu hỏi thực hành và đáp án
1/ Em hãy giới thiệu đôi nét khái qt về châu Á?
Trả lời:
Châu Á có diện tích rộng lớn (44 triệukm2) và đông dân cư nhất thế giới (3,35
tỉ người năm 1995) với nguồn tài nguyên thiên nhiên rất phong phú. Từ cuối
thế kỉ XIX, hầu hết các nước ở châu lục này đã trở thành những thuộc địa, nửa
thuộc địa và là thị trường chủ yếu của các nước tư bản Âu-Mĩ, chịu sự bóc lột,
nơ dịch nặng nề của chủ nghĩa thực dân.
2/ Hãy nêu những nét nổi bật của châu Á từ sau năm 1945?
Trả lời:
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, cao trào đấu tranh giải phóng dân tộc bùng nổ
mạnh mẽ. Đến những năm 50, phần lớn các nước châu Á đã giành được độc
lập.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Gần suốt nửa sau thế kỉ XX, tình hình châu Á không ổn định bởi các cuộc
chiến tranh xâm lược của các nước đế quốc, nhất là ở khu vực Đơng Nam Á và
Tây Á (cịn gọi là Trung Đông).
- Sau "Chiến tranh lạnh", ở một số nước châu Á đã xảy ra những cuộc xung đột
tranh chấp biên giới, lãnh thổ hoặc các phong trào li khai với những hành động
khủng bố dã man.
- Nhiều nước châu Á đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế như Nhật
Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Sin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Thái Lan.
3/ Các nước châu Á đã đạt được sự tăng trưởng kinh tế như thế nào sau
khi giành độc lập?
Trả lời
Các nước châu Á đã đạt được sự tăng trưởng nhanh chóng về kinh tế tiêu biểu

như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Sin-ga-po, Ma-lai-xi-a, Thái Lan. Bên
cạnh đó, Ấn Độ là nước lớn thứ hai ở châu Á, cũng đạt được nhiều thành tựu to
lớn, từ một nước phải nhập khẩu lương thực. Ấn Độ đã tự túc được lương thực
cho số dân hơn 1 tỉ người, công nghệ thông tin và viễn thông phát triển mạnh
mẽ. Ấn Độ đang cố gắng vươn lên hàng các cường quốc về công nghệ phần
mềm, công nghệ hạt nhân và công nghệ vũ trụ.
4/ Tại sao phần lớn các dân tộc ở châu Á đã giành được độc lập nhưng
trong suốt nửa sau thế kỉ XX, tình hình châu Á ln khơng ổn định?
Trả lời:
Tình hình châu Á ln khơng ổn định là do châu Á có vị trí chiến lược quan
trọng, các nước đế quốc cố tìm mọi cách để duy trì địa vị thống trị của chúng ở
châu lục này bằng cách gây ra những cuộc xung đột khu vực và tranh chấp biên
giới lãnh thổ hoặc tiếp tay cho các phong trào li khai với những hành động
khủng bố dã man, nhất là ở các khu vực Đông Nam Á (cịn gọi là vùng Trung
Đơng), Nam Á và Đơng Nam Á làm cho cục diện châu Á luôn không ổn định
và căng thẳng.
5/ Sự ra đời của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (1-10-1949) có ý
nghĩa như thế nào?
Trả lời:
- Sự ra đời của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (1-10-1949) đã kết thúc
ách nô dịch hơn 100 năm của đế quốc và xóa bỏ tàn dư của chế độ phong kiến,
đưa đất nước Trung Hoa bước vào kỉ nguyên mới, kỉ nguyên độc lập, tự do.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Với sự ra đời của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa, hệ thống xã hội chủ
nghĩa được nối liền từ châu Âu sang châu Á.
- Có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của phong trào giải phóng dân tộc
châu Á, đặc biệt là Đơng Nam Á.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí