khoa hoc tu nhien 9 bai 30 di truyen y hoc tu van

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Khoa học tự nhiên 9 Bài 30: Di truyền y học tư vấn
A. Hoạt động khởi động
Tại sao Luật hơn nhân và gia đình nước ta quy định những người có quan hệ
huyết thống trong vịng 3 đời không được kết hôn với nhau? Tại sao phụ nữ
không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35? Tại sao cần phải đấu tranh chống ô
nhiễm môi trường?
Bài làm:
- Kết hôn cận huyết làm tăng khả năng mắc bệnh và dị tật ở đời con. Vì vậy
Luật hơn nhân và gia đình quy định những người có quan hệ huyết thống trong
3 đời không được kết hôn với nhau.
- Những người phụ nữ trên 35 tuổi thì trứng tạo ra có thể bị đột biến cao nên
nếu sinh con sẽ dễ mắc bệnh, tật di truyền
- Ơ nhiễm mơi trường là một trong những nguyên nhân gây bệnh, tật di truyền
ở người. Do vậy ta cần đấu tranh chống ô nhiễm mơi trường.
B. Hoạt động hình thành kiến thức
I. Di truyền y học tư vấn
1. Di truyền y học tư vấn là gì?
- Di truyền y học tư vấn là ngành phối hợp các phương pháp nhằm chẩn đoán,
cung cấp thông tin và cho lời khuyên về mặt di truyền.
2. Tình huống
Giả sử có 1 cặp trai gái định kết hơn, họ sinh ra từ hai gia đình có người mắc
chứng câm điếc bẩm sinh.
Hãy trả lời câu hỏi:
- thông tin cho cặp vợ chồng này biết biết đây là bệnh gì?
- bệnh do gen trội hay lặn quy định? tại sao?
- nếu họ lấy nhau sinh ra đứa con đầu lòng câm điếc bẩm sinh, em hãy khuyên
họ như thế nào? Vì sao?
Bài làm:
- bệnh câm điếc bẩm sinh là bệnh di truyền

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- do gen lặn quy định vì bệnh k di truyền liên tục, số lượng người mắc phải rất
ít
- Nếu họ sinh con bị câm điếc bẩm sinh (có KG aa) thì cặp vợ chồng này đều
mang gen gây bệnh (a)
=> vợ chồng có KG Aa
=> Nếu cặp vợ chồng này sinh con tiếp theo thì xác suất sinh con mắc bệnh là
1/4.
I. Di truyền học với hôn nhân và kế hoạch hóa gia đình
1. Di truyền học với hôn nhân
- Dựa vào quy luật di truyền nào sẽ giải thích được:
+ Tại sao phải quy định "hơn nhân một vợ 1 chồng"?
+ Vì sao nên cấm chẩn đốn giới tính thai nhi?
- Hãy nhớ lại các quy luật di truyền - biến dị để trả lời câu hỏi:
+ Tại sao kết hơn gần làm suy thối giống nịi?
+ Những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ tư trở đi được phép kết hôn
theo pháp luật?
Bài làm:
- Dựa vào các quy luật di truyền để giải thích:
+ quy luật phân li độc lập của Menđen
+ cơ chế xác định giới tính
- Trả lời câu hỏi:
+ Khi kết hôn gần sẽ làm tăng tỉ lệ KG đồng hợp lặn => làm tăng biểu hiện của
các bệnh,tật di truyền do gen lặn quy định => làm suy giảm giống nịi
+ Với những người có huyết thống trên 4 đời đảm bảo việc cách li làm cho 2

người có KG khác nhau => hạn chế sự suy giảm giống nịi
2. Di truyền học và kế hoạch hóa gia đình
- Tại sao không nên sinh con quá sớm hoặc quá muộn?
- Tại sao các lần sinh con không nên quá gần nhau?
- Mỗi cặp vợ chồng vì sao chỉ nên có 1 đến 2 con?
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Bài làm:
- Khi sinh con quá sớm hoặc q muộn thì giao tử tạo thành khơng hồn thiện
hoặc thối hóa => con sinh ra dễ mắc bệnh di truyền
- Các lần sinh con quá gần nhau thì sức khỏe của người mẹ có thể khơng đảm
bảo để ni dưỡng thai nhi => thai nhi không khỏe mạnh hoặc phát triển khơng
tốt
- Mỗi cặp vợ chồng chỉ nên có từ 1 đến 2 con thì sẽ tập trung để chăm sóc và
ni dạy tốt hơn
III. Hậu quả di truyền do ô nhiễm môi trường
Thảo luận các nội dung sau:
- Nếu mơi trường bị ơ nhiễm bởi các chất phóng xạ sẽ dẫn đến hậu quả di
truyền như thế nào?
- Nếu mơi trường bị ơ nhiễm bởi các hóa chất độc hại do hoạt động sống của
con người sẽ dẫn đến hậu quả di truyền như thế nào?
Bài làm:
Các chất phóng xạ và các chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã
làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền nên
cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, 2 vũ khí hóa học và chống ơ nhiễm
mơi trường.

C. Hoạt động luyện tập

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

1. Lập bản đồ khái niệm để làm rõ mối liên quan giữa các hiểu biết về di truyền,
biến dị với Di truyền y học tư vấn và chính sách về dân số - kế hoạch hóa gia
đình của nước ta.
2. Tại sao phụ nữ không nên sinh con ở độ tuổi ngoài 35? Tại sao cần phải đấu
tranh chống ô nhiễm môi trường?
3. Đối với Y học, Di truyền học có vai trị:
A. tìm hiểu ngun nhân, phòng ngừa và điều trị một phần cho một số bệnh, tật
di truyền bẩm sinh ở người.
B. giúp Y học tìm hiểu ngun nhân chẩn đốn và dự phịng cho một số bệnh
di truyền và một số các di tật bẩm sinh trên người.
C. giúp Y học tìm hiểu nguyên nhân và chẩn đoán cho một số bệnh di truyền và
một số bệnh tật bẩm sinh trên người.
D. giúp Y học tìm hiểu nguyên nhân và cơ chế của một số bệnh di truyền trong
những gia đình mang đột biến.
Bài làm:
1. Di truyền học là nền tảng cho Di truyền y học tư vấn, chính sách dân số - kế
hoạch hóa gia đình
2.
- Những người phụ nữ trên 35 tuổi thì trứng tạo ra có thể bị đột biến cao nên
nếu sinh con sẽ dễ mắc bệnh, tật di truyền
- Các chất phóng xạ và các chất có trong tự nhiên hoặc do con người tạo ra đã
làm tăng độ ô nhiễm môi trường, tăng tỉ lệ người mắc bệnh, tật di truyền nên
cần phải đấu tranh chống vũ khí hạt nhân, 2 vũ khí hóa học và chống ơ nhiễm

môi trường.
3. đáp án D
D-E. Hoạt động vận dụng - tìm tịi mở rộng
độ tuổi

Nam giới

Nữ giới

Sơ sinh

105

100

từ 1-5 tuổi

102

100

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

từ 5-14 tuổi

101

100

từ 18-35 tuổi

100

100

từ 35-45 tuổi

95

100

từ 45-55 tuổi

94

100

từ 55-80 tuổi

55

100

trên 80 tuổi

<40

100

Đọc thông tin trong bảng 30.2. Em hãy đề xuất lí do gây nên sự thay đổi tỉ lệ
nam/nữ theo độ tuổi như trên.
Bài làm:
Sự thay đổi tỉ lệ nam/nữ theo đội tuổi là do không có tác động bên ngồi (chiến
tranh, dịch bệnh,...) mà chỉ phụ thuộc vào khả năng chống chịu và thích nghi
của các cá thể.

Xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí