khoa hoc tu nhien 9 bai 22 dot bien gen

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Khoa học tự nhiên 9 Bài 22: Đột biến gen
A. Hoạt động khởi động
Quan sát hình 22.1 và thảo luận:
- Hậu quả của việc Mĩ thả bom nguyên tử ở Hiroxima, Nhật bản năm 1945 và
máy bay Mĩ rải chất độc hóa học trong chiến tranh ở Việt Nam là như thế nào?
- Em có biết tại sao bị có 6 chân, một số cây mạ màu trắng trong khi các cây
mạ khác đều có màu xanh, lợn con có đầu và chân sau bị di dạng, cà chua
khổng lồ vớ nhiều u bướu dị thường?

Bài làm:
- Hậu quả: gây tích lũy các chất độc trong đất, cây và khơng khí => gây nhiều
đột biến, bệnh và tật di truyền ở người và các sinh vật khác.
- các hiện tượng trong hình là do đột biến gen gây ra.
B. Hoạt động hình thành kiến thức

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

I. Khái niệm đột biến gen
- Đột biến gen là những biến đổi nhỏ xảy ra trong cấu trúc của gen.
II. Các dạng đột biến gen
Dựa vào kiến thức về cấu trúc gen (ADN) và quá trình nhân đơi phân tử ADN
đã học, em hãy dự đốn có những dạng đột biến gen nào?

Quan sát hình 22.2, đế số cặp Nu, so sánh b,c,d, hoàn thành bảng sau:
số cặp Nu

điểm khác so với a

a 5

dạng đột biến gen
gen ban đầu

b
c
d
Bài làm:
- Các dạng đột biến:
+ thêm 1 hoặc 1 vài cặp Nu

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

+ Mất 1 hoặc 1 vài cặp Nu
+ thay thế cặp A-T bằng G - X hoặc ngược lại
số
Nu

cặp

điểm khác so với a

dạng đột biến gen

a

5

gen ban đầu

b

4

mất 1 cặp Nu số 3

mất 1 cặp Nu

c

6

thêm 1 cặp Nu số 6

thêm 1 cặp Nu

d

5

thay thế cặp A -T (số 3) thành cặp G - thay thế cặp A - T bằng cặp G X
X

III. Nguyên nhân phát sinh và các loại đột biến gen

- Nguyên nhân: do ảnh hưởng của các tác nhân vật lí, hóa học, sinh học.
- Các loại đột biến gen
+ đột biến giao tử
+ đột biến tiền phôi
+ đột biến xoma
- Nếu gen bị đột biến thì cấu trúc loại protein mà gen đó mã hóa có biến đổi
hay khơng? Giải thích.
Bài làm:
Nếu gen bị đột biến thì cấu trúc loại protein do gen mã hóa cũng biến đổi.
Vì khi gen đột biến --> thay đổi trình tự mARN do gen quy định --> thay đổi
trình tự protein
VI. Vai trị của đột biến gen
- Đa số đột biến gen là có hại vì chúng phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu
gen do sự chọn lọc lâu đời.
- Một số ít đột biến gen có lợi khi mơi trường thay đổi theo hướng phù hợp
- Đột biến gen cung cấp nguyên liệu cho tiến hóa và chọn giống.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

C. Hoạt động luyện tập
Dựa vào thơng tin cho sau đây, em hãy giải thích các dạng đột biến gen.
Bài làm:
a, Mất 1 cặp nucleotit (số 10)
đột biến này làm cho các bộ ba thứ 4 trên mARN dịch lùi lại Nu
=> thay đổi trình tự axit amin thứ 4 trở đi và mất 1 axit amin so với chuỗi ban
đầu.
b, thêm 1 cặp nucleotit (số 10)
- đột biến này làm cho các bộ ba thứ 4 trên mARN dịch tiến lên 1 Nu

=> thay đổi trình tự axit amin thứ 4 trở đi và số axit amin bằng so với chuỗi
ban đầu.
c, Thay thế 1 cặp nucleotit ( cặp số 10)
chỉ thay đổi bộ ba thứ 4 => chỉ thay đổi axit amin do bộ ba đó quy định.
D. Hoạt động vận dụng
1. Hãy tìm thêm một số ví dụ về đột biến gen phát sinh trong tự nhiên hoặc do
con người tạo ra.
2. Có thể nhận biết các thể đột biến gen qua những dấu hiệu gì? Có thể ứng
dụng các đặc điểm của đột biến gen trong chọn giống cây trồng như thế nào?
Hãy sưu tầm tư liệu và mô tả một giống cây trồng biến đổi gen ở Việt Nam.
Bài làm:
1. Ví dụ: Bệnh hồng cầu lưỡi liêm => gây thiếu máu ở người là do đột biến gen
gây ra
2. Dấu hiệu nhận diện đột biến gen
+ là sự sai khác của 1 hoặc 1 vài cặp Nu trong trình tự của gen
+ làm thay đổi biểu hiện tính trạng do gen quy định
- Trong chọn giống, người ta ứng dụng để tạo những giống có lợi cho nhu cầu
của con người.
- Ví dụ: cà chua tím, ngơ tím là sản phẩm của đột biến gen
E. Hoạt động tìm tịi mở rộng
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Các đột biến gen có thể thay đổi ý nghĩa của các gen
Các đột biến gen làm thay đổi trình tự các axit amin trong phân tử protein do
gen quy định. Từ đó làm thay đổi tính trạng do gen quy định.
Đa số đột biến gen gây hại, gây các bệnh, tật di truyền.
Một số ít làm tăng khả năng thích nghi giúp sinh vật sinh trưởng tốt hơn.

Xem tiếp tài liệu tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí