soan van 10 truyen an duong vuong va mi chau trong thuy

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Soạn văn 10: Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
1. Soạn văn lớp 10 Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng
Thủy ngắn gọn mẫu 1
Tóm tắt:
Sau khi giúp An Dương Vương xây dựng xong Loa Thành, trước khi ra
về, thần Kim Quy còn tặng cho chiếc vuốt để làm lẫy nỏ thần. Nhờ có nỏ
thần, An Dương Vương đánh bại quân xâm lược Triệu Đà. Sau thất bại,
Triệu Đà vờ làm hòa và cho con trai của mình là Trọng Thủy sang cầu
hơn công chúa Mị Châu và được vua đồng ý. Trọng Thuỷ dỗ Mị Châu
cho xem trộm nỏ thần rồi ngầm đổi mất lẫy thần mang về phương Bắc.
Sau đó, Triệu Đà phát binh đánh Âu Lạc. Khơng cịn nỏ thần, An Dương
Vương thua trận, cùng Mị Châu chạy về phương Nam. Theo dấu lông
ngỗng, quân Triệu Đà đuổi theo được hai cha con An Dương Vương. Đến
bờ biển, Rùa Vàng hiện lên kết tội Mị Châu là giặc, vua chém đầu Mị
Châu rồi theo Rùa Vàng xuống biển. Mị Châu chết, máu chảy xuống biển
thành ngọc trai. Trọng Thuỷ mang xác vợ về chôn ở Loa Thành, xác liền
biến thành ngọc thạch. Vì quá tiếc thương tiếc vợ, Trọng Thủy gieo mình
xuống giếng mà chết. Người đời sau mị được ngọc trai, rửa bằng nước
giếng ấy thì ngọc trong sáng thêm.
==> Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy là bi kịch lịch
sử về việc để mất nước của cha con An Dương Vương và bi kịch tình yêu
của Mị Châu - Trọng Thủy.
Hướng dẫn soạn bài
1.1. Câu 1 (trang 42 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1)
Các chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương:
An Dương Vương xây thành nhưng thất bại => Rùa Vàng giúp xây thành
và chế nỏ thần => vua đánh thắng Triệu Đà => chủ quan khi Triệu Đà
đem quân đánh => thất bại nên phải bỏ trốn, sau khi nghe Rùa Vàng kết
tội, vua chém đầu Mị Châu rồi theo Rùa Vàng xuống biển.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

An Dương Vương được thần linh giúp đỡ bởi nhà vua đã có ý thức đề cao
cảnh giác, sớm lo việc xây thành đắp lũy và chuẩn bị vũ khí để chống
ngoại xâm. Tưởng tượng ra sự giúp đỡ thần kì này, nhân dân ta đã tỏ lịng
ca ngợi công lao của nhà vua và tự hào về việc xây thành, chế nỏ và chiến
công chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
Sự mất cảnh giác của An Dương Vương được biểu hiện:
1) Lần mất cảnh giác thứ nhất: vua khơng nghi ngờ gì đã đồng ý kết
thơng gia với Triệu Đà, mở đường cho con trai đối phương lọt vào làm
nội gián
2) Lần mất cảnh giác thứ hai: khi Triệu Đà kéo quân đến, An Dương
Vương ỷ vào nỏ thần mà khơng đề phịng nên bại trận.
Chi tiết Rùa Vàng, Mị Châu và việc vua chém đầu con gái theo lời kết án
của Rùa Vàng được sáng tạo ra để nhân dân ta gửi gắm lịng kính trọng
đối với vị vua anh hùng đồng thời phê phán thái độ mất cảnh giác của Mị
Châu, là lời giải thích lí do mất nước nhằm xoa dịu nỗi đau mất nước.
1.2. Câu 2 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1)
Đánh giá việc Mị Châu lén đưa cho Trọng Thủy xem nỏ thần:
- Nhận xét về ý kiến thứ nhất: Nếu chấp nhận cách đánh giá này thì lỗi
của Mị Châu rất lớn. Nàng là một người vì tình riêng mà khơng có trách
nhiệm với quốc gia, khơng quan tâm tới vận mệnh dân tộc. Một cơng dân
như thế thì đối với bất kì thời đại nào cũng khơng chấp nhận được
- Nhận xét về ý kiến thứ hai: Cách đánh giá này xuất phát từ luân lí của
chế độ phong kiến, người phụ nữ “xuất giá tòng phu” - khi lấy chồng,
phải tuyệt đối nghe theo lời chồng.
Cả hai cách nghĩ đều chưa thỏa đáng. Mị Châu là một nạn nhân đáng
thương của một mưu đồ chính trị. Nàng nhẹ dạ, cả tin, ngây thơ và khờ

dại. Vì tin tưởng chồng một cách trọn vẹn mà mắc sai lầm. Đối với quốc
gia, nàng có tội lớn, khơng thể tha thứ được. Nhưng chi tiết lời nguyền
của nàng trước khi chết được ứng nghiệm đã nói lên rằng: Người Việt


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Nam khơng ai chịu bán nước mà họ chỉ bị kẻ địch lợi dụng mà thơi. Do
đó, Mị Châu cũng đáng được chúng ta cảm thông và nàng đáng thương
nhiều hơn đáng trách.
1.3. Câu 3 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1)
Phần kết truyện liên quan đến cái chết của Mị Châu thể hiện hai cái nhìn
tưởng như trái ngược nhưng lại rất thống nhất của tác giả dân gian. Mị
Châu bị trừng trị là một dứt khoát, nhân dân ta đã tuyên án và thi hành
bản án của lịch sử. Cách kết thúc này xuất phát từ truyền thống yêu nước
và lòng thiết tha với độc lập tự do của người Việt ta.
Nhưng Mị Châu cũng chỉ là một nạn nhân đáng thương. Phải mang danh
“là giặc” là nỗi oan của Mị Châu vậy nên dân gian đã để lời nguyền của
nàng trở thành hiện thực để thể hiện sự cảm thông, bao dung với nàng.
Câu chuyện của Mị Châu quả đúng là lời nhắn nhủ của tác giả dân gian
đối với thế hệ trẻ muôn đời trong việc giải quyết mối quan hệ giữa tình
nhà với nghĩa nước, giữa cái riêng với cái chung.
1.4. Câu 4 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1)
Hình ảnh "ngọc trai - giếng nước" là một hình ảnh đẹp và giàu ý nghĩa.
Nó là một sự kết thúc hồn mỹ cho một mối tình và cũng là lời giải oán
cho tội “bán nước” của Mị Châu. Chi tiết máu của Mị Châu khi chết đi
được loài trai ăn phải thì hóa thành ngọc trai đã chứng thực được tấm
lịng trong sáng của nàng. Việc Trọng Thủy gieo mình xuống giếng nước
đã thể hiện sự hối hận của nhân vật khi đã phụ người vợ của mình. Việc
ngọc trai kia đem rửa trong nước giếng này lại càng sáng đẹp hơn cịn nói

lên rằng Trọng Thủy đã tìm được lời hóa giải trong tình cảm của Mị Châu
ở thế giới bên kia. Nếu đứng ở bình diện này, ta càng thấy thương xót cho
mối tình của Mị Châu – Trọng Thủy.
1.5. Câu 5 (trang 43 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1)
"Cốt lõi lịch sử" của truyện là việc An Dương Vương xây thành Cổ Loa
và sự thực về sự thất bại của Âu Lạc trước sự xâm lược của Triệu Đà.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Dân gian đã thêm vào các yếu tố thần kì để “cốt lõi lịch sử” thêm sinh
động và hấp dẫn hơn. Đầu tiên, ta thấy hình tượng của thần Kim Quy
hiện lên giúp vua xây thành, chế nỏ, chuyện lời nguyền của Mị Châu với
chi tiết “ngọc trai – giếng nước” và sau cùng là vua An Dương Vương
theo Rùa Vàng về biển. Việc tạo ra các yếu tố thần kì này đã tái hiện một
câu chuyện lịch sử dưới cái nhìn của dân gian thật khác lạ: người anh
hùng An Dương Vương không chết mà chỉ bước sang một thế giới khác,
nàng Mị Châu đã được rửa tội “bán nước”, cịn tình cảm đẹp của Trọng
Thủy – Mị Châu đến cuối cùng cũng có một cái kết viên mãn nhất.
2. Soạn văn: Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy
ngắn gọn mẫu 2
Bố cục
- Đoạn 1 (từ đầu đến bèn xin hòa): An Dương Vương được thần giúp xây
thành, chế nỏ để bảo vệ đất nước.
- Đoạn 2 (tiếp đó đến dẫn vua xuống biển): Cảnh mất nước nhà tan.
- Đoạn 3 (đoạn còn lại): Thái độ, tình cảm của nhân dân đối với An
Dương Vương, Mị Châu và Trọng Thủy.
Nội dung bài học
- Truyện An Dương Vương và Mị Châu Trọng Thủy là một cách lí giải
ngun nhân mất nước Âu Lạc, qua đó nêu lên bài học lịch sử về tinh

thần cảnh giác với kẻ thù và cách xử lí đúng đắn mối quan hệ giữa nhà
với nước, giữa cá nhân với cộng đồng
- Hình tượng nhân vật những chi tiết hư cấu thể hiện mối quan hệ giữa
cốt lõi lịch sử với phần tưởng tượng của dân gian
Hướng dẫn soạn bài
2.1. Câu 1 (trang 42 sgk Ngữ văn 10 Tập 1)
Chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương:
- Vua An Dương Vương xây thành, làm nỏ thần được Rùa Vàng giúp đỡ:
“Vua An Dương Vương nước Âu Lạc, họ Thục tên Phán ... bèn xin hòa”.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Vua gả con gái cho Triệu Đà.
- Quân Đà sang đánh, vua vẫn điềm nhiên, khi lấy nỏ thần ra bắn thì
khơng kịp, nước mất.
- Vua chém Mị Châu, rồi đi xuống nước
a. Do An Dương Vương lập đàn trai giới cầu thần linh nhờ giúp việc xây
thành.
- Qua đây dân gian muốn ca ngợi nhà vua, tự hào về chiến công xây
thành, chế nỏ, chiến thắng ngoại xâm của dân tộc.
b. Biểu hiện của sự mất cảnh giác
- Vua cho con gái lấy con trai của kẻ thù.
- Khi quân giặc tiến đánh lại mất cảnh giác ngồi ung dung đánh cờ, ỷ vào
nỏ thần
c. Nhân dân muốn gửi gắm lịng kính trọng đối với thái độ dũng cảm, sự
dứt khoát phân biệt việc nước, việc nhà, giữa kẻ thù và tình thân của An
Dương Vương, phê phán thái độ mất cảnh giác của Mị Châu.
2.2. Câu 2 (trang 38 sgk Ngữ văn 10 Tập 1)
- Có thể thấy cả hai cách đánh giá trên đều chưa hợp lí vì chưa được suy

xét tồn diện: + Đối với chồng, nàng là người vợ trọng tình và cả tin
- Đối với quốc gia, nàng mang bí mật quốc gia tiết lộ cho kẻ thù
- Câu nói cuối cùng của Mị Châu đã khẳng định tấm lịng khơng mang
mưu đồ hại cha bán nước, đồng thời chỉ ra sự đáng thương của bản thân
khi chỉ là một quân cờ cho âm mưu chính trị
2.3. Câu 3 (trang 38 sgk Ngữ văn 10 Tập 1)
Thái độ và tình cảm của nhân dân đối với nhân vật Mị Châu:
- Để Rùa Vàng kết tội, bị vua cha chém đầu nhân dân ta đã nghiêm khắc
trừng trị tội ác của kẻ bán nước, nối giáo cho giặc dù đó là vơ tình hay cố
ý.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Để máu nàng hóa thành ngọc trai, xác nàng hóa thành ngọc thạch nhân
dân đã chứng minh tấm lòng trong sạch của Mị Châu ⇒ thể hiện sự bao
dung, vị tha của nhân dân ta với lỗi lầm của Mị Châu.
- Nhân dân muốn nhắn nhủ: trong việc giải quyết mối quan hệ giữa nước
với nhà, giữa việc chung với việc riêng, giữa cá nhân với cộng đồng cần
tỉnh táo, phân minh để giải quyết các mối quan hệ được trọn vẹn, hòa
thuận.
2.4. Câu 4 (trang 38 sgk Ngữ văn 10 Tập 1)
- Hình ảnh “ngọc trai - giếng nước” là hình ảnh của Mị Châu và Trọng
Thủy
- Hình ảnh là sự rửa oan cho Mị Châu, sự chứng nhận cho sự hóa giải tội
lỗi, cho sự hối hận của Trọng Thủy
2.5. Câu 5 (trang 38 sgk Ngữ văn 10 Tập 1)
- Cốt lõi lịch sử của truyện:
+ nước Âu Lạc thời An Dương Vương được dựng lên, có thành cao, hào
sâu, vũ khí đủ mạnh để chiến quân xâm lược Triệu Đà

+ sau đó lại để mất nước vào tay Triệu Đà
- Cốt lõi lịch sử được dân gian thần kì hóa:
+ nhân vật Rùa Vàng xuất hiện thần kì hóa chiến cơng xây thành, chế nỏ
của dân tộc ta.
+ mối tình Mị Châu và Trọng Thủy được thần kì hóa để giải thích cho
việc mất nước, nhằm giảm bớt nỗi đau.
+ chi tiết Mị Châu và Trọng Thủy hóa ngọc trai và giếng nước nhằm
minh oan cho Mị Châu
2.6. Luyện tập
1. Cả hai cách đánh giá trên đều chưa được toàn diện và xác đáng.
Cụ thể
- Đối với đất nước Âu Lạc:
+ Trọng Thủy lấy cắp lẫy nỏ thần khiến Âu Lạc bị xâm lăng


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

+ Là người trực tiếp gây nên cái chết cho hai cha con An Dương Vương.
⇒ Trọng thủy là kẻ gián điệp đáng trách, đáng lên án, yêu Mị Châu chỉ là
giả dối
- Đối với Mị Châu:
+ Trọng Thủy tiếc thương tình cảm vợ chồng, biết được chiến tranh sắp
diễn ra, cố gắng tìm cách để vợ chồng sau này được đồn tụ.
+ Trọng Thủy vì q ân hận, thương tiếc, đau đớn cho Mị Châu mà nhảy
xuống giếng tự vẫn.
⇒ Trọng thủy là kẻ si tình đáng thương.
2. Cách xử lí này phù hợp với đạo lí truyền thống của dân tộc, thể
hiện sự bao dung đối với những đứa con của dân tộc đã trót có thời lầm lỡ
gây tai họa cho nhân dân, nhưng về sau đã biết hối hận và chịu hình phạt
xứng đáng.

3. Một số bài thơ về Mị Châu - Trọng Thủy
Mị Châu - Trọng Thủy (Tản Đà)
Một đôi kẻ Việt người Tần
Nửa phần ân ái, nửa phần oán thương
Vuốt rùa chàng đổi máy
Lơng ngỗng thiếp đưa đường
Thề nguyền phu phụ
Lịng nhi nữ
Việc quân vương
Duyên nọ tình kia dở dở dang!
Nệm gấm vó câu
Trăm năm giọt lệ
Ngọc trai nước giếng
Nghìn thu khói nhang
Bài thơ Tâm sự rút trong tập Ra trận của Tố Hữu


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Tơi kể ngày xưa chuyện Mỵ Châu
Trái tim lầm chỗ để trên đầu
Nỏ thần vô ý trao tay giặc
Nên nỗi cơ đồ đắm biển sâu...
Bài tiếp theo: Soạn văn 10 bài: Lập dàn ý bài văn tự sự
-----------------------------------Trên đây VnDoc.com đã giới thiệu tới bạn đọc tài liệu: Soạn văn 10 bài:
Truyện An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy. Để có kết quả cao
hơn trong học tập, VnDoc xin giới thiệu tới các bạn học sinh tài liệu Đề
thi học kì 1 lớp 10, Thi thpt Quốc gia môn Văn, Thi thpt Quốc gia môn
Địa lý, Thi thpt Quốc gia môn Lịch sử mà VnDoc tổng hợp và đăng tải.