SKKN Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngôn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí Phèo

NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

1. TÊN ĐỀ TÀI
GIÁO DỤC KỸ NĂNG SỐNG VÀ SỬ DỤNG NGÔN NGỮ
CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG
QUA TÁC PHẨM CHÍ PHÈO
2. TĨM TẮT ĐỀ TÀI
“ Có một nghề bụi phấn bám vào tay. Ta vẫn gọi là nghề cao q nhất.
Có một nghề khơng trồng cây vào đất. Mà cho đời những đóa hoa
thơm...”. Những lời hát trong bài “ Nghề giáo tơi u” đã nói lên tầm quan
trọng của nghề dạy hoc. Sự nghiệp giáo dục đào tạo hiện đang được tồn Đảng

tồn dân quan tâm. Vai trị của người giáo viên trong nhà trường gắn liền với hai
nhiệm vụ: Vừa giảng dạy vừa làm công tác giáo dục. Mục đích là đào tạo ra
những học sinh vừa có kiến thức văn hóa, vừa có nhân cách làm người. Đặc biệt
phải trang bị cho các em những kỹ năng sống, kỹ năng sử dụng ngôn ngữ để
giao tiếp và tạo lập văn bản là rất cần thiết để các em tự hoàn thiện bản thân.
Kỹ năng sống và việc sử dung ngôn ngữ để giao tiếp không phải là vấn đề
mới mẻ nhưng giáo dục nội dung này cho học sinh một cách hiệu quả cũng
không phải là đơn giản. Đặc biệt là học sinh THPT. Đây là lứa tuổi vị thành
niên, độ tuổi khơng cịn là trẻ con nhưng cũng chưa thành người lớn, mọi suy
nghĩ và hành động cịn nơng nổi, cảm tính; giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích
tìm tịi, khám phá nhưng cịn thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lơi kéo, mua chuộc,
kích động… Vì vậy, nếu thiếu những kỹ năng sống cơ bản, các em dễ mắc

những sai lầm nghiêm trọng như thực tế chúng ta đã chứng kiến, có những học
sinh bỏ học, có học sinh tìm lẽ sống cho mình ở trị chơi điện tử, có học sinh
nghiện ngập…Hơn nữa, ở bậc THPT các em học sinh bắt đầu tập cho mình một
cuộc sống tự lập, muốn tự mình giải quyết tất cả mọi việc mà khơng muốn có sự
can thiệp, giúp đỡ của người lớn tuổi. Vì thế giáo dục kỹ năng sống cho các em
học sinh THPT càng quan trọng hơn bao giờ hết.
Vì những lí do trên, nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu “Đổi mới căn bản”
nền giáo dục nước nhà. Nội dung chương trình trong hệ thống giáo dục quốc dân
nói chung, nội dung chương trình bậc THPT nói riêng hiện nay, ngồi những nội
dung được pháp chế hóa bằng chuẩn kiến thức kỹ năng của bậc học, từng môn
học bộ Giáo dục và đào tạo đã có rất nhiều nội dung tích hợp (tích hợp giáo dục
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

1


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

mơi trường, tích hợp giữa các mơn học, giáo dục hịa nhập...) và một trong
những nội dung tích hợp đặc biệt quan trọng là tích hợp giáo dục kỹ năng sống
trong các mơn học và khuyến khích các nhà trường tổ chức những tiết dạy kỹ
năng sống cho các em học sinh. Môn Ngữ văn trong nhà trường THPT là môn

học có nhiều ưu thế trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh nói chung và
cho học sinh THPT nói riêng.
Với tư cách là một giáo viên dạy Ngữ văn, tôi đã trăn trở và thử nghiệm
cách rèn luyện những kỹ năng sống và sử dụng ngôn ngữ cho học sinh THPT
qua bộ mơn mình giảng dạy nhằm mục đích nâng cao hiệu quả thiết thực của
việc dạy văn, đồng thời góp phần vào việc khắc phục vấn đề nhức nhối của
ngành giáo dục hiện nay là tình trạng thiếu kỹ năng sống của một bộ phận không
nhỏ học sinh. Trong bài nghiên cứu này tơi xin trình bày giáo dục kỹ năng sống
và sử dụng ngôn ngữ cho học sinh THPT qua một tác phẩm văn học cụ thể là tác
phẩm “Chí Phèo”.
3. GIỚI THIỆU
3.1. Hiện trạng

Trong luật giáo dục Việt Nam năm 2005 điều 2 chương 3 đã quy định
“Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người phát triển tồn diện, có đạo đức, tri
thức, sức khỏe, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lí tưởng độc lập dân
tộc và chủ nghĩa xã hội, hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng
lực của dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”.
Theo tổ chức UNESCO, Kỹ năng sống là năng lực cá nhân để thực hiện
đầy đủ các chức năng và tham gia vào cuộc sống hằng ngày. Kỹ năng sống gắn
với bốn trụ cột của giáo dục, đó là:
- Học để biết.
- Học để làm.
- Học để chung sống.
- Học để tự khẳng định mình.

Trong đó, học để cùng chung sống được coi là một trụ cột quan trọng,
then chốt của giáo dục hiện đại. Giúp con người nói chung và học sinh nói riêng
khơng thể không quan tâm đến việc rèn luyện kỹ năng sống nhằm thích ứng với
mọi biến động phức tạp của hoàn cảnh.

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

2


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

Giáo dục và đào tạo ở bất cứ thời điểm nào cũng đều có mục tiêu là giáo
dục tồn diện học sinh cả về đức, trí và các năng lực khác cho học sinh. Đảng ta
xác định con người vừa là mục tiêu vừa là động lực cho sự phát triển xã hội, để
thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, cần phải
có những con người lao động mới phát triển toàn diện. Nếu đơn thuần chỉ thiên
về đào tạo tri thức, sẽ tạo nên thế hệ học sinh khơng tồn diện. Khó ứng phó với
thực tế của cuộc sống. Xã hội nước ngày càng phát triển, nhiều vấn đề địi hỏi
mỗi người cần có những kỹ năng sống nhất định để có thể giải quyết một cách
hiệu quả.
Trường học có mục đích quan trọng nhất là dạy chữ, truyền đạt những tri

thức khoa học để các em chuẩn bị đầy đủ hành trang tri thức bước vào đời. Các
em học sinh khi đến trường ngồi tiếp xúc với mơi trường giáo dục các em cịn
tiếp xúc với xã hội mà ở đó nhiều vấn đề của cuộc sống địi hỏi các em phải có
kỹ năng giải quyết hợp lí mới đem lại hiệu quả tích cực. Lí thuyết đã chỉ ra rằng
con người là tổng hòa các quan hệ xã hội. Mỗi con người đều bị chi phối bởi các
quan hệ đa phương, đa chiều. Cuộc sống là một bức tranh đa dạng, sinh động
nhưng cũng đầy thách thức, phức tạp. Để tồn tại và phát triển trong thế giới ngày
nay và đương đầu một cách có hiệu quả với hàng loạt những vấn đề gặp phải,
mỗi người cần phải có bản lĩnh, có những kỹ năng riêng để xử lí. Bởi vây, chúng
ta chỉ quan tâm đến việc dạy nội dung kiến thức sẽ rất khó tạo ra thế hệ học sinh
có đầy đủ phẩm chất trong công cuộc đổi mới hiện nay.
Thực tế hiện nay rất nhiều học sinh thiếu các kỹ năng cơ bản cần có trong

cuộc sống như: kỹ năng giao tiếp, kỹ năng sinh hoạt tập thể, kỹ năng hóa giải
căng thẳng, kỹ năng kiên định … Để cùng học tập sinh sống và làm việc trong
xã hội hiện đại, những kỹ năng trên là không thể thiếu. Trong nhà trường phổ
thông trong suốt thời gian dài chúng ta chỉ quan tâm đến giáo dục trí dục, nhiều
trường, nhiều địa phương lấy tỉ lệ học sinh đỗ tốt nghiệp, học sinh đạt điểm cao
là thước đo chất lượng giáo dục mà ít quan tâm đến sự chăm ngoan, chuyên cần,
phát triển nhân cách của học sinh.
Mặt khác, tình trạng bạo lực học đường ngày càng gia tăng, khơng ít bộ
phận học sinh thiếu tự tin, tự lập, sống ích kỷ, vơ tâm, thiếu trách nhiệm với gia
đình và bản thân, vi phạm pháp luật đạo đức, xâm phạm tình dục, đắm chìm
trong thế giới ảo của Internet… gây bức xúc cho nhà trường, gia đình và xã hội.
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

3


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

Ngun nhân sâu xa là do các em thiếu hụt về kỹ năng sống. Do vậy, các trường
phổ thông cần giáo dục kỹ năng sống cho học sinh, với bản chất là hình thành và
phát triển cho các em khả năng làm chủ bản thân, khả năng ứng xử với mọi
người xung quanh. Khả năng ứng phó thích hợp trước những tình huống phức

tạp của cuộc sống.
Trong trường phổ thơng cần giáo dục cho học sinh một số kỹ năng sống
cơ bản như sau:
- Kỹ năng sống về sức khỏe: chế độ dinh dưỡng, phòng ngừa bệnh tật và
tai nạn, sức khỏe sinh sản, tác hại của chất gây nghiện, HIV/AIDS, thư giản, giải
tỏa stress…
- Kỹ năng sống về môi trường: phịng tránh thiên tai, chăm sóc và bảo vệ
mơi trường sống, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên…
- Kỹ năng sống về bản thân: kiểm soát cảm xúc, tự nhận thức, tự tin, xây
dựng nhân cách, xác định giá trị cuộc sống.
- Kỹ năng sống về nghề nghiệp: giao tiếp so sánh, phân tích, tổng hợp,
sáng tạo, ra quyết định, giải quyết vấn đề, lập kế hoạch, quản lí thời gian, làm

việc nhóm, diễn đạt, giải quyết mâu thuẫn, đàm phán, soạn thảo văn bản, quản
trị công việc…
3.2. Giải pháp thay thế
Qua tác phẩm Chí Phèo, đưa các câu hỏi, các tình huống có vấn đề, các
biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
3.3. Vấn đề nghiên cứu
Vận dụng các câu hỏi, các tình huống có vấn đề, các biện pháp giáo dục
tích cực khi giảng dạy tác phẩm Chí Phèo có nâng kết quả giáo dục kỹ năng
sống cho học sinh không?
3.4. Giả thuyết nghiên cứu
Vận dụng các câu hỏi, các tình huống có vấn đề, các biện pháp giáo dục
tích cực sẽ trong q trình giảng dạy tác phẩm Chí Phèo nâng cao kết quả giáo

dục kỹ năng sống cho học sinh THPT.
4. PHƯƠNG PHÁP
4.1. Khách thể nghiên cứu
Tôi chọn khách thể nghiên cứu là lớp 11A1 và11B7 Trường THPT Lê Lợi
- Đông Hà - Quảng Trị, năm học 2021-20202. Lớp 11A1 gồm 40 học sinh, lớp
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

4


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

11B7 gồm 38 học sinh, hầu hết các em học sinh trong lớp đều có ý thức học tập
và rèn luyện.
4.2.Thiết kế nghiên cứu
Tôi lựa chọn thiết kế: Kiểm tra sau tác động.
4.3. Quy trình nghiên cứu
Giáo viên sử dụng các phương pháp tích cực để giáo dục kỹ năng sống và
việc sử dụng ngôn ngữ thông qua các tiết dạy.
CẤU TRÚC NỘI DUNG:
1. Kỹ năng sớng là gì?
1.1 Khái niệm kỹ năng sống

Các tổ chức trên thế giới đã đưa ra rất nhiều quan niệm về kỹ năng sống:
* Theo UNESCO
Kỹ năng sống là năng lực cá nhân để thực hiện đầy đủ các chức năng và
tham gia vào cuộc sống hằng ngày. Kỹ năng sống bao gồm một loạt các kỹ năng
cụ thể cần thiết cho cuộc sống hằng ngày của con người. Bản chất của kỹ năng
sống là kỹ năng tự quản bản thân và kỹ năng xã hội cần thiết để cá nhân tự lực
trong cuộc sống, học tập và làm việc hiệu quả.
*Theo Tổ chức y tế thế giới ( WHO)
Kỹ năng sống là các khả năng để có hành vi thích ứng và tích cực giúp
các cá nhân có thể ứng xử hiệu quả trước các nhu cầu và thách thức của cuộc
sống hằng ngày.
*Theo UNICEF

Kỹ năng sống là cách tiếp cận giúp thay đổi hoặc hình thành hành vi mới.
Cách tiếp cận này lưu ý đến sự cân bằng về tiếp thu kiến thức, hình thành thái độ
và phát triển kỹ năng. Cách tiếp cận này nhấn mạnh việc luyện tập thường
xuyên, lặp đi lặp lại để củng cố.
*Kết luận:
Kỹ năng sống là khả năng làm chủ bản thân của mỗi người, khả năng ứng
xử phù hợp với những người khác và với xã hội, khả năng ứng phó tích cực
trước các tình huống của cuộc sống. Một kỹ năng có thể có những tên gọi khác
nhau: Kỹ năng hợp tác còn gọi là kỹ năng làm việc nhóm; Kỹ năng kiểm sốt
cảm xúc cịn gọi là kỹ năng xử lí cảm xúc, kỹ năng làm chủ cảm xúc, kỹ năng

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

5


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

quản lí cảm xúc; Kỹ năng thương lượng cịn gọi là kỹ năng đàm phán, kỹ năng
thương thuyết...
Các kỹ năng thường khơng tách rời mà có mối liên quan chặt chẽ với
nhau. Kỹ năng khơng phải tự nhiên có được mà phải được hình thành trong quá

trình học tâp, lĩnh hội và rèn luyện trong cuộc sống. Quá trình hình thành kỹ
năng sống diễn ra trong và ngoài hệ thống giáo dục. Kỹ năng sống vừa mang
tính chất cá nhân vừa mang tính xã hội. Kỹ năng sống mang tính cá nhân vì đó
là khả năng của cá nhân. Kỹ năng sống mang tính xã hội vì kỹ năng sống phụ
thuộc vào các giai đoạn phát triển lịch sử xã hội, chịu ảnh hưởng của truyền
thống và văn hóa của gia đình, cộng đồng, dân tộc.
Nội dung giáo dục kỹ năng sống cho học sinh bậc THPT hiện nay là
những kỹ năng tâm lý – xã hội cơ bản giúp cho cá nhân tồn tại, thích ứng, vững
vàng trước cuộc sống có nhiều thách thức nhưng cũng nhiều cơ hội trong thực
tại… Kỹ năng sống đơn giản là tất cả điều cần thiết mà chúng ta phải biết để có
được khả năng thích ứng với những thay đổi diễn ra hằng ngày trong cuộc sống.
1.2 Phân loại kỹ năng sống

Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là tăng cường năng lực tâm lý, xã hội
và xây dựng lối sống lành mạnh tích cực cho các em. Do đó nhiệm vụ giáo dục
kỹ năng sống cho học sinh bao gồm:
- Hình thành, củng cố thái độ, hành vi cách ứng xử cho học sinh
- Thay đổi suy nghĩ, thói quen hành vi tiêu cực thành những hành vi tích
cực an tồn
* Ngồi con đường lồng ghép qua mơn học và hình thức, phương pháp tổ
chức dạy học, giáo viên chủ nhiệm có thể giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
thơng qua:
- Lồng ghép tích hợp qua các chủ đề các dạng hoạt động ngồi giờ lên lớp
- Thơng qua những buổi tham quan, dã ngoại
- Thông qua những buổi sinh hoạt lớp

- Qua tư vấn, chia sẻ trực tiếp đối với cá nhân học sinh hoặc nhóm học
sinh
* Các nguyên tắc giáo dục kỹ năng sống:
- Tạo cơ hội cho học sinh học qua trải nghiệm, đưa ra những thông điệp
tích cực hạn chế sử dụng những thơng điệp mang tính đe dọa.
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

6


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

- Cung cấp kiến thức vừa đủ tránh mang tính hàn lâm.
- Phối hợp với gia đình, cộng đồng để tạo ra mơi trường giáo dục, khuyến
khích sự thay đổi hành vi tiêu cực, rủi ro.
- Phòng ngừa sự lặp lại thói quen cũ.
Kỹ năng sống được chia thành 2 loại: Kỹ năng cơ bản và kỹ năng nâng
cao.
*Kỹ năng cơ bản gồm: Kỹ năng nghe, nói, đọc, viết, múa, hát, đi, đứng,
chạy, nhảy v.v…
*Kỹ năng nâng cao: Là sự kế thừa và phát triển các kỹ năng cơ bản dưới
một dạng thức mới hơn. Nó bao gồm: Các kỹ năng tư duy logic, sáng tạo, suy

nghĩ nhiều chiều, phân tích, tổng hợp, so sánh, nêu khái niệm, đặt câu hỏi v.v…
Mục tiêu giáo dục kỹ năng sống cho học sinh THPT là trang bị cho các
em những kiến thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp. Trên cơ sở đó hình
thành cho học sinh những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những
hành vi, thói quen tiêu cực trong các mối quan hệ, các tình huống và hoạt động
hàng ngày. Tạo cơ hội thuận lợi để học sinh thực hiện tốt quyền, bổn phận của
mình và phát triển tồn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức. Theo đó,
chúng ta cần tập trung rèn luyện cho các em 2 nhóm kỹ năng sống sau đây:
+ Nhóm kỹ năng giao tiếp – hịa nhập cuộc sống.
+ Nhóm kỹ năng trong học tập, lao động – vui chơi giải trí.
2. Biện pháp thực hiện để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua tác
phẩm Chí Phèo

M.Gorki đã nói: “Văn học là nhân học” văn học với tư cách là môn khoa
học xã hội và nhân văn, nó khơng chỉ giúp học sinh hiểu biết về văn hóa, xã hội,
lịch sử, con người mà cịn giúp mỗi người tự hiểu hơn về chính mình. Giá trị
giáo dục con người ở môn văn là rất lớn. Mỗi một tác phẩm đều có ý nghĩa giáo
dục sâu sắc. Vì vậy, tích hợp lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh
thông qua các tác phẩm văn học là một phương pháp dạy học hiệu quả, vừa phát
huy năng lực cảm thụ văn chương vừa giúp các em hình thành những kỹ năng
sống tích cực để hoàn thiện nhân cách. Mặt khác, các tác phẩm văn học ở bất cứ
thời đại nào vốn đều xuất phát từ cuộc sống, nên đưa các sáng tác trở về với
cuộc sống là điều tất yếu phải làm được đối với giáo viên đứng lớp trong quá
trình giảng dạy.
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

7


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

Xuất phát từ những vấn đề trên, tôi mạnh dạn xin được trao đổi một số
kinh nghiệm của bản thân trong q trình giảng dạy truyện ngắn Chí Phèo theo
định hướng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.
Có thể nói, truyện ngắn Chí Phèo trở thành một “hiện tượng” hiếm thấy

trong văn xuôi Việt Nam hiện đại. Giá trị hiện thực và nhân đạo của tác phẩm,
hình tượng nhân vật Chí Phèo đã đạt đến sự “điển hình” trường tồn bất hủ. Sức
sống, sức hấp dẫn và lan tỏa của tác phẩm đã được minh chứng qua thử thách
của thời gian và cơng chúng, đó là việc ra đời của kịch Chí Phèo, của phim Làng
Vũ Đại ngày ấy mà trong đó câu chuyện về Chí Phèo – thị Nở là trục chính.
Tích hợp lồng ghép kỹ năng sống trong bài học được hiểu là: khi giáo
viên dạy đến nội dung nào thì giáo viên sẽ đưa ra các câu hỏi, đặt ra các vấn đề
yêu cầu học sinh tích cực suy nghĩ, thảo luận và trả lời câu hỏi. Q trình đó
đồng nghĩa với việc học sinh đang được vận dụng và lĩnh hội các kỹ năng sống
cần thiết trong giờ học.
Như ở trên đã giới thiệu kỹ năng sống bao gồm nhiều kỹ năng khác nhau.
Trong dạy học truyện ngắn Chí Phèo tơi định hướng sẽ giáo dục các kỹ năng

sống sau đây cho học sinh:
- Kỹ năng tự nhận thức.
- Kỹ năng tự tin.
- Kỹ năng giao tiếp.
- Kỹ năng thể hiện sự cảm thông.
- Kỹ năng kiên định.
Để giáo dục các kỹ năng đó thơng qua bài học Chí Phèo thì chúng ta phải
sử dụng các phương pháp dạy học tích cực như: thảo luận nhóm, đóng vai,
nghiên cứu tình huống, dự án, động não, đặt và giải quyết vấn đề…. Trong
khuôn khổ bài báo cáo này, bên cạnh các phương pháp truyền thống, tôi cũng sẽ
sử dụng một vài phương pháp tích cực mà bản thân đã áp dụng và đem lại hiệu
quả giáo dục trong q trình giảng dạy. Đó là phương pháp đóng vai, thảo luận

nhóm, đặt và giải quyết vấn đề.
Khi dạy hình tượng nhân vật Chí Phèo, tơi giới thiệu về cuộc đời của Chí
Phèo trải qua hai giai đoạn: trước khi vào tù và sau khi ra tù. Vậy thì, xuất thân
của Chí Phèo như thế nào? Bản chất con người Chí trước khi vào tù ra sao? Vì
sao Chí Phèo bị đẩy vào tù? Sau khi ra tù Chí đã biến đổi như thế nào? Sự biến
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

8


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

đổi của Chí Phèo phản ánh thực trạng gì của xã hội đương thời? Thì tơi tiến
hành chia lớp thành các nhóm nhỏ, trong khoảng thời gian giới hạn, mỗi nhóm
tự hồn thành các nhiệm vụ học tập của mình. Kết quả làm việc của nhóm sau
đó được trình bày và đánh giá trước toàn lớp. Nhưng quan trọng hơn cả là trong
q trình thảo luận tơi hướng dẫn các em rút ra cho mình những bài học về kỹ
năng sống. Vậy qua cuộc đời của Chí Phèo tơi định hướng giáo dục các em kỹ
năng tự tin, kỹ năng tự nhận thức, kỹ năng kiên định.
Như ta biết, Chí Phèo - một đứa trẻ bị bỏ rơi từ nhỏ, được chuyền qua
nhiều tay người nuôi, thế nhưng khi lớn lên, năm 20 tuổi, Chí vẫn lành vững,
trong sạch: làm một anh canh điền tốt bụng, ghét cái gian dâm và giàu ước mơ,

khát khao hạnh phúc về một mái ấm gia đình, vẫn khơng bị sóng đời xơ ngã. Nói
cách khác Chí Phèo là người nơng dân lương thiện. Để khắc sâu phẩm chất của
Chí Phèo tơi giới thiệu và so sánh thêm nhân vật Xuân Tóc Đỏ trong Số đỏ của
Vũ Trọng Phụng giúp cho học sinh nhận thấy rõ so với Xn Tóc Đỏ thì Chí
Phèo vượt xa. Hơn nữa, tơi liên hệ tới tình trạng một số bạn trẻ hiện nay cũng có
số phận khơng may mắn như Chí Phèo, sinh ra đã gặp bất hạnh trong cuộc sống.
Có nhiều bạn đã vượt qua đau khổ bất hạnh để đứng lên, nhưng cũng có rất
nhiều bạn lại khơng giữ vững được tâm hồn “thiên lương” của mình. Nhiều bạn
khi sa đà vào lối sống trụy lạc thì thường vin vào lẽ nọ lý kia của hoàn cảnh để
tìm cách đổ thừa, và cứ thế càng trượt dài hơn. Thì ở đây, Chí Phèo đã cho
chúng ta bài học về nghị lực sống là phải biết vựợt qua mọi khó khăn nghịch
cảnh để sống đàng hồng, tử tế!

Chí Phèo bị giai cấp thống trị dồn vào bước đường cùng, khiến Chí phải
đánh mất đi bản chất lương thiện vốn có của mình, cướp đi quyền làm người và
cự tuyệt quyền làm người của Chí, đẩy Chí thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại.
Thế nhưng, Chí đã tự ý thức và khát khao mãnh liệt được hòa nhập với cộng
đồng xã hội. Và từ trong sâu thẳm bản thân, tiếng nói lương tri đã thúc giục Chí
đi địi quyền lương thiện. Như thế cho ta thấy khát khao và quyết tâm làm người
lương thiện, làm người tử tế của Chí là rất lớn. Đây là tấm gương lớn nhất từ
Chí Phèo mà ta cần trân trọng để học hỏi: một người tốt trước hết phải là một
công dân tốt, phải sống lương thiện, luôn trau dồi phẩm chất đạo đức để trở
thành một con người phát triển toàn diện.

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

9


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

Mặt khác, qua cuộc đời Chí Phèo tơi cũng làm rõ cho học sinh hiểu thời
đại Chí Phèo sống khác xa với thời đại của chúng ta. Chí Phèo sống trong chế độ
xã hội thực dân nửa phong kiến, một xã hội mục ruỗng, tàn ác, vơ nhân tính.
Giai cấp thống trị đã lợi dụng và biến Chí trở thành cơng cụ, thành tay sai đắc

lực cho chúng. Chí sống bằng nghề rạch mặt ăn vạ, ăn quỵt, cướp giật, đâm thuê
chém mướn. Cái xấu, cái ác, sự hung hãn của Chí Phèo cũng cho chúng ta một
bài học nữa là: hiện tại chúng ta đang được sống trong một xã hội tốt đẹp - xã
hội công bằng, dân chủ và văn minh, luôn được Đảng và nhà nước quan tâm,
chăm sóc, mọi người trong xã hội sống với nhau, đối xử với nhau bằng tình
thương, lịng bác ái và rất cơng bằng. (Ví dụ qua đợt thiên tai lũ lụt xảy ra ở
miền trung vào tháng 10 năm 2020 vừa qua là một minh chứng, chúng ta đã thấy
rõ nhất sự quan tâm của các cấp chính quyền, sự hỗ trợ nhiệt tình, chu đáo của
các nhà thiện nguyện trong cả nước đối với dân vùng ngập lũ. Hoặc như hiện
nay có một số phạm nhân phạm tội khơng nghiêm trọng, thì Đảng, Nhà nước ta
vẫn thể hiện tinh thần khoan dung, nhân đạo là khuyến khích họ hối cải, rèn
luyện trở thành người có ích cho xã hội. Chứ không nhân cơ hội họ phạm tội mà

đẩy họ vào bước đường cùng như trong chế độ xã hội cũ). Vì Vậy, chúng ta sống
phải ln tương thân tương ái với nhau, sống đoàn kết, phải làm người liêm
khiết, mưu sinh bằng việc làm chân chính. Đặc biệt, phải tuân theo pháp luật và
không ai được tước sinh mạng, tước quyền sống, quyền mưu cầu hạnh phúc của
người khác. Cuộc sống có nhiều con đường để lựa chọn, có nhiều cánh cửa để
mở tương lai. Học vấn chính là con đường ngắn nhất và bền vững nhất để thay
đổi cuộc đời. Nếu gặp hồn cảnh khơng may ta cần kiên nhẫn, nỗ lực phấn đấu,
phải ln giữ mình, khơng để bị kẻ xấu lợi dụng, không bao giờ được sa ngã,
khơng để mình bị tha hóa; khơng ngừng trau dồi bản thân và quyết tâm theo
đuổi mục đích, ước mơ chân chính. Ln có ý thức phấn đấu để xây dựng cuộc
sống gia đình hạnh phúc. Bảo vệ và xây dựng đất nước văn minh, giàu đẹp
Chúng ta thấy hiện nay, có một số khá đơng con người đang sống trong

một cái thế rất chơng chênh giữa một câu nói lịch sự và một câu nói gắt bẳn. Và
ta cũng biết trong từng con người ln ln có tiếng gọi thì thầm đừng nói thế,
đừng làm thế! Rồi lại một lời thúc giục khác: Cứ nói bừa đi! Cứ làm bừa đi!
Nam Cao đã rung chuông thức tỉnh mỗi con người chúng ta. Bởi nhiều khi
chúng ta vừa là nạn nhân vừa là thủ phạm nhưng ít khi chúng ta thành quan tòa
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

10


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

của chính mình. Và nếu khơng may vì một hồn cảnh, vì điều kiện, vì một phút
nơng nỗi bồng bột nào đó chúng ta sa ngã thì hãy bằng nghị lực, bằng bản chất
lương thiện của mình đấu tranh để vượt qua, để đứng dậy làm lại cuộc đời.
Trong tác phẩm Chí Phèo nhà văn Nam Cao đã để Tự Lãng hỏi Chí Phèo: “Con
người ta đứng lên bằng cái gì”. Lời giải đáp tùy thuộc vào bản lĩnh và hoàn cảnh
của mỗi chúng ta. Có điều, ngã xuống ở đâu thì nên đứng lên ở đó.
Và khi dạy đến đoạn Chí Phèo gặp thị Nở tơi dùng phương pháp đóng vai
và thảo luận nhóm với phân cảnh là: “Mối tình Chí Phèo – thị Nở”. Để thực hiện
thành cơng và có hiệu quả phương pháp này tơi giao nhiệm vụ học tập dựa trên
năng lực, sở thích của học sinh. Học sinh viết lời thoại cho nhân vật và lên diễn

phân cảnh. Với nhiều năm dạy học tôi thấy phương pháp đóng vai này các em
diễn khá thành cơng, học sinh trong lớp rất hứng thú, sau khi diễn xong tôi đưa
ra các câu hỏi cho các em thảo luận để từ đó giáo dục các kỹ năng sống cho các
em. Và trong đoạn này tôi định hướng sẽ giáo dục các kỹ năng sống sau: kỹ
năng giao tiếp, kỹ năng nhận thức, kỹ năng thể hiện sự cảm thông. Câu hỏi đầu
tiên tôi đưa ra sau khi các em diễn là:
- Theo em nguyên nhân nào dẫn đến sự hồi sinh của Chí Phèo?
Chí Phèo vốn là một người nơng dân lương thiện, có bản tính tốt đẹp. Xã
hội tàn ác phi nhân tính trước cách mạng tháng Tám, đại diện là Bá Kiến và nhà
tù thực dân dẫu có ra sức huỷ diệt bản tính ấy nhưng nó vẫn âm ỉ sống trong đáy
sâu tâm hồn Chí, ngay cả khi con người này đã bị chà đạp cả nhân hình, nhân
tính. Khi gặp thị Nở, có tình người chiếu rọi thì bản tính tốt đẹp có cơ hội hồi

sinh và hồi sinh mạnh mẽ. Chí đã sống dậy tất cả những năng lực vốn có của
một con người, Chí đã sống đúng với con người thật của mình, Chí muốn được
sống lương thiện, Chí ước mong, hi vọng thị Nở sẽ giúp Chí làm hồ với mọi
người, được sống kiếp sống của con người.
Các câu hỏi tiếp theo để hướng đến các kỹ năng sống cho các em như:
- Nếu trong xóm hoặc trong khu phố các em sống có một “Chí Phèo” thì
các em có kì thị như làng Vũ Đại kì thị Chí Phèo của Nam Cao khơng?
- Từ bi kịch tha hóa của Chí Phèo, em định hướng cho mình thái độ sống
và cách sống như thế nào ?

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

11


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

- Qua tác phẩm Chí Phèo em rút ra được thơng điệp nào có ý nghĩa nhất
trong việc xây dựng mơi trường sống nhân ái? Để xây dựng môi trường ấy em sẽ
làm gì?
Từ các câu hỏi đó tơi hướng dẫn cho các em thảo luận, sau đó trình bày ý
kiến của mình. Các em nhận xét và rút ra ý kiến trả lời phù hợp nhất.

Như ta đã biết, tình thương yêu là hạnh phúc của con người. Tâm hồn con
người giống như một vườn cây mà tình yêu thương là những trận mưa tưới mát,
làm cho vườn cây tươi tốt, vươn dậy đầy sức sống, dù cho trước đó đã có lúc nó
lụi tàn, héo úa. Ta cũng biết đến có nhiều câu chuyện cảm động về sức mạnh của
tình yêu thương, chia sẻ như: Câu chuyện “Chiếc băng gạc cho trái tim tan vở”.
Cô bé Susie đưa cho người hàng xóm bất hạnh của mình một chiếc băng gạc,
khi mẹ bé nói cơ ấy đang đau khổ vì đứa con của cô mới qua đời. Ý nghĩ ngây
thơ của bé là dùng băng gạc đó băng bó một vết thương. Và thực sự chiếc băng
gạc đó đã băng bó cho vết thương lịng tưởng chừng khơng bao giờ vơi cạn của
cơ hàng xóm. Ở trường hợp như vậy, sự can trường cùng sức chịu đựng để vượt
qua nỗi đau ấy là điều rất cần thiết với mỗi chúng ta. Và để những vết thương
mau lành, còn rất cần đến những phương thuốc diệu kỳ đó chính là sự đồng cảm,

chia sẻ của mọi người. Và càng ý nghĩa hơn khi sự chia sẻ này lại từ một bé gái
với một chiếc băng gạc..
Có thể nói tình u thương giúp con người ta trở nên mạnh mẽ, vượt lên
trên nỗi đau để chiến thắng số phận. Chỉ có tình yêu thương con người trong
sáng không vụ lợi mới luôn toả sáng. Tình u thương khơng chỉ giúp thay đổi
quan niệm mà cịn có sức cảm hố ghê gớm, bẻ gãy tất cả những gì là bóng đêm,
là tội ác, là trở ngại để con người sống gần với nhau hơn. Trong tiểu thuyết
“Những người khốn khổ”, đại văn hào Victor Hugo đã thể hiện và nhắn gửi đến
chung ta bức thơng điệp nói về vai trị tình thương của con người trong cuộc
sống là “Trên đời, chỉ có một điều ấy thơi, đó là thương u nhau”
Trong tác phẩm Chí Phèo, Nam Cao đã cho ta thấy mơi trường sống thiếu
tình thương của làng Vũ Đại, một xã hội phong kiến nửa thực dân thu nhỏ, đã

đẩy Chí Phèo dấn sâu vào con đường lưu manh hoá. Cánh cửa tình người duy
nhất - thị Nở, vừa hé mở đã đóng sập lại, Chí Phèo bị cự tuyệt hồn tồn và sự
bế tắc đã lên đến đỉnh điểm, dẫn tới kết cục bi thảm. Có thể khẳng định mơi
trường sống có thể cứu vớt con người song cũng có thể vùi lấp con người. Để
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

12


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

tồn tại một cách có ý nghĩa, con người cần phải sống vì nhau, sống phải có tình
u thương, sự đồng cảm, chia sẻ, lòng bao dung để vượt qua bao đau thương
bất trắc mà ta không thể lường trước được để cuộc sống thêm tươi đẹp, như
trong “Bài ca mùa xn 1961” Tố Hữu đã viết:
Có gì đẹp trên đời hơn thế
Người yêu người sống để yêu nhau.
Đồng thời, chúng ta cũng phải luôn biết đấu tranh, lên án cái xấu, cái ác
bảo vệ lẽ phải cho con người.
4.4. Đo lường và thu thập dữ liệu
Sau khi thời gian thực nghiệm kết quả thu được là tin cậy.
5. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU VÀ THẢO LUẬN KẾT QUẢ

5.1. Trình bày kết quả
Sau nhiêu năm thực hiện giảng dạy tác phẩm Chí Phèo theo định hướng
giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Ngồi tác phẩm Chí Phèo, thì trong suốt
q trình dạy học tôi cũng luôn chú trọng công tác giáo dục kỹ năng sống. Năm
học 2021 – 2022 tôi giảng dạy trực tiếp tại lớp 11A1 và 11B7 của trường THPT
Lê Lợi. Kết quả học tập và rèn luyện đã có những chuyển biến đáng mừng,
nhiều em tiếp thu bài chủ động, có chiều sâu, phát huy cá tính sáng tạo; những
kỹ năng sống như: kỹ năng tự tin, kỹ năng kiên định, kỹ năng giao tiếp, kỹ năng
tự nhận thức,... được hình thành và phát triển; hứng thú dạy và học ở cả thầy và
trò đều tăng lên. So với đầu năm học 2021 - 2022 khơng khí học tập của các em
trì trệ, nặng nề, rụt rè, thiếu tự tin, trong mỗi giờ học chỉ khoảng 5-7 em giơ tay
phát biểu ý kiến xây dựng bài. Bên cạnh học tập thì về mặt rèn luyện cũng cịn

nhiều hạn chế, trong lớp có một số em hay chê bai, nói xấu bạn bè, phân nhóm
trong lớp học, có khi các em cịn gây xích mích, thiếu đồn kết. Đặc biệt có em
nam cịn gây gỗ đánh nhau với bạn học cùng khối; có nhiều em vi phạm nội quy
nề nếp của nhà trường. Đa số các em giải quyết các vấn đề khoa học cũng như
đời sống một cách thụ động, thiếu tính hợp lí.
Kết quả khảo sát chất lượng và thăm dò ý kiến trước và sau khi áp dụng
biện pháp này ở lớp 11A1 và 11B7 như sau:
Bảng 1: Kết quả trước tác động.
Học lực và hạnh kiểm
Kỹ năng
Hứng thú học tập
- Học lực:

- 40% các em có kỹ năng giao - 25% học sinh
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

13


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

+ 0% xếp loại giỏi.
+ 51,3% xếp loại khá.

+ 44,2% xếp loại trung
bình.
+ 1,5 % học sinh yếu.

tiếp tốt.
- 45% tự nhận thức được năng
lực, sở thích, sở trường của bản
thân, hồn cảnh của gia đình,
nhu cầu của xã hội, mơi trường
sống,
- 50% có khả năng tự giải quyết
các vấn đề của bản thân, của tập

thể, ứng phó và kiên định với
các tình huống xảy ra.

hứng thú cao với
mơn học.
- 45% tích cực
tham gia đối thoại,
xây dựng bài.
- Số học sinh
khơng làm việc
trong mỗi giờ học
chiếm đại đa số.

Bảng 2: Kết quả sau tác động.
Học lực và hạnh kiểm
- Học lực:
+ 8% xếp loại giỏi.
+ 80,5% xếp loại khá.
+ 11,5% xếp loại trung
bình.
+ Khơng cịn học sinh
yếu, kém.

Kỹ năng

- 85% các em có kĩ năng giao
tiếp tốt.
- 75% tự nhận thức được năng
lực, sở thích, sở trường của bản
thân, hồn cảnh của gia đình,
nhu cầu của xã hội, mơi trường
sống.
- 70% có khả năng tự giải quyết
các vấn đề của bản thân, của tập
thể, ứng phó và kiên định với
các tình huống xảy ra.

Hứng thú học tập
- 80% học sinh
hứng thú cao với
mơn học.
- 75% tích cực
tham gia đối thoại,
xây dựng bài.
- Số học sinh
khơng làm việc
trong mỗi giờ học
cịn khơng đáng kể.

5.2. Phân tích dữ liệu
Qua bảng 1 ta thấy kết quả hai nhóm trước tác động là tương đối thấp.
Nhưng sau tác động cả hai nhóm đều tăng. Điều đó cho thấy mức độ ảnh hưởng
của các phương pháp giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là rõ rệt.
Như vậy giả thiết về đề tài định hướng giáo dục kỹ năng sống cho học
sinh THPT qua tác phẩm Chí Phèo nâng cao được kỹ năng sống của học sinh đã
được kiểm chứng.
5.3. Thảo luận kết quả

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

14

NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

Như vậy, sử dụng các giải pháp tích cực để nâng cao kỹ năng sống cho
học sinh THPT thu được kết quả cao. Tuy nhiên để thực hiện tốt tác động này thì
người giáo viên phải thực sự tâm huyết với nghề.
6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ĐỀ XUẤT
6.1. Kết luận
Trong công cuộc đổi mới hiện nay của đất nước ta khi yếu tố con người

được coi trọng về tiềm năng trí tuệ cùng với sức mạnh tinh thần. Nhân cách của
con người càng được đề cao và phát huy mạnh mẽ trong mọi lĩnh vực xã hội.
Thực tế hiện nay ngành giáo dục đào tạo đã được nhà nước quan tâm đưa lên
quốc sách hàng đầu thi việc dạy chữ nói chung và việc giáo dục kỹ năng sống
nói riêng là vấn đề đặc biệt quan trọng. Một nhà hiền triết đã nói “khoa học mà
khơng có hành vi đạo đức thì chỉ là sự tàn rụi của linh hồn” mà hành vi đạo đức
đó chính là kỹ năng sống của học sinh. Kỹ năng sống chính là nhịp cầu giúp con
người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh.
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục của thế kỉ XXI: Học để biết, học để làm,
học để tự khẳng định và học để cùng chung sống; đồng thời xuất phát từ yêu cầu
mới của công việc giảng dạy - lấy học sinh làm trung tâm, nên việc thể nghiệm
những biện pháp trên vào việc dạy học Ngữ văn khơng nằm ngồi mục đích

phục vụ mục tiêu và yêu cầu ấy. Việc làm này khơng chỉ có tác dụng nâng cao
việc dạy – học của thầy - trị mà cịn có tác dụng rèn luyện học sinh thành những
người có kỹ năng thích ứng với đời sống ngày càng đa dạng và phức tạp.
6.2. Kiến nghị
Bản thân tơi nhận thấy: Mơn Văn có liên quan đến cuộc sống rất lớn. Có
thể nói, nếu thật sự đầu tư cho nghề nghiệp và môn học, chắc chắn, bài nào cũng
có thể rút ra những bài học bổ ích chứ khơng phải chỉ là kiến thức nặng nề đọc
chép.
Đề tài này tuy không phải là một hướng đi mới mà chỉ là một cách làm cụ
thể trong q trình lên lớp hằng ngày của tơi, hướng tới thực hiện mục tiêu
chung của ngành. Song, để thực hiện một cách có hiệu quả những giải pháp trên
với những tiết dạy cụ thể, đòi hỏi chúng ta phải thực sự có tâm huyết, yêu trẻ,

yêu nghề, có đủ cơ sở vật chất để hỗ trợ trong quá trình thực hiện.
Để nâng cao hiệu quả dạy - học văn và rèn luyện được những kỹ năng
sống quan trọng cho học sinh trung học phổ thông, đây cũng không phải là
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

15


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

những giải pháp duy nhất mà trong quá trình dạy học người giáo viên còn phải
biết vận dụng linh hoạt nhiều biện pháp, cách thức khác tùy thuộc vào nội dung
bài học và đối tượng học sinh cụ thể. Hơn nữa, cần phải có sự phối hợp, quan
tâm thỏa đáng hơn từ phía nhà trường, gia đình và các tổ chức xã hội khác,
khơng nên q đề cao mục đích “học thi” của học sinh.
Với điều kiện thời gian và trình độ có hạn, tuy bài viết cịn nhiều hạn chế
nhưng với tình yêu nghề và tinh thần tự giác gắn bó với sự nghiệp “trồng
người” của mình, tơi muốn đóng góp một kinh nghiệm cho cơng tác dạy học
văn. Kính mong nhận được sự đồng cảm, đồng tình và những góp ý quý báu của
các quý vị, các đồng nghiệp để giúp cho sự nghiệp “Trồng người” luôn luôn là
sự nghiệp cao quý.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. “Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong phong trào “xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực” (Tạp chí GD số 214/2009 – Phan
Thanh Vân)
2. Vũ Quốc Anh, Nguyễn Hải Châu…, Hướng dẫn thực hiện Chuẩn kiến
thức, kĩ năng môn Ngữ văn lớp 11, NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2010.
3. William Ury, Lời từ chối hoàn hảo, NXB Lao động xã hội.
4. Phan Trọng Luận (Tổng chủ biên), Ngữ văn 11(tập1, 2), NXB Giáo dục,
2010.
5. Leil Lowndes, Nghệ thuật giao tiếp để thành công, NXB Lao động.
6. Luật số: 43/2019/QH14 - Luật giáo dục
7. Đề xuất một hướng giảng dạy truyện ngắn Chí Phèo trong nhà trường ThS. Ngữ văn Trần Thị Bích Hà (Trường ĐH Luật TP.HCM) Báo

ViệtNam Net. Thứ ba 13/10/2020
8. “Giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong phong trào “xây dựng
trường học thân thiện, học sinh tích cực” (Tạp chí GD số 214/2009 – Phan
Thanh Vân)
9. Chí Phèo và ý nghĩa giáo dục. Báo giáo dục – tp.HCM. 13/10/2020
Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

16


NCKHSPƯD
Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí

Phèo

10. Đề xuất một hướng giảng dạy truyện ngắn Chí Phèo trong nhà trường
- ThS. Ngữ văn Trần Thị Bích Hà (Trường ĐH Luật TP.HCM) Báo ViệtNam
Net. Thứ ba 13/10/2020

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị

17


NCKHSPƯD

Đề tài: Giáo dục kỹ năng sống và sử dụng ngơn ngữ cho học sinh THPT qua tác phẩm Chí
Phèo

NỘI DUNG
1. TÊN ĐỀ TÀI
2. TÓM TẮT ĐỀ TÀI
3. GIỚI THIỆU.
3.1. Hiện trạng.
3.2. Giải pháp thay thế
3.3. Vấn đề nghiên cứu
3.4. Giả thuyết nghiên cứu
4. PHƯƠNG PHÁP

4.1. Khách thể nghiên cứu
4.2.Thiết kế nghiên cứu
4.3. Quy trình nghiên cứu
Nội dung cụ thể:
1. Kỹ năng sống là gì?
1.1 Khái niệm kỹ năng sống
1.2 Phân loại kỹ năng sống
2. Biện pháp thực hiện để giáo dục kỹ năng sống cho học sinh qua
tác phẩm Chí Phèo
4.4. Đo lường
5. PHÂN TÍCH KẾT QUẢ VÀ BÀN LUẬN
5.1. Trình bày kết quả

5.2. Phân tích dữ liệu
5.3. Thảo luận kết quả
6. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6.1. Kết luận
6.2. Kiến nghị
TÀI LIỆU THAM KHẢO

Trang
1
1
2
2

4
4
4
4
4
4
5
5
5
6
7
12

12
12
14
14
14
14
15
16

Người thực hiện: Trần Thị Nga - Lê Thị Tuyết - THPT Lê Lợi - Đông Hà - Quảng Trị