giai su 10 bai 1 ctst

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Giải Sử 10 Bài 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử
CTST
I. Lịch sử
Câu hỏi trang 5 SGK Sử 10 CTST: Hình 1.1 và Hình 1.2 khác nhau như thế nào?
Chúng giúp em biết gì về hiện thực lịch sử?

Lời giải
- Sự khác nhau giữa Hình 1.1 và Hình 1.2 là:
+ Hình 1.1: Hiện thực lịch sử.
+ Hình 1.2: Nhận thức lịch sử.
- Những hình ảnh trên giúp em biết về hiện thực lịch sử:
+ Hình 1.1: Bãi cọc Bạch Đằng năm 1288 được tìm thấy đầu tiên ở Yên Giang năm
1958 là minh chứng cho thấy nơi đây đã thực sự xảy ra sự kiện trận chiến trên sông
Bạch Đằng trong cuộc kháng chiến chống quân Mông - Nguyên lần thứ ba, giúp các
nhà khoa học nghiên cứu và phục dựng lại trận chiến thời xưa.
+ Hình 1.2: Phục dựng bếp lửa và cảnh sinh hoạt của con người thời kì văn hóa Hịa
Bình dựa trên các tư liệu lịch sử, khảo cổ… giúp người hiện đại hiểu về lịch sử thời
xa xưa.
Câu 1 trang 5 SGK Sử 10 CTST: Lịch sử được con người nhận thức như thế nào
(lấy ví dụ từ câu chuyện Con ngựa gỗ thành Tơ-roa)?
Lời giải
- Qua câu chuyện “Con ngựa gỗ thành Tơ-roa”, con người hiểu về lịch sử cuộc
chiến tranh thành Tơ-roa, thể hiện cách nhận thức lịch sử, phản ánh và phổ biến tri
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

thức lịch sử của người xưa. Đây là điển tích văn học nổi tiếng có nguồn gốc từ

I-li-at, sử thi đầu tiên của Hô-me. Câu chuyện trung tâm của huyền thoại I-li-at là
cuộc chiến thành Tơ-roa.
Câu hỏi 2 trang 5 SGK Sử 10 CTST: Sách thẻ tre giúp em nhận thức được điều gì
về lịch sử (ghi chép, giấy viết,…)?
Lời giải
- Từ thời xa xưa, người Trung Quốc đã biết dùng thẻ tre để tạo ra sách, trở thành
biểu tượng của nền văn hóa Trung Hoa với lịch sử phát triển lâu đời.
- Sách thẻ tre cung cấp rất nhiều thơng tin lịch sử, từ chính trị, quân sự đến đời sống
kinh tế, văn hóa,… của Trung Quốc trước khi có giấy.
II. Sử học
Câu hỏi trang 5 SGK Sử 10 CTST: Em hãy nêu khái niệm Sử học
Lời giải
- Sử học là khoa học nghiên cứu lịch sử của xã hội lồi người nói chung hoặc của
một quốc gia, dân tộc, địa phương, con người nói riêng.
Câu hỏi trang 6 SGK Sử 10 CTST: Đối tượng nghiên cứu của Sử học là gì?
Lời giải
- Đối tượng của Sử học là quá trình phát sinh, phát triển của xã hội loài người trong
quá khứ.
- Đối tượng của Sử học mang tính tồn diện.
Câu hỏi trang 6 SGK Sử 10 CTST: Qua câu danh ngôn “Lịch sử là thầy dạy của
cuộc sống” của Xi-xê-rô, em hiểu thế nào về chức năng, nhiệm vụ của Sử học?
Lời giải
- Chức năng của sử học:
+ Chức năng khoa học: cung cấp tri thức khoa học nhằm khơi phục, miêu tả, giải
thích hiện tượng lịch sử một cách chính xác, khách quan.
+ Chức năng xã hội: giúp con người tìm hiểu các quy luật phát triển của xã hội loài
người trong quá khứ, từ đó nhận thức hiện tại và dự đốn tương lai.
+ Chức năng giáo dục: thông qua những tấm gương lịch sử, bài học lịch sử.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Nhiệm vụ của sử học:
+ Rút ra bài học kinh nghiệm phục vụ cuộc sống hiện tại.
+ Góp phần bồi dưỡng nhân sinh quan và thế giới quan khoa học, nâng cao trình độ
nhận thức của con người.
+ Góp phần giáo dục tư tưởng, tình cảm, đạo đức và phát triển nhân cách con người.
Câu hỏi trang 6 SGK Sử 10 CTST: Em hãy nêu những nguyên tắc cơ bản của Sử
học.
Lời giải
- Nguyên tắc khách quan: trình bày lịch sử một cách khách quan, khơng định kiến,
không thiên vị.
- Nguyên tắc trung thực: tôn trọng sự thật lịch sử.
- Nguyên tắc tiến bộ: góp phần xây dựng những giá trị tốt đẹp.
- Nguyên tắc toàn diện và cụ thể: phản ánh đầu đủ, gắn với không gian, thời gian cụ
thể.
Câu hỏi trang 7 SGK Sử 10 CTST: Các hình 1.5, 1.6, 1.7 thuộc loại hình sử liệu
nào?

Lời giải
- Hình 1.5, Hình 1.6: Sử liệu hiện vật.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Hình 1.7: Sử liệu thành văn (bài hát ra đời đúng ngay thời điểm nhạc sĩ Xn
Oanh đang hịa mình vào dịng người biểu tình ngày 19/8 ở Hà Nội).
Câu hỏi trang 8 SGK Sử 10 CTST: Hai phương pháp cơ bản của Sử học (phương

pháp lịch sử và phương pháp logic) giống và khác nhau như thế nào?
Lời giải
- Giống nhau: đều là những phương pháp cơ bản trong nghiên cứu lịch sử.
- Khác nhau:
+ Phương pháp lịch sử: xem xét, trình bày các hiện tượng, sự vật qua các giai đoạn
phát triển lịch sử cụ thể.
+ Phương pháp logic: nghiên cứu các sự vật, hiện tượng trong hình thức tổng quát
nhằm vạch ra bản chất, quy luật, khuynh hướng vận động của lịch sử.
Luyện tập và vận dụng trang 8 SGK Sử 10 CTST
Câu 1: Hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử giống và khác nhau như thế nào? Dựa
vào kiến thức đã học, hãy nêu ví dụ và giải thích.
Lời giải
* So sánh và đưa ra ví dụ về hiện thực lịch sử và nhận thức lịch sử

Hiện thực lịch sử

Nhận thức lịch sử

Giống nhau

- Đều cho biết về những gì đã diễn ra trong quá
khứ

Khác nhau

- Hiện thực lịch sử chỉ có
một

- Nhận thức lịch sử
rất đa dạng, phong

phú (cùng một hiện
thực lịch sử nhưng
có thể có nhiều nhận
thức khác nhau).

- Khơng thể thay đổi theo
thời gian

- Có thể thay đổi
theo thời gian

- Tồn tại khách quan, độc
lập, ngoài ý muốn của

- Mang tính chủ quan
và phụ thuộc vào

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Ví dụ

con người

hiện thực lịch sử.

- Hiện thực lịch sử có
trước nhận thức lịch sử.

- Nhận thức lịch sử
xuất hiện sau hiện
thực lịch sử.

- 2-9-1945, tại Quảng
trường Ba Đình (Hà Nội),
Chủ tịch Hồ Chí Minh
đọc “Tun ngơn độc
lập” khai sinh ra nước
Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa

- Về thắng lợi của
Cách mạng tháng
Tám năm 1945 ở
Việt Nam, đa số
quan điểm cho rằng
đây là kết quả của sự
kết hợp những điều
kiện chủ quan và
khách quan thuận
lợi.
- Tuy nhiên, cũng có
những quan điểm,
nhận thức khác về sự
kiện này, như một số
sử gia phương Tây
cho rằng Cách mạng
tháng Tám là một

cuộc “cách mạng ăn
may”…

Câu 2: Lịch sử là quá khứ, vậy hiện thực lịch sử có phải là q khứ khơng? Dựa
vào kiến thức đã học, hãy giải thích.
Lời giải
- Lịch sử là môn khoa học nghiên cứu về quá khứ, đặc biệt là những sự kiện liên
quan đến con người để nhận thức về hiện thực lịch sử. Do vậy, hiện thực lịch sử
cũng là quá khứ.
Vận dụng trang 8 SGK Sử 10 CTST: Trên cơ sở sưu tập các sử liệu và giới thiệu
một di tích lịch sử ở địa phương em, hãy phân loại, đánh giá để xác định độ tin cậy
và giá trị thông tin của các nguồn sử liệu ấy.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Lời giải
(*) Tư liệu giới thiệu về: Thánh địa Mỹ Sơn:
- Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam) là tổ hợp bao gồm nhiều đền tháp Chăm-pa,
trong một thung lũng có đường kính khoảng 2 km. Đây là nơi tổ chức cúng tế thần
Si-va của các vương triều Chăm-pa.
- Trong nhiều thế kỉ, thánh địa này được bổ sung thêm các ngọn tháp lớn nhỏ và đã
trở thành khu di tích chính của văn hóa Chăm-pa tại Việt Nam.
- Ngoài chức năng hành lễ, giúp các vương triều tiếp cận với các thánh thần, Thánh
địa Mỹ Sơn còn là trung tâm văn hóa và tín ngưỡng của các triều đại Chăm-pa và là
nơi chôn cất các vị vua, thầy tu nhiều quyền lực.
(*) Các nguồn sử liệu được sưu tập:
+ Sử liệu hiện vật (các tháp Chăm, tượng ở Thánh địa Mỹ sơn)
+ Sử liệu thành văn

+ Sử liệu truyền miệng.

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188