ly thuyet dia ly 10 bai 1

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Lý thuyết Địa lý 10 bài 1: Các phép chiếu hình bản đồ cơ
bản
A/ Lý thuyết
1/ Khái niệm
a/ Khái niệm bản đồ

- Bản đồ là hình ảnh thu nhỏ một phần hay toàn bộ trái đất lên mặt phẳng, trên cơ sở toán
học nhằm thể hiện các hiện tượng địa lí từ mặt đất lên mặt phẳng thơng qua hệ thống các
kí hiệu riêng có chọn lọc.
b/ Bằng cách nào người ta thành lập được bản đồ?

- Để thành lập bản đồ người ta phải dùng các phép chiếu hình bản đồ để thể hiện Trái Đất
hoặc một châu lục, một quốc gia vùng lãnh thổ nào đó lên bản đồ.
c/ Khái niệm phép chiếu hình bản đồ
- Phép chiếu hình bản đồ là cách biểu thị mặt cong của trái đất lên một mặt phẳng để mỗi
điểm trên mặt cong tương ứng với một điểm trên mặt phẳng.
2/ Các phép chiếu hình bản đồ cơ bản
- Ứng với mỗi dạng bản đồ người ta dùng một phép chiếu hình bản đồ tương ứng để
thành lập, có phép chiếu thành lập bản đồ chính xác về diện tích, có phép chiếu hình
thành lập bản đồ chính xác về hình dạng lãnh thổ.
- Có 3 phép chiếu hình bản đồ cơ bản là:
+ Phép chiếu phương vị.
+ Phép chiếu hình nón.
+ Phép chiếu hình trụ.
a/ Phép chiếu phương vị

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

* Khái niệm: Phép chiếu phương vị là phương pháp thể hiện mạng lưới kinh, vĩ tuyến của
mặt cầu lên mặt phẳng

(Ba phép chiếu phương vị)
- Cách thể hiện: Vị trí tiếp xúc khác nhau có phép chiếu phương vị khác nhau: có 3 phép
chiếu phương vị đó là:
+ Phép chiếu phương vị đứng.
+ Phép chiếu phương vị ngang.
+Phép chiếu phương vị nghiêng.
* Phép chiếu phương vị đứng

(Phép chiếu phương vị đứng)
- Mặt chiếu tiếp xúc với cực của địa cầu.
- Đặc điểm lưới kinh, vĩ tuyến của phép chiếu phương vị đứng:
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

+Kinh tuyến là những đoạn thẳng đồng qui ở cực.
+ Vĩ tuyến là những vòng tròn đồng tâm ở cực.
+ Khu vực chính xác là gần cực, càng xa cực càng kém chính xác.
+ Phép chiếu phương vị đứng dùng để vẽ bản đồ vùng xung quanh cực.
b/ Phép chiếu hình nón

(Phép chiếu hình nón)
* Khái niệm: Phép chiếu hình nón là cách thể hiện mạng lưới kinh, vĩ tuyến của địa cầu
lên mặt chiếu là mặt hình nón.

- Cách thể hiện: Vị trí tiếp xúc của hình nón khác nhau có các phép chiếu hình nón khác
nhau:
+ Phép chiếu hình nón đứng.
+ Phép chiếu hình nón ngang.
+ Phép chiếu hình nón nghiêng.
* Phép chiếu hình nón đứng:

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

(Phép chiếu hình nón đứng)
- Trục của hình nón trùng với trục của địa cầu.
- Đặc điểm của lưới kinh tuyến, vĩ tuyến của phép chiếu hình nón đứng:
+ Chỉ có vĩ tuyến tiếp xúc giữa Địa cầu và mặt nón là chính xác.
+ Dùng để vẽ bản đồ ở các vùng đất thuộc vĩ độ trung bình (khu vực ơn đới) và kéo dài
theo vĩ tuyến như: Liên bang Nga, Trung quốc, Hoa kì…
c/ Phép chiếu hình trụ

(Phép chiếu hình trụ)
* Khái niệm: Phép chiếu hình trụ thể hiện mạng lưới kinh, vĩ tuyến của mặt cầu lên mặt
chiếu là hình trụ.
- Cách thể hiện: Tùy theo vị trí tiếp xúc của hình trụ với quả cầu, có các phép chiếu hình
trụ khác nhau:
+ Phép chiếu hình trụ đứng.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

+ Phép chiếu hình trụ ngang.
+ Phép chiếu hình trụ nghiêng.
* Phép chiếu hình trụ đứng:

(Phép chiếu hình trụ đứng)
- Mặt hình trụ tiếp xúc với Địa cầu theo vịng xích đạo.
- Đặc điểm của lưới kinh tuyến, vĩ tuyến của phép chiếu hình trụ đứng:
+ Kinh tuyến, vĩ tuyến đều là những đoạn thẳng song song và vng góc với nhau.
+ Khu vực ở xích đạo tương đối chính xác, càng xa xích đạo càng kém chính xác.
+ Dùng để vẽ khu vực xích đạo.
* Tổng kết bài học
Thể hiện trên bản đồ
Phép chiếu hình
bản đồ
Các kinh tuyến Các vĩ tuyến

Khu vực tương Khu vực
đối chính xác
chính xác

Là những đoạn Là những vịng
Phương vị đứng
thẳng đồng qui ở trịn đồng tâm ở Gần cực
(nhóm 1)
cực
cực
Là những đoạn Là những cung Vĩ tuyến
Hình nón đứng
(nhóm 2)

thẳng đồng qui ở trịn đồng tâm
Trung bình

Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

Xa cực
Gần cực và
gần xích đạo

kém


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

cực
Là những đường Là những đường

Xung quanh
Hình trụ đứng
thẳng song song thẳng song song
(nhóm 3)
và vng góc với và vng góc với xích đạo
nhau
nhau
B/ Trắc nghiệm

Xa xích đạo

Câu 1: Bản đồ địa lý là
A. Hệ thống kinh vĩ tuyến được xây dựng để chuyển hình ảnh Trái Đất từ mặt cầu sang

mặt phẳng
B. Hình vẽ thu nhỏ các hiện tượng của bề mặt Trái Đất để dễ sử dụng
C. Hình vẽ thu nhỏ một khu vực hay toàn bộ bề mặt Trái Đất trên một mặt phẳng
D. Hình ảnh Trái Đất đã được thu nhỏ theo một tỷ lệ nhất định
Câu 2: Phép chiếu đồ là
A. Việc đo đạc tính tốn để xây dựng mạng lưới kinh vĩ tuyến.
B. Cách biểu diễn mặt cong của Trái Đất lên một mặt phẳng một cách tương đối chính
xác.
C. Phương pháp hình học nhằm thu nhỏ Trái Đất.
D. Phương pháp thực hiện một bản đồ địa lý.
Câu 3: Trong phép chiếu phương vị đứng mặt phẳng của giấy vẽ sẽ tiếp xúc với địa cầu
ở
A. Nam cực
B. Bắc cực
C. Xích đạo
D. Cực
Câu 4: Trong phép chiếu trụ đứng tiếp xúc với mặt cầu ở
A. Xích đạo
B. Cực
C. Chí tuyến
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

D. Bất cứ vị trí nào
Câu 5: Trong phép chiếu phương vị đứng các kinh tuyến sẽ là
A. Các vòng tròn đồng tâm
B. Các đường thẳng hoặc đường cong
C. Các đoạn thẳng đồng quy

D. Các đoạn thẳng song song
Câu 6: Khi giấy vẽ tiếp xúc với địa cầu ở xích đạo ta có phép chiếu đồ:
A. Hình trụ
B. Phương vị nghiêng
C. Phương vị ngang
D. Đáp án A hoặc B đúng
Câu 7: Trong phép chiếu nào sau đây chỉ có xích đạo và kinh tuyến trung tâm mới trở
thành những đường thẳng, thẳng góc nhau?
A. Phương vị đứng.
B. Phương vị ngang.
C. Phương vị nghiêng.
D. Hình trụ đứng.
Câu 8: Các kinh tuyến là những đường thẳng song song, các vĩ tuyến là những đường
ngang song song. Đó là kết quả của phép chiếu
A. Hình trụ đứng.
B. Phương vị đứng.
C. Hình trụ.
D. Phương vị ngang.
Câu 9: Dùng để vẽ bản đồ ở các vùng đất thuộc vĩ độ trung bình (khu vực ôn đới) và kéo
dài vĩ tuyến như: Liên Bang Nga, Trung Quốc,... đó là phép chiếu nào?
A. Phương vị đứng
B. Phép chiếu hình nón đứng
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

C. Hình trụ đứng
D. Phép chiếu hình nón ngang
Câu

1
Đáp án C

2
B

3
D

4
5
6
7
A
C
A
D
------------------------------------

8
A

Mời bạn đọc tham khảo thêm nhiều tài liệu ôn tập Địa lý lớp 10 khác như:
Trắc nghiệm Địa lý 10: />Giải bài tập Địa Lý 10: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188

9
B