ly thuyet dia ly 10 bai 9

Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Lý thuyết Địa lý 10 bài 9: Tác động của ngoại lực đến địa
hình bề mặt Trái Đất
A/ Lý thuyết
I/ Ngoại lực
- Khái niệm: Ngoại lực là lực có nguồn gốc từ bên trên bề mặt Trái Đất.
- Nguyên nhân: Nguồn năng lượng sinh ra ngoại lực là nguồn năng lượng của bức xạ Mặt
Trời.
- Ngoại lực gồm tác động của các yếu tố khí hậu, các dạng nước, sinh vật và con người.
II/ Tác động của ngoại lực
- Tác động của ngoại lực đến địa hình bề mặt Trái Đất thơng qua các q trình ngoại lực
đó là phá huỷ ở chỗ này bồi tụ ở chỗ kia do sự thay đổi nhiệt độ, nước chảy, sóng biển...
1/ Q trình phong hóa
- Là q trình phá hủy, làm biến đổi các loại đá và khoáng vật do tác động của sự thay
đổi nhiệt độ, nước, ôxi, khí CO2, các loại axit có trong thiên nhiên và sinh vật.
- Xảy ra mạnh nhất trên bề mặt Trái Đất.
a/ Phong hóa lí học
- Khái niệm: Là sự phá hủy đá thành các khối vụn có kích thước khác nhau, khơng làm
biến đổi màu sắc, thành phần hóa học của chúng.
- Nguyên nhân chủ yếu:
+ Sự thay đổi nhiệt độ.
+ Sự đóng băng của nước.
+ Tác động của con người.
- Kết quả: đá nứt vỡ (Địa cực và hoang mạc)
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

b/ Phong hóa hóa học

- Khái niệm: Là quá trình phá hủy, chủ yếu làm biến đổi thành phần, tính chất hóa học
của đá và khống vật.
- Nguyên nhân: Tác động của chất khí, nước, các chất khống chất hịa tan trong nước...
- Kết quả: Đá và khống vật bị phá huỷ, biến đổi thành phần, tính chất hố học.Diễn ra
mạnh nhất ở miền khí hậu xích đạo, gió mùa ẩm (dạng địa hình catxtơ ở miền đá vơi).
c/ Phong hóa sinh học:
- Khái niệm: Là sự phá hủy đá và khoáng vật dưới tác động của sinh vật: Vi khuẩn, nấm,
rễ cây.
- Nguyên nhân: sự lớn lên của rễ cây, sự bài tiết các chất.
- Kết quả:
+ Đá bị phá hủy về mặt cơ giới.
+ Bị phá hủy về mặt hóa học.
2/ Q trình bóc mịn
- Là quá trình các tác nhân ngoại lực (nước chảy, sóng biển, băng hà, gió...) làm các sản
phẩm phong hóa rời khỏi vị trí ban đầu của nó.
- Q trình bóc mịn có nhiều hình thức khác nhau
a/ Xâm thực
- Làm chuyển dời các sản phẩm phong hóa
- Là quá trình bóc mịn do nước chảy, sóng biển, gió, băng hà...
- Do nước chảy tạm thời: Khe, rãnh...
- Do dòng chảy thường xun: Sơng, suối...
- Xâm thực của sóng biển tạo ra các vịnh, các mũi đất nhô ra biển.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

- Địa hình bị biến dạng: giảm độ cao, sạt lở...
b/ Thổi mịn
- Q trình bóc mịn do gió, thường xảy ra mạnh ở những vùng khí hậu khơ hạn.

- Tạo thành những dạng địa hình độc đáo như: nấm đá, cột đá …
c/ Mài mòn
- Diễn ra chậm chủ yếu trên bề mặt đất đá.
- Do tác động của nước chảy trên sườn dốc, sóng biển, chuyển động của băng hà tạo dạng
địa hình: Vách biển, hàm ếch sóng vỗ, bậc thềm sóng vỗ.
3/ Q trình vận chuyển
- Là sự tiếp tục của q trình bóc mịn. Là q trình di chuyển vật liệu từ nơi này đến nơi
khác.
- Khoảng cách dịch chuyển phụ thuộc vào động năng của quá trình:
+ Vật liệu nhẹ, nhỏ được động năng của ngoại lực cuốn theo.
+ Vật liệu lớn, nặng chịu thêm tác động của trọng lực, vật liệu lăn trên bề mặt đất đá.
4/ Quá trình bồi tụ
- Q trình tích tụ các vật liệu (trầm tích)
- Nếu động năng giảm dần, vật liệu sẽ tích tụ dần trên đường đi.
- Nếu động năng giảm đột ngột thì vật liệu sẽ tích tụ, phân lớp theo trọng lượng.
- Kết quả:
+ Tạo nên địa hình mới.
+ Do gió: Cồn cát, đụn cát (sa mạc)
+ Do nước chảy: Bãi bồi, đồng bằng châu thổ (ở hạ lưu sông).
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

+ Do sóng biển: Các bãi biển.
→ Nội lực làm cho bề mặt Trái Đất gồ ghề, ngoại lực có xu hướng san bằng gồ ghề.
Chúng ln tác động đồng thời, và tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt Trái Đất.
B/ Trắc nghiệm
Câu 1: Ngoại lực là lực có nguồn gốc từ
A. Bên ngồi bề mặt của Trái Đất

B. Bên trong bề mặt của Trái Đất
C. Bên dưới bề mặt của Trái Đất
D. Bên trên bề mặt của Trái Đất
Câu 2: Nội lực và ngoại lực là hai lực
A. Cùng chiều nhau, có vai trị như nhau trong việc tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt
trái đất.
B. Ngược chiều nhau, ít có vai trị trong việc hình thành các dạng địa hình trên bề mặt trái
đất.
C. Cùng chiều nhau, làm cho địa hình trái đất ngày càng cao hơn.
D. Đối nghịch nhau, có tác động đồng thời và tạo ra các dạng địa hình trên bề mặt trái đất.
Câu 3: Tác động của ngoại lực, một chu trình hồn chỉnh nhìn chung diễn ra tuần tự theo
các q trình như sau
A. Phong hóa – vận chuyển – bóc mịn – bồi tụ.
B. Phong hóa – bồi tụ - bóc mịn – vận chuyển.
C. Phong hóa – bóc mịn – vận chuyển – bồi tụ.
D. Phong hóa – bóc mịn – bồi tụ - vận chuyển.
Câu 4: Những cách đồng giữa núi của nước ta ở Điện Biên, Sơn La, Hịa Bình được hình
thành do quá trình
A. Xâm thực bởi băng hà.
B. Xâm thực bởi nước chảy trên mặt.
C. Sự vận động nâng lên của địa hình hai bên.
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

D. Thổi mịn do gió.
Câu 5: Phong hóa hóa học diễn ra mạnh ở các vùng có khí hậu
A. Nóng, ẩm.
B. Nóng, khơ.

C. Lạnh, ấm.
D. Lạnh, khơ.
Câu 6: Ở miền khí hậu lạnh, phong hóa lí học xảy ra mạnh do
A. Nước trong các vết nứt của đá khi đóng băng sẽ tăng thể tích làm vỡ khối đá.
B. Nước đóng băng sẽ nặng hơn đè lên các khối đá làm vỡ khối đá.
C. Khối đá bị lạnh sẽ giịn hơn và dễ vỡ hơn.
D. Khí hậu lạnh giúp cho nước dễ xâm nhập vào đá và phá hủy đá.
Câu 7: Q trình phong hóa lí học xảy ra mạnh nhất ở
A. Miền khí hậu cực đới và miền khí hậu ơn đới hải dương ấm, ẩm.
B. Miền khí hậu nhiệt đới gió mùa ẩm và miền khí hậu ơn đới.
C. Miền khí hậu khơ nóng (hoang mạc và bán hoang mạc) và miền khí hậu lạnh.
D. Miền khí hậu xích đạo nóng, ẩm quanh năm.
Câu 8: Tác nhân của ngoại lực là
A. Sự nâng lên và hệ số của vỏ trái đất theo chiều thẳng đứng.
B. Yếu tố khí hậu các dạng nước, sinh vật và con người.
C. Sự uốn nếp các lớp đá.
D. Sự đứt gãy các lớp đất đá.
Câu
1
Đáp án D

2
D

3
C

4
5
6

7
B
A
A
C
------------------------------------

8
B

Mời bạn đọc tham khảo thêm nhiều tài liệu ôn tập Địa lý lớp 10 khác như:
Trắc nghiệm Địa lý 10: />Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188


Thư viện Đề thi - Trắc nghiệm - Tài liệu học tập miễn phí

Giải bài tập Địa Lý 10: />
Trang chủ: | Email hỗ trợ: | Hotline: 024 2242 6188