voi-vang

Vội vàng
Tặng Vũ Đình Liên
Tơi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tơi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.
Của ong bướm này đây tuần trăng mật;
Này đây hoa của đồng nội xanh rì;
Này đây lá của cành tơ phơ phất;
Của yến anh này đây khúc tình si.
Và này đây ánh sáng chớp hàng mi;
Mỗi sáng sớm, thần vui hằng gõ cửa;
Tháng giêng ngon như một cặp môi gần;
Tôi sung sướng. Nhưng vội vàng một nửa:
Tôi không chờ nắng hạ mới hoài xuân.
Xuân đang tới, nghĩa là xuân đang qua,
Xuân còn non, nghĩa là xuân sẽ già,
Mà xuân hết, nghĩa là tơi cũng mất.
Lịng tơi rộng, nhưng lượng trời cứ chật,
Khơng cho dài thời trẻ của nhân gian,
Nói làm chi rằng xn vẫn tuần hồn,
Nếu đến nữa khơng phải rằng gặp lại.
Cịn trời đất, nhưng chẳng cịn tơi mãi,
Nên bâng khuâng tôi tiếc cả đất trời;
Mùi tháng, năm đều rớm vị chia phôi,
Khắp sông, núi vẫn than thầm tiễn biệt...
Cơn gió xinh thì thào trong lá biếc,
Phải chăng hờn vì nỗi phải bay đi?
Chim rộn ràng bỗng đứt tiếng reo thi,
Phải chăng sợ độ phai tàn sắp sửa?
Chẳng bao giờ, ôi! Chẳng bao giờ nữa...

Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


Đây là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Xuân Diệu trước Cách mạng. Đây là tiếng
nói của một tâm hồn yêu đời, yêu sống đến cuồng nhiệt, nhưng đằng sau đó là cả một quan
niệm nhân sinh mới chưa thấy trong thơ ca truyền thống.
Bài thơ này được sử dụng trong các chương trình SGK Văn học 11 giai đoạn 1990-2006,
Ngữ văn 11 từ 2007.
I. Đôi nét về tác giả Xuân Diệu
- Xuân Diệu (1916-1985), tên khai sinh là Ngô Xuân Diệu.
- Sau khi tốt nghiệp tú tài, ông đi dạy học tư và làm viên chức ở Mĩ Tho, sau đó ra Hà Nội
sống bằng nghề viết văn.
- Tham gia Cách mạng ông hăng say hoạt động trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật.
- Các tác phẩm chính:
+ 15 tập thơ, mở đầu là tập Thơ thơ.
+ một số tập văn xuôi: Phấn thông vàng.
+ một số tập tiểu luận, phê bình nghiên cứu văn học.
- Phong cách nghệ thuật:
+ trước Cách mạng tháng Tám Xuân Diệu là nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới.

• Một sức sống mới, một nguồn cảm xúc mới: khao khát giao cảm với đời, yêu đời ham sống
đến bồng bột.
• Quan niệm sống mới: sống mãnh liệt hết mình, thời gian một đi khơng trở lại ⇒ hối thúc
sống vội vàng.
• Quan niệm thẩm mĩ mới: chỉ có con người giữa tuổi trẻ tình yêu là đẹp nhất (thời xưa thiên
nhiên là chuẩn mực của cái đẹp).
• Những cách tân nghệ thuật táo bạo: câu từ rất lạ rất tây.
+ sau cách mạng tháng Tám có nhiều thay đổi.
- Vị trí:
+ là ơng Hồng thơ tình Việt Nam.
+ là nhà thơ lớn có phong cách nghệ thuật độc đáo.
II. Đôi nét về tác R

Vội vàng Xuân Diệu풨
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


1. Xuất xứ
- Rút ra trong tập Thơ Thơ
- Là thi phẩm kết tinh vẻ đẹp thơ Xuân Diệu trước Cách mạng
2. Bố cục
- Phần 1 (câu 1 đến câu 29): lí do phải sống vội vàng
- Phần 2 (cịn lại): biểu hiện của cách sống vội vàng
3. Giá trị nội dung
- Bài thơ là lời giục giã hãy sống mãnh liệt, sống hết mình, hãy quý trọng từng phút, từng
giây của cuộc đời mình nhất là những năm tháng tuổi trẻ của một hồn thơ yêu đời ham sống
đến cuồng nhiệt.
4. Giá trị ngRệ tRuật
- Hình thức nghệ thuật điêu luyện: sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa mạch cảm xúc và mạch lí
luận, gọng điệu say mê, sơi nổi, những sáng tạo độc đáo về ngơn từ và hình ảnh thơ.

III. Dàn

Rân t cR Vội vàng Xuân Diệu풨

1. TìnR yêu trần tRế tRa tRiết
a. Ước

uốn kì lạ

- Tắt nắng, buộc gió đó đều là những ước muốn khơng thể thực hiện được ⇒ tác giả muốn
níu giữ thời gian, níu giữ những gì đẹp đẽ nhất của cuộc sống, muốn bất tử hóa hương sắc
mùa xuân trần thế.
- Thể thơ ngũ ngôn cùng điệp từ Tôi muốn được sử dụng hiệu quả.
b. Mùa xuân tRiên đường trên

ặt đất

- Câu thơ bất ngờ kéo dài mở rộng tám chữ để dễ dàng vẽ bức tranh cuộc sống, nhịp thơ
nhanh hơn, đồn dập hơn, gợi niềm háo hức say mê.
- Điệp từ này đây chỉ sự phong phú, giàu có, đầy đủ, gần gũi mn màu mn vẻ của thiên
nhiên.
- Hình ảnh đẹp đẽ, tươi non tràn đầy xuân sắc, gắn với tình yêu tuổi trẻ: những thảm cỏ xanh
non, lá non cành tơ phơ phất, hoa đua nhau khoe sắc dâng mật ngọt, ong bướm đắm say, ái
ân tuần tự,....
- Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác: Tháng riêng ngon như một cặp môi gần đầy sáng tạo mới mẻ,
thú vị.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Tất cả hài hòa cộng hưởng cùng vẽ nên mùa xuân – thiên đường trên mặt đất.

⇒ Nhà thơ muốn nhắn nhủ đến mọi người: sự đẹp đẽ, tinh túy nhất khơng phải tìm đâu xa
mà nó là cuộc sống xung quanh chúng ta, hãy yêu mến gắn bó hết mình với cuộc sống.
- Hai câu cuối đoạn thơ 1 là niềm tiếc nuối mùa xuân ngay khi nó cịn tồn tại:
Tơi sung sướng nhưng vội vàng một nửa
Tơi khơng chờ nắng hạ mới hồi xn
2. Quan niệ

tRời gian, tuổi trẻ, tìnR yêu

a. Đẹ nRất là con người giữa tìnR u và tuổi trẻ
- Thi nhân xưa ln coi thiên nhiên là chuẩn mực của cái đẹp.
- Xuân Diệu lấy con người giữa tuổi trẻ, tình yêu làm chuẩn mực cho mọi vẻ đẹp ở đời.
b. Quan niệ

sống

ới

- Xuân Diệu đã nồng nhiệt khẳng định thiên đường ở ngay trên mặt đất trong cuộc sống này.
- Vậy nên hãy sống cao độ, quý trọng từng phút, từng giây của cuộc đời này nhất là những
khoảnh khắc của tuổi trẻ, tình yêu.
3. L do tiếc nuối

ùa xuân, tuổi trẻ

- Với Xuân Diệu mùa xuân, tuổi trẻ là một đi không trở lại thế nên thi sĩ tiếc nuối, lo âu.
- Hàng loạt các câu thơ định nghĩa, điệp ngữ nghĩa là đã giúp thi nhân khẳng định chắc nịch
mùa xuân, tuổi trẻ sẽ qua sẽ hết sẽ già, sẽ mất.
- Giữa cái mênh mông vô cùng, vô tận của vũ trụ, thời gian, sự hiện diện của con người, tuổi
trẻ là quá ngắn ngủi mong manh.

- Lời thơ chứa đựng nỗi ngậm ngùi mới mẻ mà thấm thía.
- Và tác giả đã cảm nhận rõ mồn một sự phoi pha phai tàn đang âm thầm diễn ra: thời gian
rớm vị chia phôi, sông núi than thầm tiễn biệt, từ cơn gió xinh đến ngọn lá biếc đến bày chim
non đều ngậm ngùi vì sự tàn úa, phơi phai.
4. Lời đề ngRị và biểu Riện của cácR sống vội vàng
- Xuân Diệu giục giã hối thúc mọi người hãy sống chạy đua với thời gian, sống vội vàng:
Mau đi thôi mùa chưa ngả chiều hôm.
- Câu thơ 3 chữ Tôi muốn ôm rất đặc biệt gợi hình ảnh cái tôi ham hố đang ôm trọn tất cả sự
sống mơn mởn.
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


- Thi sĩ muốn tận hưởng tất cả những gì non nhất, ngon nhất của sự sống: đó là mây đưa và
gió lượn, cánh bướm với tình u, là non nước và cây và cỏ rạng.
⇒ Với Xuân Diệu nàng xuân phải thanh tân và quyến rũ.
- Đâu chỉ có thế thi sĩ còn muốn tận hưởng thiên nhiên như tận hưởng ái tình và phải đạt đến
độ ngây ngất no nê:
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi
- Và thậm chí là tận hưởng bằng tất cả các giác quan để rồi lịm đi trong niềm mê đắm ngây
ngất: Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi.
5. NgRệ tRuật
- Giọng thơ yêu đời vồ vập thấm vào từng câu từng chữ.
- Câu ngắn dài đan xen linh hoạt, nhịp thơ nhanh mạnh.
- Hàng lạt các điệp từ, điệp ngữ tuôn trào hối hả, dồn dập.
- Tất cả tạo nên một hơi thở sôi nổi, mãnh liệt chưa từng thấy.
Xem thêm các bài tiếp theo tại: />
VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí