Tải bản đầy đủ (.pdf) (21 trang)

THÍ NGHIỆM KHOA cơ KHÍ CHẾ tạo máy

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (410.24 KB, 21 trang )

ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP. HỒ CHÍ MINH

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM

KHOA CƠ KHÍ CHẾ TẠO MÁY

ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG

BỘ MƠN CƠ ĐIỆN TỬ

HỌC KÌ 2 – NĂM 2010-2011

@& ?

HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM
ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG



Một số qui định:

Q trình tổ chức buổi học như sau: Đầu tiên sinh viên được giáo viên hướng dẫn các thao tác, qui trình
thiết kế và thi công. Tiếp theo sinh viên sẽ thực hành thiết kế và thi công một mạch điện để củng cố kiến
thức.
Cuối buổi sinh viên sẽ được giao nội dung báo cáo về một phần kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được
trong buổi học. Báo cáo phải được nộp vào đầu buổi học của tuần tiếp theo. Phần đánh giá buổi học thông
qua hoạt động của sinh viên trong quá trình thí nghiệm và thơng qua bài báo cáo.
Sinh viên phải tuân thủ nội qui học đường của nhà trường và nội qui thí nghiệm của phịng thí nghiệm
Điện tử Cơng suất. Mọi hình thức gian lận như sao chép báo cáo, đạo văn, chế số liệu thực nghiệm
v.v… đều bị nghiêm cấm và sinh viên liên quan sẽ nhận điểm 0 (không điểm) cho môn học này kèm
theo các xử lý học vụ khác của Khoa/Trường.



TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 1/21


BUỔI 1

THIẾT KẾ VÀ THI CÔNG MẠCH ĐIỆN TỬ
1. GIỚI THIỆU
Buổi học này hướng dẫn người học vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện tử dùng phần mềm ORCAD
CAPTURE, vẽ mạch in bằng phần mềm ORCAD LAYOUT PLUS, và qui trình thi cơng mạch điện tử thủ
cơng.
2. MỘT SỐ LƯU Ý
2.1. Những nội dung cần nắm vững khi vẽ mạch nguyên lý bằng ORCAD CAPTURE


Cách tạo một project (tập tin) mới



Cách sử dụng thư viện linh kiện (thêm, tìm, lấy linh kiện từ thư viện vào bản thiết kế …)



Cách tạo (vẽ) một linh kiện mới



Cách đặt tên và sắp xếp linh kiện hợp lý




Cách nối mạch (cách nối dây, đặt nhãn tên linh kiện, sử dụng bus…)



Cách hiệu chỉnh khung bản vẽ (trang trí, thêm hình, thay đổi cỡ giấy …)



Cách xuất bản vẽ nguyên lý sang các dạng khác (layout, PSpice…)

2.2. Những nội dung cần nắm khi vẽ mạch in bằng ORCAD Layout plus


Cách tạo tập tin mới



Cách sử dụng thư viện linh kiện (thêm, tìm, lấy linh kiện từ thư viện vào bản thiết kế …)



Cách tạo (vẽ) một linh kiện mới



Cách đặt linh kiện hợp lý




Cách quản lý các lớp và đường mạch



Cách nối mạch thủ cơng và tự động



Chỉnh sửa bản vẽ (đặt jump, phủ mass, sửa chân linh kiện …) và in ấn

3. NỘI DUNG THỰC HÀNH
3.1. Thực hành vẽ mạch nguyên lý, mạch in và thi cơng mạch sau

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 2/21


3.2. Đo đạc kết quả thực nghiệm


Dạng sóng điện áp điểm ngõ ra diode cầu



Dạng sóng điện áp ngõ ra 78XX

3.3. Trả lời câu hỏi

1. Trong mạch nguồn LM78XX, điện áp AC cấp cho Diode cầu là bao nhiêu ? Giải thích ?
2. Khi tăng hoặc giảm điện áp AC cấp cho Diode cầu trong mạch nguồn 78XX thì nhiệt độ linh kiện
78XX tăng giảm như thế nào ? Giải thích ? Dẫn giải ra các đồ thị mơ phỏng/thực nghiệm để
chứng minh.
3. Tụ điện phía ngõ ra của 78XX có tác dụng gì, giá trị bao nhiêu ? Dẫn giải ra các đồ thị mô
phỏng/thực nghiệm để chứng minh.
4. Vẽ 02 mạch giúp nâng dòng cho 78XX và giải thích tại sao mạch đó có thể nâng dịng ? Dẫn giải
ra các đồ thị mô phỏng/thực nghiệm để chứng minh.
5. Vẽ mạch giúp nâng áp cho 78XX và giải thích tại sao mạch đó có thể nâng áp ? Dẫn giải ra các đồ
thị mô phỏng/thực nghiệm để chứng minh.

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 3/21


4. Viết báo cáo buổi học:
4.1. Ứng dụng ORCAD Capture vẽ sơ đồ nguyên lý mạch điện tử
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan các phần mềm vẽ mạch nguyên lý

-


Lịch sử và ưu nhược điểm, khả năng của ORCAD Capture

3. Các bước vẽ mạch nguyên lý bằng ORCAD Capture
-

Tạo và quản lý mạch điện mới

-

Sử dụng thư viện linh kiện

-

Các thao tác vẽ mạch

-

Hiệu chỉnh và trang trí bản vẽ

4. Ví dụ vẽ mạch nguồn ổn áp sử dụng LM78XX
-

Giới thiệu chức năng mạch LM78XX

-

Hướng dẫn từng bước thao tác vẽ mạch

5. Kết luận
-


Tóm tắt lại chức năng của ORCAD Capture

-

Tóm tắt lại qui trình vẽ mạch bằng ORCAD Capture

Tài liệu tham khảo (nếu có)

4.2. Ứng dụng ORCAD Layout Plus vẽ mạch in mạch điện tử
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan các phần mềm vẽ mạch in

-

Lịch sử và ưu nhược điểm, khả năng của ORCAD Layout Plus

3. Các bước vẽ mạch nguyên lý bằng ORCAD Layout Plus
-

Tạo và quản lý mạch in mới

-


Sử dụng thư viện linh kiện

-

Các thao tác vẽ mạch in

-

Hiệu chỉnh và trang trí bản vẽ

4. Ví dụ vẽ mạch in mạch nguồn ổn áp sử dụng LM78XX
-

Giới thiệu chức năng mạch LM78XX

-

Hướng dẫn từng bước thao tác vẽ mạch

5. Kết luận
-

Tóm tắt, đánh giá chức năng của ORCAD Layout plus

-

Tóm tắt lại qui trình vẽ mạch in bằng ORCAD Layout Plus

Tài liệu tham khảo (nếu có)


TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 4/21


4.3. Hướng dẫn thi cơng mạch in thủ cơng
1. Tóm tắt – giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Những lưu ý chung về qui trình làm mạch in
-

In mạch

-

Ủi mạch và rửa mạch

-

Hàn mạch và kiểm tra

3. Ví dụ thi công mạch nguồn ổn áp sử dụng LM78XX
-

Giới thiệu mạch nguyên lý và chức năng mạch LM78XX


-

Dụng cụ cần thiết

-

Tường thuật chi tiết qui trình làm

-

Sản phẩm hồn tất

4. Kết luận
Tài liệu tham khảo (nếu có)

4.4. Thiết kế mạch nguồn ổn áp sử dụng LM78XX
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 100 từ)
-

Giới thiệu chức năng, vai trò mạch nguồn, các loại mạch nguồn

-

Giới thiệu một số IC mạch nguồn, đặc điểm của LM78XX


3. Thiết kế mạch nguồn với LM78XX
-

Mạch nguồn cơ bản (hoạt động, cách chọn giá trị các linh kiện)

-

Mạch nâng dòng

-

Mạch nâng áp

-

Một số lưu ý thiết kế (nếu có)

4. Kết luận
Tài liệu tham khảo (nếu có)

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 5/21


BUỔI 2
THÍ NGHIỆM ĐẶC TÍNH LINH KIỆN
ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT
1. GIỚI THIỆU
Buổi học này giúp người học nắm vững đặc tính hoạt động của một số linh kiện điện tử cơng suất như

Diode, BJT, MOSFET và TRIAC.
Q trình tổ chức buổi học như sau: Sinh viên sẽ lần lượt lắp mạch thí nghiệm và đo đạc (theo tài hướng
dẫn) các mạch thí nghiệm, từ đó xây dựng lại một số đồ thị đặc tuyến hoạt động quan trọng của từng linh
kiện.
Cuối buổi sinh viên sẽ được giao nội dung báo cáo về một phần kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được
trong buổi học. Báo cáo phải được nộp vào đầu buổi học của tuần tiếp theo. Phần đánh giá buổi học thông
qua hoạt động của sinh viên trong q trình thí nghiệm và thơng qua bài báo cáo.
Sinh viên phải tuân thủ nội qui học đường của nhà trường và nội qui thí nghiệm của phịng thí nghiệm
Điện tử Cơng suất. Mọi hình thức gian lận như sao chép báo cáo, đạo văn, chế số liệu thực nghiệm
v.v… đều bị nghiêm cấm và sinh viên liên quan sẽ nhận điểm 0 (không điểm) cho môn học này kèm
theo các xử lý học vụ khác của Khoa/Trường.
2. THÍ NGHIỆM ĐẶC TÍNH DIODE
2.1. Mạch thí nghiệm và dụng cụ thí nghiệm
Vin

R1

D1

Vin

R1

D1

50%

1k

100


1N4007
1k

(a) Mạch thí nghiệm với nguồn thay đổi

RV15

1N4007

(b) Mạch thí nghiệm với nguồn cố định

Hình 1: Mạch đo đặc tuyến diode
2.2. Các bước thí nghiệm
- Lắp mạch thí nghiệm như trên sơ đồ nguyên lý hình 1
- Thay đổi Vin (từ bộ nguồn) trong mạch (a) hoặc chỉnh biến trở (nguồn cố định) trong mạch (b) và tiến
hành đo áp Vf của Diode, từ đó tính ra dịng điện qua Diode
- Vẽ đồ thị Vf, If của diode.
- Lưu ý khơng để dịng qua diode vượt q ngưỡng cho phép (xem datasheet để biết dòng tối đa)

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 6/21


2.3. Kết quả thí nghiệm
Bảng 2.1:

Đồ thị 2.1: Đặc tuyến V-A của diode


2.4. Kết luận / Nhận xét
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 7/21


III. THÍ NGHIỆM ĐẶC TÍNH BJT
Đối với BJT, có rất nhiều đặc tính quan trọng cần phải nắm. Bài thí nghiệm này chỉ đo đường đặc tính
V-A của BJT (đặc tính hoạt động quan trọng nhất của BJT – xem hình bên dưới) và đặc tính ảnh hưởng
của IC đến độ khuếch đại HFE của transistor BJT.

(a) Một số đặc tuyến của 2SC1815

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 8/21



(b) Một số đặc tuyến của 2SA1015
3.1. Mạch thí nghiệm và dụng cụ thí nghiệm
Vin
R2(1)
VALUE=5V

R3
330

R2
1k

Q1
2SC1815

10k

50%

RV5

Hình 2: Mạch đo đặc tuyến transistor BJT
3.2. Các bước thí nghiệm
- Lắp mạch thí nghiệm như trên sơ đồ nguyên lý hình 2
- Để đo đặc tuyến V-A của BJT:
• Điều chỉnh RV5 để cố định IB (0.2mA ; 0.5mA ; 1 mA ; 2 mA ; 3 mA)
• Ứng với mỗi giá trị cố định của IB, điều chỉnh Vin để thay đổi VCE, tính ra giá trị IC
• Thay đổi RV5 để thay đổi IB (0.2mA ; 0.5mA ; 1 mA ; 2 mA ; 3 mA)
• Lặp lại q trình thay đổi Vin để đo VCE và tính ra IC

IC =

VIN − VCE
R

- Để đo đặc tuyến HFE – IC của BJT


HFE = IC/IB



Cố định VCE, thay đổi IC đo dịng IB để tính HFE

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011

Trang 9/21




Lặp lại thí nghiệm cho 2 giá trị VCE khác nhau

* Lưu ý:
- Không để xảy ra ngắn mạch dẫn đến hư hỏng BJT và biến trở.
- Trong bài báo cáo cần có phần đối chiếu kết quả đo thực tế và dữ liệu từ datasheet (hoặc mô phỏng)
3.3. Kết quả thí nghiệm
Bảng 3.1:

Đồ thị 3.1: Đặc tuyến V-A của BJT


Bảng 3.2:

Đồ thị 3.2: Đặc tuyến hFE - IC của BJT

3.4. Kết luận / Nhận xét
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 10/21


IV. THÍ NGHIỆM ĐẶC TÍNH MOSFET
Trong bài thí nghiệm này chúng ta đo hay đường đặc tuyến quan trọng nhất của MOSFET là đặc tính ngõ
ra (output characteristic) và đặc tính truyền (transfer characteristics)

Hình 3: Đồ thị đặc tính của linh kiện MOSFET
4.1. Mạch thí nghiệm và dụng cụ thí nghiệm
Vcc
VALUE=12

1k

Vin

45%

RV12

Vcc
VALUE=12

Q4

R6
15 / 100W

IRF9540

R5
1k

Q3

1k

10k

50%

RV11

50%

RV13

RV14
10k


50%

IRF540

Hình 4: Mạch đo đặc tuyến MOSFET
4.2. Các bước thí nghiệm
- Lắp mạch thí nghiệm như trên sơ đồ nguyên lý hình 4
- Để đo đặc tuyến ngõ ra của MOSFET:
• Điều chỉnh RV10/RV11 (hoặc RV12/RV13) để cố định VGS
TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 11/21


• Ứng với mỗi giá trị cố định của VGS, điều chỉnh RV9 (hoặc RV14) để thay đổi VDS , ghi lại IDS
• Thay đổi RV10/RV11 (hoặc RV12/RV13) để tăng VGS
• Lặp lại q trình thay đổi RV9 (hoặc RV14) để đo IDS
- Để đo đặc tuyến truyền của MOSFET


Cố định VDS, thay đổi VGS đo dịng ID



Lặp lại thí nghiệm cho 2 giá trị VDS khác nhau

* Lưu ý:
- Không để xảy ra ngắn mạch dẫn đến hư hỏng MOSFET và biến trở.
- Trong bài báo cáo cần có phần đối chiếu kết quả đo thực tế và dữ liệu từ datasheet (hoặc mơ phỏng)
4.3. Kết quả thí nghiệm
Bảng 4.1:


Đồ thị 4.1: Đặc tuyến ngõ ra của MOSFET

Bảng 4.2:

Đồ thị 4.2: Đặc tuyến truyền của MOSFET

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 12/21


4.4. Kết luận / Nhận xét
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................
...................................................................................................................................................................

BUỔI 3
MẠCH CẦU H SỬ DỤNG TRANSISTORS
1. GIỚI THIỆU
Buổi học này giúp người học nắm vững đặc tính hoạt động của mạch cầu H. Quá trình tổ chức buổi học
như sau: Sinh viên sẽ lần lượt lắp mạch thí nghiệm (hoặc thi cơng mạch in) và đo đạc (theo tài hướng
dẫn) các mạch thí nghiệm.
Cuối buổi sinh viên sẽ được giao nội dung báo cáo về một phần kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được
trong buổi học. Báo cáo phải được nộp vào đầu buổi học của tuần tiếp theo. Phần đánh giá buổi học thông
qua hoạt động của sinh viên trong quá trình thí nghiệm và thơng qua bài báo cáo.

Sinh viên phải tuân thủ nội qui học đường của nhà trường và nội qui thí nghiệm của phịng thí nghiệm
Điện tử Cơng suất. Mọi hình thức gian lận như sao chép báo cáo, đạo văn, chế số liệu thực nghiệm
v.v… đều bị nghiêm cấm và sinh viên liên quan sẽ nhận điểm 0 (không điểm) cho môn học này kèm
theo các xử lý học vụ khác của Khoa/Trường.
2. MỘT SỐ LƯU Ý
3. NỘI DUNG THỰC HÀNH
3.1. Thực hành vẽ mạch nguyên lý, mạch in và thi công mạch sau

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 13/21


12V
R10
1M
R12
FWD

R3
10K
TIP127
Q4

U2 4N35
1

6
5

R4


2

4

1K

R9
1M

R1
10K

R11

R2

6 U1
5

1

1K

4

2 R_E

REV

330


330
Q3
TIP127

R11 1k

ToQ1 4N35

12V

REV

FWD

LED_RED
D6

F_E

ToQ2

R_E

F_E

J2
1
2


D7

Control

LED_GREEN
ToQ1

2
1

J2

J1

TIP122
Q2

2
1

TIP122
Q1

R7

R5
ToQ2

1K


1K
MOTOR

CONN MOD 4-2_J

R8

10K

R6

10K

C1
0.47uF

12V

TIP127
Q4

ISO1
R4

4

1

FWD


ISO2
PC817
R2

R19
REV

1

R1
10K
4

R3
10K

R18

330

330
ToQ1

3

12V

FWD

LED_RED

D6

2
1

R7
ToQ1

J1

2
1

LED_GREEN

J2

J2
1
2

D7
TIP122
Q1

R_E

ToQ2
F_E


PC817

REV

2

R_E

1K

R11 1k

2

Q3
TIP127

3

1K
F_E

Control
TIP122
Q2

R5
ToQ2

1K


1K
MOTOR

CONN MOD 4-2_J

R8

10K

R6

10K

C1
0.47uF

Hình 5: Mạch cầu H sử dụng TIP 122 và TIP 127

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 14/21


12V
R10
1M
R16

R15
10K


R9
1M

R12
10K

R17

U2 4N35

FWD

1

6
5

IRF9540N/TO
IRF9540N/TO

6 U1
5

1

4

2 R_E

REV


330

330
Q7

ToQ2

ToQ1 4N35

R11 1k

12V

FWD

LED_RED
D6

2
1

J2

Q8

R_E

4


F_E

2

REV

F_E

J2

D7

1
2

LED_GREEN

Control

J1

2
1

CONN MOD 4-2_J

Q5
ToQ2

MOTOR


ToQ1
IRF540N/TO
R14
10K

IRF540N/TO
Q6

C1
0.47uF

R13
10K

12V
R10
1M
R13 330

R12
10K
R13 10K

IRF9540N/TO
ISO3
OPTO ISOLATOR-A

Q7


4

IRF9540N/TO

REV

1

4

1

FWD

R15
10K

Q8

ISO4
R_E
3

ToQ2

2
1

J2


PC817

R_E

F_E

LED_RED
D6

REV

12V

FWD

ToQ1

2

R11 1k

3

2

F_E

J2

D7


1
2

LED_GREEN

Control

J1

2
1

CONN MOD 4-2_J

Q5
ToQ1

ToQ2

MOTOR
IRF540N/TO
R14
10K

C1
0.47uF

IRF540N/TO
Q6


R13
10K

Hình 6: Mạch cầu H sử dụng IRF540 và IRF9540

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 15/21


3.2. Đo đạc kết quả thực nghiệm
3.2.1. Đo đặc tính hoạt động tĩnh của mạch cầu H:
Cấp tín hiệu điều khiển cho động cơ quay (thuận hoặc nghịch) sau đó đo đạc các giá trị sau:
- Rơi áp quá các BJT
- Dịng điện DC qua động cơ khi khơng tải / có tải
3.2.2. Đo đặc tính động (xung) của mạch cầu H:
Cấp tín hiệu điều khiển dạng xung
- Chế độ chạy – ngừng với tần số f : Đo dạng sóng dịng điện và điện áp qua tải động cơ
- Chế độ chạy thuận – chạy nghịch với tần số f: Đo dạng sóng dịng điện và điện áp qua tải động cơ
- Khảo sát tụ lọc 0.47uF của động cơ
- Khảo sát hoạt động của diode chống dòng ngược
3.3. Trả lời câu hỏi
1. Tại sao cần các điện trở 10K (R1, R3, R6, R8) trong mạch cầu H hình 1 ? Cho ví dụ và kết quả mơ
phỏng để làm rõ.
2. Trình bày tác dụng của các diode chống dịng ngược trong mạch cầu H? Cho ví dụ và kết quả mơ
phỏng để làm rõ?
3. Trình bày ngun lý hoạt động mạch cầu H ? Liệt kê một số dạng mạch cầu H thơng dụng ?
4. Trình bày mạch cầu H sử dụng IC tích hợp LM278 LM279, nêu một số điểm chính về hoạt động
và thiết kế mạch
5. Trình bày mạch cầu H sử dụng IC LM18200, nếu một số điểm chính về hoạt động và thiết kế.


TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 16/21


4. Viết báo cáo buổi học:
4.1. MẠCH CẦU H DÙNG TIP122/TIP127 ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ DC
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan về mạch cầu H điều khiển động cơ

-

Transistor BJT và TIP122 / TIP127 trong điều khiển tải công suất

3. Mạch ngun lý
-

Hình vẽ mạch ngun lý

-

Giải thích hoạt động mạch

-


Tính tốn các giá trị trong mạch

4. Kết quả thực nghiệm/mô phỏng
-

Kết quả đo đạc hoạt động mạch chế độ tĩnh và chế độ xung (kết quả của thực
nghiệm hoặc mơ phỏng)

5. Kết luận
-

Tóm tắt lại chức năng của mạch cầu H thực hiện trong bài báo cáo

-

Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)

Tài liệu tham khảo

4.2. MẠCH CẦU H DÙNG IRF540/IRF9540 ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ DC
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan về mạch cầu H điều khiển động cơ


-

Transistor MOSFET và IRF540 / IRF9540 trong điều khiển tải cơng suất

3. Mạch ngun lý
-

Hình vẽ mạch ngun lý

-

Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

4. Kết quả thực nghiệm/mô phỏng
-

Kết quả đo đạc hoạt động mạch chế độ tĩnh và chế độ xung (kết quả của thực
nghiệm hoặc mơ phỏng)

5. Kết luận
-

Tóm tắt lại chức năng của mạch cầu H thực hiện trong bài báo cáo

-


Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)

Tài liệu tham khảo

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 17/21


4.3. TỔNG HỢP MẠCH CẦU H DÙNG BJT
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan về mạch cầu H điều khiển động cơ

-

Transistor BJT trong điều khiển tải công suất

3. Các dạng mạch cầu H dùng BJT
* Mỗi dạng phải bao gồm:
-

Hình vẽ mạch ngun lý

-


Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

4. Kết quả mô phỏng
-

Kết quả đo đạc hoạt động mạch chế độ tĩnh và chế độ xung

5. Kết luận
-

Tóm tắt lại chức năng của mạch cầu H thực hiện trong bài báo cáo

-

Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)

Tài liệu tham khảo

4.4. TỔNG HỢP MẠCH CẦU H DÙNG MOSFET
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-


Tổng quan về mạch cầu H điều khiển động cơ

-

Transistor MOSFET trong điều khiển tải công suất

3. Các dạng mạch cầu H dùng MOSFET
* Mỗi dạng phải bao gồm:
-

Hình vẽ mạch nguyên lý

-

Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

4. Kết quả mô phỏng
-

Kết quả đo đạc hoạt động mạch chế độ tĩnh và chế độ xung

5. Kết luận
-

Tóm tắt lại chức năng của mạch cầu H thực hiện trong bài báo cáo


-

Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)

Tài liệu tham khảo

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 18/21


4.5. TỔNG HỢP IC MẠCH CẦU H
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan về mạch cầu H điều khiển động cơ

-

Tổng quan về IC mạch cầu H

3. IC 1
-

Hình vẽ mạch ngun lý


-

Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

4. IC 2
-

Hình vẽ mạch ngun lý

-

Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

… (khơng cần nêu tất cả IC mạch cầu H)
5. Kết luận
-

Tóm tắt lại chức năng của mạch cầu H thực hiện trong bài báo cáo

-

Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)


Tài liệu tham khảo

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 19/21


BUỔI 4
MẠCH KÍCH TRIAC
1. GIỚI THIỆU
Buổi học này giúp người học nắm vững đặc tính hoạt động của mạch kích TRIAC. Quá trình tổ chức buổi
học như sau: Sinh viên sẽ lần lượt lắp mạch thí nghiệm (hoặc thi cơng mạch in) và đo đạc (theo tài hướng
dẫn) các mạch thí nghiệm.
Cuối buổi sinh viên sẽ được giao nội dung báo cáo về một phần kiến thức và kỹ năng đã thu nhận được
trong buổi học. Báo cáo phải được nộp vào đầu buổi học của tuần tiếp theo. Phần đánh giá buổi học thông
qua hoạt động của sinh viên trong q trình thí nghiệm và thơng qua bài báo cáo.
Sinh viên phải tuân thủ nội qui học đường của nhà trường và nội qui thí nghiệm của phịng thí nghiệm
Điện tử Cơng suất. Mọi hình thức gian lận như sao chép báo cáo, đạo văn, chế số liệu thực nghiệm
v.v… đều bị nghiêm cấm và sinh viên liên quan sẽ nhận điểm 0 (không điểm) cho môn học này kèm
theo các xử lý học vụ khác của Khoa/Trường.
2. MỘT SỐ LƯU Ý
3. NỘI DUNG THỰC HÀNH
3.1. Thực hành vẽ mạch nguyên lý, mạch in và thi công mạch sau
VCC
VCC
MCU1
HI

3
2
1


J1
CON3

VCC

50
R3Q1

RMCU1

D1Q1
1

U6

6

R1Q1

360

DMCU1

390
R6Q1
39

LED_MCU1


LED_DC

Q1

R4Q1 10k
MCU1

QQ1
2N2222

FP1
FUSEHOLDER

HI

BTA12
2

4

AC 220V

C1Q1

ZERO
CROSS
CIRCUIT

DP1
330


0.01uF

RP1
56K

RP1
1
2

MOC3041
R5Q1 10K
56K

LED_Q1 R2Q1

JP1

ACLOAD1

DP1

Domino 1

LED_AC

1
2

POWER IN


0

0
0

Hình 7: Mạch kích TRIAC sử dụng MOC3041
3.2. Đo đạc kết quả thực nghiệm
3.3. Trả lời câu hỏi
4. Viết báo cáo buổi học:
4.1. MẠCH KÍCH TRIAC SỬ DỤNG MOC30XX
1. Tóm tắt (tối đa 100 từ)
-

Nêu ngắn gọn những vấn đề sẽ trình bày trong bài báo cáo

2. Giới thiệu (tối đa 200 từ)
-

Tổng quan về TRIAC

-

Tổng quan về MOC30XX

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CÔNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 20/21


3. Mạch ngun lý
-


Hình vẽ mạch ngun lý

-

Giải thích hoạt động mạch

-

Tính tốn các giá trị trong mạch

4. Kết quả thí nghiệm
-

Đưa ra các đồ thị hoạt động của mạch

5. Kết luận
-

Đề xuất, ý kiến bình luận (nếu có)

Tài liệu tham khảo

TÀI LIỆU HƯỚNG DẪN THÍ NGHIỆM ĐIỆN TỬ CƠNG SUẤT ỨNG DỤNG – tháng 05 năm 2011 Trang 21/21



×