NHẬP môn MẠNG máy TÍNH THIẾT kế , xây DỰNG hệ THỐNG MẠNG máy TÍNH CHO một uỷ BAN NHÂN dân

TỔNG LIÊN ĐỒN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BÁO CÁO GIỮA KỲ
NHẬP MÔN MẠNG MÁY TÍNH

THIẾT KẾ , XÂY DỰNG HỆ THỐNG
MẠNG MÁY TÍNH CHO MỘT UỶ BAN
NHÂN DÂN

Người hướng dẫn: TS.Trương Đình Tú
Người thực hiện: Đỗ Thanh Tuấn – MSSV: 520H0438
Lớp

:

20H50201

Khoá

THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

: 24


TỔNG LIÊN ĐỒN LAO ĐỘNG VIỆT NAM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

BÁO CÁO GIỮA KỲ

NHẬP MÔN MẠNG MÁY TÍNH

THIẾT KẾ,XÂY DỰNG HỆ THỐNG
MẠNG MÁY TÍNH CHO MỘT UỶ BAN
NHÂN DÂN

Người hướng dẫn: TS. Trương Đình Tú
Người thực hiện: Đỗ Thanh Tuấn – MSSV: 520H0438
Lớp

:

20H50201

Khoá
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2021

: 24


1

LỜI CẢM ƠN
Trước tiên với tình cảm sâu sắc và chân thành nhất, cho phép em được bày tỏ lòng
biết ơn đến quý thầy/cô trường Đại học Tôn Đức Thắng và các thầy/cô là giảng viên
thỉnh giảng của các trường Đại học khác đã cùng với tri thức và tâm huyết của mình để
truyền đạt vốn kiến thức quý báu cho chúng em trong suốt học kỳ vừa rồi.
Và đặc biệt, trong học kỳ này, trước những diễn biến ngày càng phức tạp của dịch bệnh
COVID-19 trong thời gian qua tại Việt Nam,nhà trường đã tạo điều kiện để sinh viên tiếp
tục việc học tập bằng phương pháp học trực tuyến. Em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy

Trương Đình Tú - giảng viên khoa CNTT của trường Đại học Tôn Đức Thắng, đã tận
tâm hướng dẫn chúng em qua từng buổi học và cũng là người tận tình hướng dẫn, giúp đỡ
em trong suốt q trình hồn thành bài báo cáo cuối kì này.
Với điều kiện thời gian cũng như kinh nghiệm còn hạn chế của một sinh viên, bài báo cáo
này không của các quý thầy/cô để em có điều kiện bổ sung, nâng cao kiến thức, kinh
nghiệm của mình.
Em xin chân thành cảm ơn. !


2

ĐỒ ÁN ĐƯỢC HỒN THÀNH
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TƠN ĐỨC THẮNG
Tôi xin cam đoan đây là sản phẩm đồ án của riêng tơi và được sự hướng dẫn của
TS.Trương Đình Tú;. Các nội dung nghiên cứu, kết quả trong đề tài này là trung thực và
chưa công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước đây. Những số liệu trong các bảng biểu phục
vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá được chính tác giả thu thập từ các nguồn khác
nhau có ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo.
Ngồi ra, trong đồ án cịn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng như số liệu của
các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú thích nguồn gốc.
Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tơi xin hồn tồn chịu trách nhiệm về
nội dung đồ án của mình. Trường đại học Tôn Đức Thắng không liên quan đến những vi
phạm tác quyền, bản quyền do tôi gây ra trong quá trình thực hiện (nếu có).
TP. Hồ Chí Minh, ngày 15 tháng 12 năm 2021
Tác giả
Tuan
Đỗ Thanh Tuấn
(ký tên và ghi rõ họ tên)

3

PHẦN XÁC NHẬN VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA GIẢNG VIÊN
Phần xác nhận của GV hướng dẫn

__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
___________________________________________________
Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm
(kí và ghi họ tên)

Phần đánh giá của GV chấm bài

__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
___________________________________________________
Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm
(kí và ghi họ tên)


4

TÓM TẮT
Đề tài Thiết kế và xây dựng hệ thống mạng cho một UBND được xây dựng theo
tình hình thực tế của các uỷ ban hiện nay. Các hướng tiếp cận để xây dựng đề tài này là áp
dụng lí thuyết và kỹ năng thực hành môn Nhập Môn Mạng Máy Tính. Giúp sinh viên có
thể cũng cố kiến thức sau q trình học tập mơn này rèn luyện tính tư duy logic và kỹ năng
thiết kế cho mỗi sinh viên.


5


6

Mục lục
LỜI CẢM ƠN............................................................................................................
TÓM TẮT.................................................................................................................
Mục lục......................................................................................................................
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ............................................
CHƯƠNG 1 – TÌM HIỂU LÍ THUYẾT: CÁC KĨ THUẬT THIẾT KẾ MẠNG
MỚI NHẤT HIỆN NAY...........................................................................................

1.1Thiết kế mạng.....................................................................

1.2Các kỹ thuật thiết kế mạng phổ biến...................................
1.2.1 Mạng ngang hàng......................................................................................
1.2.2 Mạng khách – chủ......................................................................................
1.2.3 Mạng cục bộ..............................................................................................
1.2.4 Mạng đô thị................................................................................................
1.2.5 Mạng diện rộng.......................................................................................
CHƯƠNG 2 – THIẾT KẾ, XÂY DỰNG HỆ THỐNG MẠNG CHO ỦY BAN

NHÂN DÂN............................................................................................................

2.1Sơ đồ luận lý và sơ đồ hệ thống mạng...............................

2.2Mô tả chi tiết hệ thống.......................................................

2.3Chia subnet bằng kỹ thuật VLSM......................................
CHƯƠNG 3 – CẤU HÌNH DỊCH VỤ DHCP VÀ SERVER..................................
3.1 Cấu hình VLAN.............................................................................................
3.2 Cấu hình dịch vụ DHCP.................................................................................

3.3Cấu hình DNS Server:........................................................

3.4Cấu hình Web Server..........................................................

3.5Cấu hình Email Server.......................................................

3.6Cấu hình FTP Server..........................................................
7

DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU, HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ
DANH MỤC HÌ


Hình 1. 1 Mạng ngang hàng...............................................................................................
Hình 1. 2 Mạng khách-chủ.................................................................................................
Hình 1. 3 Mạng cục bộ.......................................................................................................
Hình 1. 4 Mạng đơ thị........................................................................................................
Hình 1. 5 Mạng diện rộng..................................................................................................
Y

Hình 2. 1 Sơ đồ luận lý......................................................................................................
Hình 2. 2 Sơ đồ hệ thống mạng........................................................................................
Hình 3. 1 Ví dụ cấu hình VLAN......................................................................................
Hình 3. 2 Cấu hình DNS Server.......................................................................................
Hình 3. 3 Cấu hình Web Server........................................................................................
Hình 3. 4 Cấu hình Email Server.....................................................................................
Hình 3. 5 Cấu hình FTP Server........................................................................................

DANH MỤC BẢNG
Bảng 2. 1 Bảng chia subnet..............................................................................................


8

CHƯƠNG 1 – TÌM HIỂU LÍ THUYẾT: CÁC KĨ THUẬT THIẾT
KẾ MẠNG MỚI NHẤT HIỆN NAY
1.1 Thiết kế mạng
Thiết kế mạng là khâu quan trọng tiếp nối các bước phân tích và kiến trúc mạng.
Q trình thiết kế bao gồm các tài liệu và bản vẽ kỹ thuật của hệ thống mạng, lựa chọn
nhà cung cấp thiết bị và dịch vụ, lựa chọn thiết bị (bao gồm loại thiết bị và cấu hình tương
ứng ).
Các thành phần của một mạng máy tính:
Các máy tính được dùng để kết nối với nhau.
Các thiết bị mạng dùng để kết nối các máy tính với nhau.
Phần mềm cho phép thực hiện cơng việc trao đổi thơng tin giữa các máy
tính.

1.2 Các kỹ thuật thiết kế mạng phổ biến
1.2.1 Mạng ngang hàng

Mạng ngang hàng (Peer to peer) là một hệ thống mạng mà các máy tính tham gia
cùng một hệ thống mạng với vai trị ngang nhau. Có thể cùng chia sẻ tài ngun, dữ liệu
máy tính với nhau một cách trực tiếp. Mạng máy tính ngang hàng chỉ thích hợp với những
mạng có quy mô nhỏ, tài nguyên được quản lý phân tán. Nhược điểm của hệ thống mạng
này là chế độ bảo mật kém.


9

Hình 1. 1 Mạng ngang hàng.

1.2.2 Mạng khách – chủ
Mạng khách – chủ (client – server) là một hế thống mạng mà sẽ có một số máy tính
được chọn làm máy chủ (server) để đảm nhiệm việc quản lý, cung cấp tài nguyên, dữ liệu
đến các máy khác. Những máy tính sử dụng dữ liệu, tài nguyên được máy chủ cung cấp
gọi là máy khách (client).

Hình 1. 2 Mạng khách-chủ

1.2.3 Mạng cục bộ
Mạng cục bộ (LAN-Local Area Network) là một hệ thống mạng dùng để kết nối các
máy tính trong một phạm vi nhỏ (nhà ở, phòng làm việc, trường học…). Các máy


10

tính trong mạng LAN có thể chia sẻ tài ngun với nhau (chia sẻ tập tin, máy in, máy quét
và một số thiết bị khác).

Hình 1. 3 Mạng cục bộ

1.2.4 Mạng đô thị
Mạng đô thị (MAN-Metropolitan Area Network) là mạng dữ liệu băng rộng ñược
thiết kế cho phạm vi trong thành phố, thị xã. Khoảng cách thường nhỏ hơn 50 km. Xét về
quy mơ địa lý, MAN lớn hơn mạng LAN nhưng nhỏ hơn mạng WAN, MAN đóng vai trị
kết nối 2 mạng LAN và WAN với nhau hoặc kết nối giữa các mạng LAN. Kết nối giữa các
phần tử của mạng MAN thường sử dụng loại không dây (Wireless) hoặc sử dụng cáp
quang (Optical Fiber).

Hình 1. 4 Mạng đơ thị


11

1.2.5 Mạng diện rộng
Mạng diện rộng WAN (Wide Area Network): là mạng dữ liệu ñược thiết kế ñể kết
nối giữa các mạng đơ thị (mạng MAN), giữa các khu vực ñịa lý cách xa nhau.

Hình 1. 5 Mạng diện rộng


12

CHƯƠNG 2 – THIẾT KẾ, XÂY DỰNG HỆ THỐNG MẠNG CHO
ỦY BAN NHÂN DÂN
Tổng quan: Mục tiêu là thiết kế hệ thống mạng cho Ủy ban nhân dân bản thân đang
sinh sống bằng phương pháp quan sát, phân tích và tổng hợp.

2.1 Sơ đồ luận lý và sơ đồ hệ thống mạng
Mô tả hệ thống: Từ trái qua phải, từ trên xuống dưới lần lượt là Phòng Server,

Phòng quản trị-tài vụ, Phòng lãnh đạo, Router và Switch trung tâm, Phòng hành chính-tổ
chức, Phịng nghiên cứu, tổng hợp.

Hình 2. 1 Sơ đồ luận lý


13

Hình 2. 2 Sơ đồ hệ thống mạng

2.2 Mơ tả chi tiết hệ thống
Mơ tả chi tiết hệ thống:
Phịng nghiên cứu, tổng hợp: 7 thiết bị (6 PCs, 1 Printer)
Phòng lãnh đạo: 5 thiết bị (2 PCs, 2 Laptop, 1 Printer)
Phòng quản trị, tài vụ: 5 thiết bị (4 PCs, 1 Printer)
Phịng hành chính – tổ chức: 5 thiết bị (4 PCs, 1 Printer)
Phòng Server: 4 thiết bị (4 Server)

2.3 Chia subnet bằng kỹ thuật VLSM
Vì mơ hình Ủy ban nhân dân ở đây chỉ mô phỏng ở quy mô nhỏ nên chỉ sử dụng
lớp C. Chọn địa chỉ IP: 192.168.3.0/24
Yêu cầu:
Phòng nghiên cứu, tổng hợp: 7 host
Phòng lãnh đạo: 5 host
Phịng quản trị, tài vụ: 5 host
Phịng hành chính – tổ chức: 5 host
Phòng Server: 4 host

Lấy địa chỉ IP chia cho phòng nghiên cứu, tổng hợp:

14
o

Ta có: 2^m – 2 >= 7 => m = 4

o

Ta có: n = 32 – 24 – 4 = 4 Vậy

cần mượn thêm 4 bit phần host:
o Bước nhảy: 2^m = 16
o

Số mạng con sinh ra: 2^n = 16

Các mạng con:
192.168.3.0/28

=> Chia cho phòng nghiên cứu,
tổng

hợp
192.168.3.16/28

=> Chia cho các mạng còn lại

…
192.168.3.240/28
Lấy địa chỉ IP: 192.168.3.16/28 chia cho phòng lãnh đạo

o Ta có: 2^m – 2 >= 5 => m = 3
o Ta có: n = 32 – 28 – m = 1

o

Bước nhảy: 2^m = 8

o

Số mạng con sinh ra: 2^n = 2

Các mạng con:
192.168.3.16/29

=> Chia cho phòng lãnh đạo

192.168.3.24/29

=> Chia cho các mạng còn lại

Lấy địa chỉ IP: 192.168.3.24/29 chia cho phòng quản trị, tài vụ


15
o

Ta có: 2^m – 2 >= 5 => m = 3

o

Ta có: n = 32 – 29 – m = 0 (Vậy khơng mượn thêm bit nào ở
phần host)

Vậy phịng quản trị, tài vụ có địa chỉ IP là: 192.168.3.24/29
Ta lấy một trong các địa chỉ còn lại khi chia cho phòng nghiên cứu,
tổng hợp để chia cho phòng hành chính – tổ chức:
Ta chọn địa chỉ IP: 192.168.3.32/28 để chia cho phịng hành chính
– tổ chức:
o

Ta có: 2^m – 2 >= 5 => m = 3

o

Ta có: n = 32 – 28 – m = 1

o

Bước nhảy: 2^m = 8

o

Số mạng con sinh ra: 2^n = 2

Các mạng con:
192.168.3.32/29
192.168.3.40/29

=> Chia cho phịng hành chính-tổ
chức

=> Chia cho các mạng cịn lại

Lấy địa chỉ IP: 192.168.3.40/29 chia cho phòng Server:
o Ta có: 2^m – 2 >= 4 => m = 3
o Ta có: n = 32 – 29 – m = 0 (Vậy không cần mượn thêm bit ở
phần host)
Vậy địa chỉ IP cho phịng hành chính – tổ chức là 192.168.3.40/29


16

Số host

Địa chỉ mạng

yêu cầu
7
5
5
5
4
192.168.3.46
Bảng 2. 1 Bảng chia subnet

CHƯƠNG 3 – CẤU HÌNH DỊCH VỤ DHCP VÀ SERVER
Tổng quan: Mơ hình Ủy ban Nhân dân sẽ được triển khai theo hướng VLAN
(Virtual Local Area Network) để giúp tối ưu hóa hiệu suất mạng LAN, hạn chế địa chỉ
broadcast cũng như khả năng mở rộng về sau.

17

3.1 Cấu hình VLAN
Để cấu hình vlan cho một khu vực ta sẽ cấu hình tại Switch của khu vực đó như
sau:
Vào chế độ đặc quyền (enable). Sau đó, vào chế độ cấu hình (configurate
terminal) để chỉnh sửa vlan mặc định là vlan 1 thành vlan ta muốn
Ta đưa các thiết bị trong khu vực vào VLAN bằng lệnh switchport.
Ví dụ: Cấu hình VLAN cho Phịng nghiên cứu, tổng hợp:

Hình 3. 1 Ví dụ cấu hình VLAN
Các phịng cịn lại sẽ được cấu hình tương tự theo trình tự vlan sau:
Phòng lãnh đạo: Vlan 3
Phòng quản trị-tài vụ: Vlan 4
Phòng hành chính-tổ chức: Vlan 5
Phịng Server: Vlan 6


18

Sau đó, ta thực hiện Trunk từ Switch chính đến Router để có thể chỉ định điều phối
quay cho các vlan:

Chỉ định điều phối quay cho VLAN 2:

Ta làm tương tự cho các vlan cịn lại.

3.2 Cấu hình dịch vụ DHCP
Cấu hình dịch vụ DHCP cho phịng nghiên cứu, tổng hợp (vlan 2):

Cấu hình dịch vụ DHCP cho phịng lãnh đạo (vlan 3):

Cấu hình dịch vụ DHCP cho phịng quản trị-tài vụ (vlan 4):

Cấu hình dịch vụ DHCP cho phịng hành chính-tổ chức (vlan 5):


19

Cấu hình dịch vụ DHCP cho phịng server (vlan 6):

3.3 Cấu hình DNS Server:
IP Adress: 192.168.3.42
Subnet mask: 255.255.255.248
Default Gateway: 192.168.3.41
DNS Server: 192.168.3.42
Tên miền: uybannhandan.com sẽ trỏ tới địa chỉ của Web Server.
Tên miền: tailieu sẽ trỏ tới địa chỉ của FTP Server.

Hình 3. 2 Cấu hình DNS Server.

3.4 Cấu hình Web Server
IP Adress: 192.168.3.43
Subnet mask: 255.255.255.248
Default Gateway: 192.168.3.41
DNS Server: 192.168.3.42


20

Khi truy cập bằng tên miền thì DNS Server sẽ phân giải nó thành địa chỉ của Web
Server.
Ta có thể truy cập được Website từ bất cứ phịng nào.

Hình 3. 3 Cấu hình Web Server

3.5 Cấu hình Email Server
Tạo user cho phòng hành nghiên cứu, tổng hợp:
User: phongnghiencuu
Password: pnc123 Tạo
user cho phòng lãnh đạo:
User: phonglanhdao


21

Password: pld123
User: phongquantri
Password: pqt123
User: phonghanhchinh
Password: phc123

Hình 3. 4 Cấu hình Email Server
Ta sẽ tạo hai user từ hai phòng khác nhau để thử gửi mail:


22

Thử gửi mail qua lại giữa hai user ở hai phòng khác nhau:

23

PC1 nhận được mail gửi từ phòng nghiên cứu:

PC13 nhận được mail phản hồi từ phòng lãnh đạo: