Đào tạo điều dưỡng viên tại bệnh viện bạch mai

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CƠNG ĐỒN

HỒNG PHƯƠNG THẢO

ĐÀO TẠO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN
TẠI BỆNH VIỆN BẠCH MAI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC
MÃ SỐ: 834 04 04

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
TS. NGUYỄN THỊ THANH THẢO

HÀ NỘI, NĂM 2022


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn thạc sĩ “Đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh
viện Bạch Mai” là cơng trình nghiên cứu độc lập do tác giả thực hiện dưới sự
hướng dẫn của TS. Nguyễn Thị Thanh Thảo. Luận văn chưa được cơng bố
trong bất cứ cơng trình nghiên cứu nào. Các số liệu, nội dung được trình bày
trong luận văn là trung thực, có nguồn gốc rõ ràng, hợp lệ và đảm bảo tuân
thủ các quy định về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ.
Tơi xin chịu trách nhiệm về toàn bộ nội dung của luận văn thạc sĩ.
Tác giả luận văn

Hoàng Phương Thảo


LỜI CẢM ƠN
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành và sâu sắc tới Ban Giám hiệu,

phòng Đào tạo Sau đại học Trường Đại học Cơng đồn cùng tồn thể các thầy
cô của bộ môn Quản trị nhân lực đã tận tình giảng dạy và giúp đỡ tơi trong
suốt thời gian học tập tại trường.
Tơi xin bày tỏ lịng biết ơn chân thành và sâu sắc tới TS. Nguyễn Thị
Thanh Thảo, một bậc thầy tâm huyết tận tình hướng dẫn, động viên khích lệ,
dành nhiều thời gian trao đổi và định hướng cho tôi trong suốt thời gian học
tập, nghiên cứu và hồn thành luận văn tại nhà trường.
Tơi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành và sâu sắc tới tập thể cán bộ, nhân
viên Phòng Tổ chức cán bộ, Bệnh viện Bạch Mai đã luôn giúp đỡ, hướng dẫn
tận tình và tiếp thêm động lực cho tơi trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu tại Bệnh viện.
Cuối cùng, tơi xin bày tỏ lịng biết ơn vơ bờ đến bố mẹ và những người
thân trong gia đình cùng toàn thể bạn bè đã động viên, tạo điều kiện giúp đỡ
tôi trong suốt thời gian học tập và hoàn thành luận văn.


MỤC LỤC
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng, biểu, sơ đồ
MỞ ĐẦU.............................................................................................................. 1

1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài ............................ 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................. 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 5
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 5
6. Những đóng góp mới của luận văn ................................................................. 7

7. Kết cấu luận văn .............................................................................................. 7
Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN TRONG
BỆNH VIỆN ........................................................................................................ 9

1.1. Một số khái niệm liên quan ....................................................................... 9
1.1.1. Đào tạo nhân lực ....................................................................................... 9
1.1.2. Điều dưỡng viên ...................................................................................... 10
1.1.3. Đào tạo điều dưỡng viên ......................................................................... 13
1.2. Quy trình đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện ............................ 13
1.2.1. Xác định nhu cầu đào tạo ........................................................................ 13
1.2.2. Xác định mục tiêu đào tạo....................................................................... 17
1.2.3. Lựa chọn đối tượng đào tạo .................................................................... 18
1.2.4. Xây dựng nội dung chương trình đào tạo ............................................... 18
1.2.5. Lựa chọn phương pháp đào tạo ............................................................... 20
1.2.6. Chuẩn bị kinh phí đào tạo ....................................................................... 23
1.2.7. Triển khai kế hoạch đào tạo điều dưỡng viên ......................................... 24
1.2.8. Đánh giá kết quả đào tạo điều dưỡng viên .............................................. 27


1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến đào tạo điều dưỡng viên trong tổ chức ...... 30
1.3.1. Các nhân tố bên trong bệnh viện ............................................................. 30
1.3.2. Các nhân tố bên ngoài bệnh viện ............................................................ 31
1.4. Kinh nghiệm đào tạo điều dưỡng viên của một số bệnh viện và bài
học kinh nghiệm cho Bệnh viện Bạch Mai.................................................... 32
1.4.1. Kinh nghiệm đào tạo điều dưỡng viên của một số bệnh viện ................. 32
1.4.2. Bài học rút ra cho Bệnh viện Bạch Mai .................................................. 35
Tiểu kết chương 1 ............................................................................................ 36
Chương 2. THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN TẠI BỆNH
VIỆN BẠCH MAI ............................................................................................. 37

2.1. Tổng quan về Bệnh viện Bạch Mai ......................................................... 37
2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển Bệnh viện Bạch Mai ........................ 37
2.1.2. Một số đặc điểm ...................................................................................... 39
2.2. Phân tích thực trạng đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai ... 51
2.2.1. Thực trạng xác định nhu cầu đào tạo ...................................................... 51
2.2.2. Xác định mục tiêu đào tạo điều dưỡng viên ........................................... 55
2.2.3. Lựa chọn đối tượng điều dưỡng viên để đào tạo .................................... 59
2.2.4. Xây dựng nội dung, chương trình đào tạo .............................................. 60
2.2.5. Lựa chọn phương pháp đào tạo ............................................................... 63
2.2.6. Kinh phí đào tạo ...................................................................................... 65
2.2.7. Triển khai thực hiện chương trình đào tạo .............................................. 67
2.2.8. Về đánh giá kết quả đào tạo điều dưỡng viên ......................................... 71
2.3. Đánh giá chung về đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai ........ 75
2.3.1. Những kết quả đạt được .......................................................................... 75
2.3.2. Những tồn tại hạn chế ............................................................................. 76
2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế ............................................................ 77
Tiểu kết chương 2 ............................................................................................ 78


Chương 3. GIẢI PHÁP ĐÀO TẠO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN TẠI BỆNH VIỆN
BẠCH MAI........................................................................................................ 79

3.1. Mục tiêu và phương hướng hoàn thiện đào tạo điều dưỡng viên của
Bệnh viện Bạch Mai đến năm 2025 ............................................................... 79
3.1.1. Mục tiêu phát triển Bệnh viện đến năm 2025 ......................................... 79
3.1.2. Phương hướng hoàn thiện đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch
Mai đến năm 2025 ............................................................................................. 80
3.2. Giải pháp hoàn thiện đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch
Mai đến năm 2025 ........................................................................................... 81
3.2.1. Hồn thiện cơng tác xác định nhu cầu đào tạo........................................ 81

3.2.2. Hoàn thiện mục tiêu đào tạo ................................................................... 83
3.2.3. Hoàn thiện xác định đối tượng đào tạo ................................................... 84
3.2.4. Hồn thiện triển khai thực hiện chương trình đào tạo ............................ 86
3.2.5. Giải pháp hoàn thiện phương pháp đào tạo ............................................ 90
3.2.6. Hồn thiện cơng tác đánh giá kết quả đào tạo ........................................ 91
3.2.7. Một số giải pháp khác ............................................................................. 95
Tiểu kết chương 3 .......................................................................................... 102
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................... 103
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 106
PHỤ LỤC


DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Chữ viết đủ

BVBM

Bệnh viện Bạch Mai

BSCK

Bác sĩ chuyên khoa

CS

Cột sống

ĐDV

Điều dưỡng viên

GMT

Gan mật tụy

KCB

Khám chữa bệnh

NCKH

Nghiên cứu khoa học

NVYT

Nhân viên y tế

NNL

Nguồn nhân lực

NLĐ

Người lao động


DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ
Bảng

Bảng 2.1. Tình hình khám chữa bệnh của Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019
- 2021 ................................................................................................ 45
Bảng 2.2. Cơ cấu điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019 –
2021 ................................................................................................... 50
Bảng 2.3. Tổng hợp nhu cầu đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch
Mai giai đoạn 2019 – 2021 ............................................................... 52
Bảng 2.4. Tỷ lệ thực tế điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai được đào
tạo trong giai đoạn 2019 – 2021 ....................................................... 53
Bảng 2.5. Đánh giá của điều dưỡng viên về việc xác định nhu cầu đào tạo
điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai ........................................ 54
Bảng 2.6. Mục tiêu đào tạo điều dưỡng viên theo các chương trình đào tạo
theo nhu cầu của Bệnh viện .............................................................. 56
Bảng 2.7. Đánh giá về mục tiêu đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện ......... 58
Bảng 2.8. Đối tượng đào tạo điều dưỡng viên theo các chương trình đào tạo
theo nhu cầu của Bệnh viện Bạch Mai ............................................. 59
Bảng 2.9. Đối tượng đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai theo
thành phần ......................................................................................... 60
Bảng 2.10. Nội dung đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai .......... 61
Bảng 2.11. Chương trình đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai
giai đoạn 2019 - 2021 ....................................................................... 62
Bảng 2.12. Phương pháp đào tạo điều dưỡng viên theo các chương trình đào
tạo theo nhu cầu của Bệnh viện Bạch Mai ....................................... 64
Bảng 2.13. Tình hình các hình thức đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện
Bạch Mai giai đoạn 2019 – 2021 ...................................................... 64
Bảng 2.14. Chi phí đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai giai
đoạn 2019 – 2021 .............................................................................. 66


Bảng 2.15. Đánh giá về tổ chức thực hiện đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh
viện Bạch Mai ................................................................................... 70

Bảng 2.16. Kết quả xếp loại chứng chỉ đào tạo điều dưỡng viên ...................... 72
Bảng 2.17. Số tiết tham gia đào tạo của điều dưỡng viên Bệnh viện Bạch Mai
giai đoạn 2019 – 2021 ....................................................................... 73
Bảng 2.18. Tỷ lệ hoàn thành kế hoạch đào tạo điều dưỡng viên Bệnh viện
Bạch Mai giai đoạn 2019 – 2021 ...................................................... 73
Bảng 2.19. Đánh giá kết quả đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện .............. 74
Biểu đồ
Biểu đồ 2.1. Số lượng nhân lực của Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019 2021 ................................................................................................... 48
Biểu đồ 2.2. Điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai giai đoạn 2019 - 2021 .... 49
Biểu đồ 2.3. Kế hoạch đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai giai
đoạn 2019 - 2021 .............................................................................. 55
Biểu đồ 2.4. Địa điểm đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh viện Bạch Mai ........ 65
Sơ đồ
Sơ đồ 2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy của Bệnh viện Bạch Mai............................. 42
Sơ đồ 2.2. Các bước xác định mục tiêu đào tạo điều dưỡng viên của Bệnh
viện Bạch Mai ................................................................................... 56


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Một tổ chức muốn hoạt động được hiệu quả thì phụ thuộc vào rất nhiều
yếu tố khác nhau, một trong những yếu tố quan trọng đó chính là nguồn nhân
lực của bệnh viện. Đây là yếu tố sống cịn, quyết định sự thành cơng của bệnh
viện bởi nếu có được đội ngũ nhân lực có chất lượng tốt đồng nghĩa với việc
hiệu quả cơng việc sẽ nâng cao hơn.
Trong lĩnh vực y tế cũng vậy, nguồn nhân lực y tế là thành phần rất quan
trọng, bảo đảm hiệu quả và chất lượng dịch vụ y tế, tác động đến sự hài lòng
của người dân. Dịch vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân là sứ mệnh cao quý của

ngành y. Từ lâu đời người ta đã coi nghề y là một nghề quan trọng, một nghề
nhân đạo có quan hệ đến đời sống và tính mạng con người, đến hạnh phúc của
từng gia đình, tương lai nòi giống, đến sức khỏe và sự cường thịnh của một
dân tộc và tồn xã hội. Để có thể thực hiện được sứ mệnh cao cả đó, rất cần
có một đội ngũ thầy thuốc y, bác sĩ, điều dưỡng, cán bộ viên chức ngành y có
trình độ cao về chuyên môn cả về y đức như lời Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy
“Lương y như từ mẫu”. Mặt khác, nhu cầu về thầy thuốc và cán bộ thuộc
nhiều chun mơn khác nhau cũng đang địi hỏi phải đào tạo bác sĩ, dược sĩ,
điều dưỡng, hộ lý với số lượng ngày càng nhiều, chất lượng ngày càng cao, cơ
cấu hợp lý, nắm bắt các kiến thức y học hiện đại, giỏi thực hành, có y đức
tốt… Do vậy, đào tạo nhân lực không những giúp nâng cao chất lượng dịch
vụ y tế mà còn nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực.
Bệnh viện Bạch Mai được thành lập năm 1911, trải qua nhiều thăng trầm
của lịch sử, Bệnh viện Bạch Mai đã nỗ lực vươn lên, và hiện nay là Bệnh viện
đa khoa hoàn chỉnh hạng đặc biệt đầu tiên của Việt Nam, là tuyến cao nhất
trong bậc thang điều trị của ngành y tế với quy mô 3200 giường bệnh và hơn
4000 cán bộ và nhân viên y tế đang phục vụ cơng tác.
Trong q trình hoạt động, Bệnh viện Bạch Mai luôn quan tâm và coi
trọng công tác xây dựng và phát triển đội ngũ cán bộ, nhân viên của Bệnh


2

viện. Trong đó, Bệnh viện đặc biệt quan tâm đào tạo đội ngũ điều dưỡng viên.
Bệnh viện đã và đang thực hiện nhiều biện pháp đào tạo để nâng cao chất
lượng điều dưỡng viên nhằm mục đích nâng cao hiệu quả hoạt động, giúp
Bệnh viện thực hiện tốt nhiệm vụ chăm sóc sức khỏe nhân dân. Đặc biệt,
trong 2 năm qua, trong cơng tác phịng chống dịch COVID-19, Bệnh viện
Bạch Mai luôn là đơn vị đi đầu, vừa hoạt động điều trị cho bệnh nhân, vừa hỗ
trợ các tỉnh có dịch. Bệnh viện cũng đã chú trọng đầu tư trang thiết bị hiện đại

sánh ngang tầm các nước trong khu vực và trên thế giới để chẩn đoán phục vụ
cho công tác điều trị người bệnh. Tuy nhiên, công tác đào tạo điều dưỡng viên
tại Bệnh viện trong thời gian qua vẫn cịn những hạn chế, chẳng hạn như: cơng
tác xác định nhu cầu chưa thực hiện nghiêm túc theo quy trình, việc xác định
nhu cầu vẫn chưa được chú trọng thật sự, vẫn mang tính hình thức; mục tiêu
đào tạo của Bệnh viện Bạch Mai vẫn còn chung chung, chưa cụ thể và chi tiết
đối với từng đối tượng đào tạo và khóa đào tạo; đối tượng đào tạo vẫn chưa
được lựa chọn hồn tồn chính xác, vẫn cịn tình trạng người thực sự có nhu
cầu chưa được lựa chọn đào tạo, người chưa thực sự lại được lựa chọn; nội
dung đào tạo chưa cụ thể đối với từng đối tượng, từng khố đào tạo, khơng cụ
thể theo từng thời kì, từng giai đoạn khác nhau; việc đánh giá hiệu quả đào
tạo cịn mang tính hình thức.
Trong khi đó, nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng nhiều, bệnh tật ngày
càng gia tăng, mức độ phức tạp ngày càng cao, kỹ thuật trong y học ngày càng
tiến bộ nên đỏi hỏi đội ngũ điều dưỡng viên phải được đào tạo hợp lý, có chất
lượng nhằm đáp ứng u cầu cơng việc trong thời kỳ hội nhập.
Trước thực tiễn đó, học viên đã chọn đề tài: “Đào tạo điều dưỡng viên tại
Bệnh viện Bạch Mai” làm đề tài nghiên cứu cho luận văn thạc sĩ của mình.
2. Tổng quan các cơng trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nâng cao chất lượng cán bộ y tế và đào tạo nguồn nhân lực y tế là lĩnh
vực được nhiều tác giả quan tâm trong giai đoạn hiện nay, do đó đã có một số
cơng trình nghiên cứu đề cập đến đào tạo nhân lực trong tổ chức nói chung và


3

trong tổ chức y tế nói riêng, cụ thể có các cơng trình sau:
Đỗ Văn Hồn (2020), “Đào tạo nguồn nhân lực y tế đáp ứng yêu cầu hội
nhập quốc tế” bài đăng trên tạp chí Y Dược học số 4 năm 2020. Theo bài báo
trong 5 năm qua, số lượng các loại hình nhân lực y tế tăng đáng kể, số bác sĩ,

điều dưỡng/vạn dân tăng từ 7,2 năm 2010 lên khoảng trên 8,0 năm 2017, số
dược sĩ đại học/vạn dân. Sau một thời gian chú trọng đào tạo bác sĩ, điều
dưỡng Việt Nam khơng cịn nằm trong nhóm báo động về tình trạng thiếu bác
sĩ, điều dưỡng. Tuy nhiên, cách thức đào tạo bác sĩ, điều dưỡng của Việt Nam
đang rất khác so với các nước trên thế giới. Chương trình, nội dung đào tạo y
khoa và áp dụng phương pháp giảng dạy đánh giá mới còn chậm. Trong khi
đó, nhiều kỹ thuật và phương pháp chẩn đốn, điều trị, chăm sóc, theo dõi và
phục hồi chức năng liên tục được phát triển, ứng dụng, đòi hỏi chương trình
và nội dung đào tạo phải liên tục được cập nhật. Vì vậy, để thực hiện mục tiêu
đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực y tế đáp ứng yêu cầu
bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới, hướng
tới hội nhập quốc tế, địi hỏi cơng tác quản lý đào tạo nguồn nhân lực y tế cần
phải có những giải pháp hợp lý cả trước mắt và lâu dài.
Nguyễn Công Khẩn (2018) trong bài nghiên cứu “Đổi mới đào tạo
nhân lực y tế thực hiện quy hoạch phát triển nhân lực y tế Việt Nam giai
đoạn 2012 – 2020” đã nhận định rằng nhân lực y tế là yếu tố quyết định chất
lượng dịch vụ y tế, hiệu quả của cơng tác chăm sóc bảo vệ và nâng cao sức
khỏe nhân dân. Chính vì thế, nhân lực y tế trở thành một vấn đề trọng tâm
trong cải cách hệ thống y tế. Qua đó, đề xuất đổi mới đào tạo đại học, sau
đại học. Hơn nữa, đào tạo nhân lực y tế cũng cần thay đổi một số công tác về
đào tạo nguồn nhân lực y tế như tăng cường đào tạo nhân lực y tế theo nhu
cầu xã hội, giảm bớt đào tạo liên thơng… Ngồi ra, đổi mới đào tạo phải gắn
liền với quản lý và sử dụng nhân lực y tế. Đồng thời, đổi mới đào tạo cũng
cần phải gắn liền và phục vụ tích cực, có hiệu quả đối với cơng tác đổi mới
hệ thống y tế nói chung.


4

Chử Văn Thắng, Nguyễn Thị Bình An (2022) với bài báo “Mô tả thực

trạng và nhu cầu đào tạo liên tục điều dưỡng viên tại Bệnh viện Đa khoa
Thanh Nhàn năm 2021”. Theo bài báo hiện nay, với sự phát triển nhanh
chóng của các ngành khoa học kỹ thuật thì nhu cầu đào tạo được cập nhật, bổ
sung chuyên môn cùng kỹ năng làm việc cho lực lượng lao động ngày càng
trở nên quan trọng. Đặc biệt đối với lĩnh vực y tế là một ngành có những đặc
thù riêng, liên quan trực tiếp đến sức khỏe con người, do vậy, việc đào tạo
liên tục cho cán bộ y tế, nhân viên điều dưỡng đang nhận được nhiều quan
tâm và chú trọng đẩy mạnh. Việc tham gia đào tạo liên tục cho điều dưỡng
viên tại bệnh viện đã tạo điều kiện thuận lợi hơn cho ĐDV khi tham gia được
nhiều buổi tập huấn, khơng mất thêm kinh phí đi lại, ăn ở và vẫn thực hiện
được nhiệm vụ chuyên môn trong trường hợp khẩn cấp. Qua đó đã góp phần
nâng cao chất lượng điều dưỡng viên cho Bệnh viện đáp ứng nhu cầu hội
nhập Quốc tế.
Các bài báo, cơng trình nghiên cứu trên đã đưa ra được các nội dung cơ
bản về vấn đề nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đào tạo nhân lực y tế
nhiều, tuy nhiên theo Tác giả được biết, chưa có một chương trình, đề tài nào
nghiên cứu một cách chuyên sâu về đào tạo cán bộ y tế tại Bệnh viện Bạch
Mai trong thời gian gần đây. Vì vậy, đề tài “Đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh
viện Bạch Mai” là không trùng lặp với các cơng trình nghiên cứu khác.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở phân tích thực trạng về đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện
Bạch Mai, đề xuất giải pháp nhằm đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa lý luận cơ bản về đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện;
- Phân tích, đánh giá thực trạng đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện
Bạch Mai; làm rõ những thành công, hạn chế và nguyên nhân.
- Đề xuất giải pháp hoàn thiện đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện

5

Bạch Mai trong thời gian tới.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai
- Phạm vi nghiên cứu:
Về không gian: Nghiên cứu tại Bệnh viện Bạch Mai
Về thời gian: Số liệu thu thập, xử lý, phân tích trong giai đoạn 2019 –
2021, những giải pháp được đề xuất đến năm 2025.
5. Phương pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu
(i) Phương pháp phỏng vấn
Phỏng vấn là những cuộc đối thoại được lặp đi lặp lại giữa nhà nghiên
cứu và người cung cấp thông tin về những vấn đề nghiên cứu được tác giả
đưa ra thảo luận. Trong nghiên cứu này, tác giả lựa chọn phương pháp phỏng
vấn sâu để lấy ý kiến của lãnh đạo về những hoạt động đào tạo điều dưỡng
viên mà bệnh viện đã, đang thực hiện (xác định nhu cầu, xây dựng kế hoạch,
lựa chọn giáo viên, dự kiến chi phí đào tạo…); các yếu tố ảnh hưởng đến đào
tạo nhân lực trong bệnh viện. Mục đích của phỏng vấn là tìm hiểu các thơng
tin liên quan đến những thuận lợi, khó khăn trong đào tạo điều dưỡng viên tại
Bệnh viện Bạch Mai. Bên cạnh đó, phương pháp phỏng vấn cũng nhằm làm rõ
hơn, giải thích nguyên nhân của một số vấn đề mà những số liệu thứ cấp khác
hoặc kết quả khảo sát chưa đánh giá được đầy đủ trên các phương diện.
(ii) Phương pháp điều tra, khảo sát
Phương pháp khảo sát: Phương pháp sử dụng phiếu điều tra và bảng hỏi
nhằm thu thập thông tin về đào tạo nhân lực, đặc biệt là đào tạo đội ngũ điều
dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai.
Trong giới hạn về khả năng và thời gian nghiên cứu, tác giả tiến hành
khảo sát 100 điều dưỡng tại Bệnh viện Bạch Mai. Kích thước mẫu của đề tài
như vậy cơ bản đảm bảo cho nghiên cứu đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh

viện Bạch Mai.


6

Thời gian điều tra từ tháng 3/2022 đến tháng 6/2022. Để hoàn thiện đào
tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai, tác giả đã tiến hành khảo sát ý
kiến của nhân viên về nhu cầu của họ.
Quy trình khảo sát:
Bước 1: Thiết kế phiếu điều tra với các câu hỏi trắc nghiệm dành cho
điều dưỡng viên làm việc tại Bệnh viện Bạch Mai.
Bước 2: Gửi trực tiếp các phiếu trắc nghiệm đến điều dưỡng viên làm
việc tại Bệnh viện Bạch Mai.
Bước 3: Thu phiếu điều tra và xử lý các số liệu trong phiếu điều tra trắc
nghiệm, tổng hợp các số liệu và các thông tin cần thiết để phục vụ cho nghiên
cứu đề tài.
- Hình thức khảo sát điều tra: tác giả sử dụng hình thức khảo sát điều tra
trực điều dưỡng viên làm việc tại Bệnh viện Bạch Mai. Đối với phương pháp
này giúp tác giả thu thập được chi tiết thông tin trong phiếu điều tra và quan
sát được thái độ của nhóm đối tượng điều tra đối với vấn đề nghiên cứu. Tuy
nhiên hình thức này đòi hỏi nhiều thời gian.
(iii) Phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp
Nghiên cứu cơ sở lý luận: Từ giáo trình, các luận văn, bài báo khoa học
hình thành khung lý luận về đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện như: xác
định nhu cầu đào tạo, lập kế hoạch đào tạo, xây dựng chương trình đào tạo,
lựa chọn giáo viên đào tạo, tiến hành và đánh giá kết quả đào tạo... Cũng như
các yếu tố ảnh hưởng đến đào tạo nhân lực trong bệnh viện.
Sử dụng các số liệu thứ cấp: Số liệu được thu thập từ năm 2019- 2021,
chủ yếu là số liệu về tình hình hoạt động của điều dưỡng viên làm việc tại
Bệnh viện Bạch Mai; các số liệu về nguồn thu; cơ cấu lao động, số lượng và

chất lượng đội ngũ điều dưỡng viên, trình độ chun mơn của điều dưỡng viên,
nhu cầu đào tạo, số lượng đào tạo… tại các phòng ban liên quan của điều
dưỡng viên làm việc tại Bệnh viện Bạch Mai.


7

5.2. Phương pháp xử lý dữ liệu
Đề tài luận văn sử dụng phương pháp xử lý dữ liệu chính như sau:
Phương pháp thống kê: Thống kê số liệu có liên quan về điều dưỡng
viên làm việc tại Bệnh viện Bạch Mai và các kết quả khảo sát đào tạo điều
dưỡng viên như nguồn ngân sách phục vụ cho đào tạo nguồn nhân lực, đào
tạo điều dưỡng viên.
Phương pháp so sánh: sử dụng phương pháp so sánh để đối chiếu số liệu
liên quan đến đào tạo điều dưỡng viên giữa thực hiện và kế hoạch các năm của
điều dưỡng viên y làm việc tại Bệnh viện Bạch Mai.
Phương pháp phân tích tổng hợp: phân tích báo cáo số liệu, tổng hợp số
liệu liên quan đến tình hình hoạt động và đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh
viện Bạch Mai.
Ngoài ra, để xử lý thông tin dữ liệu đề tài sử dụng công cụ word, excel
2010, cũng như minh họa bằng bảng biểu, hình vẽ, hộp làm cho kết quả
nghiên cứu rõ ràng hơn, vấn đề nghiên cứu trở nên trực quan hơn với các
phân tích thống kê mơ tả về mức điểm trung bình, các biểu tỷ lệ % đối với các
câu hỏi khảo sát được sử dụng trong luận văn về thực trạng đào tạo điều dưỡng
viên tại Bệnh viện Bạch Mai.
6. Những đóng góp mới của luận văn
- Về mặt lý luận: Góp phần hệ thống hóa cơ sở lý luận về đào tạo điều
dưỡng viên trong bệnh viện. Làm rõ khái niệm, nội dung và các nhân tố ảnh
hưởng đến đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện.
- Về mặt thực tiễn: Qua khảo sát đánh giá thực trạng đào tạo điều dưỡng

viên tại Bệnh viện Bạch Mai; rút ra kết quả đạt được cũng như hạn chế và
nguyên nhân của những hạn chế trong đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện;
từ đó, đề xuất những giải pháp nhằm hoàn thiện đào tạo điều dưỡng viên tại
Bệnh viện Bạch Mai trong thời gian tới.
7. Kết cấu luận văn
Ngồi phần mở đầu, kết luận, luận văn được trình bày gồm 3 chương


8

chính như sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận về đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện
Chương 2: Thực trạng đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai
Chương 3: Giải pháp đào tạo điều dưỡng viên tại Bệnh viện Bạch Mai


9

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO ĐIỀU DƯỠNG VIÊN
TRONG BỆNH VIỆN
1.1. Một số khái niệm liên quan
1.1.1. Đào tạo nhân lực
Đào tạo là một quá trình hoạt động có mục đích, có tổ chức, nhằm hình
thành và phát triển có hệ thống các tri thức, kỹ năng, kỹ xảo, thái độ… để
hoàn thiện nhân cách cho mỗi cá nhân, tạo tiền đề cho họ có thể vào đời hành
nghề một cách có năng suất và hiệu quả.
Theo Trần Xuân Cầu và Mai Quốc Chánh (2012): “Đào tạo có thể được
hiểu là quá trình cho phép con người tiếp thu các kiến thức, học các kỹ năng
mới và thay đổi các quan điểm hay hành vi và nâng cao khả năng thực hiện

công việc của cá nhân” [4]. Hay nói cách khác, đào tạo là các hoạt động
nhằm mục đích nâng cao tay nghề hay kỹ năng của một cá nhân đối với công
việc hiện tại.
Theo Nguyễn Ngọc Quân, Nguyễn Vân Điềm (2015), thì “Đào tạo là
các hoạt động để duy trì và nâng cao chất lượng nhân lực của tổ chức, là
điều kiện quyết định để các tổ chức có thể đứng vững và thắng lợi trong mơi
trường cạnh tranh” [12]. Khái niệm cho ta thấy vai trò của đào tạo nhân lực
là rất lớn, giúp cho tổ chức nâng cao được năng lực cạnh tranh, tạo dựng được
vị thế to lớn trên thị trường khi có trong tay đội ngũ nhân lực chất lượng cao,
sở hữu những kỹ năng và phẩm chất nghề nghiệp cần thiết phục vụ cho quá
trình hoạt động của tổ chức.
Theo Mai Thanh Lan và Nguyễn Thị Minh Nhàn (2016): Đào tạo được
hiểu là “một q trình cung cấp kiến thức, hồn thiện các kỹ năng, rèn luyện
các phẩm chất nghề nghiệp cho người lao động trong bệnh viện, nhằm đáp ứng
yêu cầu trong q trình thực hiện cơng việc của họ ở cả hiện tại và tương lai”
[10]. Có thể thấy, đào tạo là một trong những nội dung cơ bản của quản trị
nhân lực, với mục tiêu là đảm bảo cho tổ chức có được một đội ngũ nhân viên


10

có chất lượng cao, đáp ứng đầy đủ các yêu cầu thực hiện công việc như năng
suất, chất lượng và hiệu quả cơng việc. Qua q trình đào tạo, người lao động
(NLĐ) sẽ được bù đắp những thiếu hụt trong học vấn, được truyền đạt những
khả năng và kinh nghiệm thiết thực trong lĩnh vực chuyên môn, được cập nhật
kiến thức và mở rộng tầm hiểu biết, giúp NLĐ chủ động và vận dụng kiến thức
vào quá trình thực hiện cơng việc một cách linh hoạt sáng tạo. Vì vậy, tác giả
xin lựa chọn khái niệm này để làm cơ sở lý luận cho bài viết của mình.
Đào tạo NNL là việc đào tạo mà đối tượng chính là nhân viên thuộc tất
cả các bộ phận, các lĩnh vực hoạt động của bệnh viện nhằm mục đích giúp

cho nguồn nhân lực của bệnh viện có được trình độ tay nghề và các kỹ năng
phù hợp để thực hiện công việc theo yêu cầu trong hiện tại và tương lai. Thực
tế cho thấy việc đào tạo không chỉ trang bị cho NL những kỹ năng nghề
nghiệp mà điều này cũng chỉ ra rằng các bệnh viện đang đầu tư vào họ và tạo
điều kiện để họ sát cánh với bệnh viện. NL cũng sẽ cảm thấy được khuyến
khích và có động lực hơn trong cơng việc của mình.
1.1.2. Điều dưỡng viên
Điều dưỡng là một nghề nghiệp trong hệ thống y tế nhằm bảo vệ, chăm
sóc một cách tối ưu nhất về sức khỏe, dự phịng bệnh qua chẩn đốn và điều
trị bệnh cho mọi người. Những người làm việc trong ngành điều dưỡng được
gọi là điều dưỡng viên. Điều dưỡng viên là người phụ trách cơng tác, chăm
sóc sức khỏe, kiểm tra tình trạng bệnh nhân và các cơng việc khác để phục vụ
cho q trình chăm sóc sức khỏe ban đầu cho đến phục hồi, trị liệu cho bệnh
nhân. Điều dưỡng viên được xem là mắt xích quan trọng trong hệ thống đào
tạo nhân lực y tế.
Tại Việt Nam, trước đây người điều dưỡng được gọi là Y tá, có nghĩa là
người phụ tá cho thầy thuốc. Ngày nay, điều dưỡng đã được xem là ngành
nghề độc lập trong hệ thống y tế. Điều dưỡng viên hiện có nhiều cấp bậc và
trình độ, được quy định cụ thể và chi tiết trong hệ thống ngạch bậc công thức
theo các văn bản quy định của Bộ Nội vụ.


11

* Nhiệm vụ của điều dưỡng viên
Tổ chức đón tiếp và hướng dẫn người bệnh làm các thủ tục hành chính.
Đồng thời, thực hiện chính xác và nghiêm chỉnh các quy định, quy chế của
bệnh viện. Đặc biệt là những quy chế chăm sóc bệnh nhân tồn diện. Nghiêm
chỉnh chấp hành quy chế bệnh viện, quy chế quản lý buồng thủ thuật và
buồng bệnh.

Ghi những dấu hiệu, thông số, triệu chứng bất thường của người bệnh và
cách xử lý vào phiếu chăm sóc và phiếu theo dõi theo quy định.
Nghiêm chỉnh thực hiện đầy đủ y lệnh của bác sĩ. Thực hiện nhiệm vụ đi
thăm người bệnh, nhận các yêu cầu của bác sĩ về kế hoạch chăm sóc bệnh
nhân của điều dưỡng trưởng khoa để tổ chức thực hiện.
Xây dựng kế hoạch chăm sóc người bệnh, thực hiện kĩ thuật tiêm thuốc,
truyền dịch, đặt thông, uống thuốc, thay băng, kĩ thuật cấp cứu theo đúng quy
định và cách vận hành bảo quản các thiết bị y tế trong khoa theo sự phân công.
Bổ sung thuốc trực theo cơ số quy định và kiểm tra sử dụng thuốc trực
hàng ngày. Thường xuyên theo dõi kiểm tra việc bảo dưỡng, sử dụng và quản
lý vật tư, thiết bị y tế theo quy định hiện hành. Lập kế hoạch yêu cầu sửa chữa
và mua dụng cụ bị hỏng.
Vào cuối giờ làm việc trong ngày phải bàn giao người bệnh lại cho điều
dưỡng trực và ghi vào sổ những y lệnh còn lại trong ngày, kèm theo những yêu
cầu chăm sóc, theo dõi đối với từng người bệnh, đặc biệt là bệnh nhân nặng.
* Phân ngạch điều dưỡng viên
Theo thông tư liên tịch của Bộ Y tế - Bộ nội vụ, nghề Điều dưỡng được
phân thành các loại hạng như sau: Điều dưỡng hạng II, Điều dưỡng hạng III,
Điều dưỡng hạng IV.
- Điều dưỡng viên hạng II: là cử nhân Đại học Điều dưỡng trở lên; Đạt
trình độ ngoại ngữ bậc 2 trở lên theo quy định trong Thông tư của Bộ GD&ĐT
Người có trình độ tin học đạt chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản
thực hiện theo đúng Thông tư của Bộ Thông tin và Truyền thông.


12

- Điều dưỡng viên hạng III: cơ bản cũng tương đương giống với hạng II.
Tuy nhiên, hạng 3 sẽ có một số điểm khác biệt về tiêu chuẩn trình độ, bồi dưỡng
với năng lực chuyên môn, nghiệp vụ của mỗi Điều dưỡng viên.

- Điều dưỡng viên hạng IV: là những người tốt nghiệp trung cấp trở lên
tại chuyên ngành điều dưỡng, người tốt nghiệp trung cấp chuyên ngành Hộ
sinh hoặc y sĩ.
* Các yêu cầu đối với điều dưỡng viên
- Đối với điều dưỡng viên bậc II:
Nắm rõ và hiểu hết về quan điểm, chủ trương, đường lối, chính sách, pháp
luật của Đảng, Nhà nước trong cơng tác chăm sóc, bảo vệ sức khỏe của bản thân.
Hiểu và nắm rõ được về tình trạng sức khỏe, bệnh tật của người bệnh,
lập kế hoạch trong việc chăm sóc, điều dưỡng bảo đảm cho người bệnh và
cộng đồng.
Thực hiện mọi kỹ thuật điều dưỡng cơ bản, sơ cứu, cấp cứu đồng thời có
thể đáp ứng hiệu quả khi trong tình huống cấp cứu, dịch bệnh và thảm họa.
Bồi dưỡng đầy đủ những kỹ năng tư vấn, giáo dục sức khỏe đồng thời
giao tiếp với người bệnh và cộng đồng hiệu quả.
Nắm được mọi kỹ năng đào tạo, huấn luyện, nghiên cứu khoa học, đồng
thời có sự hợp tác với đồng nghiệp, hướng đến mục tiêu phát triển nghề nghiệp.
- Đối với điều dưỡng viên bậc III: viên chức thăng hạng từ chức danh
nghề nghiệp điều dưỡng hạng III lên chức danh nghề nghiệp điều dưỡng hạng
II thì đảm bảo thời gian giữ chức danh nghề nghiệp điều dưỡng hạng III hoặc
tương đương với thời gian tối thiểu là 09 năm. Bên cạnh đó thì thời gian gần
nhất giữ chức danh nghề nghiệp điều dưỡng hạng III tối thiểu là 02 năm.
- Đối với điều dưỡng viên bậc IV: phải có trình độ ngoại ngữ bậc 1 trở
lên thực hiện theo quy định trong Thông tư số 01/2014/TT-BGDĐT ngày 24
tháng 01 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành khung năng lực
ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam đồng thời phải có chứng chỉ tiếng dân tộc
với vị trí việc làm yêu cầu sử dụng tiếng dân tộc.


13

1.1.3. Đào tạo điều dưỡng viên
Điều dưỡng viên có vai trị quan trọng trong các bệnh viện. Có đến hơn
80% dịch vụ chăm sóc mà bệnh nhân sử dụng hàng ngày là do diều dưỡng
viên cung cấp chứ không phải là do bác sĩ, hay bất cứ một kỹ thuật viên nào
cung cấp. Ngồi ra, việc chăm sóc tại bệnh nhân, điều dưỡng viên còn tư vấn
về sức khỏe, về tinh thần cho người bệnh…chính những điều này nên để phục
vụ người bệnh tốt nhất, điều dưỡng viên cần phải có kiến thức tổng hợp,
muốn vậy họ cần phải thường xuyên được đào tạo và đào tạo lại.
Từ khái niệm đào tạo, khái niệm điều dưỡng viên, theo cách tiếp cận của
luận văn, khái niệm đào tạo điều dưỡng viên như sau: Hoạt động đào tạo điều
dưỡng viên của bệnh viện là quá trình bệnh viện xác định nhu cầu đào tạo,
xây dựng kế hoạch đào tạo, triển khai kế hoạch đào tạo và đánh giá kết quả
đào tạo nhằm nâng cao, cung cấp kiến thức, hoàn thiện các kỹ năng, rèn
luyện các phẩm chất nghề nghiệp cho điều dưỡng viên trong bệnh viện, nhằm
đáp ứng yêu cầu trong quá trình thực hiện cơng việc của họ ở cả hiện tại và
tương lai.
Mục đích của việc đào tạo điều dưỡng viên là để nâng cao tay nghề cũng
như trình độ chuyên môn để giúp họ đạt được mức độ kiến thức và kỹ năng
cần thiết đem lại hiệu quả cho cơng việc.
1.2. Quy trình đào tạo điều dưỡng viên trong bệnh viện
1.2.1. Xác định nhu cầu đào tạo
Theo Mai Thanh Lan (2016) “Nhu cầu đào tạo là sự mong muốn cải
thiện, nâng cao về thái độ, kiến thức và kỹ năng làm việc của tổ chức và
người lao động so với hiện tại” [10].
Xác định nhu cầu đào tạo là q trình thu thập và phân tích thơng tin
nhằm làm rõ hơn nhu cầu đào tạo của từng cá nhân người lao động và tổ
chức. Xác định nhu cầu đào tạo nhằm định rõ những điều dưỡng viên nào cần
đào tạo và cần đào tạo những kỹ năng gì, bên cạnh đó cần xác định mục tiêu
và hướng đào tạo cần thiết cho hoạt động hiệu quả của bệnh viện.

14

Xác định nhu cầu đào tạo là nội dung quan trọng đầu tiên của quá
trình đào tạo và phát triển điều dưỡng viên. Xác định nhu cầu đào tạo điều
dưỡng viên với kết quả là việc xác định được: Ai cần được đào tạo, số
lượng là bao nhiêu, thuộc bộ phận nào, kỹ năng nào cần được đào tạo và
thời gian đào tạo là bao lâu. Từ đó tiếp tục thực hiện các nội dung khác của
quy trình đào tạo.
Đào tạo điều dưỡng viên bắt nguồn từ nhu cầu của bệnh viện, góp phần
hồn thành mục tiêu của bệnh viện. Vì thế việc xác định nhu cầu đào tạo điều
dưỡng viên đảm bảo mục tiêu đào tạo nhân viên gắn với mục tiêu của bệnh
viện, khiến cho quá trình đào tạo điều dưỡng viên đạt kết quả như ý, tránh
lãng phí nguồn lực của bệnh viện.
Nhu cầu đào tạo đối với mỗi điều dưỡng viên có những điểm khác biệt
do đặc điểm kiến thức, kỹ năng, và mong muốn phát triển của họ khác nhau.
Nhu cầu đào tạo quyết định phương pháp đào tạo. Khơng có bất kì chương
trình hay phương thức nào phù hợp với mọi nhu cầu. Do vậy các hoạt động
đào tạo phải hướng tới việc thiết kế chương trình đào tạo sao cho đáp ứng tốt
nhất yêu cầu của mỗi đối tượng, nói cách khác là đáp ứng được nhu cầu theo
từng thời kỳ - từng thời điểm, lớp học riêng biệt. Các chương trình đào tạo
được chọn lựa trên cơ sở các điểm đồng nhất giữa mong muốn cá nhân của
nhân viên theo học với mục tiêu của bệnh viện, trong đó hiệu quả kinh doanh
được đưa ra làm tiêu chí ảnh hưởng mang tính chất quyết định.
- Căn cứ xác định nhu cầu đào tạo điều dưỡng viên
Để xác định nhu cầu đào tạo điều dưỡng viên, cần phải tiến hành phân
tích bệnh viện, phân tích điều dưỡng viên và phân tích cơng việc.
+ Phân tích tổ chức
Căn cứ vào tình hình hoạt động khám chữa bệnh hiện tại, chiến lược
trong tương lai, mục tiêu phát triển dài hạn, ngắn hạn và trung hạn của bệnh

viện, để xác định chiến lược đào tạo điều dưỡng viên cho phù hợp với từng
giai đoạn, từ đó giúp bệnh viện tìm ra nhu cầu đào tạo của mình.


15

Phân tích khả năng đáp ứng về mặt số lượng, chất lượng đào tạo điều
dưỡng viên của bệnh viện dựa trên nguồn lực sẵn có về đội ngũ cán bộ chất
lượng cao, chi phí, cơ sở vật chất sẵn có đủ phục vụ cho đào tạo phát triển,
bên cạnh đó bệnh viện cần có dự kiến các hình thức đề bạt nội bộ, tuyển dụng
từ bên ngồi... từ đó bệnh viện sẽ có kế hoạch đào tạo phát triển điều dưỡng
viên phù hợp với mục tiêu, chiến lược phát triển trong tương lai.
+ Phân tích cơng việc
Để từng điều dưỡng viên thực hiện tốt cơng việc của mình địi hỏi phải
có kiến thức, kỹ năng, trình độ phù hợp có thể đáp ứng được u cầu cơng
việc. Phân tích cơng việc cần tập trung phân tích các tiêu chuẩn, yêu cầu thực
hiện công việc điều dưỡng viên và mức độ hồn thành cơng việc đó. Dựa vào
thơng tin đã phân tích có thể nhận biết được trình độ, kỹ năng, tố chất hành vi
của điều dưỡng viên có phù hợp để hoàn thành nhiệm vụ đặt ra theo tiêu
chuẩn. Phân tích cơng việc rõ ràng, cụ thể các chức năng, nhiệm vụ, u cầu
của từng vị trí sau đó so sánh với kết quả đánh giá trình độ, kỹ năng, khả năng
hoàn thành nhiệm vụ của điều dưỡng viên trong q trình thực hiện cơng việc
tìm ra những ưu, khuyết điểm, qua đó xác định nhu cầu đào tạo điều dưỡng
viên phù hợp.
+ Phân tích điều dưỡng viên
Phân tích điều dưỡng viên là việc so sánh kết quả thực hiện công việc
của điều dưỡng viên với tiêu chuẩn thực hiện công việc để xem họ đạt ở mức
độ nào. Nếu tồn tại khoảng cách giữa kết quả thực hiện và tiêu chuẩn cơng
việc của người điều dưỡng viên đó thì phải tìm hiểu và làm rõ nguyên nhân
do đâu.

- Phương pháp xác định nhu cầu đào tạo
+ Phương pháp điều tra phỏng vấn
Là phương pháp sử dụng bảng hỏi gồm nhiều câu hỏi đã được chuẩn bị
sẵn theo trình tự hợp lý, dẫn dắt người được phỏng vấn theo đúng mục đích
cần điều tra, bên cạnh đó cần tìm hiểu đặc điểm tâm lý, nguyện vọng của đối


16

tượng phỏng vấn. Lập bảng hỏi để điều tra dựa trên bản mô tả công việc, yêu
cầu thực hiện công việc phù hợp với từng nhóm đối tượng cần phỏng vấn. Sau
đó hướng dẫn họ chọn câu trả lời chính xác nhất, nội dung nào quan trọng
nhất đối với công việc của họ, những gì họ cần từ việc đào tạo. Phương pháp
này được sử dụng dựa trên căn cứ đặc điểm của công việc, của đối tượng cần
phỏng vấn và có thể sử dụng cùng với phương pháp quan sát giúp cho việc
điều tra xác định nhu cầu được chính xác và khách quan hơn. Có thể lấy ý
kiến tham khảo đối với cả cấp trên trực tiếp lãnh đạo hay cấp dưới, đồng
nghiệp có liên quan đến đối tượng phỏng vấn.
+ Phương pháp phân tích tư liệu
Là phương pháp sử dụng các văn bản, tài liệu sẵn có, thơng tin có liên
quan đến mục tiêu phát triển của bệnh viện, bản mô tả thực hiện và yêu cầu
thực hiện cơng việc nhằm tìm ra nhu cầu đào tạo chung của tổ chức. Dựa trên
những đánh giá thực tế kết quả thực hiện công việc của người lao động với
tiêu chuẩn đã đặt ra sẽ biết được những mặt mạnh, mặt yếu nhằm xác định
nhu cầu cần đào tạo một cách chính xác thơng qua hồ sơ sổ sách ghi lại một
cách đầy đủ quá trình làm việc.
+ Phương pháp quan sát hiện trường
Là phương pháp thông qua hành vi thực tế của người lao động được
quan sát trực tiếp tại nơi làm việc dưới sự quan sát của người quản lý trực tiếp
hay người có nhiệm vụ chuyên trách để thấy hết được mọi thao tác, hoạt động

trong quá trình làm việc của người lao động và cả các mối quan hệ của họ với
xung quanh.
Phương pháp này áp dụng cho những cơng việc địi hỏi thao tác chính
xác, số lượng, chất lượng sản phẩm và các kỹ năng thao tác… như việc vận
hành máy móc, làm thủ cơng… Trong q trình quan sát, người làm nhiệm vụ
quan sát phải đạt đến trình độ cao, có am hiểu và thơng thạo về tình hình cơng
tác của từng người lao động, tốt nhất nên sử dụng người quản lý trực tiếp làm
nhiệm vụ này. Đồng thời, cần ghi chép lại một cách cẩn thận, cụ thể, chính