Ô nhiễm môi trường đất

Ô nhiễm môi trường đất[sửa | sửa mã nguồn]
Ô nhiễm môi trường đất là hậu quả do các hoạt động của con người làm thay đổi các nhân tố sinh
thái vượt qua những giới hạn sinh thái của các quần xã sống trong đất.
Môi trường đất là nơi trú ngụ của con người và hầu hết các sinh vật cạn, là nền móng cho các cơng
trình xây dựng dân dụng, cơng nghiệp và văn hóa của con người. Đất là một nguồn tài nguyên quý
giá, con người sử dụng tài nguyên đất vào hoạt động sản xuất nông nghiệp để đảm bảo nguồn cung
cấp lương thực thực phẩm cho con người. Nhưng với nhịp độ gia tăng dân số và tốc độ phát triển
công nghiệp và hoạt động đô thị hố như hiện nay thì diện tích đất canh tác ngày càng bị thu hẹp,
chất lượng đất ngày càng bị suy thối, diện tích đất bình qn đầu người giảm. Riêng chỉ với ở Việt
Nam, thực tế suy thoái tài nguyên đất là rất đáng lo ngại và nghiêm trọng.

Ô nhiễm mơi trường nước[sửa | sửa mã nguồn]
Nước có thể bị phú dưỡng do ơ nhiễm.
Ơ nhiễm mơi trường nước là sự biến đổi theo chiều tiêu cực của các tính chất vật lý – hóa học –
sinh học của nước, với sự xuất hiện các chất lạ ở thể lỏng, rắn làm cho nguồn nước trở nên độc hại
với con người và sinh vật. Làm giảm độ đa dạng các sinh vật trong nước. Xét về tốc độ lan truyền
và quy mơ ảnh hưởng thì ơ nhiễm nước là vấn đề đáng lo ngại hơn ô nhiễm đất.
Nước bị ô nhiễm là do sự phú dưỡng xảy ra chủ yếu ở các khu vực nước ngọt và các vùng ven
biển, vùng biển khép kín. Do lượng muối khống và hàm lượng các chất hữu cơ quá dư thừa làm
cho các quần thể sinh vật trong nước không thể đồng hóa được. Kết quả làm cho hàm
lượng oxy trong nước giảm đột ngột, các khí độc tăng lên, tăng độ đục của nước, gây suy thoái thủy
vực. Ở các đại dương là ngun nhân chính gây ơ nhiễm đó là các sự cố tràn dầu.
Ơ nhiễm nước có ngun nhân từ các loại hóa chất, chất thải từ các nhà máy, xí nghiệp thải
ra sơng, ra biển, Đại dương mà chưa qua xử lý; các loại phân bón hố học và thuốc trừ sâu dư thừa
trên đồng ruộng ngấm vào nguồn nước ngầm và nước ao hồ; nước thải sinh hoạt được thải ra từ
các khu dân cư ven sông gây ô nhiễm trầm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân, sinh vật
trong khu vực. Các loại chất độc hại đó lại bị đưa ra biển và là nguyên nhân xảy ra hiện tượng "thủy
triều đỏ", gây ô nhiễm nặng nề và làm chết các sinh vật sống ở mơi trường nước. Trong những năm
gần đây, có hiện tượng gọi là sa mạc hóa biển do ơ nhiễm mà ra. Chúng ta cần khắc phục điều này
thật nhanh chóng để bảo vệ hệ sinh thái biển

Ơ nhiễm mơi trường khơng khí[sửa | sửa mã nguồn]
Ơ nhiễm mơi trường khơng khí là sự có mặt một chất lạ hoặc một sự biến đổi quan trọng trong
thành phần khơng khí, làm cho khơng khí khơng sạch hoặc gây mùi khó chịu, giảm thị lực khi nhìn
xa do bụi.
Hiện nay, ơ nhiễm khí quyển là vấn đề thời sự nóng bỏng của cả thế giới chứ không phải riêng của
một quốc gia nào. Mơi trường khí quyển đang có nhiều biến đổi rõ rệt và có ảnh hưởng xấu đến con
người và các động thực vật. Ơ nhiễm khí đến từ con người lẫn tự nhiên.[3] Hàng năm con người khai
thác và sử dụng hàng tỉ tấn than đá, dầu mỏ, khí đốt. Đồng thời cũng thải vào mơi trường một khối
lượng lớn các chất thải khác nhau như: chất thải sinh hoạt, chất thải từ các nhà máy và xí nghiệp
làm cho hàm lượng các loại khí độc hại tăng lên nhanh chóng.
Ơ nhiễm từ xe gắn máy cũng là một loại ơ nhiễm khí đáng lo ngại. [4][5]
Ơ nhiễm mơi trường khí quyển tạo nên sự ngột ngạt và "sương mù", gây nhiều bệnh cho con người.
Nó cịn tạo ra các cơn mưa acid làm huỷ diệt các khu rừng và các cánh đồng. Điều đáng lo ngại
nhất là con người thải vào khơng khí các loại khí độc như: CO2 đã gây hiệu ứng nhà kính. Theo
nghiên cứu thì chất khí quan trọng gây hiệu ứng nhà kính là cacbonic (CO 2), nó đóng góp 50% vào
việc gây hiệu ứng nhà kính, mêtan (CH4) là 13%, nitơ 5%, CFC là 22%, hơi nước ở tầng bình lưu là
3%...


Nếu không ngăn chặn được hiện tượng hiệu ứng nhà kính thì trong vịng 30 năm tới mặt nước biển
sẽ dâng lên từ 1,5 – 3,5 m (Stepplan Keckes). Có nhiều khả năng lượng CO 2 sẽ tăng gấp đôi vào
nửa đầu thế kỷ sau. Điều này sẽ thúc đẩy q trình nóng lên của Trái Đất diễn ra nhanh chóng.
Nhiệt độ trung bình của Trái Đất sẽ tăng khoảng 3,60 °C (G.I.Plass), và mỗi thập kỷ sẽ tăng 0,30 °C.
Theo các tài liệu khí hậu quốc tế, trong vịng hơn 130 năm qua nhiệt độ Trái Đất tăng 0,40 °C. Tại
hội nghị khí hậu tại châu Âu được tổ chức gần đây, các nhà khí hậu học trên thế giới đã đưa ra dự
báo rằng đến năm 2050 nhiệt độ của Trái Đất sẽ tăng thêm 1,5 – 4,50 °C nếu như con người khơng
có biện pháp hữu hiệu để khắc phục hiện tượng hiệu ứng nhà kính.
Một hậu quả nữa của ơ nhiễm khí quyển là hiện tượng lỗ thủng tầng ơzơn. CFC là "kẻ phá hoại"
chính của tầng ơzơn. Sau khi chịu tác động của khí CFC và một số loại chất độc hại khác thì tầng
ơzơn sẽ bị mỏng dần rồi thủng.[6]

Các loại ô nhiễm khác[sửa | sửa mã nguồn]


Ơ nhiễm phóng xạ là do các hoạt động của con người như khai thác, xử lý vật liệu
phóng xạ, xử lý và lưu trữ chất thải phóng xạ... gây ra. Làm gia tăng mức độ bức xạ tự
nhiên, ảnh hưởng đến sức khỏe của cơ thể(gây nhức đầu, chóng mặt, buồn nơn thậm
chí là ung thư da, ung thư xương...)



Ô nhiễm tiếng ồn bao gồm tiếng ồn do xe cộ, máy bay, tiếng ồn cơng nghiệp.



Ơ nhiễm điện từ trường( hay ô nhiễm bức xạ điện từ) là do các loại sóng hay bức xạ từ
trường như sóng điện thoại, truyền hình... tồn tại với mật độ lớn. Các loại bức xạ này
gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất, gây tác động đến việc phát triển các khối u,
ung thư trong não,



Ô nhiễm ánh sáng là do hiện nay con người đã sử dụng các thiết bị chiếu sáng một
cách lãng phí ảnh hưởng lớn tới mơi trường như ảnh hưởng tới q trình phát triển của
động thực vật.

Sức ảnh hưởng[sửa | sửa mã nguồn]
Đối với sức khỏe con người[sửa | sửa mã nguồn]
Tổng quan các ảnh hưởng sức khỏe con người từ các loại ơ nhiễm.

[7][8][9]

Ơ nhiễm khơng khí có thể giết chết nhiều cơ thể sống trong đó có con người. Ơ nhiễm ozone có thể
gây bệnh đường hơ hấp, bệnh tim mạch, viêm họng, đau ngực, tức thở. Ô nhiễm nước gây ra xấp xỉ
14.000 cái chết mỗi ngày, chủ yếu do ăn uống bằng nước bẩn chưa được xử lý ở các nước đang
phát triển. Ước tính có khoảng 500 triệu người Ấn Độ khơng có nhà vệ sinh đúng cách,[10][11] và
khoảng 580 người Ấn Độ chết mỗi ngày vì ô nhiễm nước.[12] Gần 500 triệu người Trung Quốc thiếu
nguồn nước uống an tồn.[13] Một phân tích năm 2010 ước tính rằng 1,2 triệu người chết sớm/yểu
một năm ở Trung Quốc do ơ nhiễm khơng khí.[14] Năm 2007, ước tính ở Ấn Độ, ơ nhiễm khơng khí
được tính là gây nên 527.700 ca tử vong.[15] Các nghiên cứu ước tính số người chết hàng năm ở
Hoa Kỳ có thể hơn 50.000.[16] Các chất hóa học và kim loại nặng nhiễm trong thức ăn nước uống có
thể gây ung thư khơng thể chữa trị.[16]

Đối với hệ sinh thái[sửa | sửa mã nguồn]


Lưu huỳnh dioxide và các oxide của nitơ có thể gây mưa acid làm giảm độ pH của đất.




Đất bị ơ nhiễm có thể trở nên cằn cỗi, khơng thích hợp cho cây trồng. Điều này sẽ ảnh
hưởng đến các cơ thể sống khác trong lưới thức ăn.



Khói lẫn sương làm giảm ánh sáng mặt trời mà thực vật nhận được để thực hiện q
trình quang hợp.



Các lồi động vật có thể xâm lấn, cạnh tranh chiếm mơi trường sống và làm nguy hại
cho các loài địa phương, từ đó làm giảm đa dạng sinh học.

Khí CO2 sinh ra từ các nhà máy và các phương tiện qua lại cịn làm tăng hiệu ứng nhà kính, làm
Trái Đất ngày một nóng dần lên, các khu sinh thái sẵn có dần bị phá hủy.

Kiểm sốt ơ nhiễm[sửa | sửa mã nguồn]
Bộ lọc đặt nổi trên sông Yarra, trung đông Victoria, ÚcBộ thu bụi ở Pristina, KosovoDọn vệ sinh
ở một dịng suối
Kiểm sốt ơ nhiễm là một từ dùng trong quản lý mơi trường. Nó bao gồm việc kiểm sốt khí thải và
chất thải vào khơng khí, nước và đất. Nếu khơng có việc kiểm sốt ơ nhiễm, các chất thải từ các
hoạt động tiêu thụ, sản xuất, vận tải, đốt nhiên liệu tạo nhiệt, và các hoạt động khác của con người
sẽ làm tích tụ hoặc phát tán chất ô nhiễm sẽ làm giảm chất lượng môi trường sống. Trong các cấp
kiểm sốt, phịng chống ơ nhiễm và giảm thiểu chất thải được xem là các biện pháp hiệu quả.

.

Phân loại ô nhiễm môi trường?

Để giúp bạn giải đáp "Có mấy loại ơ nhiễm mơi trường?", bạn đọc tiếp bài viết sau
nhé! Hiện nay, theo đánh giá các các chuyên gia về môi trường, Việt Nam và nhiều
nước trên thế giới đang phải đối mặt với 7 loại ô nhiễm mơi trường dưới đây:


Ơ nhiễm mơi trường đất: Là hiện tượng mà một khu vực đất bị nhiễm bẩn
do các hóa chất cũng như các chất thải xả ra bên ngồi, ngấm vào trong lịng
đất và gây ơ nhiễm.



Ơ nhiễm mơi trường nước: Đây là tình trạng mà các chất thải, hóa chất độc
hại thải trực tiếp ra sơng, suối, ao, hồ mà không được xử lý nghiêm ngặt, từ
đó khiến cho nguồn nước bị nhiễm bẩn và vơ cùng độc hại. Ơ nhiễm mơi
trường đã khiến cho nhiều loài sinh vật biển, động vật bị suy giảm, kéo theo
đó là vấn đề sức khỏe của con người bị ảnh hưởng trầm trọng.



Ơ nhiễm khơng khí: Khi khói thải từ các nhà máy sản xuất, khu công
nghiệp, phương tiện giao thơng xả ra bên ngồi mơi trường với một tần suất
lớn và dày đặc thì sẽ khiến cho mơi trường bị ơ nhiễm khơng khí.



Ơ nhiễm tiếng ồn: Là một dạng ô nhiễm gây ra khá nhiều phiền phức cho
cuộc sống của con người. Ơ nhiễm tiếng ồn có thể đến từ tiếng còi xe inh ỏi
của các phương tiện giao thơng, đến từ các cơng trình xây dựng, các hoạt
động sửa chữa và khai thác.




Ơ nhiễm tầm nhìn: Đây là hiện tượng mà cuộc sống của chúng ta bị cản trở
tầm nhìn bởi các yếu tố từ các cơng trình, tịa nhà cao tầng, sương mù dày
đặc, bụi mịn,.... tạo ra cảm giác khó chịu cho con người.



Ô nhiễm nhiệt: Đây là hiện tượng nhiệt độ của nước bị thay đổi và giảm sút

chất lượng. Khi mực nước dâng cao và tiếp xúc gần với ánh sáng mặt trời sẽ
làm thay đổi nhiệt độ.

Khi các nhà máy đưa nước vào làm chất làm mát, khiến cho nhiệt độ bị thay đổi đột
ngột khi nước trở lại mơi trường bình thường và làm cho các vi sinh vật dưới nước
khó có thể thích nghi hoặc chết do sốc nhiệt.
Nguyên nhân của ô nhiễm nhiệt đến từ các hoạt động như xây dựng, sản xuất, giao
thông,... của con người làm biến đổi khí hậu và sự nóng lên của Trái Đất cũng làm
cho ơ nhiễm nhiệt xảy ra.


Ơ nhiễm ánh sáng: Vấn đề ơ nhiễm này thường xảy ra ở các quốc gia và
thành phố lớn, ở nơi mà các tòa nhà cao tầng, trung tâm thương mại, siêu thị
có nhiều ánh đèn màu đan xen vào nhau với số lượng lớn. Điều này đã khiến
cho chúng ta bị lóa mắt, ảnh hưởng lớn đến tầm nhìn của người tham gia giao
thơng.

Có 7 loại ơ nhiễm mơi trường
3. Ơ nhiễm mơi trường trên thế giới và ở Việt Nam đang diễn ra như nào?
Ơ nhiễm mơi trường là vấn đề cấp bách của nhiều nước trên thế giới và ở cả Việt
Nam. Tại nước ta, thực trạng ô nhiễm môi trường đang diễn ra ngày một nghiêm
trọng.
Theo một báo cáo và thống kê cho thấy, tại Việt Nam có tới 183 khu sản xuất cơng
nghiệp thì có khoảng 60% chưa có hệ thống xử lý nước thải, rác thải và khí thải, từ
đó làm ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống của con người và động - thực vật.
Bên cạnh đó, tại các khu đơ thị, chỉ có khoảng 60% - 70% các chất thải rắn được thu
gom. Các nguồn thoát nước, xử lý nước thải thường không được xử lý mà đã bị xả
trực tiếp ra bên ngồi mơi trường.

Ơ nhiễm mơi trường diễn ra trầm trọng trên thế giới và Việt Nam

Ở trên thế giới, đa số các quốc gia đều gặp phải nhiều vấn đề về ơ nhiễm mơi
trường khác nhau. Theo đó, có 5 quốc gia được đánh giá là có mật độ ô nhiễm nặng
nề và nguy hiểm nhất hiện nay:
Indonesia: Theo ghi nhận, hằng năm đất nước này có tới 123.753 người tử vong do
ơ nhiễm khơng khí, khoảng 60.040 người tử vong vì ơ nhiễm nguồn nước, 32.850


người tử vong do tiếp xúc với khí thải. Điều này đến từ nhiều nguyên nhân khác
nhau, nhưng trong đó phải kể đến vấn nạn phá rừng cao đến tận 40% trong vòng 50
năm qua.
Nhật Bản: Được biết đến là một quốc gia đáng sống ở trên thế giới, thế nhưng vì sự
đơ thị hóa, cơng nghiệp hóa, sự lạc hậu trong xây dựng hệ thống thốt nước cùng
các chính sách khác đã dẫn tới tình trạng ơ nhiễm mơi trường.
Trung Quốc: Với số dân đông bậc nhất thế giới, cùng với nhiều hoạt động kinh
doanh và sản xuất đã khiến cho đất nước này phải sống trong tình trạng bụi mịn cực
kỳ độc hại, với hàm lượng CO2 cực cao.
Mỹ: Tuy là một cường quốc lớn trên thế giới, nhưng Mỹ lại có mức độ ơ nhiễm vơ
cùng nghiêm trọng. Người ta, đã ước tính có đến khoảng 50% chất độc ở trong
khơng khí gây ra vấn đề ơ nhiễm khơng khí tại quốc gia này. Đây cũng chính là một
trong những nguyên nhân dẫn tới hiện tượng tử vong đường hô hấp.
Ấn Độ: Tại nhiều khu vực của đất nước này, thậm chí người dân đang phải sử dụng
nguồn nước bẩn mỗi ngày. Trong một kết quả phân tích mẫu nước, người ta đã thấy
được hàm lượng vi khuẩn Coli cao tới hơn 3000%. Ơ nhiễm mơi trường đã làm ảnh
hưởng nặng nề đến nền nông nghiệp và năng suất lúa của quốc gia này.
4. Nguyên nhân dẫn tới ơ nhiễm mơi trường
Ơ nhiễm mơi trường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân và yếu tố khác nhau. Trong
đó, phải kể đến sự thiếu ý thức của người dân, sự quản lý lỏng lẻo của các cơ quan
ban ngành, các vấn đề về thiên nhiên,...
Về ý thức của người dân: Nhiều người hiện nay thường có thói quen xả rác không
đúng nơi quy định; xả nước thải sinh hoạt trực tiếp ra bên ngồi mơi trường, kể cả là

chất thải rắn; tự ý đốt rác thải như bao bì nilon, rơm rạ; xử lý xác chết động vật như
gà, vịt, lợn không đúng nơi quy định; chặt phá khai thác rừng quá mức,...
Về phía các cơ quan ban ngành: Nhiều cơ quan quản lý không thực sự nghiêm
ngặt trong việc xử phạt các doanh nghiệp xả thải ra bên ngồi mơi trường. Khơng
thường xun tổ chức kiểm tra, răn đe các nhà máy, xí nghiệp sản xuất,... Nước thải
từ đây bị đổ thẳng trực tiếp ra bên ngồi mơi trường mà không được thông qua xử
lý.
Một nguyên nhân nữa cũng khiến cho môi trường bị ô nhiễm là do yếu tố thiên
nhiên. Các hiện tượng như động đất, sóng thần, bão lũ, vịi rồng,... làm biến đổi các
tính chất và thay đổi cấu trúc của đất, từ đó dẫn tới nhiều hiện tượng ơ nhiễm mơi
trường nói chung.
5. Ơ nhiễm mơi trường gây ra những hậu quả nào?
Ơ nhiễm môi trường dẫn đến rất nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Tùy vào mức độ ơ
nhiễm mơi trường mà nó sẽ gây ra hậu quả tiêu cực đến sức khỏe của con người,
môi trường sống và các vấn đề về kinh tế - xã hội.


Ô nhiễm môi trường gây hậu quả tới sức khoẻ con người, môi trường sống
Về vấn đề sức khỏe của con người: Ơ nhiễm mơi trường tác động trực tiếp qua
con đường ăn uống và tiếp xúc với những khu vực bị ô nhiễm môi trường nước hoặc
đất. Khi này, sẽ dẫn đến rất nhiều loại bệnh nguy hiểm như tiêu chảy, viêm gan,
dịch tả, thiếu máu,... và nhiều bệnh lý liên quan tới hệ hô hấp và đường tiêu hóa.
Về mơi trường sống, ơ nhiễm mơi trường có thể dẫn tới các hiện tượng mưa axit,
khiến cho các loài động - thực vật không thể sinh sôi và phát triển.
Ơ nhiễm mơi trường gây ra những tiêu cực đến vấn đề kinh tế - xã hội. Môi
trường bị ô nhiễm sẽ khiến cho vấn đề cảnh quan của đất nước đó bị ảnh hưởng, từ
đó có thể khiến cho sự phát triển của ngành du lịch bị cản trở. Đồng thời, các chi phí
về xử lý ơ nhiễm mơi trường cũng trở nên tốn kém, làm ảnh hưởng đến ngân sách
quốc gia.
5. Biện pháp cải thiện tình trạng ơ nhiễm mơi trường

Ơ nhiễm mơi trường nếu khơng có những biện pháp xử lý nhanh chóng và kịp thời
thì sẽ dẫn đến nhiều hệ quả nguy hiểm, nặng nề. Nếu không nâng cao ý thức và sự
trách nhiệm ngay từ bây giờ thì mơi trường sống sẽ bị hủy hoại hồn tồn.
Một số giải pháp mà chúng ta có thể áp dụng để cải thiện chất lượng môi trường
như:


Vứt rác đúng nơi quy định, phân loại và xử lý rác thải trước khi xả ra bên
ngồi mơi trường.



Hạn chế sử dụng các sản phẩm làm từ nhựa, chuyển dịch xu hướng sang sử
dụng các sản phẩm có nguồn gốc từ thiên nhiên, dễ phân hủy.



Khơng sử dụng các hóa chất tẩy rửa có nồng độ mạnh, giảm thiểu việc sử
dụng thuốc diệt cỏ, thuốc trừ sâu trong trồng trọt.



Tích cực dọn dẹp, vệ sinh nhà cửa và khu vực sinh sống. Trồng thêm cây
xanh, góp phần phủ xanh đất trống đồi trọc.



Nâng cao ý thức và tuyên truyền ý bảo vệ môi trường cho người dân.



Xử lý triệt để các hành vi xả thải chưa qua xử lý ra bên ngồi mơi trường. Đặc
biệt là ở các khu vực nhà máy sản xuất, xí nghiệp,...



Sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường như máy năng lượng mặt
trời 100% không sử dụng điện năng, hoặc bể phốt của Sơn Hà giúp xử lý
nước thải sinh hoạt hiệu quả trước khi xả thải ra môi trường.

Thái dương năng và bể phốt Sơn Hà giúp cải thiện ô nhiễm môi trường


Ô nhiễm môi trường là một thực trạng cấp bách ở trên tồn thế giới nói chung và
ở Việt Nam nói riêng. Để mơi trường được cải thiện, mỗi người trong chúng ta cần
phải nâng cao ý thức và sự trách nhiệm hơn nữa.
Hy vọng, bài viết trên đây đã mang được đến cho bạn cái nhìn tổng quan về ô
nhiễm môi trường là gì cùng với những thực trạng, nguyên nhân và hậu quả về ô
nhiễm môi trường!