Luận văn: Các biện pháp quản lý quá trình đào tạo hệ trung học chuyên nghiệp tại Trung tâm Đào tạo bồi dưỡng cán bộ thuộc Trường Đại học Hải Phòng pdf

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP

KHOA
GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

Đề tài: Các biện pháp quản lý quá trình đào tạo hệ trung học
chuyên nghiệp tại Trung tâm Đào tạo bồi dưỡng cán bộ
thuộc Trường Đại học Hải Phòng





Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Các bi n pháp qu n lý quá trình đào t o h trungệ ả ạ ệ
h c chuyên nghi p t i Trung tâm Đào t o b iọ ệ ạ ạ ồ
d ng cán b thu c Tr ng Đ i h c H i Phòngưỡ ộ ộ ườ ạ ọ ả
Th c m n!ư ả ơ
V i t m lòng bi t n sâu s c, tôi xin đ c g i l i c m n chân thành t i: ớ ấ ế ơ ắ ượ ử ờ ả ơ ớ
Các th y giáo, cô giáo, cán b công nhân viên trong Khoa S ph m, Khoa Sau đ i h c, Trungầ ộ ư ạ ạ ọ
tâm th vi n - Tr ng Đ i h c Qu c gia Hà N i đã tr c ti p gi ng d y và t o đi u ki n giúpư ệ ườ ạ ọ ố ộ ự ế ả ạ ạ ề ệ
đ tôi trong su t quá trình h c t p, rèn luy n.ỡ ố ọ ậ ệ
Ban lãnh đ o trung tâm cùng toàn th các th y giáo, cô giáo đ ng nghi p t i Trung tâm Đàoạ ể ầ ồ ệ ạ
t o b i d ng cán b - Tr ng Đ i h c H i Phòng đã t o đi u ki n và nhi t tình tham giaạ ồ ưỡ ộ ườ ạ ọ ả ạ ề ệ ệ

đóng góp ý ki n xây d ng đ tài.ế ự ề
Đ c bi t, tôi xin g i l i c m n trân tr ng t i TS. Nguy n Tr ng H u, ng i th y đã t n tìnhặ ệ ử ờ ả ơ ọ ớ ễ ọ ậ ườ ầ ậ
tr c ti p h ng d n và dìu d t tôi trong su t quá trình th c hi n, hoàn thành lu n văn.ự ế ướ ẫ ắ ố ự ệ ậ
L i cu i, tôi xin đ c bày t lòng bi t n đ i v i hai bên gia đình đã t o đi u ki n và ng hờ ố ượ ỏ ế ơ ố ớ ạ ề ệ ủ ộ
k p th i đ tôi chuyên tâm nghiên c u.ị ờ ể ứ
M c dù đã r t c g ng song lu n văn không tránh kh i khi m khuy t. Kính mong nh n đ cặ ấ ố ắ ậ ỏ ế ế ậ ượ
s góp ý c a các th y giáo, cô giáo cùng các b n đ ng nghi p! ự ủ ầ ạ ồ ệ

Hà N i, tháng 12 năm 2007ộ
Tác giả
Nguy n Th Thu Hi nễ ị ề

Danh m c các ch vi t t t trong lu n vănụ ữ ế ắ ậ
1 CNH công nghi p hóaệ
2 CSVC c s v t ch tơ ở ậ ấ
3 ĐHHP đ i h c H i Phòngạ ọ ả
4 Đoàn TNCSHCM Đoàn thanh niên c ng s n H Chí Minhộ ả ồ
5 ĐTBDCB đào t o b i d ng cán bạ ồ ưỡ ộ
6 GDQDgiáo d c qu c dânụ ố
7 GDNNgiáo d c ngh nghi pụ ề ệ
8 HCVT hành chính văn th ư
9 HĐH hi n đ i hóaệ ạ
10 NCKH nghiên c u khoa h cứ ọ
11 NVSP nghi p v s ph mệ ụ ư ạ
12 UBND y ban nhân dânủ
13 TBTN thi t b thí nghi m ế ị ệ
1
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
14 TCCN trung c p chuyên nghi pấ ệ
15 THCN trung h c chuyên nghi pọ ệ

16 XHCN xã h i ch nghĩaộ ủ

M c l cụ ụ
Trang
M c l c………………………………………………………………… ụ ụ
Ph n m đ u…………………………………………………………… ầ ở ầ
1. Lý do ch n đ tài ………………………………………………………ọ ề
2. M c đích nghiên c u ………………………………………………… ụ ứ
3. Khách th và đ i t ng nghiên c u…………………………………….ể ố ượ ứ
4. Ph m vi nghiên c u…………………………………………………….ạ ứ
5. Nhi m v nghiên c u………………………………………………… ệ ụ ứ
6. Gi thuy t khoa h cả ế ọ
7. Ph ng pháp nghiên c u……………………………………………… ươ ứ
8. ý nghĩa lu n văn……………………………………………………… ậ
9. C u trúc lu n văn……………………………………………………….ấ ậ
Ch ng 1: C s lý lu n v qu n lý quá trình đào t o h THCN……ươ ơ ở ậ ề ả ạ ệ
1.1. M t s khái ni m liên quan đ n đ tài…………………………… ộ ố ệ ế ề
1.1.1. Khái ni m "đào t o" v i "giáo d c" và "d y h c"…………… ệ ạ ớ ụ ạ ọ
1.1.2. Qu n lý quá trình đào t o h THCN……………………………ả ạ ệ
1.1.3. Ch t l ng quá trình đào t o h THCN……………………… ấ ượ ạ ệ
1.2. M t s đi m c n l u ý v giáo d c THCN và quá trình đào t o h THCNộ ố ể ầ ư ề ụ ạ ệ
…………………………………………………………………….
1.2.1. B c thăng tr m c a giáo d c THCN …………………………ướ ầ ủ ụ
1.2.2. Giáo d c THCN trong h th ng giáo d c ngh nghi p và h th ng giáo d c qu cụ ệ ố ụ ề ệ ệ ố ụ ố
dân………………………………………………
1.2.3. H th ng tr ng THCN ………………………………………ệ ố ườ
1.2.4. Các thành t c a quá trình đào t o h THCN…………………ố ủ ạ ệ
1.2.4.1. M c đích…………………………………………….ụ
1.2.4.2. N i dung……………………………………………….ộ
1.2.4.3. Đ i ngũ cán b giáo viên………………………………ộ ộ

1.2.4.4. T p th h c sinh…………………………………… ậ ể ọ
1.2.4.5. Ph ng pháp, ph ng ti n đào t o h THCN…………ươ ươ ệ ạ ệ
1.2.4.6. K t qu đào t o h THCN…………………………… ế ả ạ ệ
1.2.5. B n ch t, đ c đi m c a quá trình đào t o h THCN……………ả ấ ặ ể ủ ạ ệ
1.2.5.1. B n ch t……………………………………………… ả ấ
1.2.5.2. Đ c đi m……………………………………………….ặ ể
1.3. N i dung c b n c a công tác qu n lý quá trình đào t o hộ ơ ả ủ ả ạ ệ
THCN……………………………………………………………………
1.3.1. L p k ho ch……………………………………… ậ ế ạ
1.3.2. T ch c th c hi n…………………………………………… ổ ứ ự ệ
1.3.3. Ch đ o th c hi n…………………………………………… ỉ ạ ự ệ
1.3.4. Ki m tra, đánh giá…………………………………………….ể
2
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
1.4. Các nguyên t c c a công tác qu n lý quá trình đào t o hắ ủ ả ạ ệ
THCN…
1.4.1. Nguyên t c đ m b o tính chính tr trong công tác qu n lý ……ắ ả ả ị ả
1.4.2. Nguyên t c t p trung dân ch ………………………………….ắ ậ ủ
1.4.3. Nguyên t c đ m b o tính khoa h c………………………… ắ ả ả ọ
1.4.4. Nguyên t c quan tâm đ n y u t con ng i……………………ắ ế ế ố ườ
1.5. Các y u t nh h ng đ n ch t l ng công tác qu n lý quá trình đào t o hế ố ả ưở ế ấ ượ ả ạ ệ
THCN…………………………………………………………
1.5.1. Quan đi m, ch tr ng, đ ng l i c a Đ ng và Nhà n c……ể ủ ươ ườ ố ủ ả ướ
1.5.2. Xu th toàn c u hóa và h i nh p qu c t trong giáo d c………ế ầ ộ ậ ố ế ụ
1.5.3. Văn hóa t ch c nhà tr ng………………………………… ổ ứ ườ
1.5.4. Môi tr ng xã h i xung quanh……………………………… ườ ộ
Ch ng 2: Th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN t i trung tâm ĐTBDCB tươ ự ạ ả ạ ệ ạ ừ
năm 2002 đ n nay…………………………ế
2.1. Vài nét v trung tâm ĐTBDCB………………………………….ề
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n…………………………… ị ử ể

2.1.2. Ch c năng, nhi m v và c c u t ch c b máy c a trung tâm ứ ệ ụ ơ ấ ổ ứ ộ ủ
2.2. Th c tr ng quá trình đào t o h THCN t i trung tâm t năm 2002 đ nự ạ ạ ệ ạ ừ ế
nay……………………………………………………………………
2.2.1. Quy mô đào t o ạ
2.2.2. Đ i ngũ cán b gi ng viên ộ ộ ả
2.2.3. T p th h c sinh ậ ể ọ
2.2.4. CSVC, trang thi t b s d ng trong quá trình đào t o ế ị ử ụ ạ
2.2.5. Ph ng pháp đào t o ươ ạ
2.2.6. K t qu đào t o ế ả ạ
2.3. Th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN t i trung tâm t năm 2002 đ nự ạ ả ạ ệ ạ ừ ế
nay………………………………… ……………
2.3.1. Công tác l p k ho ch…………………………………………ậ ế ạ
2.3.2. Công tác t ch c th c hi n……………………………………ổ ứ ự ệ
2.3.3. Công tác ch đ o th c hi n……………………………………ỉ ạ ự ệ
2.3.4. Công tác ki m tra, đánh giá……………………………………ể
2.4. Phân tích SWOT c a công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN t i trung tâm t nămủ ả ạ ệ ạ ừ
2002 đ n nay…………………………………….ế
2.4.1. Đi m m nh…………………………………………………ể ạ
2.4.2. Đi m y u…………………………………………………… ể ế
2.4.3. Th i c ……………………………………………………… ờ ơ
2.4.4. Thách th c…………………………………………………….ứ
Ch ng 3: Các bi n pháp qu n lý quá trình đào t o h THCN t i trung tâm ĐTBDCB trongươ ệ ả ạ ệ ạ
th i gian t i……………………… ờ ớ
3.1. C s đ xu t các bi n pháp……………………………………….ơ ở ề ấ ệ
3.1.1. Quan đi m c a Đ ng và Nhà n c……………………………ể ủ ả ướ
3.1.2. Đ ng l i, ch tr ng c a thành ph H i Phòng………………ườ ố ủ ươ ủ ố ả
3.1.3. Chi n l c phát tri n c a trung tâm……………………………ế ượ ể ủ
3.2. Nguyên t c xây d ng các bi n pháp ……………………………… ắ ự ệ
3.2.1. Nguyên t c b o t n tính giá tr v n có c a công tác qu n lý …ắ ả ồ ị ố ủ ả
3.2.2. Nguyên t c đ m b o tính đ ng b c a các bi n pháp…………ắ ả ả ồ ộ ủ ệ

3
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
3.2.3. Nguyên t c đ m b o tính h th ng và khoa h c c a các bi nắ ả ả ệ ố ọ ủ ệ
pháp…………………………………………………………………
3.2.4. Nguyên t c đ m b o tính th c ti n c a các bi nắ ả ả ự ễ ủ ệ
pháp……………
3.2.5. Nguyên t c đ m b o tính kh thi c a các bi nắ ả ả ả ủ ệ
pháp………………
3.3. Các bi n pháp qu n lý đ xu t………………………………………ệ ả ề ấ
3.3.1. Đ i m i m c tiêu, n i dung, ch ng trình đào t o h THCNổ ớ ụ ộ ươ ạ ệ
3.3.2. Đ i m i ph ng pháp đào t o …………………………………ổ ớ ươ ạ
3.3.3. Đ i m i cách th c ki m tra, đánh giá quá trình h c t p và rèn luy n c a h cổ ớ ứ ể ọ ậ ệ ủ ọ
sinh…………………………………………………….
3.3.4. Quy ho ch đ i ngũ cán b , giáo viên………………………… ạ ộ ộ
3.3.5. Tri n khai tri t đ nguyên t c t p trung dân ch trong ho t đ ng qu nể ệ ể ắ ậ ủ ạ ộ ả
lý
3.3.6.Phát huy công tác Đoàn TNCSHCM và công tác giáo viên ch nhi m trong quá trình hìnhủ ệ
thành và phát tri n nhân cách con ng i lao đ ng m iể ườ ộ ớ
XHCN…………………………………………………
3.4. Đi u ki n ti n hành các bi n pháp………………………………….ề ệ ế ệ
3.4.1. Có s ch đ o th ng nh t t trên xu ng d i………………… ự ỉ ạ ố ấ ừ ố ướ
3.4.2. Có các chính sách đ ng viên, khuy n khích đ i ngũ cán b giáo viên th c hi n đ iộ ế ộ ộ ự ệ ổ
m i………………………………………… ớ
3.4.3. Có s đ u t v tài chính……………………………………….ự ầ ư ề
3.5. Kh o nghi m tính c n thi t và tính kh thi c a các bi n pháp…….ả ệ ầ ế ả ủ ệ
K t lu n ………………………………………………………………….ế ậ
Khuy n ngh …………………………………………………………… ế ị
Danh m c tài li u tham kh o………………………………………… ụ ệ ả
Ph l c……………………………………………………………………ụ ụ

M đ uở ầ
1. Lý do ch n đ tài:ọ ề
Trong th i kỳ công nghi p hóa - hi n đ i hóa đ t n c, v n đ ngu n nhân l c có trí tu vàờ ệ ệ ạ ấ ướ ấ ề ồ ự ệ
tay ngh cao đã tr thành nhân t quan tr ng hàng đ u trong s nghi p phát tri n đ t n c.ề ở ố ọ ầ ự ệ ể ấ ướ
Đ ng và Nhà n c ta đã đ ra các ch tr ng, chính sách đ i m i giáo d c; th c s coi giáoả ướ ề ủ ươ ổ ớ ụ ự ự
d c là qu c sách hàng đ u nh m nâng cao dân trí, b i d ng ngu n nhân l c, đào t o nhân tàiụ ố ầ ằ ồ ưỡ ồ ự ạ
phù h p v i s phát tri n c a khoa h c công ngh .ợ ớ ự ể ủ ọ ệ
Ngh quy t H i ngh l n th 2 Ban ch p hành trung ng Đ ng khóa VIII, Ngh quy t Đ iị ế ộ ị ầ ứ ấ ươ ả ị ế ạ
h i Đ ng toàn qu c l n th IX đã kh ng đ nh: “Phát tri n giáo d c đào t o là m t trongộ ả ố ầ ứ ẳ ị ể ụ ạ ộ
nh ng đ ng l c quan tr ng nh t thúc đ y s nghi p công nghi p hóa - hi n đ i hóa đ tữ ộ ự ọ ấ ẩ ự ệ ệ ệ ạ ấ
n c, là đi u ki n tiên quy t đ phát tri n ngu n nhân l c con ng i”. ướ ề ệ ế ể ể ồ ự ườ
Mu n đ a đ t n c phát tri n, th c hi n đ c công nghi p hóa - hi n đ i hóa c n chú tr ngố ư ấ ướ ể ự ệ ượ ệ ệ ạ ầ ọ
đào t o ngu n nhân l c. Quá trình đào t o ngu n nhân l c n c ta sau nhi u năm c i cách,ạ ồ ự ạ ồ ự ướ ề ả
đ c bi t m nh m t năm 1996 tr l i đây đã đ t đ c nhi u thành t u đáng t hào. S dânặ ệ ạ ẽ ừ ở ạ ạ ượ ề ự ự ố
bi t ch đ t t i 90% trong t ng dân s . Ch ng trình ph c p giáo d c Ti u h c đ c hoànế ữ ạ ớ ổ ố ươ ổ ậ ụ ể ọ ượ
thành vào năm 2005. Đa s ng i dân có tinh th n hi u h c và tr ng đ o h c. Song đ đ tố ườ ầ ế ọ ọ ạ ọ ể ấ
4
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
n c đ t đ c nhi u b c ti n h n n a, ngành giáo d c và đào t o c n đi u hòa quá trìnhướ ạ ượ ề ướ ế ơ ữ ụ ạ ầ ề
đào t o ngu n nhân l c gi a "th y" và "th ". Th c t chúng ta đang r t c n và r t thi uạ ồ ự ữ ầ ợ ự ế ấ ầ ấ ế
nh ng ng i lao đ ng tr c ti p có tay ngh cao. V n còn tình tr ng lãng phí ngu n nhân l cữ ườ ộ ự ế ề ẫ ạ ồ ự
đã đ c đào t o trình đ cao b i thi u tay "th " gi i. S lãng phí ngu n l c con ng i đ ngượ ạ ộ ở ế ợ ỏ ự ồ ự ườ ồ
th i kéo theo s hao t n ti n b c, công c a, th i gian và ti m n nguy c làm m t đi c h iờ ự ố ề ạ ủ ờ ề ẩ ơ ấ ơ ộ
phát tri n đ t n c.ể ấ ướ
Kh c ph c b t c p trên Th t ng Chính ph đã ra quy t đ nh s 201/2001/QĐ-TTg ngày 28ắ ụ ấ ậ ủ ướ ủ ế ị ố
tháng 12 năm 2001 v vi c phê duy t “Chi n l c phát tri n giáo d c 2001- 20010”. Chi nề ệ ệ ế ượ ể ụ ế
l c ghi rõ: “Đ c bi t quan tâm nâng cao ch t l ng d y ngh g n v i nâng cao ý th c kượ ặ ệ ấ ượ ạ ề ắ ớ ứ ỷ
lu t lao đ ng và tác phong lao đ ng hi n đ i. G n đào t o v i nhu c u s d ng…” [1, tr.25]ậ ộ ộ ệ ạ ắ ạ ớ ầ ử ụ
Hòa chung v i m c tiêu phát tri n giáo d c đào t o c a c n c, Trung tâm ĐTBDCB tìmớ ụ ể ụ ạ ủ ả ướ
hi u nhu c u s d ng cán b trình đ trung c p trong thành ph và ngành giáo d c, k p th iể ầ ử ụ ộ ộ ấ ố ụ ị ờ

đào t o, cung c p ngu n nhân l c có chuyên môn nghi p v tay ngh cao.ạ ấ ồ ự ệ ụ ề
Tuy v y, m t trong nh ng v n đ hi n nay r t đáng quan tâm trong công tác đào t o hậ ộ ữ ấ ề ệ ấ ạ ệ
THCN ngành HCVT và TBTN tr ng h c Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHP là ch tườ ọ ở ườ ấ
l ng còn th p. Có r t nhi u nguyên nhân, và m t nguyên nhân quan tr ng hàng đ u nhượ ấ ấ ề ộ ọ ầ ả
h ng x u đ n ch t l ng đào t o đó là nh ng y u kém trong khâu qu n lý quá trình đào t o.ưở ấ ế ấ ượ ạ ữ ế ả ạ
Trong H i ngh t ng k t, đánh giá 5 năm công tác đào t o h THCN nhà tr ng cũng đã đ aộ ị ổ ế ạ ệ ườ ư
ra nh n đ nh v s c n thi t ph i đ i m i và hoàn thi n công tác qu n lý quá trình đào t o đậ ị ề ự ầ ế ả ổ ớ ệ ả ạ ể
đáp ng yêu c u s d ng lao đ ng th c t .ứ ầ ử ụ ộ ự ế
V i trách nhi m c a m t cán b làm công tác qu n lý đào t o, b n thân đã t ng tham gia côngớ ệ ủ ộ ộ ả ạ ả ừ
tác này trong m t th i gian nh t đ nh (5 năm) l i tr c ti p gi ng d y các khoá đào t o hộ ờ ấ ị ạ ự ế ả ạ ạ ệ
THCN c a trung tâm, tôi tâm huy t ch n đ tài:ủ ế ọ ề
“Các bi n pháp qu n lý quá trình đào t o h trung h c chuyên nghi p t i Trung tâm Đào t oệ ả ạ ệ ọ ệ ạ ạ
b i d ng cán b thu c Tr ng Đ i h c H i Phòng”ồ ưỡ ộ ộ ườ ạ ọ ả
2. M c đích nghiên c u:ụ ứ
T th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o cán b hành chính văn th và cán b thi t bừ ự ạ ả ạ ộ ư ộ ế ị
thí nghi m tr ng h c h THCN c a Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHP, tìm ra các h nệ ườ ọ ệ ủ ườ ạ
ch còn t n t i c a quá trình đào t o làm nh h ng đ n ch t l ng, t đó đ xu t nh ngế ồ ạ ủ ạ ả ưở ế ấ ượ ừ ề ấ ữ
bi n pháp nh m nâng cao ch t l ng công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN t i Trungệ ằ ấ ượ ả ạ ệ ạ
tâm ĐTBDCB cho các khóa m i.ớ
3. Nhi m v nghiên c u:ệ ụ ứ
- Nghiên c u c s lý lu n liên quan đ n qu n lý quá trình đào t o h THCNứ ơ ở ậ ế ả ạ ệ
- Trình bày và phân tích đ c th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o h THCNượ ự ạ ả ạ ệ
c a Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHPủ ườ
- Đ xu t nh ng bi n pháp nh m nâng cao ch t l ng công tác qu n lý quá trình đàoề ấ ữ ệ ằ ấ ượ ả
t o h THCN t i trung tâm.ạ ệ ạ
4. Khách th , đ i t ng, ph m vi nghiên c u:ể ố ượ ạ ứ
- Khách th : Quá trình đào t o h THCN ngành HCVT và TBTN tr ng h c do Trungể ạ ệ ườ ọ
tâm ĐTBDCB thu c Tr ng ĐHHP t ch c.ộ ườ ổ ứ
- Đ i t ng nghiên c u: Công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN ngành HCVT vàố ượ ứ ả ạ ệ
TBTN t i Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHP.ạ ườ

- Ph m vi nghiên c u: Công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN ngành HCVT vàạ ứ ả ạ ệ
TBTN tr ng h c Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHP giai đo n 2002 - 2007.ườ ọ ở ườ ạ
5. Gi thuy t khoa h c:ả ế ọ
Tác đ ng vào khâu qu n lý không ch d ng l i n i dung qu n lý mà s tác đ ng lên t t cộ ả ỉ ừ ạ ở ộ ả ẽ ộ ấ ả
các nhân t nh h ng đ n ch t l ng đào t o. Trong đó bao g m: h th ng ch ng trình,ố ả ưở ế ấ ượ ạ ồ ệ ố ươ
5
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
giáo trình, giáo viên cũng nh môi tr ng và ph ng pháp gi ng d y - h c t p, v.v Vì v yư ườ ươ ả ạ ọ ậ ậ
c i ti n khâu qu n lý quá trình đào t o s tác đ ng quy t đ nh t i ch t l ng đào t o hả ế ả ạ ẽ ộ ế ị ớ ấ ượ ạ ệ
THCN.
N u đ i m i và hoàn thi n khâu qu n lý quá trình đào t o thì s nâng cao đ c ch t l ngế ổ ớ ệ ả ạ ẽ ượ ấ ượ
đào t o h THCN.ạ ệ
6. ý nghĩa c a lu n văn:ủ ậ
Lu n văn làm sáng t công tác qu n lý quá trình đào t o h THCNậ ỏ ả ạ ệ
Đ xu t nh ng bi n pháp qu n lý quá trình đào t o nh m nâng cao ch t l ng đào t o hề ấ ữ ệ ả ạ ằ ấ ượ ạ ệ
THCN t i Trung tâm ĐTBDCB - Tr ng ĐHHP.ạ ườ
K t qu nghiên c u có th là tài li u b ích cho các c s đào t o h THCN trong thành phế ả ứ ể ệ ổ ơ ở ạ ệ ố
H i Phòng nói riêng, trên c n c nói chung.ả ả ướ
7. Ph ng pháp lu n và ph ng pháp nghiên c u:ươ ậ ươ ứ
Đ tài đ c nghiên c u trên c s ph ng pháp lu n duy v t bi n ch ng và duy v t l ch sề ượ ứ ơ ở ươ ậ ậ ệ ứ ậ ị ử
c a ch nghĩa Mác - Lênin, đ ng l i, quan đi m v qu n lý giáo d c c a Đ ng và Nhàủ ủ ườ ố ể ề ả ụ ủ ả
n c ta.ướ
Đ tài s d ng các ph ng pháp c th là:ề ử ụ ươ ụ ể
- Ph ng pháp nghiên c u lý thuy tươ ứ ế
- Ph ng pháp th ng kê, t p h p và phân tích t li uươ ố ậ ợ ư ệ
- Ph ng pháp kh o sát th c t (thăm dò, ph ng v n)ươ ả ự ế ỏ ấ
- Ph ng pháp chuyên giaươ
8. C u trúc lu n văn:ấ ậ
Ngoài ph n m đ u, k t lu n, ki n ngh , danh m c tài li u tham kh o, ph l c, lu n vănầ ở ầ ế ậ ế ị ụ ệ ả ụ ụ ậ
đ c c u trúc thành 3 ch ng:ượ ấ ươ

Ch ng 1: C s lý lu n v qu n lý quá trình đào t o h trung h c chuyên ươ ơ ở ậ ề ả ạ ệ ọ nghi pệ
Ch ng 2: Th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o h trung h c chuyên ươ ự ạ ả ạ ệ ọ nghi p t iệ ạ
Trung tâm Đào t o b i d ng cán b - Tr ng Đ i h c ạ ồ ưỡ ộ ườ ạ ọ H i Phòngả
Ch ng 3: Các bi n pháp qu n lý quá trình đào t o h trung h c chuyên ươ ệ ả ạ ệ ọ nghi p đ cệ ượ
đ xu t t i Trung tâm Đào t o b i d ng cán b - ề ấ ạ ạ ồ ưỡ ộ Tr ng Đ i h c H i Phòngườ ạ ọ ả

Ch ng 1: C s lý lu n v qu n lý quá trình đào t o h trung h c chuyên nghi pươ ơ ở ậ ề ả ạ ệ ọ ệ
1.1. M t s khái ni m liên quan đ n đ tài:ộ ố ệ ế ề
B c đ u tiên t o c s đi sâu vào v n đ nghiên c u c a đ tài, chúng ta c n ph i làm rõướ ầ ạ ơ ở ấ ề ứ ủ ề ầ ả
m t s khái ni m có liên quan. Nh ng khái ni m này có th có r t nhi u cách hi u và đ cộ ố ệ ữ ệ ể ấ ề ể ượ
ti p c n t nhi u ph ng di n khác nhau. Tuy nhiên trong ph m vi gi i h n nghiên c u đế ậ ừ ề ươ ệ ạ ớ ạ ứ ề
tài này, tác gi cũng xin phép đ c trình bày các khái ni m theo cách hi u ph bi n nh t,ả ượ ệ ể ổ ế ấ
thông d ng nh t, và đ c bi t là mang tính ng d ng cao trong ho t đ ng th c ti n c a quáụ ấ ặ ệ ứ ụ ạ ộ ự ễ ủ
trình đào t o h THCN. C th đó là h th ng các khái ni m:ạ ệ ụ ể ệ ố ệ
1.1.1. Khái ni m "đào t o" v i "giáo d c" và "d y h c":ệ ạ ớ ụ ạ ọ
1.1.1.1. Giáo d c:ụ
Khái ni m giáo d c bao hàm nghĩa t ng quát trong xã h i và nghĩa trong ph m vi c th c aệ ụ ổ ộ ạ ụ ể ủ
nhà tr ng.ườ
T góc đ xã h i thì giáo d c là m t hi n t ng xã h i đ c bi t. V b n ch t, giáo d c là sừ ộ ộ ụ ộ ệ ượ ộ ặ ệ ề ả ấ ụ ự
truy n đ t và lĩnh h i tri th c kinh nghi m xã h i - l ch s c a th h đi tr c (c a nhânề ạ ộ ứ ệ ộ ị ử ủ ế ệ ướ ủ
lo i) cho th h đi sau (cho m i cá nhân) m t cách có ý th c, có t ch c. V m c đích, giáoạ ế ệ ỗ ộ ứ ổ ứ ề ụ
d c là s đ nh h ng c a th h tr c cho th h sau. Giáo d c chính là c s đ chu n bụ ự ị ướ ủ ế ệ ướ ế ệ ụ ơ ở ể ẩ ị
cho th h sau tâm th thu n l i khi tham gia cu c s ng xã h i, giúp m i cá nhân đ t t iế ệ ế ậ ợ ộ ố ộ ỗ ạ ớ
6
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
h nh phúc; đ ng th i là c s đ m b o cho s k th a, ti p n i và phát tri n nh ng thànhạ ồ ờ ơ ở ả ả ự ế ừ ế ố ể ữ
qu văn hóa c a nhân lo i. [41, tr.10]ả ủ ạ
T góc đ nhà tr ng thì giáo d c đ c hi u là m t quá trình tác đ ng có k ho ch, có n iừ ộ ườ ụ ượ ể ộ ộ ế ạ ộ
dung và b ng ph ng pháp khoa h c c a các nhà s ph m t i h c sinh nh m hình thànhằ ươ ọ ủ ư ạ ớ ọ ằ
nh ng ph m ch t đ o đ c c th , phát tri n trí tu và nh ng năng l c c n thi t. [51, tr.22]ữ ẩ ấ ạ ứ ụ ể ể ệ ữ ự ầ ế

1.1.1.2. Đào t o:ạ
Theo t đi n Ti ng Vi t thông d ng thì: T "đào" có nghĩa là s giáo hóa, tôi luy n. T "t o"ừ ể ế ệ ụ ừ ự ệ ừ ạ
có nghĩa là làm nên, t o nên. Và t "đào t o" có nghĩa là d y d , rèn luy n đ tr nên ng iạ ừ ạ ạ ỗ ệ ể ở ườ
có hi u bi t, có ngh nghi p.ể ế ề ệ
Theo tác gi Nguy n Minh Đ ng trong đ tài KX07-14 có nêu: "Đào t o là quá trình ho tả ễ ườ ề ạ ạ
đ ng có m c đích, có t ch c nh m hình thành và phát tri n h th ng các tri th c, k năng,ộ ụ ổ ứ ằ ể ệ ố ứ ỹ
k x o, thái đ … đ hình thành và hoàn thi n nhân cách cho m i cá nhân, t o ti n đ cho hỹ ả ộ ể ệ ỗ ạ ề ề ọ
có th vào đ i hành ngh m t cách năng su t và hi u qu ". [18, tr.11]ể ờ ề ộ ấ ệ ả
Theo tác gi M c Văn Trang thì: "Đào t o là hình thành ki n th c, thái đ , k năng nghả ạ ạ ế ứ ộ ỹ ề
nghi p b ng m t quá trình gi ng d y, hu n luy n có h th ng theo ch ng trình quy đ nh v iệ ằ ộ ả ạ ấ ệ ệ ố ươ ị ớ
nh ng chu n m c nh t đ nh (chu n qu c gia hay qu c t )". [49]ữ ẩ ự ấ ị ẩ ố ố ế
V i các cách hi u nh v y thì đào t o chính là m t ph m trù c a giáo d c đ ch riêng lĩnhớ ể ư ậ ạ ộ ạ ủ ụ ể ỉ
v c giáo d c ngh nghi p, v i m t trình đ ngh nghi p nh t đ nh. Th i gian đào t o tùy vàoự ụ ề ệ ớ ộ ộ ề ệ ấ ị ờ ạ
m c đ đ t đ c c a k năng ngh nghi p đ ra. Trình đ đào t o ngh n c ta đ cứ ộ ạ ượ ủ ỹ ề ệ ề ộ ạ ề ở ướ ượ
phân c p thành các b c nh : s c p, trung c p và cao đ ng.ấ ậ ư ơ ấ ấ ẳ
1.1.1.3. D y h c:ạ ọ
* Khái ni m d y h c:ệ ạ ọ
"D y h c là m t ch c năng xã h i, nh m truy n đ t và lĩnh h i ki n th c, kinh nghi m màạ ọ ộ ứ ộ ằ ề ạ ộ ế ứ ệ
xã h i đã tích lu đ c, nh m bi n ki n th c, kinh nghi m xã h i thành ph m ch t năng l cộ ỹ ượ ằ ế ế ứ ệ ộ ẩ ấ ự
cá nhân". [38, tr.18]
* Quá trình d y h c:ạ ọ
D i góc đ c a lý thuy t ho t đ ng, quá trình d y h c là m t h toàn v n bao g mướ ộ ủ ế ạ ộ ạ ọ ộ ệ ẹ ồ
ho t đ ng d y và ho t đ ng h c. Hai ho t đ ng này luôn t ng tác v i nhau, thâm nh p vàoạ ộ ạ ạ ộ ọ ạ ộ ươ ớ ậ
nhau, cái này ch c và là tác đ ng quan tr ng c a cái kia. S t ng tác gi a d y và h cế ướ ộ ọ ủ ự ươ ữ ạ ọ
mang tính c ng tác (c ng đ ng và h p tác) trong đó ho t đ ng d y gi vai trò ch đ o. Quáộ ộ ồ ợ ạ ộ ạ ữ ủ ạ
trình d y-h c có th đ c l c hóa thành s đ nh sau: ạ ọ ể ượ ượ ơ ồ ư
S đ 1.1: Quá trình d y - h c c ng tácơ ồ ạ ọ ộ
Trong đó:
- H th ng khái ni m khoa h c là n i dung d y-h c, là đ i t ng c a s lĩnh h iệ ố ệ ọ ộ ạ ọ ố ượ ủ ự ộ
7

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
- Ho t đ ng d y: đ c đi u khi n trên chính con đ ng c a khoa h c đó. Nghĩa là ph i khôiạ ộ ạ ượ ề ể ườ ủ ọ ả
ph c l i đ c g n gi ng nh t quá trình l ch s tìm ra khoa h c đó.ụ ạ ượ ầ ố ấ ị ử ọ
- Ho t đ ng h c: là s đ m nhi m các vai trò mà th y đã y thác cho h c sinh. T c là h cạ ộ ọ ự ả ệ ầ ủ ọ ứ ọ
sinh t đi u khi n quá trình lĩnh h i ki n th c sao cho phù h p nh t v i n n t ng nh n th cự ề ể ộ ế ứ ợ ấ ớ ề ả ậ ứ
v n có c a mình. ố ủ
S th ng nh t bi n ch ng gi a d y và h c luôn g n bó m t thi t v i nhau. Ho t đ ng d yự ố ấ ệ ứ ữ ạ ọ ắ ậ ế ớ ạ ộ ạ
và h c là hai m t không th thi u c a quá trình d y-h c. S t ng tác gi a hai nhân t nàyọ ặ ể ế ủ ạ ọ ự ươ ữ ố
chính là quá trình ph đ nh bi n ch ng đ t o nên m t s th ng nh t gi a d y và h c, gi aủ ị ệ ứ ể ạ ộ ự ố ấ ữ ạ ọ ữ
truy n đ t v i đi u khi n trong d y, gi a lĩnh h i v i t đi u khi n trong h c.ề ạ ớ ề ể ạ ữ ộ ớ ự ề ể ọ
Nh v y khái ni m đào t o là khái ni m h p c a giáo d c nh ng l i bao hàm bên trong nóư ậ ệ ạ ệ ẹ ủ ụ ư ạ
quá trình d y h c. Chính vì v y có th nói r ng ba khái ni m này có s t ng đ ng v i nhau.ạ ọ ậ ể ằ ệ ự ươ ồ ớ
Tuy nhiên chúng hoàn toàn không đ ng nh t. Trong quá trình nghiên c u, s có lúc khái ni mồ ấ ứ ẽ ệ
đào t o đ c s d ng v i nét nghĩa t ng đ ng v i khái ni m "giáo d c", ho c khái ni mạ ượ ử ụ ớ ươ ồ ớ ệ ụ ặ ệ
"d y h c". Và ngoài nh ng nét t ng đ ng đó, quá trình đào t o h THCN bao gi cũng cóạ ọ ữ ươ ồ ạ ệ ờ
nh ng đ c tr ng riêng c a nó.ữ ặ ư ủ
1.1.2. Qu n lý quá trình đào t o h THCN:ả ạ ệ
1.1.2.1. Qu n lý: ả
Qu n lý là m t trong nh ng lo i hình lao đ ng quan tr ng nh t c a con ng i. Ho t đ ngả ộ ữ ạ ộ ọ ấ ủ ườ ạ ộ
qu n lý tác đ ng t i t t c các lĩnh v c đ i s ng. Nó ph n ánh s nh n th c c a con ng iả ộ ớ ấ ả ự ờ ố ả ự ậ ứ ủ ườ
đ i v i t nhiên, môi tr ng và xã h i xung quanh. Qu n lý đúng có nghĩa là con ng i đã cóố ớ ự ườ ộ ả ườ
nh ng nh n th c đúng, đã n m đ c quy lu t và v n đ ng theo quy lu t c a t nhiên, c aữ ậ ứ ắ ượ ậ ậ ộ ậ ủ ự ủ
môi tr ng. Nh có ho t đ ng qu n lý đúng đ n con ng i đã có th v t lên trên m i khóườ ờ ạ ộ ả ắ ườ ể ượ ọ
khăn c a hoàn c nh và t o ra nhi u thành t u gi i phóng cho mình, cho nhân lo i.ủ ả ạ ề ự ả ạ
V đi u này C. Mác đã t ng vi t: "T t c m i lao đ ng xã h i tr c ti p hay lao đ ng chungề ề ừ ế ấ ả ọ ộ ộ ự ế ộ
nào ti n hành trên quy mô t ng đ i l n thì ít nhi u cũng c n đ n m t s ch đ o đ đi uế ươ ố ớ ề ầ ế ộ ự ỉ ạ ể ề
hòa nh ng ho t đ ng cá nhân và th c hi n nh ng ch c năng chung phát sinh t s v n đ ngữ ạ ộ ự ệ ữ ứ ừ ự ậ ộ
c a toàn b c th s n xu t khác v i s v n đ ng c a các khí quan đ c l p c a nó. M tủ ộ ơ ể ả ấ ớ ự ậ ộ ủ ộ ậ ủ ộ
ng i đ c t u vĩ c m t mình đi u khi n l y mình, còn m t dàn nh c thì c n có nh cườ ộ ấ ầ ự ề ể ấ ộ ạ ầ ạ
tr ng". [39, tr.12]ưở

Thu t ng qu n lý đã tr nên r t ph bi n, tuy nhiên đ nêu lên thành đ nh nghĩa thì cho t iậ ữ ả ở ấ ổ ế ể ị ớ
nay v n ch a có đ c s th ng nh t. ẫ ư ượ ự ố ấ
- Theo F.W.Taylor thì: "Qu n lý là bi t chính xác đi u ng i khác làm và sau đó th y r ng hả ế ề ườ ấ ằ ọ
đã hoàn thành công vi c m t cách t t nh t và r nh t".ệ ộ ố ấ ẻ ấ
- Theo H.Koontz thì: "Qu n lý là m t ho t đ ng thi t y u, nó đ m b o ph i h p nh ng nả ộ ạ ộ ế ế ả ả ố ợ ữ ỗ
l c ho t đ ng cá nhân nh m đ t đ c các m c đích c a nhóm (t ch c)".ự ạ ộ ằ ạ ượ ụ ủ ổ ứ
- Theo PGS.TS. Đ ng Qu c B o thì: " "Qu n" là gi gìn, "lý" là ch nh s a. "Qu n lý" là quáặ ố ả ả ữ ỉ ử ả
trình ch th tác đ ng vào khách th nh m gi cho h không b l c h u (trì tr ) và r i renủ ể ộ ể ằ ữ ệ ị ạ ậ ệ ố
(phát tri n không b n v ng)". [27, tr.1]ể ề ữ
N u xét qu n lý v i t cách là m t hành đ ng thì có th có đ nh nghĩa nh sau: ế ả ớ ư ộ ộ ể ị ư
Qu n lý là s tác đ ng có ý th c c a ch th qu n lý (ng i qu n lý) đ ch huy, đi u khi n,ả ự ộ ứ ủ ủ ể ả ườ ả ể ỉ ề ể
h ng d n các quá trình xã h i, hành vi và ho t đ ng c a khách th qu n lý (ng i b qu nướ ẫ ộ ạ ộ ủ ể ả ườ ị ả
lý) theo đúng ý chí c a nhà qu n lý, phù h p v i quy lu t khách quan và nh m đ t t i m củ ả ợ ớ ậ ằ ạ ớ ụ
đích chung c a t ch c.ủ ổ ứ
Trong đ nh nghĩa này c n l u ý m t s đ c đi m c b n sau:ị ầ ư ộ ố ặ ể ơ ả
- Qu n lý bao gi cũng là m t tác đ ng mang tính h ng đích, có m c tiêu xác đ nh.ả ờ ộ ộ ướ ụ ị
- Qu n lý th hi n m i quan h gi a hai b ph n là ch th qu n lý và khách th qu n lý.ả ể ệ ố ệ ữ ộ ậ ủ ể ả ể ả
M i quan h là này là quan h ra l nh - ph c tùng, không đ ng c p và có tính b t bu c.ố ệ ệ ệ ụ ồ ấ ắ ộ
8
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
- Qu n lý là ho t đ ng c a con ng i.ả ạ ộ ủ ườ
- Qu n lý là s tác đ ng mang tính ch quan nh ng ph i phù h p v i quy lu t khách quan.ả ự ộ ủ ư ả ợ ớ ậ
- Qu n lý có kh năng thích nghi gi a ch th v i đ i t ng qu n lý và ng c l i.ả ả ữ ủ ể ớ ố ượ ả ượ ạ
Ngày nay cùng v i s ti n b trong nh n th c c a con ng i, t m quan tr ng c a qu n lý đãớ ự ế ộ ậ ứ ủ ườ ầ ọ ủ ả
đ c nâng lên thành m t ngh thu t (ngh thu t qu n lý), thành m t ngh (ngh qu n lý).ượ ộ ệ ậ ệ ậ ả ộ ề ề ả
Trong qu n lý v a có tính t t y u khách quan, v a có tính ch quan; v a có tính giai c p, v aả ừ ấ ế ừ ủ ừ ấ ừ
có tính k thu t; v a có tính khoa h c, v a có tính ngh thu t; v a có tính pháp lu t, v a cóỹ ậ ừ ọ ừ ệ ậ ừ ậ ừ
tính xã h i r ng rãi; v.v Chúng là nh ng m t đ i l p trong m t th th ng nh t. Đ ng th i đóộ ộ ữ ặ ố ậ ộ ể ố ấ ồ ờ
cũng là nh ng yêu c u đòi h i các nhà qu n lý giáo d c ph i n m b t và đi u khi n đ duyữ ầ ỏ ả ụ ả ắ ắ ể ể ể
trì ho t đ ng c a t ch c m t cách có hi u qu nh m góp ph n làm tăng ti n trình phát tri nạ ộ ủ ổ ứ ộ ệ ả ằ ầ ế ể

xã h i.ộ
1.1.2.2. Qu n lý giáo d c:ả ụ
N u xét trong m t quá trình giáo d c - đào t o c th (t m vi mô) có th hi u qu n lý giáoế ộ ụ ạ ụ ể ầ ể ể ả
d c là m t chu i các ho t đ ng theo m t h th ng toàn v n bao g m các y u t : m c tiêu,ụ ộ ỗ ạ ộ ộ ệ ố ẹ ồ ế ố ụ
n i dung, ph ng pháp, t ch c giáo d c, ng i d y, ng i h c, ng i ph c v ho t đ ngộ ươ ổ ứ ụ ườ ạ ườ ọ ườ ụ ụ ạ ộ
giáo d c - đào t o, CSVC k thu t d y và h c, môi tr ng giáo d c - đào t o và k t qu c aụ ạ ỹ ậ ạ ọ ườ ụ ạ ế ả ủ
quá trình giáo d c - đào t o.ụ ạ
N u xét trong toàn b h th ng giáo d c (t m vĩ mô) thì ngoài nh ng n i dung c th nêu trênế ộ ệ ố ụ ầ ữ ộ ụ ể
trong ho t đ ng qu n lý giáo d c còn ph i tính đ n các ch tr ng, chính sách, đ ng l iạ ộ ả ụ ả ế ủ ươ ườ ố
phát tri n giáo d c, quy mô phát tri n c a quá trình giáo d c đào t o xét trong môi tr ng c aể ụ ể ủ ụ ạ ườ ủ
h th ng giáo d c qu c dân và nh ng y u t tác đ ng c a n n kinh t - xã h i cũng nh xuệ ố ụ ố ữ ế ố ộ ủ ề ế ộ ư
h ng phát tri n c a giáo d c trên th gi i.ướ ể ủ ụ ế ớ
1.1.2.3. Qu n lý tr ng THCN:ả ườ
Tr ng THCN là c s đào t o h th ng giáo d c ngh nghi p, có nhi m v đào t o ra cácườ ơ ở ạ ệ ố ụ ề ệ ệ ụ ạ
k thu t viên và nhân viên nghi p v có ki n th c và k năng ngh nghi p trình đ trungỹ ậ ệ ụ ế ứ ỹ ề ệ ở ộ
c p.ấ
Tr ng THCN là m t c s đào t o trong h th ng giáo d c ngh nghi p nên cũng ch u sườ ộ ơ ở ạ ệ ố ụ ề ệ ị ự
chi ph i c a quá trình qu n lý h th ng. Tuy nhiên tr ng THCN cũng là m t cá th t ngố ủ ả ệ ố ườ ộ ể ươ
đ i đ c l p. B i v y, qu n lý tr ng THCN ngoài n i dung tr ng tâm là qu n lý quá trình đàoố ộ ậ ở ậ ả ườ ộ ọ ả
t o ngh nghi p còn bao g m c qu n lý v nhân s , tài chính, qu n lý các m i liên k t gi aạ ề ệ ồ ả ả ề ự ả ố ế ữ
nhà tr ng v i c ng đ ng xã h i v.v ườ ớ ộ ồ ộ
1.1.2.4. Quá trình đào t o h THCN:ạ ệ
Là nh ng ho t đ ng truy n th ki n th c, hu n luy n k năng nh m giúp ng i h c chi mữ ạ ộ ề ụ ế ứ ấ ệ ỹ ằ ườ ọ ế
lĩnh đ c m t ngh nghi p nh t đ nh trình đ trung c p và nh ng năng l c khác c a cu cượ ộ ề ệ ấ ị ở ộ ấ ữ ự ủ ộ
s ng có liên quan trình đ t ng ng. ố ở ộ ươ ứ
Quá trình đào t o h THCN đ c g n li n v i m t c s đào t o c th trong h th ng cácạ ệ ượ ắ ề ớ ộ ơ ở ạ ụ ể ệ ố
nhà tr ng THCN. Khâu c t lõi c a quá trình đào t o h THCN là quá trình d y - h c cácườ ố ủ ạ ệ ạ ọ
ki n th c, k năng, k x o v ngh nghi p.ế ứ ỹ ỹ ả ề ề ệ
1.1.2.5. Qu n lý quá trình đào t o h THCN:ả ạ ệ
Quá trình đào t o h THCN đ c g n li n v i m t c s đào t o c th trong h th ng cácạ ệ ượ ắ ề ớ ộ ơ ở ạ ụ ể ệ ố

tr ng THCN. Khâu c t lõi c a quá trình đào t o h THCN là quá trình truy n th và ti p thuườ ố ủ ạ ệ ề ụ ế
các ki n th c, k năng, k x o ngh nghi p. Vì v y qu n lý quá trình đào t o h THCN làế ứ ỹ ỹ ả ề ệ ậ ả ạ ệ
qu n lý các y u t c th t m vi mô trong nhà tr ng THCN, tuy nhiên cũng ph i xét t i cácả ế ố ụ ể ầ ườ ả ớ
y u t nh h ng t i h th ng giáo d c t m vĩ mô.ế ố ả ưở ớ ệ ố ụ ầ
1.1.3. Ch t l ng quá trình đào t o h THCN:ấ ượ ạ ệ
1.1.3.1. Ch t l ng:ấ ượ
9
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Cũng gi ng nh thu t ng "qu n lý", thu t ng "ch t l ng" cho t i nay v n còn t n t iố ư ậ ữ ả ậ ữ ấ ượ ớ ẫ ồ ạ
nhi u cách hi u khác nhau. Nh ng t u chung l i thì thu t ng "ch t l ng" là đ ph n ánhề ể ư ự ạ ậ ữ ấ ượ ể ả
thu c tính đ c tr ng cho giá tr , b n ch t c a s v t và t o nên s khác bi t (v ch t) gi aộ ặ ư ị ả ấ ủ ự ậ ạ ự ệ ề ấ ữ
s v t này v i s v t khác. [39, tr.257]ự ậ ớ ự ậ
Thu t ng "ch t l ng" đ c dùng cho c ý nghĩa ch t l ng tuy t đ i và ch t l ng t ngậ ữ ấ ượ ượ ả ấ ượ ệ ố ấ ượ ươ
đ i. Trong đ tài này thu t ng ch t l ng mà chúng ta h ng t i là ch t l ng tuy t đ i.ố ề ậ ữ ấ ượ ướ ớ ấ ượ ệ ố
Ch t l ng tuy t đ i th ng đ c dùng v i ý đ ch ch t l ng hàng đ u, ch t l ng cao.ấ ượ ệ ố ườ ượ ớ ể ỉ ấ ượ ầ ấ ượ
Ch t l ng tuy t đ i cũng có khi dùng đ ch m t s thu c tính mà ng i ta gán cho đ v t,ấ ượ ệ ố ể ỉ ộ ố ộ ườ ồ ậ
s n ph m, d ch v (có ch t l ng cao nh t theo kỳ v ng). Theo quan đi m này thì m t đả ẩ ị ụ ấ ượ ấ ọ ể ộ ồ
v t, m t s n ph m hay m t d ch v đ c xem là có ch t l ng khi nó đáp ng m t cáchậ ộ ả ẩ ộ ị ụ ượ ấ ượ ứ ộ
th a mãn đ c nh ng yêu c u c a ng i tiêu th và ng i s n xu t đ t ra.ỏ ượ ữ ầ ủ ườ ụ ườ ả ấ ặ
Nh v y xét t góc đ qu n lý, có th quan ni m ch t l ng là s th c hi n đ c m c tiêuư ậ ừ ộ ả ể ệ ấ ượ ự ự ệ ượ ụ
và th a mãn nhu c u c a khách hàng.ỏ ầ ủ
1.1.3.2. Ch t l ng đào t o:ấ ượ ạ
Ch t l ng đào t o đ c hi u là m c đ đ t đ c m c tiêu đào t o đ ra đ i v i m tấ ượ ạ ượ ể ứ ộ ạ ượ ụ ạ ề ố ớ ộ
ch ng trình đào t o. [39, tr.259] ươ ạ
Trong lĩnh v c giáo d c, ch t l ng v i đ c tr ng s n ph m là "con ng i lao đ ng" chính làự ụ ấ ượ ớ ặ ư ả ẩ ườ ộ
k t qu c a quá trình đào t o. Ch t l ng đ c th hi n c th các ph m ch t, giá tr nhânế ả ủ ạ ấ ượ ượ ể ệ ụ ể ở ẩ ấ ị
cách và giá tr s c lao đ ng (hay năng l c hành ngh ) c a ng i t t nghi p t ng ng v iị ứ ộ ự ề ủ ườ ố ệ ươ ứ ớ
m t m c tiêu, ch ng trình theo các ngành ngh c th . Bên c nh đó, quan ni m v ch tộ ụ ươ ề ụ ể ạ ệ ề ấ
l ng đào t o còn ph i tính đ n m c đ phù h p và thích ng c a ng i t t nghi p v i thượ ạ ả ế ứ ộ ợ ứ ủ ườ ố ệ ớ ị
tr ng lao đ ng. Ví d nh : t l có vi c làm sau t t nghi p, năng l c hành ngh t i các v tríườ ộ ụ ư ỉ ệ ệ ố ệ ự ề ạ ị

làm vi c, kh năng phát tri n ngh nghi p đ c đào t o, v.v ệ ả ể ề ệ ượ ạ
1.1.3.3. Ch t l ng quá trình đào t o h THCN:ấ ượ ạ ệ
Ch t l ng quá trình đào t o h THCN có th hi u là m c đ đ t đ c m c tiêu đ ra c aấ ượ ạ ệ ể ể ứ ộ ạ ượ ụ ề ủ
ch ng trình đào t o h THCN. Trong giai đo n CNH, HĐH và h i nh p hi n nay nó đ cươ ạ ệ ạ ộ ậ ệ ượ
th hi n thông qua giá tr con ng i lao đ ng XHCN m i. Đó là nh ng Con Ng i v i đúng ýể ệ ị ườ ộ ớ ữ ườ ớ
nghĩa vi t hoa c a t , bao g m đ c : đ c, trí, th , mĩ. Con ng i có lý t ng đ c l p vàế ủ ừ ồ ủ ả ứ ể ườ ưở ộ ậ
XHCN; có lòng nhân ái, có ý th c c ng đ ng (tôn tr ng và h p tác đ c v i ng i khác); có ýứ ộ ồ ọ ợ ượ ớ ườ
th c b o v môi tr ng, bi t yêu cái đ p. Trong lao đ ng, đó là nh ng con ng i có t duyứ ả ệ ườ ế ẹ ộ ữ ườ ư
sáng t o, có k năng th c hành gi i, tay ngh cao, có tác phong công nghi p, có tính t ch c,ạ ỹ ự ỏ ề ệ ổ ứ
k lu t và tinh th n trách nhi m cao. ỷ ậ ầ ệ
1.2. M t s đi m c n l u ý v giáo d c THCN và quá trình đào t o h THCN:ộ ố ể ầ ư ề ụ ạ ệ
Tr c khi tìm hi u v giáo d c THCN, tác gi xin phép đ c s d ng tên g i cũ (THCN)ướ ể ề ụ ả ượ ử ụ ọ
thay vì tên g i m i TCCN (trung c p chuyên nghi p) nh b Lu t giáo d c năm 2005 banọ ớ ấ ệ ư ộ ậ ụ
hành. M c dù b Lu t Giáo d c năm 2005 đã đ c Qu c h i thông qua ngày 14/06/2005 vàặ ộ ậ ụ ượ ố ộ
chính th c có hi u l c thi hành t ngày 01/01/2006. Nh ng tính cho đ n th i đi m lu n vănứ ệ ự ừ ư ế ờ ể ậ
hoàn thành thì v h th ng giáo d c ngh nghi p nói chung và giáo d c THCN (hay trung c pề ệ ố ụ ề ệ ụ ấ
chuyên nghi p) nói riêng v n s d ng các văn b n h ng d n thi hành d i lu t cũ v i tênệ ẫ ử ụ ả ướ ẫ ướ ậ ớ
g i cũ là THCN. Ví d trong th c t qu n lý t i các c s đào t o v n s d ng đi u l nhàọ ụ ự ế ả ạ ơ ở ạ ẫ ử ụ ề ệ
tr ng là: đi u l tr ng THCN. Rõ ràng đây là m t đi m khuy t v h th ng các văn b nườ ề ệ ườ ộ ể ế ề ệ ố ả
quy ph m pháp lu t mà đ tài g p ph i. Đ đ m b o có s th ng nh t, khoa h c và h th ngạ ậ ề ặ ả ể ả ả ự ố ấ ọ ệ ố
trong nghiên c u, tác gi quy t đ nh l a ch n tên g i THCN theo b Lu t Giáo d c năm 1998.ứ ả ế ị ự ọ ọ ộ ậ ụ
Tuy nhiên m i tinh th n đ i m i c a giáo d c nói chung cũng nh giáo d c trung h c chuyênọ ầ ổ ớ ủ ụ ư ụ ọ
nghi p (nay là trung c p chuyên nghi p) nói riêng đ u đ c tác gi ti p thu và th hi n trongệ ấ ệ ề ượ ả ế ể ệ
đ tài. Hy v ng r ng, trong ti n trình chuy n mình đ phát tri n và hoàn thi n nhanh chóngề ọ ằ ế ể ể ể ệ
v m i m t c a đ i s ng xã h i, đ c bi t là giáo d c nh hi n nay, đi m khuy t v hề ọ ặ ủ ờ ố ộ ặ ệ ụ ư ệ ể ế ề ệ
10
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
th ng văn b n quy ph m pháp lu t này s s m đ c đi u ch nh. Lúc đó nh ng đóng góp c aố ả ạ ậ ẽ ớ ượ ề ỉ ữ ủ
đ tài s mang tính giá tr cao h n n a và mang tính th c ti n nhi u h n n a.ề ẽ ị ơ ữ ự ễ ề ơ ữ
1.2.1. B c thăng tr m c a h th ng giáo d c THCN:ướ ầ ủ ệ ố ụ

Ngay t nh ng ngày đ u tiên thành l p, nhà n c non tr Vi t Nam dân ch c ng hòa đã có ýừ ữ ầ ậ ướ ẻ ệ ủ ộ
th c xây d ng m t h th ng giáo d c ngh nghi p (mà ngày đó g i là giáo d c chuyênứ ự ộ ệ ố ụ ề ệ ọ ụ
nghi p) nói chung, giáo d c THCN nói riêng m t cách hoàn ch nh và h th ng. ệ ụ ộ ỉ ệ ố
Tr i qua s nghi p gi i phóng và th ng nh t đ t n c h th ng giáo d c THCN cũng đã cóả ự ệ ả ố ấ ấ ướ ệ ố ụ
nhi u b c thăng tr m b t n đ nh.ề ướ ầ ấ ổ ị
Th i kỳ nh ng năm 60 c a th k XX, h th ng giáo d c THCN không ng ng phát tri n quyờ ữ ủ ế ỷ ệ ố ụ ừ ể
mô đào t o và m r ng m ng l i tr ng l p. Trong th i kỳ này các tr ng THCN cũng đãạ ở ộ ạ ướ ườ ớ ờ ườ
phát tri n thêm c hình th c đào t o không chính quy nh h c hàm th , h c bu i t i dành choể ả ứ ạ ư ọ ụ ọ ổ ố
các công nhân đ c h c t p không thoát ly s n xu t. S phát tri n này đ c th hi n c thượ ọ ậ ả ấ ự ể ượ ể ệ ụ ể
con s th ng kê trong năm 1960 và năm 1965 d i b ng sau:ở ố ố ướ ả

B ng 1.1: Quy mô đào t o h THCN trong nh ng năm 60 c a th k XXả ạ ệ ữ ủ ế ỷ
Năm th ng kêố S tr ngố ườ S h c sinhố ọ S giáo viênố Ngành h cọ
1960 65 30000 1631 79
1965 112 42626 3000 140
Ngu n: S li u th ng kê giáo d c - đào t o ồ ố ệ ố ụ ạ
c a Trung tâm thông tin Qu n lý giáo d c - B Giáo d c và đào t oủ ả ụ ộ ụ ạ
Cho đ n năm 1970 h th ng giáo d c chuyên nghi p lâm vào cu c kh ng ho ng. Có s gi mế ệ ố ụ ệ ộ ủ ả ự ả
m nh v quy mô đào t o và s l ng giáo viên. Nguyên nhân là do tình hình chi n tranh căngạ ề ạ ố ượ ế
th ng và ác li t di n ra trên toàn mi n B c nên không có đi u ki n đ u t phát tri n giáoẳ ệ ễ ề ắ ề ệ ầ ư ể
d c.ụ
Tr c th c t đó, ngày 24-07-1970 H i đ ng Chính ph ra Ngh quy t 183/CP đ c p vi cướ ự ế ộ ồ ủ ị ế ề ậ ệ
c i ti n công tác đào t o b i d ng h THCN. Nh đó h th ng giáo d c THCN khôi ph cả ế ạ ồ ưỡ ệ ờ ệ ố ụ ụ
l i đ c th n đ nh. S n đ nh này đ c th hi n con s c th trong b ng th ng kê sau:ạ ượ ế ổ ị ự ổ ị ượ ể ệ ở ố ụ ể ả ố
B ng 1.2: Quy mô đào t o h THCN sau đ t kh ng ho ng năm 70 c a th k XXả ạ ệ ợ ủ ả ủ ế ỷ
Năm th ng kêố S tr ngố ườ S h c sinhố ọ S giáo viênố
1973 186 70000 7000
1954 300 42626 3000
Ngu n: S li u th ng kê giáo d c - đào t o ồ ố ệ ố ụ ạ
c a Trung tâm thông tin Qu n lý giáo d c - B Giáo d c và đào t oủ ả ụ ộ ụ ạ

Sang đ n năm h c 1985 - 1986, giáo d c THCN l i b c vào kh ng ho ng. H c sinh đào t oế ọ ụ ạ ướ ủ ả ọ ạ
ra không đ c s d ng ho c không đ c b trí đúng trình đ và m c tiêu đào t o. Giáo viênượ ử ụ ặ ượ ố ộ ụ ạ
thi u vi c làm. Nhi u tr ng THCN b gi i th ho c b sáp nh p. ế ệ ề ườ ị ả ể ặ ị ậ
Đ ng tr c nguy c đó Đ ng C ng s n Vi t Nam đã đ ra 3 ch ng trình (ch ng trình:I, IIứ ướ ơ ả ộ ả ệ ề ươ ươ
và III), B Giáo d c và đào t o đ ra 2 ch ng trình (ch ng trình: IV, V) cho hành đ ng đ iộ ụ ạ ề ươ ươ ộ ổ
11
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
m i h th ng giáo d c đ i h c, THCN và d y ngh . Nh đó mà các tr ng THCN trên toànớ ệ ố ụ ạ ọ ạ ề ờ ườ
qu c v n t n t i và phát tri n.ố ẫ ồ ạ ể
T đó cho đ n nay h th ng giáo d c THCN không ng ng đ c duy trì và phát tri n n đ nh.ừ ế ệ ố ụ ừ ượ ể ổ ị
Đi u này đ c th hi n nh ng con s n đ nh cũng nh là tăng đ u qua các năm trong b ngề ượ ể ệ ở ữ ố ổ ị ư ề ả
s li u th ng kê d i đây:ố ệ ố ướ
B ng1.3: Quy mô giáo d c THCN năm 1995 - 2007ả ụ
Năm h cọ S tr ngố ườ S h c sinhố ọ S giáo viênố
1995 - 1996 253 68971 9750
1996 - 1997 244 81437 9690
1997 - 1998 239 84053 9870
1998 - 1999 247 88149 9732
1999 - 2000 245 182994 9565
2000 - 2001 253 20022510189
2001 - 2002 252 194831 9327
2002 - 2003 268 38932610247
2003 - 2004 286 36039211121
2004 - 2005 285 466504 13937
2005 - 2006 284 50025214230
2006- 2007 269 515670 14540
Ngu n: S li u th ng kê giáo d c - đào t o ồ ố ệ ố ụ ạ
c a Trung tâm thông tin Qu n lý giáo d c - B Giáo d c và đào t oủ ả ụ ộ ụ ạ
Nói tóm l i, nhìn nh n m t cách khách quan thì có th nói giáo d c THCN đã có nh ng đóngạ ậ ộ ể ụ ữ
góp x ng đáng vào s nghi p b o v t qu c và phát tri n kinh t - xã h i c a đ t n c. Hứ ự ệ ả ệ ổ ố ể ế ộ ủ ấ ướ ệ

th ng giáo d c THCN đã đào t o và cung c p cho xã h i m t đ i ngũ cán b trình đ trungố ụ ạ ấ ộ ộ ộ ộ ộ
c p ho t đ ng m i lĩnh v c, trên m i mi n c a đ t n c. ấ ạ ộ ở ọ ự ọ ề ủ ấ ướ
1.2.2. Giáo d c THCN trong h th ng GDNN và h th ng GDQD:ụ ệ ố ệ ố
H th ng GDQD Vi t Nam đ c xây d ng theo Lu t Giáo d c năm 2005 bao g m:ệ ố ệ ượ ự ậ ụ ồ
1. Giáo d c M m non th c hi n vi c nuôi d ng chăm sóc giáo d c tr t 3 tháng tu i đ n 6ụ ầ ự ệ ệ ưỡ ụ ẻ ừ ổ ế
tu i.ổ
2. Giáo d c ph thông: bao g m:ụ ổ ồ
- Giáo d c Ti u h c: 5 năm b t bu c t 6 - 11 tu iụ ể ọ ắ ộ ừ ổ
- Giáo d c THCS: 4 năm t 11 - 15 tu iụ ừ ổ
- Giáo d c THPT: 3 năm t 15 - 18 tu iụ ừ ổ
3. Giáo d c ngh nghi p bao g m hai lo i:ụ ề ệ ồ ạ
- Trung h c chuyên nghi p: 1 - 4 nămọ ệ
- D y ngh g m:ạ ề ồ
+ Trung c p ngh : 1-3 nămấ ề
+ Cao đ ng ngh : 1-3 nămẳ ề
+ Đào t o trình đ s c p < 1 nămạ ộ ơ ấ
4. Giáo d c đ i h c g m:ụ ạ ọ ồ
- Cao đ ng: 2-3 nămẳ
- Đ i h c: 4-6 nămạ ọ
- Đào t o trình đ th c sĩ: 1-2 nămạ ộ ạ
12
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
- Đào t o trình đ ti n sĩ: 2-4 nămạ ộ ế
Song song v i h th ng giáo d c chính quy là lo i hình giáo d c th ng xuyên bao g mớ ệ ố ụ ạ ụ ườ ồ
nhi u ch ng trình đào t o t ch ng trình xóa mù ch , b i d ng c p nh t nâng cao trìnhề ươ ạ ừ ươ ữ ồ ưỡ ậ ậ
đ ki n th c, k năng th ng xuyên đ n các ch ng trình giáo d c đ l y văn b ng c a hộ ế ứ ỹ ườ ế ươ ụ ể ấ ằ ủ ệ
th ng GDQD theo hình th c v a làm v a h c, h c t xa, h c có h ng d n. V lo i hìnhố ứ ừ ừ ọ ọ ừ ọ ướ ẫ ề ạ
tr ng có các lo i hình tr ng công l p và ngoài công l p nh dân l p, t th c các b cườ ạ ườ ậ ậ ư ậ ư ụ ở ậ
m m non, ph thông, GDNN và đ i h c. Bên c nh đó còn có các c s đào t o tr thi u năng,ầ ổ ạ ọ ạ ơ ở ạ ẻ ể
giáo d c chuyên bi t cho ng i tàn t t, các c s giáo d ng cho nhi u đ i t ng khác nhau.ụ ệ ườ ậ ơ ở ưỡ ề ố ượ

Nh v y h th ng đào t o THCN là m t b c đào t o c a giáo d c ngh nghi p trong hư ậ ệ ố ạ ộ ậ ạ ủ ụ ề ệ ệ
th ng GDQD. Tr ng THCN có nhi m v đào t o nh ng cán b có trình đ THCN trong cácố ườ ệ ụ ạ ữ ộ ộ
lĩnh v c giáo d c, văn hóa, ngh thu t, y t , v.v Hi n nay đ t n c ta đang ti n hành CNH,ự ụ ệ ậ ế ệ ấ ướ ế
HĐH thì giáo d c ngh nghi p có v trí h t s c quan tr ng vì nó tr c ti p góp ph n đào t oụ ề ệ ị ế ứ ọ ự ế ầ ạ
ngu n nhân l c cho đ t n c. Cùng v i vi c t o ra ngu n l c v t ch t và ngu n l c tàiồ ự ấ ướ ớ ệ ạ ồ ự ậ ấ ồ ự
chính, đi u quan tr ng nh t hi n nay c n ph i làm là tăng tr ng ngu n l c con ng i Vi tề ọ ấ ệ ầ ả ưở ồ ự ườ ệ
Nam, t o ra đ i ngũ ng i lao đ ng có đ ph m ch t, năng l c và m t trình đ m i caoạ ộ ườ ộ ủ ẩ ấ ự ở ộ ộ ớ
h n nhi u so v i tr c đây.ơ ề ớ ướ
V trí c a giáo d c THCN đ c th hi n rõ h n trong s đ v h th ng GDQD Vi t Namị ủ ụ ượ ể ệ ơ ơ ồ ề ệ ố ệ
theo tinh th n b Lu t Giáo d c năm 2005:ầ ộ ậ ụ
S đ 1.2: H th ng GDQD Vi t Nam (theo Lu t Giáo d c năm 2005)ơ ồ ệ ố ệ ậ ụ

13
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
1.2.3. H th ng tr ng THCN:ệ ố ườ
Tr ng THCN là c s GDNN thu c b c trung h c có quan h đào t o liên thông v i cácườ ơ ở ộ ậ ọ ệ ạ ớ
tr ng trung h c c s , trung h c ph thông, d y ngh , cao đ ng, đ i h c trong h th ngườ ọ ơ ở ọ ổ ạ ề ẳ ạ ọ ệ ố
GDQD.
1. Tr ng THCN bao g m:ườ ồ
a. Tr ng THCN trung ng do B tr ng, th tr ng, c quan ngang B , c quan thu cườ ươ ộ ưở ứ ưở ơ ộ ơ ộ
Chính ph (g i chung là B ) ra quy t đ nh thành l p.ủ ọ ộ ế ị ậ
b. Tr ng THCN đ a ph ng do Ch t ch y ban nhân dân t nh, thành ph tr c thu c trungườ ị ươ ủ ị ủ ỉ ố ự ộ
ng (g i chung là c p t nh) ra quy t đ nh thành l p.ươ ọ ấ ỉ ế ị ậ
2. Tr ng THCN trung ng đ c t ch c theo các lo i hình công l p, bán công. Tr ngườ ươ ượ ổ ứ ạ ậ ườ
THCN đ a ph ng đ c t ch c theo các lo i hình công l p, bán công, dân l p, t th c.ị ươ ượ ổ ứ ạ ậ ậ ư ụ
Tr ng THCN bán công, dân l p, t th c đ c g i là tr ng THCN ngoài công l p.ườ ậ ư ụ ượ ọ ườ ậ
3. Phân c p qu n lý tr ng THCN:ấ ả ườ
Tr ng THCN trung ng ch u s qu n lý tr c ti p c a B ra quy t đ nh thành l p tr ng,ườ ươ ị ự ả ự ế ủ ộ ế ị ậ ườ
s qu n lý nhà n c c a B Giáo d c và đào t o và s qu n lý theo lãnh th c a y ban nhânự ả ướ ủ ộ ụ ạ ự ả ổ ủ ủ
dân c p t nh n i th ng đóng.ấ ỉ ơ ườ

Tr ng THCN đ a ph ng ch u s qu n lý tr c ti p c a y ban nhân dân c p t nh ra quy tườ ị ươ ị ự ả ự ế ủ ủ ấ ỉ ế
đ nh thành l p tr ng, s qu n lý nhà n c c a B giáo d c và đào t o và c a các b chuyênị ậ ườ ự ả ướ ủ ộ ụ ạ ủ ộ
ngành theo ngành, ngh đào t o.ề ạ
1.2.4. Các thành t c a quá trình đào t o h trung h c chuyên nghi p:ố ủ ạ ệ ọ ệ
Quá trình đào t o h THCN đ c v n hành m t cách toàn v n là nh có các thành t c uạ ệ ượ ậ ộ ẹ ờ ố ấ
thành. Các thành t này có quan h m t thi t v i nhau, t ng tác l n nhau, th ng nh t v iố ệ ậ ế ớ ươ ẫ ố ấ ớ
nhau cùng v n đ ng và phát tri n. S v n đ ng và phát tri n c a các thành t t o ra s v nậ ộ ể ự ậ ộ ể ủ ố ạ ự ậ
đ ng và phát tri n c a toàn b h th ng quá trình đào t o h THCN. Quá trình đào t o hộ ể ủ ộ ệ ố ạ ệ ạ ệ
THCN bao g m các thành t c th sau:ồ ố ụ ể
1.2.4.1. M c tiêu đào t o:ụ ạ
Trong b t kỳ m t quá trình đào t o nào m c tiêu cũng là thành t quan tr ng hàng đ u. Nó cóấ ộ ạ ụ ố ọ ầ
vai trò đ nh h ng cho toàn b quá trình đào t o. M c tiêu đào t o là m t mô hình d ki n vị ướ ộ ạ ụ ạ ộ ự ế ề
nhân cách c a ng i đ c đào t o. Mô hình này do yêu c u khách quan c a xã h i, c a đ tủ ườ ượ ạ ầ ủ ộ ủ ấ
n c trong các giai đo n phát tri n l ch s nh t đ nh quy đ nh. M c tiêu đào t o tác đ ng đướ ạ ể ị ử ấ ị ị ụ ạ ộ ể
hoàn thi n và phát tri n nhân cách con ng i nên nó bao g m các m t: đ c, trí, th , mĩ. Đ iệ ể ườ ồ ặ ứ ể ố
v i t ng h đào t o, t ng lo i hình đào t o khác nhau s có nh ng m c tiêu đào t o riêngớ ừ ệ ạ ừ ạ ạ ẽ ữ ụ ạ
bi t. ệ
C th m c tiêu đào t o h THCN là nh m đào t o ng i lao đ ng có ki n th c, k năngụ ể ụ ạ ệ ằ ạ ườ ộ ế ứ ỹ
ngh nghi p trình đ trung c p, có đ o đ c, l ng tâm ngh nghi p, ý th c k lu t, tácề ệ ở ộ ấ ạ ứ ươ ề ệ ứ ỷ ậ
phong công nghi p, có s c kh e, nh m tào đi u ki n cho ng i lao đ ng có kh năng tìmệ ứ ỏ ằ ề ệ ườ ộ ả
vi c làm đáp ng yêu c u phát tri n kinh t - xã h i, c ng c qu c phòng, an ninh.ệ ứ ầ ể ế ộ ủ ố ố
M c tiêu đào t o có quan h bi n ch ng v i các thành t khác c a quá trình đào t o hụ ạ ệ ệ ứ ớ ố ủ ạ ệ
THCN. M c tiêu là đ nh h ng, song mu n th c hi n đ c m c tiêu cũng ph i có m t đ iụ ị ướ ố ự ệ ượ ụ ả ộ ộ
14
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
ngũ cán b giáo viên đ v s l ng, đ m b o v ch t l ng; có đi u ki n CSVC h trộ ủ ề ố ượ ả ả ề ấ ượ ề ệ ỗ ợ
đ m b o; n i dung và ch ng trình đào t o ph i sát th c v i m c tiêu đ ra; v.v ả ả ộ ươ ạ ả ự ớ ụ ề
1.2.4.2. Đ i ngũ giáo viên:ộ
Nhà giáo d c h c n i ti ng Raja Roy Singh đã t ng vi t trong cu n "N n giáo d c cho th kụ ọ ổ ế ừ ế ố ề ụ ế ỷ
XXI"(UNESCO. 1994) v đ i ngũ giáo viên r ng: "không có m t h th ng giáo d c nào cóề ộ ằ ộ ệ ố ụ

th v n cao quá t m nh ng giáo viên làm vi c cho nó". ể ươ ầ ữ ệ
Qu th c v y, đ i ngũ giáo viên là ch th c a quá trình đào t o h THCN, gi trên vai tr ngả ự ậ ộ ủ ể ủ ạ ệ ữ ọ
trách hoàn thành s m nh đào t o ngu n nhân l c lao đ ng có tay ngh và ph m ch t trìnhứ ệ ạ ồ ự ộ ề ẩ ấ ở
đ trung c p. Vai trò c a h đ c th hi n t ng v trí c th nh sau:ộ ấ ủ ọ ượ ể ệ ở ừ ị ụ ể ư
a) Giáo viên lý thuy t:ế
- H là ng i quán tri t m c đích quá trình đào t o và chuy n t i nó t i đ i t ng đ c đàoọ ườ ệ ụ ạ ể ả ớ ố ượ ượ
t o thông qua b môn gi ng d y c th .ạ ộ ả ạ ụ ể
- Đ nh h ng s phát tri n và hoàn thi n nhân cách ng i đ c đào t o theo đúng chị ướ ự ể ệ ườ ượ ạ ủ
tr ng, đ ng l i c a Đ ng, c a Nhà n c, c a ngành và c a nhà tr ng THCN.ươ ườ ố ủ ả ủ ướ ủ ủ ườ
- Phát huy đ c kh năng sáng t o, ý th c t h c t p, rèn luy n c a h c sinh trong quá trìnhượ ả ạ ứ ự ọ ậ ệ ủ ọ
đào t o.ạ
b) Giáo viên h ng d n th c hành:ướ ẫ ự
- Là ng i t ch c, đi u khi n toàn b quá trình truy n th và rèn luy n ki n th c, k năngườ ổ ứ ề ể ộ ề ụ ệ ế ứ ỹ
tay ngh cho ng i đ c đào t o.ề ườ ượ ạ
- H là ng i l a ch n n i dung c th (d a trên ch ng trình khung đã đ c duy t và thôngọ ườ ự ọ ộ ụ ể ự ươ ượ ệ
qua), ph ng pháp và các hình th c t ch c vi c truy n th , rèn luy n tay ngh cho h c sinh.ươ ứ ổ ứ ệ ề ụ ệ ề ọ
Bên c nh đó h cũng đ ng th i là ng i ki m tra, đánh giá và giúp h c sinh t đánh giá quáạ ọ ồ ờ ườ ể ọ ự
trình rèn luy n c a mình.ệ ủ
c) Giáo viên ch nhi m:ủ ệ
Ngoài th c hi n các vai trò c a m t ng i giáo viên bình th ng, giáo viên ch nhi m trongự ệ ủ ộ ườ ườ ủ ệ
h đào t o THCN còn có thêm các nhi m v sau:ệ ạ ệ ụ
- Là ng i ch u trách nhi m chính trong qu n lý h c sinh trong su t khóa đào t o.ườ ị ệ ả ọ ố ạ
- Là c u n i gi a l c l ng h c sinh v i các l c l ng giáo d c trong và ngoài nhà tr ngầ ố ữ ự ượ ọ ớ ự ượ ụ ườ
- Là ng i c v n trong công tác t ch c các ho t đ ng t qu n c a h c sinh theo t ng l p.ườ ố ấ ổ ứ ạ ộ ự ả ủ ọ ừ ớ
1.2.4.3. T p th h c sinh:ậ ể ọ
T p th h c sinh v a có vai trò là đ i t ng, v a có vai trò là ch th c a quá trình đào t o.ậ ể ọ ừ ố ượ ừ ủ ể ủ ạ
V i t cách là đ i t ng, h c sinh nh n s tác đ ng có đ nh h ng, có k ho ch, có ph ngớ ư ố ượ ọ ậ ự ộ ị ướ ế ạ ươ
pháp, có t ch c và có h th ng c a đ i ngũ cán b giáo viên. V i t cách là ch th , h cổ ứ ệ ố ủ ộ ộ ớ ư ủ ể ọ
sinh ti p nh n các tác đ ng trong quá trình đào t o m t cách có ch n l c, có s phân tích,ế ậ ộ ạ ộ ọ ọ ự
đánh giá thông qua lăng kính ch quan c a mình. T đó h c sinh tích c c, ch đ ng sáng t o,ủ ủ ừ ọ ự ủ ộ ạ

t bi n các tác đ ng, các yêu c u bên ngoài thành nhu c u ph n đ u, rèn luy n c a b n thân.ự ế ộ ầ ầ ấ ấ ệ ủ ả
Quá trình đào t o h THCN c n có s tác đ ng qua l i, th ng nh t gi a hai thành t là ho tạ ệ ầ ự ộ ạ ố ấ ữ ố ạ
đ ng d y c a giáo viên và ho t đ ng h c c a h c sinh. S th ng nh t này ph i mang tínhộ ạ ủ ạ ộ ọ ủ ọ ự ố ấ ả
bi n ch ng, ph i là s tác đ ng hai chi u. Giáo viên gi vai trò ch đ o trong vi c l a ch nệ ứ ả ự ộ ề ữ ủ ạ ệ ự ọ
cách th c t ch c quá trình đào t o nh ng ph i "l y h c sinh làm trung tâm". T c là ph i t pứ ổ ứ ạ ư ả ấ ọ ứ ả ậ
trung vào đ i t ng h c sinh, h ng vào h c sinh trong quá trình đào t o nh m đ a ra nh ngố ượ ọ ướ ọ ạ ằ ư ữ
tác đ ng phù h p nh t đ phát huy t i đa kh năng rèn luy n ngh nghi p c a h c sinh. H cộ ợ ấ ể ố ả ệ ề ệ ủ ọ ọ
sinh d i s đi u khi n, h ng d n c a giáo viên ph i t ch , phát huy tính sáng t o trongướ ự ề ể ướ ẫ ủ ả ự ủ ạ
quá trình ti p c n và thu nh n ki n th c ngh nghi p. ế ậ ậ ế ứ ề ệ
1.2.4.4. N i dung đào t o:ộ ạ
15
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
N i dung đào t o là h th ng nh ng tri th c, k năng đ c truy n th và rèn luy n trong quáộ ạ ệ ố ữ ứ ỹ ượ ề ụ ệ
trình đào t o. C th đó là các kh i ki n th c chung nh : ngo i ng , tin h c, chính tr . Cácạ ụ ể ố ế ứ ư ạ ữ ọ ị
ki n th c, k năng chuyên ngành trình đ trung c p. Ki n th c phát tri n t duy khoa h c,ế ứ ỹ ở ộ ấ ế ứ ể ư ọ
các ki n th c v đ o đ c, lao đ ng, th m mĩ.ế ứ ề ạ ứ ộ ẩ
N i dung đào t o ch u s quy đ nh, chi ph i, đ nh h ng c a m c đích đào t o và đ c thộ ạ ị ự ị ố ị ướ ủ ụ ạ ượ ể
hi n c th trong ch ng trình, k ho ch đào t o cũng nh là trong m t lo t các ho t đ ngệ ụ ể ươ ế ạ ạ ư ộ ạ ạ ộ
giáo d c trong và ngoài nhà tr ng v i m c tiêu chung là hoàn thi n nhân cách ng i laoụ ườ ớ ụ ệ ườ
đ ng m i XHCN.ộ ớ
N i dung đào t o luôn thay đ i, c i ti n cho phù h p v i yêu c u khách quan c a s phátộ ạ ổ ả ế ợ ớ ầ ủ ự
tri n xã h i, phù h p v i t ng th i đi m l ch s . Khi n i dung đào t o thay đ i thì ph ngể ộ ợ ớ ừ ờ ể ị ử ộ ạ ổ ươ
pháp, ph ng ti n đào t o cũng ph i có s thay đ i t ng ng. ươ ệ ạ ả ự ổ ươ ứ
1.2.4.5. Ph ng pháp, ph ng ti n đào t o:ươ ươ ệ ạ
Ph ng pháp và ph ng ti n đào t o h THCN là nh ng thành t quy đ nh h th ng nh ngươ ươ ệ ạ ệ ữ ố ị ệ ố ữ
cách th c, bi n pháp, ph ng ti n t ch c cho h c sinh rèn luy n và t chi m lĩnh l y cácứ ệ ươ ệ ổ ứ ọ ệ ự ế ấ
n i dung đào t o nh m n m đ c m t ngh và hoàn thi n nhân cách b n thân theo nghộ ạ ằ ắ ượ ộ ề ệ ả ề
đ c đào t o. Ph ng pháp, ph ng ti n đào t o càng khoa h c, càng hi n đ i và tiên ti nượ ạ ươ ươ ệ ạ ọ ệ ạ ế
thì càng t o đi u ki n thu n l i cho quá trình đào t o đ t ch t l ng cao. ạ ề ệ ậ ợ ạ ạ ấ ượ
Trong ph ng pháp và ph ng ti n đào t o thì ph ng pháp đào t o n m vai trò ch ch t.ươ ươ ệ ạ ươ ạ ắ ủ ố

M i m t ph ng pháp đào t o đòi h i có nh ng ph ng ti n tri n khai nh t đ nh phù h p.ỗ ộ ươ ạ ỏ ữ ươ ệ ể ấ ị ợ
Tuy nhiên ph ng ti n đ y đ s t o đi u ki n đ đ i ngũ gi ng d y s d ng thành công t iươ ệ ầ ủ ẽ ạ ề ệ ể ộ ả ạ ử ụ ố
đa các ph ng pháp đào t o c a mình. ươ ạ ủ
Ngoài ch u nh h ng c a ph ng ti n đào t o, ph ng pháp đào t o còn ch u s quy đ nhị ả ưở ủ ươ ệ ạ ươ ạ ị ự ị
c a nhi u y u t khác nh m c đích đào t o, n i dung đào t o, đ i ngũ cán b gi ng d y,ủ ề ế ố ư ụ ạ ộ ạ ộ ộ ả ạ
đ i t ng h c sinh và các hoàn c nh đi u ki n khách quan khác nh th i ti t, đi u ki n nhàố ượ ọ ả ề ệ ư ờ ế ề ệ
x ng, v.v Đ i v i các y u t nêu trên thì ph ng pháp đào t o cũng có s chi ph i ng cưở ố ớ ế ố ươ ạ ự ố ượ
l i nh t đ nh gi ng nh đ i v i ph ng ti n đào t o.ạ ấ ị ố ư ố ớ ươ ệ ạ
1.2.4.6. K t qu quá trình đào t o:ế ả ạ
K t qu quá trình đào t o là thành t bi u hi n t p trung s v n đ ng và phát tri n c a quáế ả ạ ố ể ệ ậ ự ậ ộ ể ủ
trình đào t o h THCN nói chung và s v n đ ng, tác đ ng, nh h ng qua l i l n nhau gi aạ ệ ự ậ ộ ộ ả ưở ạ ẫ ữ
các thành t c a quá trình đào t o h THCN nói riêng. ố ủ ạ ệ
N u m c đích đào t o là d ki n c a mô hình k t qu đào t o, thì k t qu đào t o l i là cáiế ụ ạ ự ế ủ ế ả ạ ế ả ạ ạ
có th c, đã đ t đ c th hi n s n ph m nh ng ng i lao đ ng đ c đào t o. K t qu quáự ạ ượ ể ệ ở ả ẩ ữ ườ ộ ượ ạ ế ả
trình đào t o h THCN đ c th hi n c th s v ng vàng v lý lu n chuyên môn nghi pạ ệ ượ ể ệ ụ ể ở ự ữ ề ậ ệ
v và s thành th o trong k năng th c hành cũng nh s tr ng thành v nhân cách ng iụ ự ạ ỹ ự ư ở ự ưở ề ườ
lao đ ng m i XHCN c a m i cá nhân h c sinh đ c đào t o.ộ ớ ủ ỗ ọ ượ ạ
Th c đo k t qu đào t o n m m c tiêu đào t o. K t qu đào t o phù h p hoàn toàn v iướ ế ả ạ ằ ở ụ ạ ế ả ạ ợ ớ
m c tiêu đào t o đã đ ra thì quá trình đào t o đ c đánh giá là đ t k t qu t i u. N u k tụ ạ ề ạ ượ ạ ế ả ố ư ế ế
qu đ t đ c không gi ng v i m c tiêu đã đ ra thì quá trình đào t o ho c là không hi u quả ạ ượ ố ớ ụ ề ạ ặ ệ ả
ho c là đ t đ c k t qu ngoài d ki n (k t qu v t quá m c tiêu đ ra). Trên th c t ít khiặ ạ ượ ế ả ự ế ế ả ượ ụ ề ự ế
k t qu đào t o l i v t đ c qua kỳ v ng c a m c tiêu đào t o đã đ ra vì mô hình bao giế ả ạ ạ ượ ượ ọ ủ ụ ạ ề ờ
cũng là nh ng hình nh lý t ng nh t.ữ ả ưở ấ
1.2.5. B n ch t, đ c đi m c a quá trình đào t o h THCN:ả ấ ặ ể ủ ạ ệ
1.2.5.1. B n ch t c a quá trình đào t o h THCN:ả ấ ủ ạ ệ
Đào t o h THCN n m trong h th ng GDNN và r ng h n n a là h th ng GDQD. M c tiêuạ ệ ằ ệ ố ộ ơ ữ ệ ố ụ
c a đào t o h THCN cũng gi ng nh m c tiêu chung c a GDNN là đào t o ra con ng i cóủ ạ ệ ố ư ụ ủ ạ ườ
m t ngh nghi p n đ nh. Đ ng th i nó cũng mang nh ng đi m c b n c a quá trình giáoộ ề ệ ổ ị ồ ờ ữ ể ơ ả ủ
d c đó là đ c t ch c, có m c đích, có n i dung c th và h ng t i hoàn thi n nhân cáchụ ượ ổ ứ ụ ộ ụ ể ướ ớ ệ
16

Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
con ng i. Tuy nhiên quá trình đào t o h THCN là h ng t i hoàn thi n nhân cách conườ ạ ệ ướ ớ ệ
ng i theo m t ngh nghi p c th rõ ràng.ườ ộ ề ệ ụ ể
Nh v y có th hi u v b n ch t đào t o h THCN là quá trình đ c t ch c, có m c đíchư ậ ể ể ề ả ấ ạ ệ ượ ổ ứ ụ
và n i dung c th đ hình thành cho con ng i m t ngh nghi p nào đó trình đ trung c pộ ụ ể ể ườ ộ ề ệ ở ộ ấ
và hoàn thi n nhân cách con ng i lao đ ng t ng ng v i ngh nghi p.ệ ườ ộ ươ ứ ớ ề ệ
1.2.5.2. Đ c đi m c a quá trình đào t o h THCN:ặ ể ủ ạ ệ
a) Công tác đào t o h THCN luôn g n li n v i m t ngành ngh c th :ạ ệ ắ ề ớ ộ ề ụ ể
Đ c đi m đ u tiên c a quá trình đào t o h THCN ph i k đ n là công tác đào t o đ c g nặ ể ầ ủ ạ ệ ả ể ế ạ ượ ắ
li n v i m t ngành ngh c th . Cái đích quan tr ng cu i cùng là đào t o ra ngu n nhân l cề ớ ộ ề ụ ể ọ ố ạ ồ ự
lao đ ng tr c ti p có tay ngh cao. B i v y, không ch riêng quá trình đào t o k năng th cộ ự ế ề ở ậ ỉ ạ ỹ ự
hành m i có liên quan đ n nh ng thao tác ngh nghi p. Ngay c trong quá trình đào t o lýớ ế ữ ề ệ ả ạ
thuy t và hoàn thi n nhân cách h c sinh cũng có xu t phát t v trí ng i lao đ ng v i m tế ệ ọ ấ ừ ị ườ ộ ớ ộ
ngh c th trong xã h i. Ví d nh trong đ tài này quá trình đào t o h THCN đ c g nề ụ ể ộ ụ ư ề ạ ệ ượ ắ
li n v i ngh c a nhân viên văn th và nhân viên thi t b thí nghi m tr ng h c. Trong đóề ớ ề ủ ư ế ị ệ ườ ọ
quá trình đào t o v lý thuy t trang b cho ng i h c nh ng tri th c v v trí, vai trò và nhi mạ ề ế ị ườ ọ ữ ứ ề ị ệ
v c a ng i cán b văn th trong các c quan, các t ch c chính tr xã h i; c a ng i cánụ ủ ườ ộ ư ơ ổ ứ ị ộ ủ ườ
b thi t b thí nghi m trong các tr ng h c, các c s giáo d c và đào t o. Quá trình đào t oộ ế ị ệ ườ ọ ơ ở ụ ạ ạ
k năng th c hành rèn luy n cho ng i cán b trong t ng lai thao tác m t cách chính xác vàỹ ự ệ ườ ộ ươ ộ
có hi u qu kinh t cao nh ng nghi p v c a ngh . Cu i cùng, trong quá trình phát tri n vàệ ả ế ữ ệ ụ ủ ề ố ể
hoàn thi n nhân cách h c sinh cũng là hoàn thi n nhân cách c th c a nhân viên văn th vàệ ọ ệ ụ ể ủ ư
thi t b thí nghi m tr ng h c. ế ị ệ ườ ọ
2. Nhi m v đào t o b chi ph i b i nhu c u c a th c ti n xã h i:ệ ụ ạ ị ố ở ầ ủ ự ễ ộ
Đ c đi m quan tr ng th hai trong quá trình đào t o h THCN là nhi m v đào t o b chiặ ể ọ ứ ạ ệ ệ ụ ạ ị
ph i b i nhu c u c a th c ti n xã h i v s d ng ngu n nhân l c lao đ ng. ố ở ầ ủ ự ễ ộ ề ử ụ ồ ự ộ
H THCN s đào t o ra nh ng nhân viên, nh ng ng i lao đ ng tr c ti p cho xã h i. H làệ ẽ ạ ữ ữ ườ ộ ự ế ộ ọ
nh ng ng i "th " v i lao đ ng ph thông b ng chân tay. H khác v i nh ng ng i đ cữ ườ ợ ớ ộ ổ ằ ọ ớ ữ ườ ượ
đào t o ra đ làm "th y" các trình đ cao h n. Nh ng ng i "th " tham gia tr c ti p trongạ ể ầ ở ộ ơ ữ ườ ợ ự ế
s n xu t th hi n tay ngh , trình đ đào t o c a mình chính s n ph m mà h t o ra. Đó làả ấ ể ệ ề ộ ạ ủ ở ả ẩ ọ ạ
nh ng s n ph m ph c v cho nhu c u thi t y u c a cu c s ng. Đ ng nhiên n u không đápữ ả ẩ ụ ụ ầ ế ế ủ ộ ố ươ ế

ng đ c yêu c u c a th c ti n h s l p t c b sa th i. Chính vì v y mà B Giáo d c vàứ ượ ầ ủ ự ễ ọ ẽ ậ ứ ị ả ậ ộ ụ
đào t o đã xác đ nh rõ ch c năng, nhi m v đào t o c a h THCN rõ ràng nh sau: "…đàoạ ị ứ ệ ụ ạ ủ ệ ư
t o ra ng i lao đ ng đáp ng yêu c u phát tri n kinh t - xã h i, c ng c qu c phòng, anạ ườ ộ ứ ầ ể ế ộ ủ ố ố
ninh". [4]
Quá trình đào t o h THCN c n ph i dành m t kho ng th i gian t ng đ i trong c c uạ ệ ầ ả ộ ả ờ ươ ố ơ ấ
ch ng trình đ rèn luy n k năng th c hành ngh nghi p. Thao tác th c hành ngh nghi pươ ể ệ ỹ ự ề ệ ự ề ệ
ph i đ m b o đ c h ng d n m t cách t m và c th đ n t ng chi ti t nh . Yêu c u đ tả ả ả ượ ướ ẫ ộ ỉ ỉ ụ ể ế ừ ế ỏ ầ ặ
ra đ i v i ng i đ c đào t o là ph i ti n hành cho kỳ đ c các thao tác th c hành nghố ớ ườ ượ ạ ả ế ượ ự ề
nghi p. N u không làm đ c s ph i làm l i cho đ n lúc th c hi n đ c các thao tác th cệ ế ượ ẽ ả ạ ế ự ệ ượ ự
hành ngh nghi p đó. Th m chí ph i ti n hành các thao tác th c hành ngh nghi p nhi u l nề ệ ậ ả ế ự ề ệ ề ầ
đ ng i đ c đào t o t ch bi t cách làm ph i bi n nó thành k năng, k x o c a b nể ườ ượ ạ ừ ỗ ế ả ế ỹ ỹ ả ủ ả
thân.
3. Vi c truy n th và ti p thu ki n th c, k năng ph i tùy thu c vào t ng đ i t ng c th :ệ ề ụ ế ế ứ ỹ ả ộ ừ ố ượ ụ ể
Quá trình đào t o h THCN có đ c đi m th ba c n l u ý đó là vi c truy n th và ti p thuạ ệ ặ ể ứ ầ ư ệ ề ụ ế
ki n th c, k năng ngh nghi p tuy có ph ng pháp chung nh ng ph i tùy thu c vào t ngế ứ ỹ ề ệ ươ ư ả ộ ừ
đ i t ng c th . Đ i t ng đ c đào t o h THCN r t đa d ng và có s cách bi t nhauố ượ ụ ể ố ượ ượ ạ ở ệ ấ ạ ự ệ
khá l n v m i m t: t tu i tác, tâm lý cho đ n trình đ nh n th c. Ch ng trình đào t o sớ ề ọ ặ ừ ổ ế ộ ậ ứ ươ ạ ẽ
đ c th c hi n t 1 đ n 2 năm đ i v i ng i có b ng t t nghi p THPT, t 3 đ n 4 năm đ iượ ự ệ ừ ế ố ớ ườ ằ ố ệ ừ ế ố
17
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
v i ng i có b ng t t nghi p THCS. Nh v y là ch có gi i h n v trình đ h c v n t iớ ườ ằ ố ệ ư ậ ỉ ớ ạ ề ộ ọ ấ ố
thi u mà không lo i tr b t kỳ m t đ tu i nào ho c m t trình đ nào cao h n. Đ ng c ,ể ạ ừ ấ ộ ộ ổ ặ ộ ộ ơ ộ ơ
m c đích h c t p các đ i t ng đào t o r t đa d ng và khác nhau. Có đ i t ng h c do chaụ ọ ậ ở ố ượ ạ ấ ạ ố ượ ọ
m ép bu c. Có đ i t ng h c vì không thi đ đ i h c. Có đ i t ng h c vì có kh năng xinẹ ộ ố ượ ọ ỗ ạ ọ ố ượ ọ ả
vi c v.v Tác phong, l i s ng cũng có nhi u ki u khác nhau: có b ph n s ng r t n n n p,ệ ố ố ề ể ộ ậ ố ấ ề ế
quy c ; tôn tr ng n i quy và quy đ nh. Ng c l i cũng có b ph n s ng c u th , tùy ti n; coiủ ọ ộ ị ượ ạ ộ ậ ố ẩ ả ệ
th ng quy đ nh; s ng l ch chu n. Đ u vào c a các đ i t ng đ c đào t o cũng r t đaườ ị ố ệ ẩ ầ ủ ố ượ ượ ạ ấ
d ng và khác bi t nhau. Nh ng đ u ra l i luôn ph i đ m b o m t trình đ v ngh nghi pạ ệ ư ầ ạ ả ả ả ộ ộ ề ề ệ
t ng đ i nh t đ nh (bao g m c m t tri th c, k năng th c hành và s hoàn thi n v nhânươ ố ấ ị ồ ả ặ ứ ỹ ự ự ệ ề
cách con ng i lao đ ng). Chính vì v y mà trong quá trình đào t o h THCN ph i h t s c tườ ộ ậ ạ ệ ả ế ứ ỷ

m và bám sát t ng đ i t ng ng i h c c th m i có th th c hi n đ c m c tiêu đào t oỉ ừ ố ượ ườ ọ ụ ể ớ ể ự ệ ượ ụ ạ
đã đ ra m t cách t ng đ i đ ng đ u cho t t th y các đ i t ng đào t o.ề ộ ươ ố ồ ề ấ ả ố ượ ạ
Trên đây là nh ng đ c đi m c b n quan tr ng hàng đ u n y sinh t chính trong lòng quáữ ặ ể ơ ả ọ ầ ả ừ
trình đào t o c a h THCN. Đó là nh ng đ c đi m do quy lu t khách quan t o nên. B ng ýạ ủ ệ ữ ặ ể ậ ạ ằ
mu n ch quan c a m i cá nhân chúng ta không th thay đ i đ c các đ c đi m đ c tr ng cố ủ ủ ỗ ể ổ ượ ặ ể ặ ư ơ
b n đó. Vi c hi u và n m b t đ c các đ c đi m này s giúp cho các nhà qu n lý giáo d cả ệ ể ắ ắ ượ ặ ể ẽ ả ụ
có cách th c qu n lý c s đào t o h THCN đ t hi u qu m t cách t i u nh t.ứ ả ơ ở ạ ệ ạ ệ ả ộ ố ư ấ
1.3. N i dung c b n c a công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN:ộ ơ ả ủ ả ạ ệ
Qu n lý giáo d c nói chung có 4 ch c năng c b n là: ả ụ ứ ơ ả
1. L p k ho ch (Planning):ậ ế ạ
L p k ho ch là quá trình thi t l p các m c tiêu c a h th ng, các ho t đ ng và các đi uậ ế ạ ế ậ ụ ủ ệ ố ạ ộ ề
ki n đ m b o th c hi n đ c các m c tiêu đó. ệ ả ả ự ệ ượ ụ
K ho ch là n n t ng c a qu n lý.ế ạ ề ả ủ ả
2. T ch c th c hi n (Organi3ing):ổ ứ ự ệ
T ch c th c hi n là quá trình s p x p và phân b công vi c, quy n h n và ngu n l c choổ ứ ự ệ ắ ế ổ ệ ề ạ ồ ự
các thành viên c a t ch c đ h có th ho t đ ng và đ t đ c các m c tiêu c a t ch c m tủ ổ ứ ể ọ ể ạ ộ ạ ượ ụ ủ ổ ứ ộ
cách có hi u qu .ệ ả
3. Ch đ o, lãnh đ o, đi u khi n (Leading):ỉ ạ ạ ề ể
Ch đ o, lãnh đ o, đi u khi n là quá trình tác đ ng đ n các thành viên c a t ch c làm cho hỉ ạ ạ ề ể ộ ế ủ ổ ứ ọ
nhi t tình, t giác n l c ph n đ u đ t các m c tiêu c a t ch c.ệ ự ỗ ự ấ ấ ạ ụ ủ ổ ứ
4. Ki m tra, đánh giá (Controling):ể
Ki m tra, đánh giá là nh ng ho t đ ng c a ch th qu n lý nh m đánh giá và x lý nh ngể ữ ạ ộ ủ ủ ể ả ằ ử ữ
k t qu c a quá trình v n hành t ch c.ế ả ủ ậ ổ ứ
Các ch c năng này g n bó v i nhau, đan xen l n nhau. Khi th c hi n m t ch c năng nh tứ ắ ớ ẫ ự ệ ộ ứ ấ
đ nh, th ng cũng có m t các ch c năng khác các m c đ c th khác nhau. Trong m iị ườ ặ ứ ở ứ ộ ụ ể ọ
ho t đ ng qu n lý giáo d c, thông tin qu n lý giáo d c đóng vai trò vô cùng quan tr ng, nóạ ộ ả ụ ả ụ ọ
đ c coi nh m ch máu c a ho t đ ng qu n lý giáo d c. ượ ư ạ ủ ạ ộ ả ụ
M i quan h gi a các ch c năng c b n c a qu n lý giáo d c đ c th hi n c th qua số ệ ữ ứ ơ ả ủ ả ụ ượ ể ệ ụ ể ơ
đ sau:ồ
S đ 1.3: M i quan h gi a các ch c năng c a qu n lý giáo d c ơ ồ ố ệ ữ ứ ủ ả ụ

T ng ng v i 4 ch c năng chung này, công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN bao g mươ ứ ớ ứ ả ạ ệ ồ
có các n i dung c th sau:ộ ụ ể
18
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
1.3.1. L p k ho ch (Planning):ậ ế ạ
- Xác đ nh các ch c năng, nhi m v và các công vi c c th cho c s đào t o h THCNị ứ ệ ụ ệ ụ ể ơ ở ạ ệ
trong t ng giai đo n c th .ừ ạ ụ ể
- D báo, đánh giá tri n v ng c a công tác đào t o h THCN và đ ra m c tiêu, ch ng trìnhự ể ọ ủ ạ ệ ề ụ ươ
phát tri n trong t ng lai.ể ươ
- L p k ho ch ch ng trình đào t o phù h p v i s phát tri n theo d báoậ ế ạ ươ ạ ợ ớ ự ể ự
- Nghiên c u xác đ nh ti n đ , xác đ nh ngân sách cho quá trình đào t o, xây d ng cách th cứ ị ế ộ ị ạ ự ứ
và th th c làm vi c c th . ể ứ ệ ụ ể
1.3.2. T ch c th c hi n (Organi3ing):ổ ứ ự ệ
- Xây d ng c c u các nhóm làm vi c; t o s h p tác liên k t gi a các nhóm trong quá trìnhự ơ ấ ệ ạ ự ợ ế ữ
đào t o h THCN.ạ ệ
- Xây d ng các yêu c u c a quá trình đào t o h THCN, phân công nhóm và cá nhân trong tự ầ ủ ạ ệ ổ
ch c th c hi n các nhi m v c th c a quá trình đào t o h THCN.ứ ự ệ ệ ụ ụ ể ủ ạ ệ
- L a ch n, s p x p, b i d ng, b sung các ngu n l c th c hi n các nhi m v c a quá trìnhự ọ ắ ế ồ ưỡ ổ ồ ự ự ệ ệ ụ ủ
đào t o h THCN.ạ ệ
1.3.3. Ch đ o, lãnh đ o (Leading):ỉ ạ ạ
- Kích thích, đ ng viên đ i ngũ cán b , giáo viên th c hi n quá trình đào t o h THCN.ộ ộ ộ ự ệ ạ ệ
- Đ m b o có s trao đ i thông tin hai chi u trong quá trình h p tác th c hi n nhi m v quáả ả ự ổ ề ợ ự ệ ệ ụ
trình đào t o h THCN.ạ ệ
- B o đ m s h p tác gi a các nhóm phân công trong th c t .ả ả ự ợ ữ ự ế
1.3.4. Ki m tra, đánh giá (Controling):ể
- Xây d ng đ nh m c và tiêu chu n cho quá trình đào t o h THCN t ng giai đo n, t ng bự ị ứ ẩ ạ ệ ở ừ ạ ừ ộ
môn c th .ụ ể
- Đ ra các ch s công vi c, và ph ng pháp đánh giá k t qu quá trình đào t o h THCN.ề ỉ ố ệ ươ ế ả ạ ệ
- Rút kinh nghi m và đi u ch nh nh m nâng cao ch t l ng quá trình đào t o h THCN.ệ ề ỉ ằ ấ ượ ạ ệ
1.4. Các nguyên t c c a công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN:ắ ủ ả ạ ệ

Nguyên t c qu n lý quá trình đào t o h THCN v a mang nh ng yêu c u c a nguyên t cắ ả ạ ệ ừ ữ ầ ủ ắ
qu n lý giáo d c, v a mang nh ng yêu c u c a nguyên t c qu n lý xã h i nói chung. Tuânả ụ ừ ữ ầ ủ ắ ả ộ
th nh ng nguyên t c này s làm cho ho t đ ng c a quá trình đào t o h THCN di n ra phùủ ữ ắ ẽ ạ ộ ủ ạ ệ ễ
h p v i quy lu t phát tri n khách quan nh m đ t m c tiêu đã đ ra. Sau đây là m t s cácợ ớ ậ ể ằ ạ ụ ề ộ ố
nguyên t c c b n trong công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN:ắ ơ ả ả ạ ệ
1.4.1. Nguyên t c đ m b o tính chính tr trong qu n lý:ắ ả ả ị ả
Quá trình đào t o h THCN là m t trong nh ng y u t nh c u thành nên h th ng GDQD.ạ ệ ộ ữ ế ố ỏ ấ ệ ố
Nhi m v quá trình đào t o h THCN bao gi cũng g n li n v i các m c tiêu chính tr , ph cệ ụ ạ ệ ờ ắ ề ớ ụ ị ụ
tùng và ph c v cho n n chính tr qu c gia. n c ta, quá trình đào t o h THCN bu c ph iụ ụ ề ị ố ở ướ ạ ệ ộ ả
tuân th m i văn b n pháp lý mà nhà n c đã quy đ nh. Công tác qu n lý quá trình đào t oủ ọ ả ướ ị ả ạ
c a h luôn ph i l y các văn b n pháp lý làm c s , làm kim ch nam cho m i ho t đ ng củ ệ ả ấ ả ơ ở ỉ ọ ạ ộ ụ
th . ể
D i th ch chính tr CHXHCN, ngày nay giáo d c n c ta cùng v i khoa h c và công nghướ ể ế ị ụ ướ ớ ọ ệ
đã đ c xác đ nh có vai trò then ch t trong s nghi p xây d ng và b o v t qu c. Trong sượ ị ố ự ệ ự ả ệ ổ ố ự
nghi p chung c a giáo d c, quá trình đào t o h THCN góp ph n đào t o ngu n nhân l c laoệ ủ ụ ạ ệ ầ ạ ồ ự
đ ng có tay ngh , nâng cao ch t l ng ngu n l c con ng i. M i c s đào t o THCN ph iộ ề ấ ượ ồ ự ườ ỗ ơ ở ạ ả
ghi nh ch c năng, nhi m v mang tính chi n l c chính tr quan tr ng c a mình đ phátớ ứ ệ ụ ế ượ ị ọ ủ ể
tri n s nghi p giáo d c theo đúng các đ ng l i, ch tr ng, chính sách đã ban hành.ể ự ệ ụ ườ ố ủ ươ
1.4.2. Nguyên t c t p trung dân ch :ắ ậ ủ
19
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Đây là nguyên t c h t s c c b n và quan tr ng trong xã h i hi n nay. Vi c th c hi n nguyênắ ế ứ ơ ả ọ ộ ệ ệ ự ệ
t c này s đ m b o có m t trình đ t ch c cao, đ ng th i phát huy đ c cao nh t các khắ ẽ ả ả ộ ộ ổ ứ ồ ờ ượ ấ ả
năng và trí tu c a t p th ng i lao đ ng.ệ ủ ậ ể ườ ộ
Nguyên t c này xu t phát t b n ch t chính tr c a nhà n c ta là nhà n c CHXHCN; là nhàắ ấ ừ ả ấ ị ủ ướ ướ
n c c a dân, do dân và vì dân. Nhân dân có quy n tham gia vào qu n lý nhà n c. Nhà n cướ ủ ề ả ướ ướ
ph i b o v và ph c v quy n l i c a nhân dân lao đ ng. ả ả ệ ụ ụ ề ợ ủ ộ
C th trong quá trình tri n khai ho t đ ng qu n lý c a m t nhà tr ng THCN, công tác chụ ể ể ạ ộ ả ủ ộ ườ ỉ
đ o c n đ ra nh ng quy đ nh chung cho m i thành viên tuân theo. Nh ng tuy t đ i khôngạ ầ ề ữ ị ọ ư ệ ố
đ c áp đ t, c n t o đi u ki n cho t ng thành viên trong quá trình đào t o h THCN phát huyượ ặ ầ ạ ề ệ ừ ạ ệ

quy n ch đ ng, sáng t o, phát huy tính tích c c c a b n thân. Ng i qu n lý trong quá trìnhề ủ ộ ạ ự ủ ả ườ ả
ho t đ ng th c ti n luôn ph i đ t ra cho mình câu h i: "làm th nào đ gi i quy t t t m iạ ộ ự ễ ả ặ ỏ ế ể ả ế ố ố
quan h gi a ch đ th tr ng và th c hi n dân ch trong đ n v mình n m quy n?"ệ ữ ế ộ ủ ưở ự ệ ủ ơ ị ắ ề
1.4.3. Nguyên t c đ m b o tính khoa h c trong qu n lý:ắ ả ả ọ ả
Quá trình đào t o h THCN nói riêng, quá trình giáo d c nói chung là m t hi n t ng xã h iạ ệ ụ ộ ệ ượ ộ
h t s c ph c t p. Nó đòi h i c n ph i có m t b máy t ch c và m t c ch v n hành v iế ứ ứ ạ ỏ ầ ả ộ ộ ổ ứ ộ ơ ế ậ ớ
nhi u y u t c u thành. Mu n gi m b t đ b t đ nh đ ch huy, đi u khi n đ c quá trìnhề ế ố ấ ố ả ớ ộ ấ ị ể ỉ ề ể ượ
đào t o h THCN ng i qu n lý ph i bi t s p x p m t cách khoa h c và phù h p m i ho tạ ệ ườ ả ả ế ắ ế ộ ọ ợ ọ ạ
đ ng c a đ n v . Cán b lãnh đ o c n ph i có cách th c làm vi c khoa h c, h p lý thì cácộ ủ ơ ị ộ ạ ầ ả ứ ệ ọ ợ
khâu trong quá trình đào t o h THCN m i đ c th c hi n m t cách chu n xác, và đ t hi uạ ệ ớ ượ ự ệ ộ ẩ ạ ệ
qu cao. Ng c l i n u không có s s p x p mang tính lôgic trình t , khoa h c thì c b máyả ượ ạ ế ự ắ ế ự ọ ả ộ
đào t o h THCN s ho t đ ng không có hi u qu .ạ ệ ẽ ạ ộ ệ ả
1.4.4. Nguyên t c quan tâm đ n y u t con ng i trong qu n lý:ắ ế ế ố ườ ả
Qu n lý là tác đ ng có m c đích đ n t p th nh ng con ng i nh m t ch c và ph i h pả ộ ụ ế ậ ể ữ ườ ằ ổ ứ ố ợ
ho t đ ng c a h , đ ng viên kích thích h trong quá trình lao đ ng đ đi đ n m c tiêu m tạ ộ ủ ọ ộ ọ ộ ể ế ụ ộ
cách hi u qu nh t. Nh v y, trong công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN, ph n tệ ả ấ ư ậ ả ạ ệ ầ ử
quan tr ng nh t, có tính ch t quy t đ nh nh t luôn luôn là con ng i.ọ ấ ấ ế ị ấ ườ
Con ng i v a là ch th , v a là đ i t ng c a ho t đ ng qu n lý. V i c ng v ch thườ ừ ủ ể ừ ố ượ ủ ạ ộ ả ớ ươ ị ủ ể
c a ho t đ ng qu n lý, ng i lãnh đ o, ch huy v i năng l c, trình đ và ngh thu t qu n lýủ ạ ộ ả ườ ạ ỉ ớ ự ộ ệ ậ ả
c a b n thân s t o ra di n m o m t c ch v n hành, m t c c u b máy t ch c c thủ ả ẽ ạ ệ ạ ộ ơ ế ậ ộ ơ ấ ộ ổ ứ ụ ể
cho đ n v . Còn c ng v đ i t ng c a ho t đ ng qu n lý, nh ng ng i b qu n lý luôn cóơ ị ở ươ ị ố ượ ủ ạ ộ ả ữ ườ ị ả
s tác đ ng ph n h i gây nh h ng tr c ti p đ n ch t l ng c a các ho t đ ng qu n lý.ự ộ ả ồ ả ưở ự ế ế ấ ượ ủ ạ ộ ả
Chính vì v y trong công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN, đi u quan tr ng là ph i b iậ ả ạ ệ ề ọ ả ồ
d ng, đào t o đ c đ i ngũ cán b lãnh đ o có năng l c, có trình đ và ph m ch t chính trưỡ ạ ượ ộ ộ ạ ự ộ ẩ ấ ị
đ m b o. Bên c nh đó trong các ho t đ ng qu n lý c th , ng i lãnh đ o luôn ph i tính đ nả ả ạ ạ ộ ả ụ ể ườ ạ ả ế
các đ c đi m v tâm sinh lý, trình đ , chuyên môn, v.v c a đ i ngũ cán b giáo viên đ cóặ ể ề ộ ủ ộ ộ ể
cách th c qu n lý phù h p nh t.ứ ả ợ ấ
1.5. Các y u t nh h ng đ n công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN:ế ố ả ưở ế ả ạ ệ
Ngoài các y u t bên trong quá trình đào t o h THCN có tính ch t quy t đ nh, còn có r tế ố ạ ệ ấ ế ị ấ
nhi u các y u t bên noài mà s t n t i c a nó có nh h ng không nh t i hi u qu c aề ế ố ự ồ ạ ủ ả ưở ỏ ớ ệ ả ủ

công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN. C th đó là các y u t sau:ả ạ ệ ụ ể ế ố
1.5.1. Quan đi m, đ ng l i, chính sách c a Đ ng và Nhà n c:ể ườ ố ủ ả ướ
Đây là y u t có nh h ng t c ti p t i công tác qu n lý quá trình đào t o h THCN t i b tế ố ả ưở ự ế ớ ả ạ ệ ạ ấ
c m t c s đào t o THCN nào. Nó tuân theo nguyên t c đ m b o tính chính tr trong qu nứ ộ ơ ở ạ ắ ả ả ị ả
lý giáo d c nói chung. Th ch chính tr c a nhà n c ta là: Đ ng C ng s n Vi t Nam lãnhụ ể ế ị ủ ướ ả ộ ả ệ
đ o b ng đ ng l i, chính sách; nhà n c tr c ti p qu n lý thông qua h th ng các văn b nạ ằ ườ ố ướ ự ế ả ệ ố ả
quy ph m pháp lu t. Các đ ng l i, ch tr ng chính sách c a Đ ng và Nhà n c t o raạ ậ ườ ố ủ ươ ủ ả ướ ạ
đ nh h ng chi n l c, kim ch nam cho m i ho t đ ng c a toàn ngành giáo d c, trong đó cóị ướ ế ượ ỉ ọ ạ ộ ủ ụ
20
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
c quá trình đào t o h THCN. Khi các đ ng l i, chính sách đ c h th ng hóa thành cácả ạ ệ ườ ố ượ ệ ố
văn b n qu n lý hành chính nhà n c thì nó s t o ra c s hành lang pháp lý đ th c thi m iả ả ướ ẽ ạ ơ ở ể ự ọ
ho t đ ng qu n lý. Đ ng th i nó cũng tr thành căn c cho ho t đ ng thanh tra, ki m tra côngạ ộ ả ồ ờ ở ứ ạ ộ ể
tác qu n lý quá trình đào t o h THCN.ả ạ ệ
1.5.2. Môi tr ng t nhiên và xã h i xung quanh:ườ ự ộ
Giáo d c - đào t o là m t hi n t ng xã h i đ c bi t, nó n y sinh trong lòng xã h i và phátụ ạ ộ ệ ượ ộ ặ ệ ả ộ
tri n không n m ngoài m c đích ph c v cho chính nh ng nhu c u c a xã h i. Đ i v i quáể ằ ụ ụ ụ ữ ầ ủ ộ ố ớ
trình đào t o h THCN cũng v y. B n thân nó t n t i đ c là do môi tr ng xã h i xungạ ệ ậ ả ồ ạ ượ ườ ộ
quanh có nhu c u đào t o. Trong quá trình th c hi n công tác qu n lý quá trình đào t o hầ ạ ự ệ ả ạ ệ
THCN cũng b tác đ ng b i môi tr ng. Môi tr ng xã h i xung quanh n i c s đào t oị ộ ở ườ ườ ộ ơ ơ ở ạ
THCN th ng đóng s tác đ ng t i công tác qu n lý các khía c nh c th sau:ườ ẽ ộ ớ ả ở ạ ụ ể
- Quan ni m v s c n thi t c a ngành ngh đào t o: Đi u này nh h ng tr c ti p đ n sệ ề ự ầ ế ủ ề ạ ề ả ưở ự ế ế ố
l ng có nhu c u đào t o. n c ta quan ni m c a ng i dân v ngành ngh đào t o khôngượ ầ ạ ở ướ ệ ủ ườ ề ề ạ
th c t . Nguyên nhân là do ch a có c quan d báo nhu c u s d ng lao đ ng hoàn ch nh tự ế ư ơ ự ầ ử ụ ộ ỉ ừ
trung ng đ n c s gây lãng phí nhi u ti n c a trong quá trình đào t o.ươ ế ơ ở ề ề ủ ạ
- C h i vi c làm và n đ nh cu c s ng c a ng i đ c đào t o khi t t nghi p.ơ ộ ệ ổ ị ộ ố ủ ườ ượ ạ ố ệ
- Trình đ dân trí và m t b ng m c s ng c a ng i dân: Đi u này nh h ng t i ch t l ngộ ặ ằ ứ ố ủ ườ ề ả ưở ớ ấ ượ
đ u vào c a quá trình đào t o h THCN. Trình đ dân trí cao, m c s ng cao s đ m b o ch tầ ủ ạ ệ ộ ứ ố ẽ ả ả ấ
l ng h c sinh đ c tuy n vào. Đ u vào có ch t l ng s t o nhi u u th , thu n l i, dượ ọ ượ ể ầ ấ ượ ẽ ạ ề ư ế ậ ợ ễ
dàng cho công tác qu n lý. Trình đ kém, m c s ng nh h ng ch t l ng đ u vào s làmả ộ ứ ố ả ưở ấ ượ ầ ẽ

tăng khó khăn cho công tác qu n lý. ả
- Đi u ki n t nhiên phù h p v i quá trình đào t o ngành ngh s t o đi u ki n thu n l i choề ệ ự ợ ớ ạ ề ẽ ạ ề ệ ậ ợ
quá trình đào t o.ạ
1.5.3. Văn hóa t ch c nhà tr ng:ổ ứ ườ
Nhà tr ng là m t t ch c v i m t c ng đ ng ng i nh t đ nh. Trong quá trình ho t đ ngườ ộ ổ ứ ớ ộ ộ ồ ườ ấ ị ạ ộ
c a nhà tr ng, gi a con ng i v i con ng i bao gi cũng n y sinh nhi u m i quan h . M iủ ườ ữ ườ ớ ườ ờ ả ề ố ệ ố
quan h này đ c gìn gi , truy n đ t t i nhi u ng i, nhi u th h t o thành n p văn hóaệ ượ ữ ề ạ ớ ề ườ ề ế ệ ạ ế
truy n th ng riêng c a t ch c nhà tr ng. ề ố ủ ổ ứ ườ
"Văn hóa" đây là t p h p các giá tr , ni m tin, hi u bi t, chu n m c c b n đ c các thànhở ậ ợ ị ề ể ế ẩ ự ơ ả ượ
viên trong t ch c cùng chia x . [8, tr.54]. Khái ni m văn hóa giúp cho ng i qu n lý hi uổ ứ ẻ ệ ườ ả ể
đ c nh ng khía c nh ph c t p, n tàng bên trong m t t ch c. Văn hóa t ch c đ c hi uượ ữ ạ ứ ạ ẩ ộ ổ ứ ổ ứ ượ ể
là m u hình nh ng giá tr và gi đ nh v nh ng s vi c đã đ c th c hi n nh th nào trongẫ ữ ị ả ị ề ữ ự ệ ượ ự ệ ư ế
m t t ch c. Các thành viên c a t ch c h c h i đ c nh ng m u hình này khi h ph i đ iộ ổ ứ ủ ổ ứ ọ ỏ ượ ữ ẫ ọ ả ố
di n v i nh ng v n đ bên trong và bên ngoài t ch c. R i chính h l i "d y" cho nh ngệ ớ ữ ấ ề ổ ứ ồ ọ ạ ạ ữ
thành viên m i. ớ
Theo đi u tra xã h i h c kho ng 80-90% s ng i đ c ph ng v n tin ch c r ng b n ph nề ộ ọ ả ố ườ ượ ỏ ấ ắ ằ ổ ậ
c a h là hoàn thành các yêu c u, đòi h i cũng nh "m nh l nh" c a t ch c. [8, tr.54]. Đi uủ ọ ầ ỏ ư ệ ệ ủ ổ ứ ề
này nh n m nh nh h ng c a văn hóa t ch c đ n hành vi đ o đ c c a các thành viên trongấ ạ ả ưở ủ ổ ứ ế ạ ứ ủ
t ch c.ổ ứ
N u xét quá trình đào t o h THCN trong m t th i đi m nh t đ nh khi nhà tr ng đã xâyế ạ ệ ộ ờ ể ấ ị ườ
d ng đ c b n s c văn hóa t ch c riêng thì công tác qu n lý quá trình đào t o c a h cũngự ượ ả ắ ổ ứ ả ạ ủ ệ
b chính văn hóa t ch c c a nhà tr ng chi ph i. N i nào xây d ng đ c m t truy n th ngị ổ ứ ủ ườ ố ơ ự ượ ộ ề ố
t t nh có tinh th n trách nhi m cao trong công vi c, chia s đùm b c nhau trong công tác,ố ư ầ ệ ệ ẻ ọ
ch p hành ý th c k lu t m t cách t giác thì n i đó công tác qu n lý s không ph i đánhấ ứ ỷ ậ ộ ự ơ ả ẽ ả
n ng v khâu ki m tra, giám sát. Hay nói theo thuy t Y c a qu n lý thì: t ch c đó có cácặ ề ể ế ủ ả ổ ứ
thành viên đ c gi đ nh là nh ng ng i chăm ch và t giác làm vi c. Do đó h đ c yượ ả ị ữ ườ ỉ ự ệ ọ ượ ủ
quy n r t nhi u, đ t do l n và h tin c y l n nhau trong công vi c, không đòi h i s giámề ấ ề ộ ự ớ ọ ậ ẫ ệ ỏ ự
21
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
sát, ki m tra đôn đ c quá ng t nghèo. [8, tr.10]. Ng c l i, n i nào ch a xây d ng đ c m tể ố ặ ượ ạ ơ ư ự ượ ộ

b n s c văn hóa t ch c nhà tr ng t t thì n i đó công tác qu n lý còn g p nhi u khó khăn.ả ắ ổ ứ ườ ố ở ơ ả ặ ề
1.5.4. Xu th toàn c u hóa và h i nh p trong giáo d c:ế ầ ộ ậ ụ
Toàn c u hóa và h i nh p qu c t là m t xu th t t y u c a th gi i xu t hi n vào nh ngầ ộ ậ ố ế ộ ế ấ ế ủ ế ớ ấ ệ ữ
năm cu i c a th k XX. Xu h ng này xu t hi n do nhu c u h p tác và phát tri n ra n cố ủ ế ỷ ướ ấ ệ ầ ợ ể ướ
ngoài trong lĩnh v c kinh doanh. D n d n s c nh h ng c a nó bao trùm t i t t c các lĩnhự ầ ầ ứ ả ưở ủ ớ ấ ả
v c c a đ i s ng xã h i, trong đó có c giáo d c. ự ủ ờ ố ộ ả ụ
Hòa trung trong b u không khí sôi n i đó, Vi t Nam đã ra nh p WTO ngày 07/11/2006. Trầ ổ ệ ậ ở
thành thành viên chính th c c a WTO là m t ti n trình l ch s t t y u trên con đ ng đ iứ ủ ộ ế ị ử ấ ế ườ ổ
m i, m c a và ti n hành CNH, HĐH đ t n c c a chúng ta. Công tác qu n lý giáo d c,ớ ở ử ế ấ ướ ủ ả ụ
ngoài ch u s ch c c a các văn b n quy ph m pháp lu t trong n c đã ban hành còn ph iị ự ế ướ ủ ả ạ ậ ướ ả
ch u s ch c c a các b n cam k t trong quá trình h i nh p và liên k t. Quá trình h i nh pị ự ế ướ ủ ả ế ộ ậ ế ộ ậ
t o nhi u đi u ki n thu n l i đ phát tri n nhanh chóng nh ng m t khác nó cũng mang l i sạ ề ề ệ ậ ợ ể ể ư ặ ạ ự
c nh tranh ngay ng t. M c tiêu c a giáo d c ngày nay không ch nh m đáp ng nhu c u sạ ắ ụ ủ ụ ỉ ằ ứ ầ ử
d ng ngu n nhân l c trong n c mà còn ph i m r ng m c tiêu ph n đ u đáp ng th tr ngụ ồ ự ướ ả ở ộ ụ ấ ấ ứ ị ườ
lao đ ng qu c t . Giáo d c c a chúng ta ph i th c s n l c đ kéo c h i v v i chúng ta.ộ ố ế ụ ủ ả ự ự ỗ ự ể ơ ộ ề ớ
N u không chúng ta s m t đi kh năng c nh tranh và r t khó l y l i uy tín nh lúc ch a h iế ẽ ấ ả ạ ấ ấ ạ ư ư ộ
nh p.ậ

Ch ng 2: Th c tr ng công tác qu n lý quá trình đào t o h h trung h c chuyên nghi p t iươ ự ạ ả ạ ệ ệ ọ ệ ạ
Trung tâm Đào t o b i d ng cán b – Tr ng Đ i h c H i Phòng ạ ồ ưỡ ộ ườ ạ ọ ả
2.1. Vài nét v trung tâm ĐTBDCB:ề
2.1.1. L ch s hình thành và phát tri n trung tâm:ị ử ể
Tính đ n năm 2007 Trung tâm ĐTBDCB đã tròn 43 năm. Trong quá trình hình thành và phátế
tri n nh m đáp ng nhu c a s nghi p giáo d c thành ph mà tên g i cũng nh ch c năng,ể ằ ứ ủ ự ệ ụ ố ọ ư ứ
nhi m v c a trung tâm đã nhi u l n thay đ i. ệ ụ ủ ề ầ ổ
M c đ u tiên khi thành l p là năm 1964. Lúc đó trung tâm mang tên "Tr ng Chính tr ". Ch cố ầ ậ ườ ị ứ
năng c a tr ng là b i d ng lý lu n chính tr cho đ i ngũ cán b qu n lý giáo d c trongủ ườ ồ ưỡ ậ ị ộ ộ ả ụ
thành ph . Năm 1970, nhi m v , ch c năng c a trung tâm đ c m r ng. Ngoài b i d ng lýố ệ ụ ứ ủ ượ ở ộ ồ ưỡ
lu n chính tr , trung tâm còn b i d ng nghi p v qu n lý cho cán b qu n lý giáo d c và b iậ ị ồ ưỡ ệ ụ ả ộ ả ụ ồ
d ng hoàn ch nh nâng c p cho giáo viên c p 1 và c p 2 trong thành ph . Đ n năm 1978ưỡ ỉ ấ ấ ấ ố ế

tr ng đ c đ i tên thành "Tr ng Cán b qu n lý giáo d c". Do yêu c u m i c a giáo d cườ ượ ổ ườ ộ ả ụ ầ ớ ủ ụ
H i Phòng t năm 1989 - 1999 tr ng đ c sáp nh p v i Tr m ĐHSP và tr thành Tr ngả ừ ườ ượ ậ ớ ạ ở ườ
Cán b qu n lý giáo d c và b i d ng giáo viên H i Phòng v i 4 nhi m v c b n là:ộ ả ụ ồ ưỡ ả ớ ệ ụ ơ ả
- Đào t o và b i d ng cán b qu n lý các tr ng M m non, Ti u h c, ph thông trung h cạ ồ ưỡ ộ ả ườ ầ ể ọ ổ ọ
c s , các trung tâm d y ngh , các tr ng b túc văn hóa c a thành ph . ơ ở ạ ề ườ ổ ủ ố
- B i d ng nâng cao trình đ cho đ i ngũ giáo viên các c p trong thành ph .ồ ưỡ ộ ộ ấ ố
- Đào t o và b i d ng nhân viên nghi p v ph c v tr ng h c và văn th .ạ ồ ưỡ ệ ụ ụ ụ ườ ọ ư
- Nghiên c u khoa h c, t ng k t kinh nghi m, sáng ki n v qu n lý giáo d c góp ph n nângứ ọ ổ ế ệ ế ề ả ụ ầ
cao ch t l ng giáo d c đào t o.ấ ượ ụ ạ
Đ n ngày 20 tháng 04 năm 2000, theo quy t đ nh s 48 c a Th t ng Chính ph tr ngế ế ị ố ủ ủ ướ ủ ườ
đ c sáp nh p v i 3 đ n v khác là: Tr ng Cao đ ng s ph m đa h , Tr ng Đ i h c t iượ ậ ớ ơ ị ườ ẳ ư ạ ệ ườ ạ ọ ạ
ch c và Trung tâm Ngo i ng tr thành Trung tâm B i d ng giáo viên và cán b qu n lýứ ạ ữ ở ồ ưỡ ộ ả
giáo d c thu c tr ng ĐHSP H i Phòng. Sau khi tr ng ĐHSP H i Phòng m r ng quy môụ ộ ườ ả ườ ả ở ộ
và đ c đ i tên thành Tr ng ĐHHP, ngày 09 tháng 4 năm 2004 theo quy t đ nh s 60 c aượ ổ ườ ế ị ố ủ
Th t ng Chính ph trung tâm đ c đ i tên thành Trung tâm ĐTBDCB nh hi n nay.ủ ướ ủ ượ ổ ư ệ
22
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
Trong quá trình hình thành và phát tri n c a mình trung tâm luôn hoàn thành các s m nhể ủ ứ ệ
đ c giao. Trung tâm đã đ c Nhà n c t ng th ng Huân ch ng lao đ ng h ng Ba; đ cượ ượ ướ ặ ưở ươ ộ ạ ượ
UBND thành ph H i Phòng t ng c "35 năm năm xây d ng và tr ng thành góp ph n vào số ả ặ ờ ự ưở ầ ự
nghi p Giáo d c - đào t o c a thành ph ". Chính b dày l ch s y đã ti p thêm s c m nh,ệ ụ ạ ủ ố ề ị ử ấ ế ứ ạ
ni m tin và ni m t hào cho m i cán b đ ng nhi m trong trung tâm ph n đ u hoàn thànhề ề ự ỗ ộ ươ ệ ấ ấ
t t nhi m v đ c giao. ố ệ ụ ượ
2.1.2. Ch c năng, nhi m v , c c u t ch c c a trung tâm:ứ ệ ụ ơ ấ ổ ứ ủ
2.1.2.1. Ch c năng, nhi m v c a trung tâm trong giai đo n hi n nay:ứ ệ ụ ủ ạ ệ
Trung tâm là m t trong nh ng đ n v có v trí quan tr ng và đóng góp nhi u công s c cho sộ ữ ơ ị ị ọ ề ứ ự
nghi p giáo d c c a thành ph H i Phòng. Trong l ch s phát tri n c a trung tâm có r t nhi uệ ụ ủ ố ả ị ử ể ủ ấ ề
b c son r t đáng t hào nh đã trình bày ph n trên. Ngày nay, khi đ c sáp nh p vàoướ ấ ự ư ở ầ ượ ậ
tr ng ĐHHP (tr c là tr ng ĐHSP H i Phòng) ch c năng, nhi m v c a trung tâm đã cóườ ướ ườ ả ứ ệ ụ ủ
nhi u thay đ i.ề ổ

Theo quy t đ nh s 50 ngày 23/02/2005 c a Hi u tr ng Tr ng ĐHHP, trung tâm ĐTBDCBế ị ố ủ ệ ưở ườ
có các ch c năng chính c th nh sau:ứ ụ ể ư
- Th c hi n ch c năng b i d ng ki n th c qu n lý hành chính nhà n c ch ng trìnhự ệ ứ ồ ưỡ ế ứ ả ướ ươ
chuyên viên, b i d ng ki n th c nghi p v s ph m, b i d ng ki n th c qu n lý giáoồ ưỡ ế ứ ệ ụ ư ạ ồ ưỡ ế ứ ả
d c, ki n th c cho hi u tr ng các tr ng Ti u h c, M m non và THCS trên đ a bàn thànhụ ế ứ ệ ưở ườ ể ọ ầ ị
ph .ố
- Th c hi n liên k t đào t o v i các tr ng đ i h c l n trong c n c nh : Đ i h c Sự ệ ế ạ ớ ườ ạ ọ ớ ả ướ ư ạ ọ ư
ph m Hà N i 1, Đ i h c S ph m Hà N i 2, Đ i h c Bách khoa Hà N i, v.v đ đào t o cạ ộ ạ ọ ư ạ ộ ạ ọ ộ ể ạ ử
nhân Giáo d c chính tr , Toán, Văn, S , Đ a, Qu n lý giáo d c, Công ngh thông tin, c nhânụ ị ử ị ả ụ ệ ử
giáo d c M m non, c nhân giáo d c Ti u h c h t i ch c và t xa.ụ ầ ử ụ ể ọ ệ ạ ứ ừ
- Cu i cùng là ch c năng đào t o h THCN ngành hành chính văn th và thi t b thí nghi mố ứ ạ ệ ư ế ị ệ
tr ng h c c chính quy và t i ch c (nay đ c đ i thành h v a làm v a h c theo b Lu tườ ọ ả ạ ứ ượ ổ ệ ừ ừ ọ ộ ậ
giáo d c 2005). ụ
Có th nói trung tâm là m t đ n v th c hi n đa nhi m v , đa ch c năng cho ngành giáo d c.ể ộ ơ ị ự ệ ệ ụ ứ ụ
Trong đó nhi m v đào t o h THCN cũng ch là m t trong ba ch c năng mà trung tâm đ mệ ụ ạ ệ ỉ ộ ứ ả
nh n. Tuy nhiên đây là m t nhi m v đ c đánh giá là có ti m năng, góp ph n nâng cao vậ ộ ệ ụ ượ ề ầ ị
th cũng nh t o ra s đa d ng m i v đào t o đa c p, đa ngành cho trung tâm nói riêng vàế ư ạ ự ạ ớ ề ạ ấ
cho toàn Tr ng ĐHHP nói chung. Do đó c n ph i đ u t đ i m i đ nâng cao ch t l ngườ ầ ả ầ ư ổ ớ ể ấ ượ
quá trình đào t o c a h . Vi c nh n m nh t m quan tr ng c a công tác đào t o h THCNạ ủ ệ ệ ấ ạ ầ ọ ủ ạ ệ
đ c th hi n qua vi c phân công cán b , các c p lãnh đ o ch u trách nhi m chuyên trách vượ ể ệ ệ ộ ấ ạ ị ệ ề
nhi m v này, cũng nh chi n l c quy ho ch phát tri n trung tâm c a các nhà lãnh đ o. ệ ụ ư ở ế ượ ạ ể ủ ạ
2.1.2.2. C c u t ch c b máy cu trung tâm:ơ ấ ổ ứ ộ ả
*) C c u t ch c b máy hành chính c a trung tâm:ơ ấ ổ ứ ộ ủ
Ng i đ ng đ u ch u trách nhi m v toàn b ho t đ ng đào t o, b i d ng c a trung tâm làườ ứ ầ ị ệ ề ộ ạ ộ ạ ồ ưỡ ủ
giám đ c. Giúp vi c cho giám đ c là 2 phó giám đ c. M t ng i ch u trách nhi m chuyênố ệ ố ố ộ ườ ị ệ
trách v m ng đào t o h THCN (phó giám đ c 1). M t ng i ch u trách nhi m chuyên tráchề ả ạ ệ ố ộ ườ ị ệ
v đào t o h đ i h c t i ch c, t xa và các l p b i d ng (phó giám đ c 2).ề ạ ệ ạ ọ ạ ứ ừ ớ ồ ưỡ ố
D i ban lãnh đ o trung tâm là 3 t chuyên môn, nghi p v : ướ ạ ổ ệ ụ
1. T Qu n lý đào t o - nghiên c u khoa h c (tên th ng g i là t Giáo v )ổ ả ạ ứ ọ ườ ọ ổ ụ
2. T Hành chính - t ng h pổ ổ ợ

3. T gi ng viênổ ả
(1) T Giáo v có ch c năng chung là: ổ ụ ứ
- L p k ho ch m các l p đào t o, b i d ngậ ế ạ ở ớ ạ ồ ưỡ
23
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -
- T ch c nghiên c u, xây d ng hoàn thi n, chu n hóa ch ng trình, giáo trình đ c ng bàiổ ứ ứ ự ệ ẩ ươ ề ươ
gi ng.ả
- T ch c th c hi n công tác NCKH c a trung tâmổ ứ ự ệ ủ
- T ch c, qu n lý ho t đ ng gi ng d y - h c t p c a trung tâm theo ch ng trình k ho chổ ứ ả ạ ộ ả ạ ọ ậ ủ ươ ế ạ
đ ra.ề
(2) T Hành chính - t ng h p: ch c năng chung c a t là:ổ ổ ợ ứ ủ ổ
T ch c th c hi n công tác qu n lý nhà n c c a trung tâm trên các lĩnh v c: t ch c cán b ,ổ ứ ự ệ ả ướ ủ ự ổ ứ ộ
tài chính, hành chính, qu n tr .ả ị
(3) T gi ng viên: ổ ả
Nhi m v chính c a t là b trí giáo viên gi ng d y; nghiên c u, so n đ c ng, bài gi ngệ ụ ủ ổ ố ả ạ ứ ạ ề ươ ả
ph c v công tác đào t o, b i d ng theo ch ng trình, k ho ch đã đ ra.ụ ụ ạ ồ ưỡ ươ ế ạ ề
Trong m i t , ng i đ ng đ u ch u trách nhi m cao nh t v nhi m v c a t là các tỗ ổ ườ ứ ầ ị ệ ấ ề ệ ụ ủ ổ ổ
tr ng. T tr ng trong gi i h n th m quy n c a mình l i giao trách nhi m chuyên trách choưở ổ ưở ớ ạ ẩ ề ủ ạ ệ
t ng cán b c th . T giáo v có ng i qu n lý m ng đào t o THCN riêng, m ng b iừ ộ ụ ể ổ ụ ườ ả ả ạ ả ồ
d ng riêng và m ng đào t o t i ch c, t xa riêng. T Hành chính - t ng h p d i t tr ngưỡ ả ạ ạ ứ ừ ổ ổ ợ ướ ổ ưở
còn có t phó. Đây là t duy nh t có t phó giúp vi c cho t tr ng. Trong t có thành viênổ ổ ấ ổ ệ ổ ưở ổ
ch u trách nhi m công tác văn th riêng, công tác th vi n riêng, công tác th qu , k toán,ị ệ ư ư ệ ủ ỹ ế
ph c v và b o v . T gi ng viên đ c chi thành các nhóm theo chuyên môn đ c đào t o cụ ụ ả ệ ổ ả ượ ượ ạ ụ
th nh : nhóm Văn, Toán, Tin, Tâm lý, Ngo i ng , Trong m i m t nhóm nh này đ u cóể ư ạ ữ ỗ ộ ỏ ề
nhóm tr ng ch u trách nhi m v s phân giao lao đ ng c th và duy trì ho t đ ng sinh ho tưở ị ệ ề ự ộ ụ ể ạ ộ ạ
nhóm chuyên môn.
C c u t ch c b máy c a trung tâm ĐTBDCB có s ph thu c đ i v i Tr ng ĐHHP. Sơ ấ ổ ứ ộ ủ ự ụ ộ ố ớ ườ ự
ph thu c t o ra nhi u h n ch v th m quy n quy t đ nh. Song m t khác cũng đem l i l iụ ộ ạ ề ạ ế ề ẩ ề ế ị ặ ạ ợ
th v nhân s gi ng d y cũng nh là ngu n c s v t ch t, trang thi t b hi n có c a toànế ề ự ả ạ ư ồ ơ ở ậ ấ ế ị ệ ủ
tr ng ĐHHP. C ch c ng tác gi a trung tâm và nhà tr ng là cùng chung trách nhi m và cóườ ơ ế ộ ữ ườ ệ

s th a thu n đôi bên cùng có l i. Công tác đào t o h THCN ngành HCVT và TBTN tr ngự ỏ ậ ợ ạ ệ ườ
h c là do trung tâm ch đ ng, sáng t o trong quá trình tìm hi u nhu c u s d ng ngu n nhânọ ủ ộ ạ ể ầ ử ụ ồ
l c cũng nh là kh năng đào t o c a đ n v . Vì th trung tâm có toàn quy n quy t đ nh vự ư ả ạ ủ ơ ị ế ề ế ị ề
công tác t ch c, ch đ o m i ho t đ ng quá trình đào t o h THCN. ổ ứ ỉ ạ ọ ạ ộ ạ ệ
Toàn b c câu t ch c b máy c a trung tâm có th đ c hình dung khái quát qua s độ ơ ổ ứ ộ ủ ể ượ ơ ồ
d i đây:ướ

S đ 2.1: C c u t ch c b máy hành chính c a trung tâmơ ồ ơ ấ ổ ứ ộ ủ

*) C c u t ch c v m t đoàn th c a trung tâm:ơ ấ ổ ứ ề ặ ể ủ
Bên c nh b máy t ch c nhân s v m t hành chính, trong trung tâm còn có h th ng bạ ộ ổ ứ ự ề ặ ệ ố ộ
máy t ch c c a các đoàn th đ c thành l p qua s tín nhi m c a t p th . Đó là các t ch cổ ứ ủ ể ượ ậ ự ệ ủ ậ ể ổ ứ
nh : Đoàn TNCSHCM, Đ ng C ng s n Vi t Nam, Công đoàn lao đ ng. M i t ch c đoànư ả ộ ả ệ ộ ỗ ổ ứ
th nêu trên đ u có m t ng i lãnh đ o đ ng đ u d n d t các ho t đ ng phong trào c a đoànể ề ộ ườ ạ ứ ầ ẫ ắ ạ ộ ủ
th . Giúp vi c cho ng i đ ng đ u là các c p phó cùng ban ch p hành đ c b u theo nhi mể ệ ườ ứ ầ ấ ấ ượ ầ ệ
kỳ.
Tuy nhiên c c u t ch c b máy hành chính và c c u t ch c trong các đoàn th c a trungơ ấ ổ ứ ộ ơ ấ ổ ứ ể ủ
tâm có s giao thoa t ng đ i l n v i nhau. H u h t các v trí lãnh đ o ch ch t trong cácự ươ ố ớ ớ ầ ế ị ạ ủ ố
đoàn th đ u do các cán b lãnh đ o v m t hành chính n m quy n. Ví d nh : Bí th chi bể ề ộ ạ ề ặ ắ ề ụ ư ư ộ
Đ ng chính là giám đ c trung tâm, Ch t ch công đoàn là t tr ng t hành chính t ng h p,ả ố ủ ị ổ ưở ổ ổ ợ
24
Simpo PDF Merge and Split Unregistered Version -