Những điều nên biết khi dùng kháng sinh pptx

Những điều nên biết khi
dùng kháng sinh

Loại thuốc này chỉ được dùng trong các bệnh nhiễm
khuẩn (như viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phế quản,
nhiễm trùng da ) chứ không trị được các bệnh nhiễm
virus (như cảm cúm). Việc dùng kháng sinh không đúng
bệnh sẽ gây nhờn thuốc.
Trước đây, kháng sinh được sản xuất từ các vi sinh vật như vi
nấm. Ngày nay, nó được bào chế theo phương pháp tổng hợp.
Kháng sinh có tác dụng ức chế sự phát triển hoặc tiêu diệt
các vi khuẩn gây bệnh. Nếu sử dụng không đúng, nó sẽ gây
nhiều tác hại khôn lường.

Kháng sinh chống lại vi khuẩn bằng cách làm hư hại thành
phần cấu tạo của chúng như lớp vỏ bảo vệ, màng trao đổi
chất Tuy nhiên, trong phương diện điều trị, người ta quan
tâm đến 2 loại tác dụng: diệt khuẩn (giết chết vi khuẩn) và
kìm khuẩn (chỉ làm cho vi khuẩn ngưng phát triển, không
sinh sản). Loại kìm khuẩn được dùng khi hệ thống miễn dịch
còn đủ mạnh để tiêu diệt vi khuẩn đã bị thuốc làm cho yếu đi.
Nếu người bệnh quá yếu thì bắt buộc phải dùng loại diệt
khuẩn. Chỉ có thầy thuốc mới biết kháng sinh nào là diệt
khuẩn và kháng sinh nào là kìm khuẩn, và nên dùng loại nào
trong từng trường hợp cụ thể.

Kháng sinh có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Dị ứng: Nhẹ là nổi mề đay, ban đỏ, ngứa; nặng có thể dẫn
đến sốc phản vệ, gây tử vong.

- Nhiễm độc các cơ quan: Như gây độc đối với gan, thận
(tetracyclin, sulfamid), các tế bào máu (cloramphenicol), thần
kinh thính giác (streptomycin, gentamycin), xương răng
(tetracyclin làm hại răng trẻ em)
- Loạn khuẩn đường ruột dẫn đến tiêu chảy: Đây là tác dụng
phụ thường gặp, đối với trẻ có thể gây mất nước nghiêm
trọng hoặc thiếu vitamin.

Việc sử dụng kháng sinh không đúng (dùng không đủ liều
hay thời gian) sẽ dẫn đến tình trạng đề kháng kháng sinh,
không tiêu diệt được hoàn toàn vi khuẩn. Một số còn sống sót
sẽ đề kháng lại kháng sinh đã sử dụng. Kháng sinh đó sẽ
không còn tác dụng ở những lần điều trị sau. Vì vậy, nên
dùng kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ điều trị
Đặc biệt, đối với trẻ em, khi nghi ngờ bị bệnh do nhiễm
khuẩn, nên đưa trẻ đến bác sĩ.
Những điều cần tránh:
- Tự ý sử dụng kháng sinh: Ở nhiều nước trên thế giới, bệnh
nhân chỉ có thể mua kháng sinh ở nhà thuốc khi có đơn của
bác sĩ. Ở nước ta, chỉ một số rất ít kháng sinh được mua
không cần đơn. Tuy nhiên, tình trạng tự ý sử dụng kháng sinh
vẫn còn phổ biến. Nhiều kháng sinh thuộc loại rất mới, chỉ
dùng hạn chế trong bệnh viện nhưng lại bị dùng bừa bãi. Xin
được nhắc lại, chỉ có bác sĩ điều trị mới đủ thẩm quyền xác
định loại bệnh và loại kháng sinh thích hợp.

- Ngưng dùng kháng sinh nửa chừng hoặc dùng kéo dài:
Thông thường, một số kháng sinh dùng đủ liều cho cả đợt
điều trị phải mất 7-10 ngày, thậm chí có thể kéo dài hơn tùy
theo loại bệnh và tiến triển bệnh. Bệnh nhân phải dùng đúng

liều, đủ thời gian theo đơn thuốc của bác sĩ. Đừng vì thấy
bệnh có vẻ đỡ mà ngưng dùng vì sẽ làm vi khuẩn không bị
tiêu diệt hết trỗi dậy. Điều này vừa gây hại cho bản thân do
bệnh tái phát, vừa ảnh hưởng đến cộng đồng vì làm gia tăng
sự đề kháng kháng sinh. Còn việc sử dụng kéo dài có thể dẫn
đến những tai biến nguy hiểm.
- Dùng lại kháng sinh đã dùng còn thừa: Rất nhiều loại
kháng sinh có độc tính rất cao khi quá hạn dùng (như
Tetracyclin gây độc cho thận).

- Mách cho người khác dùng kháng sinh khi thấy bệnh na ná
giống mình: Có thể triệu chứng bệnh có vẻ giống nhưng
nguyên nhân gây bệnh lại khác nhau. Chẳng hạn, sốt không
phải là triệu chứng của mọi bệnh nhiễm khuẩn. Hơn nữa, một
kháng sinh có thể thích hợp cho người này nhưng lại không
thích hợp, thậm chí còn gây tai biến nặng nề cho người khác.