KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
NG DNG ETABS TRONG TÍNH TOÁN THIT K NHÀ
CAO TNG
Extended 3D Analysis of Building Systems
Version 8.5.0
KS. GV. Trn anh Bình.
BM: Tin Hc Xây Dng
Trng i Hc Xây Dng Hà Ni
Cp nht th 7 ngày 07/0707
LI NÓI U
̇ Li cm n
- Tôi xin chân thành cm n ti b môn Tin Hc Xây Dng, xí nghip kt cu công
ty t vn xây dng CDC, mt s bn sinh viên đã giúp đ tôi hoàn thin tp tài liu
này.
̇ Mc đích :
- Cung cp nhng kin thc nâng cao v Etabs.
- Sách ch là tài liu tham kho, tác gi không chu trách nhim v ni dung
trong sách !
- Các k nng cn bn s đc đ cp đn trong tng ví d.
̇ i tng :
- Tài liu tham kho cho sinh viên, các k s đã bit s dng phn mm Sap2000.
̇ Gii hn
- Tài liu gii hn trong vic gii các bài toán trong gii hn đàn hi tuyn tính
(Linear). (Lý thuyt đàn hi tuyn tính đc xây dng trên c s gi thit bin
dng nh, lý thuyt đàn hi phi tuyn da trên gi thuyt bin dng ln).
- Các v d và lý thuyt tính toán cung cp cho phiên bn Etabs 8.54.
̇ Tài liu tham kho
- Phng pháp s trong c hc kt cu (Gs. Pts. Nguyn Mnh Yên).
1
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
- Tính kt cu theo phng pháp phn t hu hn (GS. TSKH. Võ Nh Cu).
- Manual Etabs (CSI).
- Three – Dimensional Static and Dynamic Analysis of Structures (Edward
L.Winlson)
- CSI Analysis Reference Manual (CSI)
- Mt s bng tính ca Công ty T Vn Thit K Xây Dng – CDC (Consultants –
Designer & Constructors Corporation).
̇ Liên H
- K s – Ging viên Trn Anh Bình, B môn Tin hc Xây dng – Khoa Công ngh
Thông tin – trng i Hc Xây Dng. Mail , đin thoi
0983039940.
2
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
-
LI NÓI U 1
PHN I : CÁC KHÁI NIM C BN 6
CHNG 1 : TNG QUAN 6
I. H ta 6
II. Nút 6
1. Tng quan v nút (Joint) 6
2. H ta a phng 7
3. Bc t do ti nút 7
4. Các ti trng ti nút 8
5. Khi lng ti nút (Mass) 8
III. Các loi liên kt 9
1. Retraints 9
2. Springs 10
3. Liên kt Constraints 11
IV. Vt liu 13
1. Tng quan v vt liu 13
2. H trc ta a phng 13
3. ng sut và bin dng ca vt liu (stresses and strains) 14
4. Các thông s khai báo vt liu 14
V. Ti trng và t hp ti trng 15
1. Ti trng 15
2. T hp ti trng 16
VI. Bài toán phân tích 17
1. Các dng phân tích kt cu 17
2. Modal Analysis 17
VII. Diaphragm Centers of Rigidity, Centers of Mass 18
CHNG 2 : KT CU H THANH 21
I. Tng quan v phn thanh 21
1. Phn t thanh (Frame Element) 21
2. H trc ta a phng (Local Coordinate System) 21
3. Bc t do (Degree of Freedom) 22
4. Mass 22
II. Tit din (Frame Section) 23
1. Khai báo tit din 23
2. Thanh có tit din thay i (Non-Prismatic Sections) 23
3. Tit din không có hình dng xác nh (General) 23
4. Thay i thông s tit din 24
III. Liên kt gia hai phn t 27
1. im chèn (Insertion point) 27
3
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
2. im giao (End offsets) 29
3. Liên kt Release (Frame Releases and Partial Fixity) 31
IV. T ng chia nh phn t (Automatic Frame Subdivide) 32
V. Các loi ti trng (Load) 33
VI. Ni lc (Internal Force Ouput) 33
CHNG 3 : KT CU TM V 34
I. Phn t Area 34
1. Phn t Area (Area Element) 34
2. H trc ta a phng (Local Coordinate System) 35
3. Tit din 37
4. Bc t do (Degree of Freedom) 37
5. Mass 38
6. Ni lc và ng sut 38
II. Vách cng (Pier and Spandrel) 40
1. Pier and Spendrel 40
2. H trc ta a phng 42
3. Tit din 43
4. Ni lc phn t Pier và Spandrel 47
5. Kt qu thit k vách 47
III. Chia nh phn t (Area Mesh Options) 47
IV. Các loi ti trng (Load) 50
CHNG 4 : PH LC 51
I. Section Designer 51
1. Tng quan 51
2. Cn bn v Section Designer 51
3. Chng trình Section Designer 53
4. Section Properties 58
5. Ví d 59
II. Li (Grid) 62
1. Hp thoi Building Plan Grid System and Story Data Definition 63
2. Hp thoi Grid Labeling Options 63
3. Hp thoi Define Grid Data 64
4. Hp thoi Story Data 65
III. Ti trng (Load) 66
1. Wind Load 66
2. Quake Lad 68
PHN III : CÁC BÀI TP THC HÀNH 71
I. Phng pháp chung : 71
1. Xác nh n v tính 71
2. Xây dng h li 71
4
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
3. nh ngha vt liu 71
4. nh ngha tit din 71
5. Xây dng mô hình hình hc 71
6. Gán tit din 71
7. Gán iu kin biên 71
8. nh ngha các trng hp ti trng, t hp ti trng 71
9. Gán ti trng 71
10. nh ngha các thông s khác 71
11. Thc hin phân tích 71
12. Nhp các ti trng ng cho công trình 72
13. Thc hin li quá trình phân tích kt cu và ly các thông tin cn thit 72
14. Thc hin bài toán thit k 72
15. Kim tra li kt qu tính toán thit k 72
5
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
PHN I : CÁC KHÁI NIM C BN
CHNG 1 : TNG QUAN
I. H ta đ
H trc ta đ Decard X,Y,Z
Quy đi h ta đ Decard sang h ta đ tr
II. Nút
1. Tng quan v nút (Joint)
Có th hiu nút nh sau :
- Là đim liên kt các phn t.
6
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
- Là đim ti đó ta gán chuyn v cng bc hoc gán các điu kin biên
- Là đim xác đnh điu kin biên
- Là đim cân gán lc tp trung
- Là đim gán khi lng tp trung
- Tt c ti trng (load) và khi lng (mass) gán cho phn t đ đc quy đi v
các ti trng tp trung ti các nút
Các cách to ra nút
- Các nút đc to t đng khi to phân t.
- Ngoài ra ta có thêm nút ti bt k v trí nào.
2. H ta đ đa phng
H to đ riêng ca nút 1(đ), 2(trng), 3(xanh). Phng và chiu ca các trc ta đ
đa phng ly theo phng và chiu ca các h trc ta đ tng th X,Y,Z. Không nh Sap,
Etabs không cho ta phép xoay h ta đ đa phng ca nút.
3. Bc t do ti nút
nh ngha bc t do : S lng ti thiu các thông s hình hc đc lp biu th chuyn
v ca mi khi lng trên h gi là bc t do. S bc t do ca h ph thuc s đ tính đc
chn cho công trình thc t khi tính dao đng, chuyn v và phn lc ca công trình.
- Mt nút có 6 bc t do: U1, U2, U3 (thng); R1, R2, R3 (Xoay).
- Chiu dng qui c ca các bc t do tng ng vi 6 thành phn trong h to đ
tng th.
- Mi mt bc t do trong s đ kt cu s thuc mt trong các loi sau :
o Active : chuyn v s đc tính đn trong quá trình phân tích kt cu.
o Restrainted : chuyn v đã đc xách đnh trc, tng ng vi nó chng
trình s tính phn lc ti đim đó trong quá trình phân tích kt cu.
o Constrained : chuyn v s đc xác đnh t chuyn v ti mt s bc t do
khác.
o Null : chuyn v không nh hng đn kt cu và s b b qua trong quá trình
phân tích kt cu. Các nút này không có chuyn v, không có ni lc, không có
đ cng, không restraint, không contrains,…. (ví d nh nút đng đc lp)
o Unavaible : chuyn v đã đc loi tr t quá trình phân tích kt cu.
- Avaiable and Unavailable Degrees of Freedom. iu khin này nm trong Analysis
Options
7
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
o Các nút đc gán Unavailable Degrees of Freedom thì tt c đ cng, ti
trng, khi lng, Restrains hoc Constraints gán cho kt cu đ đc b quan
trong quá trình phân tích kt cu.
o Tt c các bc t do ca kt cu, Etabs đu quy v h trc ta đ tng th
(Global Coordinate System)
4. Các ti trng ti nút
Ti nút có các ti trng tp trung (concentrated forces) bao gôm moment và lc. Ngoài
ra còn có các chuyn v cng bc ti nút.
Phng pháp nhp ti trng tp trung ti nút :
- Chn nút cn gán ti trng
- Menu AssignåJoint/Point LoadsåForce.
o Force Global X, Y, Z : lc tác dng vào nút theo phng và chiu ca các trc
ta đ tng th X, Y, Z.
o Moment Global XX, YY, ZZ : vector moment tác dng vào nút theo phng
và chiu ca các trc ta đ tng th X, Y, Z.
Gii thích v Vector moment.
Ti đim có s hiu (Label) là 5, có Mzz = -10. Có ngha là chiu ca vector moment
ngc vi chiu dng ca trc Z. Nh vy vi tác dng ca ti trng nh trên, thanh 5-6 s
b un trong mt phng song song vi mt phng X,Y, chiu un t Y sang X (th cng nh
hình v)
5. Khi lng ti nút (Mass)
8
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Trong các bài toán phânt tích đng (Dynamic Analysis), khi lng ca kt cu đc
dùng đ tính lc quán tính. Thông thng, chng trình s tính khi lng ca các phn t
da trên khai báo khi lng riêng ca vt liu và vic tính toán khi lng ca phn t, sau
đó chng trình s quy đi v nút. Khi lng ca tng phn t s đc tính cho 3 phng
tng ng vi 3 chuyn v thng ca nút. Chng trình s b qua moment quán tính
Trong mt s trng hp, khi tính toán dao đng ca công trình, ta không dùng khi
lng mà Etabs t tính. Khi đó, ta có th khai báo khi lng tp trung hoc khi lng
moment quán tính ti bt k nút nào. Phng pháp khai báo khi lng tp trung nh sau :
- Chn nút cn gán thêm ti trng tp trung
- Menu AsignåJoint/PointåAdditional Point Mass.
- Direction X, Y, Z : khi lng tp trung ti nút theo ba phng X,Y,Z trong h ta
đ tng th.
- Direction X, Y, Z : khi lng moment quán tính tp trung ti nút theo ba phng
X,Y,Z trong h ta đ tng th.
III. Các loi liên kt
1. Retraints
̇ Khái nim chung
Nu chuyn v ca mt đim theo mt phng nào đó đc c đnh trc, ta nói đim
đó b rng buc liên kt Restraint. Giá tr chuyn v ti đim có th bng không hoc khác
không, tùy thuc vào nút đó có chu chuyn v cng bc hay không.
Nút có liên kt Restraint s có phn lc. Giá tr phn lc này đc xác đnh trong bài
toán phân tích kt cu.
Liên kt Restraint thng đc mô hình hóa các kiu liên kt ni đt ca kt cu.
Hình v di đây mô t mt s kiu liên kt ni đt
9
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
̇ Phng pháp gán
Phng pháp gán liên kt Restraint
- Chn đim cn gán liên kt Restraint
- Vào menu Assign å Joint/Point å Restraints (Supports)
- Nhp các bc t do b khng ch vào
o Translation : chuyn v thng
o Rotation : chuyn v xoay
2. Springs
̇ Khái nim chung
Spring là liên kt đàn hi. Bt k mt trong sáu bc t do ca mt nút đu có th gán
liên kt đàn hi. Liên kt đc mô hình hóa bng các lò so. cng ca liên kt đàn hi
chính là đ cng ca lò so. Liên kt đàn hi có th bao gm chuyn v cng bc.
im có liên kt đàn hi s có phn lc đàn hi. ln ca phn lc ph thuc vào đ
cng ca liên kt và đc xác đnh trong bài toán phân tích kt cu.
Liên kt Spring thng đc s dng trong các bài toán :
- Dm trên nn đàn hi (móng bng)
- Tm trên nn đàn hi (B nc, đài móng,….)
̇ Phng pháp khai báo liên kt Spring
10
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Phng pháp gán liên kt Spring
- Chn đim cn gán liên kt Restraint
- Vào menu Assign å Joint/Point å Point Springs
̇ Nhp các bc t do b khng ch vào
o Translation X, Y, Z : đ cng ca liên kt đàn hi theo phng X, Y, Z
o Rotation about XX, YY, ZZ : đ cng ca liên kt đàn hi xoay quanh trc
XX, YY, ZZ
3. Liên kt Constraints
̇ Khái nim chung
Các đim có cùng chung mt constraint s có mt s chuyn v nh nhau. S lng
chuyn v cùng nhau ph thuc vào loi constraint.
Khi khai báo constraint, s lng phng trình tính toán s gim. Do vy tc đ tính
toán s tng lên. Di đây trình bày mt s dng Contraint thng dùng.
Diaphragm, ràng buc chuyn v theo mt mt phng. Tt c các đim đc gn cùng
mt Diaphragm đu có hai chuyn v trong mt phng ca Diaphram và mt chuyn v xoay
vuông góc vi mt phng nh nhau. Mô hình này thng đc s dng đ mô hình hóa sàn là
tuyt đi cng trong mt phng khi tính toán nhà cao tng.
Body constraint, dùng đ mô t mt khi hay mt phn ca kt cu đc xem nh là
mt khi cng (Rigid body). Tt c các nút trong mt Body đu có chuyn v bng nhau.
Plate Constraint, làm cho tt c các nút b ràng buc chuyn v cùng vi nhau nh là
mt tm phng có đ cng chng un ngoài mt phng bng vô cùng (ngc vi Diaphram).
Beam Constraint, tt c các nút gán cùng mt Beam Contraint có chuyn v cùng nhau
nh là mt dm thng có đ cng chng un bng vô cùng (không nh hng đn bin dng
dc trc và bin dng xon ca dm).
11
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Chú ý : Sap2000 cung cp tt c các loi Contraint nói trên còn Etabs ch cung cp chc
nng Diaphram Constraint.
̇ Các khai báo
- Chn đim cn gán liên kt Restraint
- Vào menu Assign å Joint/Point å Rigid Diaphragm
̇ ng dng
- Giúp ngi dùng mô hình chính xác s làm vic ca kt cu.
12
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
IV. Vt liu
1. Tng quan v vt liu
Trang Etabs, ta có th khai báo nhiu loi vt liu, các phn t trong s đ kt cu có
th nhn các loi vt liu khác nhau.
Etabs cho phép ta khai báo các loi vt liu bê tông, thép, nhôm,… Vt liu đng
hng, trc hng và d hng.
2. H trc ta đ đa phng
13
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Mi mt vt liu đu có mt h trc ta đ đa phng riêng, đc s dng đ đnh
ngha tính đàn hi và bin dng nhit theo các phng. H thng ta đ đa phng vt liu
ch áp dng cho loi vt liu trc hng (orthotropic) và d hng (anisotropic). Vt liu đng
hng (Isotropic material) là đc lp đi vi các h trc ta đ vt liu.
3. ng sut và bin dng ca vt liu (stresses and strains)
̇ Stress
ng sut đc đnh ngha là lc trên mt đn v din tính dc theo các trc vt liu ca
mt phân t đn v ca mt phn t bt k.
Không phi lúc nào cng tn ti 6 ng sut trên các phn t. Ví d, ng sut σ
22,
σ
33,
σ
23
s bng không đi vi phn t thanh (Frame Element), ng sut
σ
33
s bng không đi vi
phn t tm v (Shell Element)
̇ Strain
4. Các thông s khai báo vt liu
khai báo vt liu, bn vào menu Define å Material Properties å Add New
Material.
14
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Các thông s :
- Material Name - tên loi vt liu. Do ngi dùng đt, nên đt tên theo loi vt liu
s dng, ví d: bê tông mác 200 ta ký hiu “BT200”.
- Type of Material - loi vt liu, chúng ta có các loi vt liu sau :
o Isotropic - đng hng (mc đnh).
o Ortho - trc hng.
o Anisotropic - d hng.
- Mass Volume: khi lng riêng dùng đ tính khi lng riêng ca phn t trong
bài toán đng.
- Weight Volume: trng lng riêng đ tính trng lng riêng ca phn t trong các
trng hp ti trng, hay còn gi là ti trng bn thân.
- Modulus of Elastic E - Mô đun đàn hi, dùng đ xác đnh đ cng kéo nén và un.
E thay đi theo mác BT. Tham s E cùng vi tit din quyt đnh bin dng ca kt
cu.
- Poisson Ratio factor - h s Poát Xông (): 0.1-0.3. Dùng đ xác đnh G =
E/2/(1+) quyt đnh bin dng trt và xon.
o Bê tông=0.18-0.2;
o Thép=0.3
V. Ti trng và t hp ti trng
1. Ti trng
Khi phn t bin b bin dng di tác đng ca ngoi lc, các phn t vt cht trong
phn t chuyn đng, phát sinh ra gia tc chuyn đng và kém theo đó là lc quán tính.
Nu gia tc là nh, lc quán tính bé thì có th b qua lc quán tính so vi các ti trng
khác. Khi đó bài toán đc gi là bài toán tnh (Static)
Ngc li khi gia tc ln, lc quán tính ln thì ta không th b qua lc quán tính. Lúc
đó, ta gi là bài toán đng (Dynamic)
Ngoài ti trng tnh và đng ta còn có ti trng thay đi theo thi gian (Time history)
i vi bài toán tnh, ta có các trng hp ti trng sau
- Dead Load : tnh ti
15
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
- Live Load : hot ti
- Wind load : ti gió
- Quake Load : ti trng đng đt
- Snow Load : ti trng tuyt
̇ Câu hi
Ti sao ti trng đng đt và ti trng gió đng li nm trong mc Static Load Case (ti
trng tnh) ?
- Vì chúng ta tính toán ti trng đng đt và gió đng theo phng pháp ta tnh (có
ngha là quy v các lc tnh ri đt nó vào kt cu, sau đó tính toán ra moment và
chuyn v,…)
H s Self Weight là gì, ly bng bao nhiêu ?
- H s Self Weight là h s tính đn ti trng bn thân ca phn kt cu đc v
trong Sap (Etabs). Gi s trng hp ti có tên là TT đc khai báo là Dead Load,
h s Self Weight ly bng 0.5, khi đó ngoài các ti trng mà ta gán vào cho TT nó
còn bao gm ti trng bn thân ca kt cu, nhân vi h s 0.5 nói trên.
- Ti trng bn thân ca mt phn t tính bng trng lng trên mt đn v th tích
ca vt liu (khai báo trong phn Define Materials) nhân vi th tính ca phn t.
- Ti trng bn thân ca kt cu đc khai báo theo cách va nói, luôn có hng
theo chiu âm ca trc Z (Global Coordinates)
- Thông thng, h s này ly bng n = 1.1 (n là h s vt ti đi vi phn kt cu
đc làm bng bê tông ct thép).
2. T hp ti trng
̇ Các cách t hp ti trng
- T hp ngi dùng – ngi dùng t đnh ngha tên t hp, thành phn to nên các
t hp đó và h s ca chúng. Ví d, theo TCVN mt trong các t hp c bn th
hai là TT+0.9HT+0.9GX (TT – tnh ti, HT – hot ti, GX : Gió thi theo phng
X)
- T hp t đng (Defaut Combo). Các t hp này s t đng sinh ra khi chúng ta
tin hành bài toán thit k thép theo tiêu chun có sn mà Sap (Etabs) cung cp. S
các trng hp t hp và h s ca các trng hp ti trng tham gia vào t hp
ph thuc vào tiêu chun thit k mà ta chn. Các t hp ti trng này thng có
tên là DCom1, DCom2,…. DSTL,…
̇ Các loi t hp ti trng
- ADD : t hp theo phng pháp cng tng thành phn ca t hp .
- ENVE : t hp bao ni lc.
- SRSS : cn ca tng bình phng các trng hp ti trng.
- ABS : tr tuyt đi ca các trng hp ti.
̇ Câu hi
Kiu ti trng Live Load, Wind Load,… có ý ngha gì không.
- i vi bài toán s dng t hp ngi dùng và trong bài toán tnh (Static), thì vic
khai báo các kiu ti trng này không có ý ngha gì c.
- i vi bài toán s dng t hp ti trng t đng. Các kiu ti trng này s giúp
Sap (Etabs) nhn bit đc tnh ti, hot ti,… t đó Sap (Etabs) s cung cp các
trng hp t hp ti trong và cung cp các h s ca các trng hp ti trng
16
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
trong tng trng hp t hp ti trong tng ng vi tiêu chun thit k mà bn
chn.
Bn cht ca t hp trong Etabs (Sap) là t hp ti trng hay t hp ni lc ?
- Bn cht ca kiu t hp Add trong Sap (Etabs) là t hp ti trng.
Biu đ bao (t hp Enve) là biu đ bao ni lc ca các trng hp ti hay là biu đ
ni lc trong trng hp bao ca các trng hp ti trng ?.
- Là phng án th nht : “biu đ bao ni lc ca các trng hp ti trng đã khai
báo trong Enve”
Nu khai báo vt liu làm vic trong giai đon đàn hi tuyn tính, thì ti trng và ni lc
t l tuyn tính vi nhau. Khi đó t hp ti trng và t hp ni lc có gì khác nhau không ?
- Khác nhau, vì bn cht ca t hp ni lc theo TCVN không đn gin là công tng
các thành phn ni lc.
VI. Bài toán phân tích
1. Các dng phân tích kt cu
2. Modal Analysis
2.1. Tng quan
Bài toán phân tích Modal là bái toán gii quyt các vn đ liên quan đn dao đng riêng
ca công trình nh tính toán chu k, tn s, chuyn v ca các dng dao đng riêng ca công
trình.
Modal analysis đc đnh ngha trong Analysis Case, bn có th đnh ngha nhiu bài
toán Modal Analysis trong mt công trình.
Có hai loi bài toán Modal Analysis
- Eigenvertor, dùng đ xác đnh các dng dao đng riêng và tn s dao đng riêng
ca chúng. Chúng ta thng s dng cách này đ tính toán kt cu công trình.
- Ritz-vertor, dùng đ tìm dng dao đng khi đã ch rõ các lc thành phn to nên
dao đng. Ritz-vertor có th cho ta kt qu tt hn đi vi các bài toán v ti trng
ph hoc ti trng thay đi theo thi gian (response-spectrum or time-history
analyses)
2.2. Eigenvertor Analysis
̇ Phng trình Eigenvertor :
Trong đó
- K là ma trn đ cng.
- M là ma trn khi lng.
- Ω là ma trn Eigenvalue (giá tr riêng).
- Φ là ma trn eigenvertors (Vector riêng) tng ng giá tr riêng, nó biu thi cho
dng dao đng.
Eigenvalue là bình phng ca tn s góc ω. Các giá tr tn s và chu k đc tính nh
sau :
̇ Number of modes
17
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Number of modes là s dng dao đng cn tính toán do ngi dùng t khai báo cho
phn mm bit.
̇ Frequency Range
Frequencey Range là gii tn s. Gii tn s đc khai báo vào trong Sap (Etabs) qua
các thông s sau :
- Shift : Giá tr trung tâm ca gii chu k cn tính (center of cyclic frequency range)
- Cut : Bán kính ca gii chu k cn tính (Radius of the cyclic frequency range)
iu đó có ngha là
̇ Convergence Tolerance
Dung sai hi t trong trng hp có khai báo Shift hoc Cut
- Gi ω
0
là giá tr ban đu thì ω
0
= 2 Π Shift
- ω tìm đc s có dng
- Khi đó dung sai hi t s tol s có dng nh sau
Dung sai hi t trong trng hp không khai báo Shift và Cut, khi đó Tol có 2 dng sau:
hoc
̇ Participation Factors
VII. Diaphragm Centers of Rigidity, Centers of Mass
Khai báo tính toán tâm cng : Analyze menu å Calculate Diaphragm Centers of
Rigidity. Khi Menu này đc đánh du, Etabs s tính toán tâm cng trong quá trình phân tích
kt cu.
Tâm cng đc xác đnh bng cách tính toán ta đ tng đi (X,Y) ca tâm cng vi
mt đim nào đó, thông thng ngi ta la chn đim bt k này là tâm khi lng (Center
of mass). Ngi ta tính toán tâm cng ca mt diaphragm da trên ba trng hp ti trng
sau, ti trng đn v tác dng vào tâm khi lng :
- Trng hp 1 : Lc đn v tác dng vào tâm khi lng theo phng Global X.
Lc này gây ra moment xon Diaphram là Rzx.
- Trng hp 2 : Lc đn v tác dng vào tâm khi lng theo phng Global Y.
Lc này gây ra moment xon Diaphram là Rzy.
- Trng hp 3 : Vector moment xon đn v tác dng vào tâm khi lng theo
phng Global Z. Lc này gây ra moment xon Diaphram là Rzz.
Khi đó ta đ (X,Y) s đc xác đnh nh sau : X = -Rzy / Rzz and Y = Rzx / Rzz.
im này là mt thuc tính ca kt cu, không ph thuc vào bt k ti trng nào. Nh vy,
vic xác đnh tâm cng ca tng tng (đi vi kt cu nhà cao tng) s đc Etabs tính toán
da trên ba trng hp ti trng trên.
18
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Hình 1 : Ba trng hp ti trng
xem kt qu phân tích, vào Display menu å Set Output Table Mode, sao đó tích
vào Building Output trong hp thoi Display Output Tables. Sau đó xem bng The Centroids
of Cumulative Mass and Centers of Rigidity (Bng tâm khi lng tích ly và tâm cng)
- MassX : Khi lng Diaphram theo phng X.
- XCM : Ta đ tâm khi lng.
- XRC : Ta đ tâm cng.
̇ Câu hi
Tâm cng ca floor có liên quan đn vách không ?
- Theo phng pháp tính nh trên thì có.
Tâm cng ca tng có b nh hng bi đ cng ca tng trên và di nó không ?
- Theo phng pháp tính nh trên thì có.
Tâm cng ca mt floor diaphragm có b nh bi vách cng ca nhà không ?
- Theo phng pháp tính nh trên thì có.
Khi lng ca mt diaphragm có bao gm ct, dm, sàn và vách không ?
- Tùy theo cách khai báo diaphragm :
o Diaphragm đc khai báo thông qua phn t Area, thì khi lng ca mt
diaphragm s bao gm c ct, dm, sàn, vách và khi lng tp trung ti nút
(nói cách khác là bao gm Joint, frame, area).
o Diaphragm đc khai báo thông qua phn t Joint, thì khi lng ca mt
diaphragm s ch bao gm ct, dm và khi lng tp trung ti nút (nói cách
khác là bao gm Joint, Frame, Area).
- Cn lu ý thêm cách tính khi lng ca Etabs là các Frame, Area (tùy theo hai
cách khai báo trên) s đc quy đi v các nút. Khi lng ca mt diaphragm s
bng tng khi lng các nút ca diaphragm đó.
- Cng tng t nh khi lng, đ cng ca mt diaphragm cng đc tính da
trên hai phng pháp khai báo trên.
19
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
20
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
CHNG 2 : KT CU H THANH
I. Tng quan v phn thanh
1. Phn t thanh (Frame Element)
̇ Khái nim
- Phn t có kích thc mt chiu ln hn nhiu kích thc hai chiu còn li đc
gi là phn t thanh.
- Phn t thanh (Frane) trong Etabs là mt đon thng ni hai đim, đim đu (Start)
gi là đim i, đim cui (End) gi là đim J.
̇ ng dng
- Phn t thanh thng đc s dng đ mô hình hóa dm, ct,…
2. H trc ta đ đa phng (Local Coordinate System)
Mi phn t frame đu có mt h trc ta đa phng đ xác đnh tit din, ti trng và
ni lc. H trc ta đ đa phng gm ba trc ta đ : trc 1 – màu đ, trc 2 màu trng, trc
3 màu xanh.
̇ Mc đnh
Mc đnh, trc 1 dc theo đon thng và hng t I sang J. Mc đnh trc 2 và trc 3
ph thuc vào loi phn t Frame (Column, Beam hay Brace)
- Phn t Frame thng đng (Vertical Line Objects)
o Trc 1 dc theo đon thng. Chiu dng ca trc 1 là chiu dng ca trc Z
(hng lên trên).
o Trc 2 vuông góc vi đon thng. Chiu dng ca trc 2 là chiu dng ca
trc X.
o Trc 3 vuông góc vi đon thng. Chiu dng ca trc 3 xác đnh theo quy
tc bàn tay phi.
- Phn t Frame nm ngang (Horizontal Line Objects)
o Trc 1 dc theo đon thng. Hình chiu chiu dng ca trc 1 lên trc OX
trùng vi chiu dng ca trc X. Nu hình chiu ca đon thng lên trc OX
bng không, có ngha là đon thng song song vi trc OY, khi đó chiu
dng ca trc 1 s trùng vi chiu dng ca trc OY.
o Trc 2 vuông góc vi đon thng. Chiu dng ca trc 2 trùng vi chiu
dng ca trc Z (hng lên trên).
21
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
o Trc 3 vuông góc vi đon thng và nm ngang. Chiu dng ca trc 3 tuân
theo quy tc bàn tay phi.
- Frame không thng đng và cng không nm ngang (Other - neither vertical nor
horizontal)
o Trc 1 dc theo đon thng. Chiu dng ca trc 1 hng lên trên. Có ngha
là hình chiu ca trc 1 lên trc OZ có chiu dng trùng vi chiu dng ca
trc OZ.
o Trc 2 vuông góc vi đon thng. Mt phng trc 1-2 thng đng. Chiu
dng ca trc 2 hng lên trên. Có ngha là hình chiu ca trc 2 lên trc OZ
có chiu dng trùng vi chiu dng ca trc OZ.
o Trc 3 vuông góc vi đon thng và nm ngang. Chiu dng ca trc 3 tuân
theo quy tc bàn tay phi.
̇ Hiu chnh
Ging nh Sap, Etabs cho phép ta đnh ngha li hng trc 2 và trc 3 ca đon thng
bng cách xoay quanh trc 1 mt góc α nào đó. Cách làm nh sau :
- Chn đi tng frame.
- Vào Assign menu å Frame/Line å Local Axes Hp thoi Axis Orientation hin
lên nh sau :
- Chn mt trong các Option sau :
o Angle : quay trc 2 so vi trc 2 mc đnh đi mt góc α cho trc.
o Rotate by Angle : quay trc 2 so vi trc 2 hin ti đi mt góc α cho trc.
o Column Major Direction (local 2-axis) is X (or Radial) (tham kho phn Major
Direction)
o Column Major Direction (local 2-axis) is Y (or Tangential) (tham kho phn
Major Direction)
3. Bc t do (Degree of Freedom)
Mc đnh Frame có 6 bc t do ti hai đim liên kt ca nó.
Nu bn mun mô hình hóa frame thành Cable, bn có th làm theo môt trong hai cách
sau :
- Cho đ cng chng xon (J) và đ cng chng un (I22 và I33) bng không
- Gii phóng moment un (R2, R3) và moment xon (R1) ti hai đu ca frame.
4. Mass
Trong tính toán bài toán đng, khi lng ca kt cu đc s dng đ tính toán lc
quán tính. Khi lng phân b ca phn t Frame đc quy v hai đim I và J ca frame.
Trong phng pháp phn t hu hn, không có lc quán trong phn t frame.
22
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Etabs ch quy đi khi lng cho ba bc t do UX, UY và UZ. Không tính toán khi
lng moment quán tính co ba bc t do xoay.
II. Tit din (Frame Section)
1. Khai báo tit din
Vào Menu DefineåFrame Section. Chúng ta có các cách sau đ khai báo tit din.
- Nhp t file *.Pro (Import). Thông thng file *.Pro cha các tit din thép hình
đc sn xut t các nhà máy (nó là tng hp các catalogue thép hình) theo tiêu
chun nc ngoài nh Ero.Pro, AISC3.Pro, … Tuy nhiên ta cng có th to ra các
file này bng chng trình CSI Section Builder.
- Chúng ta đnh ngha tit din da trên vic thay đi các thông s ca mt s hình
dng tit din mà Etabs cung cp sn (Add I/Wide Flage, …).
- S dng chc nng Add SD Section (Section Designer) đ t v ra tit din mà ta
mong mun. (xem thêm ph lc Section Designer)
2. Thanh có tit din thay đi (Non-Prismatic Sections)
Cng nh Sap, Etabs cho phép ta đnh ngha thanh có tit din thay đi. Chc nng này
đc cung cp trong menu Assign å Frame SectionåAdd Nonprimastic. khai báo thanh
có tit din thay đi, đu tiên bn phi có ít nht hai loi tit din đã khai báo.
Tit din thay đi có th bin đi đu hoc git bc
Ví d mt thanh có tit din thay đi trong 3 đon thng.
Thông s cho tit din S1, S2
Các la chn cho EI :
- Linear: giá tr EI
thay đi tuyn tính theo chiu dài ca đon.
- Parabolic: giá tr
2
EI thay đi tuyn tính theo chiu dài ca đon.
- Cubic: giá tr
3
EI thay đi tuyn tính theo chiu dài ca đon.
Khi bn v phn t Frame có tit din va khai báo nh trên. Mt cách trc quan bn có
th thy nó ging nh ct gia ca nhà công nghip bê tông ct thép. Nu bn mun to ra
tit din ct biên. Bn có th xem thêm Bài Tp 1.
3. Tit din không có hình dng xác đnh (General)
Khi chúng ta gp mt tit din phc tp, không th v bng Section Builder hoc
Section Designer. Bn có th khai báo nó là tit din General. Tit din General là tit din
không có hình dng xác đnh, bn s phi khai các đc trng hình hc nh mômen quán tính,
mômen xon… cho chúng.
Tit din General thng dùng trong bài tp c hc kt cu, kt cu mà tit din là t
hp ca nhiu tit din c bn.
Khai báo tit din General nh sau :
23
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
Vào Menu Define å Frame Section chn Add General. Hp thoi hin lên nh trên
hình. Các thông s nh sau
- Corss Section (Axial) Area : din tích tit din ct ngang ca frame (A)
- Tosional Constant : mô men quán tính chng xon. (J)
- Momen of Inertial About: mô men quán tính quay quanh(3 =trc3) (I33, I22)
- Shear Area: din tích chu ct (As). Do s phân b không đu ca ng sut tip nên
As khác vi A.
- Section Modulus About 3(2) Axis: mô men chng un (W=I/ymax; Ch nht
W=bh2/6)
- Plastic Modulus About 3(2) Axis: mô men do (Wp=W/1.3)
- Radius of Gyration About3(2) : bán kính quán tính (r2=I/A)
(Xem thêm quyn Sap2000 ca bùi đc vinh)
4. Thay đi thông s tit din
̇ Thông s hình hc và c hc ca tit din
Khai báo vt liu. các thông s v c hc ca tit din ph thuc vào khai báo vt liu
nh chúng ta đã nói trong phn trc :
- Modulus of elasticity, e1, module đàn hi, dùng cho đ cng dc trc và đc cng
chng un
- Shear modulus, g12, module chng ct, dùng cho đ cng chng xon và đ cng
chng ct ngang. g12 đc tính t h s Poisson u12 và e1
- Mass density : khi lng riêng (khi lng trên mt đn v th tích), m, dùng đ
tính khi lng ca phn t (element mass)
- Weight density : trng lng riêng (trng lng trên mt đn v th tích), w, dùng
đn tính ti trng bn thân (Self- Weight Load).
- Design-type indicator, ides, (ch s kiu thit k), dùng đ quy đnh kiu phn t s
đc thit k là thép (steel), bê tông (concrete), nhôm (aluminum), cold-formed
steel, hoc không thit k (no design).
Khai báo tit din, các thông s v c hc s ph thuc vào hình dng tit din (nu s
dng loi tit din có sn) hoc ph thuc vào các thông s khai báo nu s dng tit din
dng general. V c bn chúng ta có 6 thành phn c hc sau :
24
KS. GV. Trn Anh Bình BM. Tin Hc Xây Dng – HXD HN
- Cross-sectional area, a, din tích mt ct ngang. Khi đó đ cng dc trc ca tit
din có dng a.e1
- Moment of inertia, i33, moment quán tính trc 3 dùng xác đnh kh nng chng
un ca thanh trong mt phng 1-2. The moment of inertia, i22, moment quán tính
trc 2 dùng xác đnh kh nng chng un ca thanh trong mt phng 1-3. Tng
ng vi nó ta có đ cng chng un đc xác đnh theo công thc i33.e1 và
i22.e1;
- Torsional constant, j, moment quán tính chng xon. cng chng xon đc
xác đnh theo công thc j.g12. Chú ý rng moment quán tính chng xon ch ging
moment quán tính cc (polar moment of inertia) trong trng hp tit din tròn, tt
c các loi tit din khác hai thông s này là khác nhau.
- Shear areas, as2 và as3, dùng đ xác đnh đ cng chng ct ngang trong mt
phng 1-2 và 1-3. Tng ng vi nó ta có đ cng chng ct ngang as2.g12 và
as3.g12. Vì ng sut ct ngang ca tit din có dng parabole và đt max ti đng
trung hòa ca tit din, do vy khi tính toán bin dng ct ngang chúng ta phi
nhân vi mt h s điu chnh η (theo sc bn vt liu). Trong Sap và Etabs ngi
ta tích hp η vào trong din tích chng ct ngang. Do vy as2 và as3 khác a. Và
as2, as3 đc xác đnh nh sau (theo tài liu ca sap):
25