Bài giảng Tin học đại cương: Phần 2 - Lê Văn Hiếu

BÀI GIẢNG:

      HỆ ĐIỀU HÀNH
Giảng viên:
Lê văn hiếu


1. KHÁI NIỆM HỆ ĐIỀU HÀNH

Anh chị hãy
cho biết: giáo
viên quản lý
học sinh trong
một lớp học
như thế nào?

  Mọi  hoạt  động  của  lớp  được 
giáo  viên  điều  khiển  theo  các 
quy định của nhà trường thơng 
qua  ban  cán  sự  lớp  gồm  lớp 
trưởng, lớp phó, các tổ trưởng. 

 Tương tự như vậy, để sử dụng 
và  khai  thác  máy  tính  có  hiệu 
quả con người điều khiển máy 
tính  nhờ  một  hệ  thống 
chương trình có tên là  hệ điều 
hành.


Bo o t fro m CD :

Disk boot failure, insert system disk and
press enter.

Máy tính khơng hoạt động vì chưa nạp hệ điều hành


Bo o t fro m CD :
Disk boot failure, insert system disk
and press enter.

Máy tính hoạt động với hệ điều hành WINDOWS XP 


1.1. KHÁI NIỆM


HĐH  (Operating  System)  là  tập  hợp  các 
chương  trình  được  tổ  chức  thành  một  hệ 
thống với nhiệm vụ:
 Đảm  bảo  tương  tác  giữa  người  sử  dụng  với 
máy tính.
 Cung cấp các phương tiện và dịch vụ  để  điều 
phối việc thực hiện các chương trình.
 Quản  lý  chặt  chẽ  các  tài  nguyên  của  máy,  tổ 
chức khai thác chúng thuận tiện và tối ưu.


Hãy kể tên các 
hệ điều hành 
mà anh (chị) 

biết? 


1.2. CHỨC NĂNG


Tổ chức giao tiếp giữa người sử dụng và hệ 
thống.


 Cung cấp tài ngun cho các chương trình và tổ 
chức thực hiện các chương trình đó.


 Tổ chức lưu trữ thơng tin trên bộ nhớ ngồi, 
cung cấp các cơng cụ để tìm kiếm và truy cập 
thơng tin. 


 Kiểm tra và hỗ trợ phần mềm cho các thiết 
bị  ngoại  vi  để  khai  thác  chúng  thuận  tiện  và 
hiệu quả.


 Cung cấp các dịch vụ tiện ích hệ thống.

Tìm kiếm thơng tin trên máy tính


 Cung cấp các dịch vụ tiện ích hệ thống.

Lưu tr
Thiữế dt đ
ựặ
 phịng, khơi ph
t các tham số h
ụệ
c, s
 thửốa l
ngỗi, ...


 Cung cấp các dịch vụ tiện ích hệ thống.

Cơng cụ xử lí đa phương tiện – Âm thanh và hình ảnh


 Cung cấp mơi trường giao tiếp giữa người dùng và 
hệ thống thơng qua một trong hai cách:

Sử dụng câu lệnh 
Nhập từ bàn phím.

Sử dụng cửa sổ, biểu tượng, 
thanh bảng chọn.
Điều khiển bằng bàn phím hoặc 
chuột.


1.3. PHÂN LOẠI HỆ ĐIỀU HÀNH



Đơn nhiệm một người sử dụng:
 Mỗi  lần  chỉ  cho  phép  một  người  đăng 
nhập  vào  hệ  thống  và  các  chương  trình 
phải  thực  hiện  lần  lượt,  khơng  địi  bộ  vi 
xử lí mạnh. 
 Ví dụ: Hệ điều hành MS­DOS.


1.3. PHÂN LOẠI HỆ ĐIỀU HÀNH


Đa nhiệm một người sử dụng: 
 Mỗi  lần  chỉ  cho  phép  một  người  đăng  nhập 
vào  hệ  thống  song  có  thể  kích  hoạt  nhiều 
chương trình. Địi hỏi bộ vi xử lí mạnh.
 Ví dụ: Hệ điều hành Windows 95, 98.


1.3. PHÂN LOẠI HỆ ĐIỀU HÀNH


Đa nhiệm nhiều người sử dụng:
 Cho  phép  nhiều  người  đăng  nhập  vào  hệ 
thống,  hệ  thống  có  thể  thực  hiện  đồng  thời 
nhiều chương trình. Địi hỏi bộ vi xử lí mạnh, 
bộ nhớ trong lớn, thiết bị ngoại vi phong phú. 
 Ví  dụ:  Hệ  điều  hành  Windows  2003  Server, 
XP.

2. GIỚI THIỆU HĐH WINDOWS









Là sản phẩm của hãng Microsoft.
Lần đầu tiên xuất hiện vào tháng 11/1985.
Có giao diện  đồ hoạ (Graphical User Interface, gọi 
tắt là GUI).
Cạnh tranh với hãng Apple Computer.
Đến năm 2004  đã có tới 90% số PC trên tồn thế 
giới sử dụng Windows.
Khơng  được các chun gia máy tính  đánh giá cao 
vì  vì  tốc  độ  làm  việc  chậm  hơn  nhiều  lần  so  với 
các hệ điều hành khác.


3. TỔ CHỨC THÔNG TIN TRÊN ĐĨA


Hãy quan sát và cho 
biết thư viện trường 
học quản lí sách như 

thế nào ?


Miquynsỏchlmttphpthụngtincúliờnquann
nhaucúngthnhquynvimttờnsỏch.Vớd:Tin
hc10,is10...
Cỏccunsỏchcphõnloivxplờncỏcgiỏtheoỳng
trỡnhtlụgic.Vớd:

Thư viện
Tự nhiên

Khối 10
Khối 11
Khối 12
XÃ hội
Tham khảo

Tinhọc 10
Đạis ố  10

Thơng  tin  lưu  trên  bộ 
nhớ  ngồi  được  tổ 
chức như thế nào?


3.1. Ổ ĐĨA (DRIVE)







Các thiết bị lưu trữ được Windows coi như 
các ổ đĩa.
Mỗi ổ đĩa vật lý có thể được chia thành 
nhiều ổ đĩa logic.
Mỗi ổ đĩa (logic) được gán cho một nhãn đĩa 
(Label) và một tên gọi theo quy ước là: A, B, 
C, …


Anh (chị) quan sát hình dưới đây và cho biết:
 Có bao nhiêu ổ đĩa?
 Tên ổ đĩa, nhãn đĩa và loại đĩa của mỗi ổ.

Tên ổ 
đĩa

Nhãn 
đĩa


3.2. TỆP (TẬP TIN, FILE)







Tệp  là  tập  hợp  các  thơng  tin  có  quan  hệ  với 
nhau  và  được  lưu  trữ  trên  bộ  nhớ  ngoài,  tạo 
thành  một  đơn  vị  lưu  trữ  do  hệ  điều  hành 
quản lí. 
Mỗi tệp có một tên để truy cập.
Tên tệp gồm 2 phần: 
Phần tên . Phần mở rộng
Khơng được dùng các ký sau trong tên tệp:
/ \ : * ? “ ‘ < > |


 Quy tắc đặt tên tệp của hệ điều hành WINDOWS 
 Phần tên (Name): Khơng q 255 kí tự.
 Phần mở rộng (Extension): Khơng nhất thiết phải có 
và được hệ điều hành sử dụng để phân loại tệp.