QUY HOẠCH GIAO
THÔNG
ĐÔ THỊ
BÀI 4
QUY HOẠCH CÁC ĐẦU
MỐI GIAO THÔNG
ĐỐI NGOẠI
TS.KTS LÊ ANH ĐỨC –THS.KTS. TRẦN THỊ VIỆT HÀ - THS. KS. TRẦN THỊ SEN
VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐẦU
MỐI GIAO THÔNG ĐÔ THỊ
-Khái niệm:
+ Đầu mối giao thông là công trình giao thông
quan trọng đảm bảo nhu cầu tiếp cận mạng
lưới, chuyển tiếp các phương tiện và chuyển
hướng giao thông đô thị
+ Đầu mối giao thông là nơi bắt đầu thực hiện
hành trình di chuyển là nơi kết nối giữa mạng
lưới giao thông và các khu vực chức năng đô
thị
+ Đầu mối giao thông đối ngoại là công trình
quan trọng chuyển tiếp giữa đô thị và bên
ngoài
( Đầu mối giao thông khác với nút giao thông:
- Đầu mối có sự chuyển đổi phương thức giao
thông, trong khi nút giao thông chỉ có sự
NHU CẦU GIAO THÔNG ĐÔ THỊ – ĐẦU
MỐI GIAO THÔNG
Vị trí đầu mối giao thông đối ngoại là
vị trí chuyển tiếp (trung chuyển, tập
trung và phân tán…..) nhu cầu giao
thông đối nội – đối ngoại
VAI TRÒ VÀ ĐẶC ĐIỂM CỦA ĐẦU
MỐI GIAO THÔNG ĐÔ THỊ
Vị trí đầu mối
Địa phương
Vùng
Toàn cầu
Cơ sở hạ tầng
Khả năng tiếp cận
Đầu mối giao thông đối ngoại đô thị là đầu
mối chuyển tiếp nhu cầu giao thông đô thị ra
bên ngoài đô thị, kết nối đô thị với các
tuyến giao thông đối ngoại – Đầu mối có vai
trò quan trọng và nhiều tác động đến đô thị
ĐẦU MỐI GT ĐNGOẠI – ĐIỂM DÂN CƯ –
CỰC PHÁT TRIỂN
A
-Giao
thông
đối
ngoại
được xem là
một nguồn
lực rất lớn
tác
động
đến sự phát
triển
của
đô thị
- Liên kết
giao
thông
đối
ngoại
luôn
là
ngoại lực tạo
điều
kiện
phát
triển
các đô thị
Đầu mối
Đầu mối& các
hoạt động phụ thuộc
Vùng ảnh hưởng
Liên kết mở rộng
Liên kết nội bố
B
Ý NGHĨA CỦA ĐẦU MỐI GIAO THÔNG
ĐỐI NGOẠI
-Giao thông đối ngoại được xem là một nguồn lực rất
lớn tác động đến sự phát triển của đô thị. Đầu
mối giao thông đối ngoại có ý nghóa rất lớn:
- Có ý nghóa kinh tế, là nguồn lực kinh tế rất
lớn quyết định sự hình thành và phát triển đô
thị
- Có ý nghóa quan trọng trong quá trình tạo thị
- Có vai trò lớn trong việc hình thành không gian
đô thị: cảng, nhà ga, … là những vị trí rất quan
trọng ảnh hưởng đến hình thành không gian đô
thị
- Ảnh hưởng đến cảnh quan đô thị, tác động
đến môi trường, các yếu tố xã hội và văn
hóa đô thị. Khu vực đầu mối giao thông đô thị
có 1 số tác động tiêu cực về an ninh và quản
lý đô thị.
HÌNH THỨC ĐẤU MỐI – ĐẤU NỐI
Chuyển tiếp – mạng lưới
Đầu mối trung gian
Đầu mối
ĐƯỜNG BỘ – CÁC NÚT
GIAO THÔNG
GIAO THÔNG PHƯƠNG TIỆN
CÁ NHÂN
CÁC LOẠI EẾN XE, NHÀ GA,
CẢNG…. . . VẬN CHUYỂN
CÔNG CỘNG
ĐẦU MỐI GIAO THÔNG VÀ SỬ DỤNG
ĐẤT ĐÔ THỊ
th
tr
ươ
øn
g
ỹ
K
Vùng chuyển tiếp
M
ô
i
ät
ua
nh
Ki
3
Thể chế
Nội thị
1
2
4
C
h
ín
h
tr
á
te
ị
3
4 Bên ngoài
2
Vùng tương tác và xung đột
Vị trí chuyển tiếp
1
2 Khu CN
Vùng môi trường bịa tác động
Khu vực cảng – đô thị truyền thống
3Vùng cạnh trang SDĐ
4
Vùng
cạnh tranh SD mặt nước
PHÂN LOẠI ĐẦU MỐI GIAO THÔNG ĐỐI
NGOẠI
Phân loại theo hình thức:
- Đường thủy
- Đường bộ : bến xe
(Trong 1 số trường hợp còn xem xét các
nút giao thông đối ngoại, tuy nhiên thực tế nút
giao thông không được xem là đầu mối vì tính
chất chuyển tiếp mạng lưới và chuyển đổi
phương tiện)
- Hàng không: sân bay
- Đường sắt : ga
Hầu hết các đầu mối giao thông công cộng
có xu hướng kết hợp với nhau: ga đường sắt
kết hợp với cảng đường thủy, hoặc hàng
không
Đường sắt –
Cảng, Sân bay
Amsterdam – Haø
Lan
ĐẦU MỐI GIAO THÔNG ĐỐI
NGOẠI ĐƯỜNG SẮT
ĐẦU MỐI ĐƯỜNG SẮT ĐỐI NGOẠI –
KHÁI NIỆM ĐƯỜNG SẮT
+ Đường sắt là phương tiện vận tải quan trọng
có năng lực vận tải rất lớn và có giá thành
rẻ hơn so với đường bộ và đường hàng không
+ Ở các quốc gia phát triển, hệ thống đường
sắt đảm nhiệm khối lượng vận tải hành khách
lớn, đáp ứng nhu cầu liên kết giữa các điểm
dân cư với nhau.
+ Đường sắt vượt xa đường bộ về việc đảm
nhiệm nhu cầu vận tải hành khách. Hầu hết
các nước phát triển xem đường sắt là một
tuyến giao thong quan trọng góp phần hình thành
những khu vực dân cư mới hay đô thị mới.
ĐẦU MỐI ĐƯỜNG SẮT ĐỐI NGOẠI –
KHÁI NIỆM ĐƯỜNG SẮT
+ Đường sắt là một hình thức giao thông đặc
biệt trên đó các phương tiện được chạy trên
các tuyến ray cố định, Năng lực vận chuyển
lớn nhưng các tuyến thường phải tổ chức cố
định, mức độ linh hoạt thấp.
+ Tuyến đường sắt cần được tổ chức ở địa hình
bằng phẳng.
+ Giao điểm giữa đường sắt và các tuyến giao
thông khác cần phải tổ chức khác mức.
+ Đầu mối đường sắt đối ngoại đô thị có vai
trò rất lớn đô với đô thị, đầu mối đường sắt
vừa có vai trò trong việc vận chuyển hành
khách vừa có ý nghóa lớn đối với đô thị
ĐẦU MỐI ĐƯỜNG SẮT ĐỐI NGOẠI –
PHÂN LOẠI
+ Đầu mối đường sắt đối ngoại đô thị có thể
phân loại theo những cách sau:
- Theo đối tượng vận chuyển: Hành khách,
hàng hóa
- Theo năng lực và quy mô tính chất vận
chuyển: ga địa phương, ga quốc gia, quốc tế..
- Theo chức năng: ga cảng, ga lập tàu, ga
sửa chữa..
- Theo hình thức bố cục: ga cụt, ga xuyên
- Theo tính chất sân ga: ga hình thang, thoi..
Trong đó, đối với đô thị ga trung tâm có vai trò
quan trọng và có nhiều tác động đến đô thị
ĐẦU MỐI ĐƯỜNG SẮT ĐỐI NGOẠI
Ga cảng
Ga vùng – quốc gia
Ga quốc tế
Nation A
Nation B
PHÂN LOẠI THEO HÌNH THỨC SÂN GA
PHÂN LOẠI THEO HÌNH THỨC BỐ CỤC
GA ĐƯỜNG SẮT TRUNG TÂM ĐÔ THỊ
+ Là đầu mối giao thông quan trọng của đô thị
+ Là vị trí quan trọng tập trung rất đông các
loại phương tiện đường sắt, rất đông hành
khách
+ Là vị trí kết nối đô thị với các loại đầu mối
giao thông khác
+ kết nối Đường sắt đối ngoại với đường sắt
đô thị và các loại GTCC khác
+ Thông thường:
- Ga trung tâm nằm ngoài đô thị: đường
sắt đô thị đi sâu và trung tâm ảnh hưởng các
phương tiện và đường đô thị, cảnh quan đô thị
LIÊN KẾT VỚI ĐƯỜNG SẮT NỘI ĐÔ
Ga đường sắt trung tâm Berlin – kết nối đường sắt
đối nội – đối ngoaïi