Skkn một số giải pháp tạo sự hứng thú trong học tập phân môn vẽ theo mẫu đối với học sinh khối 7 trường thcs cổ lũng

MỤC LỤC
1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài...................................................................
1.2. Mục đích nghiên cứu............................................................
1.3. Đối tượng nghiên cứu...........................................................

Trang 1
Trang 1
Trang 2
Trang 2

1.4. Phương pháp nghiên cứu......................................................
1.5 Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm
2. NỘI DUNG
2.1. Cơ sở lí luận.........................................................................
2.2.Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng
SKKN....................
2.3. Các giải pháp đã sử dụng nhằm tạo sự hứng thú trong học
tập phân môn vẽ theo mẫu cho HS trường THCS Cổ Lũng

Trang 3
Trang 3
Trang 3
Trang 3
Trang 4

Trang 5
2.4. Hiệu quả của SKKN............................................................. Trang 18
3. KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ
Trang 19
3.1. Kết luận................................................................................ Trang 19

3.2. Kiến nghị.............................................................................. Trang 20
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC ĐỀ TÀI SKKN

0

skkn


1. MỞ ĐẦU
1.1. Lí do chọn đề tài.
Hịa trong xu thế phát triển của toàn thế giới Việt Nam đang tiến nhanh
trên con đường cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Để thực hiện thành cơng
cơng cụộc đó, phát triển giáo dục là một chiến lược có tầm quan trọng đặc biệt,
bởi nó tác động rất lớn đến các lĩnh vực khác.
Đúng vậy! Để có được một nền giáo dục phát triển tồn diện thì việc giáo
dục thẩm mĩ cho học sinh, tạo điều kiện cho các em tiếp xúc, làm quen và
thưởng thức vẻ đẹp của thiên nhiên, của các tác phẩm mĩ thuật, biết cảm nhận
cái đẹp của đường nét, mảng hình, đậm nhạt, màu sắc, bố cục…đồng thời phát
triển khả năng quan sát, nhận xét, tư duy sáng tạo, hình thành các kỹ năng sống
cho học sinh, góp phần phát hiện những học sinh có năng khiếu mĩ thuật, tạo
điều kiện cho các em phát triển tài năng của mình.
Thơng qua việc vẽ theo mẫu, xem tranh vẽ theo mẫu để tìm hiểu cái đẹp,
cảm nhận cái đẹp mà hình thành cho học sinh thái độ, hành vi thân thiện với môi
trường, bảo vệ môi trường. Các em có thể tham gia các hoạt động bên ngồi nhà
trường để thể hiện hiểu biết, tình cảm của mình về bộ mơn cũng như tìm hiểu về
mơi trường và hình thức sinh hoạt cộng đồng thơng qua các hoạt động vẽ tốc ký,
vẽ tranh, các hoạt động xã hội khác. Vẽ theo mẫu là một phân mơn địi hỏi học
sinh cần tập trung nghiên cứu, quan sát mẫu là chính. Nếu giáo viên khơng
chuẩn bị được mẫu thực, và không hướng dẫn kĩ ( kể cả lúc học sinh thực hành)

thì học sinh thường vẽ mẫu trong sách hoặc vẽ theo trí tưởng tượng về một vật
mẫu nào đó. Do đó để dạy tốt phân mơn vẽ theo mẫu ở học sinh THCS Cổ
Lũng, giáo viên cần hướng dẫn học sinh theo định hướng tích cực, truyền tải cho
học sinh những khái niệm mĩ thuật hết sức cụ thể, đơn giản và dễ hiểu. Bởi vậy
vẽ theo mẫu có vị trí quan trọng, kết hợp lời giảng với ví dụ, giáo viên chứng
minh thực tế để học sinh thấy ngay Vẽ theo mẫu nhằm trang bị, cung cấp cho
học sinh một số kiến thức kĩ năng cơ bản về “nghệ thuật tạo hình”, giúp cho học
sinh nắm được đặc điểm về hình dáng, cấu trúc của đồ vật, thơng qua việc so
sánh, phân tích, tổng hợp khái qt. Học sinh được rèn luyện kĩ năng miêu tả đồ
vật bằng đường nét, hình khối, đậm nhạt mảng chiếu ( ánh sáng tự nhiên chiếu
vào ), màu sắc đơn giản từ đó mơ phỏng được gần giống với mẫu thực và có ý
thức bước đầu về đậm nhạt.
Kiến thức và kĩ năng của vẽ theo mẫu hỗ trợ rất nhiều cho các phân môn
khác như: kiến thức, kĩ năng sắp xếp bố cục, vẽ hình, tỉ lệ, tương quan đậm nhạt,
màu sắc, không gian, ánh sáng được vận dụng trong các phân mơn vẽ tranh, vẽ
trang trí.
Hiểu và học tốt phân môn vẽ theo mẫu sẽ giúp các em rất nhiều trong q
trình học tập mơn Mĩ thuật nói riêng và các mơn học khác nói chung, là tiền đề
để các em có những kiến thức cơ bản cũng như có cảm hứng với phân mơn vẽ
theo mẫu ở các năm học tiếp theo.
Tuy nhiên tôi nhận thấy một số tiết học vẽ theo mẫu (có mẫu) nhưng học
sinh lại vẽ hình mà giáo viên minh họa trên bảng chứ khơng vẽ theo những gì
nhìn thấy. Do ý thức vẽ như vậy nên kết quả bài vẽ thường không vẽ theo hướng
1

skkn


tại vị trí mình ngồi ( bên phải, bên trái và ở giữa…) Điều này cho ta thấy học
sinh không hề chú ý tới hình dáng của mẫu một chút nào.

Một số học sinh chưa thực sự quan tâm đến mơn học cũng như bài vẽ, các
em vẫn cịn tư tưởng xem nhẹ môn mĩ thuật, coi đây là môn học phụ. Bên cạnh
thái độ phân biệt vị trí mơn học là khả năng tư duy của học sinh còn yếu. Nhiều
học sinh cịn vẽ bài qua loa cho có bài chưa thực sự đầu tư vào bài vẽ, một số
học sinh còn vẽ bài chưa học trước ở nhà.
Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy điểm yếu này của học sinh chiếm tỷ
lệ tương đối lớn( khoảng 20% đến 30%).
Mặt khác, trong quá trình giảng dạy tại trường THCS Cổ Lũng được gần
gũi và tiếp xúc với các em học sinh và qua chất lượng khảo sát tôi nhận thấy đa
số các em học sinh thích phân mơn vẽ tranh hơn phân môn vẽ theo mẫu. Lý do
được đưa ra là bởi vì phân mơn vẽ tranh thì có nhiều đề tài để vẽ và sáng tác
theo sở thích và ý muốn cịn phân mơn vẽ theo mẫu thì phải quan sát mẫu vật
thật và các bước vẽ cũng khó lại rất khơ cứng. Theo các em thì vẽ theo mẫu là
phân mơn khó nhất trong bốn phân mơn và cũng là phân mơn ít có sự hứng thú
nhất.
Xuất phát từ những lý do trên và một số vấn đề thực tế còn hạn chế,
vướng mắc đối với cả giáo viên và học sinh, đã ảnh hưởng không nhỏ tới kết
quả dạy học phân môn vẽ theo mẫu của bộ môn mĩ thuật, kết hợp với nghiên
cứu thông tin, tài liệu. Vì vậy tơi mạnh dạn đưa ra biện pháp nhằm khắc phục để
nâng cao chất lượng cho phân môn vẽ theo mẫu bằng đề tài kinh nghiệm: “Một
số giải pháp tạo sự hứng thú trong học tập phân môn vẽ theo mẫu đối với học
sinh khối 7 trường THCS Cổ Lũng ”. Qua đề tài này tôi mong rằng những kinh
nghiệm được đề cập tới sẽ góp phần nào đó vào việc nâng cao chất lượng giảng
dạy, chất lượng học tập và đặc biệt là sự hứng thú khi học tập phân môn vẽ theo
mẫu ở học sinh khối 7 nói riêng và các khối khác trong trường THCS Cổ Lũng
nói chung.
1.2 Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu đề tài giúp tôi tự học, tự rèn luyện để nâng cao tay nghề của
mình. Với mục đích đưa ra các biện pháp để nâng cao chất lượng giảng dạy và
đặc biệt là tạo sự hứng thú trong học tập phân môn Vẽ theo mẫu, tôi mong muốn

giúp các em nâng cao kỹ năng quan sát, phân tích, tổng hợp, một kỹ năng cần
thiết của con người đồng thời đem đến cho học sinh lịng say mê đối với mơn
học, tạo hứng thú cho các em qua các tiết học nhẹ nhàng, vui nhưng lại rất hiệu
quả. Các em được phát huy tính tích cực trong học tập. Đồng thời tơi cũng muốn
chuyển tải một số kinh nghiệm tích lũy được qua q trình cơng tác của mình
đến đồng nghiệp để cùng chung tay góp sức nâng cao chất lượng giảng dạy phân
mơn vẽ theo mẫu và tìm hiểu ưu điểm các phương pháp dạy học để vận dụng
vào việc thiết kế bài dạy cho các phân môn khác trong môn mĩ thuật ở trường
THCS và tự bồi dưỡng năng lực chun mơn trong q trình cơng tác ở đơn vị.
1.3 Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu, khảo sát thực tế một số phương pháp giảng dạy mang lại
hiệu quả trong phân môn vẽ theo mẫu, tạo sự hứng thú, say mê trong học tập đối
2

skkn


với các em học sinh trường THCS Cổ Lũng đáp ứng được mục tiêu của giáo dục
hiện nay
1.4 Phương pháp nghiên cứu.
Để nghiên cứu đề tài này tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu
- Phương pháp điều tra khảo sát.
- Phương pháp phân tích.
- Phương pháp tổng hợp.
- Phương pháp thực nghiệm.
- Phương pháp thống kê, xử lý số liệu.
1.5 Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm:
Năm học 2019 - 2020 tôi đã từng nghiên cứu về đề tài “Một số giải pháp
giúp học sinh hứng thú học phân môn Thường thức Mĩ thuật ở Trường THCS

Cổ Lũng”, tuy nhiên trong đề tài nghiên cứu lần này về “Một số giải pháp tạo
sự hứng thú trong học tập phân môn vẽ theo mẫu đối với học sinh khối 7
trường THCS Cổ Lũng” có một số điểm mới như sau:
- Đối tượng nghiên cứu là các em học sinh khối 7 trường THCS Cổ Lũng
sống ở mơi trường có sự khác biệt về văn hóa.
- Phạm vi nghiên cứu là học sinh khối 7.
- Bổ xung thêm một số giải pháp được tích lũy trong q trình giảng dạy.
2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2.1 Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:
Môn mĩ thuật ở THCS chúng ta đang hướng dẫn học sinh cảm thụ cái
đẹp. Mĩ thuật là một mơn nghệ thuật có phạm vi rất rộng. Khi học sinh nắm
vững kiến thức cơ bản ban đầu của phân môn vẽ theo mẫu một cách vững vàng
sẽ là điều kiện và khả năng để phát huy các phân mơn khác. Khi nói tới bộ mơn
mĩ thuật chúng ta hiểu rằng nó được bắt đầu từ “cảm” sau “cảm” mới là “lý” hay
nói cách khác nó bắt nguồn từ “cảm tính” dần chuyển thành “lý tính”. Chính vì
vậy, để có được một tác phẩm đẹp trước tiên cần có những kiến thức cơ bản về
mỹ thuật có sự kết hợp khéo léo giữa óc sáng tạo và sự nhuần nhuyễn của đôi
tay và con mắt của người thưởng thức nghệ thuật. Chúng ta dạy học sinh nhằm
đạt được mục tiêu là học sinh có kiến thức ban đầu về mĩ thuật. Học vẽ giúp các
em có cái nhìn mới về mọi vật, thế giới xung quanh, giúp các em hiểu được
những nguyên tắc, những phương pháp căn bản. Để bắt đầu cảm nhận mĩ thuật
các em sẽ hình thành khái niệm mĩ thuật qua cách quan sát, nhận xét sự vật hiện
tượng trong cuộc sống và những sự vật hiện tượng ấy được sắp xếp, tổ chức
trong các tiết (bài) vẽ theo mẫu. Trong những bài này là những mẫu vẽ đã được
chủ động nghiên cứu để nó trở thành những mẫu đại diện điển hình cho mọi sự
vật hiện tượng. Từ đó các em sẽ tự tin hơn và hào hứng hơn trong những giờ học
môn học này. Trong đó vẽ theo mẫu là nền tảng, là kiến thức cơ bản, là cơ sở
ban đầu để giúp các em vận dụng tốt hơn vào quá trình học tập các phân môn
khác như phân môn vẽ tranh và phân mơn vẽ trang trí. Vì mục đích của mơn mĩ
thuật ở trường phổ thông chủ yếu là giáo dục thẩm mĩ, tạo điều kiện cho học

sinh tiếp xúc, làm quen và thưởng thức vẻ đẹp của mẫu vật sẵn có quanh các em,
3

skkn


cung cấp cho các em một lượng kiến thức cơ bản nhất định giúp các em hiểu
được cái đẹp của đường nét, mảng hình, đậm nhạt, màu sắc, bố cục.
Vẽ theo mẫu giúp các em phát triển năng lực quan sát, nhận xét vật mẫu,
nhận thức nhanh được hình dáng, cấu trúc của vật mẫu nhằm phát triển khả năng
thể hiện đối tượng, qua đó rèn luyện cho các em cách vẽ chính xác, khoa học,
giúp cho đơi tay các em khéo léo hơn và qua đó giáo dục cho các em yêu sản
phẩm lao động của mình, phát triển được tư duy và trí óc sáng tạo. Chính vì vậy
để tạo sự hứng thú với phân môn này là điều rất cần thiết.
2.2 Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.
2.2.1 Thực trạng chung:
* Thuận lợi:
Được sự quan tâm của BGH nhà trường đã trang bị một số phương tiện
nghe nhìn ( Màn hình ti vi, máy chiếu) làm phương tiện đồ dùng dạy học và cập
nhật kịp thời để tìm các tài liệu liên quan để phục vụ cho mơn mĩ thuật nói riêng
và các bộ mơn học nói chung.
Cán bộ giáo viên nhà trường nhiệt huyết luôn tạo điều kiện cho các em
học tập.
* Khó khăn:
Trường THCS Cổ Lũng được đặt tại địa bàn Thôn Lọng – xã Cổ Lũng,
hiện tại là vùng cịn khó khăn về nhiều mặt: Kinh tế, văn hóa xã hội của người
dân còn hạn chế, đường xá đi lại cịn khó khăn.
Đại đa số gia đình và học sinh chưa quan tâm đến việc học mĩ thuật nói
chung và phân mơn vẽ theo mẫu nói riêng với quan niệm mĩ thuật là môn học
phụ không quan trọng cho nên dẫn đến tình trạng nhiều em chưa chuẩn bị tốt về

dụng cụ học tập, họa phẩm cần thiết như: thiếu giấy vẽ, thiếu bút chì, màu các
loại…
Phịng học dành riêng cho mơn mĩ thuật chưa có.
2.2.2 Đối với giáo viên:
Giáo viên còn thiếu nhiều đồ dùng giảng dạy phong phú, phương tiện
phục vụ cho vẽ theo mẫu còn thiếu và mẫu vẽ chưa có quy chuẩn. Do vậy chưa
khai thác được vẻ đẹp về bố cục, hình mảng, đậm nhạt, tương quan chung, nên
chưa khích lệ hết được tinh thần hăng say học tập của học sinh.
Sự cọ sát và học hỏi kinh nghiệm ở đồng nghiệp cịn ít do mỗi trường chỉ
có một giáo viên dạy mĩ thuật.
Học sinh chưa được đi thực tế để trải nghiệm để có kiến thức tiếp nhận tốt
hơn.
2.2.3 Đối với học sinh:
Thực tế giảng dạy tại trường THCS Cổ Lũng nhận thấy đối với phân mơn
vẽ theo mẫu các em chưa có thói quen về quan sát mẫu và nhận xét mẫu, chưa
có kỹ năng phân tích mẫu theo sự nghiên cứu cơ bản. Các em chỉ vẽ theo những
gì mình nhìn thấy được ở vật mẫu, chưa có sự nhận xét, so sánh đối chiếu, phân
4

skkn


tích đậm nhạt. Có những em cịn vẽ theo hình minh hoạ trong sách giáo khoa,
cách bố cụ chưa đẹp thường bị to quá hoặc nhỏ quá hoặc còn bị lệch lạc về cách
sắp xếp hình mảng trong khổ giấy chưa tốt, chưa phù hợp.
Học sinh chưa chịu sưu tầm tư liệu phục vụ cho môn học, thiếu sáng tạo
hay chưa biết cách lược bỏ những chi tiết nhỏ để tìm ra hướng giải quyết đơn
giản của một bài vẽ theo mẫu.
Đại đa số các em không hào hứng với vẽ theo mẫu, thường hứng thú học
phân môn vẽ tranh, vẽ trang trí hơn so với học phân mơn vẽ theo mẫu vì thế kết

quả bài vẽ theo mẫu cịn yếu so với các phân môn khác, đạt điểm dưới trung
bình và trung bình cịn nhiều.
Kết quả khảo sát chất lượng của bài vẽ theo mẫu đầu năm học được
thống kê như sau:
- Về chất lượng:
Xếp loại đạt
Tổng số học sinh khối 7
Số lượng
Tỷ lệ %
56
45
80%
- Về sự hứng thú:
Tổng số học sinh khối 7
56

Có hứng thú
43

Khơng hứng thú
76%

2.3 Các giải pháp đã sử dụng để giải quyết vấn đề.
Trước thực trạng trên, trong quá trình giảng dạy bản thân tơi nhận thấy để
giúp học sinh có hứng thú đối với phân mơn vẽ theo mẫu thì một mặt cần phải
giúp các em hình thành một số thói quen khi tham gia học tập, nắm chắc kiến
thức cơ bản, những kỹ năng cần thiết khi vẽ theo mẫu đồng thời cũng phải lồng
ghép một số kỹ năng, phương pháp trong quá trình tổ chức hoạt động học nhằm
giúp tiết học sinh động, thoải mái, tránh sự nhàm chán, “khô khan”, phát huy
tính tích cực, chủ động của học sinh.

Cụ thể như sau:
2.3.1 Hình thành một số thói quen:
Để thực hiện các tiết dạy vẽ theo mẫu có hiệu quả thì ngay từ đầu năm
học, tôi đã hướng dẫn cho các em một số thói quen như sau:
- Chuẩn bị đồ dùng dạy học cho cả năm học và đặc biệt chú trọng tới đồ
dùng cho phân mơn vẽ theo mẫu.
Ví dụ:
+ Bút chì nên chọn bút chì có ký hiệu mã số từ 3B đến 4 B, đủ độ mềm để
vẽ và dễ tẩy xố khi vẽ chưa chính xác.
+ Giấy A4 để hình thành thói quen khi vẽ trên các khổ giấy lớn khác, và
thuận tiện hơn khi trình bày trên bảng cho học sinh nhận xét.
- Khi vẽ hình chỉ đơn thuần vẽ bằng tay khơng, tuyệt đối không dùng
thước hay com - pa để vẽ (điểm này học sinh thường hay mắc phải ).
- Khi tổ chức vẽ theo nhóm thì các em chọn đúng vị trí để ngồi, khơng
chen lấn, gây ồn ào…Tránh tình trạng học sinh nhìn bài nhau, sao chép lẫn
nhau vì mỗi em ở những vị trí khác nhau nên khi vẽ hình sẽ không giống nhau.
5

skkn


2.3.2. Tạo sự hứng thú cho học sinh khi học tập phân môn vẽ theo mẫu
thông qua việc tổ chức hoạt động dạy – học của giáo viên và học sinh, giúp
học sinh nắm chắc kiến thức môn học:
Khi vẽ, các hoạt động không chỉ đánh giá là do công phu của bàn tay mà
quên rằng cứ mỗi cử động của đôi bàn tay là đều do sự tham gia trực tiếp dưới
sự chỉ huy của mắt và đầu óc. Nói như vậy là khi thực hành bài vẽ cần phải cho
học sinh nắm được quy trình về quan sát mẫu vật tỉ mĩ. Hướng dẫn học sinh
cách vẽ phải uốn nắn hướng dẫn học sinh vẽ theo phương pháp khoa học, chứ
không nhất thiết phải là sự khéo léo của đơi bàn tay. Vì vậy để tiết vẽ theo mẫu

có hiệu quả, theo tơi phải chuẩn bị kỹ ở nhà cũng như khi lên lớp. Cụ thể như
sau:
2.3.2.1. Chuẩn bị vật mẫu:
Mẫu vẽ là yêu cầu không thể thiếu trong một bài dạy của phân môn vẽ theo
mẫu, bởi nó là nội dung, kiến thức cho bài dạy.
Trước tiên tơi phải nghiên cứu bài dạy để tìm mẫu phù hợp với mục đích
yêu cầu của bài, nên chọn mẫu vẽ đẹp khơng q khó so với u cầu của bài,
nên chọn mẫu thật (quả thật, hoa thật) để gây sự chú ý và thu hút các em quan
sát nhận xét mẫu vật hơn.
Đối với mẫu ghép hai đồ vật trở lên thì khơng nên chọn đồ vật cao to quá so
với đồ vật nhỏ thấp quá hoặc là hai đồ vật tương đồng nhau về hình dáng và tỉ
lệ.
Đặc biêt đối với những bài vẽ là mẫu vật nhỏ thì nên cho vẽ theo nhóm, cần
dặn học sinh chuẩn bị các mẫu vật theo nhóm bàn. Đây cũng là một cách để tạo
sự hứng thú cho học sinh bởi các em sẽ cùng được tham gia vào quá trình chuẩn
bị cho tiết học.
Tóm lại khi dạy phân mơn vẽ theo mẫu giáo viên cần chuẩn bị vật mẫu hoặc
yêu cầu các em tự chuẩn bị mẫu để tránh trường hợp học sinh vẽ bịa hoặc chép
lại ở hình minh họa trong sách giáo khoa. Đồng thời nên lựa chọn mẫu thật và
hướng dẫn học sinh cùng chuẩn bị mẫu cũng là một trong những yếu tố tạo cảm
hứng cho học sinh làm bài.
2.3.2.2. Sắp xếp chỗ ngồi:
Khi học phân mơn vẽ theo mẫu có thể sắp xếp cho học sinh ngồi thành
hình chữ U. Mẫu vẽ đặt ở giữa phía trên và nên đặt vừa tầm mắt để đảm bảo tất
cả học sinh trong lớp đều có thể nhìn thấy được vật mẫu. Hoặc sắp xếp thành
từng nhóm, từng tổ nhưng mỗi nhóm, tổ phải có một vật mẫu. Nên thay đổi hình
thức sắp xếp chỗ ngồi thường xuyên để tạo sự hứng khởi, mới mẻ cho học sinh,
tránh được sự nhàm chán.
2.3.2.3. Khởi động trước khi bước vào nội dung chính của bài học:
Trước khi bước vào nơi dung của bài mới hoạt động khởi động ở đầu tiết là

rất quan trọng. Để tạo hứng thú cho cả tiết học giáo viên nên cho cả lớp khởi
động bằng một bài hát hoặc một trò chơi, một câu đố liên qua đến bài học. Ví dụ
cho cả lớp hát bài "Quả gì", hoặc đố các em các câu đố về các vật mẫu chuẩn bị
6

skkn


bày cho các em vẽ trong tiết học như "Nói đến loại quả này ta nghĩ ngay đến nhà
bác học Newton?"...
2.3.2.4 Đặt mẫu vẽ:
Đối với vẽ theo mẫu, đặt mẫu vẽ có ý nghĩa quyết định đến bố cục bài vẽ:
- Đối với mẫu đơn:
Không đặt quá xa với tầm nhìn của học sinh nếu mẫu nhỏ nên chuẩn bị
theo nhóm.
Khơng nên đặt mẫu vẽ q cao mà nên đặt mẫu vẽ ở dưới đường tầm mắt
của học sinh.
Ví dụ: Khi đặt mẫu vẽ mẫu có dạng khối trụ phải cho học sinh nhìn thấy
được miệng trên hình elip.
- Đối với mẫu ghép:
Nên đặt đồ vật cao lớn ở trong cịn đồ vật thấp nhỏ ở ngồi để tạo được
khơng gian của bức tranh, không nên đặt hai mẫu vật ở vị trí hàng ngang, như
vậy thì bố cục sẽ không đẹp.
Không nên để hai mẫu vật ở sát, trùng nhau, như vậy chúng lại tạo nên
những đường nét trùng nhau, khi vẽ chắc chắn bài vẽ sẽ rất khó chịu, không tạo
được không gian của bài vẽ.
Không nên đặt hai đồ vật chính giữa nhau hoặc đặt chúng tách rời nhau
quá xa, bài vẽ cũng không được đẹp.

Bên cạnh đó để tạo hứng thú cho học sinh, giáo viên có thể cho học sinh lên

bày mẫu theo cảm nhận riêng rồi cho cả lớp nhận xét hoặc cho các tổ thi bày
mẫu và chọn ra tổ nào bày mẫu nhanh và đẹp nhất. Kinh nghiệm bản thân tôi
trong quá trình dạy cho thấy đây cũng là một cách rất hiệu quả trong việc tạo
khơng khí vui vẻ, sơi nổi của tiết học, tránh được sự nhàm chán, khô cứng.
2.3.2.5. Quan sát mẫu vẽ:
Đây là bước rất quan trọng, vì bất cứ vẽ gì chỉ thấy mới vẽ được. Khi nhìn
thấy được chính xác mới vẽ được chính xác.
Học sinh cần phải hình thành thói quen quan sát mẫu vẽ trước khi vẽ.
Cũng có thể đặt lên nhiều vật mẫu để học sinh quan sát và so sánh đối
chiếu, thấy được những chỗ khác nhau và từ đó các em sẽ tìm ra được đặc điểm
của mẫu vật định vẽ.
7

skkn


Tập cho học sinh thói quen khi quan sát, biết ước lượng cấu trúc, đặc
điểm, tỉ lệ… của vật mẫu, giúp các em khắc sâu hơn mẫu vật sẽ vẽ.
Hướng dẫn cho các em nên quy hình dạng của vật mẫu đó về các dạng
hình học đơn giản như: hình vng, hình chữ nhật, hình trịn, hình tam giác…
Trong q trình hướng dẫn học sinh quan sát, giáo viên nên kết hợp các
câu hỏi để học sinh trả lời. Câu hỏi cần phải có hệ thống từ đơn giản đến phức
tạp, chi tiết.
Ví dụ:
- Mẫu vật này là vật gì? Bộ mẫu gồm có mấy vật?
- Hình dáng của nó như thế nào?
- Nó có những màu sắc gì?
- Mẫu vật gồm có mấy bộ phận? Là những bộ phận nào?
- Chiều cao (hoặc dài) so vời chiều ngang, chiều nào lớn hơn?
- Hãy so sánh tỷ lệ giữa vật này với vật kia?

Kết hợp cho học sinh xem tranh, các bài tập của học sinh lớp trước, rồi phân
tích bài vẽ để các em nhận ra các khái niệm, cách sắp xếp bố cục, cách dựng
hình, cách vẽ đậm vẽ nhạt…Cho học sinh xem tranh của họa sỹ hoặc tranh của
học sinh khóa trước cũng là một cách để truyền cảm hứng cho học sinh. Vì vậy
giáo viên cần sưu tầm nhiều tranh vẽ theo mẫu đẹp liên quan đến bài học.
2.3.2.6. Hướng dẫn học sinh cách vẽ:
Phải hướng dẫn theo trình tự các bước thì học sinh mới nắm được kiến
thức đồng thời hình thành dần thói quen như: vẽ cái gì trước, vẽ cái gì sau, theo
trình tự từ bao quát đến chi tiết, giúp cho các em dễ dàng hơn trong q trình
học tập phân mơn vẽ theo mẫu đối với các bài học sau.
Để đạt được kết quả trên theo tôi cần phải hướng dẫn theo trình tự như
sau:
Thứ nhất : Xác định khung hình:
Trước tiên giúp các em quan sát mẫu và cách đặt hình vẽ khung hình trên
trang giấy sao cho cân đối, vừa mắt, không quá to, quá nhỏ, hay lệch trên, lệch
dưới lệch trái, lệch phải, trình bày ngang hay dọc giấy…bằng cách cho các em
xem nột số bài vẽ đẹp và một số bài lệch lạc chưa đẹp để học sinh phân tích so
sánh tìm ra bố cục bài vẽ đẹp.
Tiếp theo là hướng dẫn học sinh nhìn mẫu ước lượng chiều cao hay chiều
ngang.
Đối với mẫu ghép, sau khi có khung hình chung, giáo viên hướng dẫn các
em vẽ khung hình riêng cho từng đồ vật, tuyệt đối khơng dùng thước hay compa
để vẽ.
Thứ hai: Ước lượng tỉ lệ các bộ phận:
Yêu cầu học sinh nhìn mẫu thật để xác định tỉ lệ các bộ phận và đánh dấu
vào khung hình. Tỉ lệ các bộ phận khơng đúng sẽ quyết định đến hình dạng và
8

skkn

đặc điểm của hình vẽ, cần hướng dẫn kỹ bước này để tập cho các em có kỹ năng
tốt trong việc tự so sánh ước lượng khi tìm kích thước các bộ phận.

Thứ ba: Vẽ phác hình:
Theo các điểm đã đánh dấu, phác nhẹ với các nét vẽ dài và mạnh dạn, sau
đó nhìn mẫu và điều chỉnh lại tỉ lệ cho hợp lý và giống mẫu hơn.

Thứ tư : Vẽ chi tiết:
Bước này thì đơn giản hơn, dựa trên nét cơ bản hướng dẫn học sinh tiếp
tục quan sát mẫu và vẽ các nét chi tiết cho đúng với mẫu hơn.

9

skkn


Trong phần hướng dẫn học sinh vẽ này, tôi vừa hướng dẫn học sinh quan
sát và hướng dẫn học sinh cách vẽ, bên cạnh đó đặt một số câu hỏi theo hệ
thống, vừa khẳng định sau mỗi câu trả lời, đồng thời vẽ minh hoạ trên bảng hoặc
hoặc hướng dẫn trên các bước vẽ đã chuẩn bị sẵn giúp học sinh nhìn thấy trình
tự các bước vẽ của một bài vẽ theo mẫu.
Thứ năm : Vẽ đậm vẽ nhạt:
Nên hướng dẫn các em quan sát mẫu, xác định độ đậm, nhạt, trung gian
và tìm vị trí của chúng. Vẽ đậm vẽ nhạt thường chia ra ba mức độ là: Đậm –
trung gian – sáng.

Đối với các đồ vật có mặt hình cong như hình trụ, hình cầu thì nên vẽ theo
cấu trúc của hình mẫu, tức là khi vẽ đậm vẽ nhạt bằng nét chì hoặc màu cần vẽ
theo đường cong của nét chính. Tuy nhiên nét vẽ của các em đa số cịn vụng về,

nhưng từ từ thì các em cũng quen dần với cách vẽ đậm vẽ nhạt này, cố gắng
hướng dẫn các em vẽ theo sắc độ để diễn tả tốt hơn hình khối của mẫu vật.
Đối với bước quan sát và hướng dẫn học sinh cách vẽ, giáo viên nên
chuẩn bị kỹ ở nhà cũng như trên lớp để cân đối thời gian phù hợp, dành thời
gian nhiều cho học sinh luyện tập thực hành.
2.3.2.7. Hướng dẫn học sinh làm bài tập:
10

skkn


Khi các em thực hành giáo viên bao quát lớp và để có thể nhắc nhở chung
cả lớp. Đồng thời quan sát theo dõi, làm việc riêng với từng học sinh còn lúng
túng khi thực hành vẽ. Hướng dẫn lại để cho các em tự tin hơn và vẽ được. Chỉ
ra cho các em những chỗ chưa hợp lý và gợi ý cách sửa chữa, điều chỉnh về bố
cục, nét vẽ, hình vẽ, vẽ đậm vẽ nhạt
2.3.2.8. Tổng kết bài dạy:
Giáo viên chọn một số bài vẽ đẹp, đạt yêu cầu và chưa đạt đính lên bảng
hướng dẫn học sinh quan sát, nhận xét các bài vẽ của bạn, kết hợp câu hỏi gợi ý
để các em tìm ra bài vẽ đẹp, chưa đẹp so với vật mẫu về bố cục, hình vẽ, nét vẽ,
cách vẽ đậm nhạt. Khơng nên nhận xét chung chung thiếu sự phân tích trên các
bài tập. Cho học sinh tự bình chọn bài vẽ đẹp và được sự nhất trí của cả lớp.
Giáo viên nhận xét, đánh giá và động viên khích lệ tinh thần học sinh.
Tóm lại, để vừa có thể cùng học sinh khai thác kiến thức bài học, giúp các
em có được những bài thực hành có kết quả cao lại vừa mang lại cho các em
hứng thú đối với phân môn có phần "khơ khan" này, giáo viên phải làm thế nào
đó để tiết học diễn ra vui vẻ, sơi nổi, tránh sự căng thẳng, nhàm chán.
2.3.3. Tạo sự hứng thú cho học sinh trong học tập phân môn vẽ theo mẫu
thông qua việc áp dụng, lồng ghép một số phương pháp tổ chức hoạt dộng
học tập của học sinh nhằm tránh sự nhàm chán:

Trong bốn phân môn của Mĩ thuật thì vẽ theo mẫu được coi là phân mơn
“khơ khan” nhất vì thế để tránh sự nhàm chán của học sinh bản thân tơi ngồi
việc thực hiện các giải pháp giúp học sinh nắm vững và học tốt các kiến thức vẽ
theo mẫu tôi cũng chú trọng tới việc áp dụng một số phương pháp nhằm giúp
học sinh hứng thú hơn đối với tiết học phân môn này cụ thể như sau:
- Nâng cao vai trị chủ động, tích cực của học sinh bằng cách yêu cầu học
sinh tự chuẩn bị mẫu vẽ, tự bày mẫu.
- Thay đổi hình thức tổ chức học tập khi thì tập trung quan sát, thực hành
cùng một mẫu, hoạt động cá nhân, khi vẽ theo nhóm mỗi nhóm một mẫu, hoạt
động nhóm.
- Thay đổi hình thức thực hành của học sinh: Yêu cầu học sinh thực hành cá
nhân hoặc thực hành nhóm hoặc đại diện từng nhóm thực hành trên bảng…
- Thay đổi hình thức hướng dẫn học sinh cách vẽ của giáo viên: Khi thì
hướng dẫn bằng cách minh họa trên bảng, khi thì hướng dẫn qua các bước vẽ đã
chuẩn bị sẵn hoặc sử dụng công nghệ thông tin minh họa từng bước vẽ, trình
chiếu video tiến trình vẽ yêu cầu học sinh nhận xét…
- Lồng ghép các trò chơi, sinh hoạt tập thể trong tiết học. Có thể trị chơi
được tổ chức trong phần khởi động trước khi vào bài mới. Ví dụ đưa ra các câu
đố về vật mẫu sẽ vẽ trong tiết học. Hoặc tổ chức cho mỗi nhóm bắt thăm và hát
về một loại quả… Trong phần bày mẫu, thỉnh thoảng giáo viên cũng có thể cho
các tổ thi bày mẫu nhanh và đúng cũng sẽ tạo được sự hứng thú trong tiết học.
11

skkn


Trị chơi cũng có thể thực hiện trong phần hướng dẫn cách vẽ. Đối với
những bài đầu giáo viên có thể hướng dẫn chi tiết, cụ thể từng bước vẽ nhưng ở
những bài sau khi các em đã có kiến thức cơ bản thì giáo viên có thể cho các em
chơi trò "Sắp xếp thứ tự các bước vẽ và gọi tên, phân tích từng bước". Muốn

thực hiện được trị chơi này giáo viên cần chuẩn bị các bước vẽ đã được vẽ sẵn
trên giấy. Có thể chuẩn bị thành nhiều bản mỗi bản một hướng vẽ khác nhau để
cho các tổ hoặc nhiều em thi sẽ tạo được không khí sơi nổi của tiết học. Sau khi
các em dán lên bảng theo thứ tự các bước giáo viên yêu cầu học sinh gọi tên
từng bước và phân tích cách thực hiện các bước đó. Giáo viên sẽ là người kết
luận và củng cố lại kiến thức giúp học sinh hiểu hơn cách làm bài.
Hoặc giáo viên cũng có thể tổ chức các nội dung trong bài học thành một
cuộc đua giữa các tổ, nhóm. Ví dụ: Thi khởi động, thi “vượt chướng ngại vật”
trong phần quan sát nhận xét vật mẫu, thi “Tăng tốc” trong phần hướng dẫn học
sinh cách vẽ, thi “Về đích” trong phần thực hành theo nhóm. Cuối tiết học giáo
viên sẽ là người tổng hợp điểm từng phần thi của các nhóm.
Lưu ý khi tổ chức trò chơi: Cuối mỗi trò chơi giáo viên phải đánh giá,
khen thưởng tổ hoặc học sinh đã làm tốt phần thi của trị chơi này. Có thể phần
thưởng là những tràng pháo tay hoặc phần thưởng là những vật mẫu hoa quả đã
chuẩn bị…
2.3.4. Thực nghiệm dạy học một tiết học cụ thể:
Tiết 13, bài 23 lớp 7: Vẽ theo mẫu: Cái ấm tích và cái bát (Vẽ hình)
Bài 23: Vẽ Theo Mẫu
CÁI ẤM TÍCH VÀ CÁI BÁT
(Tiết 1 – Vẽ hình)
I. MỤC TIÊU
Sau bài học, học sinh đạt được:
1. Kiến thức:
- Học sinh biết cách đặt mẫu hợp lý, nắm được cấu trúc chung của một số đồ
vật.
- Học sinh hiểu cách vẽ theo mẫu có hai đồ vật.
2. Kĩ năng:
- Học sinh vẽ được hình sát với mẫu.
- Học sinh thực hiện thành thạo các bước vẽ theo mẫu có hai đồ vật.
3. Thái độ (giá trị):

- Thói quen: Học sinh có thói quen quan sát phân tích vật mẫu.
- Tính cách: Học sinh yêu thích phân mơn vẽ theo mẫu.
4. Định hướng hình thành năng lực:
- Năng lực tư duy, ngôn ngữ.
12

skkn


-

Năng lực giải quyết vấn đề.
Năng lực giao tiếp nghệ thuật.
Năng lực hợp tác và tự học.
Năng lực đánh giá và tự đánh giá.

II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Vật mẫu: Cái phích, quả bóng, cái chai…
- Máy chiếu, các bước vẽ theo mẫu, bài vẽ theo mẫu của học sinh các năm trước,
phiếu học tập.
2. Chuẩn bị của học sinh
- Giấy, bút chì, tẩy,…
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC:
1. Ổn định tổ chức.
2. Tiến trình các hoạt động dạy học:
HOẠT ĐỘNG 1:
Khởi động (5 phút)
1. Mục tiêu:
- Tạo khơng khí vui vẻ, thoải mái cho tiết học. Ôn lại kiến thức về hình khối.

- Thơng qua hoạt động khởi động giáo viên giới thiệu bài mới.
2. Phương pháp:
Hoạt động tập thể
3. Hình thức tổ chức hoạt động:
Chơi trị chơi theo nhóm.
4. Phương tiện tổ chức hoạt động:
- Máy chiếu.
- Phiếu học tập.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Bước 1: Giao nhiệm vụ:
- GV tổ chức cho học sinh chơi trị chơi
“Tìm tên các hình khối”.
- GV chiếu hình ảnh các hình khối. u cầu
các nhóm điền tên các hình khối vào phiếu
học tập. Nhóm nào hồn thành nhanh nhất
và đúng nhất nhóm đó sẽ thắng cuộc.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ:
- Các nhóm thảo luận, điền tên các hình
khối vào phiếu học tập. Cử đại diện một học
sinh dán lên bảng.
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- GV nhận xét, kết luận. Khen thưởng nhóm
thắng cuộc.
Bước 4. Giới thiệu bài mới:
Hình khối và đồ vật có gì liên quan đến
13

skkn

nhau? Làm thế nào để vẽ được hình sát với
mẫu nhất? Trong tiết học hôm nay cô và các
em sẽ cùng nhau đi tìm hiểu về vấn đề này.
HOẠT ĐỘNG 2:
Hoạt động hình thành kiến thức mới (17 phút)
1. Hướng dẫn học sinh quan sát – nhận xét (7 phút).
+ Mục tiêu
- Học sinh biết cách đặt mẫu hợp lý, nắm được cấu trúc chung của một số đồ
vật.
- HS hình thành thói quen quan sát và phân tích được đặc điểm cấu tạo của vật
mẫu.
+ Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Vấn đáp.
- Trực quan.
+ Hình thức tổ chức hoạt động:
- Hoạt động nhóm.
+ Phương tiện dạy học:
- Vật mẫu: Cái phích, quả bóng, cái chai, lọ hoa.
- Máy chiếu.
- Phiếu học tập.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
I. Quan sát – nhận xét:
+ Giới thiệu cấu trúc của một số đồ vật.
- GV giới thiệu về cấu trúc của cái chai.
- GV chiếu hình lọ hoa. Yêu cầu HS nhận
xét về cấu trúc của lọ hoa.
+ Bày mẫu:

- GV giới thiệu mẫu vẽ. Chiếu hình một vài
cách bày mẫu đẹp và chưa đẹp. Yêu cầu HS
nhận xét về cách bày mẫu.
- HS lên bảng bày mẫu.
- HS khác nhận xét.
- GV kết luận.
+ Hướng dẫn học sinh quan sát cấu tạo
mẫu:
Bước 1. Giao nhiệm vụ
- GV yêu cầu các nhóm hồn thành nội
dung phiếu học tập:
- Cái phích gồm có ….. phần
- Nắp phích có dạng hình….
- Vai phích códạng hình….
- Thân phích có dạng hình….
14

skkn


- Đế phích có dạng hình….
- Quả bóng có dạng hình….
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- HS: Thảo luận, trao đổi theo nhóm, ghi
vào phiếu học tập.
- GV: Nhắc nhở học sinh cùng hoạt động,
hướng dẫn các em cách thực hiện.
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- HS: Từng nhóm dán phiếu học tập lên
bảng.

- Đại diện một nhóm trình bày kết quả thảo
luận.
- HS nhóm khác nhận xét, bổ xung.
Bước 4. Phương án kiểm tra đánh giá
- GV nhận xét, kết luận.
* GV hướng dẫn HS nhận xét về tỉ lệ các
bộ phận của vật mẫu:
+ Theo chiều rộng:
? Bộ phận nào của phích là rộng nhất? Bộ
phận nào nhỏ nhất?
? Nắp rộng bằng khoảng mấy phần thân
phích?
? Thân phích rộng bằng khoảng mấy phần
chiều dài của phích?
+ Theo chiều dài:
? Bộ phận nào của phích dài nhất, ngắn
nhất?
? Nắp phích dài bằng khoảng mấy phần
thân phích?
+ So sánh tỷ lệ của quả bóng và vái phích:
? Chiều rộng của quả bóng bằng khoảng
mấy phần chiều rộng của thân phích?
- HS quan sát trả lời.
- GV kết luận.

- Thân phích rộng nhất; nắp
phích nhỏ nhất.
- Nắp phích rộng bằng
khoảng 2/4 thân phích.
- Thân phích rộng bằng

khoảng 1/4 chiều dài của
phích.
- Thân phích là dài nhất; ngắn
nhất là nắp phích.
- Khoảng 1/5 chiều dài phích.

2. Hướng dẫn học sinh cách vẽ hình ( 10 phút)
+ Mục tiêu:
- Học sinh hiểu cách thực hiện vẽ hình mẫu có hai đồ vật theo các bước.
+ Phương pháp:
- Thảo luận nhóm.
- Vấn đáp.
- Thuyết trình.
- Trực quan.
+ Hình thức tổ chức hoạt động:
15

skkn


- Hoạt động nhóm.
+ Phương tiện dạy học:
- Các bước vẽ hình.
- Một số bước vẽ ở các hướng khác nhau.
- Máy chiếu.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
Bước 1. Giao nhiệm vụ
- GV dán lên bảng các bước vẽ hình. Yêu
cầu các nhóm thảo luận nêu tên của từng
bước.

Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ
- HS: Trao đổi, thảo luận theo nhóm. Ghi
kết quả vào phiếu học tập.
- GV: Quan sát học sinh thảo luận. Hướng
dẫn học sinh cách làm.
Bước 3. Thảo luận, trao đổi, báo cáo
- HS: Đại diện nhóm trình bày kết quả thảo
luận.
- HS nhóm khác nhận xét
Bước 4. Phương án kiểm tra đánh giá
- GV nhận xét kết quả thảo luận của các
nhóm.
- GV hướng dẫn học sinh các bước vẽ:
+ Vẽ khung hình chung và riêng:
? Khung hình chung của mẫu là khung
hình gì?
? Khung hình của cái phích là khung hình
gì?
? Khung hình của quả bóng là khung hình
gì?
- HS trả lời.
- GV dùng hình minh họa hướng dẫn.
- GV cho HS nhận xét về hai bài có bố cục
vẽ khung hình chưa đẹp.
+ Xác định tỷ lệ các bộ phận và vẽ phác
nét chính.
- GV dùng hình minh họa hướng dẫn cho
học sinh.
+ Vẽ chi tiết.
- GV dùng hình minh họa hướng dẫn cho

học sinh.
+ Hồn thiện hình:
? Theo em bước hồn thiện hình là phải
làm gì?
- GV dùng hình minh họa hướng dẫn cho

NỘI DUNG CHÍNH
II. Cách vẽ hình:
1. Vẽ khung hình chung và
riêng.

2. Xác định tỷ lệ các bộ phận
và vẽ phác nét chính.

3. Vẽ chi tiết.

16

skkn


học sinh.
- GV trình chiếu một số bài có bố cục đẹp
và chưa đẹp để học sinh nhận xét.
- HS nhận xét. GV kết luận.
- GV trình chiếu một số bài vẽ đẹp của học
sinh các năm trước cho học sinh tham
khảo.

4. Hồn thiện hình

HOẠT ĐỘNG 3:
Luyện tập ( 20 phút)
1. Mục tiêu:
- Học sinh biết cách vẽ hình sát với mẫu.
- Học sinh biết đánh giá và tự đánh giá được bài thực hành của mình và của bạn,
từ đó rút kinh nghiệm để điều chỉnh bài làm của mình.
2. Phương pháp:
- Thực hành.
- Trực quan.
3. Hình thức tổ chức hoạt động:
- Làm việc cá nhân.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS

NỘI DUNG CHÍNH

17

skkn


Bước 1: Giao nhiệm vụ:
III. Thực hành:
HS thực hành vẽ hình theo mẫu bày trên Vẽ hình theo mẫu bày trên
bàn.
bàn.
Bước 2. Thực hiện nhiệm vụ:
- Học sinh lấy đồ dùng học tập thực hành vẽ
hình theo mẫu bày trên bàn.
- Giáo viên bao quát, hướng dẫn HS thực

hành. Hướng dẫn thêm cho những HS còn
lúng túng.
Bước 3. Đánh giá kết quả thực hành:
- Giáo viên thu một vài bài làm của học sinh
dán lên bảng. Yêu cầu học sinh nhận xét về:
+ Bố cục.
+ Hình.
- HS nhận xét.
- GV kết luận.

HOẠT ĐỘNG 4:
Vận dụng (3 phút)
1. Mục tiêu:
- HS hiểu được mục tiêu của bài học.
- HS hình thành thói quen phân thích cấu trúc đồ vật.
- HS thêm u mơn học.
2.Phương pháp:
- Thuyết trình.
3. Hình thức tổ chức hoạt động:
- Làm việc cá nhân.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
NỘI DUNG CHÍNH
Bước 1: Giao nhiệm vụ:
? Qua tiết học này em rút ra được bài học gì?
- HS trả lời.
- GV : Về nhà quan sát và phân tích cấu trúc
của các đồ vật khác: Cái ấm, cái chén, tích
nước…
- Tập bày mẫu có hai đồ vật khác và vẽ hình:
Cái ấm và cái bát…

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:
Học sinh thực hiện ở nhà.
3. Dặn dò:
- Xem trước bài 29: Thường thức mĩ thuật: Sơ lược về mĩ thuật thế giới thời kỳ
cổ đại.
……………..***…………………
18

skkn


2.4. Hiệu quả của việc sử dụng sáng kiến kinh nghiệm.
Qua quá trình thực hiện trong năm học 2021 – 2022 tại khối 7 trường
THCS Cổ Lũng, tôi nhận thấy đối với phân môn vẽ theo mẫu so với kết quả
đầu năm thì kết quả cuối kỳ I có sự tiến bộ rõ. Cụ thể như sau:
+ Khảo sát về chất lượng :
Thời điểm khảo Tổng số học sinh Số lượng bài đạt
Số lượng bài chưa
sát
yêu cầu
đạt yêu cầu
Đầu năm
56
42
14
Cuối học kỳ I
56
52
4
Qua bảng khảo sát về chất lượng ta có thể thấy đã có sự chuyển biến tích

cực: Từ 42 bài đạt yêu cầu trong đợt khảo sát đầu năm tăng lên 52 bài đạt yêu
cầu trong đợt khảo sát cuối học kỳ I (tăng 10 bài).
+ Khảo sát về sự hứng thú học tập phân môn vẽ theo mẫu:
Thời điểm khảo Tổng số học sinh
Số lượng HS có
Số lượng HS
sát
hứng thú
không hứng thú
Đầu năm

56

37

19

Cuối học kỳ I

56

53

3

Sự hứng thú học tập đối với phân môn vẽ theo mẫu giữa đầu năm và cuối
học kỳ I cũng tăng rõ rệt từ 37 học sinh tăng lên 53 học sinh (tăng 16 học sinh).
Như vậy, qua bảng khảo sát so sánh đầu năm và cuối kỳ I có thể nhận
thấy sau một thời gian áp dụng một số phương pháp, kinh nghiệm tổ chức hoạt
động học tập trong quá trình giảng dạy, kết quả về chất lượng học tập phân mơn

vẽ theo mẫu đã có sự tiến bộ đặc biệt là sự hứng thú trong học tập đối với phân
môn này cũng đã tăng lên rõ rệt.
3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.
3.1 Kết luận:
Trong quá trình thực hiện, bản thân tôi đã rút ra bài học kinh nghiệm
như sau:
- Phải uốn nắn và hình thành cho học sinh thói quen học tập ngay từ đầu.
Sự chuẩn bị bài, vật mẫu đặc biệt là đồ dùng học tập rất quan trọng và có ảnh
hưởng lớn đến chất lượng bài học, bài thực hành của học sinh.
- Cần nghiên cứu kỹ đồ dùng dạy học cho phù hợp với mục đích yêu cầu
của từng bài dạy. Đồ dùng dạy học phải phù hợp và có tính thẩm mĩ cao tạo sự
hứng thú cho học sinh.
- Phát huy tính chủ động, tích cực của học sinh khi yêu cầu học sinh tự
chuẩn bị mẫu vẽ, tự bày mẫu, thảo luận, nhận xét cách bày mẫu của bạn, nhận
xét bài bạn…Học sinh được hoạt động nhiều sẽ tích cực và hứng thú hơn.
- Nên sử dụng mẫu thật và đặt mẫu cho học sinh quan sát. Mẫu phải to,
đẹp, thu hút sự chú ý quan sát của học sinh. Hướng dẫn cho học sinh quan sát và
hướng dẫn cách vẽ theo trình tự và khoa học. Tập cho các em có thói quen làm
19

skkn


việc theo khoa học, phát triển óc quan sát, kết hợp nhanh và linh hoạt hơn giữa
đầu óc, mắt và đôi bàn tay.
- Cần quan tâm nhiều và hướng dẫn kỹ hơn các đối tượng học sinh yếu
khi thực hành. Khuyến khích, nêu gương những học sinh tích cực, có năng
khiếu.
- Thay đổi cách bố trí phịng học khi thì ngồi theo hình chữ U, khi ngồi
theo nhóm…Tạo sự mới mẻ, tránh nhàm chán.

- Động viên khen thưởng kịp thời nhằm giúp học sinh phấn chấn tinh
thần, tích cực thi đua hơn trong học tập.
- Ln thay đổi hình thức tổ chức hoạt động học tập của học sinh để tránh
sự nhàm chán.
- Sử dụng công nghệ thông tin trong tiết dạy.
- Luôn kết hợp vừa học vừa chơi, khai thác kiến thức thơng qua các trị
chơi, câu đố, các cuộc thi...vừa tạo khơng khí vui vẻ, sơi nổi của tiết học vừa tạo
được sự hứng thú, niềm say mê của học sinh đối với phân môn vẽ theo mẫu nói
riêng và mơn Mĩ thuật nói chung.
Nội dung trên là một số kinh nghiệm của cá nhân tôi được áp dụng trong
q trình giảng dạy, tơi nhận thấy học sinh tơi phụ trách có sự tiến bộ hơn trong
q trình học tập môn Mĩ thuật nhất là đối với phân môn vẽ theo mẫu.
Đề tài sáng kiến kinh nghiệm này sau khi được áp dụng tại trường THCS
Cổ Lũng đã đạt được hiệu quả cao trong giảng dạy phân môn vẽ theo mẫu. Mặt
khác thông qua việc áp dụng đề tài đã tạo nên nền tảng vững chắc trong việc học
tập cho môn Mĩ thuật và hỗ trợ các môn học khác. Ngoài việc phục vụ cho học
tập các em cịn có thêm kỹ năng thấy được vẻ đẹp của những đồ vật xung quanh,
biết tôn trọng và yêu quý giữ gìn nó.
3.2 Kiến Nghị:
Qua những gì đã trình bày ở trên tơi xin có một số đề xuất sau:
+ Đối với nhà trường:
- Mĩ thuật là môn học đặc thù do vậy rất cần có phịng học riêng cho
những giờ học nhất là đối với phân môn vẽ theo mẫu.
- Tạo điều kiện hỗ trợ mua vật mẫu đa dạng, sinh động hơn.
+ Đối với Phòng giáo dục:
- Mở thêm các lớp tập huấn nâng cao hơn nữa kỹ năng, phương pháp
giảng dạy cho giáo viên môn Mĩ thuật.
- Hiện nay mỗi trường chỉ có một giáo viên mĩ thuật vì vậy cần bố trí cho
giáo viên được đi thăm quan, dự giờ đồng nghiệp tạo cơ hội cho giáo viên được
học hỏi, trau dồi, đúc kết được những kinh nghiệm hay, bổ ích cho bản thân

nhằm áp dụng vào việc dạy và tổ chức các hoạt động vui chơi, học tập được dễ
dàng hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

20

skkn


XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Bá Thước, ngày 16 tháng 5 năm 2022
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, khơng sao chép nội dung của
người khác.
Người viết

Nguyễn Ngọc Tuấn

Phạm Văn Lợi

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
STT

Tài liệu tham khảo

1

Sách giáo khoa Mỹ thuật 6,7,8,9 (Nhà xuất bản Giáo dục)

2

Sách giáo viên Mỹ thuật 6,7,8,9 (Nhà xuất bản Giáo dục)

3

Phương pháp giảng dạy mĩ thuật (Nhà xuất bản Giáo dục)

4

Giáo trình mĩ thuật (Nhà xuất bản ĐHSP)

5

Phương pháp giảng dạy Mĩ thuật (Nhà xuất bản Giáo dục )

6

Thiết kế bài giảng Mĩ thuật lớp 6,7,8,9 (Nhà xuất bản Văn
Hoá
Trang giáo án điện tử (Nhà xuất bản Đại học sư phạm.)

7

Ghi
chú

21

skkn

DANH MỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN KINH
NGHIỆM NGÀNH GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN, TỈNH VÀ CÁC
CẤP CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Phạm Văn Lợi
Chức vụ và đơn vị công tác: Trường THCS Cổ Lũng

TT
1.

Tên đề tài SKKN

Cấp đánh giá
xếp loại

Phát triển một số nét đặc
trưng ngôn ngữ tạo hình ở
học sinh THCS thơng qua Phịng GD&ĐT
Bá Thước
phân môn vẽ tranh

Kết quả
đánh
giá xếp
loại

C

Năm học
đánh giá
xếp loại

2011-2012

22

skkn


2.

3.

Sử dụng minh họa trực quan
ở môn Mĩ thuật lớp 7

Phòng GD&ĐT
Bá Thước

Một số giải pháp giúp học
sinh hứng thú học phân mơn
thường thức mĩ thuật ở Phịng GD&ĐT
Bá Thước
Trường THCS Cổ Lũng

B

2014-2015

C

2019-2020

PHỤ LỤC
(Hoạt động dạy học của Giáo viên và hoạt động học tập của học sinh)

23

skkn


Hình: 1 và 2 Tổ chức dạy học bằng cơng nghệ thông tin

24

skkn