Bài thuốc chữa bệnh chữa ho từ cây bách hợp pdf

Bài thuốc chữa bệnh chữa ho từ cây bách hợp



Bách hợp còn có tên khác là tỏi rừng, khẻo ma (Tày), kíp pá (Thái), cà ngái dòi
(Dao). Là cây cỏ, cao 0,5 - 1m. Thân hành to màu trắng, sống nhiều năm. Lá mọc
so le, hình mác thuôn, mép nguyên. Cụm hoa mọc ở đầu cành, gồm 3 - 5 hoa to,
hình hoa kèn màu trắng. Quả nang 3 ngăn, nhiều hạt nhỏ. Cây mọc hoang ở các
trảng cỏ và bờ nương rẫy vùng núi cao.
Bộ phận dùng làm thuốc là thân hành, thu hái vào cuối mùa hạ đầu mùa thu, khi
cây bắt đầu khô héo, rửa sạch, tách vảy, đồ nóng hoặc nhúng vào nước sôi 5 - 10
phút, phơi hoặc sấy khô hoặc sao tẩm với mật ong. Dược liệu có màu trắng ngà hay
vàng nhạt, cứng, có đường gân ở trong, dễ bẻ gãy, vị hơi đắng, nhớt.
Theo Đông y, bách hợp có vị ngọt nhạt, tính mát, có công năng dưỡng âm nhuận
phế, thanh tâm, an thần, giải độc, nhuận trạng, lợi đại tiểu tiện,… Thường dùng
làm thuốc bổ, chữa ho, ho khan hoặc ho có đờm quánh, viêm phế quản, thần kinh
suy nhược, mất ngủ,… Dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc bột.

Cây bách hợp
Dưới đây là một số bài thuốc sử dụng bách hợp
Chữa ho do viêm phế quản: Bách hợp 30g, mạch môn đông 10g, bách bộ 8g, thiên
môn đông 10g, tang bạch bì 12g, ý dĩ nhân 15g, nước 1.000ml. Sắc còn 400ml,
chia làm 3 lần, uống trong ngày. Hoặc: Bách hợp tươi 50g, hạnh nhân 10g, gạo tẻ
50g. Gạo vo sạch, cho vào nồi nấu cháo, đến khi gần được cho bách hợp và hạnh
nhân (bỏ vỏ) vào, cho thêm ít đường, ăn trong ngày, có công dụng nhuận phế, trừ
ho, dùng tốt cho người bệnh viêm phế quản, khí quản.
Chữa mất ngủ: Bách hợp tươi 60g, mật ong 1 - 2 thìa, hấp chín, ăn trước khi ngủ.

Hoặc: Bách hợp 30g, hạt sen 30g, thịt lợn 250g, hầm nhừ, ăn trong ngày.
Nhuận phế, chỉ khái, định tâm, an thần (thích hợp với người phế táo ho nhiều, thần
trí hoảng hốt, tâm thần bất định,…): Bột bách hợp 30g, gạo nếp 50g, đường phèn
vừa đủ. Cho gạo và bách hợp vào nồi thêm nước nấu thành cháo thật nhuyễn.
Trước khi ăn cho thêm đường phèn. Ăn nóng vào buổi sáng hoặc tối. Dùng 20
ngày một liệu trình.
Dưỡng tâm, an thần (dùng khi tâm hồi hộp, tâm phiền, nhất là sau khi ốm dậy):
Bách hợp 24g, tri mẫu 12g, ngọ trúc 12g, sắc uống. Dùng 7 - 10 ngày.
Chữa tiểu khó, nước tiểu ngắn đỏ do phế nhiệt: Bách hợp 12g, mạch môn đông
12g, bạch thược 10g, cam thảo 8g, mộc thông 8g, sắc uống. Dùng 5 - 7 ngày.
Mụn nhọt sưng đau: Bách hợp 12g, kim ngân hoa 10g, liên kiều 10g, sắc uống.
Hoặc dùng bách hợp tươi thêm vài hạt muối, giã nát, đắp vào mụn nhọt sẽ chóng
khỏi.
Lưu ý: Không dùng bách hợp trong trường hợp cảm lạnh, tiêu chảy, tỳ vị hư hàn.