Bao cao de tai khoa học cho HS

TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ TÀI
“Thử nghiệm chế tạo dung dịch khử mùi hôi nách, hôi chân dành cho lứa tuổi dậy thì”
1. Lý do chọn đề tài
Lứa tuổi dậy thì lượng mồ hơi ra nhiều, cộng với nhiều hoạt động vận động chạy
nhảy dẫn đến mồ hôi ra càng nhiều hơn đó là lý do khiến cơ thể ln có nhiều mùi hơi
khó chịu. Tuy khơng ảnh hưởng đến sức khỏe nhưng hôi nách lại gây ra nhiều phiền toái,
ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Và hơi nách tuổi dậy thì thường sẽ mau
hết khi chúng ta bước qua giai đoạn trưởng thành, nhưng nó chỉ thực sự hết đối với
những bạn biết phòng tránh và giữ gìn vệ sinh tốt.
Trước đây người dân đã sử dụng lá trầu không, lá mã đề, quế,... để khử các loại
mùi hôi của cơ thể, hoặc biết sử dụng quế làm tinh dầu thơm, dùng nha đam để làm mịn
và trắng da. Tuy nhiên, các loại sản phẩm trên chỉ được sử dụng đơn lẻ hoặc được người
dân sử dụng dưới dạng tươi và chưa được sử dụng phổ biến với mục đích điều trị bệnh
khử mùi hơi nách. Bên cạnh đó các sản phẩm tươi không thể bảo quản được lâu. Việc pha
chế các loại sản phẩm tươi đó mất thời gian và công sức. Với mong muốn từ các nguyên
liệu gần gũi, phổ biến địa phương để chế biến ra một loại dung dịch có tác dụng hỗ trợ
điều trị bệnh hôi nách, hôi chân dành cho lứa tuổi dậy thì.
2. Giả thuyết khoa học.
Nếu chọn đúng ngun liệu và pha chế hợp lí thì sẽ tạo ra được một loại dung dịch
có tính năng khử mùi hơi nách, hơi chân dành cho lứa tuổi dậy thì rất tốt, giá thành rẻ,
bảo quản lâu, an toàn cho người sử dụng.
- Những bạn bị mắc bệnh về mùi hơi cơ thể đều có thể tự chế tạo ra sản phẩm để
sử dụng từ nguồn nguyên liệu dễ tìm kiếm.
- Giúp những bạn khác bị mắc bệnh mùi hôi cơ thể tự tin hơn trong mọi hoạt động tập
thể.
3. Những phương pháp đã sử dụng
- Phương pháp nghiên cứu cơ sở lý thuyết: Tìm hiểu các tài liệu liên quan.
- Phương pháp chuyên gia: Tham khảo ý kiến của giáo viên và những người có chun
mơn.
- Phương pháp thực nghiệm: Thực nghiệm các sản phẩm đã xây dựng.
4. Quy trình điều chế dung dịch khử mùi hơi nách, hơi chân

- Tìm hiểu về các phương pháp điều chế dung dịch khử mùi hơi nách trong dân
gian
- Tìm hiểu về lợi ích của các nguyên liệu đối với việc khử mùi hơi cơ thể
- Xây dựng quy trình chế tạo dung dịch khử mùi hôi nách, hôi chân:
+ Chuẩn bị nguyên liệu, dụng cụ
+ Cân và sơ chế nguyên liệu -> Xay nguyên liệu -> chưng cất tinh dầu -> pha chế
theo các nồng độ -> thử nghiệm tìm ra nồng độ thích hợp nhất -> đóng chai thành phẩm 1


> thử nghiệm rộng rãi cho nhiều học sinh khác và ghi chép phản hồi.
5. Kết luận: Đề tài đã xây dựng thành cơng quy trình điều chế dung dịch khử mùi hôi
nách đáp ứng nhu cầu cho lứa tuổi dậy thì.
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Em và Q.A học chung một lớp đã ba năm rồi, chơi với nhau khá thân thiết. Cả hai
đều là học sinh khá giỏi của lớp nhưng đứa nào cũng tự ti về chính bản thân mình bởi
một lý do khá nhạy cảm mà khơng đứa nào muốn nói ra với ai và cũng không thổ lộ cho
nhau nghe. Cho đến khi cả hai nảy sinh ra ý nghĩ tại sao mình khơng tìm cách nào đó để
tự tin hơn khi đến lớp, để các bạn khơng cịn xa lánh và sẵn sàng ngồi bên cạnh mình. Đó
chính là động lực giúp hai đứa em quyết tâm mày mò suốt một thời gian dài, để tìm ra
cơng thức chế tạo sản phẩm khử mùi hơi nách cho bản thân mình, đến nay sản phẩm đã
bước đầu đạt được thành công. Sản phẩm đã giúp bản thân được tự tin và cũng giúp được
nhiều bạn khác cũng có chung nỗi niềm giống như mình.
Lứa tuổi của chúng em là tuổi dậy thì nên lượng mồ hôi ra nhiều, cộng với nhiều
hoạt động vận động chạy nhảy dẫn đến mồ hôi ra càng nhiều hơn đó là lý do khiến cơ thể
ln có nhiều mùi hơi khó chịu. Có nhiều khi, một số bạn khi bị gọi lên bảng, hay phải
đứng lên trả lời về một câu hỏi khó nào đó đã cảm thấy ướt đẫm lưng áo và nách. Ngoài
vùng lưng và nách, mồ hơi cịn ra nhiều ở bẹn, lịng bàn tay, bàn chân, đầu,... làm cho
chúng em bắt đầu có mùi khó chịu. Nhiều bạn lại lười tắm nên cái mùi đó thật khó chịu khi
giao tiếp. Hơi nách hoặc hơi chân bắt đầu xuất hiện ở tuổi dậy thì, bởi ở độ tuổi này, các

hormone gia tăng, theo đó là sự tăng tiết của tuyến mồ hôi. Chúng bắt đầu tiết ra nhiều hợp
chất amoniac và kết hợp với ô vi khuẩn xấu xâm nhập từ bên ngoài, gây ra mùi hơi nách
khó chịu. Tuy khơng ảnh hưởng đến sức khỏe, nhưng hơi nách lại gây ra nhiều phiền tối,
ảnh hưởng đến cuộc sống sinh hoạt hàng ngày. Hôi nách tuổi dậy thì thường sẽ mau hết khi
chúng ta bước qua giai đoạn trưởng thành, nhưng nó chỉ thực sự hết đối với những bạn biết
phịng tránh và giữ gìn vệ sinh tốt. Đó cũng chính là lý do chúng em mong muốn tạo ra
được sản phẩm hữu ích cho các bạn lứa tuổi dậy thì, đồng thời tuyên truyền cho các em
nhỏ đang chuẩn bị bước vào tuổi dậy thì một số kiến thức để phịng tránh bệnh.
Trước đây, người dân đã sử dụng lá trầu không, lá mã đề,.. để khử các loại mùi hôi
của cơ thể, hoặc biết sử dụng quế làm tinh dầu thơm, dùng nha đam để làm mịn và trắng
da. Tuy nhiên, các loại sản phẩm trên chỉ được sử dụng đơn lẻ hoặc được người dân sử
dụng dưới dạng tươi và chưa được sử dụng phở biến với mục đích điều trị bệnh khử mùi
hôi nách. Bên cạnh đó các sản phẩm tươi không thể bảo quản được lâu. Việc pha chế các
loại sản phẩm tươi đó mất thời gian và công sức. Với mong muốn từ các nguyên liệu gần
gũi, phổ biến địa phương: lá trầu không, lá cây mã đề và các loại thảo dược quý khác như
vỏ quế, nha đam để chế biến ra một loại dung dịch có tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh hôi
nách, hôi chân dành cho lứa tuổi dậy thì.
2


Qua thời gian thử nghiệm nhận thấy, sản phẩm rất an toàn, rẻ tiền phù hợp với lứa
tuổi học sinh. Đó là lý do đề tài “Thử nghiệm chế tạo dung dịch khử mùi hôi nách, hôi
chân dành cho lứa tuổi dậy thì” ra đời.
2. Mục đích nghiên cứu.
- Chế tạo dung dịch khử mùi có tính năng hỡ trợ cho các bạn trong tuổi dậy thì
mắc bệnh hơi nách, hôi chân.
- Sản phẩm an toàn với người sử dụng, giá thành rẻ, thời gian bảo quản lâu. Tận
dụng được nguồn nguyên liệu tự nhiên.
- Các bạn học sinh khác có thể tự làm ra sản phẩm từ nguồn nguyên liệu dễ tìm
kiếm.

3. Phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Đề tài tập trung nghiên cứu chế biến ra dung dịch khử mùi hỗ trợ điều trị bệnh hôi
nách, hôi chân ở tuổi dậy thì từ các ngun liệu phở biến.
Thời gian: 3 tháng từ 09/2019 đến 11/2019.
4. Giả thuyết khoa học.
- Nếu chọn đúng nguyên liệu (như đã nói ở trên) và pha chế hợp lí thì sẽ tạo ra được
một loại dung dịch có tính năng khử mùi hôi nách, hơi chân dành cho lứa tuổi dậy thì rất
tốt, giá thành rẻ, bảo quản lâu, an toàn cho người sử dụng.
- Những bạn bị mắc bệnh về mùi hôi cơ thể đều có thể tự chế tạo ra sản phẩm để sử
dụng từ nguồn nguyên liệu dễ tìm kiếm.
- Giúp những bạn khác bị mắc bệnh mùi hôi cơ thể tự tin hơn trong mọi hoạt động tập
thể.
5. Cơ sở khoa học.
- Dựa trên nghiên cứu của TS.BS Trần Bá Thoại, Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt
Nam trong cuốn “Cơ sở sinh học người”
- Dựa trên chia sẻ của PGS, TS Nguyễn Duy Hưng - Bác sĩ cao cấp, Thầy Thuốc
ưu tú, Tổng thư ký Hội Da Liễu Việt Nam, .
- Dựa vào nghiên cứu, tìm hiểu của nhóm.
6. Tổng quan một số vấn đề nghiên cứu
* Cơ chế hình thành bệnh hơi nách tuổi dậy thì
Khi bước vào tuổi dậy thì cơ thể sẽ bắt đầu có những thay đổi, và một trong những
vấn đề mà hay mắc phải là tình trạng hơi nách. Hơi nách bắt đầu xuất hiện và phát triển
mạnh ở tuổi dậy thì, bởi ở độ tuổi này, các hormone gia tăng, theo đó là sự tăng tiết của
tuyến mồ hơi. Trong cơ thể mỗi người có hai tuyến mồ hơi, đó là tuyến mồ hôi eccrine
3


(tuyến mồ hơi nước) làm nhiệm vụ điều hịa thân nhiệt và tuyến mồ hôi apocrine (tuyến
mồ hôi dầu) thường tập trung ở khu vực nách, quanh hậu môn,…Tuyến mồ hơi nước hoạt
động từ rất sớm cịn tuyến mồ hơi dầu thì chỉ bắt đầu hoạt động ở tuổi dậy thì và sẽ phát

triển mạnh ở tuổi trưởng thành rồi giảm dần ở tuổi già. Đó là ngun nhân vì sao tuổi dậy
thì dễ mắc bệnh hơi nách. Bởi trong tuyến mồ hôi dầu tiết ra nhiều hợp chất amoniac và

kết hợp với vi khuẩn xấu xâm nhập từ bên ngồi, gây ra mùi hơi nách khó chịu. Bản thân
mồ hơi khơng có mùi gì cả, chỉ khi bị những vi khuẩn phát triển biến đổi thành phần gây
ra mùi hôi. Hai loại vi khuẩn da Propionibacterium acnes và Staphylococcus epidermidis
thường tiêu hóa mồ hơi sản sinh thành acid propionic, propanoic và axit isovaleric. Axit
propionic có mùi chua như giấm, acid isovaleric có mùi như phơ mai,…
Hình 1: Các loại tuyến mồ hơi
Ngồi ra, tuổi dậy thì cùng với áp lực bài vở mùa thi dễ dàng gây stress, thức
khuya, ngủ trễ cũng là một trong những tác nhân gây hôi nách. Khi bị hôi nách một số
HS muốn mất mùi nhanh bằng cách sử dụng các sản phẩm lăn khử mùi hiện đang bán
tràn lan trên thị trường có thành phần hóa học dễ gây kích ứng da, làm tổn thương da
chính vì vậy khiến cho bệnh càng trở nên nặng hơn. Các sản phẩm lăn khử mùi có hương
thơm chỉ có tác dụng át đi mùi hơi cơ thể và làm vùng nách nhanh khô nhưng dùng nhiều
sẽ dẫn đến bệnh viêm da hay còn gọi là bội nhiễm nấm da dẫn đến dễ ngứa rát vì lỗ chân
lơng bị bít kín.
Với những người khơng trong độ tuổi dậy thì nhưng tiết nhiều mồ hơi
(hyperhidrosis), hoặc ăn nhiều gia vị có mùi, mắc một số bệnh lí khác thường dùng một
số loại thuốc kháng sinh,… cũng có khả năng dễ hôi nách hơn.
* Các giai đoạn phát bệnh hơi nách tuổi dậy thì
Có nhiều người bị phát bệnh hơi nách ngay từ khi bắt đầu dậy thì hoặc sau đó 1
đến 2 năm, nhưng cũng có người khơng có mùi vì sự tăng trưởng khơng có bất kỳ ảnh
4


hưởng nào đến tuyến mồ hôi. Theo nhiều nghiên cứu, những người bị bệnh hơi nách ở
tuổi dậy thì sẽ phát bệnh theo 3 giai đoạn:
 - Giai đoạn 1: Ngay khi bắt đầu dậy thì: Nữ (11 – 12 tuổi), Nam (12 – 13 tuổi).
Trong giai đoạn này, hormone tăng trưởng tác động vào tuyến mồ hôi đầu tiên. Những

người này dễ bị mụn và các bệnh ngoài da do mồ hôi ra nhiều. Giai đoạn này các bạn mới
bắt đầu bị bệnh hơi nách ở tuổi dậy thì, mùi chỉ hơi chua chua, không nồng nặc như người
lớn.
- Giai đoạn 2: Giữa giai đoạn dậy thì: Nữ (15 – 16 tuổi), Nam (16 – 17 tuổi). Cơ
thể phát triển các bộ phận sinh dục trước rồi mới tác động đến tuyến mồ hôi. Những
người này sẽ phát triển và cao lớn ở đầu giai đoạn dậy thì nhưng càng về sau chiều cao sẽ
chậm lại và dừng hẳn sớm hơn những người đồng lứa.
- Giai đoạn 3: Cuối giai đoạn dậy thì: Nữ (17 – 19 tuổi), Nam (18 – 20 tuổi). Cơ
thể phát triển chậm chạp, giai đoạn dậy thì có thể kéo dài hơn các bạn cùng tuổi vài năm
và thời gian tăng chiều cao cũng được kéo dài theo. Những người bị bệnh hơi nách ở giai
đoạn này thường có mùi nồng ngay từ những ngày đầu tiên. Do cơ thể càng phát triển
càng có nhiều chất có mùi hơn.
Giai đoạn phát bệnh của mỗi người là không giống nhau nên cho đến khi hết giai
đoạn dậy thì, mới có thể xác định bản thân có mắc bệnh hay khơng. Bệnh mùi hơi nách là
hậu quả của q trình sinh học nên nếu chúng ta vẫn ở tuổi vị thành niên sẽ rất khó loại
bỏ hồn tồn mùi hơi này. Chỉ có thể hạn chế bệnh cho đến khi trưởng thành hồn tồn.
* Cơ chế hình thành bệnh hơi chân, hơi tay tuổi dậy thì
 Tuyến mồ hơi là tuyến ngoại tiết đặc biệt, thường giàu protein, chất béo,….nên vi
khuẩn phát triển mạnh và sinh ra mùi hơi. Tuổi dậy thì mồ hơi nhiều ở chân sẽ dính vào
bít tất cũng bị vi khuẩn, nấm phát triển gây ra mùi khó chịu tương tự như hôi nách. Hàng
ngày, các bạn mang giày liên tục nhiều giờ nhưng không vệ sinh thường xuyên cũng là
nguyên nhân gây mùi hôi.
Yếu tố thời tiết nồm ẩm như hiện nay cũng là nguyên nhân bị hôi chân cho nhiều
người. Với khả năng tiết mồ hôi khi khơng được hong khơ nhanh chóng, mùi hơi trên cơ
thể cũng từ đó mà hình thành, trong đó có cả hôi chân.

5


B. PHƯƠNG PHÁP VÀ THIẾT BỊ THÍ NGHIỆM

1. Phương pháp nghiên cứu
1.1. Phương pháp nghiên cứu lí thuyết
- Phương pháp thu thập số liệu
Kế thừa có chọn lọc các thơng tin, phương pháp tiến hành của các cơng trình đã
thực hiện qua các sách báo, tạp chí, tài liệu.
- Phương pháp chuyên gia:
Tham khảo ý kiến của giáo viên và những người có chun mơn.
- Phương pháp nghiên cứu ngồi thực tế
+ Lập phiếu khảo sát điều tra với 30 học sinh trường THCS Duy Tân-Huế có sử
dụng sản phẩm.
+ Tìm hiểu cách điều trị mùi hơi nách của các bạn trong trường THCS Duy Tân-Huế.
- Phương pháp nghiên cứu thực nghiệm
+ Nghiên cứu và điều chế dung dịch khử mùi với nhiều loại nồng độ pha chế khác
nhau rồi thử nghiệm trên bản thân để xác định nồng độ thích hợp nhất với thời gian khử
mùi lâu nhất.
+ Đưa sản phẩm đến trung tâm kiểm nghiệm để xác định các thành phần vi sinh có
trong sản phẩm và độ kích ứng với da trước khi đem đi thử nghiệm rộng rãi cho nhiều
bạn khác tại trường.
+ Thử nghiệm trên cơ thể của 30 bạn học sinh thuộc nhiều lớp của trường THCS
Duy Tân-Huế.
+ Thống kê định tính: Ghi lại các quan sát và nhận xét chủ quan của những người
tham gia nghiên cứu.
2. Phương pháp chế biến dịch khử mùi hơi nách
* Bước 1: Tìm kiếm ngun liệu, dụng cụ pha chế: Lá trầu không, lá cây mã đề, cây
nha đam, vỏ quế.

6


Lá mã đề

Lá trầu khơng

Vỏ quế

Lá cây nha đam
Hình 2: Các nguyên liệu
*Dụng cụ pha chế:
- Xoong: dùng để chưng cất các nguyên liệu.
- Bếp: Dùng bếp gas hoặc bếp điện để chưng cất.
- Máy xay, cối dã: dùng để xay nhuyễn các nguyên liệu
- Vá gỗ: để chưng cất và trộn hỗn hợp dung dịch.
- Một số ống nghiệm có chia đơn vị ml

Lưu ý: Tất các các dụng cụ trên phải sạch sẽ, khơng dính bụi bẩn, hóa chất.

Hình 3: Xoong, bếp, máy xay, vá gỗ, rây lọc,…
7


* Bước 2: Xử lý nguyên liệu và chưng cất tinh dầu
- Xử lý lá trầu không và lá mã đề
Thời điểm hái lá trầu không: Lá trầu không dùng để chữa trị hôi nách nên hái từ
thời điểm mặt trời chiếu vào lá cây cho đến trước 9h sáng. Sau 9h sáng thì lá trầu khơng
sẽ khơng tốt và hiệu nghiệm bằng thời gian trước đó. Theo quan niệm dân gian thì chỉ lúc
những ánh sáng mặt trời đầu tiên chiếu vào lá trầu không lá mới tràn trề sức sống nhất và
tiết ra nhiều tinh chất nhất
Cách chọn lá trầu không: Chỉ nên chọn những lá không quá non hoặc khơng q
già, và chỉ chọn những lá có màu sắc xanh tươi, khơng nên chọn những lá có màu vàng lá
mạ non, vì những lá này thường xuyên nằm khuất sau ánh nắng mặt trời tinh dầu ít hơn.

Khơng nên để lá trầu không qua ngày: Khi vừa hái lá trầu xong thì nên dùng ngay.
Để qua ngày hoặc để trong tủ lạnh lá sẽ khơng cịn nhiều hoạt chất để trị mùi hôi nách.
Lá mã đề chúng em cần với một lượng ít hơn nhiều so với lá trầu không, nên chủ
yếu được chúng em thu mua tại chợ, sau khi mua về sẽ chọn ra các lá cịn tươi để sử
dụng.

Hình 4: Quang Anh hái lá trầu khơng

Hình 5: Q.Anh hái lá mã đề và nha đam

* Quy trình chế biến lá trầu và lá mã đề:
Lá trầu và lá mã đề tươi sau khi cân và rửa sạch, sẽ được xay nhỏ với nước, ngâm
hỗn hợp sau nghiền 24 giờ để tinh dầu trong lá tiết ra, sau đó đem chưng cất để lấy tinh
dầu. Phần bã cịn lại đem phơi khơ dưới ánh sáng tự nhiên 3 ngày và sẽ được xay nhuyễn
lại một lần nữa trước khi ngâm trong dung dịch rượu ethanol. Sau khi ngâm phần bã 3 ngày
trong dung dịch rượu để tinh chất trong lá trầu và mã đề ra hết thì đem lọc để thu được hết
cao chiết chứa tinh chất lá trầu và lá mã đề. Với cách này nhóm thu được tinh dầu nhiều
nhất.
* Chưng cất tinh dầu lá trầu và mã đề bằng hơi nước:
- Dùng 1 cái xoong to chứa nước khoảng ½ xoong và đặt lên bếp. Trong xoong,
đặt một khay hấp đựng lá trầu và lá mã đề đã xay nhuyễn và một cái bát ở trung tâm.
8


- Đậy ngược nắp xoong để có điểm tụ ở giữa. Đổ đá vào bì ni lơng, buộc lại rồi bỏ
lên trên nắp. Bật bếp đun nước cho đến khi sơi.
- Một thời gian sau, hơi nóng của nước sẽ làm vỏ quế toả nhiệt, bốc hơi nước cùng
tinh dầu. Hơi nước và tinh dầu khi gặp cái nắp lạnh sẽ tụ lại ở điểm trũng nhất và rơi xuống
cái bát ở trung tâm xoong. Hỗn hợp thu được sẽ gồm hơi nước và tinh dầu. Để một thời
gian, tinh dầu sẽ nổi lên trên. Dùng ống tiêm hút lớp tinh dầu bên trên và đựng trong chai

kín.
Một lần thực hiện chưng cất gồm 200g lá trầu xay nhuyễn + 50 g lá mã đề thu
được lượng tinh dầu khoảng 1,6g tương đương khoảng 18 ml tinh dầu đạt hiệu suất 0,5 –
0,8%. Phần lớn tinh dầu bị thất thoát do giai đoạn làm khan nước.
- Lưu ý: Phải chọn nắp hình chóp, có núm, để chiết xuất tụ về chóp và nhỏ vào bát.
Nước trong bát chính là thành phẩm. Đừng lấy nắp nồi ngang sẽ làm chiết xuất nhỏ lung
tung. Nên bỏ đá viên vào túi ni lông loại đóng miệng được để khi đá tan, ta dễ dàng lấy ra và
thay lượt đá khác, đồng thời nếu ko dùng túi, sẽ phải lấy khăn thấm rồi xả nhiều lần rất mất
công.
+ Bản chất cơ bản của việc chưng cất hơi nước là cho phép tách được các chất ra
khỏi hỗn hợp (và sau đó thu hồi) ở nhiệt độ thấp hơn.

Hình 6: Quá trình chưng cất tinh dầu
* Quy trình chế biến lá nha đam
Nha đam có rất nhiều dưỡng chất có tác dụng tốt trong q trình dưỡng da, chăm
sóc da. Gọt sạch lớp vỏ xanh và rửa sạch dưới vòi nước để làm sạch hết lớp nhựa, cắt nhỏ
nha đam sau đó ngâm trong nước muối lỗng và bóp cho lớp nhựa sạch hồn tồn.

9


Hình 7:
Uyên
đam tại

Phương
hái nha
nhà

* Quá

trình
chưng
cất tinh dầu từ cây nha đam và vỏ quế: Thực hiện như quá trình chưng cất tinh dầu từ lá
trầu, q trình đó được tóm tắt theo sơ đồ sau:
Nguyên liệu được lấy từ lá cây, trầu + mã đề, nha đam hoặc vỏ quế
Xử lí: Rửa sạch nguyên liệu, lá trầu và mã đề xay nhuyễn; nha đam cắt lấy phần
trong và thái nhỏ; vỏ quế được dã nhỏ vụn cho ngâm nước trước khi chưng cất
Sử dụng phương pháp chưng cất bằng lôi cuốn hơi nước: bỏ mỗi nguyên liệu vào
một cái xoong với lượng nước săm xắp sau đó đun sơi

Hỗn hợp bao gồm những thành phần cấu tử nhẹ của hơi nước và tinh dầu sẽ bốc hơi

Khi gặp lạnh hỗn hợp gồm hơi nước và tinh dầu được ngưng tụ ở dạng lỏng rơi
xuống đáy chén.

Sau khi ngưng tụ tinh dầu nhẹ hơn nước sẽ nổi lên trên, ta dễ dàng vớt ra được, còn
lại là hỗn hợp nước chưng dầu thô và nguyên liệu

Nguyên liệu thô được tiếp tục xử lí với
dung dịch rượu

Tinh dầu được vớt ra ta cho vào lọ

Tinh dầu loại I (nguyên chất).
Thành phẩm loại II.
Một lần thực hiện chưng cất gồm 100g vỏ quế thu được lượng tinh dầu khoảng 4
10


ml tinh dầu đạt hiệu suất 0,3– 0,4%. Lá nha đam thực hiện chưng cất một lần 200g thu

được lượng tinh dầu khoảng khoảng 2 ml tinh dầu.

H 8.a

H 8.b

H 8.c

Hình 8a,b,c: Cân nguyên liệu

H9. a

H9. b

H9.c

Hình 9 a,b,c: Sơ chế và xay nguyên liệu
* Quy trình chế tạo dung dịch khử mùi hôi nách mô tả theo các bước sau:

11


H 10.b

H 10.a

H 10.c

Hình 10a,b,c: Chưng cất các loại tinh dầu

H 11. a

H 11. b

H 11.c

Hình 11 a,b,c: Thu tinh dầu và lọc phần bã để ngâm trong dung dịch êthanol

3. Thực ghiệm tìm ra cơng thức pha chế
Sau q trình chưng cất tinh dầu và ngâm ủ hỗn hợp lá trầu và lá mã đề. Chúng em thu
được thành phẩm loại 1 gồm 3 loại tinh dầu nguyên chất (tinh dầu lá trầu + mã đề, tinh
dầu quế và tinh dầu nha đam) và thành phẩm loại 2 là dung dịch ngâm của rượu với các
tinh chiết từ nguyên liệu thơ sau q trình chưng cất. Dựa vào những tính năng cơ bản
của từng nguyên liệu, chúng em tiến hành đong các nguyên liệu bằng ống nghiệm theo
đơn vị chia ml và chia theo 3 loại tỷ lệ khác nhau, sau đó cho các nguyên liệu đã đong
vào trong từng lọ thành một hỗn hợp có dung tích 20 ml được đánh dấu theo 3 công thức
12


sau:

Bảng 1: Công thức pha chế dung dịch
Công
thức

Kết quả thực nghiệm dược
tính và thời gian khử mùi

Tỉ lệ pha chế

1

2 ml tinh dầu lá trầu không với mã đề; 0,5 ml tinh dầu Có tính năng song thời gian
quế; 0,5 ml tinh dầu nha đam; 17ml tinh chiết hỗn hợp khử mùi thấp, khoảng 6-8
dung dịch đã ngâm rượu êthanol.
tiếng

2

5 ml tinh dầu lá trầu không với mã đề; 0,5 ml tinh dầu Có tính năng tương đối tốt,
quế; 0,5 ml tinh dầu nha đam; 14ml tinh chiết hỗn hợp thời gian khử mùi 10-12 tiếng
dung dịch đã ngâm rượu.

3

8ml tinh dầu lá trầu không với mã đề; 1 ml tinh dầu Có tính năng tốt, thời gian
quế; 0,5 ml tinh dầu nha đam; 10,5 ml tinh chiết hỗn khử mùi 15- 20 tiếng
hợp dung dịch đã ngâm rượu.
Hình 12. Pha chế theo ba
cơng thức

Hình 13. Sản phẩm sau
pha chế

13

Hình 14. Đóng chai thành
phẩm theo cơng thức 3

Hình 15. Nhãn bao bì và thành phẩm
4. Phương pháp thực nghiệm
Thực nghiệm về tính năng của sản phẩm, đó là chúng em phát các sản phẩm cho
những bạn bị mắc bệnh để các bạn cho nhận xét về sản phẩm. Bên cạnh đó chúng em có
sự kiểm nghiểm của trung tâm kiểm nghiệm thuốc, mỹ phẩm, thực phẩm về thành phần
vi sinh, độ kích ứng da của sản phẩm.

14


Hình 14: Một số hình ảnh hướng dẫn sử dụng sản phẩm

Hình 16: Một số hình ảnh hướng dẫn sử dụng sản phẩm
và phỏng vấn sau khi sử dụng
(Bạn Quỳnh Anh khi sử dụng sản phẩm đã thuyên giảm được tình trạng hơi nách
sau khi sử dụng 1 tháng)

Ngồi việc điều tra kết quả thử nghiệm của sản phẩm, chúng em còn tiến hành
điều tra kết quả của sản phẩm bằng phiếu điều tra đối với những bạn đã sử dụng sản
phẩm, các bạn được điều tra sẽ phản hồi kết quả theo mẫu phiếu sau:
PHIẾU TRẢ LỜI
Ý KIẾN NHẬN XÉT SAU KHI DÙNG DUNG DỊCH KHỬ MÙI HÔI NÁCH,
HÔI CHÂN
Câu 1: Bạn cảm thấy như thế nào sau khi sử dụng sản phẩm?
a)  Rất tốt

b)  Tốt

c)  Kém chất lượng
15

d)  Không sử dụng nữa

Câu 2: Sau khi sử dụng dung dịch khử mùi, bạn cảm thấy mùi hơi của cơ thể có hết


Sau khi thu hồi lại “PHIẾU TRẢ LỜI Ý KIẾN NHẬN XÉT SAU KHI DÙNG DUNG
DỊCH KHỬ MÙI HÔI NÁCH, HƠI CHÂN CHO LỨA TUỔI DẬY THÌ” chúng em đã
thu được kết quả theo bảng và biểu đồ sau:
Bảng 2: Thống kê kết quả thực nghiệm.
Số người tham gia đánhgiá

Tiêu chí đánh giá

Mức độ đánh giá

Đặc tính phịng và
hỗ trợ chữa bệnh

Rất Tốt hoặc tốt

23

Khá

7
16

(n=30)

Độ an toàn – tác
dụng phụ

Thời gian khử mùi

Kém chất lượng

0

An tồn- khơng

17

Bình thường - khơng

13

Khơng an toàn - có xảy ra

0

20 giờ

14

12 giờ

10

6 giờ

6

Không hết mùi

0

Thời gian khử được mùi hôi của bạn trong bao lâu?

17


20%
46%

20 tiếng
12 tiếng
6 tiếng
không hết mùi

34%

Sau khi dùng sản phẩm thì da của bạn có
tác dụng phụ nào?
3%

Nổi mẩn đỏ
Ngứa, rát
Khơ da

Hồn tồn khơng

97%

Nếu ngưng dùng sản phẩm thì mùi hơi
nách có quay lại khơng?

29%
55%

16%

18

Có
Khơng
Ý kiến khác


Bạn nhận xét gì về mùi hương của sản
phẩm?
23%

Dễ chịu
Nồng
Thơm
Khó chịu

77%

Bạn sẽ tiếp tục sử dụng sản phẩm?
13%
Có
Khơng

87%

5. Cách sử dụng và bảo quản
5.1 Cách sử dụng
- Sau khi tắm rửa xong, lau khô nách rồi xịt quanh vùng nách, sau đó gập cánh tay
lại cho dung dịch được thấm đều, khi dung dịch thuốc khử mùi khô hãy mặc áo để tránh
gây ố màu áo trắng.
- Một liệu trình điều trị thường xuyên trong vòng 30 ngày, mỗi ngày xịt 1 – 2 lần
một ngày tùy mức độ nặng nhẹ. Các bạn sẽ cảm nhận rõ sự khác biệt chỉ sau lần xịt đầu
19


tiên. Sau khi thấy mùi giảm hơn trước, chúng ta có thể sử dụng hai ngày đến ba ngày xịt
một lần để duy trì hiệu quả lâu dài.
- Thơng thường ở tuổi dậy thì mùi hơi nách khơng phải là bệnh, nó chỉ sảy ra trong
khoảng thời gian khi cơ thể trong thời kì có nhiều thay đổi đột ngột. Vì vậy, nếu chúng ta
vệ sinh sạch sẽ kết hợp với sử dụng sản phẩm đều đặn thì bệnh hơi nách sẽ hết. Với
những người trưởng thành hiệu quả sẽ khó hơn, bởi ở những người này do trong thời gian
bị bệnh đã không điều trị đúng cách dẫn tới trong cơ thể đã hình thành một loại tuyến
nhầy tiết ra mùi hơi khó chịu, muốn chữa lành cần phải có can thiệp của bác sĩ để cắt bỏ
loại tuyến này ra khỏi cơ thể.
* Lưu ý khi sử dụng
- Không nhổ lông nách trước khi xịt thuốc 2-3 ngày
- Khơng xịt thuốc vào những vị trí có vết thương hở, vì có thể làm chúng ta bị rát
tại vết thương.

5.2 Cách bảo quản
Sản phẩm sau khi tìm ra được cơng thức pha chế thích hợp được đóng chai theo tỉ
lệ đã nêu trên. Sau khi đóng chai các sản phẩm được ghi nhãn thời gian sản xuất. Dung
dịch khử mùi cần được bảo quản ở nơi khơ ráo, thống mát. Với nhiệt bình thường dung
dịch có thể bảo quản được trong 9 tháng mà khơng có thay đổi về thành phần và chất
lượng sản phẩm. Nếu để bảo quản trong tủ lạnh hạn sử dụng có thể kéo dài hơn.
5.3. Rủi ro và an toàn
- Sản phẩm hoàn toàn từ thiên nhiên nên không làm hại cho làn da, không gây dị ứng
- Sản phẩm thảo dược từ thiên nhiên nên để phát huy tác dụng đòi hỏi các bạn học
sinh khi mắc bệnh cần phải kiên trì sử dụng đến khi hết mùi mới thôi.

20