ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM NGHIỆP

Bài 6
ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO
TRONG NHÂN GIỐNG CÂY TRỒNG NÔNG, LÂM
NGHIỆP


I. KHÁI NIỆM VỀ PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ TẾ BÀO

Nuôi cấy mô tế bào là phương pháp tách rời mơ, tế bào
ni cấy trong mơi trường thích hợp, vơ trùng và cung cấp
đủ chất dinh dưỡng để chúng tiếp tục phân bào, biệt hóa
thành mơ, cơ quan để phát triển thành cây mới

Nuôi cấy

Tế bào (rễ, thân, lá)


Sơ đồ quá trình phát triển của thực vật từ hợp tử đến
trưởng thành
Phân hóa
tế bào
Phân chia

Hợp tử

Phản phân
hóa tế bào

Tế bào phôi sinh

Cây mới

Tế bào chuyên biệt

Mô, cơ quan


Tách phần
của lá

Phân lập
tế bào

Sơ đồ thể hiện tính toàn năng của tế bào thực vật


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình
CHỌN VẬT LIỆU NI
CẤY

Khử trùng
Tạo chồi
Tạo rễ
Cấy vào mơi trường
thích ứng

TRỒNG CÂY TRONG
VƯỜN ƯƠM

III. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO

1. Quy trình

a. Chọn vật liệu ni cấy

Là tế bào của mô phân sinh ( mô chưa bị phân hóa
trong các đỉnh sinh trưởng của rễ, thân, lá)


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình

b. Khử trùng:
Phân cắt đỉnh sinh trưởng
của vật liệu nuôi cấy
thành các phần tử nhỏ.
Mẫu sau khi cắt được tẩy
rửa bằng nước sạch và
khử trùng


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình

c. Tạo chồi trong mơi
trường nhân tạo:
Ni cấy mẫu trong môi
trường dinh dưỡng nhân tạo
để tạo chồi (MS)


Môi trường MS là môi trường có đủ:
+ Các nguyên tố đa lượng như: N, S, Ca, K, P…
+ Các nguyên tố vi lượng như: Fe, B, Mo, I, Cu…,
+ Glucozo hoặc saccarozo
Ngoài ra còn có các chất điều hòa sinh trưởng
như auxin và xitokinin


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình

d. Tạo rễ:
Khi chồi đạt tiêu chuẩn về
chiều cao thì cắt chồi chuyển
chồi sang mơi trường tạo rễ
(bổ sung chất kích thích sinh
trưởng)


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình

e. Cấy cây vào mơi trường thích ứng: để cây thích nghi với
mơi trường tự nhiên


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
1. Quy trình

e. Trồng cây trong vườn ươm:
khi cây đạt tiêu chuẩn cây giống thì chuyển cây ra vườn ươm


II. QUY TRÌNH CƠNG NGHỆ NHÂN GIỐNG BẰNG
NI CẤY MƠ TẾ BÀO
2. Ý nghĩa

- Có thể nhân giống cây trồng ở quy mô công nghiệp, đặc biệt là ở những cây khó nhân giống bằng phương pháp thơng thường
- Có hệ số nhân giống cao
- Cho ra các sản phẩm đồng nhất về mặt di truyền
- Tạo ra những cây giống sạch bệnh


Một số thành tựu của nuôi cấy mô, tế bào thực vật


Một số thành tựu của nuôi cấy mô, tế bào thực vật


Một số thành tựu của nuôi cấy mô, tế bào thực vật

CỦNG CỐ
Câu 1: Ý nghĩa của công nghệ nuôi cấy mơ tế bào là:
A. Chỉ nhân giống ở trong phịng thí nghiệm
B. Có thể nhân giống ở qui mơ cơng nghiệp
C. Nhân giống ở qui mô nhỏ
D. Chỉ áp dụng đối với loại cây lấy hạt


CỦNG CỐ
Câu 2: Vật liệu thường được chọn để nuôi cấy mơ là:
A. Tế bào non

B. Tế bào già vì nó đã ổn định
C. Tế bào đã phân hóa