Bài giảng Phương pháp và Kỹ năng giảng dạy dành cho người lớn tuổi

GIỚI THIỆU MỘT SỐ
PHƯƠNG PHÁP VÀ KỸ NĂNG
GIẢNG DẠY
DÀNH CHO NGƯỜI LỚN


Mục đích
Giới thiệu và hỗ trợ các học viên một số
phương pháp, kỹ năng giảng dạy tích cực
thường áp dụng trong các khóa tập huấn
dành cho người lớn


Nội dung
1. Một số phương pháp giảng dạy
2. Kỹ năng cần chú ý khi
 Thuyết trình bài giảng
 Hướng dẫn thảo luận nhóm
 Hướng dẫn đóng vai
3. Một số chú ý trong quá trình giảng dạy


Một số phương pháp giảng dạy
•
•
•
•
•
•
•
•

•
•

Thuyết trình
Thảo luận nhóm
Đóng vai
Phân tích tình huống
Quan sát, học tập thực tế
Bài tập động não
Trình diễn thực hành
Trị chơi có chủ đích
…
…


Nội dung trình bày
1. Một số phương pháp giảng dạy
2. Kỹ năng cần chú ý khi
 Thuyết trình bài giảng
 Hướng dẫn thảo luận nhóm
 Hướng dẫn đóng vai
3. Một số chú ý trong quá trình giảng dạy


Thuyết trình bài giảng cho người lớn
Thuyết trình một bài giảng
cho học sinh/sinh viên

Thuyết trình một bài
giảng cho người lớn

• Thường giáo viên là người
cung cấp kiến thức chủ yếu
khi lên lớp giảng bài

• Kiến thức được cả
giảng viên lẫn các học
viên cung cấp

• Hiếm khi các sinh viên
được chia sẻ kinh nghiệm
và hiểu biết của mình

• Giảng viên khuyến
khích các học viên chia
sẻ kinh nghiệm và hiểu
biết


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Được trang bị sẵn sàng để giảng dạy
• Tổ chức bài thuyết trình một cách khoa học
• Diễn đạt hiệu quả các kỹ năng giao tiếp
• Áp dụng các nguyên tắc tiếp thu của người lớn
• Sử dụng hiệu quả các phương thức truyền đạt
• Trình bày chính xác kiến thức của bài giảng


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Được trang bị sẵn sàng để giảng dạy

– Nắm vững chủ đề giảng dạy
– Được tập luyện thuyết trình
– Được tập luyện sử dụng các thiết bị và
phương tiện trình chiếu hỗ trợ giảng dạy
– Sử dụng thành thạo các phương tiện, vật
dụng hỗ trợ khác: Giấy ghi chép dùng khi đặt
câu hỏi, bảng lật,…


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Tổ chức phần thuyết trình một cách khoa học
– Giới thiệu về chủ đề thuyết trình
– Nêu rõ mục đích của bài thuyết trình
– Sắp xếp bài giảng một cách logic
– Xây dựng bài giảng theo dàn ý
– Trình bày nội dung tương ứng với chủ đề
– Bài thuyết trình cần tập trung
– Tuân theo thời gian biểu
– Tạo cơ hội cho học viên đặt câu hỏi
– Tóm tắt bài thuyết trình


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Diễn đạt hiệu quả các kỹ năng giao tiếp
– Dùng giọng nói của một giảng viên
– Sử dụng giao tiếp bằng mắt, ngôn ngữ
không lời (ngôn ngữ cơ thể, …)
– Thể hiện vẻ mặt thân thiện, nhiệt tình và
khơng nghiêm khắc
– Tạo khơng khí học tập cởi mở

– Hãy thoải mái và đi lại quanh lớp học
– Sử dụng tên để gọi các học viên
– Kỹ năng đặt câu hỏi, trả lời và trì hỗn trả lờì


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Áp dụng các nguyên tắc tiếp thu của người lớn
– Biết học viên của bạn là ai
– Tôn trọng học viên
– Giữ thái độ trung lập và không áp đặt
– Nhạy cảm về mặt văn hoá
– Tạo cơ hội để tất cả các học viên tham gia
– Khuyến khích các học viên chia sẻ kinh nghiệm


Người lớn có thể nhớ được những gì ?
Đọc

10

Nghe

20

Nhìn

30

Nghe và nhìn

50

Nói

70

Nói và thực hiện

90
0

20

40

60

%

80

100


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Sử dụng hiệu quả các phương thức truyền đạt
– Sử dụng hiệu quả các thiết bị
– Sử dụng các phương tiện trình chiếu hỗ trợ
để minh hoạ và hỗ trợ khi thuyết trình về
những chủ đề chính

– Sử dụng tài liệu để bài giảng sinh động hơn
– Soạn các tài liệu sao cho ở cuối phịng cũng
có thể nhìn thấy được








Sư dơng giÊy khỉ
lín/bảng

Dïng bót d¹ nÐt to
ViÕt b»ng chữ in hoa và đủ TO
Dùng bút dạ màu sắc khác nhau
Tránh sử dụng bút màu đỏ và vàng
Không nên đưa quá nhiều thông tin lên
một trang giấy và để khoảng trống hợp
lý
Trỏnh sử dụng c hai mặt giy để viÕt


Sử dụng máy chiếu slides
• Chuẩn bị sẵn sàng bài trình bày, máy tính, máy
chiếu và màn chiếu trước khi trình bày
• Đảm bảo mọi học viên có thể thấy rõ thông tin trên
màn chiếu
–

–
–
–

Màu chữ và màu nền tương phản rõ ràng
Nên dùng font Arial, chữ in thường, to vừa đủ
Tránh để quá nhiều chữ và kiểu chữ trên một slide
Đảm bảo khơng đứng chốn tầm mắt của học viên
trong lúc trình bày

• Giữ giao tiếp với học viên, tránh nhìn q nhiều
vào màn chiếu và đọc thơng tin


Các kỹ năng/chú ý khi thuyết trình
• Trình bày chính xác kiến thức của bài giảng
– Trình bày các kiến thức quan trọng một cách
chính xác;
– Có giải pháp cho các tình huống khi chưa rõ
về nội dung hoặc câu trả lời;
– Sử dụng các kiến thức thực tế trong cuộc
sống để minh họa cho những khái niệm quan
trọng.


Nội dung trình bày
1. Một số phương pháp giảng dạy
2. Kỹ năng cần chú ý khi
 Thuyết trình bài giảng
 Hướng dẫn thảo luận nhóm

 Hướng dẫn đóng vai
3. Một số chú ý trong quá trình giảng dạy


Các kỹ năng/chú ý khi hướng dẫn hoạt
động thảo luận nhóm
• Quy trình 4 bước nhằm tổ chức thực hiện thảo
luận nhóm
–
–
–
–

Bước 1. Chuẩn bị cho buổi thảo luận
Bước 2. Giới thiệu cách thức tiến hành thảo luận
Bước 3. Tiến hành thảo luận
Bước 4. Tóm lược kết quả thảo luận


Bước 1. Chuẩn bị cho thảo luận nhóm
• Nghiên cứu nội dung và mục tiêu của bài giảng
– Đảm bảo phương pháp thảo luận nhóm là phù hợp
– Lựa chọn loại hình thảo luận nhóm phù hợp

• Xác định học viên tham gia thảo luận là ai
– Căn cứ vào trình độ học vấn, cơng việc, đặc điểm văn hóa

• Xác định cách sắp xếp thảo luận nhóm
– Số lượng người tham gia
– Bố trí kiểu lớp học, chữ U, ngồi qy trịn hay xung quanh bàn

• Ước tính quỹ thời gian cho toàn bộ buổi thảo luận
– giới thiệu, tiến hành, ghi chép kết quả, trình bày và tóm lược kết
quả

• Chuẩn bị sẵn sàng tài liệu, cơng cụ, trang thiết bị và câu
hỏi dẫn dắt thảo luận


Bước 2. Giới thiệu cách thức tiến hành
• Đưa ra hướng dẫn tổ chức thảo luận một cách rõ ràng:
–
–

Hướng dẫn bằng miệng
Hướng dẫn bằng tài liệu phát tay, trên bảng lật, hoặc chiếu
slide

• Nêu rõ những nội dung sau:
–
–
–
–
–
–
–
–

Mục đích cuộc thảo luận
Ai? (phân định vai trị)

Nhiêm vụ phải hoàn thành
Thời gian hoàn thành
Nơi diễn ra thảo luận
Cách thức tiến hành thảo luận
Cách phân chia nhóm (khi làm việc theo nhóm nhỏ)
Nguyên tắc tiến hành thảo luận