Tải bản đầy đủ (.pdf) (5 trang)

Đông y đơn giản chữa say nắng, say nóng potx

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (170.37 KB, 5 trang )


Đông y đơn giản chữa say nắng, say nóng
Tiết trời nóng bức, nhiệt độ và độ ẩm quá cao là điều kiện rất thuận lợi để phát sinh
tình trạng say nắng, say nóng, đặc biệt đối với những người phải làm việc ở chỗ
nóng (say nóng) hoặc chịu sự tác động trực tiếp của ánh nắng mặt trời (say nắng)
quá lâu mà điều kiện bảo hộ lao động lại thiếu thốn hoặc không thích hợp.
Say nắng, say nóng được thường thể hiện ở hai mức độ: Nhẹ thì đau đầu, hoa mắt,
chóng mặt, tức ngực, lợm giọng, buồn nôn, khát nước, da nóng, không có mồ hôi,
toàn thân mệt mỏi rã rời hoặc có biểu hiện bồn chồn, vật vã; Nặng thì ngoài các
triệu chứng trên còn có thêm sắc mặt nhợt nhạt, vã mồ hôi, chân lạnh, thậm chí
xuất hiện hôn mê bất tỉnh, co giật tứ chi.
Cấp cứu
người bị say nắng: chườm mát các vùng: nách, bẹn, cổ
để hạ thân nhiệt nhanh.
Trong y học cổ truyền, say nắng, say nóng được gọi là chứng trúng thử với cơ chế
sinh bệnh là do chính khí hư suy (giảm sức đề kháng), hai nhân tố gây bệnh là thử
nhiệt hoặc thử thấp xâm nhập vào cơ thể, uất lại và nung đốt làm hao tổn âm dịch
mà tạo thành bệnh. Nếu nặng thì thanh khiếu bị che phủ, kinh khí bế tắc gây nên
hôn mê, nếu tân dịch bị hao tổn quá nhiều thì phát sinh chứng hư thoát. Về mặt trị
liệu, khi gặp tình trạng này phải hết sức nhanh chóng tiến hành các biện pháp sau
đây:
- Khẩn trương đưa người bệnh đến chỗ râm mát, thoáng gió, cởi bỏ và nới rộng
quần áo, cho uống một ít nước muối nhạt hoặc nước lạnh, dùng khăn thấm ướt
nước lạnh hoặc rượu trắng lau các hốc tự nhiên như hõm nách, bẹn
- Nếu nặng, bất tỉnh nhân sự thì lập tức dùng ngón tay cái lần lượt bấm mạnh huyệt
Nhân trung và Thập tuyên. Vị trí huyệt Nhân trung: ở điểm nối 1/3 trên với 2/3
dưới của rãnh nhân trung, giữa đáy rãnh. Vị trí huyệt Thập tuyên: ở đỉnh cao nhất
giữa 10 đầu ngón tay. Bấm các huyệt này có tác dụng khai khiếu (làm thức tỉnh) và
tiết nhiệt (thải nhiệt, giải nhiệt).
- Dùng gốc bàn tay day lòng bàn tay, lòng bàn chân và chỗ hõm giữa thắt lưng của
người bệnh (có thể dùng một chút rượu trắng để xoa) sao cho tại chỗ nóng lên là


được. Trong tư thế bệnh nhân nằm sấp, xác định và day mạnh huyệt Đại chuỳ nằm
ở ngay dưới chỗ lồi lớn của ụ xương cổ thứ 7. Huyệt này có tác dụng thanh nhiệt
và thông dương khí.
- Nếu bệnh nhân đã tỉnh nhưng còn mệt thì dùng tay xoa, day và vê các ngón chân
của người bệnh. Điều này rất có lợi vì như vậy tác động đến các huyệt vị như Ẩn
bạch, Chí âm, Hành gian, Thái xung, Đại đôn, Lệ đoài, Túc khiếu âm. Kế đó, dùng
ngón tay cái nhẹ nhàng day huyệt Thái dương và dọc theo hai lông mày với một
lực vừa phải.
Khi nạn nhân đã tỉnh nhưng không uống được nước hoặc nôn, sốt tăng liên tục,
kèm các triệu chứng đau bụng, đau ngực, khó thở thì phải nhanh chóng chuyển nạn
nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Trong quá trình vận chuyển vẫn thường xuyên
chườm mát cho nạn nhân.
Ngoài ra, theo kinh nghiệm dân gian, người ta còn có thể chọn dùng một trong các
biện pháp kích thích hồi tỉnh như: dùng lá hẹ tươi hoặc nga bất thực thảo tươi hoặc
gừng tươi hoặc tỏi tươi, rửa sạch, giã nát, ép lấy nước để nhỏ vào lỗ mũi; dùng
trầm hương và đàn hương đốt khói xông hai lỗ mũi Khi bệnh nhân tỉnh, có thể
cho uống nước sắc lá sen, lá hoắc hương và lá hương nhu tươi. Chú ý: dù người
bệnh đã tỉnh hẳn vẫn không nên cho trở lại làm việc trong điều kiện nắng nóng
ngay mà phải được nghỉ ngơi trong một thời gian để hồi phục.

×