Lý thuyết sinh học 7 bài (18)

BÀI 53: MÔI TRƯỜNG SỐNG VÀ SỰ VẬN ĐỘNG, DI CHUYỂN
Sự vận động và di chuyển là một đặc điểm cơ bản để phân biệt động vật với thực
vật.
I. CÁC HÌNH THỨC DI CHUYỂN
- Các hình thức di chuyển chủ yếu của động vật: chạy, bơi, bay, nhảy, bò, leo trèo.

- Mỗi lồi động vật có thể có nhiều hình thức di chuyển khác nhau phụ thuộc vào
tập tính và mơi trường sống của chúng. Ví dụ: vịt trời có khả năng đi chạy, bơi, bay;
châu chấu có khả năng bò, bay, nhảy đồng thời bằng 2 chân sau;…
- Vai trị của các hình thức di chuyển: Nhờ có khả năng di chuyển mà động vật có
thể đi tìm thức ăn, bắt mồi, tìm mơi trường sống thích hợp, tìm đối tượng sinh sản
và lẩn tránh kẻ thù.
II. SỰ TIẾN HOÁ CỦA CƠ QUAN DI CHUYỂN
- Để phù hợp với các hình thức di chuyển ngày càng phức tạp, động vật càng có cơ
quan di chuyển phức tạp.


- Sự phức tạp hóa và phân hóa cơ quan di chuyển ở động vật:
Đặc điểm cơ quan di chuyển
Chưa có cơ quan di chuyển, đời sống bám, cố định.

Tên động vật
San hơ, hải quỳ,…

Chưa có cơ quan di chuyển, di chuyển chậm, kiểu sâu đo. Thủy tức,…
Cơ quan di chuyển còn rất đơn giản (mấu lồi cơ và tơ bơi). Giun nhiều tơ,…
Cơ quan di chuyển phân hóa thành chi phân đốt.

Rết, cuốn chiếu,…

di 5 đơi chân bị và 5 đôi chân bơi

Tôm sông,…

chuyển được phân 2 đôi chân bị, 1 đơi chân nhảy

Châu chấu,…

hóa thành các chi Vây bơi với các tia vây

Cá,…

Cơ

có

quan

cấu tạo và Chi năm ngón có màng bơi

Ếch nhái,…


chức năng khác Cánh được cấu tạo bằng lông vũ
nhau.

Chim bồ câu,…

Cánh được cấu tạo bằng màng da

Dơi,…

Bàn tay, bàn chân cầm nắm

Khỉ, vượn,…

- Sự tiến hóa của cơ quan di chuyển được thể hiện:
+ Từ chưa có cơ quan di chuyển (di chuyển bằng cả cơ thể) đến đã có cơ quan di
chuyển.
+ Từ cơ quan di chuyển đơn giản đến cơ quan di chuyển có tính chun hóa cao và
cấu tạo phức tạp.
+ Cơ quan di chuyển phù hợp đặc biệt với các hình thức di chuyển ở các môi trường
sống khác nhau.