Những phụ nữ nổi tiếng đứng đầu các
nhà nước trong lịch sử thế giới
Khuyết Danh
Chào mừng các bạn đón đọc đầu sách từ dự án sách cho thiết bị di động
Nguồn:
Phát hành: Nguyễn Kim Vỹ.
Mục lục
Những phụ nữ nổi tiếng đứng đầu các nhà nước trong lịch sử thế giới
Khuyết Danh
Những phụ nữ nổi tiếng đứng đầu các nhà nước trong lịch sử thế giới
Hatshepsut-nữ hoàng Ai Cập - thế kỷ 15 trước Cơng ngun
Hatshepsut là nhân vật chính trị đầy quyền lực ở Ai Cập trước khi bà tiếp nhận tước
hiệu Pharaoh. Bà đã tạo nên một triều đại bình ổn và phát triển thương mại và nghệ
thuật. Ðền thờ bà rất đẹp hiện đang tọa lạc tại Deir el-Bahri, phía Tây Thebes.
Nefertiti -nữ hồng Ai Cập - thế kỷ 14 trước Công nguyên
Nefertiti là người vợ đầu quyền uy của Akhenaton, bà tôn thờ một tôn giáo mới trong
đó chỉ thờ một vị thần là Aten. Sau đó bà lại bác bỏ tơn giáo này và quay lại hỗ trợ
một người anh cùng thờ thần mặt trời Amon. Vẻ đẹp bất tử của bà vẫn tồn tại trong
các tác phẩm điêu khắc cực kỳ tinh tế của thời kỳ đó.
Sammuramat-nữ hồng Asyria - thế kỷ 9 trước Công nguyên
Sammuramat là chủ đề của nhiều huyền thoại về ảnh hưởng quyền lực của bà trong
các vai trị hồng hậu cũng như mẫu hậu. Rõ ràng lịch sử cho thấy bà đã tháp tùng
cùng chồng tham gia chinh chiến và mở rộng tầm kiểm soát của đế chế Babylonia
đến các lãnh thổ xa xôi, thực hiện thủy lợi cho vùng đồng bằng giữa hai dịng sơng
Tigris và Eupharates và khôi phục vẻ đẹp đang phai nhạt của thủ đô của bà, đó là
thành Babylon.
Cleopatra - nữ hồng Ai Cập - năm 69-30 trước Công nguyên
Cleopatra là nhà cai trị đầy tham vọng cuối cùng của triều đại Macedonia thuộc Ai
Cập cổ đại. Trong nổ lực đấu tranh giành ngôi vua và giữ cho đất nước an bình, bà
đã tìm kiếm sự ủng hộ của Julius Caesar và sinh hạ cho ơng ta một đứa con trai. Có
thời gian bà đã sống tại La Mã. Sau đó, bà lại nhận được sự che chở của La Mã qua
một chuyện tình với tướng Mark Anthony và lại có 3 đứa con với ông này. Do thiếu
nguồn tài trợ cho các chiến dịch quân sự, cả Cleopatra và Anthony đều bị đánh bại
trong cuộc chiến chống lại Octavia vào năm 31 trước Cơng ngun. Một sự thật ít
người biết đến là Cleopatra có học vấn rất cao và một trí thơng minh tuyệt vời, bà đã
từng theo học và nghiên cứu các môn triết học và quan hệ quốc tế.
Eleanor of Aquitaine - 1122-1202 - nữ hoàng Anh và Pháp
Eleanor là một trong những nhân vật có thế lực nhất thế kỷ thứ 12. Lập gia đình với
vua Pháp là Louis VII lúc vừa tròn 15 tuổi nhưng sau đó lại bà ly dị ơng ta để kết hơn
với ông vua tương lai của nước Anh là Henry II. Và bà đã cùng vua Henry II sinh hạ
được 8 người con. Hai trong số đó là vua sau này của nước Anh. Trong suốt cuộc đời,
bà đã nắm quyền kiểm sốt rất nhiều vùng đất mênh mơng ở miền Nam nước Pháp
nhưng bà cũng rất tài tình trong việc trông nom cuộc sống của các con, các cháu.
Joan of Arc - 1412-31 - thủ lĩnh quân đội Pháp
Sinh ra trong một gia đình nơng dân, Joan of Arc đã trở thành một nữ anh hùng của
nước Pháp khi đứng đầu quân đội của vua Charles VII chống lại quân Anh và vây
hãm xứ Orleans. Bị bắt giữ bởi người Burgundy và người Anh đòi tiền chuộc, bà đã
bị đưa ra tịa vì tội dùng u thuật và gian lận. Cuối cùng bà chỉ bị kết tội đã mặc
quần áo đàn ông, chống lại nhà thờ và bị thiêu sống. Truyền thuyết về bà càng ngày
càng lan truyền và bà được phong thánh năm 1920.
Isabella I of Castile - 1451-1504 - nữ hồng Tây Ban Nha
Khi Isabella kết hơn với vua Ferdinand of Aragon vào năm 1469, bà và chồng đã
cùng nhau cai trị toàn lãnh thổ Tây Ban Nha. Họ đã cai trị đất nước một cách độc
lập. Tuy nhiên, Isabella đã khởi xướng một chương trình cải cách nhằm làm giảm
bớt quyền lực của giới quí tộc thường gây rối; tổ chức mới bộ máy chính quyền và
khuyến khích dân chúng học hành. Là người sùng đạo, bà đã giúp xây dựng một Toà
án dị giáo tại Andalusia và đã trục xuất hơn 170.000 người Do Thái ra khỏi Tây Ban
Nha. Cùng với vua Ferdinand, bà đã chinh phục Granada, lãnh thổ cuối cùng của
người Moor và cuối cùng thì họ cũng bị trục xuất khỏi lãnh thổ Tây Ban Nha
Catherine de Medici - 1519-1589 - Nữ hoàng nước Pháp
Catherine de Medici sinh ra trong dòng họ Mecidi đầy thế lực tại thành Florence
nước Ý. Năm 1533 Catherine de Mecidi kết hôn trong một cuộc hơn nhân mang tính
chính trị với Henri, quận công xứ Orleans, người về sau trở thành vua nước Pháp năm
1547. Là hồng hậu, bà rất có ảnh hưởng trong việc truyền bá văn hóa Ý đến nước
Pháp như nghệ thuật sân khấu và ẩm thực. Sau cái chết của chồng, bà giành được
quyền lực chính trị trong tay với tư cách là nhiếp chính vương (bà có mười người
con). Là một phụ nữ đầy tham vọng, bà tham gia tích cực vào các mưu đồ chính trị
trong chốn cung đình và ln ln cố gắng mở rộng uy quyền của hồng gia. Ðầu
tiên, Catherine cố gắng hịa giải sự mâu thuẩn giữa các giáo phái Tin lành và Thiên
chúa của nước Pháp vì sự bất đồng bạo loạn đã đe dọa đến sự thống nhất nước Pháp.
Nhưng do cuộc tàn sát đẫm máu vào năm 1570 của người theo đạo Tin lành (cuộc tàn
sát thánh Bartholomew), nền hòa bình này đã bị tan vỡ và bà Catherine bị đỗ trách
nhiệm là đã cho phép sự kiện xảy ra.
Mary - Nữ hồng xứ Scotland - 1542-1587
Bà Mary có một cuộc đời đầy sóng gió và biến cố. Bà trở thành nữ hồng xứ Scotland
khi mới vừa trịn sáu ngày tuổi. Lên 5 tuổi, bà được đưa sang Pháp để được ni dạy
trong hồng gia Pháp và cuối cùng bà kết hôn với vua Francis II và ông này lại mất
vào năm sau đó. Là quả phụ, Mary trở lại Scotland, nơi bà đã dính líu vào hàng loạt
những chuyện tình thiếu khơn ngoan về chính trị và việc tiếp tục theo đạo Thiên chúa
trong một đất nước đa số là đạo Tin lành đã gây ra nhiều rắc rối và nhiều cuộc nổi
loạn chống lại bà. Buộc phải chạy tị nạn qua nước Anh, bà lại phải đương đầu với
những nỗi sợ hãi của Nữ hoàng Elizabeth I, người đã xem bà là một đối thủ nguy
hiểm cho ngôi vua. Elizabeth I đã tống giam Mary suốt 19 năm trời. Dưới sự theo
dõi chặc chẽ, bà bị qui là có liên quan đến hàng loạt các âm mưu chống lại nữ hoàng
Elizabeth I và cuối cùng bị kết án tử hình
Elizabeth I - 1533-1603 - nữ hoàng nước Anh
Bà Elizabeth có một tuổi thơ giữa những âm mưu chính trị. Người ta vẫn cho rằng lẽ
ra Elizabeth sẽ không bao giờ trở thành nữ hoàng. Thế nhưng bà đã làm được điều
đó và khi trở thành nữ hồng bà đã dành thời gian để vỗ về các tín đồ thiên chúa giáo
bằng những đạo luật khoan hồng, khuyến khích cải cách bộ máy chính quyền, củng
cố đồng bạc và đẩy mạnh nền kinh tế tư bản chủ nghĩa. Bà có trình độ học vấn rất cao
vì thế bà đã biến triều đình trở thành một trung tâm tri thức. Quan hệ ngoại giao của
Elizabeth đã gặp rất nhiều khó khăn. Ln ln bị thúc ép thành lập những liên minh
chính trị, về mặt ngoại giao, bà tỏ vẻ quan tâm nhưng cuối cùng thì bà ln ln từ
chối khơng thực hiện được. Thành công lớn nhất của bà là việc đánh bại quân xâm
lược Armada của Tây Ban Nha năm 1588 trong vùng biển ngoài bờ Tây Anh quốc .
Những thất bại nặng nề nhất của bà là việc đàn áp các cuộc nổi dậy ở Ireland và những
cuộc trường chinh. Trong suốt 45 năm trị vì đầy ý nghĩa, Elizabeth đã làm nước Anh
trở thành một cường quốc châu Âu với sức mạnh thương mại và đã trở thành một nơi
gặt hái được thành quả trí tuệ to lớn. Cơng bằng mà nói " thời đại Elizabeth" là một
trong những kỷ nguyên sáng chói nhất của nước Anh.
Amina - 1560-1610 - nữ hoàng Nigeria
Nữ hoàng Amina đứng đầu một nhà nước đô thị gọi là Hausa người Nigeria thuộc
Zaria. Người ta cho rằng người Hausa thuộc chế độ mẫu hệ ở thời đó vì phụ nữ xứ
này trở thành hồng hậu thì khơng phải là hiếm. Là một nhà lãnh đạo quân đội vĩ
đại, Amina biến toàn bộ các nhà nước đô thị Hausa nằm dưới quĩ đạo của mình và bà
khuyến khích họ xây dựng các bức tường phòng thủ khổng lồ bằng đất. Bà cũng mở
ra những con đường giao thương xuống phía Nam và làm cho nền kinh tế của Zaria
giàu lên bằng vàng, nô lệ và hạt cola
Mbade Nzinga - 1582-1663 - Nữ hoàng xứ Angola
Nzinga (cịn gọi là Jinga) là nữ hồng tài ba của hai vương quốc Ndonga và Matamba.
Bà được mọi người trọng nể nhờ bà kiên quyết chống lại quân Bồ Ðào Nha khi họ
tăng cường chiếm lĩnh tất cả vùng lãnh thổ hiện nay gọi là Angola. Thường xuyên bị
họ dồn về Ðông, bà Nzinga đã tổ chức một đội quân du kích hùng hậu để chinh phục
nước Matamba và thành lập một liên minh để kiểm sốt các tuyến đường bn bán nơ
lệ. Thậm chí bà đã liên minh với người Hà Lan để giúp ngăn chặn bước tiến của quân
Bồ Ðào Nha. Sau hàng loạt những bước lùi mang tính quyết định, Bà đã đàm phán
được một hiệp định hịa bình với người Bồ Ðào Nha nhưng vẫn từ chối cống nộp.
Catherine Ðại đế - 1729-96 - nữ hoàng nước Nga
Là phụ nữ cực kỳ thông minh và đầy tham vọng, năm 1744 Catherine từ nước Ðức
đến Nga để kết hôn với đại công tước Peter lúc ấy 16 tuổi. Do ông không được quần
chúng yêu mến, bà đã hạ bệ và bố trí giết ơng chết và tự tun bố mình là nhà cai trị
duy nhất của nước Nga. Tự cho mình là người trị vì với những tư tưởng khai sáng, bà
ủng hộ các ý tưởng cấp tiến như cải cách luật pháp, giáo dục, cải cách bộ máy hành
chính cấp tỉnh và huyện. Nhưng bà cai trị như một vua chuyên quyền và việc đàn áp
người Ba lan yêu nước đã dẫn tới việc nước này chia tách và chiếm xứ Crimea và
một số vùng của bờ Biển Ðen từ tay Thổ Nhĩ Kỳ.
Victoria - 1819-1901 - nữ hoàng nước Anh
Nữ hoàng Victoria là triều đại dài nhất trong lịch sử nước Anh. Gọi là thời đại Victoria
bởi vì lúc đó nước Anh đạt đến đỉnh cao cường thịnh về thực dân. Nữ hoàng Victoria
đã trở thành biểu tượng của chính sách bành trướng quốc tế kiểu Anh. Bà cương
quyết tham gia vào các quyết định của chính phủ và hậu thuẩn mạnh mẽ các vị bộ
trưởng mà bà u thích. Bà rất tự hào với vai trị làm vợ, làm mẹ và có đến chín người
con. Sau cái chết của người chồng yêu quí Albert, bà bước vào một giai đoạn buồn
khổ sâu sắc, không xuất hiện trước cơng chúng trong vịng ba năm trời. Nhưng trong
những năm sau đó, bà lại được cơng chúng mến mộ, đặc biệt là các cuộc kỷ niệm
quốc khánh năm 1887 và 1897
Liliuokalani -1838-1917 - nữ vương cuối cùng của Hawaii
Triều đại của Nữ vương Liliuokalani rất ngắn ngủi và đầy giông tố. Nhờ vào kế vị
ngai vàng, bà phải giải quyết một nền kinh tế trì trệ và một hiến pháp do người Mỹ
áp đặt lên người dân Hawai để làm bất lực chế độ quân chủ xứ này. Bà Liliuokalani
quyết tâm đưa Hawaii thoát ra khỏi sự kiềm kẹp của Mỹ. Bà đưa ra một hiến pháp
mới dẫn đến một sự đối đầu giữa bà và người Mỹ. Và bà Liliuokalani đã bị Mỹ hạ
bệ rồi họ thiết lập một chính quyền lâm thời. Nữ hồng bị bỏ tù do bị cáo buộc xúi
giục các cuộc bạo loạn dù rằng chưa có vụ nào thực sự xảy ra
Golda Meir - 1898-1978 - nữ Thủ tướng Israel
Bà Golda Meir sinh ra tại Ukraine và có sinh sống một thời gian ngắn tại Mỹ. Bà di cư
đến Israel năm 1921. Bà hoạt động trong phong trào cơng đồn và nhờ đó đã đạt được
những chức vụ cao trong guồng máy chính trị bao gồm các sứ mệnh ngoại giao đến
nước ngoài. Khi Israel trở thành một nhà nước độc lập thì bà trúng cử vào Knesset
(Quốc hội ) và lần lượt bà trở thành Bộ trưởng Bộ Lao động và Bộ trưởng Ngoại giao
- bà còn là người phụ nữ duy nhất có mặt trong chính quyền Cơng đảng Israel. Năm
1969, bà đắc cử Thủ tướng và đây chính là một chiến cơng chính trị của một phụ nữ
Israel lúc bấy giờ. Bà là một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, cứng rắn và hùng mạnh nhưng
chính sách quốc phịng của bà đã bị chỉ trích sau khi Israel dường như không được
chuẩn bị trước cho cuộc chiến Yom Kippur năm 1973. Và bà đã rút lui khỏi đời sống
chính trị sôi động khi Công đảng bị mất quyền do hậu quả của cuộc chiến tranh đó
Indira Gandhi - 1917-1984 - nữ Thủ Tướng Ấn Độ
Là con gái của ông Jawaharlal Nehru, Thủ tướng đầu tiên của Ấn Độ, nên hoạt động
chính trị ln ln là một phần thế giới của bà. Indira Gandhi tham gia vào Ðảng
Quốc đại của cha bà năm 1938 và bà bị người Anh bỏ tù một thời gian ngắn do tội
ủng hộ nền độc lập của Ấn Độ Anh. Sau cái chết của cha, bà được đắc cử vào Quốc
hội, thay thế vị trí của cha và bà trở thành Thủ tướng năm 1966. Sau đó, bà tiếp tục
tiến hành nhiều chính sách của cha như cải cách ruộng đất và quốc hữu hóa hệ thống
ngân hàng. Nhưng Ấn Độ phải chịu đựng nhiều vấn đề về kinh tế trong thời gian bà
cầm quyền. Nhiều cuộc bạo loạn đã xảy ra khiến bà công bố luật về tình trạng khẩn
cấp. Các đối thủ chính trị của bà bị bỏ tù và báo chí bị kiểm duyệt. Năm 1977 bà
bị thất bại trong cuộc tuyển cử và thậm chí phải đối mặt với những cáo buộc tham
nhũng. Sau khi bị truất khỏi Quốc hội và bị bỏ tù một thời gian ngắn, bà tổ chức lại
Ðảng của bà và bà tái đắc cử Thủ tướng Ấn Ðộ năm 1980. Năm 1984 bà chết thê
thảm dưới tay một sát thủ người Sikh khi trả đũa các hành động bạo lực của bà khi
bà tìm cách chấm dứt tình trạng rối loạn ở đền Sikh linh thiêng
Magaret Thatcher -1925 - nữ Thủ tướng Anh
Margaret Thatcher là vị nữ Thủ tướng đầu tiên của nước Anh và là Thủ tướng Anh
đầu tiên đắc cử 3 nhiệm kỳ liên tiếp trong thế kỷ 20. Là một luật sư, bà tham gia
Quốc hội Anh đầu tiên vào năm 1959 và giữ nhiều chức vụ của các bộ. Năm 1974,
bà đắc cử lãnh đạo Ðảng Bảo thủ và đã đưa Ðảng giành chiến thắng vào cuộc bầu cử
năm 1979. Tán thành những tư tưởng bảo thủ dựa trên kinh doanh tự do, bà ủng hộ
cắt giảm chi phí cơng cộng, giới hạn nguồn cung tiền tệ và tăng lãi suất. Các chương
trình tư nhân hoá của bà đã dẫn tới các cuộc phản đối của cơng đồn, các lộn xộn
lao động và tỉo lệ thất nghiệp cao. Bà được phong danh hiệu "Người đàn bà sắt" vì
đã có những ngun tắc cứng rắn chống lại Liên Xô cũ và việc bà can thiệp quân sự
nhanh chóng khi quân Achentina đánh chiếm đảo Falkland. Năm 1990 bà từ chức
Thủ tướng mặc dù bà vẫn là nghị sĩ Quốc hội Anh đến năm 1992.
Nữ hoàng Sondok - Hàn Quốc
Cha nàng là Vua của vương quốc Silla, xuất hiện ở phía Nam nước Hàn trong những
năm từ 250 - 350 sau Công nguyên, và vào cuối thế kỷ thứ 7, ơng mong muốn thống
nhất tồn bộ bán đảo Triều Tiên. Vì chẳng có con trai nối ngôi, vua cha bèn truyền
ngôi lại cho con gái là Sondok, và quyết định này chẳng có gì đáng ngạc nhiên cả vì
một số lý do. Một là phụ nữ trong thời kỳ này có mức độ ảnh hưởng nhất định như
đóng vai trị cố vấn, nhiếp chính... Trong tồn vương quốc, phụ nữ thường là chủ hộ
bởi vì chế độ mẫu hệ từ lâu đã tồn tại song song với chế độ phụ hệ. Khuôn mẫu Nho
giáo, thường đặt vai trị của người phụ nữ trong gia đình vào hàng thứ yếu, không
ảnh hưởng mấy đến đất nước Hàn Quốc mãi cho đến thế kỷ thứ 15. Tại vương quốc
Silla, địa vị của người phụ nữ được coi trọng
Bên cạnh đó, cũng cịn những lý do khác khiến vua trị vì xứ Silla chọn Sondok làm
người kế vị ngai vàng. Khi vừa mới chào đời, Sondok đã chứng tỏ là một cô gái thông
minh nhanh nhẹn. Có một giai thoại kề rằng có một lần nhà vua nhận được một hộp
đựng các hạt mẫu đơn từ Trung Quốc kèm theo một bức họa vẽ hình dáng hoa nở của
những hạt này. Nhìn vào bức tranh, tiểu cơng chúa Son**d khi đó mới được 7 tuổi
nhận xét rằng hoa trong bức tranh xinh đẹp nhưng đây là lồi hoa khơng hay lắm bởi
khơng có mùi hương. "Vì nếu có một bơng hoa như thế, bướm và ong sẽ bay xung
quanh nụ hoa trong bức tranh". Những quan sát của bà về hoa mẫu đơn đẹp nhưng
thiếu mùi hương qủa khơng sai và điều đó chỉ là một trong nhiều minh chứng về khả
năng thông minh và cai trị đất nước của bà
Vào năm 634, Sondok chính thức lên ngơi trị trị vì vương quốc Silla mãi đến năm
647. Bà là người phụ nữ đầu tiên trong số 3 người phụ nữ tài hoa đã cai trị vương
quốc này và tiếp ngay sau đó vương quốc bị phân ly bởi cuộc nổi loại của một người
anh họ tên là Chindok, người đã tiếp tục trị vì vương quốc đến năm 654.
Nữ hồng Sondok ln lo nghĩ vì triều đại của bà đầy bạo loạn và các cuộc xung đột
tại nước láng giềng Paekche. Tuy nhiên với tư chất thơng minh, bà đã cố gắng đồn
kết thống nhất vương quốc trong suốt 14 năm trị vì; mở rộng mối quan hệ với Trung
Quốc, gởi các sĩ phu du học tại nước này hồi đó. Bà cũng rất sùng đạo Phật và chính
bà là người chủ trì và hoàn thành các đền chùa trong nước. Bà đã cho xây dựng Tháp
Mặt Trăng và các vì sao được coi là đài khí tượng đầu tiên của vùng Viễn Ðơng. Hiện
nay, tháp này vẫn cịn tại Kyongju, cố đơ của vương quốc Silla, Hàn Quốc.
Hình ảnh lãnh tụ đáng tôn vinh của bà càng được củng cố thêm bởi truyền thống cổ
xưa của giáo thuyết Shaman ngự trị tại nước Hàn thời bấy giờ cũng như còn tồn tại
ở một số dân tộc khác nhau. Cho đến thời Sondok, thuật ngữ Shaman được dùng để
chỉ phụ nữ. Những phụ nữ gọi là Shaman đều có quyền lực lớn và được công nhận
là nhân vật trung gian giữa các vị thần và người phàm. Một số họ đóng vai trị chủ
trì các buổi tế lễ của vương quốc, tuy nhiên phần lớn họ đều thuộc gia đình những
nữ tu mà vai trị mang tính thừa kế. Qua việc nắm giữ phần hồn, các nữ tu Shaman
thực hiện việc chữa trị tâm linh và xua đuổi tà ma; nói rõ những ngun nhân dẫn
đến bất hịa gia đình và tư vấn cách giải quyết; lựa chọn ngày lành tháng tốt cho đám
cưới, đám ma; thực hiện các nghi lễ để đảm bảo sự thịnh vượng liên tục trong cộng
đồng dân tộc và chữa trị cho những ai bị tổn thương về tinh thần và thể xác. Với
tư cách là nhà chiêm tinh của vương quốc, các nữ tu dịng Shaman có quyền lực vô
song. Truyền thuyết lịch sử kể rằng Nữ hịang Sondok cũng được mọi người sùng
kính về khả năng đốn trước tương lai. Liệu có phải điều này chính là ngun nhân
chính ngồi các khả năng khác xác định tài lãnh đạo của bà ? Nếu qủa như vậy thì
đấy chính là một trong những thí dụ điển hình về tài năng đã giúp giới phụ nữ nắm
được vai trị lãnh đạo như nam giới.
Soghaghtani Beki - (Mơng Cổ)
Vào năm 1227 sau Công nguyên, Chinggis Khan (Genghis Khan), " Vị chúa tể của
các miền đất được đại dương bao phủ" băng hà. Tuy nhiên vấn đề là ai sẽ là người kế
vị ngai vàng ? Chinggis từ giã cõi đời để lại 4 đứa con trai của người vợ cả, Borte, tuy
nhiên ơng chẳng hề có hệ thống kế vị theo trình tự. Bởi vì trong vương quốc người
ta biết rằng ơng rất u q Ogodei nên vị hồng tử này đã trở người đầu tiên tiếp
nhận danh hiệu đại đế Mơng Cổ đó
Việc Ogodei mất vào năm 1241 đã mở đầu cho một cuộc đấu tranh giành quyền lực
thực sự trong hịang tộc. Cuộc đấu tranh đó diễn ra giữa các hòang phi của vua, người
nào cũng muốn đưa ra ứng cử viên của mình. Việc nữ giới Mơng Cổ nắm quyền
bính là chuyện bình thường. Người vợ của những tộc trưởng thường là người đầu
tiên hưởng địa vị cao trong xã hội và thường xuyên tham gia giải quyết các công
việc của bộ tộc
Người vợ cả của Ogodei là Toregene có mưu đồ giành ngơi báu cho con trai của mình
là Guyuk. Vào năm 1246, Guyuk lên ngơi hịang đế tuy nhiên ơng đã chết chỉ sau 2
năm trị vì vương quốc. Vợ của ơng là Oghul Qamish, trở thành nhiếp chính cho cả 3
người con cịn nhỏ của mình, thế nhưng trên thực tế, bà đã là nhiếp chính vương trơng
coi tịan bộ cơng việc trong vương quốc. Chính vì các con của bà qúa nhỏ cho nên bà
chọn một ứng cử viên khác cho danh hiệu đại đế là người cháu trai Shiramon. Với
quyết định này, dòng họ Ogodei đã đổ vỡ và phải chờ cho đến cho đến khi xuất hiện
một nhân vật khôn ngoan bản lĩnh hơn cả Oghul Qamish. Ðó chính là Sorghaghtani
Beki, vợ góa của Tolui là một trong những hồng tử của đại đế Chinggis
Sorghaghtani Beki đã giành được quyền lực tối thượng. Bà chính là con dâu của đại
đế Chinggis. Hơn nữa bà cịn là một nhà chính trị nhiệt thành và chính bà vạch ra
rằng những vị đại đế Mông cổ trong tương lai phải là con cháu trực hệ của Chinggis
trong đó Shiramon khơng phải như vậy. Giới qúy tộc nhanh chóng đứng về phe
Sorghaghtani Beki chống lại Oghul và cuối cùng thì người con cả của Sorghaghtani
Beki là Mongke đã giành được chiến thắng. Ông lên ngôi đại đế vào năm 1251, tiếp
nối đế chế Mơng cổ theo dịng Tolui. Chính vì yếu tố này, bà Sorghaghtani được xem
là " linh hồn dẫn dắt dịng Tolui"
Mongke là vị đại đế Mơng Cổ cuối cùng nắm quyền kiểm sốt tồn bộ đế chế Mông
Cổ vĩ đại. Chỉ 8 năm sau khi ông mất, một người con khác của Sorghaghtani Beki là
Khubilai Khan trở thành đại đế Mơng Cổ . Và cũng chính ơng đã tấn công nước Trung
Hoa thời phong kiến và cuối cùng đánh chiếm toàn bộ, thiết lập ách độ hộ của đế chế
Mông Cổ tại đây (1272 - 1368). Một người con trai khác của Sorghaghtani Beki cũng
có tầm ảnh hưởng không kém là Hulagu đã được giao trọng trách đem quân đánh
chiếm các nước Ba Tư, Baghdad và vùng Trung Ðông. Vào năm 1253, ông đã thiết
lập ách đô hộ của Mông Cổ trên đất nước Ba Tư và một số nơi khác tại Trung Ðông.
Trong suốt những năm con cái của bà cai trị đất nước, tầm ảnh hưởng và việc giáo
dục của Sorghaghtani Beki đối với các con rất lớn. Bà bắt buộc các con trai phải nhận
được sự huấn luyện đầy đủ và các kỹ năng xông pha trận mạc và kiến thức điều hành
cần thiết để cai trị đế chế Mơng Cổ. Mặc dù chính bản thân bà thất học nhưng bà đã
tạo cho các con của mình một nền học vấn vững chắc. Bà đã nêu một thí dụ điển hình
cho các con thấy là sẽ đạt được những kết quả tốt khi bà hỗ trợ nơng dân khơng phải
người Mơng Cổ thay vì bóc lột họ trong các lãnh thổ bà cai quản. Cho rằng những
gì người con trai của bà - Khubilai Khan cần có để cai trị đất nước Trung Hoa, bà
đã giới thiệu cho Khubilai tìm hiểu nghiên cứu về những ý niệm trong tư tưởng Nho
giáo của đất nước này
Cũng nhờ bà mà các con của bà được nổi tiếng với các chính sách khoan hồng và
rộng lượng đối với các vấn đề tôn giáo. Sorghaghtani Beki là người theo đạo Cơ đốc
dịng Nestoria và bà vẫn ln bảo trợ cho các nền tôn giáo khác nhau du nhập từ nước
ngồi. Ðiển hình là bà đã dùng tiền của để bố thí cho những người theo đạo Hồi.
Những người theo đạo Phật và Nho giáo cũng được bà hỗ trợ. Trong khi Khubilai
Khan đang cai trị Trung Quốc, chính nhờ vào lòng tin vào đạo cơ đốc của mẹ mình đã
giúp ơng giúp đỡ cộng đồng đạo Cơ đốc theo dịng Nestoria nhỏ bé ở đó. Ơng cũng
đã tuyển dụng nhiều người theo đạo Hồi vào làm việc trong bộ máy chính quyền của
mình và do ảnh hưởng của vợ ông là Chabi, ông đã tranh thủ được thiện cảm từ gia
đình hồng tộc Song của nước này thay vì giết hoặc khơng tín nhiệm họ
Hulagu đã chính thức lập gia đình với Doquez-khatum, một cơng chúa theo đạo dịng
Nestoria, tức cùng họ đạo với mẹ ơng. Khi Hulagu cướp phá Baghdad, chính Doquezkhatum đã xin ơng khoan dung tha mạng cho tất cả những người theo Cơ đốc giáo.
Anh trai của Hulagu là đại đế Mongke đã tỏ ý hài lòng với hành động độ lượng này
của cơ em dâu . Ơng đã nói với Hulagu:" Chú cần tham khảo ý kiến của vợ trong các
công việc". Ðể làm hài lòng vợ, Hulagu đã ủng hộ đạo Cơ đốc và dưới thời ông vô
số nhà thờ đã được dựng lên
Những thế hệ sau này của đất nước Ba Tư dưới triều đại của đại đế Ilkhanate, một
số người phụ nữ Hịang gia khơng chỉ đóng vai trị tích cực trong việc ra quyết định
mà đơi khi chính họ cịn trực tiếp cai trị vương quốc. Tên tuổi của bà Sorghaghtani,
người mẹ của các vị đại đế Mông cổ, được một sử gia người Ba Tư mô tả như sau:"
Bà là một con người cực kỳ thông minh và tài năng và là đỉnh tháp cao nhất trên tất
cả phụ nữ của thế giới".
Lời cuối: Cám ơn bạn đã theo dõi hết cuốn truyện.
Nguồn:
Phát hành: Nguyễn Kim Vỹ.
Nguồn: netcenter.com
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 8 tháng 3 năm 2010