Skkn một số biện pháp giúp học sinh lớp 4c, trường tiểu học an thạnh 1b học tốt phân môn luyện từ và câu

PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN CÙ LAO DUNG
TRƯỜNG TIỂU HỌC AN THẠNH 1 B
===== *** =====

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH LỚP 4C
TRƯỜNG TIỂU HỌC AN THẠNH 1B HỌC TỐT PHÂN
MÔN LUYỆN TỪ VÀ CÂU

Người thực hiện: Nguyễn Văn Tiền
An Thạnh 1, ngày 21 tháng 12 năm 2019

skkn

SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================

I / PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài.
Giáo dục bậc tiểu học là một khoa học giáo dục khó nhất. Nó là nền móng
đầu tiên để giúp con người tồn tại và phát triển, đặc biệt là mơn Tiếng Việt. Mơn
Tiếng Việt trong chương trình tiểu học nhằm hình thành và phát triển cho học

sinh các kĩ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe, đọc, nói, viết) để học tập và giao tiếp
trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. Giúp học sinh có cơ sở tiếp thu
kiến thức ở các lớp trên. Trong bộ môn Tiếng Việt thì phân mơn Luyện từ và
câu có một nhiệm vụ đó là cung cấp nhiều kiến thức sơ giản về viết Tiếng Việt
và rèn luyện kĩ năng dùng từ đặt câu (nói- viết), kĩ năng đọc cho học sinh, cụ thể
là:
a- Mở rộng hệ thống hoá vốn từ trang bị cho học sinh một số hiểu biết cơ
bản về từ và câu.
b- Rèn luyện cho học sinh các kĩ năng dùng từ đặt câu và sử dụng dấu
câu.
c- Bồi dưỡng cho học sinh thói quen dùng từ đúng, nói và viết thành câu,
có ý thức sử dụng tiếng Việt văn hố trong giao tiếp.

Bên cạnh đó, trường tiểu học an thạnh 1B nhiều năm qua đã có bề dày
thành tích trong cơng tác giảng dạy. Các đồng chí giáo viên ln có những cải
tiến, đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng học tập cho học
sinh. Chính vì vậy, nhận thức rõ được u cầu thiết thực của nhà trường cũng
1

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************

*===========================
như tầm quan trọng của phân môn Luyện từ và câu tôi mạnh dạn đưa ra sáng
kiến kinh nghiệm “Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học
An Thạnh 1B học tốt phân môn Luyện từ và câu ” .
2. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu
Đề ra một số biện pháp giúp học sinh học tốt môn luyện từ và câu lớp
4C trường Tiểu học An Thạnh 1B.
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
Học sinh lớp 4C trường Tiểu học An Thạnh 1B.
4. Phương pháp nghiên cứu.
-Phương pháp nghiên cứu lí luận.
-Phương pháp điều tra, khảo sát.

-Thực nghiệm sư phạm.
-Tổng kết kinh nghiệm.
5.Tính mới của đề tài.
- Phát huy ý thức học tập của học sinh, giúp học sinh hứng thú trong học
tập.
- Vận dụng linh hoạt các hình thức dạy học
- Phân chia từng đối tượng học sinh, từ đó lập kế hoạch bài học phù hợp
cho từng đối tượng.

2

skkn

SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================

II/ NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận liên quan đến nghiên cứu.
Là người Việt Nam, mỗi chúng ta ai cũng tự nhận thấy rằng ngôn ngữ
chúng ta hết sức phong phú và đa dạng. Mỗi con người ngay từ khi sinh ra đến
tuồi đi học đều hình thành cho mình vốn từ Tiếng Việt, qui tắc giao tiếp nhất

định. Bởi vậy để tăng nhanh vốn từ, để chính xác nội dung ngữ nghĩa của từ
cũng như thúc đẩy việc hình thành kĩ xảo ngữ pháp diễn ra một cách nhanh
chóng, thuận lợi khơng thể khơng chú ý đến việc rèn luyện, trao dồi cho các em
vốn kiến thức về Tiếng Việt qua phân môn luyện từ và câu. Phân môn luyện từ
và câu giúp học sinh:
- Mở rộng hệ thống hóa vốn từ và trang bị cho học sinh một số hiểu biết
sơ giản về từ và câu
- Rèn luyện cho học sinh kĩ năng dùng từ đặt câu và sử dụng các dấu
câu
- Bồi dưỡng cho học sinh có thói quen dùng từ đúng, nói và viết thành
câu, rèn luyện ý thức sử dụng Tiếng Việt có văn hóa trong giao tiếp.
Với mục đích như vậy, việc dạy học luyện từ và câu chiếm vị trí hết

sức to lớn trong nhà trường cũng như cung cấp cho các em những tri thức cần
thiết để đi sâu vào tìm hiểu các lĩnh vực khác.
2. Thực trạng
a. Thuận lợi
* Về phía giáo viên:
3

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
Nhà trường luôn tạo điều kiện cho công tác giảng dạy được tốt nhất. Lớp
học được trang bị đầy đủ về cơ sở vật chất như: bàn ghế hợp qui chuẩn, bảng
chống loá, thiết bị khá đầy đủ, phục vụ cho việc dạy và học được đảm bảo. Giáo
viên là người có tay nghề, có đầy đủ sách giáo khoa, sách hướng dẫn, tài liệu
Chuẩn kiến thức và được học về cách sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại
như: máy tính, đèn chiếu… Đội ngũ giáo viên ln u nghề, có năng lực sư
phạm. Phân mơn Luyện từ và câu ở lớp 4 nhìn chung ngắn gọn, cụ thể đã được
giảm bớt nhiều so với chương trình Từ ngữ - Ngữ pháp của lớp 4 trước đây,
phân mơn đã chỉ rõ 2 dạng bài đó là: Bài lí thuyết và bài tập thực hành với định
hướng rõ ràng.

*Về phía Học sinh:
- Học sinh đã quen với cách học từ ở lớp 1, 2, 3 nên các em đã biết cách
lĩnh hội và luyện tập thực hành dưới sự hướng dẫn của giáo viên
- Hầu hết các em học sinh đều ngoan ngoãn, chăm chỉ học tập lại được sự
quan tâm của phụ huynh học sinh mua sắm cho con em các loại sách tham khảo,
sách hướng dẫn tương đối đầy đủ cũng góp phần nâng cao chất lượng của mơn
học Luyện từ và câu nói riêng, mơn Tiếng Việt nói chung.
b. Khó khăn
- Ai cũng cho rằng khi dạy phân môn Luyện từ và câu thường khơ khan,
khó truyền đạt được hết ý trong bài học, do đặc thù của mơn học, nhất là trong
cách tìm từ, giải nghĩa từ hay dùng từ đặt câu…khiến cho học sinh cũng phải
tiếp thu bài một cách thụ động.

4

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
- Giáo viên đơi lúc cịn giảng dạy theo phương pháp cũ, việc phân chia
thời lượng lên lớp ở mơn dạy đơi khi cịn dàn trải, hoạt động của thầy - trị có
lúc thiếu nhịp nhàng, nặng tính hình thức.

- Bên cạnh đó một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến con em mình
cịn có quan điểm “trăm sự nhờ nhà trường, nhờ thầy giáo” cũng làm ảnh hưởng
đến chất lượng học tập của phân môn.
- Có nhiều học sinh chưa thật sự chú trọng khi học mơn Tiếng Việt nói
chung, mơn Luyện từ và câu nói riêng. Trong tâm tưởng của các em và một số
phụ huynh học sinh đều hướng cho con em học mơn Tốn nhiều hơn mà chưa
thật sự chú trọng mơn Tiếng Việt, coi nhẹ môn Tiếng Việt, cho rằng, các em chỉ
cần đọc được, viết được là được. Chính vì vậy nhiều học sinh không hứng thú
với môn học, thờ ơ với môn học và lệ thuộc vào các loại sách tham khảo, sách
bồi dưỡng, sách bài tập có sẵn đáp án, khơng chịu khó học, suy nghĩ hay chú
tâm vào môn học, nhất là đối với phân môn Luyện từ và câu. Do đó các em chưa
thật sự hứng thú với môn học này.

Theo kết quả khảo sát lần thứ nhất, vào tuần 3 (đầu tháng 9) với bài Từ
đơn – Từ phức ở lớp 4C, kết quả tôi thu được như sau :

Lớp

4C

Sĩ số

16

Xếp loại

Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

3

4

7

2

5

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************

*===========================
Tỉ lệ
18,75%
25%
43,75%
12,5%

Sau khi kiểm tra khảo sát, tôi thấy rằng trong bài làm của học sinh đạt
điểm trung bình và yếu cịn mắc nhiều lỗi, cách phân biệt từ đơn, từ phức còn
chưa rõ ràng, nhầm lẫn, chưa theo yêu cầu đề bài. Chất lượng học sinh trung
bình và yếu còn nhiều, số học sinh khá giỏi chưa cao.
3.Các giải pháp để giải quyết vấn đề.

Để có thể thực hiện các yêu cầu về kiến thức, kĩ năng của phân môn
Luyện từ và câu theo chuẩn kiến thức và kĩ năng của bộ giáo dục, tôi mạnh dạn
đề ra một số biện pháp thực hiện dạy phân môn Luyện từ và câu lớp 4 như sau:
Biện pháp thứ nhất: Phát huy ý thức học tập của học sinh từ đó bồi
dưỡng hứng thú học tập cho học sinh qua các bài học.
Cũng như các phân môn khác của Tiếng Việt, một trong những nhiệm vụ
của phân môn Luyện từ và câu là bồi dưỡng ý thức và thói quen sử dụng tiếng
Việt văn hoá. Để thực hiện nhiệm vụ đó giáo viên cần bồi dưỡng hứng thú học
tập cho học sinh, học sinh cần có ý thức học tập đúng đắn.
Trước hết đó là cách làm cho học sinh ý thức được ích lợi của việc học để
tạo động cơ học tập. Cho nên ở mỗi tiết dạy người giáo viên đều cần hướng đến
việc hình thành và duy trì hứng thú cho học sinh. Dạy Luyện từ và câu chính là

dạy cho các em kiến thức về từ ngữ và ngữ pháp nhưng giáo viên cần đưa ra một
số thủ pháp dạy học, hình thức dạy học phù hợp với sở thích của các em, đó

6

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================

chính là các trị thi đố, các trị chơi để gây hứng thú cho học sinh trong giờ học,
giảm bớt sự căng thẳng, nhàm chán.
Bên cạnh đó người giáo viên cần thiết lập được mối quan hệ hợp tác tích
cực và tốt đẹp giữa thầy và trị, giữa các trò với nhau cũng sẽ tạo được hứng thú
học tập cho học sinh. Hình thức tổ chức dạy học hấp dẫn cùng với một bầu
khơng khí thân ái hữu nghị trong giờ học sẽ tạo hứng thú cho cả thầy và trị. Vì
vậy, bên cạnh việc giáo dục tính mục đích kỉ luật, ý thức về trách nhiệm v.v…
cho học sinh, với mỗi giáo viên trực tiếp giảng dạy trong nhà trường phải là
người tổ chức cuộc sống ở trường thật hấp dẫn, tạo niềm vui, phải phấn đấu sao
cho Mỗi ngày các em đến trường là một ngày vui. Mỗi học sinh sẽ luôn mong
muốn phải là người được hạnh phúc ngay ngày hôm nay. Bởi vậy, giáo viên
phải thường xuyên tìm hiểu học sinh muốn việc học diễn ra như thế nào? cái gì

làm các em thích? cái gì làm các em khơng thích? để có thể tổ chức quá trình
dạy học như các em mong đợi.
Trong quá trình dạy học người giáo viên cần chú trọng vào mặt thành
cơng của trẻ, nhìn nhận các em theo cách nhìn: em nào cũng ngoan, em nào
cũng giỏi, em nào cũng cố gắng. Chỉ có em này ngoan, giỏi, cố gắng nhiều hơn,
em kia ngoan, giỏi, cố gắng ít hơn mà thơi. Bên cạnh đó giáo viên là người ln
nâng đỡ, khích lệ, thơng cảm chú trọng vào mặt thành cơng của các em, đề cao
tính sáng tạo của các em. Đôi lúc người thây giáo cũng cần tỏ ra ngạc nhiên, vui
sướng, tôn trọng những sáng tạo của các em dù là rất nhỏ, giúp các em tự phát
hiện ra chân lí. Sau cùng là cách kiểm tra đánh giá của thầy giáo đối với các em.
7

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
Việc đánh giá trong dạy học đòi hỏi phải nghiêm khắc nhưng khơng có nghĩa là
khắt khe và quá chặt chẽ khi cho điểm.. Có thể đặt ra câu hỏi ‘‘Cần đặt ra yêu
cầu gì với các em để đánh giá, cho điểm hợp lí nhằm khuyến khích, học sinh học
tốt hơn?’’. Thành quả mà các em thấy được qua sự học tập của mình được thể
hiện bằng những điểm số. Chỉ có đạt được thành cơng trong học tập mới thực sự

tạo ra hứng thú và niềm say mê cho các em. Chỉ có thành cơng, niềm tự hào về
thành công, cảm giác xúc động khi thành công mới là nguồn gốc thật sự của
ham muốn học tập.
*Tóm lại, để tạo hứng thú trong học tập cho học sinh cũng là một nghệ
thuật trong quá trình dạy học của người giáo viên. Tạo hứng thú cho học sinh
trong học tập cũng chính là làm cho các em thấy hạnh phúc trong học tập, bởi vì
học là hạnh phúc khơng chỉ vì những lợi ích mà nó mang lại mà hạnh phúc cịn
nằm ngay trong chính sự học từ đó mà các em nâng cao ý thức trong học tập.
Biện pháp thứ hai: Biện pháp về tài liệu, đồ dùng học tập.
Người giáo viên phải là người giúp học sinh biết cách lựa chọn và sử
dụng các tài liệu, đồ dùng học tập như thế nào cho phù hợp. Tài liệu nào các em
có thể sử dụng khi học ở trên lớp, khi học ở nhà, nguồn tài liệu nào phù hợp với

các em hay khi nào thì có thể sử dụng sách giáo khoa, vở bài tập, sách tham
khảo. Khơng chỉ sử dụng các thơng tin có trong sách mà các em cịn có thể tự
tìm tịi, tự làm lấy để trở thành đồ dùng học tập hữu ích. Từ đó học sinh sẽ chủ
động hơn khi sử dụng các loại tài liệu mà khơng cịn phụ thuộc hay lệ thuộc vào
sách tham khảo. Làm được điều này cũng đồng nghĩa với việc học sinh sử dụng
8

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
các loại sách tham khảo, có sẵn đáp án chỉ là một tài liệu giúp các em dùng để so
sánh với kết quả bài làm của mình.
Biện pháp thứ ba: Biện pháp về phân chia đối tượng học sinh.
Đổi mới phương pháp dạy học là phải phát huy tính tích cực của học sinh,
giáo viên cần chú ý đến mọi đối tượng học sinh, vì vậy có thể phân chia học sinh
ra nhiều mức độ (giỏi, khá, trung bình, yếu) để có phương pháp dạy thích hợp.
Muốn phát huy được tính tích cực chủ động của học sinh người giáo viên phải
có hệ thống câu hỏi trong mỗi bài thật cụ thể phù hợp với từng đối tượng học
sinh cụ thể. VD: Khi dạy bài “Câu kể Ai làm gì?” (tuần17)
BT1: Đọc đoạn văn sau: “Trên nương mỗi người một việc. Người lớn thì

đánh trâu ra cày. Các cụ già thì nhặt cỏ đốt lá. Mấy chú bé bắc bếp thổi cơm.
Các bà mẹ lom khom tra ngô. Các em bé ngủ khì trên lưng mẹ. Lũ chó sủa om
cả rừng” rồi tìm trong mỗi câu ở đoạn văn trên các từ ngữ:
a) Chỉ hoạt động:
b) Chỉ người hoặc vật hoạt động.
Học sinh có thể tìm được:
+ Từ chỉ hoạt động: đánh trâu ra cày, nhặt cỏ đốt lá, ngủ khì trên lưng mẹ, bắc
bếp thổi cơm, lom khom tra ngô, sủa om cả rừng.
+ Từ chỉ người hoặc vật hoạt động: người lớn, các cụ già, mấy chú bé, các em
bé, lũ chó.
Lúc này giáo viên gạch chân những từ ngữ mà các em đã tìm được. Sau
đó tiến hành hỏi: Em hãy đặt câu hỏi cho từng từ chỉ hoạt động?

9

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
Học sinh nêu: Người lớn làm gì? Các cụ già làm gì?...
Giáo viên cần chú ý đến mọi đối tượng học sinh trong giờ học để cho tất
cả các em đều được nói, đều được làm việc phù hợp với khả năng tư duy.

Biện pháp thứ tư: Biện pháp về phân bố thời gian học tập.
Để nâng cao chất lượng dạy học phân môn Luyện từ và câu lớp 4, việc
phân bố thời gian học tập cho học sinh một cách hợp lí cũng là một yếu tố quan
trọng của sự thành công. Người giáo viên phải biết phối kết hợp nhịp nhàng các
hoạt động dạy học và phân chia thời gian của từng hoạt động đó phù hợp trong
mỗi tiết học, mỗi bài học cụ thể. Tránh tình trạng hết tiết học mà khơng hết bài
hoặc ngược lại tạo cơ hội cho học sinh không làm việc. Điều này cũng giúp ích
cho học sinh trong việc tự phân bố thời gian học ở nhà hợp lí, mang lại hiệu quả.
Biện pháp thứ năm: Biện pháp kèm cặp học sinh yếu.
*Về phía giáo viên: Với đối tượng là học sinh yếu cần giúp các em xác
định được mạch kiến thức trong chương trình được sắp xếp theo vịng trịn đồng
tâm, tuỳ theo ở mỗi lớp mà có những yêu cầu khác nhau.Từ đó giúp học sinh

yếu nắm chắc những kiến thức ở lớp dưới, bổ sung những lỗ hổng về kiến thức ở
lớp dưới thì đến lớp 4 các em sẽ nắm kiến thức một cách dễ dàng hơn, phát huy
được những kiến thức và kĩ năng học sinh đã đạt ở lớp 1, 2, 3 theo hệ thống
lôgic.
VD: Ở lớp 1, các em được học về âm – vần, học sinh tìm tiếng có vần mới
học, nói câu chứa tiếng mới học, thì lớp 4 các em sẽ được học kĩ hơn về cấu tạo

10

skkn

SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
của tiếng: tiếng thường gồm có 3 bộ phận: âm đầu – vần – thanh (có tiếng khơng
có âm đầu).
Hay chỉ một khái niệm “Câu hỏi và dấu chấm hỏi” ở lớp 2 học sinh mới
chỉ cần đạt yêu cầu: chọn dấu chấm hay dấu hỏi để điền vào ô trống; ở lớp 3, các
em phải đặt và trả lời câu hỏi ; nhưng đến lớp 4 các em khơng những phải hiểu
khái niệm mà cịn phải biết giữ lịch sự khi đặt câu hỏi, tránh những câu hỏi làm
phiền lịng người khác.
VD: Bạn có thể chờ hết tiết sinh hoạt, chúng mình cùng nói chuyện được

khơng?
Phải biết sử dụng câu hỏi vào mục đích khác, khơng chỉ dừng lại ở hỏi
những điều muốn biết mà còn phải biết dùng câu hỏi để thể hiện thái độ, khen,
chê, khẳng định, phủ định, yêu cầu, mong muốn.
*Về phía gia đình: Giáo viên cần gặp gỡ, trao đổi với phụ huynh học sinh
học yếu cùng phối kết hợp để giúp đỡ, kèm cặp các em. Mặt khác, một số cha
mẹ thường viện lí do bận cơng việc làm ăn nên coi nhẹ việc học ở nhà của con
cái, không để ý đến việc con em mình học cái gì? học thế nào? Vì vậy nhiệm vụ
học tập của học sinh khơng thể tách rời khỏi yếu tố gia đình bởi đây chính là
động lực cơ bản thúc đẩy các em phấn đấu cho sự học của mình.
*Về phía bạn bè: Giáo viên cũng cần tranh thủ sự trao đổi thông tin, học
hỏi lẫn nhau giữa học sinh với học sinh. Đơi khi qua cách nói nơm na của bạn bè

lại giúp cho đối tượng học sinh yếu thấy đơn giản và dễ hiểu hơn. Chẳng phải
“Học thầy không tày học bạn” đó sao. Giao cho học sinh khá thường xuyên kèm
11

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
cặp học sinh yếu cùng hưởng ứng thi đua “Đôi bạn cùng tiến”. Cùng nhau tham

gia các hoạt động ngoài giờ lên lớp như các giờ chơi, giờ chào cờ, các cuộc tọa
đàm, trao đổi, sinh hoạt, các em sẽ thấy thích thú và tự giác tích luỹ được vốn từ,
vốn kiến thức cho mình.
VD : Qua bài Mở rộng vốn từ Đồ chơi – Trò chơi  các em cũng thấy được
những trị chơi nào có lợi, những trị chơi nào có hại, nên tránh.
Thơng qua các cuộc tọa đàm trao đổi đó, các em sẽ học được ở bạn bè để
đặt câu hỏi một cách lịch sự, tránh hỏi trống khơng hoặc những câu hỏi tị mị
thiếu tế nhị. Biết giữ phép lịch sự khi bày tỏ yêu cầu, đề nghị với mọi người
xung quanh.
*Về phương tiện, thiết bị: giáo viên cần tận dụng và sử dụng một cách
triệt để các đồ dùng và trang thiết bị dạy học khơng chỉ trong q trình dạy học
mà cịn đóng góp một phần khơng nhỏ trong việc giúp đỡ học sinh yếu. Với đối

tượng học sinh yếu khả năng tư duy trừu tượng thấp do đó cần tăng cường, hỗ
trợ các em về khả năng tư duy bằng hình ảnh, bằng âm thanh… bằng trực quan
sinh động sẽ giúp các em tiếp thu bài tốt hơn, hiệu quả hơn.
Biện pháp thứ sáu: Biện pháp về lập kế hoạch bài học.
Giáo viên cần nắm vững nội dung cơ bản của từng bài học trong SGK và
những hướng dẫn cụ thể về mục tiêu cần đạt. Tuỳ theo đặc điểm của từng bài
học mà xây dựng kế hoạch bài giảng cho phù hợp. Song, cho dù thế nào cũng
cần có đầy đủ các hoạt động lớp và tổ chức các hoạt động đó một cách phong

12

skkn

SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
phú, phối hợp linh hoạt các phương pháp và hình thức cho phù hợp với nội dung
của bài dạy và chủ điểm của bài đó.
Có thể sử dụng linh hoạt nhiều hình thức dạy học trong cùng một tiết dạy.
Đó là các hình thức tổ chức: làm việc cá nhân, trao đổi nhóm, đàm thoại gây
hứng thú cho học sinh tránh nhàm chán đơn điệu.
VD: Khi dạy bài Mở rộng vốn từ Ước mơ (tuần 9)

Bài tập 2: Học sinh thảo luận nhóm đơi
Tìm thêm những từ cùng nghĩa với “ước mơ”
- HS 1 tìm từ bắt đầu từ tiếng “ước”: ước ao, …
- HS 2 tìm từ bắt đầu từ tiếng  ‘‘mơ’’: mơ mộng, ...
- HS 2 tìm từ bắt đầu từ tiếng “ước”: ước mong, ...
- HS 1 tìm từ bắt đầu từ tiếng ‘‘mơ’’: mơ ước, ...
BT 3 : Nêu yêu cầu viết thêm những từ : đẹp đẽ, viển vơng, cao cả, lớn, nho nhỏ,
kì quặc, dại dột, chính đáng... vào sau từ ước mơ thể hiện sự đánh giá :
+ HS thảo luận nhóm 4.
- Đánh giá cao: ước mơ đẹp, ước mơ chính đáng, ước mơ cao cả, ước mơ lớn,
ước mơ đẹp đẽ.
- Đánh giá khơng cao: ước mơ bình thường, ước mơ nho nhỏ.

- Đánh giá thấp: ước mơ kì quặc, ước mơ dại dột, ước mơ viển vông, ước mơ
tầm thường.
BT 4: Nêu VD về 1 loại ước mơ nói trên.
+ Bài này cho học sinh làm việc cá nhân.
13

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************

*===========================
VD: +Ước mơ được đánh giá cao: Đó là những ước mơ vươn lên làm những
việc có ích cho mọi người như: - Ước mơ học giỏi để trở thành bác sĩ/ kĩ sư…
- Ước mơ chinh phục vũ trụ…
+ Ước mơ được đánh giá khơng cao: Đó là những ước mơ giản dị, thiết thực, có
thể thực hiện được khơng cần nỗ lực lớn:
- Ước mơ có truyện đọc/ có xe đạp/ có một đồ chơi…
+ Ước mơ bị đánh giá thấp: Đó là những ước mơ phi lí, khơng thể thực hiện
được hoặc là những ước mơ ích kỉ, có lợi cho bản thân nhưng gây hại cho người
khác:
- Ước mơ được xem ti vi suốt ngày/ ước không phải học mà vẫn được điểm
cao…

- Ước mơ thể hiện lịng tham khơng đáy của vợ ơng lão đánh cá.
- Ước mơ tầm thường – Ba điều ước.v.v…
Tóm lại: vận dụng linh hoạt các hình thức dạy học sẽ làm cho lớp học sôi
nổi, gây hứng thú cho học sinh sẽ giúp học sinh tiếp thu bài học một cách tốt
hơn, nắm vững nội dung của bài học. Bên cạnh đó, giáo viên cần phải có dự kiến
về các câu trả lời của học sinh và các tình huống sư phạm có thể xảy ra trong
mỗi hoạt động từ đó có biện pháp giải quyết, điều chỉnh kịp thời. Việc tổ chức
các hoạt động học tập có tác dụng rất lớn đến việc giảng dạy phân môn Luyện từ
và câu, giúp học sinh biết quý trọng và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt từ
đó hình thành cho các em nhân cách sống và kĩ năng sống. Do đó để có kết quả
cao trong tiết dạy Luyện từ và câu giáo viên cần lập kế hoạch bài học chu đáo,
14

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
cẩn thận chuẩn bị về mọi mặt cho tiết dạy. Việc làm này phải diễn ra trước khi
thi công bài dạy trên lớp học.
4.Thực nghiệm và kết quả thực hiện.
Qua quá trình vừa nghiên cứu vừa áp dụng vào thực tế giảng dạy tôi

nhận thấy rằng những phương pháp dạy học mà tơi áp dụng đã có những kết quả
đáng vui mừng và phấn khởi.
Sau khi áp dụng cách đổi mới phương pháp dạy theo đề tài, tôi đã khảo
sát lần thứ hai vào tuần 14(gần cuối tháng 11) với bài tập Tìm Danh từ - Động từ
– Tính từ trong đoạn văn. Kết quả thu được như sau :

Lớp

4C
Tỉ lệ

Sĩ số

16

Xếp loại
Giỏi

Khá

Trung bình

Yếu

4

6

6

0

25%

37,5%

37,5%

0%

III. KẾT LUẬN

Kết quả khảo sát cho thấy chất lượng học tập phân môn Luyện từ và câu
Lớp 4C đã được nâng lên trông thấy. Cụ thể trong bài làm của các em đã thể
hiện hiểu và phân biệt được từ loại một cách rõ ràng, biết sử dụng từ loại trong
đặt câu và viết văn. Kết quả trên đã minh chứng cho cách làm như đã nêu là hiệu
15

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================
quả và đi đúng theo sự chỉ đạo của nhà trường và của ngành đề ra. Cho đến nay
tôi vẫn tiếp tục thực hiện và phát huy những mặt đạt được, khắc phục những mặt
còn tồn tại để năng cao chất lượng dạy học hơn nữa. Trong quá trình nghiên cứu
tơi xin rút ra một số kết luận sau :
- Trước hết giáo viên phải là người nắm vững chương trình, kiến thức, kĩ

năng tiếng Việt, có vốn sống phong phú.
- Thực sự yêu nghề, có tâm huyết với nghề.
- Thường xuyên học hỏi trau dồi kiến thức, nghiên cứu tài liệu, sách báo...
giao lưu học hỏi đồng nghiệp có nhiều kinh nghiệm đề ngày càng làm phong
phú thêm vốn kiến thức, kĩ năng cho mình.
- Có phương pháp nghiên cứu bài, soạn bài, thiết kế bài học một cách
khoa học, sáng tạo, linh hoạt.
- Tạo sự giao tiếp cởi mở, thân thiện với học sinh, mẫu mực trong lời nói,
việc làm, thái độ, cử chỉ. Có tâm hồn trong sáng lành mạnh để học sinh noi theo.
- Giáo viên là người khơi dậy niềm say mê hứng thú của học sinh với
phân mơn Luyện từ và câu nói riêng, mơn Tiếng Việt nói chung. Ln phối hợp
với gia đình để tạo điều kiện tốt nhất cho các em tham gia học tập.

Trong quá trình nghiên cứu, xuất phát từ thực tế chất lượng học tập phân
môn Luyện từ và câu ở Lớp 4C trường Tiểu học An Thạnh 1B năm học 20182019, tôi mạnh dạn đề xuất các biện pháp giúp học sinh học tốt phân môn Luyện
từ và câu ở lớp 4 như sau:

16

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************

*===========================
Biện pháp thứ nhất: Phát huy ý thức học tập của học sinh từ đó bồi
dưỡng hứng thú học tập cho học sinh qua các bài học.
Biện pháp thứ hai: Biện pháp về tài liệu, đồ dùng học tập.
Biện pháp thứ ba: Biện pháp về phân chia đối tượng học sinh.
Biện pháp thứ tư: Biện pháp về phân bố thời gian học tập.
Biện pháp thứ năm: Biện pháp kèm cặp học sinh yếu (các đối tượng
kèm cặp học sinh yếu là: giáo viên, gia đình, bạn bè và dưới sự hỗ trợ của
phương tiện, thiết bị dạy học).
Biện pháp thứ sáu: Biện pháp về lập kế hoạch bài học.

Trên đây là một số kinh nghiệm tôi nhận thấy , mong cấp quản lí và đồng

nghiệp góp ý , bổ sung thêm cho tốt hơn , tôi thành thật cảm ơn.

AT1, ngày 21/12/2019

Nhận xét đánh giá của nhà trường.

Nhận xét của hội đồng xét

...........................................................

............................................

...........................................................

............................................

...........................................................

............................................

Người thực hiện

Phạm Văn Xyên

17

skkn


SKKN:Một số biện pháp giúp học sinh lớp 4C, trường Tiểu học An Thạnh 1B học tốt phân môn luyện từ và câu

===========================******************
*===========================

18

skkn