Skkn một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé 3 4

1. PHẦN MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài.
Như chúng ta đã biết, hoạt động chủ đạo của trẻ em chính là hoạt động vui chơi.
Trẻ em khơng chỉ cần được chăm sóc sức khoẻ, được học tập, mà quan trọng nhất trẻ
cần phải được thoả mãn nhu cầu vui chơi. Xuất phát từ vai trò quan trọng của hoạt
động vui chơi đối với trẻ em và nhu cầu hưởng thụ hoạt động này, tôi thấy việc tổ
chức cho trẻ chơi các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết và rất có ý nghĩa.
Các trị chơi dân gian là phương pháp thư giãn hữu hiệu nhất. Nó giúp cho các
em rèn luyện phẩm chất đạo đức, biết sống đoàn kết và chia sẻ với nhau, chơi để hiểu,
để biết cách ứng xử với nhau. Tuy nhiên, điều đáng lo nhất là những trò chơi dân gian
đang dần bị mai một. Những trị chơi như đánh chuyền, ơ ăn quan, chơi bi, trứng gà
trứng vịt, sắc quế cẩm tù, đánh trận, năm mười… đã dần vắng bóng trong đời sống trẻ
thơ. Trị chơi dân gian có nhiều thể loại phù hợp với từng sở thích, cá tính khác nhau
của nhiều đối tượng người chơi như sôi nổi, điềm đạm hay trầm tĩnh. Mỗi trị lại có
một quy luật riêng, mang những sắc thái khác nhau khiến trẻ em chơi suốt ngày mà
khơng thấy chán. Ta có thể bắt gặp những đứa trẻ túm năm tụm ba, quên hết nhọc
nhằn của cuộc sống, những bài học khó để cuốn theo vịng xốy của những con quay.
Từng vịng, từng vịng xoay tít, vui thú với những cú đánh lắc bổ nhào trúng quay của
đối phương, cuộc sống của chúng dường như chỉ có vậy.
 Có thể nói, trong các trị chơi thì trị chơi dân gian cũng là một trong những di
sản văn hố q báu của dân tộc. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh
hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặc
biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại
cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích, đồng thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui
chơi, quyền được chia sẻ niềm vui của các em với bạn bè, cộng đồng. Nó làm cho thế
giới xung quanh các em đẹp hơn và rộng mở; tuổi thơ của các em sẽ trở thành những
kỉ niệm quý báu theo suốt cuộc đời; làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho các em.
Đối với Giáo dục mầm non, ngoài sự cần thiết có một mơi trường Xanh - sạch
- đẹp cịn phải xây dựng bầu khơng khí vui tươi thân thiện cho trẻ thơng qua các trị
chơi, đặc biệt là trị chơi dân gian. Qua các trò chơi dân gian trẻ như được lớn lên về
thể lực, trí tuệ, tình cảm đạo đức và thẩm mĩ. Mặt khác trò chơi dân gian với những

chức năng đặc biệt đóng một vai trị và vị thế quan trọng trong đời sống trẻ thơ, đồng
thời thể hiện nhu cầu giải trí, vui chơi, nó làm cho thế giới xung quanh trẻ đẹp hơn và
rộng mở hơn. Chính vì vậy trị chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, tổ chức cho
trẻ chơi trong nhà trường tuỳ theo lứa tuổi của trẻ.
Trò chơi dân gian khơng đơn thuần là một trị chơi của trẻ con mà nó chứa đựng
cả nền văn hố dân tộc Việt Nam độc đáo và giàu bản sắc. Trò chơi dân gian không
chỉ chắp cánh cho tâm hồn trẻ, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, vốn từ, phát triển tư duy,
sáng tạo, mà cịn giúp các em hiểu về tình bạn, tình yêu gia đình, quê hương, đất nước.

skkn


Trò chơi dân gian được sử dụng nhiều trong các hoạt động vui chơi của trẻ ở
trường mầm non, đặc biệt là hoạt động học có chủ đích của giáo viên cho trẻ ở trường
mầm non. Các trò chơi dân gian khơng chỉ nhiều về số lượng mà cịn phong phú về thể
loại. Việc kết hợp trò chơi dân gian trong các hoạt động học có chủ đích tại trường
mầm non mang ý nghĩa to lớn trong việc rèn luyện thể lực, sự kéo léo, rèn luyện trí
tuệ, sự nhanh trí,gợi xúc cảm thẩm mỹ, khả năng hoạt động nhóm, sụ gắn kết của tình
bạn….đặc biệt nó góp phần xây dựng nhân cách mang đậm văn hóa dân tộc Việt Nam
cho trẻ ngay từ khi còn nhỏ.
Trên thực tế khi tôi nhận lớp mẫu giáo bé 3 - 4 tuổi tại đơn vị tơi cơng tác thì
việc tổ chức trị chơi dân gian cho trẻ cịn nặng về mục đích “Học” nhẹ về chơi, hơn
nữa nội dung dạy học chủ yếu là thực hiện đúng phương pháp, hình thức tổ chức đơn
điệu, sơ sài gây sự nhàm chán đối với trẻ, dẫn đến trẻ nhút nhát càng nhút nhát hơn,
không mạnh dạn tự tin tham gia hoạt động, không phát huy hết khả năng tích cực của
mình.
Vậy làm thế nào để tổ chức được trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé thực sự
có hiệu quả, lơi cuốn và hấp dẫn được trẻ là một bài tốn khó với các giáo viên, đặc
biệt là các giáo viên mầm non. Vì khả năng chú ý có chủ định của trẻ mầm non còn
kém. Trẻ dể dàng tham gia vào trò chơi nhưng cũng nhanh chán, nhanh bỏ cuộc.

Là một giáo viên mầm non được phân công dạy lớp 3 - 4 tuổi tơi ln trăn trở
và tìm các biện pháp tổ chức trị chơi dân gian một cách có hiệu quả nhất. vì vậy tơi đã
chọn đề tài “ Một số biện pháp tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ mẫu giáo bé 3 - 4”
tuổi tại trường tôi đang công tác để làm đề tài nghiên cứu cho mình.
1.2. Điểm mới của đề tài, sáng kiến, giải pháp.
Xuất phát từ vai trò quan trọng của “Trò chơi dân gian” đối với trẻ, tôi thấy
việc tổ chức cho trẻ chơi trị chơi dân là một việc làm vơ cùng quan trọng và có ý
nghĩa. Nhưng làm thế nào để tổ chức được trị chơi dân gian một cách có hiệu quả?
Điều này quả không dễ dàng đối với tất cả các giáo viên mầm non. Với đề tài này tôi
biết đã được nhiều đồng nghiệp nghiên cứu, nhưng với tơi đề tài này nó có những
điểm mới.  Trên cơ sở nghiên cứu cơ sở lý luận và thực trạng tổ chức các trò chơi
dân gian ở lớp 3 tuổi tại trường Mầm non; đề xuất được các biện pháp phương pháp
sáng tạo hơn  cho trẻ chơi trò chơi dân gian từ đó giúp hình thành cũng cố và mở rộng
vốn tri thức của trẻ, làm thõa mãn nhu cầu nhận thức của trẻ.
1.3. Phạm vi áp dụng đề tài:
Tôi chọn đề tài này áp dụng cho tất cả các lớp mẫu giáo 3-4 tuổi ở trong trường
tôi và tôi cũng mong muốn rằng đề tài này được áp dụng rộng rãi cho tất cả các trường
mầm non ở trong toàn huyện cùng điều kiện như trường mầm non nơi tôi đang công
tác.
2. PHẦN NỘI DUNG
2.1. Thực trạng của nội dung cần nghiên cứu.

skkn


Trong những năm qua, khi phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện,
học sinh tích cực”,“Mơi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm” …được triển khai sâu
rộng trong các nhà trường. Ngoài những nội dung được nhà trường đang triển khai để
nâng cao chất lượng chăm sóc giáo dục, tạo môi trường xanh, sạch, đẹp cho trẻ hoạt
động. Vì vậy là một giáo viên tơi ln nghĩ phải làm thế nào để quá trình giáo dục trẻ

được kết hợp " Chơi mà học, học bằng chơi". Trong quá trình giáo dục cũng vậy, cần
có sự kết hợp " Chơi", " Học" một cách hài hòa nhằm thúc đẩy sự phát triển của trẻ
một cách toàn diện. Muốn trẻ phát triển tốt thì cơ giáo phải là người thể hiện tốt nhiệm
vụ của mình, ln linh động sáng tạo, giúp trẻ thông qua chơi mà học.
Từ những thực tế tơi nhận thấy việc tổ chức trị chơi dân gian của lớp bé A chưa
thực sự đem lại hiệu quả như mong muốn. Điều này có nhiều nguyên nhân từ chủ
quan đến khách quan, chính vì tầm quan trọng muốn giúp cho sự hứng thú chơi trong
trẻ ngày càng nhiều hơn, mở mang kiến thức sâu rộng hơn nên tôi  tôi đã trăn trở nên
làm gì để trẻ thực hiện tốt trò chơi dân gian, một nội dung được coi là điểm nhấn là
đưa trò chơi dân gian lồng ghép vào các hoạt động trong ngày của trẻ.
Do đó, để tổ chức tốt trò chơi dân gian giáo viên phải đạt được những mục tiêu
như:
Nắm và hiểu rõ đặc điểm đặc trưng của một số trò chơi dân gian dành cho trẻ
mầm non.
Tạo cho trẻ có cơ hội thường xuyên được trải nghiệm về trị chơi dân gian một
cách có ý nghĩa và hiệu quả Phối hợp cùng phụ huynh cùng sưu tầm, sáng tác trò chơi
dân gian.
Biết cách tổ chức tốt, lồng ghép các trò chơi dân gian vào các hoạt động hàng
ngày của trẻ.
Năm học 2018 - 2019 tôi được ban giám hiệu nhà trường phân công giảng dạy
tại lớp mẫu giáo bé A với số lượng học sinh là 36 trẻ và trong thời gian đó tôi đã nhận
thấy được những thuận lợi cũng như những khó khăn như sau:
* Thuận lợi :
Bản thân tôi được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của ban giám hiệu nhà trường về
bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm và cung cấp đầy đủ các trang thiết
bị, đồ dùng đồ chơi,.
Trường học nơi tôi đang công tác được xây dựng khang trang sạch sẽ, các khu
vui chơi được quy hoạch hợp lý nên thuận lợi trong việc thực hiện “ Tổ chức trò chơi
dân gian cho trẻ” cho trẻ.
 Lớp được sự quan tâm của Ban Giám Hiệu tạo điều kiện tối đa về cơ sở vật

chất cũng như đồ dùng học tập của các cháu, lớp học thoáng mát về mùa hè ấm áp về
mùa đông, đặc biệt trong thời gian vừa qua lớp tơi đã xây dựng góc bé cùng trải
nghiệm từ đó cung cấp cho trẻ những biểu tượng thể hiện sự hiểu biết của mình về thế
giới xung quanh, trò chơi dân gian...

skkn


          Trẻ ở lớp tơi có nhiều trẻ mạnh dạn, tự tin, thơng minh và thích tham gia vào trị
chơi, đặc biệt là trò chơi dân gian. Một số trẻ biết phối hợp cùng cô.
         Bản thân tôi lớn lên ở vùng nông thôn nên cũng biết một số trò chơi dân gian
truyền miệng.
        Ln học hỏi và tìm tịi hiểu biết thêm một số trị chơi dân gian thơng qua bạn
bè, trẻ, đồng nghiệp và sách báo.
Đa số phụ huynh nhiệt tình có nhận thức về việc học tập của mình, sẵn sàng hỗ
trợ và tìm kiếm nguyên vật liệu cho việc làm đồ dùng, đồ chơi càng thêm phong phú
và đa dạng. Các nguyên vật liệu từ thiên nhiên phong phú, dễ tìm dễ sử dụng, không
mất tiền mua và đặc biệt là góp phần bảo vệ mơi trường.      
 
 Bên cạnh những mặt thuận lợi việc tổ chức tốt trò chơi dân gian cho trẻ 3 - 4
tuổi cũng cịn gặp khơng ít những khó khăn.
* Khó khăn: Giáo viên vốn kiến thức và hiểu biết về các trị chơi dân gian có
nhưng chưa thật phong phú.
Nhiều lúc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ địi hỏi phải có sự linh hoạt và tính
sáng tạo cao. Nhưng giáo viên vẫn chưa thật linh hoạt, sáng tạo.
Mức độ chơi của các trò chơi dân gian khơng giống nhau, có trị chơi rất đơn
giản, nhưng lại có trị chơi rất phức tạp, địi hỏi người chơi phải có tính tư duy cao.
Thời gian hạn hẹp, vì đa số trị chơi dân gian chỉ tổ chức lồng ghép cùng với các
hoạt động.
Khả năng chú ý có chủ định của trẻ còn hạn chế. Trẻ dễ dàng nhập cuộc chơi

nhưng cũng nhanh chóng tự rút ra khỏi trị chơi nếu nó khơng cịn hứng thú.
Vẫn cịn một số trẻ rụt rè nhút nhát không chịu tham gia vào cuộc chơi địi hỏi
tính tập thể cao.
* Kết quả khảo sát thực tế : Khi chưa thực hiện đề tài kết quả như sau:
Nội dung
Trẻ yêu thích, hứng thú vào trò chơi dân gian
Hiểu biết về trò chơi dân gian
Trẻ tự tổ chức trò chơi dân gian với bạn
Phát triển thể lực
Tinh thần đoàn kết, ý thức tập thể

Tỷ lệ trẻ đạt
15/36 = 41,7%
11/36 = 30,6%
9/36 = 25%
17/36 = 47,2%
17/36 = 47,2%

Nhìn vào bảng khảo sát trên tơi thấy những biện pháp thơng thường, chưa có
biện pháp mới tác động thì chất lượng đạt được trên trẻ về các mức độ trung bình và
yếu cịn ở mức rất cao, số trẻ kỹ năng tự phục vụ và hợp tác cịn thấp. Vì vậy tơi đã
suy nghĩ trăn trở làm thế nào để có biện pháp hữu hiệu nhất trong việc thực hiện nâng
cao hiệu quả cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi tham gia trò chơi dân gian đạt hiệu quả cao.
2.2. Các giải pháp thực hiện:

skkn


 
Trong quá trình áp dụng đề tài và trong triển khai thực hiện tổ chức trò chơi dân

gian cho trẻ tại trường lớp, tôi  đã gặp được những thành công nhưng thất bại khơng ít.
Có những biện pháp tơi đưa ra áp dụng đã đem lại hiệu quả cao song cũng có biện
pháp khơng đem lại kết quả như mong đợi. Trên cơ sở nghiên cứu thực hiện và thông
qua áp dụng thực tiễn trong học kỳ 1 năm học 2018-2019 tôi đã rút ra được những
biện pháp hữu hiệu khi thực hiện tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ 3-4 tuổi như sau:
* Biện pháp 1: Xây dựng kế hoạch giáo dục.
Để thực hiện tốt việc tổ chức trị chơi dân gian cho trẻ tại lớp mình việc đầu
tiên khi thực hiện đề tài tôi đã dựa trên tình hình thực tế của nhóm lớp khả năng nhận
thức của học sinh trong lớp để long ghép các trò chơi dân gian khi thực hiện xây dựng
kế hoạch gồm kế hoạch chuyên đề, kế hoạch giáo dục hang ngày. Lựa chọn các nội
dung phù hợp xây dựng với từng loại kế hoạch trò chơi phù hợp với chủ đề, chủ điểm
từ đó giáo viên trong q trình thực hiện các nội dung giáo dục đồng thời tổ chức tốt
các trò chơi dân gian xuyên suốt chủ đề, chủ điểm trong năm học. Lựa chọn những trò
chơi đơn giản những bài đồng dao đơn giản những bài đồng dao ngắn gọn dẻ thuộc, dể
nhớ cho trẻ chơi vào những chủ điểm đầu năm học, những bài đồng dao khó bài đồng
dao dài khó thuộc vào những chủ điểm cuối năm.
Ví dụ: Chủ điểm trường mầm non trò chơi: Oải tù tì, Tập tầm vơng. Chủ điểm
bản thân trị chơi: Kéo cưa lừa xẻ, lộn cầu vịng…. Chủ điểm Gia đình trị chơi: Nu na
nu nóng, chi chi chành chành, Rồng rắn lên mây….
Đối với kế hoạch tháng giáo viên cần xây dựng kế hoạch ngắn gọn xác định
nhiệm vụ cần trợ giúp để trẻ chơi tốt các trò chơi dân gian, phát triển trị chơi từ dể
đến khó, nội dung chơi kỷ năng chơi, khả năng phối hợp và phát triển, tính tự lực sáng
tạo của trẻ khi chơi cùng cô và các bạn. Tuy nhiên trong thời gian một chủ điểm lớn
chỉ tập trung giới thiệu và hướng dẫn trẻ một đến hai trò chơi phù hợp chủ đề trẻ chơi
được thành thạo ở nhiều hoạt động khác nhau.
Ví dụ: Chủ điểm thế giới động vật trò chơi: Dung dăng dung dẻ..
Đối với kế hoạch tuần thiết kế việc tổ chức chơi hang ngày cho trẻ xen kẽ vào
các hoạt động trong ngày, các buổi chơi tự do chuyển tiết, chơi ở hoạt động ngồi trời,
trong giờ đón trả trẻ. Trẻ có thể chơi cùng nhau bằng những trị chơi đơn giản có thể là
hai trẻ một hoặc một nhóm trẻ. Giáo viên cần lên kế hoạch cụ thể về tên trò chơi cách

chơi luật chơi, đồ dung trong khi chơi để dể dàng thực hiện trong các hoạt động hàng
ngày của trẻ.
Ví dụ: Trong giờ hoạt động ngồi trời cho trẻ chơi: Bịt mắt bắt dê.
* Biên pháp 2: Lựa chọn trò chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi và khả
năng nhận thức của  trẻ.
Trò chơi dân gian rất phong phú và đa dạng, khơng hẳn trị chơi nào cũng phù
hợp với trẻ nhỏ. Vì thế, khi lựa chọn trị chơi dân gian giáo viên phải có sự cân nhắc
và lựa chọn những trò chơi đơn giản, dễ hiểu và dễ nhớ đối với trẻ. Bên cạnh đó, trong
trường mầm non lại có sự phân chia trẻ theo nhiều độ tuổi. Mỗi độ tuổi lại có mức độ

skkn


nhận thức và khả năng chú ý có chủ định khác nhau, các trò chơi cũng cần phải được
lựa chọn cho phù hợp với từng độ tuổi. Chính vì thế, ngay từ đầu năm học giáo viên
bám sát kế hoạch giáo dục năm học, trên cơ sở nhận thức, khả năng của trẻ trên lớp
lựa chọn những trò chơi dân gian phù hợp đưa vào kế hoạch thực hiện.
Cụ thể như sau:
Trẻ lứa tuổi nhà trẻ và mẫu giáo bé: khả năng chú ý có chủ định cịn kém, nhận
thức cịn đơn giản. Vì vậy trẻ chỉ có thể chơi được các trò chơi đơn giản như: “ Lộn
cầu vồng”, “ Chi chi chành chành”, “ Tập tầm vông”, “ Nu na nu nống”, “ Dung dăng
dung dẻ” “Kéo co”, “Mèo đuổi chuột”, “Rồng rắn lên mây”, “Bịt mắt bắt dê”, “ Kéo
cưa lừa xẻ”, “ Tập tập vông”, “ Thả đĩa ba ba”, “Lộn cầu vồng”, “Oẳn tù tì”,…
 * Biện pháp 3: Chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, lời đồng dao và địa điểm trước
khi tổ chức cho trẻ chơi:
* Chuẩn bị đồ dùng:
Đồ dùng đồ chơi của TCDG cũng thật sự phong phú và mang đặc thù riêng biệt,
mỗi trị chơi có mỗi loại đồ dùng tương ứng mà khi thiếu nó thì chúng ta khơng thể
thực hiện được. VD như: Trò chơi “ Bịt mắt bắt dê”, nếu thiếu tấm vãi bịt mắt thì
khơng thể thực hiện được, hay trị chơi “Kéo co” nếu khơng có dây thì cũng khơng thể

tổ chức được…Chính vì vậy, trước khi tổ chức cho trẻ chơi một trị chơi dân gian nào
đó, giáo viên cần phải tìm hiểu trước về cách chơi và luật chơi, cũng như các đồ dùng
trong trò chơi cần đến. Để từ đó có thể chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết cho một
trò chơi và tổ chức tốt được.
* Dạy trẻ đọc thuộc lời đồng dao trong trò chơi:
   
Khác với các trò chơi vận động và các trị chơi khác, trị chơi dân gian trong
q trình chơi trẻ vừa hát hoặc đọc bài đồng dao nào đó. Các bài đồng dao mang đến
sự vui tươi và nhí nhảnh nhộn nhịp ở trẻ. Mặc dù, khơng phải bài đồng dao nào cũng
mang lại ý nghĩa cho trẻ, song bài nào cũng phù hợp với tư duy trẻ thơ và hồn nhiên
của trẻ. VD như: Trò chơi “ Chi chi chành chành” trẻ hát “ chi chi chành chành- cái
đanh thổi lửa – con ngựa đứt cương – ba vương ngũ đế….” Câu hát chẳng có ý nghĩa
rõ ràng thế nhưng khi thiếu đi câu hát thì trị chơi khơng thể diễn ra được.
     Trị chơi chỉ có thể được tổ chức khi trẻ đã thuộc lời đồng dao. Chính vì vậy, tơi
thường cho trẻ làm quen với lời đồng dao của các trò chơi dân gian trước khi hướng
dẫn trẻ chơi vào các thời điểm trong ngày của trẻ như: hoạt động chiều, hoạt động
ngoài trời, trò chuyện sáng. Khi trẻ đã thuộc lời đồng dao, tơi tổ chức cho trẻ chơi các
trị chơi tương ứng với lời đồng dao đó. Vì thế, trẻ chơi rất hứng thú và tích cực tham
gia vào trị chơi.
* Chuẩn bị địa điểm:
      Đồ dùng và lời đồng dao đã thuộc rồi nhưng nếu thiếu đi một địa điểm để tổ
chức trị chơi thì trị chơi cũng khơng thể diễn ra. Với loại hình trị chơi dân gian mang
tính tập thể cao, thì số lượng trẻ chơi đơng nên địi hỏi địa diểm phải có diện tích rộng,
như: “Kéo co, cướp cờ, Mèo đuổi chuột…”

skkn


      Nhưng lại cũng có những trị chơi tĩnh, trẻ hay chơi theo các nhóm nhỏ như ”
Chi chi chành chành”, ” Tập tầm vơng”.

Chính vì vậy, giáo viên cần nắm vững cách chơi, luật chơi, đặc điểm của từng
trị chơi để từ đó lựa chọn địa điểm cho phù hợp trước khi tổ chức cho trẻ chơi.
* Biện pháp 4: Tổ chức các trò chơi lồng ghép vào các hoạt động.
Mỗi hoạt động của trẻ đều nhằm đạt được một mục đích nhất định. Vì thế, hoạt
động nào cũng có tính chất riêng của nó. Nếu như hoạt động chung được tổ chức
nhằm tổ chức các kiến thức cho trẻ thì hoạt động ngồi trời lại giúp trẻ được gần gủi
với thiên nhiên, khám phá các hiện tượng tự nhiên và phát triển thể chất, hay như ở
hoạt động góc trẻ lại được mở rộng thêm về kinh nghiệm sống và kỷ năng chơi theo
nhóm. Chính vì vậy giáo viên cần chú ý lựa chọn và tổ chức các trị chơi dân gian cho
phù hợp với tính chất của từng hoạt động.
Với hoạt động chung và hoạt động chiều nên tổ chức cho trẻ các trò chơi tĩnh
nhằm phát triển nhận thức cho trẻ như: “Ô ăn quan”, “Tập tầm vơng”, “chơi chuyền”,
“Chơi cờ”….
Đặc biệt khi tích hợp trò chơi dân gian trong hoạt động chung, giáo viên cần lựa
chọn trò chơi phù hợp với đặc điểm của từng mơn học.
Ví dụ: Với mơn thể chất nên lựa chọn các trò chơi vận động nhằm rèn luyện
thân thể khỏe mạnh, hoạt bát và năng động. Nhiều trò chơi đòi hỏi trẻ phải mạnh mẽ,
nhanh chân, nhanh mắt, nhanh miệng. Trẻ phải có sức khỏe mới có thể vui chơi và
ngược lại vui chơi giúp cho trẻ them khỏe mạnh và năng động.
Ví dụ: Trị chơi “Nhãy dây” , “Trồng nụ trồng hoa”, “Nhãy lị cị”, có nhiều nấc
chơi nho nhỏ, từ bàn một, bàn hai….đến bàn mười từ một nụ, một hoa….đến tám hoa
(Trồng nụ trồng hoa). Trẻ phải vượt qua dần từng nấc, hết nấc này mới đi tiếp nấc sau.
Như vậy, trẻ phải dai sức, khỏe mạnh, nhanh nhẹn và khéo léo mới có thể tiến dần đến
được nấc cuối của trò chơi.
Như trò chơi “Rồng rắn lên mây”
* Cách chơi: Cô tổ chức cho khoảng mười bạn chơi một bạn làm thầy thuốc
đứng một chổ, các bạn cịn lại nắm đi áo nhau làm con rồng bạn đứng đầu làm đầu
rồng. các bạn làm rồng vừa đi vừa hát:
Rồng rắn lên mây
Có cây xúc xắc

Có nhà điểm minh
Thầy thuốc có nhà hay khơng
Sau khi hát xong trẻ đến trước mặt thầy thuốc
Thầy thuốc hỏi: Cho xin khúc đầu. Rồng trả lời. Cục xương cục sấu.
Thầy thuốc hỏi: Cho xin khúc giữa. Rồng trả lời. Cục máu cục me.
Thầy thuốc hỏi: Cho xin khúc đuổi. Rồng trả lời. tha hồ thầy đuổi
Khi trẻ hát xong câu cuối: “Xin khúc đuôi – Tha hồ thầy đuổi” lập tức trẻ làm
“Đuôi” trẻ cuối cùng phải chạy thật nhanh, nếu khơng sẽ bị “thầy” tóm lấy.

skkn


* Luật chơi: Nếu rồng bị gãy hoặc bạn cuối cùng bị thầy bắt có thể bị thay
người khác hoặc lại phải làm “Thầy” để đi đuổi những bạn khác.
Với mơn âm nhạc nên chọn các trị chơi có giai điệu và lời hát như các trò chơi.
“Tập tầm vong” , “Hát chuyền sỏi”, “Đồng dao chăn trâu xứ Quảng” . Ngồi ra khi lựa
chọn các trị chơi dân gian trong hoạt động chung, một điều cần đặc biệt chú ý đó là:
Phải lựa chọn trị chơi phù hợp với đề tài và chủ điểm của bài dạy.
Ví dụ: Chủ điểm: “Thế giới động vật” có thể tổ chức các trò chơi “Đồng dao hỏi
tuổi xứ Quảng”, “Đồng dao chăn trâu xứ Quảng”, “Bịt mắt bắt dê”….
Chủ điểm: Thế giới thực vật có thể cho trẻ chơi các trị chơi “Mít mật mít gai”
“Làm nón mão bằng lá”…
Với hoạt động ngồi trời, tận dụng khơng gian rộng và thống, giáo viên nên tổ
chức cho trẻ chơi các tò chơi vận động nhằm rèn luyện và phát triển thể lực cho trẻ
như. “Rồng rắn lên mây” “Bịt mắt bắt dê”, “Nhảy dây”….
* Biện pháp 5: Động viên tất cả các trẻ tham gia vào trò chơi.
Một ưu thế của trò chơi dân gian chính là ở chỗ nó có thể dung nạp tất cả những
ai muốn chơi. Khơng bao giờ trị chơi dân gian quy định số người chơi nhất định. Vì
vậy tơi ln khuyến khích, động viên tất cả các trẻ tham gia chơi càng đông càng vui.
Nếu chơi “ Bịt mắt bắt dê”, mỗi khi có một người vào thêm, vịng chỉ rộng ra một chút

chứ trị chơi khơng thay đổi. Còn trò chơi “ Rồng rắn lên mây” thì thêm một người, “
cái đi” sẽ dài ra một chút và tất cả mọi người đều được chơi, được chạy như nhau.
Những trò chơi “ Thả đỉa ba ba”, “ Chi chi chành chành”, “ Nhảy lò cò”,… cũng
tương tự như vậy.Trong khi chơi, mọi trẻ đều bình đẳng như nhau. Nếu trẻ nào ích kỷ,
chơi khơng đúng luật chơi, chen lấn các bạn khác sẽ bị tập thể phê phán, loại trừ bằng
cách không cho chơi chung. Qua đó tinh thần tập thể của các trẻ được nâng lên rất
nhiều.
* Biện pháp 6: Tham mưu tuyên truyền với các tổ chức trong nhà trường.
Trên cơ sở xây dựng kế hoạch để thực hiện tốt đề tài của mình tôi đã mạnh dạn
tham mưu với các tổ chức trong nhà trường. Tiếp tục thực hiện 5 nội dung trọng tâm
trong kế hoạch xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực, trong đó có phát huy
truyền thống giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đặc biệt là việc tổ chức các trò chơi dân
gian cho trẻ ở các độ tuổi. Đưa nội dung lồng ghép tổ chức các trò chơi dân gian vào
kế hoạch giáo dục của nhà trường của tổ chức chuyên môn. Tổ chức kiểm tra đánh giá
việc tổ chức thực hiện tổ chức trò chơi dân gian lồng ghép với việc thanh tra kiểm tra
thường xuyên của nhà trường. Cung cấp tái liệu phương tiện đồ dung đồ chơi, tổ chức
các buổi giao lưu về truyền thống văn hóa trong đó có việc lồng ghép các trò chơi dân
gian cho trẻ.
Tham mưu với ban giám hiệu nhà trường và hội cha mẹ học sinh để tổ chức và
thực hiện tốt việc tổ chức các trị chơi dân gian cho trẻ trong và ngồi nhà trường
nhằm giữ gìn văn hóa dân tộc.

skkn


Đối với ban giám hiệu nhà trường tôi chủ động xây dựng kế hoạch hoạt động và
tham mưu với nhà trường như cung cấp cho giáo viên những tài liệu tư liệu băng đĩa
hình về các hoạt động trị chơi dân gian phù hợp với trẻ mầm non, các hình thức tổ
chức có hiệu quả để giáo viên chủ động nghiên cứu học hỏi và vận dụng. Trong kế
hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học nhà trường cần đưa ra kế hoạch tổ chức các buổi

tham quan của học sinh trong đó có đi thăm quan các lễ hội truyền thống ở địa phương
ở đó học sinh có cơ hội để thưởng thức và tham gia trò chơi dân gian truyền thống.
* Biện pháp 7: Phối kết hợp với phụ huynh để hướng dẫn trẻ chơi trò chơi
dân gian.
          Đối với trường mầm non tỷ lệ trẻ bán trú 100% do đó mà thời gian trẻ ở lớp với
cơ giáo nhiều hơn là ở nhà với bố mẹ. Để đảm bảo thông tin hai chiều giữa phụ huynh
và giáo viên được thường xuyên, có hiệu quả thì việc phối hợp với phụ huynh là điều
không thể thiếu trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ ở gia đình. Cha mẹ là nguồn cổ
vũ động viên, khuyến khích, tạo điều kiện cho trẻ được vui chơi tốt hơn. Thông qua
các buổi họp phụ huynh, qua góc tuyên truyền, khi phụ huynh đón trả trẻ giáo viên
trao đổi với phụ huynh, cho phụ huynh biết tầm quan trọng của trò chơi dân gian đối
với trẻ. Hướng dẫn cho phụ huynh hướng cho con chơi trị chơi gì, chuẩn bị cho con
đồ chơi nào. Nhờ phụ huynh dạy trẻ lời đồng dao lời nói, lời thơ của các trị chơi dân
gian. …Đến chủ đề nào thì giáo viên lại kết hợp với phụ huynh để sưu tầm những trò
chơi mà phụ huynh biết, huy động thêm đồ dùng, đồ chơi, phế liệu gia đình có như các
loại chai nhựa, bìa, lịch cũ, các loại vỏ sò ốc…để làm giàu thêm đồ chơi của lớp.
2.3.KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Qua một quá trình tổ chức thực hiện với nhiều biện pháp trên đã mang lại kết
quả cụ thể:
* Đới với trẻ
Trẻ tích cực tham gia tìm hiểu các trò chơi dân gian
Đa số các em nắm vững được cách thức chơi một số trò chơi dân gian
Biết cách tổ chức trò chơi, thuộc được nhiều bài hát đồng dao
Qua trò chơi giúp các em rèn được thể chất, phản xạ nhanh khéo léo, thể hiện
tinh thần tập thể, đồn kết gắn bó với nhau hơn .
Sau giờ chơi trẻ có hứng thú tích cực tham gia vào các hoạt động học tập chất
lượng học tập nâng lên rõ ràng
Mở rộng kiến thức và có thêm hiểu biết về trò chơi dân gian
Hứng thú tham gia các trị chơi một cách tích cực.
* Kết quả được đánh giá cụ thể như sau :

Nội dung
Tỷ lệ trẻ đạt So với đầu năm
Trẻ u thích, hứng thú vào trị chơi dân gian
36/36 = 100% Tăng 58,3%
Hiểu biết về trò chơi dân gian
30/36 = 83,3% Tăng 52,7%
Trẻ tự tổ chức trò chơi dân gian với bạn
32/36 = 88,9% Tăng 63,9%
Phát triển thể lực
34/36 = 94,4% Tăng 47,2%

skkn


Tinh thần đoàn kết, ý thức tập thể
34/36 = 94,4% Tăng 47,2%
* Đối với giáo viên
          Biết thêm nhiều trò chơi dân gian của nhiều vùng quê khác nhau
Có kỹ năng làm đồ dùng đồ chơi để phục vụ tùy theo nội dung từng trò chơi.
Trong quá trình tổ chức giáo viên linh hoạt, sáng tạo thu hút sự hứng thú tham
gia của trẻ.
          Tất cả giáo viên dạy trẻ 3- 4 tuổi nói chung và lớp tơi nói riêng đều được nhận
thức về tầm quan trọng của trò chơi dân gian. Đặc biệt là đã nắm vững nội dung
phương pháp, cách tổ chức của trò chơi dân gian.
Giáo viên chủ động, tạo nhiều cơ hội cho trẻ được thể hiện sự sáng tạo trong
hoạt động.
* Đối với phụ huynh:
Có sự thay đổi nhìn nhận về việc học và chơi của con mình, nhận thấy được
tầm quan trọng của các trị chơi dân gian, có nhiều giúp đỡ cho giáo viên trong việc
tìm kiếm nguyên vật liệu làm đồ dùng.

Phụ huynh học sinh rất vui mừng được cùng các con sưu tầm hoạ báo, tranh
ảnh, nguyên vật liệu, phế liệu...Qua đó tăng cường mối quan hệ, kết hợp giữa gia đình
và nhà trường trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
Có thể nói trị chơi dân dân gian đã đem lại niềm vui và hứng thú cho trẻ, tiếp
thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, linh hoạt và sáng tạo trong hoạt động, khắc phục
tình trạng một số trẻ thụ động, ít tham gia hoạt động cùng cô giáo và các bạn. Cũng
qua hoạt động này của trẻ mọi lĩnh vực được phát triển rõ rệt, trẻ u thích hoạt động,
trẻ có thêm niềm vui phấn khởi khi đến lớp.
* Bài học kinh nghiệm:
Để tổ chức tốt các trò chơi dân gian cho trẻ Mẫu giáo nói chung và cho trẻ Mẫu
giáo 3-4 nói riêng. Trước hết bản thân tơi phải thực sự yêu nghề mến trẻ, kiên trì, chịu
khó. Phải nhận thức được tầm quan trọng của việc tổ chức các trò chơi dân gian. Từ
đó xây dựng kế hoạch, chương trình, lựa chọn những trò chơi phù hợp với thực tế,
đảm bảo tính khoa học, tính cụ thể phù hợp với lớp mình phụ trách.
  
Thường xuyên nghiên cứu tài liệu, đọc sách báo, tập san giáo dục Mầm non, tự
học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chun mơn nghiệp vụ và đặc biệt là phải thật
hồn nhiên, linh hoạt, sáng tạo khi tổ chức cho trẻ chơi thì mới thu hút được trẻ tích cực
tham gia chơi.
  
Giáo viên cần kết hợp các hình thức tổ chức một cách linh hoạt, sáng tạo cho trẻ
chơi, phải sử dụng các thủ thuật để gây hứng thú cho trẻ để giúp trẻ thích chơi. Điều
đặc biệt là phải lựa chọn trị chơi dân gian phù hợp với lứa tuổi và khả năng nhận thức
của  trẻ.
  
Cần sưu tầm, chuẩn bị đồ dùng, đồ chơi, lời đồng dao và địa điểm trước khi tổ
chức cho trẻ chơi thì hiệu quả mới cao.

skkn

      Tùy theo từng hoạt động để lồng ghép tổ chức các trò chơi phù hợp với từng
hoạt động đó cho phù hợp.
  
Phải làm tốt công tác tuyên truyền phối kết hợp cùng phụ huynh để tạo điều kiện
cho trẻ được tham gia vào trò chơi mọi lúc, mọi nơi, giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui
chơi. Đồng thời kêu gọi sự hộ trợ mọi mặt của phụ huynh để xây dựng môi trường vật
chất.
3. PHẦN KẾT LUẬN
          3.1. ý nghĩa của đề tài, sáng kiến, giải pháp
Việc tổ chức trò chơi dân gian cho trẻ cũng có thể coi là một hoạt động vô cùng
quan trọng hàng ngày đối với trẻ không thể thiếu được. Vì thế là một giáo viên cần xác
định đây là nhiệm vụ quan trọng phải khắc phục mọi khó khăn để tổ chức cho trẻ chơi
ở các hoạt động hàng ngày.
Những tṛò chơi dân gian đă đến với trẻ thơ một cách nhẹ nhàng theo kiểu “vừa
học, vừa chơi”, đồng dao đã làm tốt chức năng biểu đạt tư tưởng, giáo dục nhận thức,
bồi dưỡng tình cảm cho trẻ. Chính vì ý nghĩa to lớn mà các trị chơi dân gian mang
đến. Bản thân tôi đã rút ra được một số kết luận:
Để tổ chức các trò chơi dân gian cho trẻ được tốt trước hết giáo viên cần sưu
tầm và chọn lọc các trò chơi phù hợp với độ tuổi của lớp mình phụ trách vì trẻ của
chúng ta khơng chỉ ham thích các trị chơi mà cịn thích những trị chơi mới lạ, hấp
dẫn, do đó người giáo viên cần sưu tầm nhiều trò chơi dân gian song các trị chơi đó
cần có sự chọn lọc cho phù hợp với trẻ lớp mình để trẻ khơng cảm thấy nhàm chán.
Sau khi đã có các trị chơi cơ giáo chọn và tổ chức trò chơi phù hợp với từng hoạt
đợng vì mỗi hoạt động đều có một tính chất khác nhau nếu chọn trò chơi phù hợp sẽ
làm tăng hiệu quả của trò chơi và tăng khả năng giáo dục trẻ. Chọn trò chơi phù hợp
rồi nhưng khâu chuẩn bị để tổ chức trò chơi rất quan trọng như chuẩn bị đồ dùng, đồ
chơi, lời đồng dao và địa điểm trước khi tổ chức cho trẻ chơi, trẻ có đầy đủ đồ dùng
phục vụ trị chơi, trẻ thuộc lời đồng dao và có một địa điểm chơi phù hợp như vậy trị
chơi mới có thể diễn ra theo yêu cầu. Song như thế vẫn chưa đủ trong quá trình tổ

chức cho trẻ chơi giáo viên ln ln ghi nhớ không được áp đặt trẻ, thiết lập mối
quan hệ giữa cô và trẻ giữa trẻ với các bạn, cần tạo tình huống phù hợp, động viên
khen ngợi trẻ kịp thời. Cuối cùng là cách tổ chức của giáo viên đây là khâu cuối cùng
nhưng vơ cùng quan trọng. Trị chơi diễn ra hấp dẫn, thành công hay không tùy thuộc
vào cách hướng dẫn tổ chức của người giáo viên, điều này địi hỏi người giáo viên
phải có khiếu tổ chức, tổ chức sao cho trẻ nắm rõ luật và cách chơi, chơi đúng luật
chơi song thoải mái, hứng thú và cô giáo phải thật sự công bằng
Qua việc thực hiện áp dụng biện pháp mới tơi thấy trẻ thích chơi hơn, sáng tạo
hơn, linh động hơn, nhanh nhẹn hơn, thay vào sự nhàm chán của trẻ ở những năm học
trước bằng những sự hứng thú, tập trung, giúp trẻ thể hiện được sự khéo léo, óc tưởng
tượng, sự giao lưu giữa bạn bè. Tạo cho giáo viên thêm phần khéo léo, sáng tạo trong

skkn


việc tổ chức trị chơi dân gian cho trẻ. Biết tìm ra các biện pháp để thực hiện tốt chất
lượng chăm sóc giáo dục trẻ.
3.2. Những kiến nghị, đề xuất:
Nhận thức được tầm quan trọng của việc phát huy tính sáng tạo của trẻ trong khi
chơi trò chơi dân gian. Bản thân tôi mạnh dạn xin đưa ra một số kiến nghị như sau:
* Đối với phòng giáo dục:
Hàng năm tổ chức mở rộng bồi dưỡng chuyên đề đi sâu về tổ chức trò chơi dân
gian cho các trường được học hỏi trao đổi lẫn nhau.
Trang cấp thêm các trang thiết bị, đồ dùng đồ chơi cho nhà trường để trẻ có đủ
cơ sở vật chất đồ dùng đồ chơi để tổ chức trị chơi dân gian có hiệu quả nhất.
* Đối với địa phương:
Tăng trưởng thêm về cơ sở vật chất cho nhà trường đảm bảo có đủ phịng học
và các phòng chức năng cho trẻ hoạt động.
Phối hợp với nhà trường và gia đình để làm tốt cơng tác xã hội hoá giáo dục.
* Đối với nhà trường:

Bổ sung cơ sở vật chất, trang thiết bị tạo điều kiện tốt nhất để giáo viên cho trẻ
hoạt động.
Mua sắm thêm các nguồn tài liệu, sách báo, tạp chí để giáo viên có thể tham
khảo, học tập, trau dồi thêm kiến thức và áp dụng.
Tăng cường tổ chức các buổi sinh hoạt chun mơn hay dự giờ góp ý để giáo
viên đúc rút kinh nghiệm.
* Đối với phụ huynh:
Đưa đón con em đi học đúng giờ và chuyên cần để đảm bảo trẻ được tiếp thu
kiến thức một cách có hệ thống, liên tục.
Phụ huynh cần trao đổi, phối hợp với giáo viên trong việc chăm sóc, ni
dưỡng và giáo dục trẻ để có biện pháp giáo dục mềm dẻo, phù hợp với trẻ ở nhà.
Phụ huynh cần tạo điều kiện giúp đỡ cho giáo viên trong việc sưu tầm các
nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương để phục vụ cho việc làm đồ dùng đồ chơi phát
huy được khả năng sáng tạo của trẻ.
  
Trẻ về nhà được gia đình dạy nhiều trò chơi dân gian gần gũi có ý nghĩa mang
tính giáo dục cao.
 
Trên đây là một số kinh nghiệm của tôi trong việc tổ chức cho trẻ 3-4 tuổi chơi
các trò chơi dân gian đã được thực hiện trong lớp, trong trường mầm non. Từ những
sáng kiến này rất mong có được nhưng ý kiến góp ý chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, của
Ban Giám hiệu nhà trường giúp tơi hồn thiện hơn, vững vàng hơn trên con đường
truyền thụ kiến thức của mình đến với trẻ.
        Tôi xin chân thành kính cảm ơn!

skkn


skkn